15
DAS GELBE HAUS FLIMS dasgelbehausflims.ch gelb! Die Ausstellung einer Farbe. Die Publikation zur Ausstellung einer Farbe. 27.12.15 – 10.4.16 / 26.6.16–23.10.16 Di–So 14–18 DAS GELBE HAUS FLIMS Via Nova 60, 7017 Flims Telefon +41 81 936 74 14 www.dasgelbehausflims.ch gelb! Warum eigentlich gelb? Flims sieht Weiss Der Architekt Rudolf Olgiati schenkte der Gemeinde Flims seine Kul- turgüter-Sammlung und wünschte sich im Gegenzug, dass man das jah- relang leer gestandene Wohn- und Gewerbehaus in Flims-Dorf erhalten möge. Es sollte saniert und umgebaut werden und schliesslich als Museum dienen. Und, das ursprünglich gelbe Haus sollte mit weisser Farbe angestrichen werden. Diese Aufgabe übernahm 1997 sein Sohn, der Ar- chitekt Valerio Olgiati, dessen Umbau seit vielen Jahren bei Besuchern hohes Ansehen geniesst. Das Gebäude, heute eine Ikone der Architek- tur Graubündens, wurde seinerzeit bis auf seine Aussenhülle vollstän- dig ausgekernt. Es erhielt ein neu konzipiertesDach sowie einen neuen Eingang. Flims sieht Gelb Im “weissen” Gelben Haus Flims dreht sich alles um die hellste Farbe im Spektrum. Von Ährengelb bis Zitronengelb – in Kultur, Natur, Ge- schichte, Wissenschaft und Kunst. Gelb polarisiert Ob Bevorzugung oder Ablehnung – die Empfindungen sind kulturspezi- fisch. Für die einen vermittelt die Farbe Heiterkeit, Frohmut und Ziel- strebigkeit; für die anderen Neid, Geiz und Eifersucht. Im alten China war das kaiserliche Gelb göttlich. In Frankreich ist es hingegen höchst unbeliebt. Die Ablehnung hat historische Gründe. Gelb war über Jahr- hunderte eine Warnfarbe mit der Aussenseiter wie Juden oder Prostitu- ierte stigmatisiert wurden. Und in der Tierwelt halten sich zahlreiche Arten mit einer gelbschwarzen Färbung Fressfeinde vom Hals. Von Alltagsobjekten zu Kunstschätzen Spannend, wie Gelb in Kombination mit anderen Farben die Gefühlsla- ge zum Kippen bringt. In Verbindung mit Orange und Rot hat Gelb den Farbklang des Vergnügens. Und so ist auch die ganze Ausstellung. Sie zeigt über hundert Dinge in allen Gelbtönen und erklärt, warum diese nur Gelb sein können. Wer weiss schon, warum der Käse fahlgelb ist, bestimmte Vogelarten kanariengelb leuchten oder der Montag in Thai- land gelb ist? Der Spannungsbogen reicht von verblüffenden Erklärun- gen zu banalen gelben Alltagsgegenständen wie Aromat-Dosen oder Post-It-Zetteln über gelbe Geschichten aus dem Mittelalter bis hin zu exotischen Kunstschätzen wie eine Leihgabe des Museums Rietberg, die im mythischen Indischgelb strahlt. Ein Panoptikum mit Geschich- ten über Geschichten – unprätentiös und locker präsentiert. Farbenlehre und Kunst Ein Höhepunkt der Ausstellung bildet das Gelb-Spektrum, das 108 verschiedene Farbmuster von Stefan Muntwyler umfasst und den Un- terschied zwischen natürlichen und synthetischen Mineral-, Tier- und Pflanzenfarben auf sinnliche Weise aufzeigt. Gelb auf allen Etagen Die drei Stockwerke des Gelben Hauses bieten unterschiedliche Erleb- nisbereiche. Während die Besucherinnen und Besucher im Erdgeschoss eine poetische Einstimmung auf das Farbphänomen erfahren, explo- diert Gelb im ersten Obergeschoss. Und im Dachgeschoss werden gelbe Werke von Markus Baldegger präsentiert. Ein Künstler, der sich dem Entgrenzenden, Unfassbaren und Gefährlichen dieser Farbe stellt und dadurch eine eigenständige Position einnimmt. Anita Cadrian, Präsidentin Das Gelbe Haus Flims Die Idee, gelb. Das Haus, weiss. Das Gelbe Haus sieht gelb! Gelb im gelben, weissen Haus Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Überlegungen, die mit den Jahren gereift sind Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Carmen Gasser Derungs, Remo Derungs Künstlerische Leitung Das Gelbe Haus Flims 13 Die Faszination der gelben Pigmente. Gummigutti, Pigment und Bindemittel: Stefan Muntwyler, Künstler und Farbforscher. Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Der Blindtext, schon bald richtiger Text Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Ae- nean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Dieser Text ist blind Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen. Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Der Blindtext, schon bald richtiger Text Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Ae- nean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Dieser Text ist blind Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen. Von Safran und Kurkuma. Von Yves Schumacher Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Der Blindtext, schon bald richtiger Text Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Ae- nean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Poetische Einstimmung auf das Farbphänomen Gelb Die Gelben Häuser Gelb und nicht etwa weiss Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Die Gelben Häuser Im Inland und im Ausland. Wer hätte das gedacht? Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Valerio Olgiati „Das Gelbe Haus Flims wird weiss. Mein Vater Rudolf Olgiati wollte das so.“ Vom kleinbürgerlichen, gelben Haus an der Via Nova zur Kulturstätte von Flims. «Das kleinbürgerliche Haus, mitten im Ort und am Scheitelpunkt einer leichten Kurve situiert, so dass es sich dem Blick der Passanten in bei- den Richtungen unausweichlich darbietet, hatte seit Jahrzehnten leer gestanden und früher einen Gemüseladen und Wohnungen beherbergt. Um dieses für Ausstellungen dienlich zu machen, war im Inneren ein radikaler Umbau notwendig. Valerio Olgiati hat das Haus bis auf die Hülle ausgekernt, den Eingang von der Strassen- auf die östliche Seitenfassade verlegt und auch das Dach neu konzipiert. In die ausgekernte Hülle setzt Olgiati eine für alle Geschosse iden- tische Boden-/Deckenstruktur, die die Räume auf der Grundlage des tragenden Balkenkreuzes und durch die wechselnde Laufrichtung der Riemen bzw. Balken in vier unterschiedlich grosse Felder gliedert. ... Die dergestalt geometrische Innenstruktur wird selbst jedoch von einem Element des Zufalls geprägt: die Verbindung des Balkenkreuzes und damit auch die Position des stützenden Holzpfeilers ist frei ge- wählt. Im Dachgeschoss mutiert das nicht mehr tragende Balkenkreuz im Verein mit dem schräg zur Dachspitze abgewinkelten Pfeiler zu einer expressiven Raumplastik, welche die innere Struktur des Hauses offenlegt und gleichzeitig irritierend überhöht. Damit entstehen Innenräume, die mit der ursprünglichen Gestalt des Hauses und seiner damaligen Nutzung vollkommen gebrochen haben. Die entschiedenste Umformung freilich hat die eigentliche Epidermis des Hauses erfahren. Der sehr glatte, flächig in Erscheinung tretende Verputz, wie er früher für einen Grossteil der gewöhnlichen Bauten aus dem 19. Jahrhundert charakteristisch war, ist vollständig abgeschlagen. Die zu schliessenden Öffnungen sind mit Ortsbeton gefüllt; auch die neuen Fensterlaibungen und über der obersten Fensterreihe ein das ursprüngliche Haus überhöhendes Band bindet schliesslich