04/07/61

1

การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research)

ผ ชวยศาสตราจารย ดร .ปนวด ศรสพรรณ

คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยอบลราชธาน

1

การวจยเชงคณภาพ

เนอหา

•หลกการพนฐานของการวจยเชงคณภาพ•รปแบบการวจยเชงคณภาพ•การเลอกผใหขอมลหลก• เทคนครวบรวมขอมลเชงคณภาพ•การตรวจสอบและวเคราะหขอมลเชงคณภาพ 2

แนะนา แนะนาเอกสารแนะนาเอกสาร

3

1. หลกการพ นฐานของการวจยเช งคณภาพ

4

04/07/61

2

การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) คออะไร

• 1. แนวทางการวจย (research approach)

• ลกษณะหรอแนวทางในการทาวจย รวมถงปรชญาพนฐาน

• มาจากพนฐานทางญาณวทยาทแตกตางกน (constructionism, naturalism, interpretivism, phenomenology, hermeneutics)

• 2. วธการวจย (research methods) = เครองมอในการทาวจย

การวจยเชงคณภาพ เปนการวจยททาในสถานการณทเปน

ธรรมชาต ใชวธการศกษาและเครองมอในเกบขอมลทหลากหลาย

เครองมอท สาคญทสดคอนกวจ ยเอง ...

แนวทางในการทาวจยเปนตวชนาวาขอมลสาหรบการวจยควรเปนอยางไร

และจะสามารถกาหนดวธการหรอเครองมอทเหมาะสมในการวจยได

5

•ปรากฏการณวทยา (Phenomenology)

•คตนยมแนวทางการสราง และการตความ

(Constructionism and Interpretivism)

•ทฤษฎสายวพากษ (Critical Theory)

•คตนยมแนวหลงสมยใหม (Postmodernism)

ปรชญาและแนวคด

ทมอทธพลตอการวจยเชงคณภาพ

6

• ขอเดนของการวจยเชงคณภาพอยทการพรรณนารายละเอยดของสงทศกษา

• มงทาความเขาใจพฤตกรรมและปฏสมพนธทางสงคมภายในบรบทตางๆ

• ทาความเขาใจในมมมองของผกระทา• ยอมรบอตวสย (subjective) ของผ ทถกศกษา

• วเคราะหเรองราวและชวตทางสงคมทมบคคลเปนผกระทาและเปนผ ทปรบเปลยนไปตามเงอนไขของเวลาและสถานการณ

ลกษณะของการวจยเชงคณภาพ

7

การออกแบบการวจยเชงคณภาพ

• แผนททางความคดของนกวจยวาในการทาวจยเพอบรรลถงคาตอบทเขาสนใจนน ตองทาอะไรบาง (แผนททาหนาทชทางเทานนแตไมใชกฎตายตว)

• ยดหยนไดตามความจาเปน• องคประกอบในการออกแบบการวจย ทตองคานงถงเปนพเศษ• จดมงหมายของการศกษา (purpose)

• แนวคดในการศกษา (conceptual context)• คาถามสาหรบการวจย (research questions)

• วธการศกษา (method)

• ความถกตองแมนตรง (validity)

(Maxwell 1996 อางใน ชาย โพธสตา 2547: 106) 8

04/07/61

3

2. รปแบบการวจยเช งคณภาพ

9

Creswell (1998 อางใน ชาย โพธสตา 2547:  124)

กลาวถงวธการหลกๆ ในการวจยเชงคณภาพ 5 แบบ

• 1. การวจยเชงชาตพนธวรรณา (Ethnographic study)

• 2. การวจยเชงปรากฏการณวทยา (Phenomenological study)

• 3. การศกษาเฉพาะกรณ (Case study method)

• 4. การวจยชวประวตบคคล (Biographical study)

• 5. การวจยแบบสรางทฤษฎจากขอมล (Grounded theory study)

วธการวจยเชงคณภาพมหลากรปแบบ

10

จดรวมการวจยเชงคณภาพ = มงการตความ (Interpretation)เพอทาความเขาใจสถานการณในชวตของผคนและชมชน

