31
Ematua e 9 Enkisiayiare Edukuya 178

Good and Evil Revised Edition · 2020. 6. 19. · ninye inkanas enye, amu ekejo apa ninche eisarkenyie Isamaria enkirukoto enye. Neing’asieyie Yesu nabo olong ilooiteng’eni lenyenak

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • Ematua e 9

    Enkisiayiare

    Edukuya

    178

  • Ng’ura, nena Enkerai Enkai nalotu naya ing’ok Enkop

    pookin

    Meisia ele!

    Ilo oimakitia iloibonok

    Kainyoo eas ninye?

    Kake maing’uaa nanu iyie, olkitok

    lai.

    Mara olkitok lino. Akaitadoyio nanu

    omaiting’o, neilepunyeki ninye ometaa pookin. Ninye Messiah

    olaitajeunoni lenkop. Tusuja ninye

    Lokitok, akai kisuj iyie pee kiaku ilooitengeni linonok. kaji toi imanya?

    Ootu entodol.

    Filipo, tusujuaki.

    Ayia Lokitok, kitaanyutua iyie

    oleng, kake ang’as alo aing’oru Nathaniel.

    Eyanyita siininye

    inkitanapat Enkai nataanyua

    Mesia.

    Koree Nathaniel?

    Etii ninye olchampa,

    ketii enyamali?

    Metii enyamali katukul.

    Tusuja Yesu

    yohona 1:35-39,43-45,3;30-31 179

  • Nathaniel, koree iyie?

    Nele nanu, Olalashe lai.

    Nathaniel, kinotito ninye, ilo oigero Musa okulie oibonok, Yesu le

    Nasaret, olayioni le Maria.

    Mesia? Irorie iyie? Nasaret? Meetai aikata toki sidai natupukuo te Nasaret. Kainyoo

    pee eing’uaa Mesia ewueji aisinani, nedia naijo ina? Eishaa apa pee

    eini te Betlehem e Juda.

    Ou toduaki keon. Eishorua

    Yohana shakenishu enye, naa ekeboitare

    Andrew.

    Nele Osiraeli osipa toltau.

    Fillipo, itolikio duo

    ninye ilomon lainei?

    Itu aliki olomoni hoo obo.

    Mikiyiolo iyie nanu, kainyoo peyie

    ijo aata oltau osipa?

    Ore eton eitu kiimpot fillipo, itonita

    tiabori olng’aboli, aatodua teine.

    Kaji inkuna peyie kitodua teine, metii oltungani

    oyiolo ajo atii ine.

    Ira taa ninye enkerai Enkai. Ira Olaiguanani Loo

    ISiraeli. Kekintiship ena? Idol eneking’asia sapuki alang’u

    kuna. Idol keperr ebolo nedou ilmalaika le Nkai neilep te

    shumata nanu. Ou amu kiata inkumok nekias.

    yohona 1:45-51180

  • Nelo sii ninye Andrew aing’oru olalashe lenye peyie eliki ilomon le Yesu.

    Ore tenkata dorrop neidip Yesu ategelu ilewa tomon aare ootusuja

    ninye nening’ enkiteng’ena enye. Neji ninche ilkipaareta tomon o aare.

    Nepuo ninche inkanas pooki egira aalikioo ilomon lenkitoria Enkai.

    Nelo Yesu olkipaareta lenyenak enkaji Enkai aomon, kake neinepu

    ebore iltung’anak oomirisho.

    Anu? Tiai? Kaja etui ninye? Ketii ilkulie oosujita

    ninye?

    Simon, kinotito Mesia,

    ilo oimaka Yohanna.

    Ou toduaa.

    Ira iyie Simon olayioni le Jona,

    kake kimookini aajo Petero.

    Eng’amu ilapolosak kituak intokitin eropare, nedupore ninche intokitin

    pookin naamiri tiatua enkaji Enkai.

    Kainyoo peyie eishaa naibelekeny

    iropiyiani ainei eton itu iasho enkaji Enkai? Etiu

    anaa itumitoto faida sapuk

    Akashukoki olmarei lai emeli

    ai pee aasuj.

    Etonyorritie ilapolosak

    kituak

    marko 3:16; yohona 1:40-42, 2:12-14 181

  • Kainyoo doi eyasita? Eitasho teine wueji nebo esaa nalulung’a, itu ewalu

    toki, ekegira ake airin ina keene.

