พั�ฒนาการทางจร�ยธรรมพั�ฒนาการทางจร�ยธรรมของโคลเบิ�ร�กของโคลเบิ�ร�ก

((Lawrence Kohlberg) Lawrence Kohlberg)

โคลเบิ�ร�ก โคลเบิ�ร�ก ((Lawrence Kohlberg) Lawrence Kohlberg) ได้�ศึ�กษาวิ�จ�ยพั�ฒนาการทางจร�ยธรรมได้�ศึ�กษาวิ�จ�ยพั�ฒนาการทางจร�ยธรรมตามแนวิทฤษฎี#ของพั#อาเจต� แต$โคลเบิ�ตามแนวิทฤษฎี#ของพั#อาเจต� แต$โคลเบิ�รก�ได้�ปร�บิปร&งวิ�ธ#วิ�จ�ย การวิ�เคราะห์�ผลรก�ได้�ปร�บิปร&งวิ�ธ#วิ�จ�ย การวิ�เคราะห์�ผล

รวิมและได้�วิ�จ�ยอย$างกวิ�างขวิางในรวิมและได้�วิ�จ�ยอย$างกวิ�างขวิางในประเทศึอ+,นท#,ม#วิ�ฒนธรรมต$างไปประเทศึอ+,นท#,ม#วิ�ฒนธรรมต$างไป

วิ�ธ#การวิ�จ�ย จะสร�างสถานการณ์�สมมต�ป0ญห์าทางจร�ยธรรมท#,ผ2�ตอบิยากท#,จะ

ต�ด้ส�นใจได้�วิ$า “ถ2ก” “ผ�ด้” “ควิรท3า” “ไม$ควิรท3า” อย$างเด้4ด้ขาด้ เพัราะข�5นอย2$ก�บิองค�ประกอบิห์ลายอย$าง การตอบิจะข�5นก�บิวิ�ยของผ2�ตอบิเก#,ยวิก�บิควิามเห์4นใจในบิทบิาทของผ2�แสด้งพัฤต�กรรมในเร+,องค$า

น�ยม ควิามส3าน�กในห์น�าท#,ในฐานะเป7นสมาชิ�กของส�งคม ควิามย&ต�ธรรมห์ร+อห์ล�ก

การท#,ตนย�ด้ถ+อ

โคลเบิ�ร�ก ให์�ค3าจ3าก�ด้ควิามของจร�ยธรรมวิ$า จร�ยธรรมเป7นควิามร2 � ควิามเข�าใจ เก#,ยวิก�บิควิามถ2กผ�ด้ และเก�ด้ข�5นจากขบิวินการ

ทางควิามค�ด้อย$างม#เห์ต&ผล ซึ่�,งต�องอาศึ�ยวิ&ฒ�ภาวิะทางป0ญญา

โคลเบิ�ร�ก เชิ+,อวิ$าพั�ฒนาการทางจร�ยธรรมเป7นผลจากการพั�ฒนาการของโครงสร�าง

ทางควิามค�ด้ควิามเข�าใจเก#,ยวิก�บิจร�ยธรรม

 

โคลเบิ�ร�ก ย�งพับิวิ$า ส$วินมากการพั�ฒนาทางจร�ยธรรมของเด้4กจะไม$ถ�งข�5นส2งส&ด้ในอาย& 10 ป; แต$จะม#การพั�ฒนาข�5นอ#กห์ลายข�5นจากอาย& 11-25 ป; การใชิ�เห์ต&ผลเพั+,อการต�ด้ส�นใจท#,จะเล+อกกระท3าอย$างใด้อย$างห์น�,ง จะแสด้งให์�เห์4นถ�งควิามเจร�ญของจ�ตใจของบิ&คคล การใชิ�

เห์ต&ผลเชิ�งจร�ยธรรม ไม$ได้�ข�5นอย2$ก�บิกฎีเกณ์ฑ์�ของส�งคมใด้ส�งคมห์น�,งโด้ยเฉพัาะ แต$

เป7นการใชิ�เห์ต&ผลท#,ล�กซึ่�5งยากแก$การเข�าใจย�,งข�5นตามล3าด้�บิของวิ&ฒ�ภาวิะทางป0ญญา

