NSGENSGENSGENSGENSGENSGENSGE चालू घडामडी · NSGE- National School of Government Exams. An institute with highest selection ratio. 9763912910 NSGE Page 2 (1 माचच

NSGENSGENSGENSGENSGENSGENSGE














NSGENSGENSGENSGENSGENSGNSGE


qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui

चालू घडामोडी माचच 2016

NSGE- National School of Government Exams. An institute with highest selection ratio. 9763912910

NSGE Page 2

(1 माचच 2016)

राष्ट्रीय कौशल्य विकास योजना :

देशात कुशल मनुष्यबळ ननमााण व्हावे, तरुणाांना आपल्या पायावर उभे राहता यावे व रोजगारननर्मातीच ेप्रमाण वाढावे यासाठी कें द्र शासनाने राष्ट्रीय कौशल्य विकास योजना सुरू केली.

तसेच आतापयंत या योजनेअांतगात सुमारे 76 लाख तरुणाांना प्रर्शक्षण देण्यात आले आहे.

प्रर्शक्षणाच ेप्रमाण वाढावे व ववववध प्रकारे कौशल्यासांदभाात प्रर्शक्षण घेता यावे यासाठी कें द्राकडून आणखी 1 हजार 500‘मल्ल्िस्कील’ प्रर्शक्षण सांस्था स्थापन करण्याच ेउद्ददष्ि असल्याच ेजेिली याांनी स्पष्ि केले.

जुल ै2015 मध्ये कें द्र शासनाकडून राष्ट्रीय कररअर सेिा सुरू करण्यात आली होती,याअांतगात देशभरातून 35 लाख रोजगारेच्छुक तरुणाांनी नोंदणी केली होती.

2016-17 या वर्ाात 100 ‘मॉडले’ कररअर कें द्र सुरू करण्याची घोर्णा करण्यात आली आहे, यार्शवाय राष्रीय कररअर सेवा‘प्लॅिफॉमा’ सोबत राज्य रोजगार कें द्र जोडण्याची बाबदेखील प्रस्ताववत आहे.

पांतप्रधान नरेंद्र मोदी याांच्या महत्त्वाकाांक्षी ‘स्कील इंडडया’ योजनेसांदभाात कें द्रीय अथासांकल्पात पावले उचलली आहेत.

पांतप्रधान कौशल्य ववकास योजनेमाफा त पुढील 3 वर्ांत देशातील 1 कोटी तरुणाांना कौशल्य प्रर्शक्षण देण्याची अथामांत्री अरुण जेिली याांनी घोर्णा केली.

निीकरणीय ऊजेला चालना :

औल्ष्णक ववजेसारख्या पारांपररक स्रोताांना असलेल्या मयांदाचा ववचार करून नवीकरणीय ऊजेच्या ननर्मातीसाठी पुढच्या 15 ते 20वर्ांचा ववचार या अथासांकल्पातून माांडला गेला आहे.

नवीकरणीय ऊजेसाठी सुमारे 5 हजार 36 कोटींची तरतूद करण्यात आली आहे.

भववष्यात देशाला नवऊजेवर अधधक ननभार राहावे लागणार, ही बाब ओळखून ही तरतूद करण्यात आली आहे.

कृर्ी ववज्ञान कें द्र देशातील कृर्ी ववज्ञान कें द्राांमध्ये सवोत्तम सांशोधन होण्याची आवश्यकता आहे.

तसेच या कें द्राांना चालना र्मळावी, यासाठी 674 कें द्रांमध्ये 50 लाख रुपये बक्षीस असलेली स्पधाा सुरू करण्याची घोर्णा.

आयकरात तांत्रज्ञान आयकर ववभागातील तांत्रज्ञान आणखी अद्ययावत करण्याचा प्रयत्न राहणार आहे.

7 मोठ्या शहराांमध्ये तांत्रज्ञानाच्या माध्यमातून सवा करदात्याांच े‘ई-असेसमेंि’ करण्यात येणार असल्याची घोर्णा.

आयकर कायाालय व लोकाांचा थेि सांपका कमी होईल.


NSGE Page 3

‘ई-सहयोग’ लहान करदात्याांच ेदहत लक्षात घेऊन ‘ई-सहयोग’ योजना वाढववणार.

आयकर परताव्यासांदभाातील तक्रारीांच ेननराकरण ‘ऑनलाइन’ पद्धतीनेच करता येणार, त्यामुळे नागररकाांचा वेळ व पैसे वाचणार आहेत.

‘पेिांि’ला प्रोत्साहन भारतात ववकर्सत व नोंदणीकृत ‘पेिांि’मधून र्मळणाऱ्या जागनतक उत्पन्नावर 10 िक्क्याांच्या दराने कर लावण्यात येईल.

अर्चसंकल्पात 2022 शेतकऱयांच्या उत्पादनात दपु्पट िाढ :

कें द्रीय अथामांत्री अरुण जेिली याांनी या वर्ीच्या अथासांकल्पात 2022 सालापयतं शेतकऱ्याांच्या उत्पादनात दपु्पि वाढ करण्यासाठी दीघाकालीन योजना राबववणार असून, कृर्ी क्षेत्रासाठी 35 हजार 984 कोटी रुपये देणार असल्याची घोर्णा केली.

तसेच शेतकऱ्याांना वेळेत आणण पयााप्त कजापुरवठा करण्यासाठी 8.5 लाख कोिी रुपयाांवरून नऊ लाख कोटी रुपयाांची तरतूद केली आहे, ही आजपयतंची सवांत मोठी रक्कम असल्याचहेी त्याांनी साांधगतले.

देशातील लागवडीखालील क्षेत्र 14 कोटी 10 लाख हेक्टर आहे, त्यापैकी 46 टक्के क्षेत्र र्सांचनाखाली असून उवाररत क्षेत्राच्या र्सांचनाचा प्रश्न गांभीर आहे.

समतोल र्सांचन वाढववल्यार्शवाय आणण रासायननक खताांचा माफक वापर केल्यानेच जर्मनीचा पोत दिकणार आहे, यासाठी सरकारच ेप्राधान्य आहेयेत्या पाच वर्ांत ८0 लाख ६0 हजार हेक्टर क्षेत्र ओर्लताखाली येणार आहे.

सहा हजार कोिी रुपये प्रस्ताववत खचााचा हा कायाक्रम बहुस्तरीय ननधीद्वारे राबववण्यात येईल.

शेतकऱ्याांच्या डोक्यावरील कजााच ेओझ ेकमी करण्याच्या उद्देशाने कृर्ी कजाावर सूि देण्यासाठी 15 हजार कोटी रुपये, नव्या पीक ववमा योजनेसाठी पाच हजार 500 कोटी रुपये, डाळीांच्या उत्पादनाला प्रोत्साहन देण्यासाठी 500 कोटी रुपये देण्यात येणार आहेत.

तसेच माचा 2017 पयतं सवा 14 कोटी शेतकऱ्याांना ‘मदृा आरोग्य काडा’ ददले जाणार असून ‘एकाल्त्मक कृर्ी बाजार’ योजना येत्या14 एविलला सुरू करणार असल्याच ेजेिली याांनी जाहीर केले.

पायाभूत सुविधा क्षेत्रासाठी 2 लाख कोटी :

कें द्रीय अथामांत्री अरुण जेिली याांनी (दद.29) सांसदेत अथासांकल्प सादर करताना पायाभूत सुववधाांच्या ववकासासाठी तब्बल 2 लाख 21 हजार कोटी रुपये खचा करणार असल्याच ेजाहीर केले.

महत्त्वाच ेम्हणजे देशभरातील वापरात नसलेली 160 ववमानतळे पुन्हा सुरू करण्याचा मनोदयही त्याांनी व्यक्त केला.


