40
Naturpark 3 Winter / Hiver ’19/’20 N°08 Naturpark „um Cube“ - De Magazin vun den Naturparken Öewersauer, Our a Mëllerdall Les Parcs naturels « au cube » - le journal des Parcs naturels de la Haute-Sûre, de l’Our et du Mëllerdall Festival NIGHT, Light & more ÉISLEK p. 6

Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

1Naturpark3 – N°08

Naturpark3Winter / Hiver ’19/’20

N°08

Naturpark „um Cube“ - De Magazin vun den Naturparken Öewersauer, Our a MëllerdallLes Parcs naturels « au cube » - le journal des Parcs naturels de la Haute-Sûre, de l’Our et du Mëllerdall

Festival NIGHT, Light & more

ÉISLEK

p. 6

Page 2: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

2 Naturpark3 – N°08

Mir sinn uewen

09/2019 - 05/2020

Festival

www.nightlightandmore.lu

Diamond Exclusive Event Sponsor

Diamond + Sponsors Institutional partners

©

lard

ogra

phic

.lu

Page 3: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

3Naturpark3 – N°08

InhaltSommaire

Layout cropmark.lu

Übersetzung / Traductionwww.tumiotto.lu

Druck / Imprimerie Reka100 % Recyclingpapier /papier 100 % recyclé

Auflage / Tirage 27 500

Vervielfältigung bitte mitAngabe der Quelle / pourtoute copie, citez la sources’il vous plaît.

Fotos-Illustrationen / Photos-IllustrationsNaturpark Öewersauer, Naturpark Our, Natur- & Geopark Mëllerdall, Mim Bloes, Caroline Martin, SIP/Yves Kortum, Steve Peffer, Laurent Weber, Guy Krier, Myenergy GIE, ORT Éislek, Anna Voelske, Claude Collignon, Nathalie Leger, Aline Schmitz, Josip Nerancic, Pierre Weber, Raymond Clement, Alex Trentin, Marc Thiel, Alamy, Uli Fielitz, Fotoclub Wooltz, LEADER Mëllerdall, Liz Hacken

4 VorwortPréface

5 LeserseitePage des lecteurs

10 GeschenkideenIdées cadeaux

12 Naturpark-DekoDéco du Parc naturel

13 Zero Waste Geschenke verpackenEmballage cadeaux sans déchets

14 Wettbewerb „Äre Projet (m)am Naturpark“Concours « Votre projet avec le Parc naturel »

16 Klimaschutz in der RegionLa région s’engage pour le climat

20 Neues PersonalNouveau personnel des Parcs

22 Agenda

29 Natur & UmweltNature & environnement

32 Naturparkschoul3

33 Happy Birthday!

34 LEADER

36 RückblickRétrospective

6 ÉISLEK

Festival NIGHT, Light & more

RE

Naturpark Öewersauer 15, rue de Lultzhausen L-9650 Esch-sur-SûreT +352 89 93 [email protected]

Naturpark Our 12, Parc L-9836 Hosingen T +352 90 81 88-1 [email protected] www.naturpark-our.lu

Natur- & Geopark Mëllerdall 8, rue de l'Auberge L-6315 Beaufort T +352 26 87 82 91 [email protected]

Herausgeber / Éditeurs

Page 4: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

4 Naturpark3 – N°08

FR • Ces deux dernières années, les énergies renouvelables ont connu un fort développement au Luxembourg, et nous sommes sur le point d’atteindre l’objectif de 11 % d’énergies renouvelables pour 2020. Mais le potentiel est loin d’être totalement exploité. Le plan national intégré en matière d’énergie et de climat (2021-2030), actuellement présenté comme projet, prévoit un objectif national de 23 % - 25 % d’énergies renouvelables

jusqu’en 2030. Les communes, tout comme les entreprises ou les particuliers peuvent directement participer à la génération d’énergies renouvelables en installant un système photovoltaïque. Cette énergie peut être produite sur une toiture privée ou p.ex. sur le toit d’un bâtiment communal, en prenant part à une coopérative énergétique citoyenne.

Ces derniers mois, les trois Parcs naturels, de la Haute-Sûre, de l’Our et Mëllerdall, ont organisé des soirées d’information sur les installations photovoltaïques. Elles ont rencontré un vif succès, ce qui est encourageant. Les Parcs naturels de la Haute-Sûre et Mëllerdall ont prévu de créer une communauté régionale de l’énergie. Si vous êtes intéressés, veuillez contacter votre Parc naturel pour faire partie de ce mouvement d’avenir.

Les premières manifestations du festival NIGHT, Light & more, une initiative des Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre, en partenariat avec la région Éislek, ont également été très prometteuses. Ce festival durera jusque fin mai 2020. Son objectif est de sensibiliser le public au problème de la pollution lumineuse. Toutes ces manifestations valent vraiment une visite. Découvrez vous aussi comment chacun peut s’engager à consommer moins d’énergie et à mieux protéger la nature en faisant quelques petits efforts.

Je vous souhaite une agréable lecture de cette édition du magazine des Parcs naturels.

Liebe Leserinnen und Leser,Chères lectrices, chers lecteurs,

DE • Der Ausbau der erneuerbaren Energien hat in den letzten zwei Jahren in Luxemburg stark zugenommen und wir sind auf dem Weg, das Ziel von einem Anteil von 1% erneuerbarer Energien, bis 2020 zu erreichen. Doch das Potenzial an erneuerbaren Energien ist noch nicht erschöpft. Der Nationale Aktionsplan Energie und Klima (2021-2030) der zurzeit als Vorschlag vorliegt, sieht das nationale Ziel von 23% - 25% erneuerbaren Energien bis 2030 vor. Sowohl die Gemeinden als auch Betriebe und Privatpersonen können sich mit der Installation einer Photovoltaikanlage direkt an der Erzeugung erneuerbarer Energien beteiligen. Diese kann auf einer privaten Dachfläche oder über die Beteiligung an einer Energie-Gemeinschaft, z. B. auf dem Dach eines kommunalen Gebäudes, erfolgen.

In den vergangenen Monaten fanden in den drei Naturparken Öewersauer, Our und Mëllerdall Photovoltaik Info-Abende statt, die erfreulicherweise auf reges Interesse stießen. In den Naturparken Öewersauer und Mëllerdall ist eine regionale Energie-Gemeinschaft geplant. Melden Sie sich bei Interesse bei Ihrem Naturpark und werden Sie Teil von dieser aussichtsreichen Bewegung.

Vielversprechend waren auch die ersten Veranstaltungen des Festivals NIGHT, Light & more, welches von den Naturparken Our und Öewersauer in und mit der Region Éislek ins Leben gerufen wurde und noch bis Ende Mai 2020 andauert. Ziel des Festivals ist die Sensibilisierung rund um die Problematik der Lichtverschmutzung. Der Besuch der angebotenen Veranstaltungen lohnt sich. Erfahren auch Sie, wie jeder Einzelne sich mit einigen Handgriffen für weniger Energieverbrauch und mehr Naturschutz einsetzen kann.

Ich wünsche Ihnen viel Spaß beim Lesen dieser Ausgabe der Naturpark-Zeitung.

Claude TurmesLandesplanungsminister

Ministre de l’Aménagement du territoire

Erfahren auch Sie, wie jeder Einzelne

sich mit einigen Handgriffen für weniger

Energieverbrauch und mehr Naturschutz

einsetzen kann.

Découvrez vous aussi comment chacun peut

s’engager à consommer moins d’énergie et à

mieux protéger la nature en faisant quelques

petits efforts.

Page 5: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

5Naturpark3 – N°08

„Mäi Summer am Naturpark!“- Leserseite« Mon été au Parc naturel » - La page des lecteurs

DE • Schön zu sehen, wie unsere Leser den Sommer in den Naturpark-Regionen genossen haben. Vielen Dank für diesen sommerlichen Moment.

Schönheiten der NaturSchicken Sie uns Ihre schönsten Naturaufnahmen. Tiere, Pflanzen, Landschaften..., wir sind gespannt, was Sie an der Natur in Ihrem Naturpark am meisten schätzen.

Bitte senden Sie Ihre liebsten Fotos an [email protected]. Die besten Bilder werden in der nächsten Ausgabe oder auf den Facebook-Seiten der Naturparke veröffentlicht.

Einsendeschluss ist der 1. März 2020.

FR • Nous avons été ravis de voir la manière dont nos lecteurs ont profité de l’été dans les régions des Parcs naturels. Merci pour ce beau moment estival.

Claude Collignon

Marianne Kohl

Nathalie LegerPhilippe Fettes

Julie HusingerLydie Clemens

Paul Hilbert

Paul Hilbert

Les beautés de la natureEnvoyez-nous vos plus belles photos de la nature ! Animaux, plantes, paysages ..., nous avons hâte de découvrir ce que vous aimez le plus dans la nature de votre parc.

Envoyez vos clichés préférés à [email protected]. Les meilleures photographies seront publiées dans le prochain numéro ou sur les pages Facebook des Parcs naturels.

La date de clôture est le 1er mars 2020.

Page 6: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

6 Naturpark3 – N°08

FR • Un festival exceptionnel et captivant a été lancé fin septembre au Jardin de l’Europe à Troisvierges : NIGHT, Light & more. La manifestation intitulée « Nordliichter » a transformé le parc en un endroit magique. Une multitude de lanternes et de magnifiques projections lumineuses d’animaux nocturnes ont illuminé le regard des visiteurs. En outre, des délices de la région, des musiciens et des ateliers créatifs ont contribué à une soirée réussie.

L’objectif du festival, qui durera jusqu’à fin mai 2020, est de sensibiliser les visiteurs. De plusieurs manières, les Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre orientent délibérément le regard des visiteurs sur la beauté du ciel étoilé et du paysage nocturne ainsi que sur les thématiques de la lumière et de l’obscurité. Il s’agit de contrecarrer la croissance des émissions lumineuses et de préserver l’obscurité naturelle. Enfin, le festival souhaite faire prendre conscience au public que chacun peut activement agir contre la pollution lumineuse.

NIGHT, Light & more regroupe une série de manifestations très diverses telles que des expositions, des concerts, des spectacles, des conférences, des ateliers ou encore des randonnées noc-turnes. Au total, les communes membres des Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre proposent 25 événements.

DE • Ein außergewöhnliches, faszinierendes Festival feierte Ende September seinen Auftakt im Europagarten in Ulflingen: NIGHT, Light & more. Unter dem Titel „Nordliichter“ verwandelte sich der Park in einen zauberhaften Platz. Eine Vielzahl an Laternen und atemberaubenden Licht-Projektionen nachtaktiver Tiere brachten die Augen der Besucher wahrhaftig zum Strahlen. Darüber hinaus sorgten regionale Köstlichkeiten, Musiker und kreative Work-shops für einen gelungenen Abend.

Ziel des Festivals, das sich noch bis Ende Mai 2020 erstreckt, ist es, die Besucher zu sensibilisieren. Die Naturparke Our und Öewersauer lenken ganz bewusst auf viele verschiedene Weisen die Aufmerksamkeit der Besucher auf die Schönheit des Sternen-himmels und der nächtlichen Landschaft sowie auf die Themen Licht und Dunkelheit. Den steigenden Lichtemissionen soll ent-gegengewirkt und der Erhalt der natürlichen Dunkelheit gefördert werden. Letztendlich soll das Bewusstsein dafür geschaffen wer-den, dass jeder Einzelne aktiv etwas gegen Lichtverschmutzung unternehmen kann.

NIGHT, Light & more bündelt eine Vielzahl von sehr unterschied-lichen Veranstaltungsformen wie Ausstellungen, Konzerte, Per-formances, Konferenzen, Workshops und Nachtwanderungen. Insgesamt werden in den Mitgliedsgemeinden der Naturparke Our und Öewersauer 25 Veranstaltungen angeboten.

Festival NIGHT, Light & more Festival NIGHT, Light & more

Page 7: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

Naturpark3 – N°08 7

Einige Programm-HighlightsQuelques temps forts du programme

DE • Saving The Dark – ein beeindruckender Dokumentarfilm, der nicht besser zum Thema des NIGHT, Light & more Festivals passen könnte, ist in Wiltz auf der Leinwand des Prabbeli zu sehen. Astronomie und Lichtverschmutzung sowie die Auswirkungen letzterer auf die menschliche Gesundheit und die Natur. Besonders spannend wird es dann auch nach dem Film. Zusammen mit einem Experten kann das Publikum eine interessante Diskussionsrunde entstehen lassen.