โคลเบิ�ร�ก ได้�ศึ�กษาการใชิ�เห์ต&ผลเชิ�งจร�ยธรรมของเยาวิชินอเมร�ก�น อาย& 10 -16 ป; และได้�แบิ$งพั�ฒนาการทางจร�ยธรรม

ออกเป7น 3 ระด้�บิ (Levels) แต$ละระด้�บิแบิ$งออกเป7น 2 ข�5น (Stages) ด้�งน�5น

พั�ฒนาการทางจร�ยธรรมของโคลเบิ�ร�กม#ท�5งห์มด้ 6 ข�5น ค3าอธ�บิายของระด้�บิและข�5นต$างๆ ของพั�ฒนาการทางจร�ยธรรมของ

โคลเบิ�ร�ก ม#ด้�งต$อไปน#5  

ระดั�บที่�� 1 ระดั�บก่�อนมี�จร�ยธรรมีหร�อระดั�บก่�อนก่ฎเก่ณฑ์�สั�งคมี (Pre -

Conventional Level)

ระด้�บิน#5เด้4กจะร�บิกฎีเกณ์ฑ์�และข�อก3าห์นด้ของพัฤต�กรรมท#, “ด้#” “ไม$ด้#” จากผ2�ม#อ3านาจเห์น+อตน เชิ$น บิ�ด้ามารด้า คร2ห์ร+อเด้4กโต และม�กจะค�ด้ถ�งผลตามท#,จะน3ารางวิ�ลห์ร+อการลงโทษ

พัฤต�กรรม “ด้#” ค+อ พัฤต�กรรมท#,แสด้งแล�วิได้�รางวิ�ล

พัฤต�กรรม “ไม$ด้#” ค+อ พัฤต�กรรมท#,แสด้งแล�วิได้�ร�บิโทษ

โด้ยบิ&คคลจะตอบิสนองต$อกฎีเกณ์ฑ์�ซึ่�,งผ2�ม#อ3านาจทางกายเห์น+อตนเองก3าห์นด้ข�5น จะ

ต�ด้ส�นใจเล+อกแสด้งพัฤต�กรรมท#,เป7นห์ล�กต$อตนเอง โด้ยไม$ค3าน�งถ�งผ2�อ+,น จะพับิในเด้4ก 2-

10 ป;

โคลเบิ�ร�กแบิ$งพั�ฒนาการทางจร�ยธรรม ระด้�บิน#5เป7น 2 ข�5น ขั้��นที่�� 1 ก่ารถู!ก่ลงโที่ษและก่ารเชื่��อฟั(ง (Punishment

and Obedience Orientation) เด้4กจะยอมท3าตามค3าส�,งผ2�ม#อ3านาจเห์น+อตนโด้ยไม$ม#เง+,อนไขเพั+,อไม$ให์�ตนถ2กลงโทษ ข�5นน#5แสด้งพัฤต�กรรมเพั+,อห์ลบิห์ล#กการถ2กลงโทษ เพัราะกล�วิควิามเจ4บิปวิด้ ยอมท3าตามผ2�ให์ญ$เพัราะม#อ3านาจทาง

กายเห์น+อตนโคลเบิ�ร�ก อธ�บิายวิ$า ในข�5นน#5เด้4กจะใชิ�ผลตามของ

พัฤต�กรรมเป7นเคร+,องชิ#5วิ$า พัฤต�กรรมของตน “ถ2ก” ห์ร+อ “ผ�ด้” เป7นต�นวิ$า ถ�าเด้4กถ2กท3าโทษก4จะค�ด้วิ$าส�,งท#,ตนท3า

“ผ�ด้” และจะพัยายามห์ล#กเล#,ยงไม$ท3าส�,งน�5นอ#ก พัฤต�กรรมใด้ท#,ม#ผลตามด้�วิยรางวิ�ลห์ร+อค3าชิม เด้4กก4จะค�ด้

วิ$าส�,งท#,ตนท3า “ถ2ก” และจะท3าซึ่35าอ#กเพั+,อห์วิ�งรางวิ�ล

ขั้��นที่�� 2 ก่ฎเก่ณฑ์�เป็*นเคร��องมี�อเพื่��อป็ระโยชื่น�ขั้องตน (Instrumental Relativist Orientation) ใชิ�ห์ล�กการ