diese neuen Flicken in die alte Substanz aus grob gemauertem Bruchstein ein.» (Heinrich Helfenstein) Aus: Valerio Olgiati, Das Gelbe Haus, Kunsthaus Bregenz, archiv kunst architektur, Werkdokumente 19 (Hatje Cantz Verlag 2000) Über 100 Themen und Objekte, die nur Gelb sein können – heiter, verrückt oder goldig. Il mèl d’aviuls, il sulegl, la frina da pulenta, ils èrs e lur graun madir, strom e paglia, la flur sulegl, las flurs piertg e las flurs dalla rava dad ieli, la steilina melna ed il treifegl mellen. Lura il mellen d’iev, pischada culada e pieun culau, bizzochels cun ca- schiel d’alp suravi, il risott cun safrauna, il buliu mellen, la citrona ed il vin da messa. La feglia d’atun, las guilas dils larischs avon che ellas crodan. Denton era il venter da litgivas da funs ed il venter dalla ballacua. La mustga melna vulan ins buca en casa, la sdrema melna dils pedunz ei denton beinvegnida, la carta melna dattan ins bugen a sportists nun- corrects. Candeilas melnas ord tschera naturala ein las pli bialas, mo igl aur ed ils marenghins ein era beinvegni. Pli baul eran las brevs cun la paga dall’jamna da miu bab melnas. Grass ei savens mellens, cu el ei rontschs, era quel d’ureglia. Melna seigi la pial dils chinès, mo segiramein il Flum Mellen el nord dalla China. Tgei bin mellen! Mia preferenza persunala Mellens ein plinavon quels che han la mellania, mo era las bialas mattas cun cavegls d’aur. Ei dat denton era mattas melnas putridas e zuffernadas. Melna era la fatscha dils paders e la caplutta dils morts suenter treis dis, cu nus visitaven els en claustra. Mo mellens ein era ils mellens dil fèl, dalla gretta e scuidonza, quels che sevilentan e vegnan “mellens sc’in sterpin”. Rosas melnas eran la flur preferida da dunna Irma, malgrad che mellen vala sco colur dalla faulsadad. Specialmein bials pareva a mi il capi mellen dalla stria da Magun, aschibein sco ils cuirass da zuolper dalla cavallaria apocaliptica ord la Palentada da S. Gion. Ils Talians dian “giallo” e manegian cun quei enzatgei mellen ed in cri- mi. E finalmein: Melna ei ina casa a Flem. Tschiens sorts da mellen. E tuts fan surstar ins da vegnir mellens! Iso Camartin Der Gelbe Stern. Der Gelbe Stern (Judenstern) war ein vom nationalsozialistischen Regime ein- geführtes Zwangskennzeichen für Personen, die nach den Nürnberger Gesetzen von 1935 rechtlich als Juden galten. Er ist dem Davidstern nachempfunden und enthält die schwarze Aufschrift „Jude“, die mit seinen geschwungenen Buchstaben die hebräische Schrift ver- höhnen soll. Das Kennzeichen wurde 1939 im besetzten Polen und 1941 im Deutschen Reich, dann auch in weiteren von Deutschland besetzten Gebieten angeordnet. Dies führte die 1933 begonnene soziale Ausgrenzung, Diskriminierung und De- mütigung der jüdischen Minderheit fort. Mit dem Gelben Stern gezeichnet, liessen sich die Juden für die Deportationen in die Konzentrations- und Vernichtungslager leicht auffinden. Der Judenstern war somit eine öffentlich sichtbare Vorkehrung zur Durchfüh- rung des Holocausts. Giotto ... ... Giotto, Van Gogh, Naumann & Co. Von Stefan Kunz. Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Der Blindtext, schon bald richtiger Text Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Ae- nean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Dieser Text ist blind Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen. Vincent van Gogh und das gelbe Haus in Arles. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Vivamus elementum semper nisi. Aenean vulputate eleifend tellus. Aenean leo ligula, porttitor eu, consequat vitae, eleifend ac, enim. Ali- quam lorem ante, dapibus in, viverra quis, feugiat a, tellus. Phasellus viverra nulla ut metus varius laoreet. Quisque rutrum. Aenean imper- diet fallunis amet.. Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen- tum rhoncus, sem quam semper libero, sit amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandit vel, luctus pulvinar, hendrerit id, lorem ipsum endetere. Dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Aenean commodo ligula eget dolor. Aenean massa. Cum sociis natoque penatibus et magnis dis parturient montes, nascetur ridiculus mus. Donec quam felis, ultricies nec, pellentesque eu, pretium quis, sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, fringilla vel, aliquet nec, vulputate eget, arcu. In enim justo, rhoncus ut, imperdiet a, venenatis vitae, justo. Nullam dictum felis eu pede mollis pretium. Integer tincidunt. Dieser Text ist blind Etiam ultricies nisi vel augue. Curabitur ullamcorper ultricies nisi. Nam eget dui. Etiam rhoncus. Maecenas tempus, tellus eget condimen. 13 Yellow Store, Markus Baldegger. 13 Yellow Store, Markus Baldegger. Poetische Einstimmung auf das Farbphänomen Gelb Valerio Olgiati „Das Gelbe Haus Flims wird weiss. Mein Vater Rudolf Olgiati wollte das so.“ Über 100 Themen und Objekte, die nur Gelb sein können – heiter, verrückt oder goldig. Impressum Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Dieser Text ist Dolor sit amet, consectetuer Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen Il mèl d’aviuls, il sulegl, la frina da pulenta, ils èrs e lur graun madir, strom e paglia, la flur sulegl, las flurs piertg e las flurs dalla rava dad ieli, la steilina melna ed il treifegl mellen. Lura il mellen d’iev, pischada culada e pieun culau, bizzochels cun ca- schiel d’alp suravi, il risott cun safrauna, il buliu mellen, la citrona ed il vin da messa. La feglia d’atun, las guilas dils larischs avon che ellas crodan. Denton era il venter da litgivas da funs ed il venter dalla ballacua. La mustga melna vulan ins buca en casa, la sdrema melna dils pedunz ei denton beinvegnida, la carta melna dattan ins bugen a sportists nun- corrects. Candeilas melnas ord tschera naturala ein las pli bialas, mo igl aur ed ils marenghins ein era beinvegni. Pli baul eran las brevs cun la paga dall’jamna da miu bab melnas. Grass ei savens mellens, cu el ei rontschs, era quel d’ureglia. Melna seigi la pial dils chinès, mo segiramein il Flum Mellen el nord dalla China. Tgei bin mellen! Mia preferenza persunala Mellens ein plinavon quels che han la mellania, mo era las bialas mattas cun cavegls d’aur. Ei dat denton era mattas melnas putridas e zuffernadas. Melna era la fatscha dils paders e la caplutta dils morts suenter treis dis, cu nus visitaven els en claustra. Mo mellens ein era ils mellens dil fèl, dalla gretta e scuidonza, quels che sevilentan e vegnan “mellens sc’in sterpin”. Rosas melnas eran la flur preferida da dunna Irma, malgrad che mellen vala sco colur dalla faulsadad. Specialmein bials pareva a mi il capi mellen dalla stria da Magun, aschibein sco ils cuirass da zuolper dalla cavallaria apocaliptica ord la Palentada da S. Gion. Ils Talians dian “giallo” e manegian cun quei enzatgei mellen ed in cri- mi. E finalmein: Melna ei ina casa a Flem. Tschiens sorts da mellen. E tuts fan surstar ins da vegnir mellens! Iso Camartin

