Embed Size (px)
Citation preview
TlahtolixcopincayotlAtliaca, Guerrero
Humberto Iglesias TepecJoanna Maryniak
Tlahtolixcopincayotl/Humberto Iglesias Tepec, Joanna Maryniak Amoxmecayotl: © Totlahtol Amoxmecayopil: © Toconehuan Amoxmecayotl tlayecanqueh: Justyna Olko ihuan John Sullivan © Humberto Iglesias Tepec, Joanna Maryniak © Huei Temachtilizcalli Varsovia, Facultad de “Artes Liberales” ISBN: 978-83-63636-87-6 Warszawa 2019 In yehhan amoxihtic otlatlahmachiyotih, oquintecpan in amameh ihuan oquichihchiuh in tlaixpan amatl: © Joanna Maryniak In aquin oquitlapallotih in tlapaltlamantli ica notenquixtia in amoxme-cayotl Totlahtol ihuan amoxmecayopil Toconehuan: © Martha Elena Ramírez Oropeza
TlahtolixcopincayotlAtliaca, Guerrero
Humberto Iglesias TepecJoanna Maryniak
Huei Temachtilizcalli VarsoviaFacultad de “Artes Liberales”
Amoxmecayopil Toconehuan
Amoxmecayotl Totlahtol
Teixpantiliztli
In Tlahtolixcopincayotl tlin oquichihchiuhqueh Hum-berto Iglesias Tepec ihuan Joanna Maryniak quiyolitia miec tlahtolli ica iixcopinca. Nochi tlahtolli tlin nican nezti-cah quitequitiltiayah ihuan quicuiyah tlacameh inhuan zohuah yehhan nemih Atliaca, Guerrero. Ahueh miequeh coconeh inhuan tlacameh ompa Atliaca cualtzin tlahtoah nahuatlahtolli, ye pehua poliuhtiuh. Noiuhqui nemih oc-cequimeh coconeh yehhan xoc tlahtoah nahuatlahtolli nozo mexicanoh. Yehha ica nonequi quimatizceh intlahtol ihuan quinomachtizceh. Ticnequih ma yolpaquican coconeh inhuan in-tahtzitzinhuan pampa ica in Tlahtolixcopincayotl nohueiliz intlahtoltlamatiliz. In amoxtli quipiya miec tlahtolli yehhan ye huehuehnahuatl: quitequitiltiayah mahuelohhuan, tol-tecatlacameh, mexihcatlacameh inhuan macehualmeh yan nemiyah Atliaca ihuan Guerrero in ihcuac xxe hual-layah caxtillantlacameh. Noiuhqui quihtoa quen catca innemiliz mahuelohhuan yehhan nemiyah pan huei alte-pemeh tlin Teotihuacan, Tollan, Tenochtitlan ihuan ipan miec altepetl pan Guerrero. Tiquihtozceh ce tlahtolli ica tlahcuiloani. Humber-to hualeuhticah Atliaca ihuan aman nemi niman tequi-ti Santa Ana Tlacotenco. Temachtia inglestlahtolli ihuan nahuatlahtolli, tlatehtemoa ihuan quichihua miec tla-mantli tlahtolyoltiliztequitl. Joanna quizticah pan Łódź,
Poloniah, niman tequiti pan Huei Caltlamachtiloyan tlin Varsovia, Facultad de “Artes Liberales”. Quimati miec tlah-tolli tlin Europah ihuan Asiah. Noiuhqui onomachtih na- huatlahtolli ne Varsovia ihuan melahuac quimati. Zanno- yeh quiyolpactia quichihchhua maixcopincayotl. Hum- berto ihuan Joanna oquitequitqueh in amoxtli zan pampa maca ma polihui niman maca ma nelcahua nahuatlahtolli yehhan notequitiltia Atliaca. Justyna Olko ihuan John Sullivan