แสวิงห์ารางวิ�ลและการแลกเปล#,ยน บิ&คคลจะเล+อกท3าตามควิามพัอใจตนของตนเอง โด้ยให์�ควิามส3าค�ญของการได้�

ร�บิรางวิ�ลตอบิแทน ท�5งรางวิ�ลท#,เป7นวิ�ตถ&ห์ร+อการตอบิแทนทางกาย วิาจา และใจ โด้ยไม$ค3าน�งถ�งควิามถ2กต�องของส�งคม ข�5นน#5แสด้งพัฤต�กรรมเพั+,อต�องการผล

ประโยชิน�ส�,งตอบิแทน รางวิ�ล และส�,งแลกเปล#,ยน เป7นส�,งตอบิแทน

โคลเบิ�ร�ก อธ�บิายวิ$า ในข�5นน#5เด้4กจะสนใจท3าตามกฎีข�อบิ�งค�บิ เพั+,อประโยชิน�ห์ร+อควิามพัอใจของตนเอง ห์ร+อท3าด้#เพัราอยากได้�ของตอบิแทน ห์ร+อรางวิ�ล ไม$ได้�ค�ด้ถ�งควิามย&ต�ธรรมและควิามเห์4นอกเห์4นใจผ2�อ+,น ห์ร+อควิาม

เอ+5อเฟื้@5 อเผ+,อแผ$ต$อผ2�อ+,น พัฤต�กรรมของเด้4กในข�5นน#5ท3าเพั+,อสนองควิามต�องการของตนเอง แต$ม�กจะเป7นการแลกเปล#,ยนก�บิคนอ+,น เชิ$น ประโยค “ถ�าเธอท3าให์�ฉ�น ฉ�นจะ

ให์�.......”

ระดั�บที่�� 2 ระดั�บจร�ยธรรมีตามีก่ฎเก่ณฑ์�สั�งคมี (Conventional Level)

พั�ฒนาการจร�ยธรรมระด้�บิน#5 ผ2�ท3าถ+อวิ$าการประพัฤต�ตนตามควิามคาด้ห์วิ�งของผ2�

ปกครอง บิ�ด้ามารด้า กล&$มท#,ตนเป7นสมาชิ�กห์ร+อของชิาต� เป7นส�,งท#,ควิรจะท3าห์ร+อ

ท3าควิามผ�ด้ เพัราะกล�วิวิ$าตนจะไม$เป7นท#,ยอมร�บิของผ2�อ+,น ผ2�แสด้งพัฤต�กรรมจะไม$

ค3าน�งถ�งผลตามท#,จะเก�ด้ข�5นแก$ตนเอง ถ+อวิ$าควิามซึ่+,อส�ตย� ควิามจงร�กภ�กด้#เป7น

ส�,งส3าค�ญ ท&กคนม#ห์น�าท#,จะร�กษามาตรฐานทางจร�ยธรรม

โด้ยบิ&คคลจะปฏิ�บิ�ต�ตามกฎีเกณ์ฑ์�ของส�งคมท#,ตนเองอย2$ ตามควิามคาด้ห์วิ�ง

ของครอบิคร�วิและส�งคม โด้ยไม$ค3าน�งถ�งผลท#,จะเก�ด้ข�5นขณ์ะน�5นห์ร+อภายห์ล�งก4ตาม

จะปฏิ�บิ�ต�ตามกฎีเกณ์ฑ์�ของส�งคมโด้ยค3าน�งถ�งจ�ตใจของผ2�อ+,น จะพับิในวิ�ยร& $นอาย& 10 -16 ป; โคลเบิ�ร�กแบิ$งพั�ฒนาการ

ทางจร�ยธรรม ระด้�บิน#5เป7น 2 ข�5น

ขั้��นที่�� 3 ความีคาดัหว�งและก่ารยอมีร�บในสั�งคมี สั/าหร�บ “เดั0ก่ดั�” (Interpersonal Concordance of “Good

boy , nice girl” Orientation) บิ&คคลจะใชิ�ห์ล�กท3าตามท#,ผ2�อ+,นเห์4นชิอบิ ใชิ�เห์ต&ผลเล+อกท3าในส�,งท#,กล&$มยอมร�บิโด้ย