gelb! Das Buch

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: gelb! Das Buch

DAS GELBE HAUS FLIMSdasgelbehausflims.ch gelb! Die Ausstellung einer Farbe.

Die Publikation zur Ausstellung einer Farbe.

27.12. 15 – 10.4.16 / 26.6.16–23.10.16 Di–So 14–18 DAS GELBE HAUS FLIMS

Via Nova 60, 7017 FlimsTelefon +41 81 936 74 14www.dasgelbehausflims.chgelb!

Warum eigentlich gelb?

6 7A m A n f a n g s t a n d e n F r a g e n

Flims sieht Weiss

Der Archi tekt Rudolf Olgiat i schenkte der Gemeinde Fl ims seine Kul-turgüter-Sammlung und wünschte s ich im Gegenzug, dass man das jah-relang leer gestandene Wohn- und Gewerbehaus in Fl ims-Dorf erhal ten möge.

Es sol l te sanier t und umgebaut werden und schl iess l ich als Museum dienen. Und, das ursprüngl ich gelbe Haus sol l te mit weisser Farbe angestr ichen werden. Diese Aufgabe übernahm 1997 sein Sohn, der Ar-chi tekt Valer io Olgiat i , dessen Umbau sei t vielen Jahren bei Besuchern hohes Ansehen geniesst . Das Gebäude, heute e ine Ikone der Archi tek-tur Graubündens, wurde seinerzei t bis auf seine Aussenhül le vol ls tän-dig ausgekernt . Es erhiel t e in neu konzipier tesDach sowie einen neuen Eingang.