Tohuehcanelhuayo
Humberto Iglesias Tepec
ihuan Justyna Olko
1 ce
Olmecah ihuan Teotihuacan
Olmecatlacameh oquipehualtihqueh miec tlamantli pan Mesoamericah. Noiuhqui pan in cahuitl otzimpeuhqueh miequeh altepemeh pan Guerrero yehhan tianquizoayah inhuan mie- queh yehhan nemiyah ipan occequimeh calpam-meh, quenon: Oaxaca, Veracruz, Mayahtlalli. Ipan Guerrero ipan in cahuitl oitzmolin ce huei altepetl itoca catca Teopantecuanitlan yehhan tlayecanaya ipan occequimeh altepemeh quenon: Oxtotitlan, Juxtlahuaca, Xochipala, Zumpan-go del Río nozo Chilpancingo. Ye quipiya canah 3400 ihuan 2500 xihuitl ihcuac nemiyah mace-hualmeh ompa Teopantecuanitlan. Quipiyayah cualtzitzimmeh caltin, teocaltin ihuan teuccaltin campa nemiyah tlayecanqueh. Noiuhqui oncatca ome tlachco campa nahuiltiayah ollamaliztli1. In huehuehtlacameh noiuhqui techcahuilteuh- queh cualtzin tlahcuilolli ihtic oztomeh: quenon ne Oxtotitlan ihuan Juxtlahuaca. Xticmatih tlin tlahtolli quitequitiltiayah. Zan ticmatih nahuatlatlacameh catcah niman imin-nemiliz tlin opanoc ipan Mezoamericah cemi ye 1 Ahuiltapayolahciliztli.
2ome
Olmecah ihuan Teotihuacan
3 yei
Olmecah ihuan Teotihuacan
huehcahui. Ye quipiya canah 2000 ihuan 1500 xi-huitl macehualmeh yehhan chantiyah ne huei altepetl Teotihuacan tlahtoayah nahuatlahtolli. Ipan on huei altepetl nemiya canah 120,000 ma-cehualli yehhan hualehuayah tlahtlalhuiz tlaltin. Oquichihchiuhqueh ce huei altepetl, quitequi-tiyah imintlal niman noiuhqui notlanemaquil-tiayah ihuan notlacohuiliayah iminhuan occe-quimeh altepemeh tlin Mezoamericah. Itoca in huei altepetl Teotihuacan otechpanoltilihqueh mexihcotlacameh. Yehhan quelnamiquiyah in huei ohtli itoca miccaohtli, imohhui on mecca- tzitzimmeh. Noiuhqui quelnamiquiyah ome tla- tzacualli: ce itoca tonaltzacualli ihuan on occe
miccaohtli
4nahui
Olmecah ihuan Teotihuacan
itzacual metztli
itzacual tonatiuhmiccaohtli
itoca metztzacualli. Occe huei teocalli ihuan tla-chihualtepetl itech tlapohualli Quetzalcoatl.
5 macuilli
Tollantlacameh
Tollantlacameh oquichihchiuhqueh ce al-tepetl yehhan oquitocayotihqueh Tollan ih- cuac onotlamiltih Teotihuacan ipan huei xiuhca-huitl VIII ihuan IX. Aman hueli tiquittah caltin tlin oquinchihchiuhqueh, notocayomatih Tol-lan ipan Estado tlin Hidalgo. In tollantlacameh cualli nohuicayah imintech on macehualmeh tlin icuatipan ihuan itzintlan Mezoamericah. Tollan catca ce huei altepetl niman itlanahuatil quipanahuiyaya Mexihcotlalli. In altepetl oqui-xotonihqueh niman oquitlatihqueh ipan XI huei xiuhcahuitl. Ipan on tonaltin opeuhqueh yehcoh tlacameh yehhan notocayotiayah chichimecah yehhan hualehuayah icuatipanica Mexihco.