NSGE Page 4

देशातील सुमारे एक लाख कोटी रुपयाांच ेरस्त ेबाांधणीच ेप्रकल्प रखडले होत,े पण भूपषृ्ठ पररवहन मांत्री ननतीन गडकरी याांनी त्यातील 85 टक्के िकल्प मागी लावल्याच ेसाांगत जेिली याांनी महामागांच्या बाांधणीसाठी 55 हजार कोटी रुपये तरतूद करत असल्याच ेजाहीर केले.

प्रधानमांत्री ग्रामसडक योजनेसाठी कें द्राचा वािा म्हणून 19 हजार कोिीांची तरतूद करण्यात आली असून राज्य सरकारच्या 40 टक्केवाट्याचा ववचार करता ग्रामसडक योजनेवर यांदा एकूण 27 हजार कोिी रुपये खचा होतील.

वर्ाभरात 10 हजार ककलोमीिरचे महामागा बाांधण्यात येणार आहेत.

रस्त ेएकां दरीत महामागा व ग्रामीण भागातील रस्त्यािवर 97 हजार कोिी रुपये खचा करण्यात येणार आहेत.

अर्चसंकल्प 2016 ची ठळक िैशशष्ट््ये :

जागनतक अथाव्यवस्था सांकिात आहे, ववत्तीय बाजारपेठेत घसरण सुरु आहे मात्र या पररल्स्थतीतही भारतीय अथाव्यवस्था मजबूत ल्स्थतीत आहे असे साांगत कें द्रीय अर्चमंत्री अरुण जेिली याांनी (दद.29) 2016 अथासांकल्पाच्या भार्णाची सुरुवात केली.

अर्चसंकल्पाची िैशशष्ट्टये

सेक्शन 88 जी अांतगात घरभाड ेभत्ता यात र्मळणारी करवजावि 24 हजार रुपयाांवरुन 60 हजार रुपये करण्यात आली.

ववत्तीय तूि 2015-16 मध्ये 3.9 िक्के होती, 2016-17 मध्ये 3.5 िक्के राहील असा अांदाज आहे.

कमाचारी भववष्य ननधी अांतगात नव्याने येणा-या कमाचा-याांसाठी पदहली तीन वर्ा सरकारच ेयोगदान 8.33 िक्के राहील.

पदहलांच घर घेणा-याांसाठी 37 लाख रुपयाांपयात गहृकजा व घराची ककां मत 50 लाखाांपयतं असल्यास 50 हजार रुपयाांची कर सवलत 5 लाखापयंत उत्पन्न असलेल्या करदात्याांना दोन हजाराांऐवजी 5 हजाराांची कर सवलत.

प्राप्तीकर मयाादेत कोणताही बदल नाही, करसवलतीची मयाादा 2.5 लाखाांवरच लक्झरी कार, बँ्रडडे कपड ेमहागणार, बबडी सोडून इतर तांबाखूजन्य पदाथा, र्सगरेिही होणार महाग, पायाभूत सुववधाांच्या ववकासासाठी 2017 मध्ये 2.21 लाख कोिी खचााची तरतूद.

रस्त ेबाांधणीसाठी 15 हजार कोिी कजााच्या माध्यमातून उभारणार, बांदर ववकासासाठी 800 कोिीांची तरतूद.

10 लाखापेक्षा जास्त ककां मतीच्या गाडयाांवर एक िक्का अनतररक्त कर, लहान पेरोल गाडयाांवर 1 िक्के सेस, डडझले गाडयाांवर 2.5िक्के सेस.

ददनविशेष :

जागततक नागरी संरक्षण ददिस


NSGE Page 5

1907 - टाटा आयचन अॅ न्ड स्टील कंपनीची स्र्ापना झाली.

1919 - रॉलट अॅ क्ट तनषेधार्च महात्मा गांधी यांनी सत्याग्रहाला रारंभ केला.

1958 - कोयना जलविद्युत िकल्पाच्या उभारणीस सुरुिात झाली.

(2 माचच 2016)

‘फस्टच ग्लोबल इम्प क्ट शलगसी ऑनर’ पुरस्कार :

‘सकाळ’च ेव्यवस्थापकीय सांचालक आणण ‘डडशलव्हररगं चेंज फाउंडशेन’च ेसांस्थापक अध्यक्ष अर्भल्जत पवार याांना ‘यांग पे्रर्सडेंट्स ऑगानायझशेन’च्या ‘वल्डा पे्रर्सडेंट्स ऑगानायझशेन’चा (िायपीओ-डब्लल्यूपीओ) ‘फस्िा ग्लोबल इम्पॅक्ि र्लगसी ऑनर’ हा सिोच्च पुरस्कार जाहीर झाला आहे.

दबुई येरे् (दद.9) होणाऱ्या शानदार समारांभात पिार यांना हा पुरस्कार िदान करण्यात येईल.

‘वायपीओ-डब्ल्यूपीओ’च्या आांतरराष्रीय सर्मतीने नुकतीच ही घोर्णा केली.

‘दरननिी सेव्हन’ सांकल्पनेद्वारे पवार याांनी सामाल्जक, प्रशासकीय आणण आधथाक स्तराांवर बदल घडवून आणण्याचा ध्यास घेतल्याच े‘िायपीओ-डब्लल्यूपीओ’ने पुरस्काराची घोर्णा करताना म्हिले आहे.

‘दरननिी सेव्हन’ सांकल्पना व्यापक सकारात्मक पररणाम, भावननक पातळीवरचा थेि लोकसांपका आणण थोड्या काळात मोठा पररणाम घडवून आणणारे सहज राबवता येतील अशा प्रयत्नाांवर भर देत.े

मदहलाांना सक्षम व्यासपीठ र्मळवून देणाऱ्या ‘तननष्का स्त्री-प्रनतष्ठा अर्भयाना’साठी पिार याांना ‘िायपीओ-डब्लल्यूपीओ’ने फेब्रुवारी2014 मध्ये ‘ग्लोबल इम्प क्ट’ पुरस्काराने गौरवले होत.े

व्याजदरात 0.25 टक्के घट होणार :

ववत्तीय तूि ननयांत्रणात ठेवण्याच्या सरकारच्या ननधाारामुळे ररझव्हच बँक आपले उदार पतधोरण यापुढेही चालूच ठेवण्याची शक्यता आहे.

तसेच त्यामुळे आगामी पतधोरण जाहीर करताना धोरणात्मक व्याजदरात ककमान 0.25 िक्के कपात केली जाण्याची शक्यता असल्याच ेएचएसबीसीच्या एका अहवालात म्हिले आहे.

चालू ववत्तीय वर्ा सांपत आले असून, या वर्ाभरात ररझव्हा बँकेने 1.25 िक्के व्याज दरकपात केली आहे.

मात्र 2 फेब्रुवारीला पतधोरण जाहीर करताना व्याजदरात कोणतीही कपात न करता रेपो दर 6.75 िक्के इतका कायम ठेवला होता.

ववत्तीय तूि 3.5 िक्के ठेवण्याच्या सरकारच्या ननणायाच ेचाांगले पररणाम होतील.


NSGE Page 6

दृष्ष्ट्टक्षेपात अर्चसंकल्प :

यांदाच्या अथासांकल्पात ग्रामीण ववकासासाठी एकूण 8,77,665 कोिीांची तरतूद केली आहे.

6.87 कोिी घराांमध्ये डडल्जिल र्शक्षण पोहोचवणार

शेतकऱयांसाठी नऊ लाख कोटींच ेकजच

यांदाच्या अथासांकल्पात ग्रामीण ववकासासाठी एकूण 8,77,665 कोिीांची तरतूद केली आहे.

