Ο Ριγασ Βελεςτινλισ και ο Αδαμάντιοσ Κοραισ

Ανάμεςα ςτουσ δαςκάλουσ του Γζνουσ ξεχωρίηουν για τθ δράςθ τουσ ο λόγιοσ επαναςτάτθσ Ριγασ Βελεςτινλισ και ο Αδαμάντιοσ Κοραισ, ζνασ Ζλλθνασ φιλόλογοσ φθμιςμζνοσ ακόμθ και ςτθν Ευρϊπθ.

Ο Ρθγασ Βελεςτινλθσ και ο Αδαμάντιοσ Κοραθσ

υποβαςτάζουν την Ελλάδα.Πίνακασ ςε χαρτόνι του λαϊκοφ ζωγράφου Θεόφιλου

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ποφ γεννικθκε ο Ριγασ;

• Ο Ριγασ, γιοσ εμπόρου, γεννικθκε το 1757 ςτο Βελεςτίνο τθσ Θεςςαλίασ, το οποίο ςτθν αρχαιότθτα ονομαηόταν Φερζσ.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ποφ μετανάςτευςε;

• Νεαρόσ ακόμθ, μπικε ςτθνυπθρεςία των Φαναριωτϊνςτθν Κωνςταντινοφπολθ καιζπειτα μετανάςτευςε ςτοΒουκουρζςτι, ωσ γραμματζαστου θγεμόνα τθσ Βλαχίασ.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Από ποιεσ ιδζεσ επθρεάςτθκε;

• Εκεί επθρεάςτθκε από τισ ευρωπαϊκζσ ριηοςπαςτικζσ ιδζεσ, κάνοντασ κφριο ςτόχο του τθν απελευκζρωςθ τθσ πατρίδασ. Σο 1790 ταξίδεψε ςτθ Βιζννθ.

Αναμνηςτικθ πλάκα ςτη Βιέννη

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Τι γνωρίηετε για το ςυγγραφικό και εκδοτικό του ζργο;

• Σο ςυγγραφικό και εκδοτικό του ζργο είναι μεγάλο. Ο Ριγασ εξζδωςε γαλλικά μυκιςτοριματα μεταφραςμζνα ςτθ δθμοτικι γλϊςςα, ζνα βιβλίο Φυςικισ για ςχολικι χριςθ, ζναν τεράςτιο χάρτθ τθσ Ελλάδασ, τθν περίφθμθ «Χάρτα τθσ Ελλάδοσ», μια εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και πολλά άλλα.

• Ο Θοφριοσ ιταν ζνασ φλογερόσ επαναςτατικόσ φμνοσ που ςυγκίνθςε πολλοφσ νζουσ τθσ εποχισ και ζγινε ςφμβολο του αγϊνα για τθν ελευκερία.

Θοφριοσ: Επαναςτατικό τραγοφδι. Οι ςτίχοι του απευιφνονταν ςτουσ υποδοφλουσκαι τουσ καλοφςαν να αγωνιςτοφν για να απαλλαγοφν από τη ςκλαβιά.Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ποιο ιταν το όραμά του;

• Ο Ριγασ Βελεςτινλισοραματιηόταν τθςυνεργαςία των υπόδουλωνβαλκανικϊν λαϊν για τθναπελευκζρωςι τουσ από τονοκωμανικό ηυγό και τθδθμιουργία ενόσευνομοφμενουδθμοκρατικοφ κράτουσ,όπου κα κυριαρχοφςε θελλθνικι γλϊςςα καιπαιδεία.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Πότε ςυνελιφκθ ο Ριγασ; Πώσ πζκανε;

• Ωςτόςο, θ δράςθ του ζγινε γριγορα γνωςτι και προκάλεςε τθν αντίδραςθ τθσ Αυςτρίασ, θ οποία τότε διατθροφςε καλζσ ςχζςεισ με τθν Οκωμανικι Αυτοκρατορία.

• Οι Αυςτριακοί ςυνζλαβαν τον Ριγα και ςυνεργάτεσ του το Δεκζμβριο του 1797. Λίγουσ μινεσ αργότερα τον παρζδωςαν μαηί με επτά ςυντρόφουσ του ςτουσ Σοφρκουσ, οι οποίοι τουσ κανάτωςαν και τουσ ζριξαν ςτον ποταμό Δοφναβθ.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ο πφργοσ Νεμπόιςα ςτο Βελιγράδι όπου φυλακίςτηκαν, βαςανίςτηκαν και ιανατώιηκαν, από τουσ Τοφρκουσ, ο Ρθγασ και οι ςφντροφοι του.

Ποφ γεννικθκε ο Αδαμάντιοσ Κοραισ;

• Ο Αδαμάντιοσ Κοραισ καταγόταν από πλοφςια οικογζνεια τθσ Χίου, αλλά γεννικθκε ςτθ μφρνθ το 1748

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Τι γνωρίηετε για τισ ςπουδζσ του;

• Φοίτθςε αρχικά ςτθν Ευαγγελικι χολι τθσ μφρνθσ, ενϊ αργότερα εγκαταςτάκθκε μόνιμα ςτθ Γαλλία, όπου ςποφδαςε ιατρικι.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ευαγγελικθ Σχολθ Σμφρνησ

Από ποιεσ ιδζεσ επθρεάςτθκε; Με τι αςχολικθκε;

• Εκεί γνϊριςε από κοντά τθ Γαλλικι Επανάςταςθ και τισ φιλελεφκερεσ ιδζεσ τθσ.

