42

OTTO HARRASSOWIÎZia800201.us.archive.org/14/items/trkischelesest00... · 2008. 4. 1. · TttrkîscheLesestoffe handschriftliclimRyk^a-Charaktermdumschriebenmit lateinischenBuchstaben,mterBeifügngeinereinfûhrenden

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • OTTO HARRASSOWIÎZBUCHHANDLUNG-ANTIQ

    aEIPZIG--

  • Tttrkîsche Lesestoffe

    handschriftlicl im Ryk^a-Charakter md umschrieben mit

    lateinischen Buchstaben, mter Beifügng einer einfûhrenden

    Darstellung des türkischen Alphabets im Ryk^a-Charakter

    zusammengestellt

    .•»

    von

    Hans StummeProfesBor an der Universitat Leipzig

    und ^^Halil Fikret

    oand. phil.'*s O ^ '

    Leipzig

    Otto Harrassovvitz

    1916

  • Vorbemerkung.

    in den folgeuden Blattern, die den sich der schönen Sprache der Osmanen Widraen-den im Lesen türkischer Handschrift bilden wollen

    ,hat der e r s t e der Unterzeichneten

    lediglich als Ausführer der Umschrift zu gelten. Hingegen ist der zweite von ihnen derSchreiber des Grundtextes und zugleich auch der Verfasser der in das Studium des türkischen

    Ryk'a einführenden Aufstellungen sowie der Verfasser der SchluBnumroer des Heftes, die

    sich als Brief eines bei Anaforta kâmpfenden Türken an seine Mutter gibt; bei den übrigenNummern tritt er als Auswâhler auf. Über das Verhaltnis der betreiFenden Texte zu ihreu

    Vorlagen sei Folgendes bemerkt:

    Die Sprichwörter (zurnb-i-emsal) wurden — \vo der Auswâhler nicht aus eigenerErinnerung schöpfte

    — in Anlehnung an Nr. VII des Heftchens „Türkische Lesestücke.Zusammengestellt von Hans Stumme" (Leipzig, J. C. Hinrichs'sche Buchhandlung, 1916)ansgesucht; so entspricht denn Zeile 8 (von atesden an) bis 16 auf Seite 10 unseres

    Heftchens reichlich genau den Zeilen 347—370 der genannten — wohlverstanden in

    Nes^i-Druckschrift gegebenen — Lesestücke, öder aber auch den Seiten 11—23 desSchreibvorlageheftes ,Türkische Schrift. Ein Übungsheft zum Schreibenlernen des Türkischenvon Hans Stumme und St. Tertsakian" (3. Auflage, ebenfalls Hinrichs 1916).

    Von den verschiedenen Anekdoten {Muhtelif Ictifeler) sind die ersten zwölf sowiedie zwei letzten (welche eigentlich nur Witzchen sind) der Anekdotensammlung Küllijat--letdif von Fal'k Resad (Konstantinopel 1328 der Hidschra) entnommen worden. Diedreizehnte und die vierzehnte dagegen sind zwei Nassr e ddin - Schwânke; sie werden hierin derselben Fassung raitgeteilt, die sie bei Stumme, T. Les., Zeile 375

    —383, bezw. bei

    Stumme & Tertsakian, S. 25—29 aufvveisen.Von den Liedern {Türkçe s'hler) ist das erste das bekannte Marschlied {Ordu

    marsy), gedichtet 1908. Die dann folgenden zehn Schnadahüpfeln {Maniler) sind ebenfalls

    bei Stumme, T. Les. — als Nr. IX daselbst — zu finden; sie entstammen der bekanntenSammlung I. Kinos's: Oszmân-török nepköltesi gyüjtemeny (Budapest 1887 u. 1889). Das

    wehmütige Lied ,In der Fremde" {Jabanda bulunurum) endlich wird hier zum ersten Maleveröffentlicht

    ;es hat zum Verfasser einen im eisigen Norden 1 ebenden Osmanen, der seinen

    Namen aber durchaus nicht nennen will.Das Pâdagogische Stücklein {Terbijeli bir kyt'a), das nun noch zu erwâhnen

    ist, wurde dem bekannten Lesebuche Ta'Um-i-kyraet des Mu'allim Nai entnommen; auchdieses Stück finden wir bei Stumme, T. Les., nümlich Z. 1—23 daselbst; auch hier hat alsoder türkische Studien Treibende die beste Gelegenheit Ryk'a und Neshi zu vergleichen!