स्िािा अप इांडडयासाठी लागणाऱ्या सवा परवानग्या एका ददवसात र्मळणार

खताांची सबर्सडी थेि शेतकऱ्याांच्या खात्यात जमा करण्याचा ववचार

आयकर मयाादेत कोणताही बदल नाही, लहान करदात्याांकडे ववशेर् लक्ष

पंतिधान ग्राम सडक योजनसेह एकूण रस्ते ववकासाकररता 97,000 कोिी रुपयाांची तरतूद

उच्च र्शक्षणाकररता 1,000 कोिी रुपयाांची तरतूद

रस्त ेआणण महामागााकरता 55,000 कोिी रुपयाांची तरतूद

शॉवपगं मॉल 24 तास उघडे ठेवण्यासाठी परवानगी देणार

पाच लाख रुपयाांपयंत उत्पन्न असलेल्या ग्राहकाांच्या करसवलतीत 3000 रुपयाांची वाढ

छोिय़ा पेरोल, एलपीजी आणण सीएनजी वाहनाांवर 1 टक्के प्रदरू्ण अधधभार

काही डडझले वाहनावर 2.5 िक्के तर इतर मोठय़ा वाहनाांवर 4 िक्के प्रदरू्ण अधधभार

चाांदीव्यनतररक्त इतर दाधगन्याांवर b िक्का उत्पादन शुल्क लागू

सवाच सेवाांवर 0.5 िक्के कृर्ी कल्याण अधधभार लागू

मे 2018 पयतं देशातील सवा गावागावाांत वीज पोहोचवणार

प्रत्येक कुिुांबाला 1 लाख रुपयाांचे ववमा सांरक्षण, ज्येष्ठ नागररकाांना 1 लाख 40 हजारांचा विमा

मनरेगासाठी 38,500 कोिीांची आतापयतंची सवााधधक तरतूद

बुडीत कजाामुळे गोत्यात आलेल्या बँकाांसाठी 25 हजार कोिी रुपये

रस्त ेआणण रेल्वेच्या ववकासासाठी दोन लाख 18 हजार कोिी खचा करणार


NSGE Page 7

वाहतूक व्यवस्था सक्षम करण्यासाठी तरुण उद्योजकाांना सांधी देणार

पांतप्रधान जनऔषधी योजनेअांतगात जनररक तीन हजार और्ध दकुाने सुरू करणार

वापरात नसलेले देशभरातील 160 विमानतळ पुन्हा सुरू करणार

सावाजननक वाहतुकीमध्ये जुने परर्मि मोडीत काढणार

रस्त ेआणण महामागाासाठी 55 हजार कोिी

सवा ल्जल्हय़ात डायर्लर्सस कें द्र उभारणार

ष्स्कल डवे्हलपमेंट स्कीमसाठी 1700 कोिीांची तरतूद

सवा र्शक्षा अर्भयानअांतगात आणखी 62 नवोदय ववद्यालये उघडणार

स्ट ण्ड अप इांडडयासाठी 500 कोिी रुपयाांची तरतूद

प्रत्येक कुिुांबाला एक लाख रुपयाांचा ववमा कव्हर, ज्येष्ठ नागररकाांना 40 हजार अधधक.

कराची चुकीची मादहती देणाऱ्याला 200 िक्के दांड आकारणार

करवववाद सोडववण्यासाठी b नवीन लवाद सुरू करणार

सावाजननक क्षेत्रातील बँकाांच्या मागे सरकार उभे

60 स्क्वेअर मीिर घर बाांधणाऱ्याांना सेवाकरातून सूि

तांबाखूवर दोन िक्के अधधक उत्पादन शुल्क

तांबाखू, र्सगारेि, ववडी महाग

10 लाखाांपेक्षा अधधक ककमतीच्या गाडय़ा महाग

सरचाजा 12.5 िक्क्याांवरून 15 टक्के

डडझले मोिारीांवर 2.5 टक्के सेस

एक कोिी रुपये कमाई असणाऱ्याांच्या सरचाजामध्ये तीन िक्के वाढ

तीन वर्ांत एक कोिी तरुणाांना कौशल्य ववकासाच ेप्रर्शक्षण

62 नवीन नवोदये ववद्यालये सुरू


NSGE Page 8

राष्रीय ग्रामस्वराज योजनेतून गावाांचा ववकास

सवा ल्जल्हा रुग्णालयाांमध्ये डायर्लर्सस सुववधा

नवीन उद्योगाांना व लघुउद्योगाांना कॉपोरेि करात सवलत

(3 माचच 2016)

सुरक्षक्षत िीज पुरिठ्यात भारत 90 व्या स्र्ानी :

स्वस्त आणण दिकाऊ वीजपुरवठा करण्यात 126 देशांच्या यादीत भारताला 90 िा क्रमांक देण्यात आला आहे.

जागनतक आधथाक मांचने (डब्लू-ई-एफ) याबाबत तयार केलेल्या यादीत स्िीत्झलडं िर्म क्रमांकािर आहे.

‘ग्लोबल एनजी आकका िेक्चर परफॉमान्स इांडके्स ररपोिा’मध्ये ही मादहती देण्यात आली आहे.

तसेच त्यात 126 देशाांतील वीज पुरवठ्याच ेआकलन करण्यात आले आहे, त्यात उधचत मूल्य, पयाावरण, कायम आणण सुरक्षक्षत पुरवठा याांचा ववचार करून हा ननष्कर्ा काढण्यात आला आहे.

शशडीत उतरले पदहले चाटचर विमान :

साईनगरी हिाई नकाशािर आणण्यासाठी सहा मदहन्याांपूवी तयार केलेल्या ववमानतळावर (दद.2) पदहले चािार ववमान उतरले.

मुख्यमांत्री देवेंद्र फडणवीस याांनी चार मदहन्याांमध्ये ववमानतळ सुरू करण्याच ेठरववले असून त्याचाच भाग म्हणून (दद.2) चाचणी घेण्यात आली.

बॉम्बे फ्लाइंग क्लब अथाात शासकीय मालकीच्या अमेररकन बनाविीच्या पायपर सैननका या सहा आसनी ववमानाने (दद.2) सकाळी8.30 वाजता जुहू हवाईतळावरुन र्शडीसाठी उड्डाण केले होते

े़ ववमानतळ ववकास कां पनीच ेउपाध्यक्ष

ववश्वास पािील हे ववमानातून र्शडीला आले होत.े

र्शडीला येणाऱ्या पदहल्या ववमानाच ेपायलि होण्याचा मान कॅप्िन जे. पी. शमाा, भगवती मेहेर याांना र्मळाला.

मुंबई त ेशशडी अशा अिघ्या 45 शमतनटांत लागतात.

न्यूझीलंडचे माजी कणचधार मादटचन क्रो यांच ेतनधन :

न्यूझीलंड कक्रकेि सांघाच ेमाजी कणाधार आणण धडाकेबाज फलांदाज मादिान क्रो (िय 53) याांच े(दद.3) कका रोगाने तनधन झाले.

मादिान क्रो हे न्यूझीलंड कक्रकेि सांघाच ेप्रमुख फलांदाज होत.े


NSGE Page 9

क्रो याांनी 77 कसोिी आणण 143 एकददवसीय सामने खेळले होत.े

क्रो याांनी कसोिीत 45.36 च्या सरासरीने 5,444 धावा करत 17 शतके झळकावली होती.

क्रो हे सलग 13 वर्ा न्यूझीलांड सांघाच ेसदस्य होत.े

अंतराळिीरांचा 340 ददिस अंतराळ ििास :

अांतराळात वर्ाभर म्हणजेच 340 ददिस ििास केल्यानांतर (दद.1) दोन अांतराळवीर पथृ्वीवर परतले.

