37
Thomas Royar Diagnose und Fördern 17.10.08 Thomas Royar / Christine Streit

Diagnose und Fördern - ph-freiburg.de · Thomas Royar Diagnose im Alltag • „Das mach ich doch, wenn ich Klassenarbeiten schreibe.“ • „Ich kenn die Kinder so gut, da brauch

  • Upload
    hadiep

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Thom

as R

oyar

Dia

gnos

eun

d Fö

rder

n

17.1

0.08

Thom

as R

oyar

/ Chr

istin

e St

reit

Thom

as R

oyar

Dia

gnos

e im

Allt

ag•

„Das

mac

h ic

h do

ch, w

enn

ich

Kla

ssen

arbe

iten

schr

eibe

.“•

„Ich

kenn

die

Kin

der s

o gu

t, da

bra

uch

ich

nich

t noc

h D

iagn

oseb

ögen

aus

fülle

n.“

•„D

ie m

ündl

iche

und

die

sch

riftli

chen

Le

istu

ngen

des

Kin

des

sind

doc

h au

ssag

ekrä

ftig

genu

g.“

•...

Thom

as R

oyar Dia

gnos

tisch

e K

ompe

tenz

?

•in

halts

bezo

gene

Dia

gnos

e in

der

Le

hrer

ausb

ildun

g st

iefm

ütte

rlich

beh

ande

lt–

Man

sie

ht n

ur, w

as m

an w

eiß!

–U

m k

onze

ptue

lle A

naly

sen

durc

hfüh

ren

zu k

önne

n, m

uss

man

Kon

zept

e ke

nnen

•ge

ringe

re E

rfahr

unge

n in

der

Sek

.I•

aktu

elle

r Weg

: zen

trale

Lei

stun

gsve

rgle

iche

w

erde

n al

s D

iagn

ose

„ver

kauf

t“

Thom

as R

oyar

Dia

gnos

e? T

ests

? D

iagn

ostik

? Le

rnst

ands

erhe

bung

en?

Es

geht

dar

um, d

ie S

chül

erle

istu

ngen

und

ihre

dah

inte

r st

ehen

den

Kon

zept

e in

Mat

hem

atik

adä

quat

zu

erke

nnen

und

zu

vers

tehe

n

Dia

gnos

e Ziel

geric

htet

es E

rheb

en v

on In

form

atio

n fü

r pä

dago

gisc

hes

Han

deln

Dia

gnos

tik

„grü

ndlic

h ke

nnen

lern

en, e

ntsc

heid

en, b

esch

ließe

n“(H

.-J.F

isse

ni: L

ehrb

uch

der p

sych

olog

isch

en D

iagn

ostik

)

Thom

as R

oyar Erk

enne

n un

d ve

rste

hen

–ja

, abe

r...

•W

ann?

(nic

ht n

ur a

m E

nde

eine

r U-E

inhe

it)•

Wie

?(w

enig

es is

t „of

fenk

undi

g“)

•W

as?

(nic

ht n

ur S

chw

äche

n un

d S

töru

ngen

)•

Woz

u?(d

ie D

iagn

ose

ergi

bt n

ur d

ann

eine

n S

inn,

wen

n di

e ge

won

nene

n E

rken

ntni

sse

in

davo

n ab

häng

ige

Han

dlun

gen

mün

den)

Thom

as R

oyar

Wan

n?

Thom

as R

oyar

War

um D

iagn

ose

bei

Kla

ssen

arbe

iten

prob

lem

atis

ch

ersc

hein

en k

ann

•Zu

mei

st g

esch

loss

ene

Auf

gabe

n •

Erg

ebni

s =

Quo

te d

er „r

icht

igen

“Auf

gabe

n•

Ken

ntni

sse

und

Ferti

gkei

ten

•A

bsch

luss

ein

er U

nter

richt

srei

he

Thom

as R

oyar

Wie

?•

Beo

bach

tung

•G

espr

äch

(Inte

rvie

w)

–of

fen

–st

rukt

urie

rt•

schr

iftlic

he E

rheb

ung

•no

rmie

rter T

est

Thom

as R

oyar

Was

?•

Dek

lara

tives

Wis

sen

(ken

nen)

•Fe

rtigk

eite

n, p

roze

dura

les

Wis

sen

(kön

nen)

•V

orst

ellu

ngen

, kon

zept

uelle

s W

isse

n (v

erst

ehen

)

Thom

as R

oyar

Woz

u?•

Dia

gnos

e er

gibt

nur

dan

n ei

nen

Sin

n, w

enn

die

gew

onne

nen

Erk

ennt

niss

e in

dav

on a

bhän

gige

H

andl

unge

n m

ünde

n. D

iese

kön

nen

nur d

ann

sinn

voll

sein

, wen

n si

e si

ch a

uf H

inte

rgrü

nde

und

evtl.