    Der auf Seite 9 einigemale auftretende*

    soll anzeigen , daB die betr. Lautgruppennur Buchstabenzusammenstellungen ohne Wortbedeutung sind.

    Leipzig, Januar 1916.

    Hans Stumme.

    Halil Fikret.

  • — 2 —

    » • » > « *

    0» m f>

    a " A

    7-

    I

    6t

    1

    J

    J

    * /•

    <

    j

    j

    P

    P

    P

    t-

    t

    • «

    âmZ

    AZ

    V

  • oo

    -ö>' i: i:

    . • • •

    m

  • _ 4 —

    ,J\,j^Xj^,jM ^j^'j'^'J:'^ .vtL^ .i-U- .iTj^

    . y>^ . ->ijy . aZ/'j^' »J^J '0> ^i>. »jf , jy.>>.i>^> . ii)

    ^•^U.t/i" £> UU> . '^f'lfYL»- '^^l' • ^'^t*• '^-»l' . tA*Ji* •

    çl»?»'

  • — 5 —

    ^ ba. pa. baba. papas. bu. pak. pai. tütün, tarla,

    tabut. bas. ^ jjj^g \)q\^ ^al. palaz. türk. budak. boi.

    baby. wadi. bunak, jalan.^

    jazar. jok. ja. ba.

    * çoban, çapak. baa. cam, can. al. çabuk, hay,

    ok. corab. hala. '' hui. capul. lawi. çapak, cj'buk.

    halat, bay, bay.

    " saz. sade, sade. de, de. sade ja. baak, sazan. süt.

    söz.' süs. sab. sajak. sazy. sasy. sopa. ary. soba.

    obay. * ajy. oi. ol. zarib. padiah, sokak.

    ^tabur, tabur. otur. gazi. 'adi. 'ud. tok. top. tuz.

    tozak. tut.'" tutar, tutam, topal, topal, toparlak.

    tawla, tawla.

    ^^fani, fani. katy. fae. furun. koc. kapu. kac. çakal,

    çakal. Farabi. ^- kat. kuzu. kuru. kartal , kartal.

    Karakorum. kum. topal, topal. kötü.^^

    kar, kar. ka,

    ka. kafi, kafi. güc. küp. haki, haki. ona. buna. gök.

    '*gütürüm. oradaki, oradaki, topaç.

    ^^lapa. lala. lapay. bulut, lale, lale. lüle, lüle. soluk,

    dürlü. dolu. ^^ lokum, mal, mal. mawi. madam. mart.

    gam. am-da. hawan. mahy. maa.

  • — 6 —

    m mm » • g m » t * ^ , » t

    m fi m M m m * * f m ' » ^ m m m

    • • ' » m m »' m fi » '

    •^» ^» • • » m m ^' • ' ^

    ' fim ' '

  • — 7 —

    ^ tulum. oluk. mazgal olsun, bulsun, hilal.

    ^kyr. kyz. iz. wyz. wer. gir. ip. dip. pire. tire.

    ajyr. demir.

    8 diz. kyzdy. gizli, kyzak. çizgi, çizgi, sakyz. kajyn,

    kajyn. karyn.

    *lira. kan. si*ke, sirke. §ira. zira. öakyr. bit, bit.

    pip, pip. is*.^

    git. et. fit. wyz*. öewir, öewir.

