Pagina 1 van 8

 

CO-DESIGN WORKSHOP RANSDAAL@CUBE – RESULTATEN EN INZICHTEN Burgerparticipatie in Ransdaal 12 november 2019 | 19:00 – 22:00 uur Doelstelling Hoe geven we ter versterking van de leefbaarheid burgerparticipatie in Ransdaal vorm?

- Samen kaders en richting bepalen - Commitment en engagement van alle stakeholders

Werkwijze 1. Introductie samenwerking gemeente Voerendaal, SISCODE, design thinking, co-creation journey,

engagementmarketing 2. Customer journey vastleggen van 2 projecten uit het verleden om inzicht te krijgen in de weg die

een idee nu bewandelt om tot wasdom te komen – welke stappen; welke stakeholders; wat gaat goed, wat niet.

3. Plenaire discussie: a. Rollen/ verantwoordelijkheden

verschillende stakeholders b. Wat vinden we belangrijk c. Wat hebben we geleerd d. Wat gaan we nu (anders) doen

Pagina 2 van 8

 

Co-creatie De kern van co-creatie is dat we samen dingen kunnen bereiken die je niet alleen kunt doen. Daarvoor heb je verschillende typen kennis en vaardigheden nodig die elkaar aanvullen. Gecombineerd met een stukje optimisme en lef, open communicatie en interactie en een gedeelde mindset kan een speelruimte worden gecreëerd, waarin nieuwe en verrassende dingen ontstaan en waarin we leren door vallen en opstaan. We accepteren dat de uitkomst niet van tevoren vast staat. Gevoed door enthousiasme, inspiratie en creativiteit komen ideeën en initiatieven tot wasdom, waarbij de interactie en betrokkenheid van verschillende belanghebbenden (stakeholders) cruciaal is – dit noemen we ook wel engagement marketing (Neimed). De eerste co-creatieworkshop vindt plaats in de Cube design labs en heeft een verkennend karakter. Wie zijn we; wat willen we; wat kunnen we? De bijna 20 deelnemers bestaan uit een mix van actieve burgers, ondernemers, ambtenaren, gemeenteraadsleden en commissieleden, die zich vrijwillig hebben aangemeld om mee te denken over de vraag: Hoe geven we ter versterking van de leefbaarheid burgerparticipatie in Ransdaal vorm? Er heerst een open sfeer, waarin iedereen bereid is om kritisch en constructief mee te denken. Los van ieders functie of positie in de samenleving, brengt iedereen een unieke mix van kwaliteiten mee, die elkaar aanvullen en die aan de basis staan van een succesvol proces van co-creatie:

- Kansen en mogelijkheden zien - Buiten de lijntjes kleuren 😊 - Enthousiasme/ drive - Denkvermogen - “Verbinder” - Ombuiger + lichtmaker - Chaos ontrafelen - Analist - Vormgeven - Jeugd! - Don’t give up - Inlevingsvermogen - Verzinnen - Focus - Enthousiast

Pagina 3 van 8

 

Hoe doen we het nu? Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd deed. We zoeken manieren om de kwaliteit van leven in Ransdaal te verbeteren en te borgen voor de toekomst. We zien de oplossing in een Toekomstburgerslab, een duurzame infrastructuur die mensen en ideeën samenbrengt. Deze infrastructuur biedt ruimte om op een nieuwe manier naar de toekomst kijken, maar om deze vorm te kunnen geven moeten we eerst weten wat er nu gebeurt/nodig is. Wat we in ieder geval weten is dat we het samen moeten doen, maar op nieuwe manieren. Belangrijk uitgangspunt is de intrinsieke motivatie van eenieder om het beter te maken. Willen we met zijn allen een mooiere leefomgeving, dan moeten we dit gemeenschappelijk belang ook zo formuleren. En moeten we er van uit kunnen gaan dat iedereen ook op deze manier in de wedstrijd zit. We gaan daarbij uit van wat er al is. Want er gebeuren al goede dingen. We gaan de weg die een idee nu ‘bewandelt’ tot het tot uitvoering is gekomen, vastleggen. Wie wordt er nu betrokken? Langs welke wegen komt dit idee? Hoe komt een idee tot wasdom? Waar wordt het zaadje geplant? Kortom: we leggen feitelijk het proces vast, zonder oordeel. Dat doen we aan de hand van een project dat ‘ gelukt’ is – de realisatie van gemeenschapshuis ‘t Wouves, en aan de hand van een project dat niet gelukt is – de nieuwe winkel. Om dit proces vast te leggen maken we gebruik van wat in service design terminologie ook wel een customer journey of een storyboard wordt genoemd.

Customer journey ‘t Wouves

Pagina 4 van 8

 

Customer journey De nieuwe winkel Het (samen) visualiseren van een bewandelde weg geeft de mogelijkheid om te reflecteren op zowel succesfactoren (gains) als pijnpunten (pains). Ook brengt deze oefening een bepaalde complexiteit naar boven – niet elke stap is even logisch of helder en verschillende (externe) factoren kunnen het proces een onverwachte wending geven. Betrokkenen aan het begin van de weg hebben een bepaald doel voor ogen, maar de uitkomst blijft onzeker. Niet alles is te voorzien of te voorspellen. Tijd is ook een belangrijke factor.