เฉพัาะเพั+,อน เพั+,อเป7นท#,ชิ+,นชิอบิและยอมร�บิของเพั+,อน ไม$เป7นต�วิของต�วิเอง คล�อยตามการชิ�กจ2งของผ2�อ+,น เพั+,อ

ต�องการร�กษาส�มพั�นธภาพัท#,ด้# พับิในวิ�ยร& $นอาย& 10 -15 ป; ข� 5นน#5แสด้งพัฤต�กรรมเพั+,อต�องการเป7นท#,ยอมร�บิของห์ม2$คณ์ะ การชิ$วิยเห์ล+อผ2�อ+,นเพั+,อท3าให์�เขาพัอใจ และยกย$องชิมเชิย ท3าให์�บิ&คคลไม$ม#ควิามเป7นต�วิของต�วิเอง ชิอบิคล�อยตามการชิ�กจ2งของผ2�อ+,น โด้ยเฉพัาะกล&$มเพั+,อน

โคลเบิ�ร�ก อธ�บิายวิ$า พั�ฒนาการทางจร�ยธรรมข�5นน#5เป7นพัฤต�กรรมของ “คนด้#” ตาม

มาตรฐานห์ร+อควิามคาด้ห์วิ�งของบิ�ด้า มารด้าห์ร+อเพั+,อนวิ�ยเด้#ยวิก�น พัฤต�กรรม “ด้#” ห์มายถ�ง พัฤต�กรรมท#,จะท3าให์�ผ2�อ+,นชิอบิและยอมร�บิ

ห์ร+อไม$ประพัฤต�ผ�ด้เพัราะเกรงวิ$าพั$อแม$จะเส#ยใจ

ขั้��นที่�� 4 ก่ฎและระเบ�ยบ (“Law-and-order” Orientation) จะใชิ�ห์ล�กท3าตามห์น�าท#,ของส�งคม โด้ยปฏิ�บิ�ต�ตามระเบิ#ยบิ

ของส�งคมอย$างเคร$งคร�ด้ เร#ยนร2 �การเป7นห์น$วิยห์น�,งของส�งคม ปฏิ�บิ�ต�ตามห์น�าท#,ของส�งคมเพั+,อด้3ารงไวิ�ซึ่�,งกฎีเกณ์ฑ์�ใน

ส�งคม พับิในอาย& 13 -16 ป; ข�5นน#5แสด้งพัฤต�กรรมเพั+,อท3าตามห์น�าท#,ของส�งคม

โด้ยบิ&คคลร2 �ถ�งบิทบิาทและห์น�าท#,ของเขาในฐานะเป7นห์น$วิยห์น�,งของส�งคมน�5น จ�งม#ห์น�าท#,ท3าตามกฎีเกณ์ฑ์�ต$างๆ ท#,ส�งคม

ก3าห์นด้ให์� ห์ร+อคาด้ห์มายไวิ�

โคลเบิ�ร�ก อธ�บิายวิ$า เห์ต&ผลทางจร�ยธรรมในข�5นน#5 ถ+อวิ$าส�งคมจะอย2$ด้�วิยควิามม#ระเบิ#ยบิเร#ยบิร�อยต�องม#กฎีห์มาย

และข�อบิ�งค�บิ คนด้#ห์ร+อคนท#,ม#พัฤต�กรรมถ2กต�องค+อ คนท#,ปฏิ�บิ�ต�ตามระเบิ#ยบิบิ�งค�บิห์ร+อกฎีห์มาย ท&กคนควิรเคารพักฎีห์มาย เพั+,อร�กษาควิามสงบิเร#ยบิร�อยและควิาม

เป7นระเบิ#ยบิของส�งคม

ระดั�บที่�� 3 ระดั�บจร�ยธรรมีตามีหล�ก่ก่ารดั1วยว�จารณญาณ หร�อระดั�บเหน�อก่ฎเก่ณฑ์�สั�งคมี (Post - Conventional Level) พั�ฒนาการทางจร�ยธรรมระด้�บิน#5

เป7นห์ล�กจร�ยธรรมของผ2�ม#อาย& 20 ป; ข�5นไป ผ2�ท3าห์ร+อผ2�แสด้งพัฤต�กรรมได้�พัยายามท#,จะต#ควิามห์มายของห์ล�กการและมาตรฐานทางจร�ยธรรมด้�วิยวิ�จารณ์ญาณ์ ก$อนท#,จะย�ด้ถ+อเป7นห์ล�กของควิามประพัฤต�ท#,จะปฏิ�บิ�ต�ตาม การ