    *bil. sil. pil. kajyk. dil. kyl. kyryk. aryk. is, is.

    di§. ky§.'

    seif. keif. lif. redif. iwa. siwn. §is, §is.

    catyk.^alys. yk. kywryk. is. alys. armasyk. al.

    sis. Nil.^

    kajys. kalyp. kandyr. kyzyl. katyr. diwane,

    diwane. syk.

    ^°iö. biC. din. hiö. ti. y. Cy. dik, dik, dik.

    delik, delik.^^ deik. kywrym. paidos. jarym. kazan.

    hanym. takym, takym. kim.^^

    gei'. di'*. kywryk. 'i'*.

    ^^pide. gide. ede. ky kywrak, iz*, ziz*. y*. ki*.

    zyz*. feiz, feiz.^*

    beiz, beiz. byz*. kyt*. ryt*. kyjy.

    gibi. ati, ati (aty, aty). autije, autije. hat.^* haz.

    gözleje, gözleje. bile. gele.

    ^^ bu öouk kim dir? — jalan kötü bir hui-dur. — „armudpi§, azyraa diiSl" güzelmi?

  • — 8

    .£'jU, jy. /!^ . j^^.i^ju£j.A,\^, j^j . i/-f.vU-f

    9ji^ Lr-^i /V-*0 »^Al .^U-«».^U-» •'f"'^'^»V*^l» • V'*''

    .^•^^'.^/U— -tH^^T-tÂ^'. ^.4i-.

  • — p —

    1paitak. peinir. tirjaki. dindar, jary, jarj^n. jaryn}'.

    ip. ipi. ipe.2

    tirit, titiz, makina. — kurnaz olangözünü aöar.

    " yak. ycra. icdi. yöan. fyyldy. pyhty. atyy.

    any. kazan. * kazany. jakyy. bakyy. lahm. —

    südü kim idi? — bu is uan werdi.•"' inhan. nau-yr. ykys. bykar. yar. iki. diki§,

    (iikis. §ifra.'^ küskün, aky. ykynty. oskn. kojumy.

    ydyklama. kyrrayzy.

    '

    dalyn, dalyu. daly. dalga, duigu. girdiji. ikiz.

    tyrmyk. sinir.* bin. bebek, bebeji. i^ki. aidynlyk.

    silgi, ile, ile.

    ^piirmek, dilimi. y§yk. wiski. zabtije. nazaret, nazaret.

    'ilham. ^" mutawa'at, mutawa'al. istiâhad. penâenbe,

    pensenbe (gesprochen: perembe). Wilhelm. isli.^^ maz-

    bata, isi öok. elselam (gesprochen: esselamj.

    ^^ ben. sen, sen. her. hep. siz. biz. senin, bizim,

    bizde, bizden, sizde. ^^ efendim, efendim, efendi, efendi,

    onda, onda. ondan, ondan. hal.^-

    katib, katib, katib.

    onun, onun. kafi, kafi. ewli, ewli.^^

    tabur, tabur, olduu,

    olduu, olduu, sabun, .sabun, ma'lum, ma'lum.^^ bulunan,

    bulunan, bulub. bulub.

  • — 10 —

    «

    ••^y^'^^U v>îr'A/ v^t^_ .. :,\^f>'?hJ/^X^

  • — 11 —

    Zurub-i-emsal.

    2 At ile eâek jarysamaz. ~ adam o -dur -ki ikraryndandönmeje.

    — az söilemek öok ^ söilemekden ewla-dyr. aztama' cok zijan getirir.

    — az "vveren adan werir; öok weren* maldan werir. — azy bilmejen ou liö bilmez. — aikardüman gizli dümandan ^ eji-dir. — agaö jas iken ejilir. -r-ekini jamur ister; jolu kurak. — " alaak wereek ileödenmez. — ekmeden biçilmez. — ekmek cijnenmejine jutul-maz. — ' allah kardaSy kardas jaratmys kesesini air3^ — alçakjerde Jâtma! sel alyr; jüksek

    ^jerde jâtma! jel alyr.

