Embed Size (px)
Citation preview
Beleid Maatschappelijk Verantwoord
Beleggen (MVB)
Februari 2019
Stichting Pensioenfonds KPN
1 Februari 2019
Inhoudsopgave
1. Governance ...................................................................................... 2
2. Investment belief en speerpunten ........................................................ 3
3. Instrumenten .................................................................................... 4
3.1 ESG Integratie ................................................................................ 4
3.2 Screening en Dialoog ....................................................................... 4
3.3 Stemmen ....................................................................................... 4
3.4 Uitsluitingen ................................................................................... 5
4. Toepassing ....................................................................................... 6
4.1 ESG Integratie ................................................................................ 6
4.2 Specifieke toepassingen binnen beleggingscategorieën ........................... 7
4.3 Toepassingen op thema’s .................................................................... 9
5. Verantwoording & voorgenomen acties ................................................... 11
5.1 Rapportage en monitoring ................................................................ 11
5.2 Duurzaamheidsverslag ..................................................................... 11
5.3 Researchkalender en voorgenomen acties ........................................... 11
6. Bijlagen .......................................................................................... 12
6.1. Overzicht uitsluitingen 2019 ............................................................... 12
Versiebeheer
Omschrijving Auteur Versie vergadering
gereed
Opstellen MVB Beleid TKPI - BC 1.0 Concept BC 25-4-2018
Vaststellen MVB Beleid AB 1.0 Algemeen Bestuur
24 mei 2018
Actualiseren met besluiten 2018 TKPI - BC 2.0 Concept BC 21 februari 2019
Vaststellen actualisatie MVB Beleid BC 2.0 Bestuur 28 februari 2019
2 Februari 2019
1. Governance
Het beleid inzake Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB) is opgesteld en
vastgesteld door het bestuur van het pensioenfonds. De totstandkoming van dit beleid is
vastgelegd in het besluitvormingsdossier MVB (bijlage).
Het MVB beleid is mede opgesteld met inachtname van nieuwe wetgeving (vanaf medio
2019) inzake de European Shareholder Rights Directive.
Als belangrijkste stakeholders bij dit onderwerp zijn onderkend:
Werkgevers- en werknemersorganisaties: de opdrachtgevers. Hierin is ook
interessant om te onderzoeken in hoeverre de reputatie van het pensioenfonds de
reputatie van KPN N.V. beïnvloedt. In overleg van de CFO van KPN N.V. is het
thema van maatschappelijk verantwoord beleggen als belangrijk thema naar
voren gekomen;
Maatschappelijke organisaties: met name vanwege het maatschappelijk
verantwoord ondernemen;
Maatschappelijk verantwoord ondernemen: een onderwerp voor de nabije
toekomst.
Het MVB beleid is gebaseerd op de door het pensioenfonds vastgestelde investment
belief, waarbij tevens een aantal speerpunten zijn geformuleerd (hoofdstuk 2).
De door het pensioenfonds onderkende instrumenten zijn vastgelegd in hoofdstuk 3.
De actuele toepassingen van het MVB beleid zijn vastgelegd in hoofdstuk 4. Hierbij zijn
ook de eerste contouren van de doelstellingen van het MVB beleid opgenomen.
De implementatie van en verantwoording over het MVB beleid is work-in-progress. Het
pensioenfonds is zich ervan bewust dat dit de komende jaren uitgewerkt zal moeten
worden en heeft hiervoor een research kalender opgesteld en vertaald in een MVB-
actielijst.
Het bestuur heeft geconcludeerd dat op dit moment slechts beperkte doelstellingen van
het MVB beleid vastgelegd kunnen worden, maar dat dit onderdeel is van de
vastgestelde research kalender.
Het pensioenfonds heeft eind 2018 het IMVB-convenant (brede spoor) ondertekend.
Het pensioenfonds is lid van Eumedion.
Het MVB beleid maakt onderdeel uit van de strategische kalender en zal jaarlijks worden
geëvalueerd.
3 Februari 2019
2. Investment belief en speerpunten
Het pensioenfonds hanteert - als lange termijn belegger – op dit thema de volgende
investment belief:
Maatschappelijk Verantwoord Beleggen loont en zal bijdragen aan een positief risico-
rendement profiel; als grote institutionele belegger neemt het pensioenfonds zijn
verantwoordelijkheid om op een maatschappelijk verantwoorde manier te beleggen, in
de overtuiging dat daarmee het risico- rendementsprofiel van zijn beleggingen verbetert
en de wereld waarin wij leven leefbaar blijft.