ต�ด้ส�นใจ “ถ2ก” “ผ�ด้” “ไม$ควิร” มาจากวิ�จารณ์ญาณ์ของตนเอง ปราศึจากอ�ทธ�พัลของผ2�ม#อ3านาจห์ร+อกล&$มท#,ตนเป7นสมาชิ�ก กฎีเกณ์ฑ์� – กฎีห์มาย ควิรจะต�5งบินห์ล�กควิามย&ต�ธรรม และเป7นท#,ยอมร�บิของสมาชิ�กของส�งคมท#,ตนเป7นสมาชิ�ก ท3าให์�บิ&คคลต�ด้ส�นข�อข�ด้แย�งของตนเองโด้ยใชิ�ควิามค�ด้ไตร$ตรองอาศึ�ยค$าน�ยมท#,ตนเชิ+,อและย�ด้ถ+อเป7นเคร+,องชิ$วิยในการต�ด้ส�นใจ จะปฏิ�บิ�ต�ตามส�,งท#,ส3าค�ญมากกวิ$าโด้ยม#กฎีเกณ์ฑ์�ของตนเอง ซึ่�,งพั�ฒนามาจากกฎีเกณ์ฑ์�ของส�งคม เป7นจร�ยธรรมท#,เป7นท#,ยอมร�บิท�,วิไป

โคลเบิ�ร�กแบิ$งพั�ฒนาการทางจร�ยธรรม ระด้�บิน#5เป7น 2 ข�5น ค+อ

ขั้��นที่�� 5 สั�ญญาสั�งคมีหร�อหล�ก่ก่ารที่/าตามีค/ามี��นสั�ญญา (Social Contract Orientation) บิ&คคลจะม#เห์ต&ผลในการ

เล+อกกระท3าโด้ยค3าน�งถ�งประโยชิน�ของคนห์ม2$มาก ไม$ละเม�ด้ส�ทธ�ของผ2�อ+,น สามารถควิบิค&มตนเองได้� เคารพัการต�ด้ส�นใจท#,จะ

กระท3าด้�วิยตนเอง ไม$ถ2กควิบิค&มจากบิ&คคลอ+,น ม#พัฤต�กรรมท#,ถ2กต�องตามค$าน�ยมของตนและมาตรฐานของส�งคม

ถ+อวิ$ากฎีเกณ์ฑ์�ต$างๆเปล#,ยนแปลงได้� โด้ยพั�จารณ์าประโยชิน�ของส$วินรวิมเป7นห์ล�ก พับิได้�ในวิ�ยร& $นตอนปลายและวิ�ยผ2�ให์ญ$

ข�5นน#5แสด้งพัฤต�กรรมเพั+,อท3าตามมาตรฐานของส�งคม เห์4นแก$ประโยชิน�ส$วินรวิมมากกวิ$าประโยชิน�ส$วินตน โด้ยบิ&คคลเห์4นควิามส3าค�ญ

ของคนห์ม2$มากจ�งไม$ท3าตนให์�ข�ด้ต$อส�ทธ�อ�นพั�งม#ได้�ของผ2�อ+,น สามารถควิบิค&มบิ�งค�บิใจตนเองได้� พัฤต�กรรมท#,ถ2กต�องจะต�องเป7นไปตามค$าน�ยมส$วินต�วิ ผสมผสานก�บิมาตรฐานซึ่�,งได้�ร�บิ

การตรวิจสอบิและยอมร�บิจากส�งคม

โคลเบิ�ร�ก อธ�บิายวิ$า ข�5นน#5เน�นถ�งควิามส3าค�ญของมาตรฐานทางจร�ยธรรมท#,ท&กคนห์ร+อคนส$วินให์ญ$ในส�งคม

ยอมร�บิวิ$าเป7นส�,งท#,ถ2กสมควิรท#,จะปฏิ�บิ�ต�ตาม โด้ยพั�จารณ์าถ�งประโยชิน�และส�ทธ�ของบิ&คคลก$อนท#,จะใชิ�เป7น