6chicuace
Tollantlacameh
Tula
7 chicome
Mexihcotlacamehniman altepetl ipan Guerrero
Tenochtitlan
Mexihcotlacameh noiuhqui notocayotiayah aztecah niman tlahtoayah nahuatl. Canah itlah-cotiyan 1430 ihuan 1519 xihuitl, tlanahuatiayah mieccan ipan on Mezoamericah. Notocayotiayah Yexcan Tlahtolloyan niman huei catca imintlal: ahcitoya Xoconochco, Mexihco itzintlan. Mexih-cotlacameh quipiyayah iminnelhuayo huehca. Pehuaya iminhuan on tollantlacameh iminhuan chichimantlacameh (noiuhqui notocayotiayah chichimecah) yehhan hualehuayah icuatipan Mexihco. Iminaltepehuan catcah Tenochtitlan, Texcoco ihuan Tlahcopan. In altepemeh ocachi tlayecantiticatcah xquen Tenochtitlan yehhan nocahuaya ipan ce acomolli ipan Texcoco.
8chicueyi
Huei Teocalli
Ompa noiuhqui oncatca ce Huei Teocal-li yehhan aman tiquittah ipan Mexihco. In mexihcotlacameh yehhan tlayeca-nayah nixmatiyah quen “cuauhtli ihuan ocelotl”. Catcah tlanemacaqueh, pochte-catlacameh, yayah ipan nochi Mezoame-ricah ihuan quihualquiyah huehca miec tlamantli tlin quinemacayah ipan tian-
Mexihcotlacamehniman altepetl ipan Guerrero
9 chiucnahui
Tlatelolco
quiz yehhan oncatca Tlatelolco. On tlahcuiloh- queh oquicauhteuhqueh miec amoxtli campa otlahcuilohqueh ica imintlahcuilol ihuan noiuhqui miec tetl ica imixcopinca Totahtzitzin-huan quenon Quetzalcoatl, Tlaloc, Huitzilo- pochtli, Xiuhteuctli ihuan Xipeh Totec. On mexihcah quichiuhqueh miac tlahuihzo-quiliztli ipan imaltepehuan Guerrero. Ompa nemiyah macehualmeh yehhan tlahtoayah na-huatlahtolli inhuan tlapanecah nozo mempha. Miequeh altepemeh oquimpachohqueh, quenon: Tepequacuilco, Tlacozahuititlan, Zompanco, Te-tellan, Tlapan, Tecpantepec, Ayotlan, Omepetec, Chiauhtlan, Quiauhteopan, Tecomaixtlahuacan nozo Yoaltepec. Noiuhqui xohuelqueh oquin-
Mexihcotlacamehniman altepetl ipan Guerrero
10mahtlactli
cuauhtli ihuan ocelotl
Quetzalcoatl
Tlaloc
tlanqueh on Yopehtla-cameh. Ipan in huehue- cahuitl Atliaca itech tla-pouhtli catca on huei altepetl Tzompanco yehhan oquipachocoh mexihcah. Tzompanco quitlaxtlahuiliaya itla-calaquil huei tlahtoani Moteuczoma Xocoyo- tzin: teocuitlatl ihuan tlacohtin.
Mexihcotlacamehniman altepetl ipan Guerrero
11 mahtlactli ihuan ce
Nahuatlacameh ipan Yencuic Caxtillan
Nahuatlamachiliztli xotlan ihcuac ohuallah-queh caxtillantlacameh ipan 1519 xihuitl. Ipan 1521 Cortés opeuh tlanahuatia ihcuac yoquitlan on altepetl Tenochtitlan, mazqui macehualmeh melahuac nomanahuiayah. Zaquin, intlal azte-catlacameh oquitocayotihqueh Yencuic Caxtil-lan, zanpampa nahuamacehualmeh occeppa ocahciqueh innemiliz ipan iminaltepeuh. Quem-man opeuh itlanahuatil Yencuic Caxtillan, mace- hualmeh ocahciqueh imintlanahuatil, quen- iuhqui tequitiyah ihuan queniuhqui quihuicayah innemiliz. Noiuhqui hueliyah quitequitiltiayah nahuatlahtolli ipan imaltepeuh, campa qui- huellaliayah cualantli ihuan teopantzin. Ipehua- yan xihuitl 1530, in macehualmeh opeuhqueh quihcuiloah nahuatl ica latintlahcuilolli. Incelti oquichiuhqueh ihuan otechcahuil-teuhqueh miec amatl ihuan amoxtli yehhan tlin aman hueliz tic-pohuazceh. Yaica hue- liz ticmatizceh quen
12mahtlactli ihuan ome
Nahuatlacameh ipan Yencuic Caxtillan
catcah tohuehcatahhuan, quen quihuicayah in-nemiliz, quen nomanahuiayah ihuan queniuhqui tlanemiliayah. Xnemih occequimeh macehual- meh ipan nochi Americah yehhan oquichih-chiuhteuhqueh miec tlahcuilolli; zan macehual-meh yehhan nahuatlahtoayah. Tiquixmatih miec yectli huehuehamatl yehhan quiztoqueh Guerre-ro quenon Códice Azoyu yehhan oquichiuhqueh macehualmeh niman ne oncah Tlapan altepetl. Ticmatih quipiyayah couhtic inaltepeuh ihuan intlahtohcauh. Noiuhqui ticmatih tlin cualantli quipiyayah huan queniuhqui notlacohuiliayah nozo notlanamaquiltiayah ihuan on huei altepetl Mexico-Tenochtitlan inhuan Caxtillan tlayecan-queh nican ipan in Yencuic Caxtillan.