अमेररकेतील अांतराळवीर स्कॉि केली 27 माचच 2015 पासून अवकाशात भ्रमण करत होत.े

तसेच त्याांच्यासोबत शमखाईल कोतनचएंको हे रर्शयन अांतराळवीर होत.े

प्रदीघाकाळ अवकाशात रादहल्यानांतर मानवी शरीरावर होणाऱ्या पररणामाांचा अभ्यास करण्याच्या प्रकल्पाांतगात अवकाशात त ेगेले होत.े

भववष्यात मांगळ ग्रहावर मनुष्य पाठववण्यासाठी हे प्रयोग उपयुक्त ठरणार आहेत.

अांतराळात मानवी जीवनासाठी पूरक बनववण्यात आलेल्या 'सोयूझ' हे रर्शयन अवकाशयान मध्य आर्शयात कझाककस्तानच्या ओसाड प्रदेशात उतरववण्यात आले.

नाशशक-पुणे रेल्िेमागाचिर 15 निी स्र्ानके :

रेल्वेमांत्री सुरेश प्रभ ूयाांनी ग्रीन र्सग्नल ददलेल्या प्रस्ताववत नाशशक-पुणे या 266 ककलोमीटरच्या रेल्वेमागाावर नव्या 15रेल्वेस्थानकाांची भर पडणार असल्याने या मागाावरील रेल्वेस्थानकाांची सांख्या आता 22 होणार आहे.

तसेच यार्शवाय रेल्वेमागाावर एकूण 22 मोठे आणण 132 मध्यम पूल असतील.

प्रस्ताववत रेल्वेमागाापैकी 145 ककलोमीिर पुणे ल्जल््यातून, 59 ककलोमीिर नगर, तर 62 ककलोमीिर लोहमागा नार्शक ल्जल््यातून जाणार आहे.

सध्या या तीन ल्जल््याांत 46 हजार ककलोमीिरहून अधधक मोठे रस्त्याांचे जाळे आहे.

तसेच यामध्ये तीन ल्जल््याांत र्मळून तब्बल 707 ककलोमीिरच ेराष्रीय महामागा, तर चार हजार 512 ककलोमीिरच्या राज्यमागाासह त्याच्या दीडपि ल्जल्हा मागााच ेरस्त ेवाहतुकीच ेजाळे आहे.


1839 - टेशलफोनचा जनक ग्र ह म बेल यांचा जन्म.


NSGE Page 10

1860 - प्लेग िततबंधक लस शोधणाऱया डॉ. हापकीन यांचा जन्म.

1991- रेल्िे कमचचाऱयांच ेपदहले मराठी सादहत्य संमेलन झाले.

(4 माचच 2016)

जागततक सांस्कृततक महोत्सि :

आटच ऑफ शलष्व्हंगला या वर्ी 35 िषे पूणा होत असल्याच्या ननर्मत्ताने नवी ददल्लीमध्ये 11 त े13 माचचदरम्यान जागनतक साांस्कृनतक महोत्सवाच ेआयोजन करण्यात आले आहे.

यमुना नदीच्या काठी होणाऱ्या या महोत्सवात 155 देशाांतील 35 लाख नागररक उपल्स्थती दशावणार असल्याचा अांदाज आहे.

प्रभू याांनी साांधगतले की, ‘तीन ददवस चालणाऱ्या या महोत्सवाच ेउद्घािन 11 माचा रोजी सायांकाळी 5 वाजता पांतप्रधान नरेंद्र मोदीयाांच्या हस्ते होणार आहे.

तीन ददवस गायन, नतृ्य, योगासने अशा ववववध साांस्कृनतक कायाक्रमाांची मेजवानी असून, त्यासाठी सुमारे 7 एकर पररसरात भव्य रांगमांच उभारण्यात आला आहे.

जगातील सवाात मोठा तात्पुरता रांगमांच म्हणून धगनीज बुक ऑफ रेकॉडामध्येही त्याची नोंद होण्याची शक्यता प्रभू याांनी व्यक्त केली.

तीन ददवस चालणाऱ्या महोत्सवात सादर होणाऱ्या कायाक्रमाांसाठी 35 हजार 973 कलाकारांनी नोंदणी केली आहे.

कला ददग्दशाक ननतीन देसाई याांनी रांगमांचाची ननर्माती केली असून, नतृ्य ददग्दशाक िेरेन्स लुईस याांनी सवा महोत्सवातील नतृ्य ददग्दशानाची धुरा साांभाळली आहे.

'कफल्ड माशचल' हा सिोच्च सन्मान शमळिणारे पदहले अधधकारी :

भारतीय लष्करात 'कफल्ड माशाल' हा सवोच्च सन्मान र्मळवणारे पदहले अधधकारी अशी जनरल स म माणकेशॉ याांची ओळख आहे.

पण गुजरात सरकारच्या वेबसाईिवर 'लँड ऑफ र्लांजड्स' (गुजरातमधील महान व्यक्तीमत्ि) या ववभागात माणकेशॉ याांचा उल्लेख क्रीडा क्षेत्रात करण्यात आला आहे.

1971 साली झालेल्या भारत-पाककस्तान युद्धात सॅम माणकेशॉ लष्कराच ेयशस्वी नेततृ्ि केले होत,े त े'सॅम बहाद्दरू' या नावानेही प्रर्सद्ध होत.े

चाळीस वर्ांच्या लष्करी कारककदीत माणकेशॉ दसुरे महायुद्ध, पाककस्तानववरुद्धची तीन युद्धे आणण चीनसोबतच्या युद्धात सहभागी होत.े


NSGE Page 11

लष्करातील एवढा दैददप्यमान इनतहास असलेल्या माणकेशॉ याांना गुजरात सरकारने मात्र 'खेळाडू'ंच्या पांक्तीत स्थान ददले आहे.

अहमदाबाद, जयपूर विमानतळ विकशसत करणार :

र्सांगापूरची जगप्रर्सद्ध चांगी ववमानतळाच्या धतीवर अहमदाबाद येथील सरदार िल्लभभाई पटेल आंतरराष्ट्रीय विमानतळ(एआयएपी) व जयपूर येथील आांतरराष्रीय ववमानतळ ववकर्सत करण्यात येणार आहे.

तसेच यासाठी चांगी एअर शलशमटेड ऑपरेशन ि म नेजमेंट कंपनी येत्या जून मदहन्यापासून कामाला सुरवात करणार आहे.

अहमदाबाद व जयपूर ववमानतळ ववकर्सत करण्याचा महत्त्वाकाांक्षी प्रकल्प तयार असून, पांतप्रधान नरेंद्र मोदी याांच्या मान्यतनेांतर पुढील कायावाही करण्यात येणार आहे.

तसेच त्यानुसार नुकतेच चांगी ववमानतळाच्या (सीआयए) अधधकाऱ्याांनी एअरपोिा ऑथोररिी ऑफ इांडडयाकडून (एएआय)अहमदाबाद व जयपूर ववमानतळाच्या प्रस्ताववत कराराबाबत सववस्तर मादहती मागववण्यात आली आहे.

अहमदाबाद व जयपूर ववमानतळाच्या ववकासासाठी मोदीांच्या नोव्हेंबरमधील र्सांगापूर दौऱ्यादरम्यान एएआय र्सांगापूर को ऑपरेशन एांिरप्रायझसेबरोबर सामांजस्य करारावर स्वाक्षऱ्या करण्यात आल्या आहेत.

कें द्र सरकारनेही याबाबतच्या प्रस्तावाांना मांजुरी ददली आहे, कें द्र सरकारने पदहल्याांदाच स्वतांत्रपणे पुढाकार घेत ववमानतळाांच्या ववकासाबाबत पावले उचलली आहेत.