Flims sieht Gelb

Im “weissen” Gelben Haus Fl ims dreht s ich al les um die hel ls te Farbe im Spektrum. Von Ährengelb bis Zi t ronengelb – in Kultur, Natur, Ge-schichte , Wissenschaft und Kunst .

Gelb polarisiert

Ob Bevorzugung oder Ablehnung – die Empfindungen s ind kul turspezi-f isch. Für die e inen vermit te l t d ie Farbe Hei terkei t , Frohmut und Ziel-s t rebigkei t ; für die anderen Neid, Geiz und Eifersucht . Im al ten China war das kaiser l iche Gelb göt t l ich. In Frankreich is t es hingegen höchst unbel iebt . Die Ablehnung hat his tor ische Gründe. Gelb war über Jahr-hunderte e ine Warnfarbe mit der Aussensei ter wie Juden oder Prost i tu-ier te s t igmatis ier t wurden. Und in der Tierwel t hal ten s ich zahlreiche Arten mit e iner gelbschwarzen Färbung Fressfeinde vom Hals .

Von Alltagsobjekten zu Kunstschätzen

Spannend, wie Gelb in Kombinat ion mit anderen Farben die Gefühls la-ge zum Kippen br ingt . In Verbindung mit Orange und Rot hat Gelb den Farbklang des Vergnügens. Und so is t auch die ganze Ausstel lung. Sie zeigt über hundert Dinge in a l len Gelbtönen und erklär t , warum diese nur Gelb sein können. Wer weiss schon, warum der Käse fahlgelb is t , best immte Vogelar ten kanariengelb leuchten oder der Montag in Thai-land gelb is t? Der Spannungsbogen reicht von verblüffenden Erklärun-gen zu banalen gelben All tagsgegenständen wie Aromat-Dosen oder Post-I t -Zet te ln über gelbe Geschichten aus dem Mit te la l ter bis hin zu exot ischen Kunstschätzen wie eine Leihgabe des Museums Rietberg, die im mythischen Indischgelb s t rahl t . Ein Panopt ikum mit Geschich-ten über Geschichten – unprätent iös und locker präsent ier t .

Farbenlehre und Kunst

Ein Höhepunkt der Ausstel lung bi ldet das Gelb-Spektrum, das 108 verschiedene Farbmuster von Stefan Muntwyler umfasst und den Un-terschied zwischen natür l ichen und synthet ischen Mineral- , Tier- und Pflanzenfarben auf s innl iche Weise aufzeigt .

Gelb auf allen Etagen

Die drei Stockwerke des Gelben Hauses bieten unterschiedl iche Erleb-nisbereiche. Während die Besucherinnen und Besucher im Erdgeschoss e ine poet ische Einst immung auf das Farbphänomen erfahren, explo-dier t Gelb im ers ten Obergeschoss . Und im Dachgeschoss werden gelbe Werke von Markus Baldegger präsent ier t . Ein Künst ler, der s ich dem Entgrenzenden, Unfassbaren und Gefährl ichen dieser Farbe s te l l t und dadurch eine eigenständige Posi t ion einnimmt.

Anita Cadrian, Präsidentin Das Gelbe Haus Fl ims

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

V o r w o r t

Die Idee, gelb. Das Haus, weiss.

8 9W i e a l l e s b e g a n nE i n l e i t u n g

Das Gelbe Haus sieht gelb!

12 13E i n e F a r b e e r o b e r t e i n g a n z e s H a u s .

Gelb im gelben, weissen Haus

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Überlegungen, die mit den Jahren gereift sind

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Carmen Gasser Derungs, Remo DerungsKünst ler ische Lei tung Das Gelbe Haus Fl ims

E i n l e i t u n g 13

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

14 15

Die Faszination der gelben Pigmente.

F a r b g e s c h i c h t e P i g m e n t e . f a s z i n i e r e n d e G e s c h e n k e d e r N a t u r .

Gummigutti, Pigment und Bindemittel:Stefan Muntwyler, Künstler und Farbforscher.

12 13P i g m e n t e . F a s z i n i e r e n d e G e s c h e n k e d e r N a t u r .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist bl ind

Etiam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

F a r b g e s c h i c h t e 12 13P i g m e n t e . f a s z i n i e r e n d e G e s c h e n k e d e r N a t u r .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist bl ind

Etiam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

F a r b g e s c h i c h t e 00 00O f t s t e h t a u c h G e l b a u f d e m E i n k a u f s z e t t e l .K u l i n a r i k

Von Safran und Kurkuma.Von Yves Schumacher

12 13O f t s t e h t a u c h G e l b a u f d e m E i n k a u f s z e t t e l .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen,

K u l i n a r i k

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

13

Poetische Einstimmung auf das Farbphänomen Gelb

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

20 21

Die Gelben Häuser

16 17A u c h a n d e r s w o .

Gelb und nicht etwa weiss

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t . Dieser Text ist jedoch mo-

mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

A r c h i t e k t u r

Die Gelben Häuser

16 17A u c h a n d e r s w o .

Im Inland und im Ausland. Wer hätte das gedacht?

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1 Dieser Text ist jedoch 2 momentan noch ein sogenannter 3 Bl indtext und sol l aufzeigen, 4 dass er k le in gesetzt wird 5 und eine weite-re Informat ions6 quel le im Lay-out darstel l t .7 dass er k le in gesetzt wird 8 und eine weite-re Informat ions9 quel le im Lay-out darstel l t .