Geld wordt ingezet als sturende kracht voor duurzame ontwikkeling; het pensioenfonds
zal zijn middelen inzetten om maatschappelijk verantwoord te beleggen waardoor een
bijdrage kan worden geleverd aan een duurzame samenleving (impact). Deze belief
wordt integraal in overweging wordt genomen met de overige investment beliefs.
Het pensioenfonds wil focus houden in de beleggingsportefeuille in het algemeen en dat
geldt ook voor het duurzaam beleggen. Daarom heeft het pensioenfonds een drietal
speerpunten vastgesteld:
Klimaat thema (energietransitie):
Het pensioenfonds heeft de overtuiging dat de energietransitie naar een klimaat
neutrale economie verstrekkende gevolgen gaat hebben voor de maatschappij.
Klimaatverandering is onomkeerbaar, en heeft invloed op de (financiële)
ontwikkeling van verschillende sectoren;
Technologische bedrijven:
Het pensioenfonds heeft de overtuiging dat vernieuwende technologische
oplossingen een bijdrage kunnen leveren aan de verduurzaming van de
samenleving;
Watermanagement:
Het pensioenfonds heeft de overtuiging dat watermanagement gericht op betere
watervoorzieningen in structureel droge gebieden noodzakelijk zijn. Dit betreft
activiteiten die gericht zijn op schoon drinkwater, minder waterverbruik en
minder lozingen. Deze activiteiten bevorderen een betere lokale leefomgeving en
afname van voedselschaarste.
4 Februari 2019
3. Instrumenten
3.1 ESG Integratie Het pensioenfonds acht het van groot belang dat bij de beleggingsbeslissingen in al haar
beleggingsportefeuilles rekening wordt gehouden met het milieu (Environment), met
sociale factoren (Social) en met maatstaven voor goed bestuur (Governance).
Zoals het pensioenfonds in haar investment beliefs heeft vervat heeft zij de overtuiging
dat dit bijdraagt aan het verbeteren van het risico-rendementsprofiel van onze
beleggingen.
ESG integratie speelt daarom een belangrijke rol bij het selecteren van externe
vermogensbeheerders voor de beleggingsportefeuilles van het pensioenfonds.
3.2 Screening en Dialoog
Het pensioenfonds streeft ernaar dat alle ondernemingen waarin belegd wordt zich
gedragen volgens de Global Compact Principles (GCP), zoals samengesteld door de
Verenigde Naties (VN). Dit zijn principes op het gebied van mensenrechten, milieu,
arbeidsomstandigheden en anticorruptie. De UN Global Compact Principles zijn te vinden
op de website: The ten principles of the UN Global Compact
Met een aantal van de ondernemingen die onvoldoende scoren, vindt jaarlijks een
dialoog plaats. Dit wordt ook wel engagement genoemd. Het doel hiervan is de bedrijven
te wijzen op hun tekortkomingen en een toelichting te vragen op het gevoerde beleid en
het toekomstig beleid.
Voor de screening en de engagementactiviteiten maakt het pensioenfonds gebruik van
een gespecialiseerde externe partij, Sustainalytics. Deze partij screent jaarlijks de
beleggingsportefeuilles. Sustainalytics zal de ondernemingen die niet conform de Global
Compact Principles handelen, ertoe bewegen zich duurzamer op te stellen.
Als na een periode van drie jaar blijkt dat de engagementactiviteiten niet tot het
gewenste resultaat hebben geleid, wordt het betreffende bedrijf in principe van de
portefeuilles uitgesloten.
Daarnaast wordt van de externe managers verwacht dat zij een dialoog voeren met
ondernemingen in de portefeuille. Deze dialoog dient zich toe te spitsen op onderwerpen
op het gebied van ESG die specifiek voor die bedrijven relevant zijn. De waargenomen
inspanningen ten aanzien van deze dialogen alsmede de rapportage hieromtrent wordt
meegewogen bij de beoordeling van de externe managers.
Het pensioenfonds onderzoekt de mogelijkheden om ook uit eigen naam bij te dragen
aan dialogen met ondernemingen in de portefeuille. Daarbij streeft het naar
samenwerking met andere institutionele beleggers eventueel via een professioneel
platform.
3.3 Stemmen
Het pensioenfonds maakt gebruik van het stemrecht op aandeelhoudersvergaderingen.
Hierbij wordt gebruik gemaakt van een gespecialiseerd stemadviesbureau, ISS.