    Ore enkaji e papa lai neishaa paa

    ewueji enkomono, kake imbelekenya intai aitaa

    olkurroto loo lapurrok. Entayu pookin boo.

    Tena kata!

    Eji enkaji e Papai lenye? Kejo toi kang’ai ninye?

    Messia?

    Mintaa enkaji e papalai enkaji e biashara, irara

    ilapurrok.

    yohona 2:15-16

    Enkiboko egira

    aitobirr! Enkiboko!

    Pah!Pah!

    Kintobira taata faida. Eikash ena alang’ esiai.

    182

  • Ore te nkitaakuno

    nijojo enkomono naado.

    Neminyorrinyorro ile latia liniyi, inyorrinyorro

    iropiyiani oo ilelatia linyi.

    Irara eishoi oo lasuriak.

    Intupukoo inkolia.

    Pah!

    Kejo toi kang’ai ninye?

    Matayo 6:5-7, 12:34; yohona 2:15-16; 1 Timoteo 6:10

    Pah!

    Pah!

    Pah!

    Pah! Pah!Pah!

    Pah!Pah!

    183

  • Neimakita Yesu olngobor losesen lenye, kake eitu eibalie

    amu meyieu Yesu nening’u ninche.

    Tening’-giligili aponu enkaji e

    papai lai, nchoo eeku ing’ok inyi iponunu

    aairin-du.

    Idamumu lelo rorei oiroro Daudi

    eimaka Messia?

    Ee “Olom lenkaji Enkai laainosita amu etorikinote ilmang’ati le Nkai

    ororei lenye”

    Iyiololo ajo eiteng’enisho ilasirak

    nchere, tenelotu Messia, neipang’aki nabo kata

    Enkaji Enkai

    Ajo ira ilo Yesu le Nasaret oimaki Yohanna. Intayuo enyamali sapuk

    taata. Kalo monekie intodol iyiok?

    Ibalayu esipata ajo ara Messia, teninyalinyala ele ng’oborr naigil aitasheyie

    tiatua inkolong’i uni.

    Ilarin artam oonguan apa eewa

    peesheti ele ng’oborr, ijo iyie iin-dim atesheta tiatua inkolong’i uni?

    Enchau ina.

    Tenintoki alotu ene nekiimbung’

    iyie aen.

    Olkerembe le nkai 69:9, 119:139; yohona 2:17-22184

  • Neing’ua Yesu olooiteng’eni lenyenak Jerusalem nepuo Nasaret, enkanasa e Yesu.

    Nebolu Yesu isirat loloboini Isaiah. Netum enaibon

    yioloti e Messiah.

    Ore enaa enatamoo ninye, nelo Yesu atua sinagogi, ewueji neomonie Ilyahudi

    terishata e sabato.

    Oh Yesu, iewuo ang, toriku ilchoreta linonok pookin pee

    kintobiraki ninche en-daa sidai.

    Yieyio, kitii ake ene tenkiti rishata dorrop, erishata e

    sabato.

    Kitishipate peekidol obo lang etushukunye olchoreta

    lenyenak. Kitoning’o imbaa omon naatasate. Kiyieu nikidol inkumok

    naipirta kuna baa ade.

    Kake ore tenakata nikiomon

    Yesu meisumaki iyiook Isirat sinyat

    Etii enkiyanget Enkai shumata nanu, amu aelie ninye nanu eilata aput peyie aliki

    ilaisinak ororei lenkai, naliki ilmodook emboloto oo nkonyek enye, nalaku lelo ooena, nalimu ajo etabawua enkata pee eyau Enkai en-jeunoto tialo iltunganak

    lenyenak.

    Ore duo taata neitabayieki ena

    aibon.

    ore enkolong e sabato naa enkolong naitengela Enkai pee eyeng’iyengae naa ibalie ninye too nkitanapat tomon eliki ilyahudi Enkiterunoto 2:2-3, Enaidurra 20:10) luka

    4:16-21

    185

  • Nepuo Yesu olooitengeni lenyenak Kapernaum.

    Enkanasa natii em-bata enaiposha namanya em-bata oo looitengeni lenyenak.

    Neigil aajing Sinagogi.

    ETAMORO ENKAI!

    Ira ake iyie olayioni lolaitobirani loo masaa

    oo m-baoi

    Entirring’ata. amu kipuoito.

    Entanag’ too soitok

    metua. Eji ejito ninye Messiah!

    Losinyati! Tung’ai iyiok.

    Aayiolo ajo ira ng’ae, ira

    osinyati Lenkai.