A r c h i t e k t u r

16 17W e i s s , e i n e k l a r e E n t s c h e i d u n g .

Valerio Olgiati

„Das Gelbe Haus Flims wird weiss. Mein Vater Rudolf Olgiati wollte das so.“

A r c h i t e k t u r

Vom kleinbürgerlichen, gelben Haus an derVia Nova zur Kulturstätte von Flims.

00 00E i n e g e l u n g e n e V e r w a n d l u n g .

«Das kleinbürgerl iche Haus, mit ten im Ort und am Schei te lpunkt e iner le ichten Kurve s i tuier t , so dass es s ich dem Blick der Passanten in bei-den Richtungen unausweichl ich darbietet , hat te sei t Jahrzehnten leer gestanden und früher e inen Gemüseladen und Wohnungen beherbergt .

Um dieses für Ausstel lungen dienl ich zu machen, war im Inneren ein radikaler Umbau notwendig.

Valer io Olgiat i hat das Haus bis auf die Hülle ausgekernt , den Eingang von der Strassen- auf die öst l iche Sei tenfassade ver legt und auch das Dach neu konzipier t .

In die ausgekernte Hülle setzt Olgiat i e ine für a l le Geschosse iden-t ische Boden-/Deckenstruktur, die die Räume auf der Grundlage des t ragenden Balkenkreuzes und durch die wechselnde Laufr ichtung der Riemen bzw. Balken in vier unterschiedl ich grosse Felder gl ieder t .

. . . Die dergestal t geometr ische Innenstruktur wird selbst jedoch von einem Element des Zufal ls geprägt : die Verbindung des Balkenkreuzes und damit auch die Posi t ion des s tützenden Holzpfei lers is t f re i ge-wähl t . Im Dachgeschoss mutier t das nicht mehr t ragende Balkenkreuz im Verein mit dem schräg zur Dachspi tze abgewinkel ten Pfei ler zu einer expressiven Raumplast ik , welche die innere Struktur des Hauses offenlegt und gleichzei t ig i r r i t ierend überhöht .

Damit ents tehen Innenräume, die mit der ursprüngl ichen Gestal t des Hauses und seiner damaligen Nutzung vol lkommen gebrochen haben. Die entschiedenste Umformung frei l ich hat die e igent l iche Epidermis des Hauses erfahren. Der sehr glat te , f lächig in Erscheinung t re tende Verputz , wie er f rüher für e inen Grosstei l der gewöhnlichen Bauten aus dem 19. Jahrhundert charakter is t isch war, is t vol ls tändig abgeschlagen.

Die zu schl iessenden Öffnungen s ind mit Ortsbeton gefül l t ; auch die neuen Fenster la ibungen und über der obersten Fensterreihe ein das ursprüngl iche Haus überhöhendes Band bindet schl iess l ich diese neuen Fl icken in die a l te Substanz aus grob gemauertem Bruchstein ein.» (Heinr ich Helfenstein)

Aus: Valer io Olgiat i , Das Gelbe Haus, Kunsthaus Bregenz, archiv kunst archi tektur, Werkdokumente 19 (Hat je Cantz Verlag 2000)

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

A r c h i t e k t u r 13

Über 100 Themen und Objekte, die nur Gelb sein können – heiter, verrückt oder goldig.

Al les Gelb, von Ährengelb bis Zi t ronengelb. In Kul tur , Natur, Geschichte, Wissenschaft ,Archi tektur, Kul inar ik und Kommunikat ion.

20 G e l b , g e l b , g e l b u n d g e l b .V a r i a & C u r i o s a “gial lo”00 00

I l mèl d’aviuls , i l sulegl , la f r ina da pulenta , i ls èrs e lur graun madir, s t rom e pagl ia , la f lur sulegl , las f lurs pier tg e las f lurs dal la rava dad ie l i , la s te i l ina melna ed i l t re i fegl mel len.

Lura i l mel len d’ iev, pischada culada e pieun culau, bizzochels cun ca-schiel d’alp suravi , i l r isot t cun safrauna, i l bul iu mel len, la c i t rona ed i l v in da messa.

La fegl ia d’atun, las gui las di ls lar ischs avon che el las crodan.

Denton era i l venter da l i tgivas da funs ed i l venter dal la bal lacua.

La mustga melna vulan ins buca en casa, la sdrema melna di ls pedunz ei denton beinvegnida, la car ta melna dat tan ins bugen a sport is ts nun-corrects .

Candei las melnas ord tschera naturala e in las pl i bialas , mo igl aur ed i ls marenghins ein era beinvegni .

Pl i baul eran las brevs cun la paga dal l ’ jamna da miu bab melnas. Grass e i savens mellens, cu el e i rontschs, era quel d’uregl ia .

Melna seigi la pial di ls chinès , mo segiramein i l Flum Mellen el nord dal la China.

Tgei bin mellen! Mia preferenza persunala

Mellens ein pl inavon quels che han la mel lania , mo era las bialas mat tas cun cavegls d’aur.

Ei dat denton era mat tas melnas putr idas e zuffernadas.

Melna era la fa tscha di ls paders e la caplut ta di ls morts suenter t re is dis , cu nus vis i taven els en claustra .

Mo mellens ein era i ls mel lens di l fè l , dal la gret ta e scuidonza, quels che sevi lentan e vegnan “mellens sc’ in s terpin”.

Rosas melnas eran la f lur prefer ida da dunna Irma, malgrad che mellen vala sco colur dal la faulsadad.