Gezien het gewicht dat het pensioenfonds hecht aan duurzaamheid hanteert het
pensioenfonds hierbij de ISS Sustainability policy. Dit stembeleid is erop gericht om
5 Februari 2019
ondernemingen aan te moedigen een strategie te ontwikkelen t.a.v. duurzaamheid en
hierover transparant te rapporteren.
3.4 Uitsluitingen
Het pensioenfonds sluit landen uit, op basis van universeel erkende veroordelingen op
het gebied van schending van mensenrechten.
De uit te sluiten beleggingen zijn staatsobligaties en overige leningen uitgegeven door
centrale en lagere overheden van deze landen.
Het pensioenfonds heeft de volgende bedrijven uitgesloten voor
haar beleggingen:
- Bedrijven die betrokken zijn bij de productie, ontwikkeling,
handel en onderhoud van controversiële wapens.
Voor de bepaling van de lijst met uit te sluiten bedrijven
maakt het pensioenfonds gebruik van de 'Controversial
Weapons Radar' die door Sustainalytics wordt opgesteld.
Als controversiële wapens zijn gedefinieerd:
Anti-persoonsmijnen (Ottawa Treaty)1;
Nucleaire wapens;
Biologische wapens (Biological and Toxic Weapons
Convention2);
Chemische wapens (Chemical Weapons Convention3);
Clusterwapens (Convention on Cluster Munitions4);
Verarmd uraniummunitie;
Witte fosfor.
- Kolenmijnbouw bedrijven welke 30 procent of meer van hun omzet behalen uit de
winning van thermische kolen.
Dit type kolen wordt verbrand met als doel elektriciteit en/of hitte op te
wekken en heeft een sterk vervuilende impact op het milieu. Deze mijnen
van deze bedrijven lopen een groot risico om in de toekomst onrendabel te
worden (de zogenaamde ‘stranded assets’)
- Tabaksbedrijven, die 5% of meer van de omzet uit de productie van tabak en tabaks
gerelateerde producten halen.
In de bijlage is een actuele lijst van uitsloten landen en bedrijven opgenomen.
1 Zie http://www.icbl.org/en-gb/home.aspx 2 Zie http://www.opbw.org/convention/conv.html 3 Zie https://www.opcw.org/chemical-weapons-convention 4 Zie http://www.clusterconvention.org
Sustainalytics criteria defining ‘controversial
weapons’ involvement:
1. The company is currently involved in the
development, production, maintenance or trade
of the weapon;
2. The company is currently involved in the
development, production, maintenance or trade
of specifically designed key components for the
functioning of the weapon, such as sub
munitions, fuses and warheads;
3. The company currently holds a stake of more
than 20% in a company, or is currently owned
for more than 50% by a company that is
involved in controversial weapons based on the
criteria 1 or 2.
6 Februari 2019
4. Toepassing
4.1 ESG Integratie
Om invulling te geven aan de overtuiging dat het meenemen van ESG-factoren van
belang is bij alle beleggingsbeslissingen, past het pensioenfonds de volgende strategieën
toe over de gehele beleggingsportefeuille:
Asset-liability management
Hierbinnen wordt via stress scenario’s bekeken in hoeverre klimaatrisico’s effect
hebben op het pensioenresultaat;
Strategische portefeuille
Het pensioenfonds onderkent dat met name klimaatrisico’s een significant effect
zouden kunnen hebben op het pensioenresultaat. Echter bij de invulling van de
strategische portefeuille is het tot nu toe niet gelukt om deze inzichten te
concretiseren. Hiernaar zal in de toekomst nader onderzoek worden gedaan;
Beleggingsplan
Hierbij worden ESG-aspecten meegewogen bij de invulling van betreffende asset
categorie. De input is beleggingsonderzoek, waarbij nadrukkelijk aandacht wordt
besteed aan ESG factoren. Deze conclusies worden verwerkt in het
beleggingsplan;
Manager selectie
Bij het selectieproces krijgen de managers een rapportcijfer (A t/m D) voor de
mate waarin zij ESG overwegingen meenemen bij de selectie van aandelen en/of
andere beleggingscategorieën. Managers die op deze meetlat onvoldoende scoren
komen niet in aanmerking voor aanstelling.
Tenminste 2/3e van de geselecteerde managers dient een bovengemiddeld
rapportcijfer (A of B) te hebben.
Nieuw aan te nemen managers dienen de United Nations Principles for
Responsible Investment (UNPRI) te onderschrijven.