มาตรฐานทางจร�ยธรรม ได้�ใชิ�ควิามค�ด้และเห์ต&ผลเปร#ยบิเท#ยบิวิ$าส�,งไห์นผ�ด้และส�,งไห์นถ2ก ในข�5นน#5การ “ถ2ก” และ “ผ�ด้” ข�5นอย2$ก�บิค$าน�ยมและควิามค�ด้เห์4นของบิ&คคลแต$ละบิ&คคล แม�วิ$าจะเห์4นควิามส3าค�ญของส�ญญาห์ร+อข�อตกลง

ระห์วิ$างบิ&คคล แต$เปBด้ให์�ม#การแก�ไข โด้ยค3าน�งถ�งประโยชิน�และสถานการณ์�แวิด้ล�อมในขณ์ะน�5น 

ขั้��นที่�� 6 หล�ก่ก่ารค3ณธรรมีสัาก่ล (Universal Ethical Principle Orientation) เป7นข�5นท#,เล+อก

ต�ด้ส�นใจท#,จะกระท3าโด้ยยอมร�บิควิามค�ด้ท#,เป7นสากลของผ2�เจร�ญแล�วิ ข�5นน#5แสด้งพัฤต�กรรมเพั+,อท3าตาม

ห์ล�กการค&ณ์ธรรมสากล โด้ยค3าน�งควิามถ2กต�องย&ต�ธรรมยอมร�บิในค&ณ์ค$าของควิามเป7นมน&ษย� ม#

อ&ด้มคต�และค&ณ์ธรรมประจ3าใจ ม#ควิามย+ด้ห์ย&$นและย�ด้ห์ล�กจร�ยธรรมของตนอย$างม#สต� ด้�วิยควิามย&ต�ธรรม และค3าน�งถ�งส�ทธ�มน&ษยชิน เคารพัใน

ควิามเป7นมน&ษย�ของแต$ละบิ&คคล ละอายและเกรงกล�วิต$อบิาป พับิในวิ�ยผ2�ให์ญ$ท#,ม#ควิามเจร�ญทางสต�

ป0ญญา

โคลเบิ�ร�ก อธ�บิายวิ$า ข�5นน#5เป7นห์ล�กการมาตรฐานจร�ยธรรมสากล เป7นห์ล�กการเพั+,อมน&ษยธรรม เพั+,อควิามเสมอภาคในส�ทธ�มน&ษยชินและเพั+,อควิามย&ต�ธรรมของ

มน&ษย�ท&กคน ในข�5นน#5ส�,งท#, “ถ2ก” และ “ผ�ด้” เป7นส�,งท#,ข�5นมโนธรรมของแต$ละ

บิ&คคลท#,เล+อกย�ด้ถ+อ 

อ1างอ�งแพัรภ�ทร ยอด้แก�วิ. งานวิ�จ�ยเร+,อง พัฤต�ก่รรมีที่างจร�ยธรรมีก่�บภาวะผู้!1น/าก่ารเป็ล��ยนแป็ลง

ขั้องน�ก่ศึ8ก่ษามีหาว�ที่ยาล�ยสัยามี. กร&งเทพัมห์านคร: มห์าวิ�ทยาล�ยสยาม, 2551.

ส&รางค� โควิ�ตระก2ล. จ�ตว�ที่ยาก่ารศึ8ก่ษา. กร&งเทพัมห์านคร: โรงพั�มพั�แห์$งจ&ฬาลงกรณ์�

มห์าวิ�ทยาล�ย , 2548.ชิ&มศึร# ชิ3านาญพั2ด้. พื่ฤต�ก่รรมีเชื่�งจร�ยธรรมี

ขั้องน�ก่ศึ8ก่ษาพื่ยาบาลตามีจรรยาบรรณว�ชื่าชื่�พื่ก่ารพื่ยาบาลในว�ที่ยาล�ยพื่ยาบาลสั�งก่�ดั

ก่องงานว�ที่ยาล�ยพื่ยาบาล สั/าน�ก่งานป็ล�ดัก่ระที่รวง ก่ระที่รวงสัาธารณสั3ขั้, ชิลบิ&ร#:

วิ�ทยาน�พันธ�ปร�ญญาโท, มห์าวิ�ทยาล�ยบิ2รพัา, 2536.

จบก่ารน/าเสันอค�ะ