FR • Saving The Dark – un documentaire impressionnant qui n’aurait pu être mieux choisi pour le festival NIGHT, Light & more, passe au Prabbeli à Wiltz. L’astronomie et la pollution lumineuse ainsi que ses conséquences pour la santé de l’homme et pour la nature. Une expérience particulièrement passionnante aura lieu après le film : avec un expert, le public pourra débattre lors d’une table ronde intéressante.

Ein Hauch von Spanien kommt mit den preisgekrönten Kurzfilmen des Filmfestivals „Festivalito La Palma“ nach Luxemburg. Das Filmfestival ist längst bis über die Grenzen von La Palma hinaus bekannt und die kreativen Kurzfilme wissen mit Sicherheit auch das Luxemburger Publikum zu begeistern. Im Anschluss wird der Experimentalfilm „Koyaanisqatsi“ aus dem Jahre 1982 mit musikalischer Untermalung einer Live-Band gezeigt.

Avec les courts métrages primés du festival du film « Festivalito La Palma », un morceau d’Espagne vient au Luxembourg. Depuis longtemps, ce festival du film est connu au-delà de La Palma, et les courts métrages créatifs raviront à coup sûr le public luxembourgeois. Ensuite, le film expérimental « Koyaanisqatsi » de 1982 sera projeté et accompagné en direct par un groupe de musiciens.

Ciné-Débat02.12.2019 • 19:30-21:30 • Prabbeli Wiltz • Gratis / gratuit

Film Night13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscriptionGratis / gratuit

Dinner in the dark14.-16.02.2020 • 19:00-22:00 • Park Sënnesräich Lullange • Anmeldung erforderlich / Sur inscription: T 621 166 253

Ein unvergessliches Erlebnis an einem ganz besonderen Tag. Genießen Sie an Valentinstag ein 3-Gänge-Menü im Dunkeln. Auf der Speisekarte? Ausschließlich Regionales und Saisonales. Sie haben die Wahl zwischen Fleisch, Fisch oder vegetarischen Gerichten.

Das Highlight: Wahrhaftige Blind Dates sind an dem Abend auch möglich. Einfach bei der Anmeldung das Stichwort Blind Date erwähnen.

Diese Veranstaltung findet in Zusammenarbeit mit der AMVA (Association pour Mal Voyants et Aveugles) statt. Die Anmeldung erfolgt direkt über die Vereinigung.

Un événement inoubliable en ce jour spécial. Savourez un menu trois services dans l’obscurité pour la Saint-Valentin ! Au menu ? Que des produits de la région et de saison. Vous pourrez choisir entre viande, poisson ou un plat végétarien.

Le clou : De véritables blind dates seront également possibles ce soir-là. Il suffit de mentionner « blind date » lors de l’inscription.

Cette manifestation a lieu en collaboration avec l’AMVA (Association pour Mal Voyants et Aveugles). La réservation se fait directement auprès de l’association.

Page 8: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

8 Naturpark3 – N°08

FOTOWETTBEWERB

Senden Sie uns Ihre schönsten Nacht-aufnahmen aus den Naturparken Our und Öewersauer.

[email protected]

Gewinnen Sie eine Ausstellung, sowie folgende Preise:

Exklusiver Einzelworkshop zum Thema Nachtfotografie & Abendessen für 4 Personen

Nachtwanderung in Vianden mit persönlichem Führer für 10 Personen mit anschließendem Mittelalteressen

Ein Gutschein im Wert von 300 € in einem Fotofachgeschäft

Einsendeschluss: 31.12.2019

Das Teilnahmeformular finden Sie unter

Envoyez-nous vos plus beaux clichés de nuit des Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre.

[email protected]

Gagnez une exposition ainsi que les prix suivants :

Un workshop exclusif sur le sujet de la photographie nocturne & un dîner pour 4 personnes

Une randonnée nocturne à Vianden avec un guide pour 10 personnes, suivie d’un dîner médiéval

Une carte cadeau d’une valeur de 300 € dans un magasin spécialisé en matériel photo

Délai de participation : 31.12.2019

Le formulaire de participation est dispo-nible sous

1 1

2 2

3 3

CONCOURS DE PHOTOS

www.nightlightandmore.lu

... ...

1. Boulaide2. Esch-sur-Sûre3. Lac de la Haute-Sûre4. Winseler5. Wiltz6. Clervaux7. Kiischpelt8. Parc Hosingen9. Putscheid10. Tandel11. Troisvierges12. Vianden13. Wincrange

1. 2.

3.

4.5. 7.

8.

9.

10.

11.

12.

13. 6. Naturpark Öewersauer Naturpark Our

Page 9: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

FOTOWETTBEWERB

Senden Sie uns Ihre schönsten Nacht-aufnahmen aus den Naturparken Our und Öewersauer.

[email protected]

Gewinnen Sie eine Ausstellung, sowie folgende Preise:

Exklusiver Einzelworkshop zum Thema Nachtfotografie & Abendessen für 4 Personen

Nachtwanderung in Vianden mit persönlichem Führer für 10 Personen mit anschließendem Mittelalteressen

Ein Gutschein im Wert von 300 € in einem Fotofachgeschäft

Einsendeschluss: 31.12.2019

Das Teilnahmeformular finden Sie unter

Envoyez-nous vos plus beaux clichés de nuit des Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre.

[email protected]

Gagnez une exposition ainsi que les prix suivants :

Un workshop exclusif sur le sujet de la photographie nocturne & un dîner pour 4 personnes

Une randonnée nocturne à Vianden avec un guide pour 10 personnes, suivie d’un dîner médiéval

Une carte cadeau d’une valeur de 300 € dans un magasin spécialisé en matériel photo

Délai de participation : 31.12.2019

Le formulaire de participation est dispo-nible sous

1 1

2 2

3 3

CONCOURS DE PHOTOS

www.nightlightandmore.lu

... ...

1. Boulaide2. Esch-sur-Sûre3. Lac de la Haute-Sûre4. Winseler5. Wiltz6. Clervaux7. Kiischpelt8. Parc Hosingen9. Putscheid10. Tandel11. Troisvierges12. Vianden13. Wincrange

1. 2.

3.

4.5. 7.

8.

9.

10.

11.

12.

13. 6. Naturpark Öewersauer Naturpark Our

Page 10: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

10 Naturpark3 – N°08

DE • Weihnachten steht vor der Tür und Sie haben noch kein originelles Geschenk für Ihre Liebsten?

Die drei Luxemburger Naturparke können da sicherlich behilflich sein.

FR • Noël approche et vous n’avez pas encore de cadeau original pour vos proches ?

Les trois Parcs naturels peuvent certainement vous aider dans votre choix.

Verschenken Sie ein Stück RegionOffrez des spécialités de la région

DE • Wundervolle Präsentkörbe mit Produkten aus den Naturparken Our und Öewersauer sind im stilvoll eingerichteten Laden im Naturparkzentrum in Esch-Sauer erhältlich. Hier lockt zudem eine große Auswahl an kuscheligen Wollprodukten, die immer noch in der hauseigenen Tuchfabrik hergestellt werden. Profitieren Sie beim Besorgen der Geschenke von der Möglichkeit, einen Blick hinter die Kulissen zu werfen und zu erfahren, wie viel Arbeit hinter den einzelnen Produkten steckt.

FR • De superbes paniers cadeau avec des produits des Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre sont disponibles à Esch-sur-Sûre, dans le magasin aménagé avec soin à la Maison du Parc. En outre, vous y trouverez une large gamme de produits doux en laine, fabriqués à la draperie elle-même. En venant chercher des cadeaux, profitez-en pour jeter un regard dans les coulisses et pour découvrir le travail que demande la réalisation des différents produits.

DE • Warum nicht auch schön aufbereitete Informationen zur Tier- und Pflanzenwelt schenken? Dazu eignen sich die drei Fibeln der Naturparke, sowie das tierische Quartett besonders gut.

FR • Que diriez-vous d’offrir des informations bien préparées sur la faune et la flore ? Les trois guides des Parcs naturels ainsi que le jeu animal des sept familles s’y prêtent idéalement.

Wundervolle Präsentkörbe Superbes paniers cadeau

NachtfibelGuide des espèces nocturnes

Page 11: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

11Naturpark3 – N°08

Shop Naturparkzentrum15, rue de LultzhausenL-9650 Esch-sur-SûreT +352 89 93 31 - [email protected]

DE • Für die Kleinsten gibt es ab dem 5. Dezember das Buch „Wiichtel Wumm, de Mëllerdaller Dréchemauerbauer“.

FR • Pour les plus petits, vous trouverez le livre « Wiichtel Wumm, de Mëllerdaller Dréchemauerbauer » à partir du 5 décembre.

Natur- & Geopark Mëllerdall

DE • Beim Natur- & Geopark Mëllerdall können Sie ein Set, bestehend aus einer Wasserkaraffe und sechs Gläsern, eine Baumwolltasche mit passendem Brotsack oder ein Erlebnis aus der Aktivitätenbroschüre, die auf www.naturpark-mellerdall.lu heruntergeladen werden kann, verschenken.

FR • Le Natur- & Geopark Mëllerdall vous propose d’offrir un ensemble composé d’une carafe d’eau avec six verres, un sac en tissu avec un sac à pain assorti ou encore une expérience de la brochure d’activités à télécharger sur www.naturpark-mellerdall.lu.

DE • Seit Kurzem stehen im Natur- & Geopark Mëllerdall auch Gadgets, die im Rahmen des LEADER-Projektes „Holz vun Hei“ entstanden sind, zum Verkauf (siehe S. 35).

FR • Depuis peu, le Natur- & Geopark Mëllerdall vend également des gadgets créés dans le cadre du projet LEADER « Holz vun hei » (voir p. 35).

Für die KleinstenPour les petits

Page 12: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

Du brauchst:

- 1-2 cm dicke Baumscheiben- Stoffreste, Bänder, Schnüre, o. ä.- Ast- Bleistift, Säge, Bohrmaschine

Il te faut :

- des rondelles d’arbre d’une épaisseur de 1-2 cm- des restes de tissu, des rubans, des ficelles- une branche- un crayon, une scie, une foreuse

Naturpark-DekoDéco du Parc naturel

Mit mehreren Baumscheiben entsteht ein Mobile, das du an die Wand hängen kannst. Dieses kannst du mit weiteren Naturmaterialien oder z. B. Lebkuchen schmücken. Einzelne kleine Baumscheiben lassen sich auch wunderbar als Baumschmuck am Weihnachtsbaum befestigen. Deiner Fantasie sind keine Grenzen gesetzt.

Plusieurs rondelles d’arbre vont former un mobile que tu pourras accrocher à un mur. Ajoutes-y d’autres matériaux naturels ou du pain d’épices. Des petites rondelles d’arbre individuelles sont parfaites comme décoration sur le sapin de Noël. Laisse libre cours à ton imagination !

Die Baumscheiben besorgst du dir am besten mit deinen Eltern.

Mit einem Bleistift zeichnest du dir einen Stern oder die geplanten Bohrungen auf die Baumscheiben vor.

De préférence, demande l’aide de tes parents pour te procurer les rondelles d‘arbre.

Avec un crayon, trace une étoile ou les trous que tu souhaites forer sur les rondelles.

Dann werden die Löcher gebohrt. Durch die Löcher kannst du mit einer Nadel dekorative Bänder fädeln.

Ensuite, perce les trous. Tu peux passer des rubans décoratifs à travers ceux-ci à l‘aide d‘une aiguille.

1 2

3

Naturpark3 – N°0812

Page 13: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

13Naturpark3 – N°08

DE • Meist gehen mit dem Weihnachtsfest oder auch anderen feierlichen Angelegenheiten unschöne Berge an Verpackungsmaterialien einher. Setzen auch Sie ein Zeichen, indem Sie die Geschenke trotzdem noch schön, aber ohne Abfallprodukte einpacken.