    Etijing’a iloitiruani

    ninye, entayu tene wueji.

    Iyewuo aidakie yiok iloitiruani eton itu ebau enkata ang? Tapala iyiok. Kainyio

    kintaasa iyie?

    Kang’ae naishoo metijing’u

    ene? Todolu! Batisho!

    Laaitiruani! Aitanap intae

    empangu tiatua ele tungani nemintokiki aitanyamal ninye.

    Nejo Oloiboni, ekeeku Messiah ewangan tialo iloreren, naa

    ekeiruk ninche ninye. Emeyiana ilo owang’ toltau amu ekedol Enkai. Mekep Enkai lelo pookin

    ooponu enetii ninye, aa Ilyahudi arashu

    ilooloreren.

    luka 4:28-35186

  • Eeaahhhhee

    Ore nabo kata, neinyototo aitashe toonkejek enyenak.

    Enchom!

    Kainyo intaasa ninye?

    Ketua?

    Eipang’a iloitiruani, shomo

    inkoitoi inonok nemintoki aas

    eng’oki.

    Eeta Yesu enkitoria pookin teshumata

    oloitiruani. Eishiwuoa oltungani.

    Petero, ejoito enkitok ino enare nilotu

    ang’ amu emuei yieyio lino tolkirobi.

    Aikiponu.

    Oh Petero, Olee lai, atureishe

    nanu amu etopone enkirowuaj.

    Mieurishoyu, Etii olkitok

    ene.

    marko 1:25-30; luka 4:35-38

    Meisisi Enkai

    187

  • Neningoyu oleng olomoni

    lolkishiunei, neyauni iltamueyia kumok enetii Yesu.

    Nedumunye terruat enye

    neinyototo aisiai Yesu olkipaareta

    lenyenak.

    Inyio Nakitok, eishomo

    emueyian ino.

    Egira adumunye! Eishiwuo!

    Lokitok, etalepori inkejek e papa aiteru apa ara enkiti ayioni,

    etusulakine apa olchani negil enkoriong enye. Teniin-dim inchiunye?

    Inyo shomo.

    Enenkai enkisisa.

    Lokitok, etoiwuoki apa entito ai aa

    modooni, iin-dim aishiunye?

    Aidim ashomo. Enenking’asia

    marko 1:30-34; luka 4:38-40188

  • Nepuo Yesu olooitengeni lenyenak Jerusalem toonkolong osirua, neitengenisho

    Yesu tenkaji Enkai

    Ore anaa enajo ilkigerot, “ekedolisho ilmodook” edolishoyu tenakata entito ino?

    mpapa, keyie ilo?

    oh, mpapa, eitu aikata adol

    ajo inji inkununo, kake ira sidai

    alang’u enagira apa aibirribirr.

    Itoning’o ejo lelo liopa inchere eishaa pee inyorru ilchoreta nim-bayu ilmag’ati linonok,

    kake ajoki nanu intae entoyorr ilmangati ninyi nintaasiasa

    isidain.

    Ore tenikidek oltung’ani, mishuk ilo deket kake toomonoki meeu emayianata shumata ninye, ntaasa iltung’anak anaa eniyieu

    nikintaasi sii ninye iyie iyata enyamali naaijo enenye.

    Ore tenikiinyal oltung’ani, tapaliki, aikimayiani teniata oltau

    sidai amu idol Enkai naa tening’oru eseriani imayiana oleng’

    Oo ilo rorei ojo enkong’u

    wenkong’u, olalae o lalae?

    Ore tenikiosh oltung’ani esederr, inchoo enkae metoosho sii ninye, minyorru ake olarrabal,

    tenidol ajo eyieu olelatia lino olkarasha niata aare, inchoo obo. Teneeta esumash, inchoo endaa. Nekimayian Papa lino leshumata

    tenkaraki ina.

    Itoning’o eji, miarr metua, kake aajoki iyie, tenigorokino

    olalashe lino metii esipata, nitii batisho enkiguana

    Matayo 5:8, 21-22, 38-44, 6:12, Marko 1:34, Luka 4:39-41 189

  • Itoningo eji eishaa pee miloloito? Kake aajoki nanu iyie,

    teniing’or enkitok ning’uarr nin-dipa ataasa eloloito totlau lino.

    Ore ilarikok le nkirukoto

    neitodolu ajo sinyata tioriong’

    kake ore tiatua naa ilaing’okok.