औद्योधगक सुरक्षा ददिस

राष्रीय ददन

1861 : अब्राहम र्लांकन अमेररकेच े16 िे अध्यक्ष झाले.

1961 : भारतीय नौदलात 1 ले विमानिाहू जहाज ‘ववक्राांत’ दाखल झाले.

(5 माचच 2016)

दादासाहेब फाळके पुरस्कार जाहीर :

ज्येष्ट्ठ अशभनेत-ेददग्दशचक मनोज कुमार याांना (दद.4) प्रनतष्ठेचा दादासाहेब फाळके पुरस्कार जाहीर झाला.

सुिणच कमळ, दहा लाख रुपये रोख आणण शाल असे पुरस्काराच ेस्िरूप आहे.


NSGE Page 12

'हररयाली और रास्ता', िो कौन र्ी, दहमालय की गोदमे, दो बदन, उपकार, पत्र्र के सनम, पूरब और पशध्चम, शहीद, रोटी कपडा और मकान आणण क्रांती हे त्याांच ेगाजलेले काही धचत्रपि.

धचत्रपि सषृ्िीत सवाात मानाच्या पुरस्काराांपैकी हा एक पुरस्कार आहे.

मनोज कुमार याांचा जन्म आता पाककस्तानात असलेल्या अबोिाबादमध्ये 1937 मध्ये झाला.

हररकृष्ट्ण धगरी गोस्िामी हे त्याांचे पूणा नाव आहे, 'काांच की गुडडया' याद्वारे त्याांनी 1960 मध्ये धचत्रपिसषृ्िीत प्रवेश केला.

'उपकार' या धचत्रपिासाठी त्याांना राष्ट्रीय पुरस्कार र्मळाला होता.

तसेच 1992 मध्ये त्याांना पद्मश्रीने सन्मानीत करण्यात आले होत.े

सेतू भारतम िकल्पाचे उद्घाटन :

पांतप्रधान नरेंद्र मोदी याांनी (दद.4) महत्त्वाकाांक्षी ‘सेतू भारतम’् प्रकल्पाच ेउद्घािन केले.

ककमान 50 हजार कोिी रुपयाांच्या या प्रकल्पातून 2019 पयतं सवा राष्रीय महामागा रेल्वेक्रॉर्सांगपासून मुक्त केले जातील.

तसेच या प्रकल्पाांतगात एकूण 208 मागांवरील पूल उभारले जाणार असून, महाराष्रातील 12 पुलाांचा त्यात समावेश आहे.

ववदभाातील नागपूर ल्जल््याच्या कळमेश्वर क्षेत्रातील सावनेर-धापेवाडा-कळमेश्वर-गोंडखैरीसह 6 मागांचा त्यात समावेश आहे.

कें द्रीय रस्त ेवाहतूक मांत्रालयाच्या वतीने ववज्ञान भवनात आयोल्जत कायाक्रमात या प्रकल्पाच ेउद्घािन करण्यात आले.

देशाला ववकासाच्या मागाावर न्यायच ेअसेल तर रस्त्याांचा ववकास अनतशय महत्त्वपूणा आहे.

रेल्वेमागाावर क्रॉर्सांग पूल तसेच आवश्यकता असेल तेथे अांडरब्रीज उभारण्यासाठी ‘सेतू भारतम’् योजना तयार करण्यात आली आहे.

नरेंद्र मोदी इस्रायलला भेट देणार :

पांतप्रधान नरेंद्र मोदी यावर्ी लवकरच इस्त्राएलला भेट देणार आहेत, गेल्या वर्ी राष्रपती प्रणव मुखजी आणण परराष्रमांत्री सुषमा स्िराज याांनी इस्त्राएलला भेि ददली होती आणण महाराष्राच ेमुख्यमांत्री देिेंद्र फडणिीसही त्या देशाच्या दौऱ्यावर गेले होत.े

नरेंद्र मोदी हे इस्त्राएलला भेि देणारे पदहले भारतीय पांतप्रधान असतील.

डवेिड ओकोि आणण उपवाणणज्य दतू तनमरोद असुशलन याांनी (दद.4) लोकमच्या मुांबई कायाालयाला भेि ददली.


NSGE Page 13

तसेच त्यावेळी त्याांनी भारत-इस्त्राएल सांबांध आणण महाराष्र-इस्त्राएल सहकाया याववर्यी सववस्तर चचाा केली.

कृर्ी, वाहनननर्माती अशा अनेक क्षेत्रात येत्या काही वर्ांत दोन देशाांतील कां पन्याांमध्ये आपणास सहकाया पाहायला र्मळू शकेल.

भारतासारख्या देशाशी चाांगले सांबांध असणे इस्त्राएलला आवश्यक वाित आहे, असे साांगताना त्याांनी भारतीय अथाव्यवस्थेतील चाांगल्या बदलाांचा आणण आधथाक ववकास दराच्या वाढीचा आवजूान उल्लेख केला.

अशोक सराफ यांना ना्य पररषदेचा पुरस्कार :

नाट्य पररर्देच्या नार्शक शाखेच्या वतीने दर दोन वर्ांनी ददला जाणारा िसंत कानेटकर रंगकमी पुरस्कार अर्भनेत ेअशोक सराफयाांना तर नाट्यलेखक जयंत पिार याांना वि. िा. शशरिाडकर लेखन पुरस्कार जाहीर झाला आहे.

ज्येष्ठ लेणखका सुषमा अभ्यंकर याांना बाबूराि सािंत ना्यकमी पुरस्काराने सन्मातनत केले जाणार आहे.

27 मे रोजी नार्शकमध्ये पुरस्कार ववतरण होईल.

कानेिकर व र्शरवाडकर पुरस्काराांच ेस्वरूप प्रत्येकी 25 हजार रुपये रोख, स्मतृतधचन्ह ि सन्मानपत्र, तर सावांत पुरस्काराच ेस्वरूप5 हजार रुपये रोख व स्मनृतधचन्ह, सन्मानपत्र असे आहे.

पु. ल. देशपांड,े वसांत कानेिकराांपासून मधुकर तोरडमल हे र्शरवाडकर लेखन पुरस्काराच ेमानकरी ठरले आहेत.

ततसेच डॉ. श्रीराम लागूांपासून प्रशाांत दामले हे कानेिकर रांगकमी पुरस्काराच ेमानकरी ठरले आहेत.

ररझव्हच बँकेच्या संचालकपदी नटराजन चंद्रशेकरन :

पांतप्रधान नरेंद्र मोदी याांनी (दद.4) ररझव्हच बँकेच्या संचालकपदी तीन जणांच्या तनयुक्त्या केल्या.

मांबत्रमांडळाच्या ननयुक्त्या ववर्यक सर्मतीने (एसीसी) या नतघाांच्या नावाांना मांजुरी ददलेली आहे.

नवननयुक्त सांचालकाांमध्ये िािा कन्सल्िन्सीच ेमुख्य कायाकारी अधधकारी आणण व्यवस्थापकीय सांचालक निराजन चांद्रशेकरन,मदहांद्रा अँड मदहांद्राचे अ-कायाकारी चअेरमन भारत दोर्ी आणण सुधीर मांकड याांचा समावेश आहे.

तसेच त ेररझव्हा बँकेच्या गव्हनार बोडाावर जातील, त्याांची ननयुक्ती अधावेळ असून बबगर सरकारी सांचालक म्हणून त ेररझव्हा बँकेच्या कें द्रीय बोडाावर चार वर्ांसाठी काम पाहतील.

चांद्रशेकरन आणण भारत दोर्ी याांना उद्योग क्षेत्राच ेितततनधी म्हणून बोडाावर घेण्यात आले आहे.

