PARTNERMEETING 17/08/2016€¦ · – Slotevenement: sept 2017 varia. Presentatie Gust....

PARTNERMEETING 17/08/2016

agenda• Stand van zaken en planning:

– geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust)– screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)– piloot- en demoprojecten (Koen/Johan)– modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien)

• Incl. drukvalmetingen– belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)– Planning (allen)

• Communicatie– Warmtepompsymposium 15/09/2016– Gebruikerscommissie okt. 2016– Slotevenement: sept 2017varia

Presentatie Gust

demoprojecten

Acties WTCB Geotechniek

• 2 geothermische micropalen Limelette– TRT’s (+-ok): rapport wordt opgesteld (04/2016 → 07/2016)

– Eventueel bijkomende test– Thermo-mechanisch: beschikbaarheid apparatuur?

• Metingen Oud-Heverlee VHP-kolommen– Metingen lopen verder: eerste rapport tegen zomer 2016?

Acties WTCB Geotechniek

• Vergelijking klassieke, Distributed en Enhanced TRT’s– Metingen Limelette + Hechtel-Eksel– Rapport wordt opgesteld (04/2016 → 07/2016)

Hybrid cable

Diam. 12 mm

4 copper cables

Opticalfibres

Acties WTCB Geotechniek

• Thermisch geactiveerde funderingsplaat (Sint-Laureins)– Temperatuurkabels in vloerplaat, energieplafond, …– Bewoond tegen eind 2016…

Acties WTCB Geotechniek

• Energiepalen Leuven (DMOA Architecten)– (D)TRT, ETRT + T-metingen in BKA?!

Acties WTCB Geotechniek

• Metingen AGC (grondwater <=> BEO-veld)

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

10/2013

11/2013

12/2013

01/2014

02/2014

03/2014

04/2014

05/2014

06/2014

07/2014

08/2014

09/2014

10/2014

11/2014

12/2014

01/2015

02/2015

03/2015

04/2015

05/2015

06/2015

07/2015

08/2015

09/2015

Ener

gie

(MW

h)

Laden maandelijks (energie-extractie)Ontladen maandelijks (warmte-injectie)Netto (+=warmte-extractie)Netto cumulatief (+=warmte-extractie)

-80

-75

-70

-65

-60

-55

-50

-45

-40

-35

-30

-25

-20

-15

-10

-5

010 10.5 11 11.5 12 12.5 13 13.5 14 14.5 15

Die

pte

(t.o

.v. m

aaiv

eld)

Temperatuur (°C)

F1_20/10/2015

F2_20/10/2015

F1_02/11/2015

F2_02/11/2015

Acties WTCB Geotechniek

• Screeningstool: uitbreiding KWO-gedeelte– Methodologie besproken met Iftech (KWO-kaarten)– Indeling in 4 categorieën op basis van transmissiviteit– Implementatie in screeningstool in januari/februari 2016– + Methodologie dimensionering: overleg mid-mei

• Interactie met BruGeoTherMap

Acties WTCB Geotechniek

• Proefproject energiepalen (1/3)– Thermisch gedeelte (+- afgerond): rapport en verdere

analyse tegen 02/2016 (+alternatieve analysetechnieken)– Thermo-mechanisch gedeelte: elke paal doormeten

volgens zelfde temperatuurschema (cte. kracht): afrondentegen 08/2016 + rapport…

-12

-11

-10

-9

-8

-7

-6

-5

-4

-3

-2

-1

0-600 -500 -400 -300 -200 -100 0 100

Dep

th (m

)

Axial force (kN)

100kN

200kN

300kN

400kN

T=30°C

T=40°C

T=-4°C

Acties WTCB Geotechniek

• Proefproject energiepalen (2/3)– Langetermijneffect -> cycli op 1 paal: rapport tegen eind

2016– Minimale mediumtemperatuur?– Simulaties in Plaxis (i.s.m. Malek)

• Artikel conferentie ICEGT augustus 2016 (Kiel, Duitsland)

Acties WTCB Geotechniek

• Proefproject energiepalen (3/3)– Dit alles als input voor:

• Grondmechanische ontwerprichtlijnen• Energetische ontwerprichtlijnen (screeningstool?)