    Kenyaanyukie enkuraren naawosho orangi oibor tioriong’ kake ore atua nebore iloik loolmeneng’a

    ore ake piimira sinyati enagiroo ninche nimidol enkitoria Enkai

    Etii enkoitoi nalala nalo

    enkidaata naa aikumok ilooim

    ina.

    Nanu emilanko naimi epuei keperr. Tenikiimaa nanu naa iyooki atum enkishui oo ntarasi.

    Teniimaa kulie oitoi nin-daaya toongok inonok.

    Kianyoo pee inchiunye

    iltunganak tenkolong esabato. Etejo apa

    Musa pee measi esiai te nkolong ee

    sabato.

    airriua nanu papa enkop pee aas esiai

    enye, naa ore pooki toki naas naa ina naajoki

    ninye.

    Igira aitorisioki kewan Enkai naa

    engoki ina, naa ore olerrinyore lenye naa

    keeya.

    Yieuna Enkai e keperr pee iserememe enkerai

    anaa eniserememe Enkai

    Ekelotu erishata naa ore lelo ootii inkuraren

    naa kening oltoilo lai nepiu. Neinyototoki kulikae enkishui oo ntarasi, ore kulie nepuo

    olpalbal lenkima.

    Esipa enkerai Enkai ena, ore

    enaiteru naa im-baa enkingasia, neiro

    im-baa naagut tempijan sapuk

    Kepaashari ninye too larikok lenkirukoto eiro

    ninye teng’-golon sapuk, aure ajo keyookini aarr

    metua.

    Kalo nanu aliki enkitok

    aai.

    Matayo 5:27-28, 7:13-4,28-29, 23:27-28; yohona 5:18-19,23,29-30, 14:6190

  • Lokitok etii olfarisayoi ene likieuo adol naa olarikoni loo Lyahudi oltungani le

    tipat oleng.

    Kainyoo pee eewuo kewarie? Kedol enkurruna tenedoli eboitare

    Yesu.

    Kalo nanu airorie ninye makewuon,

    Lokitok kiyiolo iyiok

    ilarikok loo Lyahudi ajo ira oloitengenani

    oing’ua Enkai amu meeta oltung’ani oidim ataasa

    im-baa enkingasia niyasita iyie, tenemeeta Enkai

    tenebo ninye,

    Teneitu kiini aitoki nimijing

    enkitoria Enkai

    Kekijoki paashukokino enkoshoke

    eyieyio paaini aingil eniare,

    A a eiu osesen, osesen, neiu enkiyang’et

    enkiyang’et. Nicodemus, toningo enaajoki, nchere pee kiiuni

    enenkaigil

    Kaja eikununye ena iunoto eare?

    Ore eiunoto enkiyang’et naimakita naa enking’asia, nemelio enaa osiwuo kake kiima ake eyia. Eishaakinore

    pee itum ene iunoto e shumata pee idol

    enkitoria Enkai.

    Ore anaa pee ilepie

    Musa olasurai torpurkel

    neija sii nanu ailepeiki.

    Kake egira apa ninche aaye too wonyot oo lasuriak amu etaasa

    eng’oki tedukuya Enkai. Ore pee eimariri olasurai

    losuyai neishiu nabo kata.

    Enkikena 21:5-9 yohona 3:1-14Ore obo loo ilyahudi neitayuni pee eitasheiki olkereti ogol loo lyahudi 191

  • Esipa, naa ore otaata, egira iltung’anak aaye

    toowonyot oolasuriak oo ng’ok. Kake nanu aaata eilepieki peyie edol iltunganak pookin. Ore apa anaa enaitajeuki lelo otoonyo ilasuriak tolpurkel

    peing’or olasurai losuyai, ore sii ninche lelo pookin otoonyo

    eng’oki netum en-jeunoto tenaimariri nanu.

    Amu etonyorra apa Enkai enkop aikon-ji omeishoru

    enkerai enye nabo paa ore pooki ng’ae oiruk ninye, nemeimin, kake netum enkishui nemeish. Ore pooki ng’ae lairuk nanu neeta enkishui

    nemeeish, kake oreolemairuk neidipaki aiguanare ninye.

    Neaku ijoito ore einoto ng’ejuk naa

    ninye ake olchani loo ngok? Naa aikipuoi aaik iyie tolchani pee iyau

    enkordunoto?

    Kanu eesa ena jeunoto

    ng’ejuk?