Hier unsere TOP 5:

Gläser / Verres Selbstgemachte Marmelade oder Kosmetikprodukte lassen sich ideal in Einmachgläsern verpacken. Sie sind in jedem Haushalt zu finden und machen optisch so einiges her.

Des bocaux et autres verres similaires sont les contenants idéaux pour emballer vos confitures ou vos cosmétiques faits maison. Il y en a dans tous les ménages et l’esthétique n’est pas en reste.

Zeitungspapier / Papier journal Einst gelesen, scheint die Zeitung von gestern nutzlos. Hiermit lassen sich allerdings ansprechende Verpackungen basteln. Einfach eine schöne Seite auswählen, zusammenbinden oder sogar bemalen, und schon ist das Geschenk verpackt.

Une fois que le journal d’hier a été lu, il ne sert plus à rien. Faux : vous pouvez en faire un emballage au design attrayant. Choisissez une belle page, reliez-la ou peignez-la, et le paquet cadeau est prêt !

FR • Les fêtes, de Noël ou autres, vont souvent de pair avec de monstrueux tas d’emballages. Donnez vous aussi un signal fort en emballant vos cadeaux de façon esthétique mais sans déchets.

Voici notre top 5 :

Boxen / Coffrets Alte Schuhkartons oder sonstige Boxen lassen sich wunderbar zu ganz persönlichen Geschenkboxen umgestalten.

Des boîtes à chaussures ou d’autres paquets peuvent être réarrangés pour en faire des coffrets cadeau entièrement personnalisés.

Zero WasteGeschenke schön verpacken, ganz ohne MüllBien emballer ses cadeaux, sans déchets

Stoffbeutel / Sacs en tissuStoffbeutel oder Taschen zählen zu den Verpackungen, die auch später noch einen Zweck erfüllen. Diese gibt es in verschiedenen Größen und können zudem personalisiert werden.

Des sacs en tissu ou en toile comptent parmi les emballages qui remplissent également une fonction ultérieurement. Ils existent en différentes tailles et peuvent être personnalisés.

Stofftücher / Tissus Mit Hilfe der japanischen Faltmethode „Furoshiki“ lassen sich aus Schals und Geschirrtüchern hübsche Geschenkbündel zaubern.

Transformez des écharpes et des torchons de cuisine en de jolis baluchons grâce à la technique de pliage japonaise « Furoshiki ».

Page 14: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

14 Naturpark3 – N°08

DE • Die drei Naturparke Öewersauer, Our und Mëllerdall haben mit logistischer und finanzieller Unterstützung des Ministeriums für Energie und Landesplanung zum 2. Mal den Ideenwettbewerb „Äre Projet (m)am Naturpark!” ausgerufen. Im Oktober dieses Jahres wurden nun insgesamt sechs Gewinnerprojekte gekürt:

FR • Pour la 2e fois, les trois Parcs naturels, de la Haute-Sûre, de l’Our et Mëllerdall, ont lancé le concours d’idées « Votre projet avec le Parc naturel » avec le soutien logistique et financier du Ministère de l’Énergie et de l’Aménagement du territoire. En octobre, six projets gagnants ont été désignés :

„Äre Projet (m)am Naturpark!“« Votre projet avec le Parc naturel ! »

Foodsharing OstenEchternach – Die lokal ansässige Gruppe Transition Osten hat sich zum Ziel gesetzt, einen bewussteren Umgang mit Lebensmitteln zu fördern.

In Zusammenarbeit mit einem Supermarkt in Echternach soll ein Markt entstehen, auf dem die Lebensmittel, die nicht mehr verkauft werden dürfen, kostenlos verteilt werden. Darüber hinaus soll der Zugang zu überschüssigen Lebensmitteln anhand eines öffentlichen Kühlschranks ermöglicht werden. Kochkurse mit Lebensmitteln, die sonst im Müll gelandet wären, runden das Angebot ab.

Das Vorhaben wird mit 6.000 € für den Kauf eines Kühlschranks sowie die Weiterführung des Projektes unterstützt.

Echternach - Le groupe local Transition Osten s’est fixé pour objectif de promouvoir une utilisation plus raisonnée des aliments.

En collaboration avec un supermarché à Echternach doit naître un marché où seront distribués gratuitement des aliments qui ne peuvent plus être vendus. En outre, il s’agit de faciliter l’accès à des denrées alimentaires en surplus grâce à un réfrigérateur public. L’offre sera complétée par des cours de cuisine où l’on utilisera des denrées alimentaires qui auraient fini dans les poubelles.

Pour l’achat d’un réfrigérateur ainsi que pour la poursuite du projet, une aide de 6.000 € est attribuée à cette initiative.

Géckigt WëllkarBrandenburg – Das Projekt „Géckigt Wëllkar“ setzt sich für den Erhalt und Anbau dieser alten, traditionellen „Éisleker“ Buchweizensorte ein. Auf einem Feld in der Nähe von Brandenburg, wird der Wëllkar angebaut. In der Andeler Mühle der Familie Manderfeld (B) wird das Erntegut aufbereitet und schließlich auf Märkten angeboten.

Der 2. Preis ist mit 5.000 € dotiert, die in weiteres Maschinenzubehör investiert werden.

Le projet « Geckigt Wëllkar » s’engage en faveur du maintien et de la culture de cet ancien type de blé noir traditionnel de l’ « Éislek ». Le Wëllkar est cultivé sur un champ à proximité de Brandenbourg. La récolte est traitée au Moulin Andler (B) de la famille Manderfeld pour ensuite être commercialisée sur les marchés.

Les 5.000 € du 2e prix seront investis dans l’achat d’équipement supplémentaire.

Preis Prix

1.

Preis Prix

2.

Machen Sie mit bei der

3. Ausgabe des Wettbewerbs,

die gerade stattfindet. Weitere

Informationen finden Sie auf

der Rückseite des Magazins.

Participez à la 3e édition

du concours qui a lieu en

ce moment ! Vous trouverez

davantage d’informations

au dos du magazine.

Page 15: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

15Naturpark3 – N°08

D’Natur-Äise Räichtum-weidervermëttelenAlscheid - Bei kreativen Workshops, Kochkursen und Wanderungen werden den Teilnehmern heimische Kräuter und ihre vielfältigen Einsatzmöglichkeiten nähergebracht.

Alscheid - Des ateliers créatifs, des cours de cuisine et des randonnées font découvrir aux participants les herbes locales et leurs nombreuses utilisations possibles.

Preis Prix

3.

2.000€

2.000€

2.000€

Urban Greenhouse Vianden - Mit dem „Urban Greenhouse“ soll eine ganz besondere Begegnungsstätte für Bürger und Touristen geschaffen werden. In einem frei zugänglichen Gewächshaus werden regionaltypische Kulturen angebaut und gepflegt. Ein Ort des gemeinschaftlichen Lernens und Erfahrungsaustausches.

Unterstützung in Wert von 4.000 € erhält das Projekt für die Installation und Inbetriebnahme des Gewächshauses.

Vianden - Le « Urban Greenhouse » créera un lieu de rencontre tout particulier pour les citoyens et les touristes. Des cultures typiques de la région seront cultivées et soignées dans une serre librement accessible. Un lieu d’apprentissage coopératif et de partage de connaissances.

Le projet reçoit une aide de 4.000 € pour l’installation et la mise en service de la serre.

Drei weitere Projekte wurden mit einem sogenannten „Prix d’encouragement“ in Höhe von 2.000 € ausgezeichnet.

Trois autres projets ont remporté un « prix d’encouragement » de 2.000 € chacun :

Clos du Fourschenhaff Distillerie Dolizy & GuillonEschweiler – Die Brennerei „Clos du Fourschenhaff“ erweitert ihr Angebot. Neben dem bereits bestehenden Vertrieb von hochqualitativen Schnäpsen und Gin, feilt die Brennerei nun an zwei neuen regionalen Produkten auf Basis von Dinkel und Bier. Nach einer Einlagerung von drei Jahren sollen diese als „Éisleker Whisky“ verkauft werden.

Eschweiler - La distillerie « Clos du Fourschenhaff » élargit sa gamme. En plus de la distribution de gins et d’eaux-de-vie de haute qualité, la distillerie est en train d’élaborer deux nouveaux produits régionaux fabriqués à base d’épeautre et de bière. Après un vieillissement de trois ans, ils seront vendus en tant que « Éisleker Whisky ».

Einsatz von Electroherb in der LandwirtschaftUtilisation de l’Electroherb dans l’agricultureKnaphoscheid - Das Unternehmen Agriloc S.à r.l. wurde zur Anschaffung und Auslastung von landwirtschaftlichen Maschinen gegründet und hat sich auf umweltverträgliche Landwirtschaft spezialisiert. Elektronische Unkrautbekämpfung ist nun durch die Anschaffung des Zasso Electroherb möglich. Die Bio-Landwirtschaft, der kommunale Bereich, wie auch die konventionelle Landwirtschaft profitieren nun davon.

Knaphoscheid - L’entreprise Agriloc S.à r.l. a été fondée pour acquérir et exploiter des machines agricoles et elle s’est spécialisée dans l’agriculture respectueuse de l’environnement. Désormais, le désherbage électronique est possible grâce à l’achat d’un Zasso Electroherb. L’agriculture biologique, les services des communes ainsi que l’agriculture conventionnelle peuvent en profiter.

RealiséieRt ÄR PRojet ‘s iddi mam NatuRPaRk !

Réalisez votRe idée de PRojet avec le PaRc NatuRel !

www.naturpark-mellerdall.luwww.naturpark-our.lu www.naturpark-sure.lu

Äre projet (m)am NaturparkcoNcouRs

ee projet mat ËNNerstËtzuNg vumuN projet souteNu par

renseignéiert Iech op der Internetsäit vun Ärem Naturparkrenseignez-vous sur le site internet de votre parc naturel

votRe PRojet avec le PaRc NatuRel

EE PROJET MAT ËNNERSTËTZUNG VUMUN PROJET SOUTENU PAR

ÄRE PROJET (M)AM NATURPARKCONCOURS

VOTRE PROJET AVEC LE PARC NATUREL

Entdeckt d’Gewënnerprojeten vun der leschter Editioun!Découvrez les lauréats de la dernière édition!

Page 16: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

16 Naturpark3 – N°08

Erneuerbare Energien: SolarstromLes énergies renouvelables : l’énergie solaire

DE • Durch den Bau einer eigenen Photovoltaikanlage oder der Beteiligung an einer Energiekooperative, kann jeder einen Beitrag zur Energiewende und damit zum Klimaschutz leisten. Dank gestiegener Einspeisevergütungen und vereinfachter gesetzlicher Rahmen-bedingungen ist eine Investition in Photovoltaik auch wirtschaftlich attraktiv.

Eine erste Einschätzung, ob sich ein Dach für die Installation einer Photovoltaikanlage eignet, bieten Solarkataster, die in einigen Gemeinden verfügbar sind. Maßgeblichen Einfluss auf den Ertrag einer Photovoltaikanlage hat die Ausrichtung des Daches. Ideal ist eine nach Süden ausgerichtete Dachfläche, wobei Abweichungen um 20 Grad nach Osten oder Westen ebenfalls noch als optimal gelten.

Neben der Dachausrichtung sollte bei der Planung einer Photovoltaikanlage allerdings auch auf die Dachneigung sowie mögliche Verschattungen geachtet werden. Eine leicht abweichende Ausrichtung und Dachneigung können trotzdem rentable Lösungen zulassen, hier empfiehlt sich ein Beratungsgespräch vor Ort mit einem fachkundigen Handwerker. Vor der Installation ist eine Genehmigung vom Netzbetreiber und je nachdem von der Gemeinde notwendig.

Photovoltaikanlagen sind relativ wartungsarm und lassen sich bequem per App überwachen. Dies ermöglicht ein schnelles Reagieren im Falle eines technischen Ausfalls. In der Regel reinigt der Regen die PV-Module von grobem Schmutz. Der Grad der Verschmutzung hängt allerdings stark vom Standort und der in der Umgebung stattfindenden Aktivitäten ab. Deshalb empfiehlt es sich trotzdem die Anlage gelegentlich von einem Fachmann prüfen und reinigen zu lassen.