– Hoe omgaan met seizoensschommelingen <-> gebouw erboven?– EED geschikt?

– Uitbreiding naar andere thermisch geactiveerdegeostructuren?

– Tegen midden 2016: eerste ontwerpdocument met concrete richtlijnen?

– Interactie met COST Actie TU1405?!

agenda

• Stand van zaken en planning: – geschikheidskaarten en activering ondergrondse

constructies (Gust/Noël)– screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)– piloot- en demoprojecten (Koen)– modellering, dimensioneringstool en

regelaarmodel (Damien)– belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)

• Bodemkarakteristieken• Vlarem

Module 1 screeningstool

• Type gebouw (gebruikersprofiel)• Koude/warmtebehoefte• Grootte perceel

Module 2Dimensionering boorveld

Jan 2016

• Investeringen• Gebruiks- en onderhoudskosten• Primaire energie• CO2-uitstoot

Module 3-4Economische en ecologische analyse

Juni 2016

• Beta-factor• Bodemtemp.

Module 5Optimalisatie

Geen opwarmvermogen !

Rekening met 1 dag bufferGéén doorstroming

• Probleem: ISSO73 houdt geen rekening met het vermogen van de VBWW om koude te onttrekken, EED wel

• Oplossing:– Of tool lanceren en in disclaimer vermelden koelvraag < 15% van de

warmtevraag.– Of tool lanceren en (voorlopig) beperken in gebruik– Onderzoeken hoe koudevermogen eenvoudig kan worden bepaald zie ook

EPB-problematiek

doelstelling

• probleem: – in de huidige EPW kan passief koelen (free geo-

cooling) niet worden gevalideerd.• doel:

– passief koelen op een objectief en betrouwbaar, eenvoudig (?) maar verantwoorde wijze integreren in de EPW

• hoofdzaak: – aantonen dat door passief koelen het risico op

oververhitting geheel of gedeeltelijk kan beperken.

aanpak

• Boorveld dat gedimensioneerd voor enkel verwarming (ruimte + SWW)

• Berekenen hoeveel passieve koeling dit boorveld kan opleveren

• Deze koeling in mindering brengen in oververhittingsindicator.

EPB-achtergrondoververhittingsindicator

• De oververhitting van een sector (Ioverh,seci)is gelijk aan de jaarlijkse genormaliseerde overtollige warmtewinsten van die sector/ruimte t.o.v. de insteltemperatuur van 23°C. Ze is de som van de overeenkomstige maandelijkse waarden.

– Ioverh,seci max = 6500 Kh geldboete– 1.000Kh < Ioverh,seci < 6.500 Kh kans op oververhitting fictieve

koellast, waarschijnlijk om achteraf koeling te plaatsen tussen 0 en 1– Ioverh,seci < 1.000Kh kleine kans op oververhitting, waarschijnlijkheid

om achteraf koeling te plaatsen = 0

Berekeningen uitgangspunten

• behoefte aan ruimteverwarming– Woningen: 150m² en 250 m²– Jaarlijkse warmtebehoefte: 15,30,40,50,60,70

kWh/m²– Procentuele maandverdeling: zie EED

• Behoefte aan SWW, constant– 4 personen x 531 kWh/pp/j = 2124 kWh/j

Berekening uitgangspunten

• Warmtepomp– COP 4,9 SPF: 5,4 (ruimte) en 4,43 (SWW)– Vermogen: jaarlijkse warmtebehoefte / 1850-2100 pieklast kW, belangrijke factor!!! duur piek: warmte juli/31d./ vermogen

Herrekening met COP 4 COP als variabele invoeren?