    — ala-majan öoua meme \vermezler. — atesdeu korkan dumanyndan^akynyr. — er olan ekmejini tasdan öykaryr. — balyk basdan

    kokar. — ° dumandan kurtulmak icün ate iöine düme! —ok karyna arslany öldürür. — ^^ rahat istejen adam ayr,kör, dilsiz olmaly.

    — u ujur, düman ujunaz. — ^^ \^qy ^u§juwasyny bejenir. — laiwan ölür, semeri kalyr; insan ölür,ady kalyr. — ^^ iki karpuz bir koltua ymaz. — bir ewdehoros cük oluna, sabah geö olur. — ^^ haiwan Jularydan,insan ikraryndan tutulur.

    — dilin kerniji juk-dur, ama kemi]!kyrar.

    — ^^ dost fena \vakytda bilinir. — sert sirke kendikabyna zarar eder. — joi'anyna gö-e ajayny ^^ uzat. —

    jemeksiz jatmak bor ile kalkmakdan eji-dir. — ja dewe jadevvei.

  • — 12 —

    ^'

    m

    '

    '^ ^'' ' ' • •

  • — 13 —

    Muhtelif letifeler.^ •

    -

    Hastanyn biri kendisini eji eden bir doktora der-ki:

    „doktor efendi, beni az zemanda eji-^

    etdiîiiiz icün size okadar

    medjnn-i-siikranjm-ki jasadykce onu bir dürlü ödejemejeeîim".

    * hekim ewab olarak: ,,ödenilemejeek gibi dejil, efendini;

    hepsi bes jüz urus-dur!'' demi.

    ^ bir hasta adam karysyna bir gün der-ki: „aman, kay,

    odama, rea ederim, senden*^ baka kimse girmesin, zira

    hastalyym sari we tehlikeli-dir!-'

    'fakyrlardan birinin karyy ayr bir hastalya tutular,

    adama: „nicnn hekim^getirtmejorsnn?" derler, fakyr adam-

    da :,,ne japalym ? biz fakyr adamlaryz , kendi kendimize

    ölürüz!" derais.

    " bir kys günü jolda düsüb kalmys olan bir sarhoa: ,.nicün

    öile jolda'"

    jatyjorsuii? kalknb ewine git!-' demiler, sarho

    ewab olarak: „görmejormusunuz? " her taraf buz tutmu!

    ajaym kajyjor! bir az buzlar erisin-da, giderim!" demi.

    ^2 bir sarho okakda düsmüs jatarmj^s. iki kii oradan

    geçerken, biri dijerine''^ der-ki: ,.hele, su sarhoa bak! sokaa

    düsmüs jatyjor!" dijer arkada: ,,ewet, gördüm.^*

    ah, su

    pis içki insanlary ne hale kojujor!" bu sözleri isiden sarhoS

    jawasa^^

    bas3'ny kaldyrarak: ,,kabahat icki-de dejil, ben-de!

    iödijim zeman jataa düsmem-da, sokaa düerim!" e\vabynda

    bulunmu.

  • 14

    - * • • • • '^

    ^* ' • » * ^

  • — 15 —

    ' hekimin biri hastalanmyâ olan bir sarhoa: „artyk tehli-

    keji atlatdyn, fekat büsbütün eji^ oldukdan sonra bir daha

    içki icrae!" deje nasihat etdikde, hasta: „öile oldukdan^oiira

    eji olmaklyym neje jarar?" demi§.

    * fransada 'askeri manewralar enasynda bir gün iki nefer

    jorularak bölüklerinden^ awusub kaçarlar we ta'limgahyû

    jakynyTida bir aaö altyna uzanub jatarlar. ^ bölücün zabyty

    bunlary görüne janlaryna gelüb: «burada ne japyjorsunuz?"

    deje tekdir etdikde,"

    'askerlerden biri:,. efendim, arkadaslary-

    myzyn hepsi muharebede kawa edenlerin taklidini ^ japy-

    jorlar; biz-da burada telef olanlaryn taklidini japyjoruz!"

    demi§.