13 mahtlactli ihuan yei
Atliaca in Tonalli
Aman in calpan Atliaca tlapohualli itech on altepetl Tixtla, niman nocahua intlahcotiyan ome altepetl, Tixtlan ihuan Apango. Ipan on cal-pan chantih canah 7,439 tlacameh, zohuah in- huan coconeh. In tonalli hueli tiquittah ome teopantzitzim-meh yehhan tlayecantihtoqueh. Ce yehhan noca-hua ne ipan on Barrio de San Francisco, campa in Zantoh itoca San Francisco. Niman occe yehan oncah itlahcotiyan in calpan niman yehan ocachi ye huehuentzin. Ipan in teopantzin quimahuizti-liah on Zantoh yehhan quihtoah ohualeuh neca hueiatenco niman yehhan itoca San Salvador. In tonalli xoc cualli ticmatih queniuhqui melahuac itoca in calpan: miyequeh quih-toah quitl itoca ”Atliacan”, ”Atlihyacan” nozo ”Atliyancan”. Yehha ica tehhameh otitoteh-
tequiuhtihqueh pampa ticma-tiznequih queniuhqui mela- huac itoca ihuan tlin quihtoznequi in calpan, niman oticnextihqueh ipan ce huehuehamoxtli yehhan oquihcuilohqueh ipan 1619 ihuan oncah ipan (AGN) Archivo Gene-ral de la Nación, quen melahuac
14mahtlactli ihuan nahui
Atliaca in Tonalli
quitocayotiayah tahuelohhuan. Ipan in amatl hueli tiquittah ica in calpan qui-tocayotiayah Atliyacac, nozo Atliyacan, niman otictlahtoltihqueh on tlacatzintli R. Joe Campbell ma techpohuili queniuhqui melahuac itoca in cal-pan. Yehha ica nocahua quinomachtia totlahtol niman cualli quimatzticah queniuhqui nochih-chihua nahuatlahtolmeh. Yehha otechixtlalolti-lih quen notocayotia niman quen melahuac itoca in tochan. Niman otechillih quitl tocalpan mela-huac itoca Atliyacac. Noiuhqui hueliz ticnextiz-ceh itoca in calpan ipan iamox Cecilio A. Robe-lo yehhan itoca Nombres Geográficos Indígenas del Estado de México, niman yehhan oquiz ipan on xouhtli 1900.
15 caxtolli
Tequitl Ipan Calpan Atliaca
In tonalli miyequeh Atliaca chanehqueh te-quitih ipan tepetl campa quitocah tlayoltzintli, yetzintli ihuan ayohtli. Noiuhqui miyequeh hue- huentzitzimmeh inhuan lamahtzitzimmeh no- tlahtlaliah quichihchihuah impetl. Ahueh tlin melahuac quimmaca tomin tocalpan on tabi- quehchihchihualiztli, ipan in tequitl cemi miye-queh tlacameh tequitih, niman noiuhqui miye-queh quimihtzomah on ahuiltapayoltin.