Specialmein bials pareva a mi i l capi mel len dal la s t r ia da Magun, aschibein sco i ls cuirass da zuolper dal la caval lar ia apocal ipt ica ord la Palentada da S. Gion.

I ls Tal ians dian “gial lo” e manegian cun quei enzatgei mel len ed in cr i -mi .

E f inalmein: Melna ei ina casa a Flem.

Tschiens sor ts da mellen.

E tuts fan surs tar ins da vegnir mel lens!

Plaids meins usitai:ballacua: Bachstelze; buliu mellen: Pfifferling; mellen d’ureglia: Ohrenschmalz; mustga melna: Bremse; putriu: schmutzig, fahl, blassgelb; rava dad ieli: Raps; sterpin: Sauerdorn, Berberitze; zuffernau: schlecht aussehend.

Fontauna: Dicziunari Rumantsch Grischun, art. mellan, vol14, 2015.

Iso Camartin

G e l b u n d d i e R ä t o r o m a n i s c h e S p r a c h e

Der Gelbe Stern.

Der Gelbe Stern (Judenstern) war ein vom nationalsozialistischen Regime ein-geführtes Zwangskennzeichen für Personen, die nach den Nürnberger Gesetzen von 1935 rechtlich als Juden galten.

Er ist dem Davidstern nachempfunden und enthält die schwarze Aufschrift „Jude“, die mit seinen geschwungenen Buchstaben die hebräische Schrift ver-höhnen soll.

Das Kennzeichen wurde 1939 im besetzten Polen und 1941 im Deutschen Reich, dann auch in weiteren von Deutschland besetzten Gebieten angeordnet.

Dies führte die 1933 begonnene soziale Ausgrenzung, Diskriminierung und De-mütigung der jüdischen Minderheit fort.

Mit dem Gelben Stern gezeichnet, liessen sich die Juden für die Deportationen in die Konzentrations- und Vernichtungslager leicht auffinden.

Der Judenstern war somit eine öffentlich sichtbare Vorkehrung zur Durchfüh-rung des Holocausts.

00

Der Judenstern,

gelber Baumwoll-

stoff, Konzentrati-

onslager Theresien-

stadt, 1941–1945

Der Judenstern

musste auf die KZ-

Häftlingskleidung

aufgenäht werden.

Leihgabe:

Jüdisches Museum

der Schweiz, Basel

Unvergessl iches Gelb. 00D i s k r i m i n i e r u n g 0020 G e l b u n d d i e K u n s tK u n s t

Giotto ...

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

... Giotto, Van Gogh, Naumann & Co.Von Stefan Kunz.

00 00G e l b u n d d i e K u n s t .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist bl ind

Etiam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

K u n s t

00 00G e l b u n d d i e K u n s t .

Vincent van Gogh und das gelbe Haus in Arles.

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist bl ind

Etiam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen,

K u n s t 13

Yellow Store, Markus Baldegger.

20 21E s g i b t n i c h t s , d a s e s n i c h t g i b t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

K u n s t 1320 21E s g i b t n i c h t s , d a s e s n i c h t g i b t .

Yellow Store, Markus Baldegger.

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

K u n s t 0020

Poetische Einstimmung auf das Farbphänomen Gelb

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

G e l b u n d d i e S i n n e E s s c h e i n t n i c h t w i e e s i s t . 16 17W e i s s , e i n e k l a r e E n t s c h e i d u n g .

Valerio Olgiati

„Das Gelbe Haus Flims wird weiss. Mein Vater Rudolf Olgiati wollte das so.“

A r c h i t e k t u r

Al les Gelb, von Ährengelb bis Zi t ronengelb. In Kul tur , Natur, Geschichte, Wissenschaft ,Archi tektur, Kul inar ik und Kommunikat ion.

Über 100 Themen und Objekte, die nur Gelb sein können – heiter, verrückt oder goldig.

V a r i a & C u r i o s a20 G e l b , g e l b , g e l b u n d g e l b . 13

Impressum

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

00 g e l b ! E i n g r o s s e r D a n k a n A l l e . 00

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

Dieser Text ist Dolor s i t amet , consectetuer

Der Blindtext, schon bald Vivamus elemen

“gial lo”00 00

I l mèl d’aviuls , i l sulegl , la f r ina da pulenta , i ls èrs e lur graun madir, s t rom e pagl ia , la f lur sulegl , las f lurs pier tg e las f lurs dal la rava dad ie l i , la s te i l ina melna ed i l t re i fegl mel len.

Lura i l mel len d’ iev, pischada culada e pieun culau, bizzochels cun ca-schiel d’alp suravi , i l r isot t cun safrauna, i l bul iu mel len, la c i t rona ed i l v in da messa.

La fegl ia d’atun, las gui las di ls lar ischs avon che el las crodan.

Denton era i l venter da l i tgivas da funs ed i l venter dal la bal lacua.

La mustga melna vulan ins buca en casa, la sdrema melna di ls pedunz ei denton beinvegnida, la car ta melna dat tan ins bugen a sport is ts nun-corrects .

Candei las melnas ord tschera naturala e in las pl i bialas , mo igl aur ed i ls marenghins e in era beinvegni .

Pl i baul eran las brevs cun la paga dal l ’ jamna da miu bab melnas. Grass e i savens mellens, cu el e i rontschs, era quel d’uregl ia .

Melna seigi la pial di ls chinès , mo segiramein i l Flum Mellen el nord dal la China.

Tgei bin mellen! Mia preferenza persunala

Mellens ein pl inavon quels che han la mel lania , mo era las bialas mat tas cun cavegls d’aur.