Neben der Volleinspeisung ins Stromnetz besteht die Möglichkeit, einen Teil des produzierten Stroms selbst zu nutzen. Welche Bedingungen hierbei erfüllt werden müssen, erfahren Sie beim zuständigen Netzbetreiber.

FR • Tout le monde peut agir en faveur de la transition énergétique et donc de la protection du climat en posant sa propre installation photovoltaïque ou en participant à une coopérative énergétique. Grâce à la hausse des tarifs d’injection et à un cadre législatif simplifié, investir dans le photovoltaïque devient économiquement attractif.

Des cadastres solaires, disponibles dans certaines communes, peuvent donner une première information sur le potentiel d’un toit pour la pose d’une installation photovoltaïque. L’orientation du toit aura un impact crucial sur le rendement de l’installation photovoltaïque. Idéalement, la surface du toit sera orientée vers le sud, bien que des différences d’environ 20 degrés vers l’est ou vers l’ouest soient encore considérées comme optimales.

La planification d’un système photovoltaïque devrait également prendre en compte l’inclinaison du toit ainsi que les possibles ombres portées. Même une orientation et une inclinaison légèrement différentes permettent de retenir des solutions rentables. Le mieux est de faire venir un artisan expert sur place pour une consultation. Une autorisation de l’exploitant du réseau, et éventuellement de la commune, est nécessaire avant la mise en place.

Page 17: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

17Naturpark3 – N°08

Les installations photovoltaïques demandent peu de maintenance et peuvent confortablement être surveillées via une application. Cela permet une réponse rapide en cas de défaillance technique. En règle générale, la pluie nettoie le gros de la saleté des panneaux solaires. Cependant, le degré de salissure dépend fortement de la situation géographique et des activités en cours dans les alentours. Voilà pourquoi il est conseillé de régulièrement faire venir un professionnel pour contrôler et nettoyer l’installation.

Vous pouvez injecter la totalité de l’énergie dans le réseau ou vous avez la possibilité d’utiliser vous-même une partie du courant produit. L’exploitant du réseau responsable vous renseignera sur les conditions à remplir à ce sujet.

Pour les installations photovoltaïques privées d’une puissance inférieure à 30 kWc, il est possible de solliciter une aide financière du programme PRIMe-House soutenu par l’État. Cette aide à l’investissement correspond à 20 % du coût d’investissement, avec un plafond de 500 €/kWc. En outre, de nombreuses communes offrent des aides communales supplémentaires.

Pour la vente de l’énergie produite, l’on vous accorde des tarifs de rachat garantis sur 15 ans, dont le montant dépend de la performance des équipements installés et de la date de la première injection.

Puissance installée Mise en service 2020 Mise en service 2021

0-10 kWc ** 0,1601 €/kWh 0,1552 €/kWh

10-30 kWc ** 0,1504 €/kWh 0,1458 €/kWh

30-100 kWc** 0,1392 €/kWh 0,1336 €/kWh

100-200 kWc** 0,1344 €/kWh 0,1290 €/kWh

200-500 kWc ** 0,1200 €/kWh 0,1152 €/kWh

(**réservé aux coopératives énergétiques)

Page 18: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

18 Naturpark3 – N°08

Derzeit befinden sich in den drei Naturparken Energiekooperativen in Planung, an denen sich interessierte Bürger beteiligen können. Für ausführliche Informationen zu den jeweiligen Projekten, wenden Sie sich an den in ihrem Naturpark zuständigen Mitarbeiter:

En ce moment, des coopératives énergétiques sont en train d’être créées dans les trois Parcs naturels ; tous les citoyens intéressés peuvent y participer. Pour des informations détaillées sur les projets respectifs, adressez-vous au collaborateur responsable de votre Parc naturel :

Natur- & Geopark Mëllerdall Natassja Mich / T.: 26 87 82 [email protected]

Naturpark ÖewersauerAnita Lanners / T.: 89 93 31 - [email protected]

Naturpark OurLaurent Spithoven / T.: 90 81 [email protected]

Über das staatliche Förderprogramm PRIMe-House kann für private Photovoltaikanlagen bis zu einer installierten Leistung von 30 kWp ein Investitionszuschuss in Höhen von 20% der Anschaffungskosten, jedoch maximal 500€/kWp, beantragt werden. Darüber hinaus bieten viele Gemeinden zusätzlich kommunale Beihilfen an.

Für den Verkauf des produzierten Stromes wird über 15 Jahre eine garantierte Einspeisevergü-tung gewährt, deren Höhe von der installierten Anlagenleistung und dem Zeitpunkt der Erstein-speisung abhängt.

Les revenus issus de la vente d’énergie solaire sont soumis à l’impôt à partir d’une puissance de 4 kWp. Contrairement à une opinion répandue, les installations financées à travers un crédit ne sont pas exonérées d’impôt pendant la période de remboursement. Les revenus sont à déclarer dès la première année d’exploitation.

À partir d’une puissance de 30 kWc et jusqu’à 500 kWc, il est impératif de créer une coopérative énergétique afin de pouvoir bénéficier des tarifs de rachat garantis. Pour créer une coopérative énergétique, il faut au moins sept parties intéressées, qu’il s’agisse de particuliers, d’associations sans but lucratif ou de fondations. Vous pouvez fonder une société coopérative ou une société civile.

Installierte Leistung Inbetriebnahme 2020 Inbetriebnahme 2021

0-10 kWp ** 0,1601 €/kWh 0,1552 €/kWh

10-30 kWp ** 0,1504 €/kWh 0,1458 €/kWh

30-100 kWp ** 0,1392 €/kWh 0,1336 €/kWh

100-200 kWp ** 0,1344 €/kWh 0,1290 €/kWh

200-500 kWp ** 0,1200 €/kWh 0,1152 €/kWh

(** Energiekooperativen vorbehalten)

Die Einkünfte aus dem Verkauf von Solarstrom müssen ab einer installierten Anlagenleistung von 4 kWp versteuert werden. Entgegen landläufiger Meinung sind Anlagen, die über einen Kredit finanziert wurden, nicht von der Besteuerung befreit solange die Rückzahlung erfolgt. Die Einkünfte müssen ab dem ersten Betriebsjahr deklariert werden.

Ab einer Anlagenleistung von 30 kWp bis 500 kWp ist die Gründung einer Energie-kooperative Voraussetzung, um in den Genuss der garantierten Einspeisevergütung zu kommen. Für eine Energiekooperative bedarf es mindes-tens sieben Parteien, dies können Privatpersonen, gemeinnützige Vereine (Asbl) und Stiftungen sein. Als Gesellschaftsform kann zwischen einer Genossenschaft oder einer Gesellschaft bürger-lichen Rechtes gewählt werden.

Page 19: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

Ein Lichtberater für den Naturpark Our!Un conseiller en éclairage pour le Parc naturel de l’Our !

DE • Im Éislek wird mit dem Projekt NIGHT LIGHT der Problematik der Lichtverschmutzung aktiv entgegengewirkt. Mit Unterstützung des Ministeriums für Energie und Landesplanung ruft der Naturpark hierfür eine neue regionale Beratungsstelle für Beleuchtungstechnik ins Leben, denn der Fortschritt der letzten Jahre in der Lichttechnik stellt eine große Herausforderung dar, sowohl für Planer, Architekten, Installateure, Wartungspersonal und nicht zuletzt für den Kunden, wie etwa Kommunen, Verwaltungen, Betriebe oder Privatpersonen.

Ein Beispiel ist die LED-Technologie, die heutzutage erstaunliche Energiesparmaßnahmen ermöglicht sowie durch einen gezielteren Lichteinsatz einen Beitrag zur Reduzierung von Umweltbelastungen leisten kann. Die LED-Technik ist jedoch anspruchsvoll und stellt gleichzeitig neue Bedingungen an die Stromversorgung, die vor Installation gegeben sein sollten.

Welches sind die Aufgaben des Lichtberaters?Aufbau, Umsetzung und Betreuung einer regionalen Lichtberatung für alle vorgenannten Zielgruppen im Naturpark Our.

Professionelle Beratung und Unterstützung sowie Überwachung von öffentlichen und privaten Projekten bei Sanierung, Optimierung oder Neubau von Beleuchtungsanlagen gemäß dem nationalen Leitfaden für gutes Licht im Außenraum.

FR • Dans l’Oesling, le projet NIGHT LIGHT s’efforce activement de contrer la pollution lumineuse. Avec le soutien du Ministère de l’Energie et de l’Aménagement du territoire, le Parc naturel crée un nouveau bureau de conseil régional pour l’éclairage. En effet, les développements des dernières années représentent un défi majeur, aussi bien pour les concepteurs, les architectes, les installateurs, le personnel de maintenance et finalement, que pour les clients comme les communes, les administrations, les entreprises ou les particuliers.

La technologie LED en est un exemple : aujourd’hui, elle permet de faire des économies d’énergie remarquables et de réduire les nuisances environnementales grâce à une utilisation ciblée de la lumière. Toutefois, la technique LED est complexe et en même temps, elle demande à ce que de nouvelles conditions soient remplies par l’alimentation électrique, et ceci avant l’installation.

Quelles sont les missions du conseiller en éclairage ?Développement, mise en place et gestion d’un service de conseil régional pour tous les groupes cible du Parc naturel de l’Our précités.

Conseils et soutien professionnels ainsi que supervision de projets publics et privés pour la rénovation, l’optimisation ou la réalisation d’infrastructures d’éclairage conformément au guide national de l’éclairage extérieur.

Kontakt / Contact:Daniel Gliedner

[email protected] T.: 90 81 88-645

Naturpark3 – N°08 19

Page 20: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

20 Naturpark3 – N°08

Zuwachs für die Naturpark-TeamsLes équipes des Parcs naturels grandissent

Zwei neue Mitarbeiter für die LAKUJill Lucas und / et Paul NickelsAusbildung / Formation: Bachelor of Science Agrarwissenschaften (Bonn), Master of Science Nutzpflanzenwissenschaften (Bonn) / Bachelor of Science en agronomie (Bonn, D), Master of Science en cultures de rapport (Bonn, D)

Kontakt / Contact: Naturpark Öewersauer/Parc naturel de la Haute-Sûre; [email protected]; [email protected] 

Jill und Paul verstärken das Team der LAKU (Landwirtschaftlech Kooperatioun Uewersauer). Ziel dieser ist es, den Trink wasser-schutz mit einer wirtschaftlichen Landwirtschaft zu vereinen. Die LAKU arbeitet verschiedene Maßnahmen aus, um die Landwirte im Einzugsgebiet des Obersauerstausees zu unterstützen.

Deux nouveaux collaborateurs pour la LAKUJill et Paul viennent renforcer l’équipe de la LAKU (Land wirt-schaftlech Kooperatioun Uewersauer), dont l’objectif est de concilier la protection de l’eau potable et l’agriculture rentable. La LAKU élabore différentes mesures afin de soutenir les agriculteurs du bassin versant du lac de barrage de la Haute-Sûre.

Natura 2000-Gebiete des COPIL MëllerdallWarum ein COmité de PILotage mit „Animateur“ für das Natura 2000-Schutzgebietsnetz im Müllerthal?

Durch die multidisziplinäre Zusammensetzung des COPIL mit Vertretern lokaler und regionaler Akteure soll das Schutzgebietsmanagement aus verschiedenen Blickwinkeln beleuchtet werden. Zusammen mit dem „Animateur“ werden Maßnahmen zur Erreichung der gebietsspezifischen Zielsetzung initiiert und koordiniert. Der Animateur versteht sich als zentraler Ansprechpartner für alle Akteure rund um die Natura 2000-Gebiete. Alle Maßnahmen, die den Schutzzielen zuträglich sind, werden subventioniert.

Zones Natura 2000 du COPIL MëllerdallPourquoi un COmité de PILotage avec animateur pour le réseau des zones Natura 2000 au Mullerthal ?

La nature multidisciplinaire du COPIL, composé de représentants des acteurs locaux et régionaux, est censée éclairer la gestion des zones protégées sous divers angles de vue. Avec l’animateur, des mesures sont initiées et coordonnées pour réaliser les objectifs spécifiques à chaque zone. L’animateur se veut l’interlocuteur central pour tous les acteurs autour des zones Natura 2000. Toutes les mesures pertinentes pour les objectifs de protection sont subventionnées.