- การวจยเชงปฏบตการ Action Research: AR

- การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม Participatory Action

Research: PAR

- การประเมนภาวะชนบทอยางเรงดวน Rapid Rural Appraisal:

RRA

วธการเหลานมความแตกตางกน

นอกจากนยงมงานวจยทผสมผสาน/ใชวธการเชงคณภาพไวดวย

11

ความหลากหลายของวธการวจยเชงคณภาพ

•พฒนาจากนกมานษยวทยาวฒนธรรม

•มงทาความเขาใจกลมคน มกศกษากลมขนาดเลก

•ใชวธการเกบขอมลหลายแบบ เดนดานใชการสงเกตแบบมสวนรวม

•มสวนรวมในชมชนทศกษาเปนเวลานาน

•ขอจากด ตองใชเวลานานในการศกษา นกวจยตองมความรและทกษะ

ชาตพนธวรรณนา (Ethnographic study)

12

04/07/61

4

ตวอยางงานวจย

ศลมาน วงศสภาพ (2531)

บญเลศ วเศษปรชา (2546)

“ถาคณอยากจะเขาใจคนอน คณตองลอง

ไปยนอยในตาแหนงแหงท ท เขาใชช วตอย”

13

ภาพจาก https://waymagazine.org/boonlert/

14

ตวอยางงานวจย

• สถาปตยกรรมพนถนลาหและการเปลยนแปลงในพนทภาคเหนอตอนบน (ลลตา

จรสกร 2557)

• เหวยต เกยว : อตลกษณและกระบวนการปรบตวในการดาเนนชวตในภาคอสาน

(สนทร พรรณรตน. 2558)

• การธารงชาตพนธของคนทวายในพนทชายแดนไทย-พมา (ภมชาย คชมตร

2558)

• มตทางวฒนธรรมการดแลสขภาพแบบพนบานของกลมชาตพนธในภาคอสาน(ทกษณา ไกรราช 2558)

• สภาพการศกษา ปญหา และความตองการการศกษาของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 5 และ 6 ทเปนชาวชอง : การศกษาเฉพาะกรณโรงเรยนวดทง

สะพาน ตาบลพลวง อาเภอมะขาม จงหวดจนทบร (อจฉรา มขแจง 2531)15

การศกษาเฉพาะกรณ (case studies)ปรากฏการณวทยา (Phenomenological Method)

• เปนการวจยทอาศยแนวความคดและโลกทศน จาก “ปรชญาปรากฏการณวทยา” เปนเครองมอในการศกษาปรากฏการณ และประสบการณของมนษย

• มงทาความเขาใจความหมายของปรากฏการณหรอเหตการณในชวตทบคคลไดประสบ (Life world)

• ใชการสมภาษณเชงลกเปนเครองมอหลก• เนนขอมลจรง ตความปรากฏการณ ภายในกรอบของระบบความหมาย/ บรบททางสงคมและวฒนธรรมเปนหลก

• มองหาความหมายของประสบการณ และทซอนอยเบองหลง

• ความหมายทวธการนใหความสนใจ คอ ความหมายในทศนะของผท ไดประสบปรากฏการณนนๆ

16

04/07/61

5

EX บานพก = หมบานปาแหวง?

ภาพจาก https://www.youtube.com/watch?v=8tK9tjUXVM8 17

ทานจะตงหวขอวจยจากปรากฏการณเหลานไดอยางไร?