    ^ bir dejirmeni eSejini önüne katmyS gider imi§. jolda

    köilünün biri buna rast ^° gelüb: „böile ikiniz nereje gidijor-

    sunuz?" dejine, dejirmeni parmayle köilüju göstererek: „ücü-

    müz ^^ iün aman almaa gidijoruz!" ewabyny wermis.

    ^2 bir odada jatan iki arkada §u jolda bir mu^awerede

    bulunmular :

    ^^birini arkada: ,,jahu, bana bak!" — ikini: „newar?"

    ^*bir.: „ujujormusun ?"

    — ik. : ,,neden sordun?"^^ bir.: „bir kac para ödün istejeekdim!" — ik. (jor-

    any baSyna ekerek): ,,ujujorum, ^^ dostum!" ewab3'nda

    bulunmuS.

  • 16 —

    •^ •

    iP-ö; â^^Myît^i^' .jir'fî.T^ '«^ff^ff'T^***—f-ti-rlfâi

  • — 17 —

    ^ Ac gözlü bir adama: ,.sen hangi eseri en zijade sajan-i-

    mütala'a göriijorsm?" demiler.- 6da ewab olarak: ,.jemek

    listelerini!" demi.

    ^ bir kimseje tarada bulunan dostlaryndan birinin wefat

    etdijini söilemisler. 6da*

    ,.jalan-dyr! ben kendisinden her

    posta mektub alyjorum; ejer öile bir sei olayd}', bana jazardy!"

    demi.

    ' bir köilünün eseji telef olmu, bundan dolai mahzun we

    kederli olduunu gören^ bir köilii: „nicün bu kadar keder-

    lenijorsuii? hepimiz o joluh Jolusu dejilmijiz?" demi.

    ' bir gün hoa efendi esejini aib edüb, herifin birine

    su'al eder. herif-da der-ki: ^ ..gördüm, filan jerde kady

    (geschrieben : kazy) olmu!" hoa: „gercek dersin! kady olaa-

    yny ben bilirdim, ^ zira ben oluma ders werir iken, eek

    kulaklaryny diküb dinler idi!" demi.

    ^° bir gün hoganyn ewine bir adam gelüb esefini ister.

    hoa: ,. esefim ewde jok-dur!" der.^^ kazara eek içeride

    bajTvr. herif der-ki: .,ai, hoa efendi. ,esek jok-dur' dersin,

    halbuki ^"^ içeride bayryjor!" hoa: ,.ne 'aa'ib adam imisin!

    eseje inanyrsyn-da, ak akalym ile^^ bana inanmazsyn!" demi.

    1*disgi ile müMeri. müteri: „dislerimi nayl buldunuz,

    efendim?" ^'' disi: ,,pek mükemmel, efendim; la'akall on dane-

    sini öekmek, dijerlerini doldurmak lazym!"

    1*'

    ,,ne düünüjorsun ?" ..najd düsünraejejim , — borumcok!" — ..adam sen-da! oras\v alaaklvlarvn düünsün!"

    2

  • — 18

    e>^} f'/i &ij ^.

  • — 10

    Türkçe si irler

    Ordu narsy.

    Ordumuz etdi jemin, 2. terk-i-aram eiledik.

    titredi hak ü zemin. â'ald ü 'ikdam eiledik.

    milleti etdi emin, nesr-i-meram eiledik,

    aCvldy al-i-ne\vin. i,aqle kijam eiledik.

    (Nakarat.) (Nakarat.)

    sang-açymyz sanymyz. 3. 'ogmanly alt'ady.jyz,

    'ogmaly 'unwaymyz, biz watan ewladyjyz.

    \vatan bizim auymyz, — milletin efradyjyz,

    feda olsun kanymyz! Vürrijet ei^hadyjyzl

    Maniler.