Voor de totale portefeuille geldt dat minimaal 85% van de externe managers is
aangesloten bij de UNPRI;
Monitoring
De beleggingsportefeuille wordt minimaal elke zes maanden gemeten op de ESG-
scores en op de carbon footprint (voor de aandelenportefeuilles).
Het pensioenfonds heeft als doelstelling om het totale ESG profiel positief te laten
afwijken van de benchmark, waarbij de score van de benchmark een harde
ondergrens is. Het benaderen van deze grens wordt door het pensioenfonds als
een trigger beschouwd om te bezien of bijsturing noodzakelijk is.
Met de aangestelde managers vindt ieder kwartaal een evaluatie plaats, waarbij
de ESG aspecten van de bij de betreffende manager ondergebrachte portefeuille
besproken worden.
7 Februari 2019
4.2 Specifieke toepassingen binnen beleggingscategorieën
Aandelen – Best-in-class
Voor de afzonderlijke beleggingen in aandelen Europa is gekozen voor een passieve
best-in-class beleggingsstrategie. Daarnaast is voor de deelnemers in de beschikbare
premieregelingen een beleggingsdepot ingericht waarbij wereldwijd in aandelen met
best-in-class beleggingsstrategie wordt belegd. Een best-in-class strategie stelt als doel
om te beleggen in bedrijven met de hoogste relatieve prestaties op het gebied van ESG-
waarderingen in elke sector. Hierbij wordt de sectorwegingen dichtbij de sectorwegingen
van een standaard marktkapitalisatie gewogen strategie gehouden, zodat het risico van
het ESG-gerelateerde selectieproces wordt beperkt. Er wordt belegd in de 25% best
presterende bedrijven per sectoren op het gebied van ESG-waarderingen. Daarnaast
worden ondernemingen die zich bezig houden met controversionele wapens, alcohol,
tabak, gokken, pornografische, civiele vuurwapens, militaire wapens, kernenergie en
genetische modificatie uitgesloten.
Aandelen - Long Term Investing
Bij deze portefeuille ligt de nadruk primair op eigenaarschap van de ondernemingen in
portefeuille. De managers selecteren deze ondernemingen zorgvuldig met een
beleggingshorizon van 5-10 jaar. Zij kiezen ondernemingen waarbij de belangen van de
onderneming en de vermogensverschaffer parallel lopen, door scherp te letten op
maatstaven van goed bestuur. Ook wordt nadrukkelijk gelet op milieu- en sociale
factoren omdat deze door de managers worden beschouwd als belangrijke stimulansen
voor het lange termijn succes van de onderneming. Tenslotte maakt de lange periode
waarin de aandelen worden gehouden een dialoog met de management teams goed
mogelijk. De gekozen managers maken actief gebruik van deze mogelijkheid.
Het uitgangspunt is dat door deze aanpak met een gelijk risicoprofiel een beter
rendement wordt behaald. Deze aanpak leidt er in de praktijk toe dat deze portefeuille
zeer gunstig afsteekt t.o.v. de relevante benchmark wat betreft de ESG en carbon
footprint score. Zowel historische simulaties als recente resultaten bevestigen deze
conclusie, al is het nog te vroeg om definitieve conclusies te kunnen trekken.
Vastrentende waarden – Hypothecaire leningen
Hypothecaire leningen (hypotheken) komen tegemoet aan een essentiële basisbehoefte
van particuliere burgers door het faciliteren van het eigen-woning bezit. Hypotheken
hebben een helder doel en hun structuur is in de afgelopen jaren aanzienlijk
vereenvoudigd.
Het pensioenfonds vindt het belangrijk dat de aangestelde managers een beleid voeren
dat is gericht op het voorkomen en oplossen van betalingsachterstanden. Hiermee kan in
veel gevallen een executie van de woning worden voorkomen. Dit gebeurt door snel na
het ontstaan van een betalingsachterstand contact op te nemen, waarna samen met de
hypotheekgever naar een oplossing wordt gezocht.
Aangestelde managers faciliteren extra hypotheekbedragen voor verduurzaming van de
aangekochte woning. Het pensioenfonds zal de managers stimuleren om deze faciliteit
8 Februari 2019
actief bij hun cliënten onder de aandacht te brengen, door middel van het verstrekken
van duurzaamheidsadviezen. Ook ijvert het pensioenfonds zich voor systematische
rapportage over de ontwikkeling van de duurzaamheid van de onderliggende onroerend
goed portefeuille.