सुधीर मांकड हे गुजरात क डरचे आयएएस अधधकारी असून 2005 मध्ये मोदी हे गुजरातच ेमुख्यमांत्री होत,े तवे्हा त ेत्या राज्याचमेुख्य सधचि होते.


NSGE Page 14

पदहली ककच रोग िततबंधक लस विकशसत :

ककच रोग िततबंधक पदहली लस विकशसत केल्याची शास्त्रज्ञाांनी साांधगतली आहे.

तसेच ही लस शरीरातील इम्यून शसष्स्टम सकक्रय करेल व त्यामुळे शरीराची रोगप्रनतकारक क्षमता वाढून कका रोगाच्या गाठी नष्ि होतात.

या लसीचा प्रयोग कका रोग झालेल्या एका मदहलेवर करण्यात आला आहे.

एखाद्या रुग्णाला लस ददली जाण्याची ही पदहलीच वेळ आहे, रुग्णाच्या शरीरात रोगप्रनतकारक क्षमता वाढवून कका रोगाचा नायनाि करण्याच ेया सांशोधनामागे सूत्र आहे.

या लसीत एक खास प्रकारच ेिोटीन एन्झाईम असून तो कका रोगाच्या पेशी नष्ि करतो.

तसेच या इांजेक्शनमुळे शरीरात अशा अॅ न्टीबॉडडज बनतील की त्या शरीराची रोगप्रनतकारक क्षमता वाढवतील.


समता ददन

1931 : महात्मा गांधीजीनी उभारलेल्या सविनय कायदेभंगाच्या चळिळीनंतर गांधी आणण आयविचन यांच्यामध्ये करार झाला.

(7 माचच 2016)

सेिा क्षेत्रात एफडीआय िाढ :

सरकारन ेव्यापार सुगमता वाढववल्याने आणण ववदेशी गुांतवणूक आकवर्ात करण्यासाठी अनेक पावले उचलण्यात आल्याने सेिा क्षेत्रातील प्रत्यक्ष ववदेशी गुांतवणूक (एफडीआय) एवप्रल त ेडडसेंबर या अवधीत 85.5 िक्क्याांनी वाढून 4.25 अब्ज डॉलर झाली.

औद्योधगक धोरण आणण िोत्साहन विभागाने (डीआयपीपी)च्या आकड्याांनुसार एविल-डडसेंबर 2014 या कालावधीत एफडीआय 2.29 अब्ज डॉलरचा र्मळाला होता.

सेिा क्षेत्रात बँककंग, विमा, आऊटसोशसगं, कुररअर, मादहती-तंत्रज्ञान याांचा समावेश आहे.

देशाच्या जीडीपीत सेिा क्षेत्राच ेयोगदान 60 िक्क्याांपेक्षा जास्त आहे.

देशात येणाऱ्या एकूण ववदेशी गुांतवणुकीत या क्षेत्रातील एफडीआयचा वािा 17 िक्के रादहला.


NSGE Page 15

एफपीआयमधील गुांतवणूक ररझव्हच बँकेद्िारे व्याजदर कपात केली जाण्याच्या शक्यतेने आणण जागनतक बाजारातील सकारात्मक वातावरणाने शेअर बाजारात गेल्या चार सत्राांत 4,100 कोिी रुपयाांपेक्षा अधधक रकमेची गुांतवणूक झाली.

ईमेलच ेजनक रे टॉशमल्सन यांच ेतनधन :

ईमेलचा शोध लावणारे अमेररकेतील प्रोग्रामर रे िॉर्मल्सन याांचां तनधन झाले, त े74 वर्ांच ेहोत.े

रे िॉर्मल्सन याांनी 1971 मध्ये बोस्िनमधील एका ररसचा कां पनीत काम करत असताना पदहला ईमेल पाठवला होता.

तसेच त्यानांतर ख-या अथााने ईमेलद्वारे सांभार्णाला सुरुवात झाली.

रे िॉर्मल्सन याांनी ही कामधगरी केली तवे्हा इांिरनेिची सुरुवादेखील झाली नव्हती, मात्र भारतात ही क्राांती घडायला पुढची 20 िषजंावी लागली होती.

1960 सालीच िॉर्मल्सन याांनी SNDMSG या प्रोग्रामद्वारे एकाच कॉम्प्युिरमध्ये एकीकडून दसुरीकड ेपत्र पाठवण्याचां तांत्र ववकर्सत केलां होत.े

तसेच यात मेल कम्पोज करून, त्यावर पत्ता र्लहून त ेदसुऱ्या युजरला पाठवण्याची व्यवस्था होती.

िॉर्मल्सन याांनी @ या साईनचा वापर केला होता जो आजपयतं वापरला जातो.

2012 मध्ये इांिरनेि सोसायिीने इांिरनेच हॉल ऑफ फेममध्ये िॉर्मल्सन याांचा समावेश केला होता.


1771 : हैदर आणण मराठे याांच्यात प्रर्सध्द अशी मोती तलािाची लढाई झाली.

.

(8 माचच 2016)

सेमी-हायस्पीड रेल्िेमागच महाराष्ट्रातून जाणार :

मुंबई-अहमदाबाद मागाावरील प्रस्ताववत पदहली बुलेट रेन हे भलतेच खधचाक प्रकरण असल्याच ेकें द्र सरकारच्या लक्षात येऊ लागले आहे.

त्यामुळे आहे त्याच रेल्वेरुळाांची-मागांची क्षमता वाढवून त्यावरून प्रनततास ककमान 160 ककलोमीिर या वेगाने 'गततमान' या वेगवान गाड्या चालववण्याच्या प्रकल्पाला सरकारन ेगती ददली आहे.


NSGE Page 16

तसेच यातही अशा सहापैकी तब्बल चार सेमी-हायस्पीड रेल्िेगाड्या महाराष्ट्रातून धाितील असे ननयोजन रेल्वे मांत्रालयाने केले आहे.

सध्या अांनतम िप्प्यात असलेल्या ददल्ली-आग्रा या सेमी हायस्पीड रेनची अखेरची चाचणी पुढील काही मदहन्याांत होईल व ती गाडी धाव ूलागेल.

तसेच यामुळे ददल्ली-आग्रा हे अांतर केवळ 105 र्मननिाांत गाठले जाईल.

सहा मागांवरच्या हाय स्पीड रेल्वेच्या प्रकल्पास गती र्मळाली आहे, या प्रस्ताववत सहा मागांमध्ये राज्याांतील मुंबई-गोिा, मुंबई-अहमदाबाद, नागपूर-विलासपूर व चने्नई-नागपूर याांचा समावेश आहे.

मुंबई-अहमदाबाद मागाावरील सरुक्षेबाबतचा 'कफल्जबर्लिी अहवाल' रेल्वे मांडळाला र्मळालाही आहे, यार्शवाय म्हैसूर-चने्नई वददल्ली-चंडीगड हे दोन मागाही सरकारन ेहाय स्पीड गाड्याांसाठी प्रस्ताववत केले आहेत.

रेल्िेमंत्री सुरेश प्रभ ूयाांनी याबाबत सूतोवाच केले होत;े पण त्याचा तपशील अद्याप जाहीर झालेला नाही.

ऋषभदेि मूतीची धगनीज बुकात नोंद :

र्सांहस्थासह ववववध पौराणणक सांदभांमुळे जागनतक ख्याती र्मळालेल्या नार्शकच्या लौकककात आणखी एका वैभवाची भर पडली.

मांगीतंुगी येथील जैन तीथास्थळाच्या ऋषभदेिांच्या 108 फुिाांच्या मूतीची धगनीज बुकात नोंद झाली.