Ei dat denton era mat tas melnas putr idas e zuffernadas.

Melna era la fa tscha di ls paders e la caplut ta di ls morts suenter t re is dis , cu nus vis i taven els en claustra .

Mo mellens ein era i ls mel lens di l fè l , dal la gret ta e scuidonza, quels che sevi lentan e vegnan “mellens sc’ in s terpin”.

Rosas melnas eran la f lur prefer ida da dunna Irma, malgrad che mellen vala sco colur dal la faulsadad.

Specialmein bials pareva a mi i l capi mel len dal la s t r ia da Magun, aschibein sco i ls cuirass da zuolper dal la caval lar ia apocal ipt ica ord la Palentada da S. Gion.

I ls Tal ians dian “gial lo” e manegian cun quei enzatgei mel len ed in cr i -mi .

E f inalmein: Melna ei ina casa a Flem.

Tschiens sor ts da mellen.

E tuts fan surs tar ins da vegnir mel lens!

Plaids meins usitai:ballacua: Bachstelze; buliu mellen: Pfifferling; mellen d’ureglia: Ohrenschmalz; mustga melna: Bremse; putriu: schmutzig, fahl, blassgelb; rava dad ieli: Raps; sterpin: Sauerdorn, Berberitze; zuffernau: schlecht aussehend.

Fontauna: Dicziunari Rumantsch Grischun, art. mellan, vol14, 2015.

Iso Camartin

G e l b u n d d i e R ä t o r o m a n i s c h e S p r a c h e

Page 2: gelb! Das Buch

DAS GELBE HAUS FLIMSdasgelbehausflims.ch gelb! Die Ausstellung einer Farbe.

Page 3: gelb! Das Buch

DAS GELBE HAUS FLIMSdasgelbehausflims.ch gelb! Die Ausstellung einer Farbe.

Page 4: gelb! Das Buch

Die Publikation zur Ausstellung einer Farbe.

27.12. 15 – 10.4.16 / 26.6.16–23.10.16 Di–So 14–18 DAS GELBE HAUS FLIMS

Via Nova 60, 7017 FlimsTelefon +41 81 936 74 14www.dasgelbehausflims.chgelb!

Page 5: gelb! Das Buch

Warum eigentlich gelb?

6 7A m A n f a n g s t a n d e n F r a g e n

Flims sieht Weiss

Der Archi tekt Rudolf Olgiat i schenkte der Gemeinde Fl ims seine Kul-turgüter-Sammlung und wünschte s ich im Gegenzug, dass man das jah-relang leer gestandene Wohn- und Gewerbehaus in Fl ims-Dorf erhal ten möge.

Es sol l te sanier t und umgebaut werden und schl iess l ich als Museum dienen. Und, das ursprüngl ich gelbe Haus sol l te mit weisser Farbe angestr ichen werden. Diese Aufgabe übernahm 1997 sein Sohn, der Ar-chi tekt Valer io Olgiat i , dessen Umbau sei t vielen Jahren bei Besuchern hohes Ansehen geniesst . Das Gebäude, heute e ine Ikone der Archi tek-tur Graubündens, wurde seinerzei t bis auf seine Aussenhül le vol ls tän-dig ausgekernt . Es erhiel t e in neu konzipier tesDach sowie einen neuen Eingang.

Flims sieht Gelb

Im “weissen” Gelben Haus Fl ims dreht s ich al les um die hel ls te Farbe im Spektrum. Von Ährengelb bis Zi t ronengelb – in Kultur, Natur, Ge-schichte , Wissenschaft und Kunst .

Gelb polarisiert

Ob Bevorzugung oder Ablehnung – die Empfindungen s ind kul turspezi-f isch. Für die e inen vermit te l t d ie Farbe Hei terkei t , Frohmut und Ziel-s t rebigkei t ; für die anderen Neid, Geiz und Eifersucht . Im al ten China war das kaiser l iche Gelb göt t l ich. In Frankreich is t es hingegen höchst unbel iebt . Die Ablehnung hat his tor ische Gründe. Gelb war über Jahr-hunderte e ine Warnfarbe mit der Aussensei ter wie Juden oder Prost i tu-ier te s t igmatis ier t wurden. Und in der Tierwel t hal ten s ich zahlreiche Arten mit e iner gelbschwarzen Färbung Fressfeinde vom Hals .

Von Alltagsobjekten zu Kunstschätzen

Spannend, wie Gelb in Kombinat ion mit anderen Farben die Gefühls la-ge zum Kippen br ingt . In Verbindung mit Orange und Rot hat Gelb den Farbklang des Vergnügens. Und so is t auch die ganze Ausstel lung. Sie zeigt über hundert Dinge in a l len Gelbtönen und erklär t , warum diese nur Gelb sein können. Wer weiss schon, warum der Käse fahlgelb is t , best immte Vogelar ten kanariengelb leuchten oder der Montag in Thai-land gelb is t? Der Spannungsbogen reicht von verblüffenden Erklärun-gen zu banalen gelben All tagsgegenständen wie Aromat-Dosen oder Post-I t -Zet te ln über gelbe Geschichten aus dem Mit te la l ter bis hin zu exot ischen Kunstschätzen wie eine Leihgabe des Museums Rietberg, die im mythischen Indischgelb s t rahl t . Ein Panopt ikum mit Geschich-ten über Geschichten – unprätent iös und locker präsent ier t .