16caxtolli ihuan ce
Tequitl Ipan Calpan Atliaca
17 caxtolli ihuan ome
Tequitl Ipan Calpan Atliaca
Ipan in calpan oncah ome huei ilhuitl yehhan on Atliaca chanehqueh quihueichihuah: Quinto Viernes de Cuaresma ihuan Atzahtziliztli.
Quinto Viernes
Ipan on ilhuitl Quinto Viernes quilhuichi- huiliah on San Salvador, ce Zantoh yehhan quih- toah hualeuhticah neca hueiatenco. Ipan in ilhuitl nemih miyequeh nihtotihqueh, quenon: Xehectin, Ayotzitzimmeh, Pastoras, Tlacoloreros, Chinelas niman occequimeh. Ichan on teopan-tlayecanqui quimictiah ce huacax yehhan nocua on tonalli. Ipan in ilhuitl nochi tlacatl hueli yauh ontlacua ichan on teopantlayecanqui.
Atzahtziliztli
In ilhuitl zanceppa ocachi huei quihtohticah niman pehua ihcuac cominnamiquih on Chilpan-cingo chanehqueh ipan 31 de abril. Niman hual-moztla ipan 1 de mayo miyec tlacatl tlehcoa ipan
18caxtolli ihuan yei
Tequitl Ipan Calpan Atliaca
ce tepetl azta campa ahci ne Oztotempan campa nochihua on Atzahtziliztli. Ipan in ilhuitl yehcoh miyequeh calpammeh, quenon: Tixtla, Chilpan-cingo, Apango, Acatempa, Huitziltepec, Zumpa-go, Tlanecpatlah niman occequimeh altepemeh. Ihcuac ye tlayohua ne Oztotempan miye- queh nihtotihqueh nihtotiah, tlacualchihualo, quintequih mexcaltin yehhan ica quinchihchi-huah on chitahmeh. Quimihticoyoniah niman ihtic quitlaliah nochi on huentli yehhan onnoxi-nizceh hualmoztla, niman noiuhqui tlamanalo ihtic on teopantzin yehhan ompa oncah. Hual-moztla on Atliaca teopantlayecanqui inhuan on tlatzotzonqueh pehuah quincentlaliah nochimeh on chitameh yehhan oquinchihchiuhqueh on occequimeh altepemeh. Quiyehualoah on oztotl ihuan on teopantzin, niman zaquin pehua no-tecpanah itenco on oztotl campa ce huehuehyotl cominxiniz. On huehuehyotl pehua tlatlatlauhtia niman pehua quinnotza on ahuahqueh niman on tonaltequihuah pampa ma quihualtitlanican on atzintli yehhan nonequi pampa tocaloz. Niman
caxtolli ihuan nahui19
Tequitl Ipan Calpan Atliaca
ihcuac yotlan tlatlatlauhtia on huehuehyotl pe-hua cominxinia on chitahmeh niman on huexo-lomeh inhuan piyomeh. Ihcuac yotlan ontlaxinilo ihtic on oztotl, on huentlacualli yehhan ocalacca ne teopantzin pehua quixtiah niman pehua noxe-loa, niman quimacah nochi tlacatl yehhan quine-qui. Intla yotlan noxexeloa on huentli, pehua tla- yehyehualo niman pehua hualtemolo. Hualtemoa on colotzin yehhan oquiz ne calpanteopan. Ih- cuac ye teotlac, miyequeh Atliaca chanehqueh pe-huah nohhuitemah azta ne campa itoca Teaxixco pampa conchiyah on colotzin yehhan otlehcoc ne Oztotempantzin. Ipan in tlanamiquiliztli yauh zaquen nochi tlacatl yehhan catolicoh.