DE • Lernen Sie die neusten Gesichter der Naturparke kennen und erfahren Sie mehr zu den verschiedenen Arbeitsbereichen, die es in den Naturparken gibt.

FR • Mettez un nom sur les nouveaux visages et apprenez-en davantage sur les différents domaines de travail des Parcs naturels.

Judith BovelandAusbildung / Formation: Master of Science Umweltwissenschaften (Oldenburg, D, Kopenhagen, DK, Uppsala, S) / Master of Science en sciences de l’environnement (Oldenburg, D, Copenhague, DK, Uppsala, S)

Kontakt / Contact: Natur- & Geopark Mëllerdall; [email protected]

Page 21: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

21Naturpark3 – N°08

Edith LeinerAusbildung / Formation: Master in Geschichte, Vertiefung Neuzeit (Bachelor in Freiburg, Master in Bonn) / Master en Histoire, temps modernes (Bachelor à Fribourg, Master à Bonn, D)

Kontakt / Contact: Naturpark Öewersauer; [email protected] / Parc naturel de la Haute-Sûre

Interreg Projekt VA GR „Land of Memory“Worum handelt es sich bei diesem Projekt?

„Land of Memory“ beschäftigt sich mit den tragischen Ereignissen des Ersten und Zweiten Weltkrieges, deren Spuren noch heute überall in der Großregion zu finden sind. Gemeinsam mit den deutschen, belgischen und französischen Partnern, bemühen wir uns um die verstärkte Sichtbarkeit der Gedenkorte, eine Verbesserung des gedenktouristischen Angebotes und eine enge Zusammenarbeit der einzelnen Akteure.

Worin liegt die Bedeutung des Projektes für den Naturpark Öewersauer?

Dieses Projekt ermöglicht eine innovative Neugestaltung des Gedenkpfades am Schumannseck zur Erinnerung an die hier stattgefundenen Kämpfe während der Ardennenoffensive.

Projet Interreg VA GR « Land of Memory »Quel est le but de ce projet ?

« Land of Memory » traite des événements tragiques des Première et Seconde Guerres mondiales, dont les traces sont omniprésentes dans l’ensemble de la Grande Région. Avec nos partenaires allemands, belges et français, nous nous efforçons d’accroître la visibilité des sites commémoratifs, d’améliorer l’offre touristique des lieux de commémoration et de réaliser une coopération des différents acteurs.

Quel est l’impact de ce projet pour le Parc naturel de la Haute-Sûre ?

Ce projet permet de réaménager de manière innovante le sentier du souvenir Schumannseck, à la mémoire des combats qui y ont eu lieu lors de l’Offensive des Ardennes.

Rachel KrierAusbildung / Formation: Bachelor of Science Umweltnaturwissenschaften, Master of Science Hydrologie (Freiburg im Breisgau) / Bachelor of Science en sciences naturelles environnementales, Master of Science en hydrologie (Fribourg-en-Brisgau, D)

Kontakt / Contact: Natur- & Geopark Mëllerdall; [email protected]

Trinkwasserschutzgebiete Welche Rolle übernimmt die „Animatrice ressources eau potable“?

Um das Grundwasser vor möglichen Verschmutzungen aus Industrie, Landwirtschaft und Siedlungsgebieten zu schützen, wurden Trinkwasserschutzgebiete ausgewiesen. Neben den hier geltenden, gesetzlich definierten Verboten dienen freiwillige Maßnahmen dem Erhalt der guten Trinkwasserqualität. Die „Animatrice“ koordiniert die Umsetzung dieser Maßnahmen. Dabei ist eine enge Zusammenarbeit mit den Gemeinden, den Behörden, den Ingenieurbüros sowie den Landwirten und ihren Beratern unerlässlich.

Zones de protection d’eau potable Quel est le rôle de l’« animatrice ressources eau potable » ?

Afin de protéger les eaux de source de la pollution provenant de l’industrie, de l’agriculture ou des agglomérations, des zones de protection de l’eau potable ont été désignées. En plus des interdictions en vigueur déjà définies par la loi, des mesures volontaires contribuent à préserver la bonne qualité de l’eau potable. C’est l’animatrice qui coordonne la réalisation de ces mesures. Pour ce faire, une coopération étroite entre les communes, les autorités, les bureaux d’ingénieurs et les agriculteurs ainsi que leurs conseillers est indispensable.

Page 22: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

22 Naturpark3 – N°08

AgendaFind us on www.agenda.naturpark.lu

DE • Das Wasser als Element und als Lebensraum inspiriert die Künstlerinnen Maria Friese (F), Annette Quentin-Stoll (D) und Carine Mertes (L).

FR • L’eau comme élément et comme habitat inspire les artistes Maria Friese (F), Annette Quentin-Stoll (D) et Carine Mertes (L).

10:00-12:00 & 14:00-17:00 außer mittwochs / sauf les mercredis

Esch-sur-Sûre

17.11.-15.3. Textilausstellung: WAASSER-Filzexpo

2.2. Internationaler Tag der FeuchtgebieteDE • Groß und Klein entdecken das Ramsar-Schutzgebiet entlang der Obersauer in den beiden Naturparken.

FR • Journée de découverte transfrontalière pour les familles dans les zones humides protégées par la convention RAMSAR.

09:00-16:30 Martelange (B), Naturparkzentrum, Maison du Parc naturel

Naturpark Öewersauer [email protected] +352 89 93 31-1www.naturpark-sure.lu

Naturpark Our [email protected] +352 90 81 88-1www.naturpark-our.lu

Festival NIGHT, Light & [email protected] +352 90 81 88-1www.nightlightandmore.lu

Weitere Informationen & AnmeldungenInformations et inscriptions

Zeitraum / Horaire Ort / Lieu Mit Kosten verbunden / Frais d’inscriptions

Gratis / Gratuit Anmeldung erforderlich / Inscription obligatoire

Keine Anmeldung / Pas d’inscription

Natur- & Geopark Më[email protected] +352 26 87 91-1www.naturpark-mellerdall.lu

Page 23: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

23Naturpark3 – N°08

8.2. Zero Waste: DeoDE • Abfallvermeidung leicht gemacht: probieren Sie drei Rezepte für natürliches Deodorant!

FR • Réduire ses déchets, ce n’est pas compliqué : essayez trois recettes pour un déodorant naturel !

14:30-16:00 Hinkel Anmeldungen an / inscriptions auprès de Kulturhaff Millermoler

T +352 53 27 73 E [email protected]

7.3. Op de Spuere vum Krich am BëschDE • Auch nach über 70 Jahren kann man im Wald noch Spuren des Krieges finden - wenn man weiß, wonach man sucht!

FR • Plus de 70 ans après la guerre, les traces continuent d’être visibles dans nos forêts - si l’on sait où regarder !

13:00-16:00 Echternach

14.+15.3. Filzkurs „Fliegende” Fische im Rahmen der Textilausstellung: WAASSER–FilzexpoDE • Wir filzen uns ein pflegeleichtes Aquarium voller bunter Fische. Für Anfänger und Fortgeschrittene. Picknick mitbringen.

FR • Nous feutrons notre propre aquarium, rempli de poissons multicolores. Pour débutants et niveau avancé. Emportez un en-cas.

09:00-16:30 Duchfabrik, Esch-sur-Sûre

27.3. NosferatuDE • Ein Stummfilm, der zu den ersten Vertretern des Horrorfilms zählt, musikalisch untermalt vom Pianisten Michel Bisceglia und dem DJ Buscemi.

FR • Un film muet, un des premiers films d’horreur, accompagné musicalement par le pianiste Michel Bisceglia et le DJ Buscemi.

20:00–22:00 Cube 521 Marnach

28.3. Earth HourDE • Inspiriert an der globalen Aktion des WWF für mehr Klimaschutz laden die beiden Naturparke Our und Öewersauer zu einer wundervollen Sternenbeobachtung mit der AAL (Amateurs Astronomes Luxembourg) ein.

FR • Inspirés par l‘action mondiale du WWF pour une plus grande protection du climat, les deux Parcs naturels de l’Our et de la Haute-Sûre vous invitent à une merveilleuse observation des étoiles avec l’AAL (Amateurs Astronomes Luxembourg).

Weicherdange & Noertrange

28.3 Geologesch Wanderung zu FëschbechDE • Eine geologische Entdeckungstour durch die Geschichte.

FR • Découverte géologique guidée à travers l’histoire.

14:00-17:30 Fischbach

Page 24: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

24 Naturpark3 – N°08

3.+4.4. Natura Noctilis WanderungDE • Eine bezaubernde Nachtwanderung mit Überraschungen. FR • Une randonnée nocturne guidée avec des surprises tout au long du chemin.

Lellingen

24.4.

Wat ass eng gutt Drëpp?DE • Nach einer Besichtigung der Brennerei „Tudorsgeeschter“ entdecken Sie mit dem Experten verschiedene regionale Schnäpse. Im Anschluss gibt es eine Kleinigkeit zu essen. Ab 18 Jahren

FR • Après une visite de la distillerie « Tudorsgeeschter », l’expert va vous faire découvrir différentes eaux-de-vie régionales. À la fin, nous mangerons un morceau ensemble. À partir de 18 ans

19:00-21:30 Rosport

1.5.-1.10. SolarbootDE • Naturkundliche Führungen auf dem Obersauerstausee mit einem Sonnenenergie-getriebenen Boot.

FR • Visites guidées de découverte de la nature sur le Lac de la Haute-Sûre avec un bateau solaire.

Hauptsaison / En saison 10:00, 13:45, 16:00 

Nebensaison / Hors saison 15:00 Insenborn

9.5. WaasserfestDE • Auf dem Wasserfest werden Aktivitäten für Groß und Klein rund um das Thema Wasser angeboten.

FR • Des activités pour toute la famille autour de la thématique de l’eau seront proposées à la fête de l’eau.

10:30-17:00 Esch-sur-Sûre

16.5. Planzentosch um Berdorfer EckDE • Das „Bistro & Buttek Berdorfer Eck“ lädt zu einer Pflanzentauschbörse ein! Bringen Sie einfach Pflanzen mit und tauschen Sie sie gegen andere.

FR • Le « Bistro & Buttek Berdorfer Eck » vous invite à sa bourse aux plantes. C’est simple : donnez des plantes - emportez des plantes !

10:00-18:00 Berdorf

Page 25: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

25Naturpark3 – N°08

30.11. & 1.12. Adventsbasar

Surré www.boulaide.lu

1.12.Vianden X-perience Trail

Vianden www.vianden-trail.lu

6.-8.12. Chrëschtmaart op der Heringer Millen

Mullerthal www.heringermillen.lu

8.12.Cliärrwer Chrëschtmaart

www.visit-eislek.lu

13.12. Marché de Noël

Wiltz www.touristinfowiltz.lu

13.-15.12. Chrëschtmaart zu Iechternach

Echternach www.weihnacht.lu

14.12. Exposition 75. Anniversaire de la Bataille des Ardennes

Château de Wiltz www.touristinfowiltz.lu

15.12.Cérémonie de commémoration en honneur de la 28e Division d’Infanterie US

Wiltz www.touristinfowiltz.lu

16.12. N.L.M Cérémonie de Commémoration

Schumanns Eck www.touristinfowiltz.lu

16.12. Vernissage de l’exposition: Dévastations “Rundtstedtoffensiv” & Sentier de Mémoire

Schumanns Eck, LNW www.touristinfowiltz.lu

21.12.Wanterfest

Rulljen [email protected]

22.12.3-Länner-Trail

Lieler www.csn.lu

26.12.Nuetswanderung

Surré www.boulaide.lu

28.12.Kannerkino: Arthur et la magie de Noël

Wiltz www.prabbeli.lu

21.3.-9.5. De klenge Maarnicher Festival

www.dkmf.lu

12.4. Car-Sonndig om Moart: Oldtimertreff

Echternach www.echternach.lu

26.4. Mill Man Trail

Start: Echternach www.mullerthalcycling.com

2.-23.5.Karikaturenausstellung

Schloss Vianden www.caricature.eu

Naturpark-Ticker

Weitere Veranstaltungen:www.eislek.luwww.visit-eislek.luwww.cube521.lu www.trifolion.luwww.cooperations.luwww.konschthaus.luwww.viart.luwww.anciencinema.luwww.castle-vianden.luwww.clervauximage.luwww.mullerthal.luwww.50-plus.luwww.kumimo.lu

27.-31.5. Drive In Cinéma

Echternach www.cinesura.lu

28.5. Course „Ronderëm de Séi“

Echternach www.lasel.lu

31.5.+1.6.KonschTour

Vianden www.viart.lu

Page 26: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

Kanner AgendaKanner Agenda

Do/je, 19.12.Filzen fürs FestAtelier de feutrage pour Noël

13:00-17:00 Esch-Sauer, Naturparkzentrum

10 € Kinder / enfants 20 € Erwachsene / adultes

Anmeldung bis / inscription jusqu’au 16.12.