    Aidipaki aililio

    maatodua pooki ng’ae.

    yohona 3:14-18192

  • Nemanya apa Isamaria erishata e Jerusalem o Galilaya. Meyieu apa

    Ilyahudi nenyikaki Isamaria, mepunyaki ninye inkanas enye,

    amu ekejo apa ninche eisarkenyie

    Isamaria enkirukoto enye. Neing’asieyie Yesu nabo olong

    ilooiteng’eni lenyenak

    Etanaure apa Yesu neeta enkure wesumash. Ore hoo

    nemerishata naponunye inkituaak aoku enkare

    tenchorro, nelotu enkitok oo Samaria aoku enkare

    Ore te mpolos en-dama nebaiki enchorro natii aulo enkanasa.

    ootu, amu aimaa ake atua

    Samaria

    Lokitok, mesinya, nemeshilaa ninche! iltunganak aisinak

    neibor onyek

    Eyieunoto e papa peyie alo

    Samaria

    Iton iyie tene wueji

    openy

    Enchom atua enkanasa enyang’u inkiri, akaanyu nanu

    intae tene tenchorro.

    Eeh, amu aishaakino peyie aas esiai e papa.

    yohona 4:1-8 193

  • Neton Yesu te Samaria inkolong’i

    are neliki iltungaanak ororei Lenkai.

    Inchooki ekare naok toltoo lino.

    ha! Kainyo iyie peyie iomonu enkare

    tenanu enkitok o samaria nira olee

    loolyahudi? Anaijo oshi miyieuu toki te

    iyiok.

    Tenemutu iyiolo enkishooroto Enkai o

    ajo kang’ae ara, enaata kijoki maishoo enkare

    enkishui.

    Iyieu nikincho nanu enkare? Miata entoki niokunye neesurr ena

    shorro. Kaji itumie iyie enkare enkishui

    Teniok enkare ena shorro, nikiingil enkure. Kake enkare

    naisho nanu naa atua iyie etii, neijirrijirru enkare oo ntarasi

    Inchooki naa ina are enkishui pee maaigil aikata atirr

    enkure.

    Shomo impoto olmoruo lino peyie aaliki ilomon lena

    are.

    Maata nanu

    olpayian.

    Iyata apa ilewa imiet kake ore olee liboitare tenakata neme olpayian lino.

    Esipa ajo ira iyie oloiboni pee iyiolo ing’ok ainei

    naaisudoro

    Iserememe intae Ilyahudi te Jerusalem,

    nikiserem iyiok tele doinyio, kalo doinyio enare neseremieki?

    Ore Enkai naa enkiyanget. Meseremi toolng’obori oitobira

    nkaik etung’ani. Egira Enkai aing’oru iltung’anak oiruk

    esipata neserem ninye tenkiyang’et.

    Kiyiolo ajo egira Messia alotu, naa

    tenelotu neliki iyiok esipata.

    Igira iyie airorie Messia

    tenakata.

    Kalo aing’oru

    inchorueti ainei peyie

    aliki.

    yohona 4:7-29, 40194

  • Ore enkata nabo, nitashe Yesu olooitengeni lenyenak tenkiti doinyio narumita enaiposha e Galilaya neponu inkalifuni ooltung’anak oinguaa inknas naapasha aainining’ ninye eiteng’enisho.

    Teniomon, mitiu enaa isunkuro lenkirukoto

    oomon teumata peyie edoli.

    Naa teniomon nimiing’-gil ilomon, enaa eniko ilarikok linyi lenkirukoto, amu eitashe tenetii iltung’anak kumok pee eitodolu

    esinyatishu enye.

    Minturraa enkata ino sapuk aing’oru karsisisho. Eeta ilkarsisis enyamalitin

    kumok alangu pookin, nenyorr karsisishu enye oleng’

    ometomitiki ejing’ keperr

    Mipikipiki olchumati inyi

    ena kop kake entipik

    keperr peyie ebik intarasi. Emisiayiayia ilkituak waare, Enkai

    oropiyiani. Imaniki im-bayie obo ninyorru

    likae.

    Lokitok, emuto netaboitare yiok kulo

    tung’anak endama pookin, eeta ninche esumash naa elakwa

    enkanasa naidim aanotie en-daa.

    Inchoo epuo pee etum

    ainyang’u in-daiki.

    Lokitok, inko ena daa ai naitobiraka duo yieyio, imukateni imiet

    osinkirr aare.

    Entotona iltung’anak pookin pee

    kincho endaa

    tenyoo?