तसेच या वेळी झालेल्या समारांभात भाववकाांनी मूतीला वैशव्वक स्तरावर मान्यता र्मळाल्याने आनांदोत्सव साजरा केला.

पदहल्याांदाच जैन मूतीची जागनतक स्तरावर नोंद झाली आहे.

माांगीतुांगी देवस्थानच्या आनयाका र्शरोमणी ज्ञानमती माताजी, प्रज्ञार्शरोमणी चांदनामतीजी आणण पीठाधीश रवीांद्रकीती स्वामी याांना (ता. 6) धगनीज बुक ऑफ िल्डच रेकॉडचच ेअधधकारी स्वप्नील डाांगरीकर याांनी त्याच ेप्रमाणपत्र प्रदान केले.

माांगीतुांगी येथील पहाडावर अखांड पार्ाणातील 113 फूि उांचीच्या अखांड र्शळेत 108 फुिाांच्या भगवान ऋषभदेि याांच्या मूतीची नोंद झाल्याने ती जैन धमीयाांची पदहली मूती ठरली आहे.

जगाला अदहांसेचा सांदेश देणाऱ्या जैन तत्त्वज्ञानामुळे या मूतीच े'स्िॅच्यू ऑफ अदहांसा' असे नामकरण करण्यात आले.

गेली 18 िषे त्याची तयारी सुरू होत, 2011 मध्ये प्रत्यक्ष मूती उभारण्याच्या कामास प्रारांभ झाला होता.

आंतरराष्ट्रीय मदहला ददन :

राज्य पोलीस दलात मदहलाांच ेप्रमाण जेमतमे 8 िक्क्याांपयंत असले तरी (दद.8) मांगळवारचा ददवस त्याांच्यासाठी महत्त्वपूणा ठरणार आहे.


NSGE Page 17

राज्यातील सवा पोलीस ठाण्याांत अांमलदाराांची धुरा त्याांच्याकड ेअसणार असून, हद्दीत घडणारे सवा गुन्हे आणण ‘डायरी’ वरील महत्त्वाची नोंद त्याांच्या स्वाक्षरीननशी होणार आहे.

8 माचाला जगभरात साजऱ्या होणाऱ्या मदहला ददनाच ेऔधचत्य साधून खात्यातील मदहलाांसाठी प्रोत्साहनपर हा अनोखा उपक्रम राबववला जाणार आहे.

राज्यातील सवा पोलीस आयुक्तालये आणण अधीक्षक कायाालयाांच्या कायाक्षेत्रात 1,076 पोलीस ठाणी आहेत.

8 माचाला मदहला अधधकारी व कमाचाऱ्याांची ‘ठाणे अंमलदार’पदी नेमणूक करावी, असे आदेश पोलीस महासांचालक प्रवीण दीक्षक्षतयाांनी राज्यातील आयुक्त व ल्जल्हा पोलीसप्रमुखाांना ददलेले आहेत.

एकाचवेळी या सवा दठकाणच्या अांमलदार मदहला असण्याची पोलीस दलाच्या इनतहासातील ही पदहलीच घिना असणार आहे.

जगात भारताचे स्र्ान 26 व्या क्रमांकािर :

ववववध क्षेत्रात मदहला उच्चपदे भूर्वीत असताना भारतीय कां पन्याांत मात्र उच्चपदावरील मदहलाांची सांख्या आजही कमी आहे.

कां पन्याांच्या सांचालक मांडळात मदहलाांच ेप्रमाण पादहले, तर 7.0 िक्क्याांसह भारत 26 व्या क्रमाांकावर आहे, तर नॉि े40 िक्के प्रमाणासह पदहल्या स्र्ानी आहे.

माय हायररगं क्लब डॉट कॉम आणण जॉब पोटचल डॉट को डाट इनच्या ‘सांचालक मांडळात मदहला’ सवेक्षणानुसार भारतीय कां पन्याांतील सांचालक मांडळात मदहला सदस्याांची सांख्या ववकर्सत देशाांच्या तुलनेत कमी आहे.

भारतीय कां पन्याांच्या सांचालक मांडळात मदहला सदस्याांची सांख्या अत्यांत कमी आहे.

ववकर्सत देशाांच्या एकूण सरासरीच्या तुलनेत कमी आहे, असे राजेश कुमार याांनी साांधगतले.

तसेच या सवेक्षणात जगभरातील एकूण 38,313 नोंदणीकृत कां पन्याचा सहभाग घेतला, तर भारतातील 1,459 नोंदणीकृत कां पन्याचा सहभाग घेतला.

सरकारी बँकांची संख्या घटणार :

वाढत्या तोट्यामुळे अडचणीत आलेल्या सरकारी बँकाांबाबत कें द्र सरकार लवकरच मोठा ननणाय घेण्याची शक्यता आहे.

कें द्रीय अथामांत्री अरुण जेिली याांनी याबाबतचे सांकेत ददले असून, त्याांची ल्स्थती सुधारण्यासाठी दोन डझनपेक्षा जास्त असलेल्या सरकारी बँकाांपैकी काहीांच ेववलीनीकरण केले जाण्याची शक्यता आहे.

बँकाांच्या या ववलीनीकरणाच्या प्रस्तावाच ेववववध बँकसानीही स्वागत केले आहे.

तसेच त्याबरोबर अशा ववलीनीकरणाची रणनीती ननल्श्चत करण्यासाठी तज्ज्ञाांची एक सर्मती गठीत करण्याचीही सूचना केली आहे.


NSGE Page 18

देशातील बँककां ग उद्योगातील एकूण सांपत्तीपैकी दोन ततृीयाांशपेक्षा जास्त दहस्सा सरकारी बँकाांच्या ताब्यात आहे; पण याच बँकाांकड ेजवळपास 85 िक्के बुडीत कजाही आहे, ही रक्कम जवळपास आठ लाख कोिी रुपयाांपेक्षा जास्त आहे.

सरकारी बँकाांच्या थकीत कजााच्या समस्येबाबत सरकार अनेक पावले उचलत आहे, यासाठी कजा वसुली न्यायाधधकरण आणण ववत्तीय सांपत्तीच ेप्रनतभूमीकरण, कायदे मजबूत करण्याबाबत ववचार केला जात आहे.

'18 क व्हलरी' रेष्जमेंटला राष्ट्रपतींकडून सन्मान :

स्थापना झाल्यापासून सुमारे 174 पेक्षा अधधक वर्ांपासून राष्राच्या सेवेत मोठे योगदान ददल्याबद्दल राष्रपती प्रणव मुखजी याांच्यातफे ददला जाणारा 'स्िॅंडडा' (मानाचा ध्िज) (दद.7) लष्करप्रमुख जनरल दलबबरर्सांह सुहाग याांच्या हस्त े'18 कॅव्हलरी'रेष्जमेंटला िदान करण्यात आला.

'18 कॅव्हलरी' रेल्जमेंिची 31 जानेवारी 1842 रोजी स्थापना करण्यात आली होती.

भारतीय लष्कराच्या स्थापनेपासून सवााधधक मोदहमाांमध्ये सहभागी होत मोठी कामधगरी बजावलेल्या '18 कॅव्हलरी' रेल्जमेंिला राष्रपतीांकडून ददला जाणारा मानाचा 'स्िॅंडडा' देण्यात आला आहे.

तसेच हा 'स्िॅंडडा' राष्रपतीांच्या वतीने लष्करप्रमुखाांनी '18 कॅव्हलरी' रेल्जमेंिला प्रदान केला.