    ]. Ak.sam oldu, neile.Jem? 2. baa itdim nar i?,la.

    derdim kime söilejem? gül kopardym jar iöün;

    gözüm dikeni aksam. analar kyz dourmu

    seni jarsyz neilejem deli-kanlylar i(^ün.

    2*

  • 20 ~

    »mm» /t > — i

  • — 21

    3. bacede kuru öiek,

    üstüne konar böek;

    gitdim, jaryma sordum,

    beni se\ver-mi gerçek?

    7. denizin icindejin.

    kajyyn kycyndajym.

    'aiblamajyn, kardaslar;

    bir ate§ icindejim!

    4. bacelerde seftaly, 8. gökde jyldyz maha gider,

    benim jarym pek nazly; gah ejlenir, gah gider

    o jar benden kacyjor, — ben bu gün jary gördüm.

    jürejim her dem jasly. anyrym pad§ah geçer.

    5. ben nar aay dejilim, 9. hei, güzel kyz, gelmezler.

    jel esdikce ejilmem; seni bana wermezler;

    kâcma, güzel, karsymdan, — ejil, bir jol öpejim,

    ben düsmanyn dejiliml karanlj'k-dyr, görmezler!

    6. bir tas atdym dereje, ir>. abahdan sen kalkarsyn,

    kyz geldi penereje. mektebe sen gidersin;

    kyz, allaly s;ewersen, meramyn mekteb dejil:

    al beni icerije! sen capkynlyk edersin!

  • — 22 —

    ''

    '• /

    \ > ,/'

    '^» » »

  • 23 —

    Jahanda hulmurum!

    1. Memleketimden uzaym, 2. Eji anamdan uzaym,

    jabanda bulunurum; jabanda bulunurum;

    memleketime selamlar eji anama selamlar

    coköa gönderijorum. okca gönderijorum.

    ah, o kyzyl güllerinin ah, titrejen ellerinden

    kokusu bana esse, bir mektub bana gelse,

    ah, bejaz ami'lerinin ki o ak al}'' anamyn

    buhuru bana gelse! haberin bana \verse!

    lakin buraja gelemez lakin buraja gelemez

    senden ol §irin koku, ondan ol 'aziz haber.

    zira denizlere sürer allahym, kuwwet wer baûa,

    ruzgarlaryn ordusu. allahym, tebammül wer!

    memleketimden uzaym. memleketimden uzaym.

    jabanda bulunurum. jabanda bulunurum:

    memleketime selamlar memleketime, anama

    oka gönderijorum. selam gönderijorum.

  • 24

    J^/S,- -y^ ./^l i ^J^/,/^ . jj^r':^- ^^f^. l^J^^'

  • — 25 —

    (Terbijeli bir kyt^a.)

    ^ Ben bir küöük ouum. daha hiC bir sei bilmejorum.couklar ne bilirler? calysyrlarsa , her sei'i

    -örenirler, ben

    a3'saa3'm. bilmedijim selleri öjreneejim. couklar okumu,

    terbije g-örmüs^

    olurlarsa, anlary her kes sewer, her kes medl

    eder. — ben bir .sagirdim. hoalarym \var. bana ^ okujubjazmak öjreden. beni terbije eden aular-dyr. anlara 'ita'at et-

    melijim. dersime jazyma'

    calysmalyjym.—

    eji bir sagird

    'aklyny basyna toplar, hoasynyn sözünü dinler, dersine, Jazy-

    syna^

    calysjT, uslu, terbijeli olur, \vakt3le mektebe gider, ben

    sewine sewine mektebe gidijorum, okumaa,^

    jazmaa ^'alysy-

    jorum. okudukça, jazdyka ma'lumatym artyjor. nekadar güzel!