Urs

ache

n, n

icht

auf

Sym

ptom

e be

zieh

en•

Daz

u m

uss

man

die

Zus

amm

enhä

nge

vers

tehe

nno

twen

dig

sind

Auf

gabe

n, d

ie

Den

kpro

zess

e de

r Sch

üler

abb

ilden

Thom

as R

oyar

Dia

gnos

e in

der

Unt

erric

htsp

raxi

s1.

Lern

ausg

angs

diag

nose

Sel

bstd

iagn

ose,

dia

gnos

tisch

e A

ufga

ben

2.A

usw

ertu

ng (I

dent

ifika

tion

rele

vant

er B

erei

che

–be

hand

elte

The

men

, Feh

lera

rten,

...)

3.In

terv

entio

n (F

örde

rung

)

4.Le

rnst

ands

über

prüf

ung

Thom

as R

oyar

Thom

as R

oyar

Thom

as R

oyar

Thom

as R

oyar

Thom

as R

oyar

prod

ukt-

und

erge

bnis

orie

ntie

rt pr

ozes

s-or

ient

iert

proz

ess-

und

prod

ukto

rient

iert

Ein

zelle

istu

ng +

A

usw

ertb

arke

itK

oope

ratio

n +

Kom

mun

ikat

ion

Ein

zelle

istu

ng +

A

usw

ertb

arke

it

Fehl

er

verm

eide

nFe

hler

als

C

hanc

eFe

hler

als

Fe

nste

r

Auf

gabe

n zu

m

Leis

ten

Auf

gabe

n zu

m

Lern

en (u

nd

Förd

ern)

Auf

gabe

n zu

r D

iagn

ose

Thom

as R

oyar

Auf

gabe

nvar

iant

e 1

Ber

echn

e de

n M

ittel

wer

t der

folg

ende

n K

örpe

rgew

icht

e

(in k

g): 3

7; 3

9; 4

2; 4

2; 4

3; 4

5

Der

Mitt

elw

ert b

eträ

gt: 4

1 kg

41 k

g

Thom

as R

oyar

Auf

gabe

nvar

iant

e 2

Ein

e R

eihe

von

vie

r Zah

len

hat d

en M

ittel

wer

t 8.

Sch

reib

e ei

ne R

eihe

von

mög

liche

n Za

hlen

auf

:

6 7

9

10

6 7

9

10

Thom

as R

oyar

Auf

gabe

nvar

iant

e 3

Sve

n be

haup

tet:

„Die

Sum

me

von

vier

Zah

len,

der

en

Mitt

elw

ert 8

ist,

beträ

gt im

mer

32.

“Hat

Sve

n R

echt

? B

egrü

nde!

4 6

9

12

=

4 6

9

12

=

Nein,

hat

er

nich

t, d

enn

dies

e Re

ihe

hat

die

Nein,

hat

er

nich

t, d

enn

dies

e Re

ihe

hat

die

Summe

31.

Summe

31.

Thom

as R

oyar

Auf

gabe

nvar

iant

e 4

Sch

reib

e au

sfüh

rlich

auf

, wie

du

den

Mitt

elw

ert d

er

folg

ende

n Za

hlen

ber

echn

est:

1,70

; 1,7

4; 1

,79;