Op sociaal gebied zal het pensioenfonds in gesprek gaan met de aangestelde managers
om de toegang voor jongeren en ouderen tot de woningmarkt te optimaliseren.
Voorbeelden hiervan zijn de startershypotheek en de verzilverhypotheek.
Verder zal de aandacht van het pensioenfonds bij dit aspect uitgaan naar de risico’s
rondom de herfinanciering van aflossingsvrije hypotheken.
Vastgoed – Aangesloten bij GRESB
Het pensioenfonds heeft de overtuiging dat vastgoedfondsen met een hoger dan
gemiddelde ESG focus een beter risico / rendementsprofiel hebben dan gemiddeld.
Duurzame panden hebben lagere kosten wat betreft energie- en waterverbruik en
dragen meer dan gemiddeld bij aan goed leefklimaat voor de gebruikers en een leefbare
wereld in het algemeen. Daardoor zijn deze vastgoedfondsen zijn beter gepositioneerd in
een concurrerende markt, wat o.a. verhuurbaarheid en liquiditeit van vastgoed ten
goede komt.
Voor het bepalen van de ESG score van niet-beursgenoteerde vastgoedfondsen gebruikt
het pensioenfonds de score uit de jaarlijkse Global Real Estate Sustainability Benchmark
(GRESB). Voor alle nieuwe beleggingen in vastgoedfondsen door het pensioenfonds is
deelname aan GRESB vereist.
Het track record van de fondsmanager op gebied van ESG vormt integraal onderdeel van
de selectieprocedure van nieuwe vastgoedfondsen. Na selectie vindt minimaal eens per
jaar engagement met de fondsmanager plaats ten aanzien van de ontwikkeling van de
GRESB score.
Het pensioenfonds wenst uitsluitend in vastgoedfondsen te beleggen die een GRESB
score halen die hoger is dan het gemiddelde van de peer group van het desbetreffende
vastgoedfonds, of in vastgoedfondsen die de potentie hebben dit op termijn te bereiken.
Deze GRESB score wordt jaarlijks geëvalueerd.
In het monitoren van de GRESB score ligt een bovengemiddelde focus op de
gerealiseerde reductie van energieverbruik, CO2 uitstoot en waterverbruik.
Het pensioenfonds verwacht dat fondsmanagers lange termijn reductiedoelstellingen
opstelt en gaat de dialoog aan op het moment dat het vastgoedfonds achterblijft bij het
realiseren van deze doelstellingen.
Het pensioenfonds heeft als doelstelling om het totale ESG profiel positief te laten
afwijken van de benchmark, waarbij de score van de benchmark een harde ondergrens
is. Het benaderen van deze grens wordt door het pensioenfonds als een trigger
beschouwd om te bezien of bijsturing noodzakelijk is.
9 Februari 2019
4.3 Toepassingen op thema’s
Klimaat
In de gehele portefeuille wordt dit thema in algemene zin toegepast door middel van
ESG integratie, waarbij met name voor ondernemingen waarvan de activiteiten een
grote impact op het klimaat kunnen hebben, scherp wordt gekeken naar hun carbon
footprint en de initiatieven die zij ondernemen om deze te verlagen. Het thema klimaat
vindt zijn weerklank in de uitwerking van het beleid op verschillende gebieden.
Bedrijven die de winning van steenkolen (thermische kolen) als hoofdactiviteit hebben
worden van de portefeuilles uitgesloten. Deze brandstof veroorzaakt verreweg de
meeste uitstoot van broeikasgas per eenheid opgewekte energie. Hierom is het vanuit
klimaat perspectief niet wenselijk om deze bedrijven te beleggen. De verwachting is
tevens dat het gebruik van steenkolen de komende decennia sterk zal worden
ontmoedigd, waardoor het risico ontstaat dat de mijnen van deze ondernemingen
economisch onrendabel zullen worden (het risico van “stranded assets”).
Voor het stemmen op aandeelhoudersvergaderingen wordt een duurzamer stembeleid
gevoerd, volgens de ISS Sustainability Policy. Dit stembeleid stimuleert
ondernemingsbestuurders onder andere om milieurisico’s nadrukkelijker te beheersen en
hierover op een transparante wijze te rapporteren.
Bij het doormeten van de aandelenportefeuilles wordt extra aandacht besteed aan
variabelen met een duidelijke link naar de thema’s klimaat en water. Het gaat hierbij
niet alleen om de ESG scores van de bedrijven en de carbon footprint van de
portefeuille. Ook wordt periodiek gemeten in welke mate de fabricageprocessen en de
eindproducten van de bedrijven in portefeuille leiden tot uitstoot van broeikasgassen en
het gebruik van water. De uitkomsten kunnen worden gebruikt bij de discussies met de
externe managers over hun beleggingsbeleid.