    Matayo 6:1-7, 19-21, 14:15

    Tenincho impisai ilaisinak, mias teneibala metodua

    pookin ng’ae. Tenias intokiting

    enkirukoto peyie kisis kulie tunganak, mitum olerrinyore te keperr neeku Mincho enkaina ino

    etatene eyiolou entokinatii ene kedienye.

    195

  • Matodol siyie, ekelio ajo

    kiata isinkirr o mukateni

    Olkitok, kake miidip niye in oltung’ani

    obo, tapala yie 5,000.

    Entoomonu inkikapuni 12 nirretanana pee inchooyoyo

    en-daa.

    Emayiana enkarna ino papa Enkai ai, orkingi lenkop pookin, oyaua en-daa

    enkop.

    Kainyoo eesita pee

    egira abukoki inakiti daa enkikapu sapuk

    Ng’ura siyie! Kai

    einguaa ina daa pookin.

    Matayo 14:19-21; Luke 9:16-17196

  • Neilepaki Yesu oldoinyio openy,

    nejing ilooiteng’eni lenyenak emeli aapuo

    idialo enaiposha.

    Nedumu iltung’anak imukateni osinkirr

    tenkikapu, neponari ina daa aigil waade.

    Eya nelo apake Yesu openy olpurkel aomon

    Meisis Enkai

    ekeishoru emukate naing’uaa keperr

    enaa Musa.

    Meiruk yeioyio ena!

    Lokitok einasa iltung’anak pookin endaa neraposho, neton ake ebore

    inkikapuni.

    Enturrrurro pookin natelekunye,

    nijing’ijing’i emeli apuo ida alo enaiposha amu

    alotu ade, ang’as ailepaki oldoinyio aomon.

    Matayo 14:20-23 197

  • Ore pee ebaiki ilooiteng’eni empolos enaiposha. Nelotu osiwuo sapuk

    lenaiposha. Neirut ninche naleng’ ejo keya enkare.

    Eitu aikata adol osiwuo torrono aiko

    in-ji Meekure kin-dimu

    ena

    Ngu’ra, etii entoki natii atua

    enkare

    Enkiyang’et!

    Oltungani oloito tenchumata enkare!

    Petero, nanu,

    emiurishoyu.

    Lokitok, tenaa iyie ilo, nchooki maeu

    enitii tenchumata enkare, enaa

    eniasita.

    Ou enatii Petero.

    Enkiyang’et!

    Keya iyiook enkare

    Matayo 14:24-29198

  • Neiteru peter alo teshumata enkare enetii

    Yesu.

    Ore pee edol peter enkare

    eilugo nemedolita Yesu, neirut.

    near enkuretisho enkirukoto e

    Petero neiteru adoyio.

    Milo Petero

    Agira alotu

    lokitok

    Lokitok taretuoki.

    Matayo 14:29-30 199

  • Neshuku Yesu Petero emeli, neponu pokira

    teshumata enkare

    Nebuaki Yesu osiwuo, neitirring’a

    enaisposha.

    Petero, etadoyie

    enkirukoto ino te nanu

    Petero, ishomo iyie teshumata

    enkare

    Eseriani, ntirring’ayu!

    Tung’ayioki olaitoriani

    amu ara olaing’okoni.

    Esipa ajo ira enkerai Enkai

    Olaitoriani lai naa Enkai

    ai

    Iyie Kristo loo

    Siraeli

    Matayo 14:31-33,4:38-41200

  • Eidinga naleng kuna olongi oosiruai,

    eponu iltunganak toloshon pookin, eponu kulie tenelakua oleng

    naba enaa Roma o Misiri

    Emaapeiti abori, enkalo

    olbuaa lenkare.

    Etonita oshiaake ele tung’ani tene tenkata naado

    oleng’

    Iyieu nilulung’ayu?

    Maata oltung’ani

    laaret.

    Inyo, tudumu erruat ino,

    shomo.

    Ira Yesu. Emira? Atoning’o

    im-baa kumok enkingasia

    nitaasa

    Shie, tapala en-dala! Etaa

    ele aisinani maima ilarin tomoniuni

    ooisiet

    Pasaka ang’ sinyati ena. Mee pee elotu ainyal eseriani ang’.

    Ore tesiadi…

    Yohona 5:1-8 201

  • Aning eji etii olturrurr oiteruaki pee eitigirr ninye. Egira aya iltauja loo ltung’anak

    kumok oleng’

    Eeh. Eiruko iltung’anak aajo eidim ataasa im-baa enking’asia

    Kejo toi Yesu kangai ninye?