1,8

2; 1

,83

1,70

kle

inst

er 1

,83

gr1,

70 k

lein

ster

1,8

3 gr

ößößte

r, U

nter

schi

ed 0

,13,

die

te

r, U

nter

schi

ed 0

,13,

die

HH

ää lfte

0,0

65lft

e 0,

065

1,70

+ 0

,065

= 1

,765

1,70

+ 0

,065

= 1

,765

1,83

1,

83 ––

0,06

5 =

1,76

5 =

Mitt

elw

ert v

on d

en Z

ahle

n al

so

0,06

5 =

1,76

5 =

Mitt

elw

ert v

on d

en Z

ahle

n al

so

Unt

ersc

hied

Unt

ersc

hied

sons

t 1,7

9so

nst 1

,79

Thom

as R

oyar

Sel

bstd

iagn

ose

Sta

ndor

tbes

timm

unge

n –

Leis

tung

sfes

tste

llung

als

G

rund

lage

indi

vidu

elle

r Fö

rder

ung

(3. –

7. K

lass

e)S

teph

an H

ußm

ann

und

Chr

isto

ph S

elte

r

Thom

as R

oyar

Thom

as R

oyar

Thom

as R

oyar

Beis

piel

1•

Pete

r st

and

scho

n vo

r de

r Tü

r se

ines

Hau

ses

als

er d

as G

efüh

l be

kam

, das

s er

etw

as v

erge

ssen

hat

. So

stan

d er

ein

ige

Min

uten

. D

ann

mac

hte

er s

ich

auf

den

Weg

. Er

hat

scho

n di

e H

älft

e de

r St

reck

e ge

scha

fft,

als

er

bem

erkt

e, d

ass

er k

eine

Hos

e an

hat

. Er

lief

schä

men

d na

ch H

ause

. Er

hat

zwei

Mäd

chen

get

roff

en, d

ie ih

n na

türl

ich

ausg

elac

ht h

aben

. Sei

ne H

ose

konn

te e

r se

hr la

nge

nich

t fi

nden

. Des

wege

n is

t er

zu

spät

zur

Sch

ule

geko

mm

en.

Beis

piel

2:

•Pe

ter

hatt

e se

ine

Tasc

he n

och

nich

t ge

pack

t un

d no

ch n

icht

ge

früh

stüc

kt, d

aher

gin

g er

seh

r sp

ät a

us d

em H

aus.

Dah

er b

eeilt

e er

sic

h et

was

und

weil

der

kürz

este

Weg

in e

ine

Sack

gass

e m

ünde

t,

bog

er e

ine

Stra

ße v

orhe

r ab

und

ent

fern

t si

ch d

adur

ch w

iede

r et

was

von

der

Schu

le, d

a di

ese

Stra

ße in

die

ent

gege

nges

etzt

e Ri

chtu

ng f

ührt

. Jet

zt is

t er

wie

der

auf

der

Höh

e se

ines

Hau

ses

und…

.

Em

pfeh

lung

en z

ur W

eite

rarb

eit:

„Sch

reib

e ei

ne G

esch

icht

e zu

Pet

ers

Schu

lweg

“.

Thom

as R

oyar Wan

n is

t ein

e A

ufga

be e

ine

„gut

e“D

iagn

osea

ufga

be?

•B

earb

eitu

ng a

uf v

ersc

hied

enen

Niv

eaus

(z

.B. d

urch

offe

ne A

ufga

ben)

sin

d m

öglic

h

•A

ufga

ben

rege

n zu

r Pro

dukt

ion

(d. h

. zur

E

rklä

rung

, Bes

chre

ibun

g de

s Lö

sung

sweg

es

usw

.) an

und

erm

öglic

hen

den

Ein

blic

k in

Pr

ozes

se, s

ie m

ache

n al

so D

enkw

ege

sich

tbar

Thom

as R

oyarZe

ichn

e de

n M

ittel

wer

t der

Dat

en a

uf d

em Z

ahle

nstra

hl e

in, o

hne

zu re

chne

n.

Wie

gro

ßis

t der

Mitt

elw

ert d

er fo

lgen

den

drei

Zah

len

1, 2

, 3,

100

00 u

ngef

ähr?

Wie

kan

n m

an d

as E

rgeb

nis

über

schl

agen

, ohn

e de

n M

ittel

wer

t aus

zure

chne

n?

Sch

ätze

n / Ü

bers

chla

gen

Zeic

hne

den

Mitt

elw

ert d

er D

aten

auf

dem

Zah

lens

trahl

ei

n, o

hne

zu re

chne

n.