ववशेर् म्हणजे ववद्यमान लष्करप्रमुख सुहाग हे '18 कॅव्हलरी' रेल्जमेंिच ेमानद कनाल असून, त्याांच ेवडील ररसालदार मेजररामपाल शसगं (तनितृ्त) याांनीही 1965 आणण 1971च्या भारत-पाककस्तान युद्धामध्ये भाग घेतला होता.

दीक्षाभूमीस 'अ' िगच पयचटनस्र्ळाचा दजाच :

जगभरातील बौद्धधमीयाांसाठी महत्त्वपूणा असणाऱ्या नागपूर येथील दीक्षाभूमीस 'अ' वगा पयािनस्थळ म्हणून दजाा देण्याचा ऐनतहार्सक ननणाय मुख्यमांत्री देवेंद्र फडणवीस याांनी घेतला आहे.

नागपूर येथील दीक्षाभूमी ऐनतहार्सक महत्त्वाची असून, या दठकाणी भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आांबेडकर याांनी 14 ऑक्टोबर 1956रोजी लक्षावधी अनुयायाांसह बौद्ध धमाचची दीक्षा घेतली.

तसेच त्यानांतर गेली 60 िषे हे स्थळ केवळ देशातीलच नव्हे; तर जगभरातील बौद्धधमीयाांसाठी पववत्र मानले जात,े या दठकाणी उभारण्यात आलेला भव्य स्तूप पयािकाांच ेववशेर् आकर्ाण ठरला आहे.

देशातील बोधगया या शहराव्यनतररक्त केवळ दीक्षाभूमीवरच बोधधवकृ्ष आहे.

वर्ाभरात जवळपास 11 लाख एवढ्या मोठ्या सांख्येने राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय पयचटक, भाववक आणण अभ्यासक या दठकाणी भेि देत असतात.

तसेच यापूवी दीक्षाभूमीस 'क' वगा पयािनस्थळ म्हणून दजाा देण्यात आला होता.


NSGE Page 19

मात्र गेल्या वर्ी भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आांबेडकर याांच्या 125 व्या जयांती वर्ााननर्मत्ताने दीक्षाभूमीच्या ववकासाची घोर्णाही मुख्यमांत्री देवेंद्र फडणवीस याांनी केली होती.

पयािन ववभागाने दीक्षाभूमीला 'अ' वगा पयािनस्थळ म्हणून मान्यता देण्याचा प्रस्ताव सादर केला, त्यास मुख्यमांत्रयाांनी तातडीने मान्यता ददली.


1864 : मराठीतील जेष्ठ कादांबरीकार हरी नारायण आपटे याांचा जन्म.

1948 : सिच संस्र्ाने भारतीय ष्जल््यामध्ये याच ददवशी समाविष्ट्ट करण्यात आली.

1975 : आंतरराष्ट्रीय मदहला ददन

(9 माचच 2016)

मदहला लढाऊ िैमातनकांची पदहली तुकडी :

तीन सैननकाांचा समावेश असलेली मदहला लढाऊ िैमातनकांची पदहली तुकडी येत्या 18 जून रोजी भारतीय वायुदलात सामील करण्यात येईल.

एअर चीफ माशचल अरूप राहा याांनी (दद.8) ही मादहती ददली.

तीन मदहला प्रर्शक्षणाथी अधधकाऱ्याांनी या लढाऊ भूर्मकेत सामील होण्याची इच्छा व्यक्त केली आहे, असे राहा याांनी साांधगतले.

‘आम्ही 1991 मध्ये मदहलाांना वैमाननकाच्या रूपात सामील केले होत,े परांतु त ेफक्त हेर्लकॉप्िसा आणण पररवहन (विमान) यापुरतचे मयााददत होत.े

तसेच आता मदहलाांना लढाऊ वैमाननकाच्या रूपात सामील करण्याच्या भारतीय वायुदलाच्या (आयएएफ) प्रस्तावाला मांजुरी ददली आहे.

नवी ददल्ली येथे आांतरराष्रीय मदहला ददनाननर्मत्त आयोल्जत ‘वुमेन इन आम्डा मेडडकल कॉप्सा’वर आयोल्जत सांमेलनात राहा बोलत होत.े

तसेच यावेळी संरक्षणमंत्री मनोहर परीकर उपल्स्थत होत,े सांरक्षण मांत्रालयाने गेल्या वर्ी ऑक्िोबरमध्ये मदहलाांना लढाऊ वैमाननकाच्या रूपात भारतीय वायुदलात सामील करण्याच्या प्रस्तावाला मान्यता ददली.

तेलंगणा सोबत शसचंन करार :


NSGE Page 20

महाराष्र आणण तलेांगण राज्यातील आंतरराज्य शसचंन िकल्पाबाबतच ेसवा ननणाय परस्पर सामांजस्याने घेण्यासाठी तसेच ननणाय प्रकक्रया गनतमान करण्यासाठी आांतरराज्य ननयांत्रण मांडळ स्थापन करण्यात आले.

तसेच यासांदभाात महाराष्राच ेमुख्यमांत्री देवेंद्र फडणवीस आणण तलेांगणच ेमुख्यमांत्री के. चांद्रशेखर राव याांच्या उपल्स्थतीत उभय राज्याांमध्ये सामंजस्य करार करण्यात आला.

दोन्ही राज्याांच्या सीमावती भागातील नद्याांच्या पाणीवािपासांदभाात (दद.8) स्याद्री अनतथीगहृात उभय राज्याांच्या मुख्यमांत्रयाांसमवेत बैठक झाली.

तलेांगणच ेमुख्यमांत्री के. चांद्रशेखर राव म्हणाले, आजचा ददवस दोन्ही राज्याांसाठी ऐनतहार्सक आहे.

राज्यात पाणी मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध असून, नदीतील समुद्रात जाणारे पाणी दोन्ही राज्याांना वापरता येईल.

लेंडी, िाणदहता, चिेल्ला, तनम्न पैनगंगा नदीिरील राजापेट, चानखा-कोटी, वपपरड-परसोडा येर्ील ब रेज तसेच भववष्यात हाती घ्यावयाच्या अन्य र्सांचन प्रकल्पाांसाठी हे आांतरराज्य ननयांत्रण मांडळ स्थापन करण्यात आले.

तनम्न पैनगंगा प्रकल्पामुळे महाराष्रातील 1 लाख 40 हजार 818 हेक्टर व लेंडी िकल्पामुळे महाराष्रातील 26,924 हेक्टर क्षेत्र र्सांचनाखाली येईल.

.

एसबीआय ित्येक ष्जल््यात मदहला शाखा सुरू करणार :

मदहला उद्योजकाांना प्रोत्साहन देण्यासोबत मदहलाांनी बँककां ग सेवेचा जास्तीत जास्त वापर करावा म्हणून स्टेट बँक ऑफ इंडडयाने(एसबीआय) प्रत्येक ल्जल््यात बँकेची मदहला शाखा सुरु करण्याचा ननणाय घेतला आहे.

एसबीआयने ववभागवार आधीच 14 शाखा सुरु केल्या आहेत.

मदहलाांना कामकाज करणे सोयीच ेहोईल, अशा पद्धतीन ेया सवा बँकात व्यवस्था असेल.

मदहलाांसाठी कामकाजासाठीच्या दृष्िीने सुरक्षक्षत आणण योग्य वातावरण ननमााण करण्याबाबत आम्ही दक्ष आहोत, असे स्टेट बँक ऑफ इंडडयाच्या चेअरमन अरुांधती भट्िाचाया याांनी साांधगतले.

मदहला बीट माशचल्सला ‘दाशमनी’ ही निी ओळख :

शहर�

Documents

NSGENSGENSGENSGENSGENSGENSGE चालू घडामडी · NSGE- National School of Government Exams. An institute with highest selection ratio. 9763912910 NSGE Page 2 (1 माचच