    Messia?

    Ng’ura inkejek enyenaka! Egira

    aasapuku!

    Egira ainyototo!

    Meidimayu!

    Meisisi Enkai,

    etulusoitie kulo arin pookin.

    Ore Yesu naa ninye Messiah

    Kainyoo pee inchiunye tenkolong e

    sabato?

    Etiaka apa yiok

    musa peyie mekiasisho

    tenkolong e sabato Eishoruno pee

    intayu olkinteng lino otadoikio eng’-gumoto tenkolong’ e sabato? Katigila inkitanapat

    tenaishiunye

    oltung’ani, Eesisho papa

    tenkolong’ e sabato na akaasita enadol

    oshi eas.

    Luka 14202

  • Ejoito Enkai menye. Egira

    aitorisioki keon Enkai

    Em-bung’a. Enare neeri toosoitok ometua.

    Entaarr metua

    Iariara oltungani amu ishiunye olikai tenkolong’ e

    sabato

    Egira agilunore

    inkitanapat ang’

    Eitu eimaki sheria

    Enining’o enayieu nejo

    Enining’oki. Itanyamala amu

    ataasa ena bae nabo, idolidolo inkumok sapukin naalang’u ena. Ore enaa

    pee eidim papa aitopiu lelo ootuata, aishoo sii nanu ina kitoria. Aishoo papa enkitoria nalulung’a

    tialo enakop.

    Tenimikianyit nanu, mianyit sii ninye Enkai. Aaliki esipata, ore ilo laairuk nanu, neiruk ilo lairriwua naa eketum enkishui

    nemeeish.

    Kai inko pee inchooyo

    enkishui nemeish?

    Ekelotu enkata, naa kening’ oltoilo lai ilootuata neipang’u

    tookuraren. Ore lelo ootaasa isupati neinyototoki enkishui nemeeish, ore lelo otasasa intorrok nenang’akini

    olparbal lenkima.

    Ore ina naa emoroto Enkai. metii oltungani

    oidim aitopiu ilootuata, neishooyo

    enkishui nemeeish, Enkai ake.

    yohona 5:18-29 203

  • Mikirukuruku intae nanu, neibonuo apa john elotunoto

    ai naa nija etui ilkigerot, entujurr ilkigerot, amu keiro ninche im-baa enaobon kumok

    naipirta ai.

    Mijojo enaa kaiguanare nanu intae

    tedukuya Enkai, inkitanapat e Musa nitalaikinote aatusuj naaku shakenisho tentae.

    Ele eyieuni neeri metua, kake keiro ninye isipat metii enkuretisho nemeeta entoki

    naas ninche, keyiolo sa ilarikok aajo Kristo, Messiah loo

    Siraeli ele?Ejo isirat, mikiyiolo kenya ajo

    kaji eing’ua Messiah, kake kiyiolo aajo ore ele naa olayioni lolaitobirani loo

    masaa oo m-baoi oing’uaa Galilaya.

    Ijojo kiyiolo niyiolo ening’uaa. Eitu apa alotu enakop openy, papa apa lairriwua. Miyiololo intae papa, kake ayiolilo

    nanu ninye, ninye lairriwua enitii.

    Eyiolo intokitin pookin Ele taa

    ninye Messiah otejoki apa

    elotu

    Ianyu Messiah metaasa imbaa

    kumok enking’asia alang’u inaataasa ele

    tung’ani?

    Enchom tenakata

    embung’a ilo omorr Enkai

    Eirukito iltunganak kumok ninye. Eishaa pee

    eitigiri.

    Kai eikuna pee

    aatoning’o?

    Etodolu ajo etarruoyie

    pae taata tenarishata

    yohona 5:30-39, 45, 6:42-43, 7:25-32, 40-41204

  • Neiro Nikodemus, olee oeuo enetii Yesu kewarie.

    Emayiana lelo oota

    enkure oing’oru esinyatisho amu ekeiputi ninche.

    Emayiana

    lelo oitobirr osotua amu ekeji ninche

    inkera Enkai, tonyorra ilmang’ati linono, naa

    tamayiana.

    Tenetii oloota enkure, ou enatii tooko enkare. Nemany oltau sinyati

    atua ninye anaa enchorro naijirrijirru enkare

    empuan.

    Kainyoo pee eitu iyauu

    enikitii? Naa kegira naaji aitashe

    tedukuya intae? Kainyoo pee itu im-bung’ubung’u?