Dar

stel

lung

wec

hsel

n

„Man

bild

et d

en M

ittel

wer

t, in

dem

man

die

Wer

te

mul

tipliz

iert

und

dann

dur

ch d

ie A

nzah

l tei

lt“. W

as m

eins

t du

zu

dies

er v

erän

derte

n M

ittel

wer

trege

l?

Ver

glei

che

/ Ana

logi

en

bew

erte

n la

ssen

Bes

chre

ibe

an e

inem

Bei

spie

l, w

arum

du

beim

Mitt

elw

ert

addi

eren

und

dan

n du

rch

die

Anz

ahl d

ivid

iere

n m

usst

.E

rklä

ren

/ Bes

chre

iben

la

ssen

Gib

fünf

ver

schi

eden

e W

erte

so

an, d

ass

der M

ittel

wer

t 7

ist.

Gib

auc

h ei

n B

eisp

iel,

bei d

em k

eine

r der

Wer

te g

leic

h 7

ist.

Frag

este

llung

um

kehr

en

Erge

bnis

Tech

nik

Ber

echn

e de

n M

ittel

wer

t der

Dat

enre

ihe

0/ 1

,5/ 2

,5 /

3,1

/ 4 /

4,2

Thom

as R

oyarZe

ichn

e de

n M

ittel

wer

t der

Dat

en a

uf d

em Z

ahle

nstra

hl e

in, o

hne

zu re

chne

n.

(1+2

+5+1

0):4

= 4

,5. G

ib e

ine

mög

lichs

t rea

listis

che

Bei

spie

lsitu

atio

n fü

r die

se M

ittel

wer

tber

echn

ung

an.

Situ

ativ

inte

rpre

tiere

n la

ssen

Erlä

uter

e an

ein

em B

eisp

iel,

was

der

Mitt

elw

ert

bede

utet

. B

eisp

iel g

eben

lass

en

Wie

kan

n m

an d

ie D

aten

ver

ände

rn, s

o da

ss d

er

Mitt

elw

ert u

m 1

wäc

hst?

funk

tiona

le A

bhän

gigk

eit

erfra

gen

Pet

er m

eint

, der

Mitt

elw

ert v

on 1

0 un

d 10

00 li

egt

unge

fähr

bei

100

? K

anns

t du

ihn

auch

ohn

e R

echn

ung

über

zeug

en?

Anw

ende

n: M

it de

m B

egrif

f ar

gum

entie

ren

Bei

m G

rupp

enw

ettb

ewer

b (V

iere

rteam

s) s

ind

Mar

isa

und

Julia

14,

2 un

d 15

,1 S

ekun

den

gela

ufen

. Wel

che

Zeite

n dü

rfen

sich

Cla

rissa

und

Jud

ith e

rlaub

en, u

m im

G

rupp

endu

rchs

chni

tt ni

cht ü

ber 1

5,0

Sek

unde

n zu

be

kom

men

?

Anw

ende

n: M

it de

m B

egrif

f od

er d

em V

erfa

hren

P

robl

eme

löse

n

Bei

fünf

Zah

len

liegt

der

Mitt

elw

ert i

mm

er n

eben

der

m

ittle

ren

Zahl

. Stim

mt d

as?

Anw

ende

n: D

en B

egrif

f od

er d

as V

erfa

hren

er

kund

en

Erge

bnis

Tech

nik

Ber

echn

e de

n M

ittel

wer

t der

Dat

enre

ihe

0/ 1

,5/ 2

,5 /

3,1

/ 4 /

4,2

Thom

as R

oyar Bei

spie

l: B

rüch

e ad

dier

en•

Niv

eaus

tufe

1:

Ein

fach

e B

rüch

e ad

dier

en k

önne

n•

Niv

eaus

tufe

2:

Auc

h sc

hwie

riger

e B

rüch

e ad

dier

en

könn

en•

Niv

eaus

tufe

3:

Bel

iebi

ge B

rüch

e ad

dier

en k

önne

n

Thom

as R

oyar

So?