Farbenlehre und Kunst

Ein Höhepunkt der Ausstel lung bi ldet das Gelb-Spektrum, das 108 verschiedene Farbmuster von Stefan Muntwyler umfasst und den Un-terschied zwischen natür l ichen und synthet ischen Mineral- , Tier- und Pflanzenfarben auf s innl iche Weise aufzeigt .

Gelb auf allen Etagen

Die drei Stockwerke des Gelben Hauses bieten unterschiedl iche Erleb-nisbereiche. Während die Besucherinnen und Besucher im Erdgeschoss e ine poet ische Einst immung auf das Farbphänomen erfahren, explo-dier t Gelb im ers ten Obergeschoss . Und im Dachgeschoss werden gelbe Werke von Markus Baldegger präsent ier t . Ein Künst ler, der s ich dem Entgrenzenden, Unfassbaren und Gefährl ichen dieser Farbe s te l l t und dadurch eine eigenständige Posi t ion einnimmt.

Anita Cadrian, Präsidentin Das Gelbe Haus Fl ims

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

V o r w o r t

Page 6: gelb! Das Buch

Die Idee, gelb. Das Haus, weiss.

8 9W i e a l l e s b e g a n nE i n l e i t u n g

Page 7: gelb! Das Buch

Das Gelbe Haus sieht gelb!

12 13E i n e F a r b e e r o b e r t e i n g a n z e s H a u s .

Gelb im gelben, weissen Haus

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Überlegungen, die mit den Jahren gereift sind

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Carmen Gasser Derungs, Remo DerungsKünst ler ische Lei tung Das Gelbe Haus Fl ims

E i n l e i t u n g

Page 8: gelb! Das Buch

13

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

14 15

Die Faszination der gelben Pigmente.

F a r b g e s c h i c h t e P i g m e n t e . f a s z i n i e r e n d e G e s c h e n k e d e r N a t u r .

Page 9: gelb! Das Buch

Gummigutti, Pigment und Bindemittel:Stefan Muntwyler, Künstler und Farbforscher.

12 13P i g m e n t e . F a s z i n i e r e n d e G e s c h e n k e d e r N a t u r .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist bl ind

Etiam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

F a r b g e s c h i c h t e

Page 10: gelb! Das Buch

12 13P i g m e n t e . f a s z i n i e r e n d e G e s c h e n k e d e r N a t u r .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist bl ind

Etiam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

F a r b g e s c h i c h t e

Page 11: gelb! Das Buch

00 00O f t s t e h t a u c h G e l b a u f d e m E i n k a u f s z e t t e l .K u l i n a r i k

Page 12: gelb! Das Buch

Von Safran und Kurkuma.Von Yves Schumacher

12 13O f t s t e h t a u c h G e l b a u f d e m E i n k a u f s z e t t e l .

Dieser Text ist momentan nur ein Blindtext

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Der Blindtext, schon bald richtiger Text

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Aenean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim. Ali-quam lorem ante , dapibus in , viverra quis , feugiat a , te l lus . Phasel lus viverra nul la ut metus var ius laoreet . Quisque rutrum. Aenean imper-diet fa l lunis amet . .

Et iam ul t r ic ies nis i vel augue. Curabi tur ul lamcorper ul t r ic ies nis i . Nam eget dui . Et iam rhoncus. Maecenas tempus, te l lus eget condimen-tum rhoncus, sem quam semper l ibero, s i t amet adipiscing sem neque sed ipsum. Nam quam nunc, blandi t vel , luctus pulvinar, hendrer i t id , lorem ipsum endetere .

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Vivamus elementum semper nis i . Aenean vulputate e le i fend te l lus . Ae-nean leo l igula , port t i tor eu, consequat vi tae , e le i fend ac, enim.

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen,

K u l i n a r i k

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

Page 13: gelb! Das Buch

13

Poetische Einstimmung auf das Farbphänomen Gelb

Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .Dieser Text ist jedoch momen-tan noch ein sogenannter Bl indtext und sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ions-quel le im Layout darstel l t .

20 21

Page 14: gelb! Das Buch

Die Gelben Häuser

16 17A u c h a n d e r s w o .

Gelb und nicht etwa weiss

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate eget , arcu. In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo. Nullam dictum fel is eu pede moll is pret ium. Integer t incidunt .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

Dieser Text ist jedoch mo-mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t . Dieser Text ist jedoch mo-

mentan noch ein sogenann-terd sol l aufzeigen, dass er k le in gesetzt wird und eine weitere Informat ionsquel le im Layout darstel l t .

A r c h i t e k t u r

Page 15: gelb! Das Buch

Die Gelben Häuser

16 17A u c h a n d e r s w o .

Im Inland und im Ausland. Wer hätte das gedacht?

Dolor s i t amet , consectetuer adipiscing el i t . Aenean commodo l igula eget dolor. Aenean massa. Cum soci is natoque penat ibus et magnis dis par tur ient montes , nascetur r idiculus mus. Donec quam fel is , u l t r ic ies nec, pel lentesque eu, pret ium quis , sem. Nulla consequat massa quis enim. Donec pede justo, f r ingi l la vel , a l iquet nec, vulputate In enim justo, rhoncus ut , imperdiet a , venenat is vi tae , justo.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1 Dieser Text ist jedoch 2 momentan noch ein sogenannter 3 Bl indtext und sol l aufzeigen, 4 dass er k le in gesetzt wird 5 und eine weite-re Informat ions6 quel le im Lay-out darstel l t .7 dass er k le in gesetzt wird 8 und eine weite-re Informat ions9 quel le im Lay-out darstel l t .

A r c h i t e k t u r