6-99 Jahre / ans

Di/ma, 4.2.Light and more: Licht aus TonLight and more : lumières en argile

14:30-17:00 Stolzembourg, Vereinsbau, ehemalige Schule / ancienne école

5 € 6-12 Jahre / ans

Do/je, 13.2.FilzworkshopAtelier de feutrage

13:00-17:00 Esch-Sauer, alte Schule 10 € Kinder / enfants 20 € Erwachsene / adultes

Anmeldung bis / inscription jusqu’au 10.2.

6-99 Jahre / ans

Do/je, 12.3.Naturspaß im FrühlingPlaisirs de la nature au printemps

14:30-17:00 Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique

5 € 6-12 Jahre / ans

Sa/sa, 29.3.Théâtre: Von einer Beutelratte, die sich fledermauste

16:00-17:00 Cube 521 Marnach 6 € ab 4 Jahren / à p.d. 4 ans

26 Naturpark3 – N°08

Jeweils dienstags/ chaque mardi, 31.3+12.5+2.6+30.6.Mehr als Honig: Bienen - wie geht das? Plus que du miel : Comment fonctionnent les abeilles ?Es summt, Pollen und Nektar werden gesammelt, die Königin legt 1.500 Eier am Tag, der Nachwuchs wird aufgezogen, die Temperatur muss geregelt werden, und die Bienen machen den Honig. Eine ganze Menge Arbeit für viele kleine Bienen. Das Bienenvolk funktioniert als ein Ganzes. Jeder braucht Jeden und hat bestimmte Aufgaben. Du bist neugierig und willst die Bienen besser kennenlernen? Dann sei dabei - von Frühjahr bis Sommer kümmerst du dich gemeinsam mit den Naturparkimkern um die Bienen. Im Naturpark Hosingen von März bis Juni 2020 an 4 zusammenhängenden Terminen, jeweils von

14:30-17:00 Uhr Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique 5 € 8-14 Jahre

Page 27: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

Do/je, 2.4.Frühlingsschatzsuche OsternChasse au trésor printanière : Pâques

14:30-17:00 Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique

5 € 6-12 Jahre / ans

Sa/sa, 4.4.Zero Waste OsternZero Waste Pâques

14:30-17:00 Consthum, centre communal

5 € 6-12 Jahre / ans

Di/ma, 7.4.FilzworkshopAtelier de feutrage

13:00-17:00 Esch-Sauer, Naturparkzentrum

20 € Erwachsene / adultes 10 € Kinder / enfants

Anmeldung bis / inscription jusqu’au 4.4.

6-99 Jahre / ans

Di/ma, 21.4.Upcycling: WebenSurcycler : le tissage

14:30-17:00 Bockholz, centre communal

5 € 8-12 Jahre / ans

Do/je, 30.4.Tierentdecker und Pflanzenversteher gesuchtCherchons explorateurs d’animaux et connaisseurs de plantes

14:30-17:00 Troisvierges, Park 5 € 6-12 Jahre / ans

Do/je, 30.4.Nuets am BëschLa nuit, dans les bois

Baschleiden Gratis / gratuit ab 6 Jahren / à p.d. 6 ans

Sa/sa, 9.5.NaturrallyeRallye nature

14:00-17:30 Rosport 5 € ab 6 Jahren / à p.d. 6 ans

So/di, 10.5.Esel, Ziege & GierschÂne, chèvre et podagraire

10:00-13:30 Beaufort 15 € Kinder / enfants 30 € Erwachsene / adultes

ab 6 Jahren / à p.d. 6 ans

Do/je, 14.5.Mein Freund der BaumMon ami l‘arbre

14:30-17:00 Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique

5 € 6-12 Jahre / ans

Sa/sa, 16.5.Ein Nachmittag mit den BienenUn après-midi en compagnie des abeilles

13:30-17:00 Echternach 10 € ab 6 Jahren / à p.d. 6 ans

27Naturpark3 – N°08

Page 28: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

28 Naturpark3 – N°08

Di/ma, 26.5.Leckeres Grün! Duftendes Rot! Weiches Gelb!Vert et délicieux ! Rouge et parfumé ! Jaune et doux !

14:30-17:00 Lullange, Park Sënnesräich 5 € 6-12 Jahre / ans

Do/je, 28.5.Fliegende Wunder in schwarz-feuerrot…Des merveilles volantes noires et rouge vif...

14:30-17:00 Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique

15 € 6-12 Jahre / ans

Do/je, 28.5.FilzworkshopAtelier de feutrage

13:00-17:00 Esch-Sauer, Naturparkzentrum

10 € Kinder / enfants 20 € Erwachsene / adultes

Anmeldung bis / inscription jusqu’au 25.5.

6-99 Jahre / ans

Di/ma, 9.6.Über-Leben in 2 Welten!Sur-vivants dans deux mondes !

14:30-17:00 Kalborn, Kalbornermühle 5 € 6-12 Jahre / ans

Bei schlechtem Wetter wird für die Aktivitäten, die im Naturpark Our stattfinden, ein Alternativprogramm angeboten. Bitte denken Sie an eine dem Wetter angepasste Kleidung und einen kleinen Pausensnack.

Weitere Informationen und Anmeldung (unbedingt erforderlich) bei den jeweiligen Naturparken.

Freie Mitarbeiter/ innen gesucht!Der Naturpark Our sucht noch freie Mitarbeiter/innen zur Verstärkung des Kinderanimationsteams.

Mann/Frau sollte sich gut in der Natur auskennen, viele Ideen haben, gerne und gut mit Kindern umgehen können und volljährig sein.

Interesse? Dann melden Sie sich hier:

Naturpark OurBéatrice CasagrandaT +352 90 81 88 [email protected]

Do/je, 11.6.Präsente und ein Sparbuch für MamaDes cadeaux et un livret d’épargne pour maman

14:30-17:00 Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique

5 € 7-12 Jahre / ans

Di/ma, 16.6.Überleben in der NaturSurvivre dans la nature

14:30-17:00 Parc Hosingen, Naturpark Haus, centre écologique

5 € 6-12 Jahre / ans

Naturpark Ö[email protected] 89 93 31 -1www.naturpark-sure.lu

Naturpark [email protected] 90 81 88-635www.naturpark-our.lu

Natur- & Geopark Më[email protected] 26 87 82 91-1www.naturpark-mellerdall.lu

NIGHT, Light & [email protected] 90 81 88 -1www.nightlightandmore.lu

29

Page 29: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

29Naturpark3 – N°08Naturpark3 – N°0829

DE • „Natura 2000“ ist ein europäisches Schutzgebietsnetz z.B. für gefährdete oder typische natürliche Lebensräume und Arten. Es soll dazu dienen, diese Pflanzen und Tiere sowie Lebensräume in ihrem natürlichen Verbreitungsgebiet in ganz Europa zu schützen. Für jedes einzelne Gebiet wurden bestimmte Schutzziele aufgestellt. Mit den „Plans de Gestion“ werden nun Maßnahmenvorschläge aufgeführt, die sicherstellen sollen, dass die Zielsetzung erreicht wird.

Um die Umsetzung der „Plans de Gestion“ für diese Gebiete zu fördern und zu begleiten, wurde für den Bereich des Natur- & Geopark Mëllerdall (NGPM), zzgl. der Gemeinden Aerenzdall und Reisdorf, ein Lenkungsausschuss (COmité de PILotage, COPIL) gegründet. Am 6. Juni wurde offiziell die Charta dieses COPIL im Beisein der Ministerin für Umwelt, Klima und nachhaltige Entwicklung unterschrieben. Der COPIL umfasst eine Fläche von rund 311 km2, rund 115 km2 (37 %) davon sind als Natura 2000-Gebiet ausgewiesen.

Ganz bewusst wurde bei der Zusammenstellung des Leitungsteams auf Multidisziplinarität gesetzt, damit die Projekte aus den einzelnen Blickwinkeln der Gemeinden, der Landwirtschaft, des Umwelt- und Wasserschutzes, der Grundbesitzer und des Tourismus beleuchtet werden. Ein Animateur, dessen Büro beim NGPM angesiedelt ist, ist dabei der zentrale Ansprechpartner und kümmert sich um die Koordination der COPIL und der Managementpläne.

FR • « Natura 2000 » est un réseau européen de zones de protection p.ex. pour les habitats et les espèces vulnérables ou typiquement naturels. Son objectif est la protection au niveau européen de ces plantes et de ces animaux ainsi que des habitats dans leurs aires de répartition naturelles. Des objectifs de protection sur mesure ont été mis au point pour chaque zone. Avec les plans de gestion, des propositions de mesures sont désormais présentées pour assurer que les objectifs soient atteints.

Afin d’encourager et d’accompagner la réalisation des plans de gestion pour ces zones, un COmité de PILotage (COPIL) a été créé pour le territoire du Natur- & Geopark Mëllerdall (NGPM), avec les communes de la Vallée de l’Ernz et de Reisdorf . La Charte du COPIL a officiellement été signée le 6 juin en présence de la Ministre de l’Environnement, du Climat et du Développement durable. Le COPIL couvre une superficie de 311 km2, dont 115 km2 (37 %) sont désignés en tant que zones Natura 2000.

Lors de la constitution du comité de pilotage, l’on a volontairement misé sur la multidisciplinarité afin que les projets soient étudiés du point de vue particulier des communes, de l’agriculture, de la protection de l’environnement et de l’eau, des propriétaires fonciers et du tourisme. Un animateur, dont le bureau est situé au Natur- & Geopark Mëllerdall, est l’interlocuteur principal. Il est chargé de coordonner le COPIL et les plans de gestion.

Natura 2000 im MüllerthalNatura 2000 au Mullerthal

Unterzeichnung der Charta der COPIL Natura 2000 „Mëllerdall“ an der Kalktuffquelle im Marscherwald bei Consdorf.Signature de la Charte du COPIL Natura 2000 « Mëllerdall » près de la source de tuf calcaire à Marscherwald près de Consdorf.

Die Natura 2000-Gebiete im Betrachtungsraum des COPIL Natura 2000 Mëllerdall.Les zones Natura 2000 dans l’espace concerné du COPIL Natura 2000 Mëllerdall.

Page 30: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

Naturpark3 – N°0830

Hecken & Sträucher in unseren OrtschaftenLes haies et les arbustes dans nos localités

DE • Seit Jahrtausenden benutzt der Mensch Hecken, um Grundstücke voneinander abzutrennen. Wenn sie auch leider immer mehr aus der freien Landschaft verschwinden, so nutzen wir diese Eigenschaft aber weiterhin gerne in unseren Ortschaften. Zu Recht, denn Hecken bieten sehr viele Vorteile gegenüber technischen Lösungen: Sie schützen genauso gut vor neugierigen Blicken, sie sorgen neben Schatten auch für kühles Klima und sie sind ungemein wartungsfreundlich und langlebig. Ein bisschen in Form schneiden reicht, und man hat für viele Jahre eine ästhetisches Gartenelement.

Wichtig für solche Hecken ist natürlich die Schnittfähigkeit der verwendeten Sträucher, d. h. ob sie nach dem Schnitt gut wieder austreiben und nicht nach und nach verkahlen. Arten, die sich besonders gut eignen sind z. B. Buche, Hainbuche, Weißdorn, roter Hartriegel, Kornelkirsche und Feldahorn. Sehr stark austreibende Arten wie Hasel und Hundsrose sind dagegen nur in begrenzter Anzahl in Schnitthecken zu empfehlen.