    —eji bir sagird arka-

    **

    daslarj^le awa etmez, okakdaoinamaz. iste ben öile bir sagird olmaa calysyjorum. — su'-*

    okuduum kitaby pek se\vijorum. nayl sewmejem? bilmedi-

    jim selleri bana öjredijor. beni terbijeli*"

    edijor. kitabymy

    dykkatla okujajym. okuduumu anlamaa calysaaym. anla-

    jamadyym jerleri hoaja ^^ orajym. o bana söiler, anladyr.— derslerimi dykkatla okursam, hatyrymda kalyr. unutmam,okuduklarymy

    ^- belledikce fikrim aöylyr, gitdiköe ma'lumatym

    artar. — tenbel 'ita'atsyz olan öouklar hic bir sei örene-mezler. " ahil kalyrlar. ben öile tenbel, 'ita'atsyz couklardan

    dejilim. ben alysaaym, öjreneejim, ahil'* kalmajaaym.

    — ihtida her sei insana gü gelir. jawas jawas kolai gelmejebaslar, calysmala

    ^^ her sei kolailasyr.— .simdi pek eji

    okujamajorum. dykkatla calysyrsam, az wakyt içinde güzel

    güzel okumaa '" baslarym. giizele okumay ojrensem, ne

    kadar sewinee]im!

  • 26

    • ••• • •• ••»Ji^cp^^jy^ ' • ^jy^^s ^J^^ eXJ^^ • ^^/^s ^p^^^jJ^I

  • — 27 —

    Çanak-kar adan bir türk ^askerinin mektubu.

    Anaforta 18 kanun ewwel 1915.

    Se\vgili anayym !^Bilmem, hatyryda-my-dyr? sana son bir mektubumda

    ingiliz we fransyzlary allahyn iznîle jakynda büsbütün * koga-

    aymyzy, hepsini denize ataaymyzy jazmys idim. bak,

    söiledijim ne kadar doru ykdy! ^ bir um'a-günü abahy idi.

    zabytymyz Jeni bir luuma hazyr olmamyzy bizlere sert we

    kalyn bir sesle"^ emr eiledi. sabah namazjmy toplarymyzyn

    bombardemany ile kyldyk. toplaryrayz düsmanyn mewzi'lerini^ toz we dumana bodukdan sonra birdenbire her kö.seden

    huum borusu isidUdi. biz derhal ^ siperlerimizden basymyzy

    cykardyk. ..allah! allah!-' dejerek huuma kojulduk. aman, jarabbi! ^ o ne güzel we unudulmaz bir dakyka idi! "asker-

    lerimiz her tarafdan juwalaryndan öykmys tepeji^^

    asagy

    doru koarak enijorlardy. derken dümen makinaly tüfe(n)kler

    ile, karadan'^

    atylan we gemilerden awrylan top gülleleri

    ile üzerimize jamur gibi kursun jadyrmaa ^'~ baslady. hal-

    buki biz „ölmek war, dönmek jok!" dejerek \ve kursuna gülleje

    })i bir sei'e ^^ aldyrmajarak ileriledik, dümenin handaklaryna

    (sprich hendeklerine) atladyk. iste bu dakykadaki manzara

    ^'' hiö ta'rif edilemez! biz silah arkadaslarymyzle ,,allah!

    allah!" deje, süngülerle, Jumruklarla,^'

    dipliklerle, tepme

    ile, dümeni öile bir paraladyk-ki handak ^hendek) düsmenii

    leâleri ile doldu \ve her ^^ taraf kana bojandy. ikini

    handakda-da (hendekde-da) jine jüzlere ingiliz we fransyzy

    gebertdik.

  • 28 —

    • ^ \ • ' ' •'

    u -«^

    >/>/L

  • 29

    ^ derken düSmen dört tarafdan kaçmaa baslady. lakin

    domuzlar ne kadar-da çabuk kacyjorlar!- fekat kaömak para

    etmez; zira gideekleri Jer deniz-dir. biz-da derhal arkalaryna

    kojuldk. önümüze geleni^tutdk, esir etdik. kaçmak iste-

    jeni jumrukla, dipikle jere dewirdik. bize wurmak istejeni

    ^ derhal öldürdük, iste bu dakykada idi-ki a kolumdan kanakdyyny hiss etdim.