EXเสอดา:ปฏบตการทางสงคม

ภาพจาก https://www.thairath.co.th/content/1225470

18

19

EX: ออเจาฟเวอร

ภาพจากhttps://www.matichon.co.th/prachachuen/prachachuen‐scoop/news_935948

ตวอยางงานศกษาปรากฏการณวทยา

• ประสบการณชวตของผสงอายโรคพารกนสน ในจงหวดชลบร

(อรวรรณ กลจรง, 2555)

• ประสบการณการจดการกบอาการของโรคในผสงอาย โรคปอด

อดกนเรอรง (พรนช ลาเซอร 2554)

• ประสบการณชวตการเปนอาสาสมครดวงตามด : การศกษาเชง

ปรากฏการณวทยา (ศวพร ละมายนลม , 2557)

• การเรยนรเพอการอยรอดในการฝาวกฤตมหาอทกภย 2554:

การวจยแบบปรากฏการณวทยา (วสนต ทองไทย , 2556) 20

04/07/61

6

• เรองราว ปรากฏการณ หรอบคคล ทเลอกมาเฉพาะเปนตวอยาง

• ตวอยางไมมาก

• เชอวาแตละคนไมเหมอนกน มบางอยางทเปนจดรวม แตบางอยางอยภายใตบรบทสถานการณทแตกตางกน

• มกจะเลอกประเดนทยงไมเคยเปดเผย เชน ความรนแรงในครอบครว ฯลฯ

• มขอบเขตระดบบคคล องคกร โครงการ ชมชน หรอทองถนกได

• มวธดาเนนการเกบขอมลเชนเดยวกบแนวชาตพนธวรรณนา

• ขอจากด: ไมอาจจะใชผลไดในวงกวางนก

การศกษาเฉพาะกรณ (Case Studies)

21

ตวอยางงานวจย

• วถพนนวยใส: กรณศกษา เดกและเยาวชนทถกจบกมดวยคดการพนนในภาค

อสาน". (กนกวรรณ มะโนรมยและคณะ 2561)

• การศกษาสภาพปญหาการเรยนการสอนรายวชาภาษาองกฤษ: กรณนกศกษาสาขาวชาการพฒนาสงคม มหาวทยาลยอบลราชธาน (ปนวด ศรสพรรณ 2559)

• การเสพและการคาไอซของผ ตองขงทกระทาความผดเกยวกบยาเสพตด : ศกษา

กรณเรอนจาและทณฑสถานในจงหวดสงขลา (พงศธร ธรรมชาต 2554)

• แนวทางการลดความรนแรงของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนในสถานศกษา

โดยใชวธการเจรจา ไกลเกลยคนกลาง : กรณศกษาโรงเรยนวดบานตาแย สงกด

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา นครราชสมา เขต 7 (จรภา เจรญวงค

2554) 22

การวจยชวประวตบคคล

• ไมใชแคเขยนอตชวประวตทวไป

• เนนศกษาประเดนทนาสนใจในชวงชวต หรอทเขาเขา

มามอทธพลในเหตการณนน

• ไมใชแคถามเจาตว แตมคนอนทเขาไปเกยวของกบเขา

ดวยทสามารถเปนแหลงขอมลได

• ตวอยาง: ประวตบคคลสาคญตางๆ เชน นกการเมอง23

ตวอยางงานวจย

• ชวประวตครสงหล สงจย (ชลตา ถนอมวงษ 2556)

• ประวตและผลงานเพลงแหลของไวพจน เพชรสพรรณ (น

รตต ธญญเจรญ 2549)

• คา กาไวย ศลปนแหงชาต : ชวประวตและผลงานการ

แสดงพนบาน-ชางฟอน (ธดา เกดผล 2542)

• ชวประวตและการพฒนาภาวะผ นาดานการศกษาพยาบาลของ รองศาสตราจารยลออ หตางกร(จนทรเพญ

จนทรแกวแร 2541)24

04/07/61

7

• วธการทนกวจยใชเพอสรางแนวคดหรอคาอธบายเชงทฤษฎโดยตงตน

จากขอมล ไมไดตงตนจากกรอบแนวคดหรอสมมตฐาน

• อปนย (Inductive approach)

• เนนแนวอปนยอยางเขมงวด ผลลพธกคอขอสรปเชงทฤษฎ

• พฒนาจากแนวคดวา ทฤษฎหรอแนวคดทจะใชอธบายเรองใด ควรได

ขอมลเชงประจกษในเรองนน ไมควรไดมาจากแหลงอน

• ไมใหความสาคญกบขนตอนการออกแบบกรอบแนวคดและสมมตฐาน

การวจย โดยพฒนาขนมาหลงจากไดรวบรวมขอมลแลว

• เนนการตความเพออธบายปรากฏการณทศกษา

การสรางทฤษฎจากขอมล

(Grounded Theory Method)