Ganz nebenbei bilden alle diese einheimischen Sträucher auch eine wichtige Lebensgrundlage für zahlreiche Tiere. Wer dies noch durch Blüten und Früchte steigern möchte, sollte seine Hecke jedoch nicht jährlich schneiden. Sie gibt es nur auf zweijährigem Holz.

Übrigens: Der Herbst ist die ideale Pflanzzeit für Hecken und Sträucher!

Für alle weiteren Informationen wenden Sie sich bitte an die biologische Station ihres Naturparks.

FR • Cela fait des milliers d’années que l’homme utilise des haies pour séparer les propriétés les unes des autres. Bien que malheureusement, les haies disparaissent de plus en plus du paysage libre, nous les employons volontiers dans nos localités. Et ce à juste titre, car les haies présentent de nombreux avantages par rapport à des solutions plus techniques : Elles offrent une protection contre les regards indiscrets, l’ombre qu’il faut et de la fraîcheur. Elles sont très faciles à entretenir et vivent longtemps. Il suffit de les tailler quelque peu pour jouir d’un élément de jardin esthétique pendant de longues années.

Il est important que ces haies se prêtent à une bonne taille : c.-à-d. qu’elles donnent vite de nouvelles pousses et que la haie reste dense après la taille. Les espèces particulièrement indiquées sont : le hêtre, le charme commun, l’aubépine, le cornouiller sanguin, le cornouiller mâle et l’érable champêtre. Par contre, les espèces qui repoussent fortement comme le noisetier et l’églantier sont à limiter parmi les haies de taille.

Sans compter que tous ces buissons indigènes constituent une base vitale très importante pour beaucoup d’animaux. Si vous souhaitez améliorer cette base avec des fleurs et des fruits, mieux vaut ne pas couper vos haies tous les ans, car ils ne fleurissent que sur les bois bisannuels.

D’ailleurs : L’automne est la meilleure période pour planter des haies et des arbustes.

Pour toute information complémentaire, veuillez contacter la station biologique de votre Parc naturel.

Eine Mischhecke sieht nie langweilig aus. Une haie variée, un plaisir pour les yeux durant toute l’année.

Der Feldahorn (Acer campestre) eignet sich hervorragend zum Aufbau einer Schnitthecke… und die Herbstfärbung ist einfach Traumhaft! L’érable champêtre fait des très belles haies taillées… et sa couleur d’automne est juste magnifique !

Page 31: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

31Naturpark3 – N°08

Schutz einer echten Rarität: die BärwurzProtection d’une vraie rareté : le fenouil des Alpes

FR • Le fenouil des Alpes est une plante herbacée vivace qui présente une odeur typique et épicée. On l’appelle également cerfeuil des Alpes ou fenouil de montagne.

Originaire d’Europe centrale et de l’ouest, dans nos régions le fenouil des Alpes pousse en altitude, à partir de 450 mètres au-dessus du niveau de la mer environ. La transition de l’agriculture traditionnelle vers une agriculture de plus en

plus industrialisée fait que cette espèce est en forte régression.

Au Luxembourg, seuls quelques sites subsistent encore, dont deux se trouvent sur le territoire du Parc naturel de l’Our. Ces peuplements sont cependant menacés par un embroussaillement progressif et par la couverture par la fougère aigle.

Après que le bureau EFOR-ERSA, chargé de l’élaboration d’un plan d’action pour le fenouil des Alpes, a signalé à la station biologique les deux derniers peuplements présents dans le Parc naturel de l’Our, des premières mesures ont été mises en œuvre afin de préserver ces peuplements.

En accord avec les propriétaires - un particulier et la fondation natur & ëmwelt-Fondation Hëllef fir d’Natur - des premiers travaux de fauchage ont été effectués cette année. Ils visent surtout à réduire la fougère aigle (Pteridium aquilinum) et l’embroussaillement. Toutefois, davantage de mesures sont prévues afin de stabiliser le peuplement existant, voire de l’élargir.

DE • Die Bärwurz ist eine ausdauernde, krautige Pflanze mit einem ganz typischen, würzigen Geruch. In Frankreich nennt man sie deswegen auch „Fenouil des Alpes“.

Beheimatet in Mittel- und Westeuropa findet man die Bärwurz bei uns in den höheren Lagen ab ca. 450 Metern über dem Meeresspiegel. Durch den Wandel der traditionellen hin zu einer mehr und mehr industrialisierten Landwirtschaft sind die Bestände der Bärwurz stark im Rückgang.

In Luxemburg sind nur noch sehr wenige Standorte bekannt, wovon zwei auf dem Gebiet des Naturpark Our zu finden sind. Diese Bestände sind jedoch durch zunehmende Verbuschung und dem Bewuchs mit Adlerfarn gefährdet.

Nachdem die Biologische Station vom Büro EFOR-ERSA, das mit der Ausarbeitung des Aktionsplanes für die Bärwurz beauftragt war, auf die letzten zwei Bestände im Naturpark Our aufmerksam gemacht wurde, wurden erste Maßnahmen ergriffen, um den Bestand zu erhalten.

In Absprache mit den Grundstückseigentümern – einem Privatmann und der natur & ëmwelt-Fondation Hëllef fir d’Natur – wurden in diesem Jahr erste Mäharbeiten durchgeführt. Damit soll vor allem der Adlerfarn (Pteridium aquilinum) und die Verbuschung zurückgedrängt werden. Jedoch sollen noch weitere Maßnahmen folgen, um die bestehende Population zu stabilisieren oder gar zu vergrößern.

Page 32: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

32 Naturpark3 – N°08

DE • Ihre Anfänge fand die Naturparkschoul im Jahre 2012. In Zusammenarbeit mit der Naturverwaltung, dem Naturpark Öewer-sauer und den Schulen der Region wurden natur- und nachhaltig-keitsrelevante Themen in die Praxis der Schulen integriert. Seit 2018 setzt das ins Leben gerufene LEADER-Projekt Naturpark-schoul – héich 3 genau an dieser Stelle an, erweitert das Projekt allerdings in Zusammenarbeit mit den Naturparken Mëllerdall und Our auf die beiden LEADER-Regionen Éislek und Mëllerdall.

Worum handelt es sich bei der Naturparkschoul3?Zusammenfassend lässt sich die Naturparkschoul3 als Koopera-tionsprojekt zwischen Naturparken und Schulen der Region be-schreiben. Partnerschulen, welche am Projekt teilnehmen, werden vom Naturpark sowie den Projektpartnern dabei unterstützt, die Themenbereiche Umwelt- & Naturschutz, Erholung, Bildung und Regionalentwicklung in regelmäßigen Zeitabständen in fächer-übergreifenden Unterricht sowie Projekte zu integrieren.

Welche Partnerschulen nehmen am Projekt teil?Für die Laufzeit des LEADER-Projektes sowie für die Entwicklung des Konzeptes der Naturparkschoul3, wurden in den Naturparken Kooperationspartnerschaften mit Pilotschulen aus Gemeinden Bauschleiden, Winseler, Stauseegemeinde (NPÖ), Wintger (NPO) sowie Befort und Berdorf (NGPM) initiiert. Die Naturparkschoul3

steht jenen Grundschulen als Bildungspartner in Fragen der vertieften sowie komplexeren Planung und Umsetzung von Naturparkthemen zur Seite.

FR • La Naturparkschoul a connu ses débuts en 2012. Des sujets se rapportant à la nature et au développement durable ont été intégrés dans les processus à l’école, en collaboration avec l’Administration de la Nature et des Forêts, le Parc naturel de la Haute-Sûre et les écoles de la région. C’est ici qu’intervient le projet LEADER Naturparkschoul – héich 3 depuis 2018, mais il élargit le projet aux deux régions LEADER Éislek et Mëllerdall en collaboration avec les Parcs naturels Mëllerdall et de l’Our.

Quel est le but de Naturparkschoul3 ?En résumé, Naturparkschoul3 est un projet de coopération entre les parcs naturels et les écoles régionales. Les écoles partenaires qui participent au projet sont incitées, par le Parc naturel ainsi que par les autres partenaires, à régulièrement intégrer des sujets relatifs à la protection de l’environnement et de la nature, à la détente, à l’éducation et au développement régional dans des cours interdisciplinaires ainsi que dans des projets.

Quelles sont les écoles partenaires ?Pour la durée du projet LEADER ainsi que pour le développement du concept de la Naturparkschoul3, des partenariats avec des écoles pilotes des communes de Boulaide, Winseler, du Lac de la Haute-Sûre (NPÖ), de Wincrange (NPO) ainsi que de Beaufort et de Berdorf (NGPM) ont été initiés. La Naturparkschoul3 assiste les écoles fondamentales en question en tant que partenaire éducatif pour tout ce qui concerne la planification et la réalisation complexes et plus approfondies des sujets relatifs aux Parcs naturels.

Naturparkschoul3

Ein Bildungspartner in der RegionUn partenaire éducatif dans la région

Page 33: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

33Naturpark3 – N°08

Happy Birthday, Naturpark Öewersauer!Joyeux anniversaire, Parc naturel de la Haute-Sûre !

DE • Der Naturpark Öewersauer gilt als Inbegriff des partner-schaftlichen Miteinanders von Gemeinden und Staat rundum den Obersauer Stausee im Sinne einer nachhaltigen Entwicklung der Region. So wurden in den vergangenen 20 Jahren eine Vielzahl von Projekten in den Bereichen Tourismus und Freizeit, Natur und Landschaft, regionale Produkte, Kultur, Klima, Bildung und Beratung, Kommunikation usw. auf beeindruckende Art und Weise umgesetzt.

Kurz in Zahlen zusammengefasst bedeuten 20 Jahre Naturpark Öewersauer u. a.:

- 63.000 Passagiere bei den naturkundlichen Fahrten des Solarbootes

- 80.000 Besucher in der Tuchfabrik

- 60 Düngepläne und 40 Wasserschutz- sowie Greening-Beratungen pro Jahr

- Betreuung von 437,5 ha Biodiversitätsverträgen, davon 362 ha im Naturpark (entspricht 145.000 € Entschädigungen im Jahr 2019)

- Betreuung von 87 Betrieben der LAKU (Landwirtschaftlech Kooperatioun Uewersauer)

- Pflanzung von 33.000 einheimischen Hecken und 700 Hochstammbäumen (Jahre 2014-2018)

- Entfernung von 4.000 Riesenbärenklaupflanzen

Gefeiert wurde das Jubiläum am 3. Oktober in Heiderscheid, zusammen mit langjährigen Partnern und Initiativen, den Schöffen- und Gemeinderäten der Naturparkgemeinden Bauschleiden, Esch-Sauer, Stauseegemeinde, Wiltz und Winseler, den Nachbargemeinden sowie u. a. mit dem Landwirtschaftsminister Romain Schneider und dem Minister für Energie und Landesplanung Claude Turmes.

FR • Le Parc naturel de la Haute-Sûre incarne le partenariat entre les communes et l’État autour du lac de barrage de la Haute-Sûre dans l’esprit d’un développement durable de la région. Ainsi, ces 20 dernières années, l’on a vu se réaliser de manière impressionnante nombre de projets dans les domaines du tourisme et des loisirs, de la nature et des paysages, des produits régionaux, de la culture, du climat, de l’éducation et des conseils, de la communication etc.

Voici un aperçu des chiffres les plus importants de 20 années de Parc naturel de la Haute-Sûre :

- 63.000 passagers sur les sorties de découverte de la nature en bateau solaire

- 80.000 visiteurs à la draperie

- 60 plans de fertilisation et 40 conseils en protection des eaux et en objectifs écologiques par an

- Gestion de 437,5 ha de contrats de biodiversité, dont 362 ha au sein du Parc naturel (correspondant à 145.000 € d’indemnités en 2019)

- Accompagnement de 87 entreprises de la LAKU (Landwirtschaftlech Kooperatioun Uewersauer)

- Plantation de 33.000 haies locales et de 700 arbres à hautes tiges (2014-2018)

- Enlèvement de 4.000 plants de la berce du Caucase

L’anniversaire a été célébré le 3 octobre à Heiderscheid, en compagnie des partenaires et des initiatives de longue date, des conseils échevinaux et communaux des communes des Parcs na-turels de Bauschleiden, d’Esch-sur-Sûre, du Lac de la Haute-Sûre, de Wiltz et Winseler, des communes voisines ainsi qu’en présence du Ministre de l’Agriculture Romain Schneider et du Ministre de l’Énergie et de l’Aménagement du territoire Claude Turmes.