Binnen de vastrentende waarden portefeuille wordt vanaf het eerste kwartaal van 2019
belegd in Green Bonds middels een specifieke doelallocatie van 2,5% van het totaal
belegd vermogen. Green Bonds zijn obligaties die worden uitgegeven om duurzame
projecten te financieren en dragen specifiek bij aan de thema’s klimaat en water. Voor
de allocatie naar Green Bonds is gekozen voor een actief beheerde portefeuille om het
risico op green washing zoveel als mogelijk te beperken. Hier kan de geselecteerde
manager in het selectieproces aandacht aan besteden middels het groene karakter van
de obligaties en de impact op de portefeuille.
Binnen de bestaande vastgoed portefeuille ligt een bovengemiddelde focus op de
gerealiseerde reductie van energieverbruik, CO2 uitstoot en waterverbruik.
Thema technologie
Dit thema vindt een weerklank in aandelen Long Term Investment strategie.
In 2019 zal nader onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden om dit thema
verder te concretiseren.
10 Februari 2019
Thema Water
Dit thema wordt deels ingevuld met de Green Bond portefeuille, zoals toegelicht bij het
thema klimaat. Daarnaast heeft dit thema aandacht in de vastgoedportefeuille waarbij
projecten mede worden beoordeeld op het efficiënt omgaan met water, zie paragraaf
4.2.
In 2019 zal nader onderzoek worden gedaan naar de mogelijkheden om dit thema
verder te concretiseren.
11 Februari 2019
5. Verantwoording & voorgenomen acties
5.1 Rapportage en monitoring
In de kwartaalrapportage over de beleggingen (binnen de TKPI Beleggingsinstellingen)
wordt 2 maal per jaar een MVB rapportage bijgevoegd, waarbij voor de gehele
portefeuille gemeten worden op de E, S en G score en op de aandelen beleggingen
tevens op de CO2 score.
Tevens wordt in het kwartaalverslag van de TKPI Beleggingsinstellingen gerapporteerd
over de monitoring van de managers, waarbij MVB een van de elementen is.
Jaarlijks wordt door TKPI verslag gedaan van de uitkomsten ten aanzien van
engagement en stemmen. Tevens is op de website van TKPI meer detailinformatie
aanwezig over het stemmen.
Tenslotte wordt jaarlijks de uitsluitingenlijst vastgesteld.
In het jaarverslag van het pensioenfonds is een weergave van bovenstaande elementen
opgenomen.
Jaarlijks wordt ook deelgenomen aan het VBDO benchmark onderzoek naar verantwoord
beleggen door pensioenfondsen. De meest recente uitkomst dateert van medio 2018
met de beoordeling over het jaar 2017.
Het pensioenfonds kreeg drie sterren en plaats 17 op de ranglijst (2017: 19, 2016: 34).
De totaal score bedroeg 3,5 (van schaal 1 tot 5). Op onderdelen was dit:
Governance 4,2
Beleid 4,0
Implementatie 3,3
Verantwoording 3,3
Eind 2018 is een communicatieplan voorbereid om op gestructureerde wijze de
deelnemers van het pensioenfonds te informeren over MVB en de wijze waarop het
pensioenfonds hiermee omgaat. Dit plan zal in 2019 worden uitgevoerd.
5.2 Duurzaamheidsverslag
Het pensioenfonds zal (met ingang van 2019, over 2018) verantwoording afleggen
middels een jaarlijks duurzaamheidsverslag waarin zij rapporteert over het beleid en de
implementatie ervan op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Beleggen.
5.3 Researchkalender en voorgenomen acties
Het pensioenfonds heeft het implementeren van het MVB Beleid als project gedefinieerd
voor de jaren 2018/2019 en heeft eind 2017 een research kalender opgesteld. Deze
research kalender is geconcretiseerd in een MVB-actielijst, die periodiek wordt besproken
en geactualiseerd.
12 Februari 2019
6. Bijlagen
6.1. Overzicht uitsluitingen 2019
13 Februari 2019
14 Februari 2019
15 Februari 2019
16 Februari 2019
Meer weten? www.kpnpensioen.nl
Meer weten? www.kpnpensioen.nl
Pensioenfonds KPN Postbus 501 9700 AM Groningen Pensioendesk (050) 582 79 00 [email protected]