25

ทมา: ชาย โพธสตา 2559: 171

26

ขอจากด

• ยดแนวทางอปนยอยางเครงครวอยางสดขว ไมเรมตน

การทาวจยจากทฤษฎหรอสมมตฐาน

• มแนวโนมการวเคราะหขอมลเอยงขางแนวปฏฐานนยม

• ตองตรวจสอบซาแลวซาเลาจนถงจดอมตว

27

• ทมผ นาการเปลยนแปลงในโรงเรยนประถมศกษา: การศกษาเพอ

สรางทฤษฎฐานราก (กญญา โพธวฒน 2545)

• การใหความหมายและแนวทางการสรางตลาดนมถวเหลองพรอมดมคณภาพ ระดบพรเมยม: การศกษาเพอสรางทฤษฎฐาน

ราก (ปวณา กลกจชยวรรณ และ พทกษ ศรวงษ 2559)

• ปจจยแหงความสาเรจในการผลตผกปลอดสารพษและผกอนทรยในจงหวดนครปฐม: การศกษาเพอสรางทฤษฎฐานราก (ภาณ

พนธ อนแกว และคณะ 2557)

ตวอยางงานวจย

04/07/61

8

3. การเลอกผใหขอมลหลก

29

การกาหนดกลมเปาหมาย/ ผใหขอมลหลก

* ผใหขอมลหลก (Key Informant)• เปนการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง เพอใหไดความรเกยวกบเรองนนมากทสด

•ตางจากงานเชงปรมาณทใชคาวา “ประชากรและ

กลมตวอยาง”30

การเลอกตวอยาง

• ไมใชการพจารณาแคคน แตตองสมพนธ กบบรบท สถานท ปรากฏการณ และวธการทจะศกษา

• พจารณาจาก• ความสมพนธกบหวขอการวจย วตถประสงค คาถามวจย

• เนอหาทไดจากผใหขอมล และความเปนไปไดในการเกบขอมล

• องคความรเดมททบทวนมา• เลอกมาแลวสามารถตอบคาถามทเราอยากรไดครอบคลมเพยงพอหรอไม

ตวอยางทไดควรสามารถสนบสนนและ หกลางแนวคดหรอขอสรปงานวจยนน

31

• การใหบรการสาธารณสขสาหรบชาวตางชาตในพนท ชายแดน

• กาเนดและพฒนาการของสวนสตวในประเทศไทย• แนวทางการจดการศกษาระดบประถมศกษาโดยใชชมชนเปนฐาน

EX: กาหนดตวอยางจากหวขอวจย

32

04/07/61

9

• การใหบรการสาธารณสขสาหรบชาวตางชาตในพนท ชายแดน

EX: เลอกผใหขอมลสาคญจากงานวจย

อยากรอะไรบาง?

ความรเหลานนจะไปถามจากใคร

- ผใหบรการ

- ผ รบบรการ

- ผจดทานโยบาย

- ฯลฯ 33

กลมเปาหมาย?

ผใหขอมลสาคญ?

Ex กาเนดและพฒนาการของสวนสตวในประเทศไทย

34

4. เทคนคการรวบรวมขอมลเช งคณภาพ

การสงเกต

การสมภาษณ

การสนทนากลม

การเกบรวบรวมขอมลจากเอกสาร

35

• ขอมลท ตองการเปนขอมลเพ อใชประโยชนในดานใด• ขอมลแบบใดท จะทาใหงานวจยนาเช อถอ

การศกษาขอมลจากเอกสาร (Documentary study)

36

04/07/61

10

37

การสงเกต

• การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-participation

Observation)

• การสงเกตแบบมสวนรวม (Participation Observation)