• Αςχολικθκε κυρίωσ με τθν αντιγραφι, τθν επιμζλεια και τθ δθμοςίευςθ των χειρογράφων αρχαίων Ελλινων ςυγγραφζων.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Τι πίςτευε ο Κοραισ για τθν απελευκζρωςθ του ζκνουσ;

• Ο Κοραισ πίςτευε ότι για να ελευκερωκεί το ελλθνικό ζκνοσ, ζπρεπε πρϊτα να φωτιςτεί διαμζςου τθσ παιδείασ, με κατάλλθλθ όμωσ μζκοδο διδαςκαλίασ και χρθςιμοποιϊντασ μια νζα ελλθνικι γλϊςςα, με απλοφςτερθ μορφι από τθν αρχαία.

• Η απιχθςι του ιταν μεγάλθ και πολλοί δάςκαλοι ηθτοφςαν τισ ςυμβουλζσ του.

• Γνωςτζσ είναι επίςθσ οι κεωρίεσ του για τθ γλϊςςα. Ο Κοραισ πρότεινε τθ χριςθ μιασ γλϊςςασ που κα είχε ωσ βάςθ τθσ τθν κακομιλουμζνθ γλϊςςα τθσ εποχισ, από τθν οποία όμωσ κα είχαν αφαιρεκεί οι ξζνεσ λζξεισ κακϊσ και οι διάφορεσ ιδιωματικζσ εκφράςεισ.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ποφ ςυνζβαλε ο Κοραισ; Πωσ;

• Ο Κοραισ ςυνζβαλε ςθμαντικάςτθν ιδεολογικι προετοιμαςία τθσΜεγάλθσ Επανάςταςθσ, π.χ. με τοποίθμά του «άλπιςμαΠολεμιςτιριον» αλλά και κατά τθδιάρκειά τθσ, γράφοντασςυμβουλευτικζσ επιςτολζσ.υντζλεςε επίςθσ ςτθν ίδρυςθ τουΕλλθνικοφ Κομιτάτου ςτο Παρίςι.

• Ο Αδαμάντιοσ Κοραισ, όπωσ οιπεριςςότεροι από τουσεκπροςϊπουσ του ΝεοελλθνικοφΔιαφωτιςμοφ, είχε ωσ βαςικιφιλοςοφικι αρχι τθν πίςτθ ςτθλογικι του ανκρϊπου.

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ελληνικό Κομιτάτο: Φιλελληνική οργάνωζη που ιδρύθηκε ζηο Παρίζι.

Ματιά ςτο παρελκόν

• Ο Κοραισ γράφει για τον Βολταίρο

• Ο Αδαμάντιοσ Κοραισ βριςκόταν ςτο Παρίςι όταν ξζςπαςε θΓαλλικι Επανάςταςθ. ε μια από τισ επιςτολζσ του, μεαφορμι τθν μετακομιδι (ςθμ. μεταφορά) των λειψάνων τουΒολταίρου ςτθ γαλλικι πρωτεφουςα τον Ιοφλιο του 1791, οΖλλθνασ Διαφωτιςτισ ζγραψε:

• «Δεν με εξζπλθξε, φίλε μου, οφτε θ μεγαλοπρζπεια τθσκθδείασ. Οφτε ο χρυςόσ και ο άργυροσ, ο οποίοσ άςτραφτεαπό όλα τα μζρθ, κάμπωςε τα μάτια μου. Αλλ' όταν είδα ναπεριφζρουν τα βιβλία του κριαμβευτικά και να είναιπερικυκλωμζνα από πλικοσ ακαδθμαϊκϊν, τότε ικελα να ςεζχω κοντά μου μάρτυρα και τθσ αγανάκτθςισ μου και τωνδακρφων μου, δακρφων, φίλε μου, αλθκινϊν, δακρφωναπαρθγόρθτων, τα οποία μ' ζκανε να χφςω θ ανάμνθςθ ότιζτςι και οι πρόγονοί μου, οι αμίμθτοι Ζλλθνεσ, ιξεραν νατιμοφν τθ ςοφία».

• (Απόδοςθ ςτα νζα ελλθνικά)

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Ο τάφοσ τον Βολταίρου ςτοΠάνιεον, Παρίςι

Ηλίασ Μπουναρτζθσ/http://users.sch.gr/bounartzis/

Καταγόταν από το Βελεςτίνο

Ζηθςε ςτθ ΒλαχίαΣφπωςε τθν προςωπογραφία του Μζγα Αλζξανδρου

Φονεφκθκε από τουσ Σοφρκουσ

Γεννικθκε ςτθ μφρνθ

ποφδαςε ιατρικι

Εξζδωςε ζργα αρχαίων Ελλινωνςυγγραφζων