Berekening uitgangspunten• Vloerverwarming

– Op basis van verwarming: • Buisdiameter: 16mm• Dikte chape: 4,5 cm• Warmteweerstand vloerbekleding: 0,1 m².K/W• Temperatuursregime: 32/27

Pasafstand

– Vloerkoeling• Temperatuutsregime: 17/21 (bij 23°C binnentemp.)• Pasafstand verwarming

– 100mm: 14,84 W/m²• Voor piekkoeling: 17/24 (bij 27°C)

– 100mm: 23,70 W/m²– Opmerking: grootte van pieklast koeling: grote invloed op lage

energiewoningen !!!!

Berekening uitgangspunten

• Temperatuursgrenzen:– Minimum met piekbelasting: 0°C– Maximum met piekbelasting: 20°C– Maximum zonder piekbelasting: 16°C– Verhogen free geo-cooling in stappen van 250

kWh/j

resultaat

type lambda free cooling type lambda free coolingvrijstaand lage compactheid 1,2 FALSE vrijstaand lage compactheid 1,2 TRUEKpeil 33 - Kpeil 33 -Epeil 50 - Epeil 48 -specifieke verwarmingsvraag 60 kWh/m² specifieke verwarmingsvraag 60 kWh/m²specifieke warmenkoelvraag 64 kWh/m² specifieke warmenkoelvraag 60 kWh/m²oververhittingsindicator 4437 Kh oververhittingsindicator 338 Khraamopp/vloeropp 20 % raamopp/vloeropp 20 %primair verbruik 23581 kWh/j primair verbruik 22602 kWh/jprimair verbruik voor verwarming 15828 kWh/j primair verbruik voor verwarming 15828 kWh/jprimair verbruik voor koeling 979 kWh/j primair verbruik voor koeling 0 kWh/jprimair verbruik voor SWW 4604 kWh/j primair verbruik voor SWW 4604 kWh/jprimair verbruik voor hulpenergie 2170 kWh/j primair verbruik voor hulpenergie 2170+x kWh/j

type lambda free cooling type lambda free coolingvrijstaand lage compactheid 1,8 TRUE vrijstaand lage compactheid 2,4 TRUEKpeil 33 - Kpeil 33 -Epeil 48 - Epeil 48 -specifieke verwarmingsvraag 60 kWh/m² specifieke verwarmingsvraag 60 kWh/m²specifieke warmenkoelvraag 60 kWh/m² specifieke warmenkoelvraag 60 kWh/m²oververhittingsindicator 179 Kh oververhittingsindicator 100 Khraamopp/vloeropp 20 % raamopp/vloeropp 20 %primair verbruik 22602 kWh/j primair verbruik 22602 kWh/jprimair verbruik voor verwarming 15828 kWh/j primair verbruik voor verwarming 15828 kWh/jprimair verbruik voor koeling 0 kWh/j primair verbruik voor koeling 0 kWh/jprimair verbruik voor SWW 4604 kWh/j primair verbruik voor SWW 4604 kWh/jprimair verbruik voor hulpenergie 2170+x kWh/j primair verbruik voor hulpenergie 2170+x kWh/j

type lambda free cooling type lambda free coolingrijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 1,2 FALSE rijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 1,2 TRUEKpeil 28 - Kpeil 28 -Epeil 49 - Epeil 44 -specifieke verwarmingsvraag 15 kWh/m² specifieke verwarmingsvraag 15 kWh/m²specifieke warmenkoelvraag 35 kWh/m² specifieke warmenkoelvraag 28 kWh/m²oververhittingsindicator 5964 Kh oververhittingsindicator 4183 Khraamopp/vloeropp 26 % raamopp/vloeropp 26 %primair verbruik 12576 kWh/j primair verbruik 11174 kWh/jprimair verbruik voor verwarming 2993 kWh/j primair verbruik voor verwarming 2993 kWh/jprimair verbruik voor koeling 3905 kWh/j primair verbruik voor koeling 2504 kWh/jprimair verbruik voor SWW 3782 kWh/j primair verbruik voor SWW 3782 kWh/jprimair verbruik voor hulpenergie 1896 kWh/j primair verbruik voor hulpenergie 1896+x kWh/j