การสงเกต (Observation)

เครองมอ: การบนทกภาคสนาม (field note)

บนทกฉากและบคคล (setting) การกระทา (acts)

แบบแผนกจกรรม (pattern of activities) ความสมพนธ (relationship)

ความหมาย (meaning) 38

• การสมภาษณเช งลก [In‐depth Interview]• สมภาษณแบบมโครงสราง• สมภาษณกงโครงสราง• สมภาษณแบบไมมโครงสราง

การสมภาษณ (Interview)

39

• ควรมความรในเรองทสมภาษณ หาขอมลไปกอน

• ไมใชคาถามนา• ไมใชอานาจเหนอผใหสมภาษณ• ทาตวเปนผ ไมร• ตองใชภาษาทสอสารไดเขาใจตรงกน

• การเกบขอมลตองมนใจวาเขาใหขอมลทเราเขาใจถกตอง• ดบรบทและสถานการณกอนการสมภาษณ

เทคนคการสมภาษณ (Interview)

40

04/07/61

11

• ใครเปนคนนาสนทนา/ ลกษณะของผ นาสนทนาทด

ควรเปนอยางไร

•ควรกาหนดประเดนหลกในการสนทนา

การสนทนากลม (Focus Group Discussion)

41

บน

• เปนเทคนคทนกมานษยวทยาใช• แนะนา: http://www.sac.or.th/databases/anthroarchive/backend/resource/file/พฒนาการและคณคาของบนทกภาคสนาม.pdf