    Meetae aikata

    oltung’ani oiro enaa ele

    tung’ani.

    Eimakita ake ninye

    enyorrata o empalikino

    Ha ha. Keteleja sii ninye intae? Ketonyorraitie ninye

    ilarikok olfarisayo oisumate? Eishaakino ake peeye eye Yesu

    Keishoru inkitanapat ang pee eeri oltung’ani eitu eining’i

    metang’oroi kewan?

    Nikodemus ira sii iyie obo loo lelo asujak lenyenak oinguaa Galilaya?

    Tujurro isirat, meiguaa Messiah Galilaya, eing’uaa ninye Betlehem e

    Judea naa olayioni le Daudi

    Meiro ninye enaa olarruoni

    Ekeji ninye enkitabaroto

    enaibon oolarin

    inkalifuni onguan

    Matayo 5:6,9 yohona 4:14, 7:45-52 205

  • Nelotu olakili aikilikuanishore Yesu.

    Kelejita ninye iltung’anak

    lemeyiolo too monko

    Etiu enaa keeta ewalata oo

    ntokitin pooki

    Kainyoo pee mikirriwaa olakili obo ng’en lororei

    metarresho ninye too rorei

    lenyenak.

    Ayiolo olakili ng’en naleng’

    netolo

    Lokitok, kaa nanu aas

    pee ajung enkishui nemeeish

    Kainyoo ejo inkitanapat?

    Ejo pee inyorru Enkai ino

    toltau lino pookin, tenkishui ino, teng’-

    golon ino pookin, toon-damunot inonok pookin niyorru olelatia enaa

    pee inyorr keon

    Neina ewalata ino. Ore enyorrata naa ninye

    naitabaya inkitanapat pooki. Teninyorr olelatia lino

    anaa pee inyorr kewon naa intiship enkai.

    Ee kake kalo olelatia? Majo pooki ng’ae

    ometabaiki kulo Roma lekitala.

    Etii apa olee obo oloito oing’uaa Yerusalem

    neloito Jericho nelok ninye ilpurrisho tenkoitoi neer

    neoru pooki toki neing’uaa ninye ejo etua.

    Negiroo

    olapolosani, neinepu eirrag

    tenkoitioi neman negiroo alo neitu

    eret ninye.

    Akaaliki enkatini

    luka 10:25-31206

  • Nejia etiu ole Lawi, oltung’ani oasisho tenkaji Enkai, neitashe, neing’orr,

    negiroo, neitu eret.

    Kainyoo esidano, tenijo iata enyorratta kake

    mintodolu inkiasin enyorrata. Teniminyorr oleletia lino

    minyorr Enkai.

    Neisuj, neenaa Osamarioi impaldakani oladuoo tung’ani. Ore enyorrata enye neme enenkutuk ake kake

    enoonkiasin

    Nepik osamariai ilotung’ani osikiria

    lenya neya hoteli enelo ayeng’iyeng’are

    neishiunye.

    Nelotu Osamariai, iltung’anak oomen Ilyahudi ejo mesinya, ore pee einepu

    oladuoo tung’ani eirrag nemeishop, eitu ninye eshilaa

    ajo oloolyahudi.

    Neduaaki Olsamaria olg’urr neitashe aret

    ilo tung’ani.

    Ting’iria amu ayewuo aya pee

    aabak

    Kaalaaki nanu iyie impisai oo wikii are eneiirrag o en-daa nanya. Ore pee etii garama natoponari

    naalotu alaaki ashuko

    luka 10:32-35 207

  • Kinkilikuana nanu ajo kang’ae olelatia, tiakaki

    kamaa tekulo okuni, kang’ae olelatia tele tungani?

    Ilo oitodolua olg’urr.

    Shomo naa taasa enaa ele

    Samariai. Tonyorra olelatia lino

    Ele modai, entayu teine eitu eibelekeny Yesu

    metusuja. Kaaji kiteng’ena ena? Meidimayu! Etii iltung’anak lemeyieu

    enyorrata.

    Itoning’o ake eji tonyorra ilchoreta linono kake im-bai ilmag’ati linono.

    Kake aajoki nanu iyie, tonyorra ilmagati linono, tamayiana lelo likidek, ntaasa isidain lelolelo likimba toomonoki lelo likimen

    nikisiashore, nikisisil.

    Enkingasia

    matayo 5:43-44; luka 10:36-37208