type lambda free cooling type lambda free coolingrijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 1,8 TRUE rijwoning beter geïsoleerd en meer ramen 2,4 TRUEKpeil 28 - Kpeil 28 -Epeil 43 - Epeil 43 -specifieke verwarmingsvraag 15 kWh/m² specifieke verwarmingsvraag 15 kWh/m²specifieke warmenkoelvraag 27 kWh/m² specifieke warmenkoelvraag 27 kWh/m²oververhittingsindicator 4092 Kh oververhittingsindicator 4003 Khraamopp/vloeropp 26 % raamopp/vloeropp 26 %primair verbruik 11103 kWh/j primair verbruik 11033 kWh/jprimair verbruik voor verwarming 2993 kWh/j primair verbruik voor verwarming 2993 kWh/jprimair verbruik voor koeling 2432 kWh/j primair verbruik voor koeling 2362 kWh/jprimair verbruik voor SWW 3782 kWh/j primair verbruik voor SWW 3782 kWh/jprimair verbruik voor hulpenergie 1896+x kWh/j primair verbruik voor hulpenergie 1896+x kWh/j

Resultaat op oververhitting

EPB

• Werkgroep 07/07/2016• Opmerkingen

– Geen info over configuratie: welk type lus, welke diepte,… Q-controle

– Weinig warmtebehoefte weinig freecoolingmogelijk

• Berekeningen boorlengte ifv– warmte- én koudebehoefte– Lambda (1,2 2,4)– Type lus (enkel-dubbel)– Aantal boringen: 1,2,3,4– Vermogen WP = warmtebehoefte ruimte/1800

• Resultaat tabel (19.520 var.)

agenda

• Stand van zaken en planning: – geschikheidskaarten en activering ondergrondse

constructies (Gust/Noël)– screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)– piloot- en demoprojecten (Koen)– modellering, dimensioneringstool en

regelaarmodel (Damien)– belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)

Presentatie VITO

demoprojecten

Pilootproject: Totaalstudiemeerdere jaren

Demoproject: Specifieke onderzoeksvraagjaar of minder

Gevalstudie: Projectfichebeperkte studie

typegebouw typegebouw

typegebouw

Ter Potterie Brugge Hollandsch Huys Hasselt

KA Veurne De Wending Turnhout Infrax Dilbeek

Stebo Genk Greenbridge Oostende

typegebouw

Evolution Maldegem

Uniek BruggeWoningen Lochristi, Elst,

Wondelgem, Heule

38

OCMW LeuvenSt Lucia Turnhout

NieuwNieuw

Pilootproject: Totaalstudiemeerdere jaren

Demoproject: Specifieke onderzoeksvraagjaar of minder

Gevalstudie: Projectfichebeperkte studie

Ter Potterie Brugge Hollandsch Huys Hasselt

KA Veurne De Wending Turnhout Infrax Dilbeek

Stebo Genk Greenbridge Oostende

Evolution Maldegem

Uniek BruggeWoningen Lochristi, Elst,

Wondelgem, Heule

39

OCMW leuvenSt Lucia Turnhout

…

… …

Rapport beschikbaar

… Metingen lopende

Opstart gepland

Status

40

…

Ter Potterie Brugge

Evolution Maldegem

Ter Potterie Brugge

• opstart in voorjaar 2016

• meetperiode min. 1 jaar

• rapport klaar voorjaar 2017

Evolution Maldegem• metingen volledig in april 2016 (1 jaar meetdata)

• rapport klaar mei-juni 2016

agenda

• Stand van zaken en planning: – geschikheidskaarten en activering ondergrondse

constructies (Gust/Noël)– screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)– piloot- en demoprojecten (Koen)– modellering, dimensioneringstool en

regelaarmodel (Damien)– belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)