การบนทกภาคสนาม

42

สรปขอด & ขอจากดของแตละวธการ

ขอด

ขอมลนง เกบไดงาย

ทนคาใชจาย

วเคราะหงายเพราะไมมปฏกรยาของผใหขอมล

หลายงานมองคประกอบเชน ภาพ บรบทดวย

ขอจากด

ไมอาจถอเปนตวแทนประชากร

เอกสารประเภทความเหนสวนบคคลอาจจะไมไดขอเทจจรง

อาจลวงใหผอานเขาใจผดได

ความนาเชอถอของขอมล ผวจยอาจตองพจารณาขอมลทเปนไปไดเอง

การวเคราะหขอมลเอกสาร

43

การสงเกต

ขอด

ชวยเกบขอมลทผถกสงเกตไมสนใจ หรอเหนเปนเรองเคยชน

เกบขอมลทผถกสงเกตไมเตมใจบอก

เสรมความเขาใจ

เกบขอมลไดทกระดบ

ขอจากด

ผสงเกตอาจมอคต เลอกสงเกตบางอยาง

เกบขอมลในเรองทเปนขอจากดไดระยะเวลาได

เรองบางเรองอาจจะไมไดรบอนญาตใหสงเกต โดยเฉพาะขอมลสวนตว

หากมผสงเกตคนเดยวอาจจะไดขอมลไมครอบคลม44

04/07/61

12

การสมภาษณ

ขอด

ทาใหผสมภาษณไดพดอยางละเอยดและลกในหวขอเฉพาะทตองการ

เปนการตดตอสอสารโดยตรง สามารถทาใหเขาใจในขอมลระหวางกน

และกนไดด ถามความเขาใจผดกสามารถแกไขไดทนท

ใชเทคนควจยอยางอนไปพรอมไดดวย

ขอจากด

ความสาเรจในการเกบขอมลวธนขนอยกบความสามารถของผสมภาษณ

ตองระวงไมใสความคดของตนเองลงไปในความคดของผถกสมภาษณ

อารมณ บรบท สภาพแวดลอม อาจมผลตอการใหสมภาษณ

ความสมพนธระหวางผ วจยกบผ ใหขอมลอาจมผลตอการใหขอมล

45

การสนทนากลม

ขอด

ชวยใหเกบขอมลจากตวอยางจานวนหลายคนไดในระยะเวลาสน

ขอมลทไดเปนการผานการถกเถยงโตตอบกนเองของกลมสนทนา ทาใหมนใจ

ในความถกตองแมนยา มความนาเชอถอ และมความหลากหลายของขอมล

สามารถสงเกตพฤตกรรมของกลมสนทนาไดดวย

ขอจากด

ผ นาสนทนาตองมทกษะในการนาสนทนา สรางการมสวนรวม และคมประเดน

ไมเหมาะสาหรบประเดนสนทนาทเปนเรองสวนตว

ขอมลของแตละกลมเปนตวแทนเฉพาะกลมเทานน46

• Exploratory: เปนการนาเสนอสงทพบเหนจากการสารวจตรวจคน เปนการนาเสนอภาพเบองตนจากการสารวจ อาจจะไมครบถวน

ละเอยดลออทกแงมมแตชวยใหเหนภาพหรอเขาใจเรองราวทมคน

ศกษาวจยไมมากนก

การนาเสนอขอมล

• Descriptive : เปนการนาเสนอแบบพรรณนาหรอสาธยายสงทไปศกษาวจยมาโดยใหรายละเอยดทลกและกวาง

• Explanatory: นาเสนอคาอธบายใหเหนถงความเชอมโยงของสงตางๆในปรากฏการณทไปศกษา แสดงใหภาพความสมพนธของขอมล

47

การเกบขอมลภาคสนามตองมความยดหยน

และพรอมรบกบสถานการณทเปลยนแปลง

48

04/07/61

13

• วธการเกบรวบรวมขอมล?

Ex การศกษาการจดการดแลผสงอายของเอกชนและแนวทางการกากบควบคมของภาครฐ

49

5. การตรวจสอบและ

การวเคราะหขอมลเช งคณภาพ

50

การตรวจสอบขอมล

•ยนยนความนาเชอถอ•ตรวจสอบจากแหลงขอมลทหลากหลาย•ตรวจสอบโดยผ ร/ ผ เชยวชาญ ในประเดนนนๆ

มความสาคญมากในการยนยนวาขอมลทไดมา /งานวจยของเรา มความ

นาเชอถอ

51

การตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (triangulation)

ผวจย ทฤษฎ

ขอมล วธการ

รวมรวม

ขอมลผ ร/

ผ เชยวชาญ

เวลาสถาน

ท

บคคล

ตรวจสอบไดหลายทางยงด

52

04/07/61

14

• ใชนกวจยอนมาวเคราะหขอมลเดยวกน เพอเปรยบเทยบวาผลทไดจะยนยนหรอแยงกนหรอไม

• ใชขอมลจากแหลงอนมาวเคราะหเรองเดยวกน เพอดวาผลสรปจะตรงกนหรอไม

• ใชขอมลเดยวกนแตวเคราะหจากมมมองของทฤษฎคนละอยาง หรอ• ทาการศกษาอกอนหนงตางหากในหวขอเดยวกน แตใชขอมลตางชนดกน

(เชน การใชขอมลการสมภาษณเชงลกมาตรวจสอบผลจากขอมลการสนทนากลม เปนตน เพอดวาขอมลเปนไปในทศทางเดยวกน)

(ชาย โพธสตา 2547: 388)

การใชแนวทางแบบใดการตรวจสอบขอมลขนอยกบงานวจยทตนเองออกแบบดวยวาเหมาะจะใชการตรวจสอบ

การตรวจสอบขอมลแบบสามเสาทาไดหลายวธ

53

การวเคราะหขอมล

หนวยในการวเคราะหมหลายระดบ• ระดบปจเจก

• ระดบชมชน

• ระดบสงคม

• ระดบประเทศ

• ระดบโลก?54

• สามารถทาการวจยไปพรอมกนไดในสนาม• เรมจากพนจพเคราะหขอมลเชงประจกษอยางละเอยด จน

มองเหนมโนทศนหรอแนวคดทมความหมายจากขอมล และ

เหนความเชอมโยงของมโนทศนเหลานน = ใชทฤษฎในการวเคราะห

• นาขอมลมาสรปเปนคาอธบาย แนวคด หรอทฤษฎเบองตนได

• พงระวง: ทฤษฎไมใชตาตอบลวงหนา แตเปนแนวทางในการวเคราะห

การวเคราะหขอมล

55

1. ทบทวนเพอกาหนดประเดน2. จดขอมลตามประเดน3. กรองหาประเดนสาคญและหาความเชอมโยงของ

ประเดน

4. มองหาคาอธบายทนาจะเปน5. เปรยบเทยบขอมล: ลมลาง/ สนบสนน

(ควรมการวพากษแนวคด)