    ^mejer bir kara ingiliz beni arkamdan

    hanerle jaralamys. jüzüraü ona cewirdim we anladym-ki bana

    ^ikini bir haner aplamak istejor. ol elimi kaldyrup kafa-

    syna bir dipçik wurmak istedim,' lakin buna nunvaffak ola-

    madan kara ingiliz kesilmi tawuk gibi jere juwarlanub geberdi.

    ^ anayym! onu arkadan kim öldürdü bilirmisin? dostlarymyz-

    dan ary acly, mawy•'

    gözlü, kalyn kemikli, iri we kuwwelli

    bir alaman 'askeri! o bana anlajamadyym bir seiler söiledik-

    den ^^ sonra ellerimizi ykarak selamlasdyk we öpüsdük.

    ismi-da Stein! o-da alnyndan^^

    hafife jaralanmys, jüzü we

    alny kan iöinde! fekat jarasyna benim gibi lic aldyrdyy jok!

    ^^ ben bu gün alty rengii ingiliz ile ü6 fransyz tepeledim,

    dostum Stein-da zann edersem ^^ jedi ingilizin hakkyndan

    gelmi.— tam bu esnada idi-ki her köseden türküler cayryl-

    maa ^* baslandy. mejer dümen kamilen topraymyzdan koul-mus. bu türküler-da sewin 'alameti!

    ^^ biz-da bu sewine

    itirak etdik we türkü cajTmaa basladyk. ben milli marsy-

    myzy ötmeje, dostum" Stein-da kalyn bir sesle „Deutschland,

    Deutschland!" deje galiba kendi milli marsyny ötmece

  • 30

    (jjj^^^^ vu^y sj^^ i^J^ ajj^j^j ^ i^jO'^j' /^ < U-j

  • — 31 —

    '

    baslady, bundan sonra dijer silah arkadaslaymyzle beraber

    ordu mahallyne geldik we jaralarj-myzy-

    güzele ardyrdyk.

    anayym! imdilik sana bu kadar jazyjorum. jaramyn eji olmasy

    iiin ^ beni Istanbola göndereekler. burada kalmak we ol

    elimle dümene karsy durmak icün zabytyme * cok jalwardym,

    fekat zabytym eji olub daha güzel eng etmek icün beni Istan-

    bola •'* gönderteek. lakin sana rea ederim, jaralandym deje

    düsünüb durma! bil'akis allaha " du'a et-ki bir hafta sonra

    eji olajym-da, enub tarafynda bulunan rengli ingilizleri"

    kog-

    mak iöün tekrar arkada§laryma kawusajym. sana, anayyn,

    sunu-da söilemek isterim : ^ sajed ileride sehid olursam, karymy,

    olum 'Osmany we seni allaha emanet edijorum. ^ benim icün

    hic gam jemejiiiiz! watanymyzy, milletimizi we dinimizi kurtar-

    mak icün burada, san we ^" namus meidanynda dümenle öarpyâ-

    mak we, 'iab ederse, ölmek sen-da bilirsin-ki ^^ bizim iöün

    en mukaddes bir wazife-dir. \ve allah-i-te^ala bunu bize Kur'ân-

    i-kerimde bir öok ^^ defa emr eilemis-dir. bu defalyk senin

    ellerinden we karymj-n, olumun-da gözlerinden ^^ öperim.

    sewgili anagyym!olun Mustafa.

  • Druck von G. Kreysing in Leipzig.

  • M*

    ooGi00to

    •H

    -3

    -P «H«HO-p

    ca

    0)

    (Q

    cd

    ota

    •H

    Q) -d

    -p

    •p

    E-t tocö Oi

    llniversity of Toronto

    Library

    DO NOT

    REMOVE

    THE

    CARD

    FROM

    THIS

    POCKET

    Acme Library Card Pocket

    LOWE-MARTIN CO. LIMITED