Inhoud

1. Model validatie: HH2. Regeling

1. MPC1. Artikel regelaar en simulatie model voor MPC2. Artikel MPC in HH3. Toolchain om MPC op te stellen

2. Optimale regeling massa debiet in boorveld3. Optimale design

1. Kostfuncties2. BDD

4. Planning

Model validatie: HH

Model validatie: HH

Regeling: MPC: model complexiteit

• Title: Impact of the plant and controller model complexity on model predictive control performance evaluation for buildings (Applied Energy)

- Als geen model mismatch 3 x overschatting voordelen MPC- MPC regelaar model nauwkeurigheid moet rond 0.5 K over

MPC horizon- Grootte van regelaarmodel maakt niet uit!

Regeling: MPC: HH

• Title: Comparison of Model Predictive Control Performance Using Grey-Box and White-Box Controller Models of a Multi-zone Office Building (Purdue Conf.)

Regeling: MPC: HH

• Title: Comparison of Model Predictive Control Performance Using Grey-Box and White-Box Controller Models of a Multi-zone Office Building (Purdue Conf.)

- Nieuwe method om ventilatie in rekening te brengen- Ventilatie speelt belangrijke rol!- Linearisatie method verbruikt 2 x minder energie en vertoont beter comfort.

Regeling: MPC: toolchain

1. Modelica model opstellen2. Model + kost en constraints linearizeren3. Disturbances berekenen4. Automatische opstelling van MPC probleem5. Koppeling Dymola met C++ code

Zeer snel: 1 jaar simuleren in 4-5 uren.

Regeling: Optimale massa debiet in boorveld

• Title: Analytical and numerical optimization of primary circuit mass flow rate for ground-coupled heat pump systems (IGSHPA Conf. Denver)

Optimale design: Kostfuncties

• Alle belangrijkste kosten zijn bekend en in kostfuncties opgesteld + betrouwbaarheidsinterval

• Eerste tekst versie van Jelle +/- klaar• To Do:

– Kosten voor residentiele toepassingen

Optimale design: BDD

• Voorbeeld code SSM in python naar Jeroengestuurd.

• To Do– Vb code om excel rekenblad in python om te

zetten– Verficatie boorveld norm in python– Koppeling BDD + boorveld norm met tool

Planning

Presentatie Jeroen

Belastingsduurgenerator 1.1

Vereenvoudigde LDC-generator: 1-zonemodel

Vereenvoudigde LDC-generator: 1-zonemodel nu

Twe

Cemitter

RemitterTair

Qsun + intern. gains

Rtransparant & Rvent

Temitter

Tw,emitter,outTw,emitter,in

TRV gestuurde radiatoren: K100 vs K30

TRV gestuurde radiatoren: licht vs zware cap

TRNSYS: licht vs zware cap

TRV gestuurde radiatoren: setback

TRNSYS: setback

TRV gestuurde radiatoren: zwaar vs licht

TRNSYS resultaten: invloed capaciteit

NHD @low(kWh)

EC @low(kWh)

light 9160 11190medium 9158 11193heavy 9086 11103

NHD @low(%)

EC @low(%)

light 0% 0%medium -0.02% +0.03%heavy -0.8% -0.78%

TRNSYS resultaten: invloed capaciteit

NHD @low(kWh)

EC @low(kWh)

light 9160 11190medium 9158 11193heavy 9086 11103

NHD @low(%)

EC @low(%)

light 0% 0%medium -0.02% +0.03%heavy -0.8% -0.78%

NHD @low(%)

EC @low(%)

medium ndsb 0.2% 0.4%medium nsb 0.4% 0.35%medium nosb -0.5% -0.55%heavy ndsb -0.6% -0.23%heavy nsb 0.28% 0.001%heavy nosb -1.9% -1.9%

TRNSYS resultaten: invloed capaciteit

NHD @low(kWh)

EC @low(kWh)

light 9160 11190medium 9158 11193heavy 9086 11103

NHD @low(%)