การวเคราะหขอมล (ตอ)

56

04/07/61

15

6. จดกลมใหม7. หากฎเกณฑหรอปจจยทเปนสวนประกอบของการอธบายรวมเพอสรางขอสรปเลกๆ

8. กรองหาตวแปรสาคญ9. สรางผงความเชอมโยง (บางกรณอาจไมจาเปน)

10. หาบทสรปรวม: หาargument ทสรางสรรค และสรางผลกระทบ

การวเคราะหขอมล (ตอ)

57

การวเคราะหขอมล

• ใชเทคโนโลยในการใหรหส (coding) และถอดรหสขอมล

• กบดก: บางครงเรามกใหความสาคญกบขอมลทผ ใหขอมลใหวา จรง VS ไมจรง

58

• มองผาน “แวน” ทแตกตางกน

• ตความ• สงหนงทนาสนใจคอ สงทเขาบอกเลา / ถายทอดใหเราฟง มความหมายอยางไร

• เหตใดเขาจงเลอกทจะบอกเลาขอมล/เรองราวใหเราฟง

• เหตใดเขาจงไมเลอกทจะเลาหรอ ปกปดเรองราวบางอยาง

• เชอมบรบทความสมพนธระหวางผ เลากบสภาวะแวดลอม• พงระวงการตความแบบคนใน VS คนนอก การมองแบบแยกขว

การวเคราะหขอมล (ตอ)

59

โจทย: คณเหนแกวเปนเชนไร / มวธการอธบายแกว 1 ใบ อยางไร..

60

04/07/61

16

เราจะประมวลขอมลไดจาก

ประสบการณการรบรขอมลทม

อย นกวจยเชงคณภาพจะทาการ

วเคราะหขอมลไดตลอดเวลาทง

ในระหวางเกบขอมลและ

หลงจากรวบรวมขอมลเสรจสน

การวเคราะหขอมลเบองตนมก

มาจากชดความรทมอย

61

• กอน (ขอจรยธรรม) ในระหวางการเกบขอมล (การพดจา)

• การขอความยนยอมจากผใหขอมล• การเปดเผยขอมล ตพมพ/ FB• การถายรป/ บนทกเสยง

• การรกษาความลบของแหลงขอมล• การปองกนผลกระทบทอาจจะเกดกบแหลงขอมลอ นเนองมาจากการท เขาใหความรวมมอในการวจย

จรยธรรมในการวจยเชงคณภาพ

62

ใครมกจะใชวจยเชงคณภาพ?

• นกสงคมศาสตร• นกวจยการตลาด• นกการศกษา• ผปฏบตงานสายสาธารณสข• ไทบาน• ฯลฯ

63

ขอไดเปรยบ ขอจากด

ศกษากลมตวอยางขนาดเลก ไมเหมาะสาหรบการศกษากลมตวอยางขนาด

ใหญ

มความยดหยนในการออกแบบ การ

ใชเครองมอ และการดาเนนการ

หากนกวจยไมมประสบการณเพยงพอ อาจม

ปญหาในเรองของความนาเชอถอ และความถก

ตองแมนตรงของการศกษา

สามารถใชขอมลไดหลากหลายทง

ขอมลเชงคณภาพและปรมาณในการ

วจยเรองเดยวกน

มขอจากดในการนาผลไปใชในวงกวาง

(generalization)

ใชขอมลหลากหลายวธ มกระบวนการดาเนนการทเปนอตวสย (เกยวกบ

ความรสกนกคด ความเชอ ความเหน)