Page 34: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

34 Naturpark3 – N°08

DE • Für die kommenden Feiertage eine passende Geschenkidee zu finden ist nicht immer ganz einfach. Aus diesem Grund schlagen wir Ihnen vor auf unser Verlinkungsportal www.eislek.lu vorbeizuschauen und sich unseren neuen Button „Corbeille Éislek“ anzusehen. Dort werden Ihnen eine große Auswahl an Köstlichkeiten aus der Region, handgemachte Produkte, interessante Dienstleistungen und was sonst noch alles in einem Geschenkkorb landet, vorgeschlagen. Ebenfalls finden Sie dort Händler und Lokale, bei denen Sie fertige Geschenkkörbe kaufen können. Weitere Infos und Wissenswertes über die Region Éislek finden Sie auf www.eislek.lu.

FR • Trouver un cadeau parfait n’est pas toujours facile, surtout à l’approche des jours de fête. N’hésitez pas à visiter notre portail www.eislek.lu et à découvrir notre nouveau bouton « Corbeille Éislek ». Vous y trouverez un grand choix de produits faits maison, des délices de la région ainsi qu’une grande diversité de produits et de services intéressants qui viendront compléter votre panier cadeau. Vous pourrez également consulter notre liste reprenant les commerçants et les locaux où une gamme de corbeilles finies vous attend. Pour plus d’informations sur la région Éislék, consultez notre site www.eislek.lu.

Geschenkideen mit eislek.luIdées cadeaux avec eislek.lu

CORBEILLE ÉISLEKerfahren sie mehr

Page 35: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

35Naturpark3 – N°08

Holz-Gadgets aus dem Natur- & GeoparkGadgets en bois local du Natur- & Geopark

FR • Dans le cadre du projet LEADER « Holz vun hei » et en coopération avec Jailbird, une initiative de défi-job, le Natur- & Geopark Mëllerdall a conçu des gadgets dans les ateliers de la prison semi-ouverte à Givenich. Ensuite, des détenus les ont individuellement fabriqués à la main dans les ateliers avec du bois « Holz vun hei - Regioun Mëllerdall ». L’initiative Jailbird a pour objectif de proposer à nouveau un quotidien structuré aux détenus et de les préparer à leur sortie. La fabrication de ces objets a donné des produits d’une valeur sociale importante.

Le vaste choix de gadgets comprend des petits animaux en bois, en passant par des porte-clés et des aimants jusqu’à des bouchons raffinés qui auront un effet garanti dans votre cuisine. Les gadgets sont susceptibles d’évoluer au cours du projet et après obtention des premières réactions.

Les produits sont disponibles aux différents points de vente de la région Mëllerdall.

DE • Der Natur- & Geopark Mëllerdall hat im Rahmen des LEADER-Projektes „Holz vun hei“ und in Kooperation mit Jailbird, eine Initiative von défi-job, in ihrer Werkstatt der offenen Strafvollzugsanstalt aus Givenich Gadgets entworfen. Diese wurden später durch Häftlinge in der Werkstatt einzeln aus „Holz vun hei - Regioun Mëllerdall“ handgefertigt. Die Initiative Jailbird hat zum Ziel den Häftlingen wieder einen geregelten Alltag zu bieten und Sie auf die anstehende Entlassung vorzubereiten. Mit der Fertigung der Gadgets sind somit Produkte entstanden, die einen hohen sozialen Wert besitzen.

Bei den Gadgets handelt es sich um eine vielfältige Auswahl. Diese reicht von Holz-Tierchen über Schlüssel anhänger und Magnete bis hin zu einem edlen Flaschen verschluss, welcher in jeder Küche ein echter Hingucker ist. Im Laufe des Projektes und nach Erhalt erster Rückmeldungen können die Gadgets weiter-entwickelt werden.

Die Gadgets sind an verschiedenen Verkaufsstellen der Region Mëllerdall erhältlich.

Europäischer Landwirtschaftsfonds für die Entwicklung des ländlichen Raumes: Hier investiert Europa in die ländlichen Gebiete.

Atelier Jailbird

Page 36: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

36 Naturpark3 – N°08

Et war eppes lass!Ça bouge dans les Parcs !

LB • Op der Optaktveranstaltung vun der Natur- & Geoparkwoch waren den 18. Juni Representante vun den UNESCO Global Geoparks Famenne-Ardenne a Vulkaneifel agelueden.

FR • Des représentants des géoparcs mondiaux UNESCO Famenne-Ardenne et Eifel volcanique ont répondu présent le 18 juin pour le lancement de la semaine du Natur- & Geopark.

LB • Vertrieder vun den dräi Naturparken op Besuch a Friesland an op der Insel Schiermonnikoog.

FR • Des représentants des trois Parcs naturels en visite en Frise et sur l’île de Schiermonnikoog.

LB • Um Water-Art-Festival hunn d’Museke Bauschelt, Harel, Esch-Sauer, Eschduerf, Heischent a Wooltz am Juli zesummen e super Concert gespillt. Déi lokal Veräiner hu passend „Esou schmaacht den Naturpark“-Menüen derzou zerwéiert.

FR • En juillet, les fanfares et les harmonies de Boulaide, Harlange, d’Esch-sur-Sûre, Eschdorf, de Heiderscheid et Wiltz ont joué un excellent concert au Water-Art Festival. À cette occasion, les associations locales ont servi des menus « Esou schmaacht den Naturpark ».

LB • Den Natur- & Geopark Mëllerdall war um éischten Echterlive Festival mat engem Infostand an engem flotten Atelier vertrueden.

FR • Le Natur- & Geopark Mëllerdall était présent au premier Echterlive Festival avec un stand d’informations et un chouette atelier.

Page 37: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

37Naturpark3 – N°08

LB • Och konventionell Betriber sichen Alternativen, fir ganz op den Asaz vu Planzeschutzmëttel ze verzichten, z. B. mat Nohäufelen am Maisubau op Dämm, wéi et nei iwwer d‘LAKU ënnerstëtzt gëtt.

FR • Les exploitations conventionnelles aussi sont à la recherche d’alternatives aux pesticides, comme p. ex. le rebuttage pour les cultures de maïs, avec l’appui de la LAKU.

LB • Vill begeeschtert Visiteure bei der éischter Editioun vu „Musik a Maart“, den 21. Juli zu Branebuerg.

FR • De nombreux visiteurs enthousiastes se sont rendus à la première édition du « Musik a Maart » à Brandenbourg le 21 juillet.

LB • De 5. September war zu Kruuchten e gutt besichten Info-Owend iwwer Fotovoltaikanlagen.

FR • Le 5 septembre, de nombreux intéressés ont assisté à une soirée d’information sur les installations photovoltaïques à Cruchten.

LB • D’History-T’Ouren, op de Spure vun de Postreider vu viru 500 Joer, hunn am August vill Kultur- a Wanderfrënn op Aasselbuer gelackelt.

FR • En août, les History-T’Ouren, sur les traces des postillons d’il y a 500 ans, ont attiré beaucoup d’amateurs de culture et de randonnée à Asselborn.

LB • Um Naturparkfest de 4. August gouf ënnert dem Motto „Fuersch duer“ erëm vill experimentéiert.

FR • La fête du Parc naturel, qui s’est déroulée le 4 août, a été placée sous le thème « Fuersch duer ». Une excellente occasion pour faire plein d’expériences.

LB • Am September konnten sech d’Visiteure vum „Maart a Musik“, deen dëst Joer zu Wooltz beim Schlass war, vun der grousser Offer u qualitativ héichwäertege Produkter iwwerzeegen.

FR • Les visiteurs du marché « Maart a Musik», qui s’est déroulé près du château à Wiltz, ont pu découvrir une panoplie de produits de qualité.

Page 38: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

38 Naturpark3 – N°08

LB • Alles, wat Pabeier ze bidden huet, op den 3. Veiner Pabeier- a Béicherdeeg um Schlass Veianen den 7. an 8. September.

FR • Tout sur le thème du papier lors de la 3e édition des « Veiner Pabeier- a Béicherdeeg » les 7 et 8 septembre à Vianden.

LB • E Paradis fir Gaardefrënn op der 19. Bourse aux plantes zu Stolzebuerg.

FR • Un coin de paradis pour les amateurs de jardinage lors de la 19e Bourse aux plantes de Stolzembourg.

LB• Um Dag vum Geotop ass de 15. September eng Wanderung mat Féierung duerch den ale Steebroch zu Beefort organiséiert ginn.

FR• Pour la journée du géotope qui s’est tenue le 15 septembre, une randonnée guidée a été organisée à travers l’ancienne carrière à Beaufort.

LB • Den neie Gedenkwee um Schumann’s Eck hëlt mat Hëllef vun der ANF esou lues Form un.

FR • Avec l’appui de l’ANF, le nouveau sentier du souvenir au Schumann’s Eck commence à prendre forme.

Page 39: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

39Naturpark3 – N°08

LB • Am September war den Evaluateur vum „Diplôme européen des espaces protégés/Conseil de l’Europe” fir den Däitsch-Lëtzebuergeschen Naturpark an den Naturparken Südeifel, Mëllerdall an Our op Visite.

FR • En septembre, l’évaluateur du « Diplôme européen des espaces protégés/Conseil de l’Europe » pour le parc naturel germano-luxembourgeois a visité les parcs naturels de l’Eifel du Sud, Mëllerdall et de l’Our.

LB • Optakt vum NIGHT, Light & more Festival mat der Pressekonferenz am Cube 521 den 19. September an dem Event « Nordliichter » am Jardin de l’Europe zu Ëlwen den 28. September.

FR • Ouverture du festival NIGHT, Light & more par une conférence de presse au Cube 521 le 19 septembre et par la manifestation « Nordliichter » au Jardin de l’Europe à Troisvierges le 28 septembre.

LB • Am Kader vun der 2. Editioun vum Iddie-Concours „Äre Projet (m)am Naturpark!” goufe 24 Projetsdossiere vum Jury evaluéiert. De 15. Oktober huet d’Präisiwwerreechung fir déi sechs éischt Projeten zu Housen stattfonnt.

FR • Dans le cadre de la 2e édition du concours d’idées « Äre Projet (m)am Naturpark! », 24 dossiers ont été évalués par le jury. La remise des prix pour les six meilleurs projets a eu lieu le 15 octobre à Hosingen.

DE • Feedback erwünscht!Schicken Sie uns Ihre Anmerkungen zu Naturpark3 oder Ideen zur Naturparkarbeit: [email protected]

FR • Votre avis nous intéresse !Merci de nous faire part de vos commentaires sur Naturpark3 ou de vos suggestions pour les projets des Parcs naturels : [email protected]

Page 40: Naturpark 3...Film Night 13.12.2019 • 19:00-22:00 • Ciné Orion Troisvierges • Anmeldung erforderlich / Sur inscription Gratis / gratuit Dinner in the dark 14.-16.02.2020 •

RealiséieRt ÄR PRojet ‘s iddi mam NatuRPaRk !

Réalisez votRe idée de PRojet avec le PaRc NatuRel !

www.naturpark-mellerdall.luwww.naturpark-our.lu www.naturpark-sure.lu

Äre projet (m)am NaturparkcoNcouRs

ee projet mat ËNNerstËtzuNg vumuN projet souteNu par

renseignéiert Iech op der Internetsäit vun Ärem Naturparkrenseignez-vous sur le site internet de votre parc naturel

votRe PRojet avec le PaRc NatuRel

EE PROJET MAT ËNNERSTËTZUNG VUMUN PROJET SOUTENU PAR

ÄRE PROJET (M)AM NATURPARKCONCOURS

VOTRE PROJET AVEC LE PARC NATUREL

Entdeckt d’Gewënnerprojeten vun der leschter Editioun!Découvrez les lauréats de la dernière édition!