EC @low(%)

light 0% 0%medium -0.02% +0.03%heavy -0.8% -0.78%

NHD @low(%)

EC @low(%)

medium ndsb 0.2% 0.4%medium nsb 0.4% 0.35%medium nosb -0.5% -0.55%heavy ndsb -0.6% -0.23%heavy nsb 0.28% 0.001%heavy nosb -1.9% -1.9%

NHD @low(%)

EC @low(%)

heavy K15 -1.4% -1.12%heavy K30 -1.4% -1.06%heavy K55 -0.94% -0.87%heavy K100 -0.31% -0.52%

MATLAB-resultaten: invloed capaciteit

EC(kWh)

K100 heavy Ndsb 17537 +2.8%K100 light Ndsb 17037 0%K30 heavy Ndsb 6575 +0.4%K30 light Ndsb 6550 0%

MATLAB-resultaten: invloed capaciteit

EC(kWh)

K100 heavy Ndsb 17537 +2.8%K100 light Ndsb 17037 0%K30 heavy Ndsb 6575 +0.4%K30 light Ndsb 6550 0%

EC(kWh)

K100 heavy Nosb 18320 -2.1%K100 light Nosb 18704 0%

MATLAB vs TRNSYS-resultaten: invloed capaciteit

EC(kWh)

K100 heavy Ndsb 17537 +2.8%K100 light Ndsb 17037 0%K30 heavy Ndsb 6575 +0.4%K30 light Ndsb 6550 0%

EC(kWh)

K100 heavy Nosb 18320 -2.1%K100 light Nosb 18704 0%

NHD @low(%)

EC @low(%)

medium ndsb 0.2% 0.4%medium nsb 0.4% 0.35%medium nosb -0.5% -0.55%heavy ndsb -0.6% -0.23%heavy nsb 0.28% 0.001%heavy nosb -1.9% -1.9%

Bron: simulaties P010

Bron default inputs (gebruikers, controle, ..): Ph.D. Barbara Wauman / Wout Parys ? Metingen ?

FASE 1 (dec 2015)

Planning

investeringen

exploitatiekost

duurzaamheid

Eerste versie Dimensioneringstool

ModelicaPiloot-

projecten

Uitbreiden simulaties

JVdV(SWW+vlv+WP)

Instal2020Opbouwen

simulatiemodel

Verwerking beschikbare data,

metingen & methodieken

FASE 3 (eind 2016)Kengetallen: koude/warmte/SWW-behoefte Basis Oplossing(en)

optimalisatie

Schema’s, voorbeelden

Regeling, monitoring demoprojecten

cases

Code van goede praktijk

Modelicapilootprojecten

FASE 2 (juni 2016)

VariantenModelica

incl. buffering

Varianten simulaties

JVdV(SWW+vlv+WP)

Varianten Instal2020

Voorstellen belastingduur

generator

investeringen

duurzaamheid

exploitatiekostDimensioneringstool 2.0

Verwerking beschikbare data

Thomas MoreJVdVDPVITO

JVdVVITO

DP Thomas More JVdV + PVdB JJ + DP + JVdV + LF

JJ + DP + JVdV + LF

ConceptOplossingen

standaardoplossingen

Beschikbare bronnen BDC ?

agenda• Stand van zaken en planning:

– geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust)– screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)– piloot- en demoprojecten (Koen/Johan)– modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien)

• Incl. drukvalmetingen– belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)– Planning (allen)

• Communicatie– Warmtepompsymposium 15/09/2016– Gebruikerscommissie okt. 2016– Slotevenement: sept 2017varia

2,1 (WTCB)Geschikheidskaarten en mappinggeothermische info

Deliverables

2,2 (WTCB)Overzicht van de installatie van warmtewisselaars in ondergrondse funderingstechnieken en –concepten in Vlaanderen

5,4 (WTCB)uitwerken praktische dimensioneringsmethodiek/ tool, vereenvoudigde modellen