ใหความสาคญกบความเปนมนษย ไมเหมาะสาหรบทดสอบสมมตฐาน หรอทดสอบ

ทฤษฎ

ขอไดเปรยบและขอจากดของการวจยเชงคณภาพ

64

04/07/61

17

• ทงสองวธไมไดแยกออกจากกนอยางเดดขาด• ในวธการทเรยกวาเชงคณภาพมคณสมบตเชงปรมาณ ในวธการเชงปรมาณ

กมคณสมบตเชงคณภาพอยดวย

• การทจะจดวาวธการใดเปนเชงคณภาพหรอปรมาณมากกวา ไมไดอยทวา

ขอมลทใชในวธการนนเปน “จานวน” หรอ “ไมเปนจานวน” และถกเกบมา

อยางไรแตอยทวา นกวจยใชขอมลท ไดมานนอยางไรดวย เชน ขอมล

ตวเลข ใชโดยนบจานวนเปนสถตเพ อมง “การอนมาน” กมคณสมบต

เปนปรมาณ ถาใชโดยมง “ตความ” กมคณสมบตเปนเช งคณภาพ

• ชาย โพธสตา (2554: 9)

การวจยเชงคณภาพ VS วจยเชงปรมาณ

65

หวขอ การวจยเชงปรมาณ

(Quantitative Research)

การวจยเชงคณภาพ

(Qualitative Research)

กระบวนทศน ปฏฐานนยม (Positivism) คตนยมแนวการ

ตความ (Interpretive) +อนๆ

การออกแบบงานวจย เนนโครงสราง, ระบบปด ,

เนนตามขนตอนวจย

ไมมรปแบบแนนอน , ระบบเปด ,

สรางจากการวจยหลายรปแบบ

การกาหนดตวแทน ระบบสถต

(ประชากรและกลมตวอยาง)

กรณศกษา มกลมเฉพาะ

(กลมเปาหมาย/ผใหขอมลสาคญ)

การวเคราะหขอมล

เพออธบายตวแปร

ใชเทคนคทางสถตเปนเครองมอ

เพอใหเขาใจสงทศกษา

ใชความสมพนธเชงเหตผลเปนหลก

การนาเสนอ

ผลการวจย

ตารางขอมล สถต

สรปแบบทวไป

(generalization)

การพรรณนา บรรยาย

สรปแบบจาเพาะเจาะจง

(Specificity)

เปรยบเทยบวจยเชงปรมาณ VS วจยเชงคณภาพ

66

ทบทวนประเดนสาคญ

• ปรชญาและแนวคดทมอทธพลตอการวจยเชงคณภาพมาจากหลากหลายแนวคด ทแตกตางกน

• เนนความเขาใจ ความหมาย ไมเนนความจรง ไมตงอยบน

พนฐานของการทดสอบสมมตฐาน และการใชสถตในการ

วเคราะห

• แนวทางในการทาวจยเปนตวชนาวาขอมลสาหรบการวจยควรเปนอยางไร และจะสามารถกาหนดวธการหรอ

เครองมอทเหมาะสมในการวจยได 67

• เครองมอสาคญ คอ ตวนกวจย

• การเกบขอมลภาคสนามตองมความยดหยน และพรอมรบกบสถานการณทเปลยนแปลง

• เมอเกบขอมลแลว “การจดระบบขอมล” เปนสวนชวยสาคญทจะทาใหวเคราะหขอมลเชอมโยงกบแนวคดหรอประเดนปญหาทจะวเคราะหสรางเปนขอสรปไดด

• พงระมดระวงอคตในการวจย• นกวจยจะตองมจรยธรรมในการวจยอยางเครงครด ไมวาจะใชรปแบบการวจยแบบใดกตาม

ทบทวนประเดนสาคญ (ตอ)

68

04/07/61

18

คาถาม

• งานวจยของกลมของทานเหมาะทจะใชงานวจยเชงคณภาพหรอไม

• ในแตละกลมจะใชวธการวจยเชงคณภาพในงานศกษาของตนเองอยางไร?

69

70