1.B

erec

hne:

2.B

erec

hne:

3.B

erec

hne:

8141+

8351+

113237

+

Thom

as R

oyar

Auf

gabe

a)Fr

eund

e ha

ben

2 P

izza

s be

stel

lt. S

ie te

ilen

eine

Piz

za in

vie

r gle

iche

Stü

cke,

die

and

ere

in a

cht g

leic

he S

tück

e. Z

eich

ne e

ine

Ski

zze!

b)G

ib a

ls B

ruch

an:

Wie

gro

ßis

t jew

eils

ein

P

izza

teil?

c)S

chre

ibe

eine

Rec

hena

ufga

be m

it B

rüch

en

und

löse

:(1

)Zw

ei S

tück

e de

r ein

en P

izza

zus

amm

en(2

)Zw

ei S

tück

e de

r and

eren

Piz

za z

usam

men

(3)

Ein

Stü

ck d

er e

inen

und

ein

s de

r and

eren

Piz

za

Thom

as R

oyar

Auf

gabe

(Tei

l 2)

d)S

chre

ibe

eine

Rec

hnun

g un

d lö

se:

(1)

Ein

Stü

ck e

iner

Piz

za u

nd z

wei

Stü

cke

der a

nder

en

Piz

za z

usam

men

*(2

)V

on je

der P

izza

zw

ei S

tück

e zu

sam

men

e)Lö

se d

ie A

ufga

ben

aus

c) u

nd d

), w

enn

eine

P

izza

in fü

nf T

eile

und

die

and

ere

in s

echs

Te

ile g

etei

lt w

ird.

f)P

robi

ere

wei

tere

„Tei

lung

en“a

us u

nd s

chre

ibe

Rec

hnun

gen

dazu

auf

.

Thom

as R

oyar

Arb

eits

phas

e 2

•S

amm

eln

Sie

Bei

spie

le a

us Ih

rer

Sch

ulpr

axis

–„Ic

h da

chte

, sie

kön

nten

das

, abe

r ich

hab

e ge

mer

kt, d

ass

das

eige

ntlic

h ni

cht d

er F

all

war

!“–

Wes

halb

dac

hten

Sie

das

, wor

an m

erkt

en

Sie

, das

s ni

cht?

Thom

as R

oyar

•E

rhöh

en S

ie d

as d

iagn

ostis

che

Pot

entia

l fo

lgen

der A

ufga

be:

Wie

gro

ßis

t der

Flä

chen

inha

lt de

r Fig

ur?

11 c

m

4 cm

3 cm

5 cm

Arb

eits

phas

e 1

Thom

as R

oyar Dia

gnos

e U

ND

Förd

erun

g

Förd

erun

g in

diff

eren

zier

ende

n A

rran

gem

ents

Indi

vidu

aldi

agno

se

Thom

as R

oyar Diff

eren

zier

ung

durc

h ...

•di

e A

rt de

r Auf

gabe

nste

llung

•m

etho

disc

he A

rrang

emen

ts–

Woc

henp

lan

–St

atio

nena

rbei

t, Le

rnw

erks

tätte

n o.

ä.–

Bes

onde

re F

orm

en d

er P

artn

er-o

der

Gru

ppen

arbe

it, w

ie z

.B. d

ie Ic

h-D

u-W

ir-M

etho

de o

der d

ie „P

air-

Che

ck“-

Met

hode

Thom

as R

oyar

Leud

ers,

Tim

o (2

006)

: „E

rläut

ere

an e

inem

Bei

spie

l...“

Mat

hem

atis

che

Kom

pete

nzen

erk

enne

n un

d fö

rder

n, in

Fr

iedr

ich

Jahr

eshe

ft X

XIV

: Dia

gnos

tizie

ren

und

Förd

ern,

S

. 78-

83.

Büc

hter

/Leu

ders

(200

7): M

athe

mat

ikau

fgab

en s

elbs

t en

twic

keln

. Cor

nels

en S

crip

tor2

007(

2005

)La

ndes

inst

itut f

ür S

chul

e / Q

ualit

ätsa

gent

ur (H

rsg.

) (20

06).

Kom

pete

nzor

ient

ierte

Dia

gnos

e. A

ufga

ben

für d

en

Mat

hem

atik

unte

rrich

t, K

lett,

Stu

ttgar

t.

Ank

ündi

gung

: Neu

es S

chul

buch

. Stic

hwor

t: K

OS

IMA

Thom

as R

oyar