Pains Gains Teleurgestelde verwachtingen Mooie ideeën Geen vertrouwen in gemeente Positieve verwachtingen Gebrek aan financieringsmogelijkheden Luisteren naar behoeften van inwoners Niet te realiseren (onrealistische?) plannen (toenemend) vertrouwen Voorzieningen verdwijnen (e.g. winkel sluit) Trotse bewoners/ gebruikers Geduld…ofwel omdat iets niet (meer) op de politieke agenda staat ofwel omdat (toegewezen) geld op zich laat wachten

Het zelf regelen Iedereen doet mee Zichtbaar resultaat

Probleem waar geen oplossing voor gevonden wordt (locatie winkel)

Erkenning en perspectief door toezegging gelden (e.g. prijs Onze Buurt)

Geen (gewenst) resultaat Brainstormen Motivatie en actiebereidheid

Pagina 5 van 8

 

Rollen en verwachtingen De twee uitgewerkte tijdlijnen laten zowel overeenkomsten als verschillen zien. In het traject van het realiseren van ’t Wouves en het niet realiseren van de nieuwe winkel worden vergelijkbare fasen doorlopen:

1. Aanleiding/urgentie/behoefte initiatief 2. Ideeën genereren 3. Plannen 4. Uitvoeren 5. Evalueren / doorontwikkelen

Een belangrijk verschil zit voornamelijk in de aanloopfase en in de daarbij betrokken stakeholders. Van wie komt het initiatief; wie is de trekker; wie plant het zaadje; wie zet het op de agenda; wie voelt zich verantwoordelijk; wie is de probleemeigenaar; wie kan het mogelijk maken (de enabler in het Engels); wie is de versneller; wie kan het tegenhouden…? Deze rollen zijn context-afhankelijk en kunnen sterk verschillen van project tot project en ook in de tijd. Het heeft dan ook geen zin om een dichtgetimmerde structuur voor burgerparticipatie op te zetten. Maar het is belangrijk om je bewust te zijn van dit speelveld van stakeholders met verschillende rollen en verwachtingen, en om deze uit te spreken en continue te blijven bijstellen en afstemmen.

Pagina 6 van 8

 

Op zoek naar een gemeenschappelijke taal In het laatste deel van de workshop wordt de groep uitgenodigd om te benoemen wie de relevante stakeholders zijn en wat de mogelijkheden en uitdagingen zijn in de samenwerking. Zonder concrete voorbeelden blijkt het lastig om stakeholders en hun rollen te concretiseren – deze kunnen immers veranderen en verschillen per project. Een belangrijk punt dat naar voren komt is (het gevoel van) wederzijdse afhankelijkheid. Met name het besef (of gevoel?) van afhankelijkheid van de gemeente wordt benoemd – positief geformuleerd: de gemeente is onmisbaar. Daar tegenover staat de gemeente uiteraard niets kan zonder (actieve) burgers. De vraag is dus hoe beide partijen elkaar (kunnen) versterken. Tijdens de discussie wordt duidelijk dat hoewel men vaak aanneemt dezelfde taal te spreken, dit niet per definitie het geval is. De burger bestaat niet. Maar ook de gemeente bestaat uit verschillende partijen/elementen met verschillende taken en rollen – voor de burger is de gemeente echter vaak de gemeente (maakt geen onderscheid tussen ambtenaar, raadslid of wethouder). In dat kader is wellicht het interessant om ons te laten inspireren door een resultaat van het jongLAB (in 2015 opgezet door Kennisland in samenwerking met de gemeente Nijmegen). In samenwerking met social designer Lisa Hu (http://www.lisahu.nl/) hebben zij een infographic (zie volgende pagina) gemaakt over hoe gemeentebeleid nu eigenlijk werkt. De infographic laat in begrijpelijke taal zien wie een rol spelen in het agenderen, ontwikkelen, uitvoeren en evalueren van beleid in de gemeente – én hoe je daar zelf als burger invloed op kunt uitoefenen. Hoewel deze infographic in eerste instantie door en voor jongeren is gemaakt, is hij relevant voor alle burgers, ambtenaren en professionals die zich willen informeren over hoe gemeentebeleid tot stand komt én om na te denken over alternatieven.

Pagina 7 van 8

 

Pagina 8 van 8

 

Het laatste woord – wat vinden we belangrijk? Workshopdeelnemers geven aan dat er behoefte is aan structuur. Deze structuur komt idealiter voort uit de behoefte en dynamiek van de groep. De groep wordt aangemoedigd om zelf invulling te geven, zelf vast te stellen wat van belang is en waar oplossingen en mogelijkheden vandaan kunnen komen. Er is behoefte aan een toekomstframe. Waar willen we naar toe? Wat is de stip op de horizon? De groep stelt vast dat we in herhaling vallen; we blijven hangen in hetzelfde – hoe kunnen we het anders doen? Hoe kunnen we op een andere manier naar de toekomst kijken? Een aantal gemeenschappelijke (voor)waarden worden benoemd:

- Openheid - Elkaars taal spreken / elkaar begrijpen - Gelijkwaardigheid - Duidelijke rollen (wie plant het zaadje; wie doet) - In gesprek blijven - Kansen geven (op het moment dat gemeente zegt ‘nee dat kan niet’, is het gesprek over) - Relaties bouwen

Om elkaars belangen goed te kunnen begrijpen en een samenwerking op te zetten moeten we investeren in wederzijds geduldige communicatie en verwachtingsmanagement. Deze inzichten en vragen zullen gebruikt worden in de volgende workshop op 21 november 2019 om 19:00 uur in ’t Wouves in Ransdaal.