Deutsche Sprache: Plattdüütsch Woche 15:2. Wo spricht man Platt?

Deutsche Sprache:PlattdüütschWoche 15:2

Wo spricht man Platt?

Sprache?Selbsteinschätzung der Mehrheit

Literatur besteht

Lange Geschichte

Dialekt?HeterogenKeine Grammatik/RechtschreibungFunktionale Beschränktheit

Regionalsprache

Niederdeutsche Dialekte

Handelssprache an der Ostsee

Plattdeutsche Bibel

Mittelniederdeutsch (Stedje Kap. 13)

Hanse Blütezeit

Keine 2. Lautverschiebung

e statt Germ. Diph. ai (steen, hel)

Keine fnhg. DiphthongierungMin, ny, hus

Ähnlichkeiten zu den nord. Spr.

vindöga => fönster

våna => hoppas

spörja => fråga

bliva => varda

Wortschatzverlust

ENHG: Gemeines Deutsch bzw. Kanzleisprachen

Ausbildung, Demokratisierung, Bürokratisierung

Zuwanderungen nach dem 2. Weltkrieg

Plattdeutsch verdrängt

Water, Vader, ik, koken, dag, dat, sitten, Tied, slapen

wife-wiever, leev-leewer

smeeren, slapen, steen, Swien, spitz

Phonologie

de, dat (Nd: de, het)

Nur Nom. und Akk.

Kein Dat.

Gen= min Vadder sin Hus

Morphologie

dat Been – de Been

dat Huus – de Hüüs

de Dag – de Dagen

de Disch – de Dischen

dat Kleed – de Kleeder

dat Book – de Bööker

de Arm – de Arms

de Mann – de Mannslüüd

Pluralbildung

ik mi (mik)

du di (dik)

he em (hum, öne)

se her (höör, se)

dat dat (et)

wi us (uns, üsch)

ji ju (jo, jehre)

se jem (höhr, sik)

Pronomina

een ölven

twee twölf

dree dörteihn

veer veerteihn

fief föffteihn

söss sössteihn

söben söbenteihn

acht achteihn

negen negenteihn

tein twintig

Zahlen

Ik schall na School gahn

Ik gah mörgen na School to

Ik waar morgen to School gahn

Futur

kein ge- Präfix

Ik hebb kööpt – ostf ekofft, dän købt

Ik hebb slapen – ostf eslapen, eng slept

Perfekt

Ik hebb arbeid

De Tieden sünd vörbi.

Se hebbt wat goodet doon.

Ik heff grod mien Deern ankeken.

Ich bün in’n Gaarn ween.

Perfekt

Ik hebb arbeid

De Tieden sünd vörbi.

Se hebbt wat goodet doon.

Ik heff grod mien Deern ankeken.

Ich bün in’n Gaarn ween.

Perfekt

Se haar’n fein Schört hatt.

Ik haar’n goode Reis hatt.

Ik harr mien Deern güstern seen.

Ik weer in’n Gaarn ween.

Ik weer na See ween.

Plusquamperfekt

Bug Ufer (Gestade)

Heck Ware (Kaufmannsgut)

Kiel schmuggeln

Planke verrotten

Reling sacht (sanft)

Fliese (Kachel) schlabbern

Laken (Leintuch) schrubben

Mettwurst pinkeln (pissen)

Möwe

Spuk

Einfluss auf Hochdeutsch

http://www.youtube.com/watch?v=0-4KGpST5vw

http://www.youtube.com/watch?v=BYcjs5AP4qU&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=utgx1e2RpIM&feature=related

Youtube

Lesen