6,5 toepassen op kleineregebouwen en renovatie webapplicatie (WTCB)

6,4 dimensioneringstool --> verspreiden en opleiden Code van goede praktijk (WTCB)

6,2 demoprojecten

4,3 ontwikkelen intelligent regelalgoritme (KUL)-uitwerken simulatiemodel(gereduceerde regelmodellen, MPC als optimaal, afleiden van eenvoudigere regelalgoritme)

Screeningstoolbodem

Screeningstoolboorveld

Koude-warmte behoefte

Ecologische en economische

analyse

Subtaak 6.3 Code van goede praktijk• Het opstellen van een technische voorlichting rond vraag, aanbod en

buffering voor (middel)grote gebouwen wordt hierin opgenomen en wordt ter beschikking gesteld aan de leden van de doelgroep.

• Het resultaat heeft de vorm van een algemeen advies met daarin verwerkt de bestudeerde concepten. Het concept van een slimme aansturing van thermische energieopslag en thermische inertie wordt uitgewerkt tot technische specificaties die als basis voor het lastenboek kunnen dienen voor de verschillende onderdelen van het concept. Bij de technische specificaties horen dimensioneringen, veiligheidscondities, datahoeveelheden, beveiliging,…

• Een budgettering van de verschillende concepten vormt eveneens een onderdeel van deze taak. Dit werk zal verricht worden in samenspraak met de doelgroep en de verschillende werkgroepen.

• Een dergelijke technische voorlichting zal heel sterk bijdragen tot de implementatie in de praktijk van de resultaten van het VIS-Traject.

• Welke concepten van thermische energie-opslag zijn voor welke type gebouwen aanbevolen– kantoor, RVZ, school, residentieel (collectief/

individueel/renovatie)• Volgens criteria:

– Technisch, ecologisch en economisch• Uitvoering (succesfactoren)

– Welke regeling/sturing, monitoring

type Wat monitoring modellica Code VGP Webtool

Kantoor Hollandsch Huys (Hasselt)Infrax (Dilbeek)Stebo (Genk)

-OKOK

School KA (Veurne) OK

RVZ Ter Potterie (Brugge)De Wending (Turnhout)St Lucia (Turnhout)

-OKOK?

Res.coll Evolution (Maldegem) (OK)

Res. ind Lochristi OK

Renovatie Gebouw A? (Limelettte) -

Renovatie Stad Gent –Studie VEA

Febe/infobeton:Beton en ondiepe geothermie als thermische buffer

• verwarmen– hoog rendement bij kleine delta T lage

afgiftetemperatuur dus laag vermogen grote oppervlakken BKA en vloerverwarming

• koelen – economisch gezien, beter free geocooling (passieve

koeling) dan actieve koeling hoge koeltemperaturen lager koelvermogen pieken beperken door gebruik te maken van thermische inertie (beton) + BKA (afvoeren warmte en stockeren)

agenda• Stand van zaken en planning:

– geschikheidskaarten en activering ondergrondse constructies (Gust/Noël)

– screening web-tools en EPB-problematiek (Luc)– piloot- en demoprojecten (Koen)– modellering, dimensioneringstool en regelaarmodel (Damien)– belastingsduurgenerator e.a. (Jeroen)– planning

• Communicatie– Warmtepompsymposium 15/09/2016– Gebruikerscommissie okt. 2016– Slotevenement: sept 2017

varia

slotevenement• Datum: september 2017• Dag: 10-16u• Inhoud

– Resultaten van smartgeotherm• Energiepalen: bevindingen hoe berekenen (thermisch-mechanisch)• Monitoring: ervaringen hoe verbeteren• Modellering: resultaat hoe implementeren• Vlarem, Vlarel concreet• EPB ?• Web-tools• Toekomst en lopende projecten

– Presentatie geotherm-gebouw• Waar:

– Auditorium (VAC Leuven, 135?)– Catering– Aantal personen?