chitahtli
Tequitl Ipan Calpan Atliaca
20cempohualli
21 cempohualli ihuan ce
Couhtitlan
acatl
coyozoyacouhtli
couhtli
huitztli
huitzpatlachtli
22cempohualli ihuan ome
Couhtitlan
cuammecatl
tenchichillotl
couhtitlan
chiloxochitl
tepetl
tzitzicaztli
tetl
23 cempohualli ihuan yei
Tecuanimeh
techihchicotl
cuappitzo
ayohpitzo
tochtli
coatl
chilpan
24cempohualli ihuan nahui
Tecuanimeh
mazatl
zacamiztli
neuctzinmapachin
tlacuatzin
cocoyotl
oztotzin
cuappintli
25 cempohualli ihuan macuilli
Yolcatzitzimmeh
tzicatl
ocuilin
colotl
papalotl
26cempohualli ihuan chicuace
Piltecuanitzitzin
tocatl
tzontetl
tlalcontocatl
27 cempohualli ihuan chicome
Atlauhtli
atlauhtli
ayotzin
chacalin
tecuicilin
28cempohualli ihuan chicueyi
Atlauhtli
acuacuatl
acolotl
michpapalotl
michin
acitlalin
acoyachin
29 cempohualli ihuan chiucnahui
Totomeh
chachalaca
chiltototl
atototl
30cempohualli ihuan mahtlactli
Totomeh
cocotetzin
cacalotl
cochotl
31 cempohualli ihuan mahtlactli ihuan ce
Totomeh
nacaztlantetzotzolcouhtzotzopitztototl
tohtli
tlapayauhtototl
tecolotl
32cempohualli ihuan mahtlactli ihuan ome
Totomeh
huihuihtzacatl
cuixin
huilotl
zolin
zanatl
tlahtohcatototl
axohquen
33 cempohualli ihuan mahtlactli ihuan yei
Calihtic
couhcahon
calli
tlaquentli
icpalli
tohtontli
tlapechtli
ahcopechtli
34cempohualli ihuan mahtlactli ihuan nahui
Calihtic
cuehtomatlixcopincayotl
xiquipillitepoztlamahuizolli
tepoztlatzotzonalli
netezcahuiloni
petlatl
35 cempohualli ihuan caxtolli
Tlaixpan
ahcopechtli
popochcontli
xochicontli
copalli
tlahuilli
xochicozcatl
36cempohualli ihuan caxtolli ihuan ce
Tlaixpan
tlaxcaltohtontli
xochicontli
tlateochihualatl
tonantzin
totahtzin
37 cempohualli ihuan caxtolli ihuan ome
Tlamantin tlin ica tlacualchihualo
huahcalli
contli
tzotzocolli
tortiyerah
metlatl
metlapillicuexomatl
temoltzin
molcaxitl
38cempohualli ihuan caxtolli ihuan yei
Tlamantin tlin ica tlacualchihualo
totomochtli
tenamaztetl
tlitl
tecolli
comalli
tlicouhtli
tlico
cuexomatl
temoltzin
olotl
nexcontli
39 cempohualli ihuan caxtolli ihuan nahui
Tlacualiztli
yelotl
chichiltamalli
apozonqui
chilmolli
40ompohualli
Tlacualiztli
yelotl
chilaquilli
memela
yelotlatlihuatztli
41 ompohualli ihuan ce
Couhtlaquillotl
xalxocotl
polan
cahyel
42ompohualli ihuan ome
Quiyahuac
couhtin
tetlxouhtli
xochitl
zacatl
43 ompohualli ihuan yei
Calpan
cuachichi
tlacpalli
cuachichi
44ompohualli ihuan nahui
Calpan
tlachpanhuaztli
mecatl
cuachichi
45 ompohualli ihuan macuilli
Calpanyolqueh
polocotl
ichcatl
chito
cahuayoh
46ompohualli ihuan chicuace
Calpanyolqueh
machoh
potreroh
ichcatl
huacax
chito
47 ompohualli ihuan chicome
Calpanyolqueh
chichipiyon
mizton
pitzo
huexolotl
48ompohualli ihuan chicueyi
Calpanyolqueh
cuanaca
piyon
apiyon
piyon
totolin
piyontzin
huexolotl
49 ompohualli ihuan chiucnahui
Millah
tlatentilli
tlacouhxocuiltepoztli
bombah
macheteh
atecomatl
huitzoctli
tohcopehtli
50ompohualli ihuan mahtlactli
Millah
couhtequitlahchinoa
toquiztli
tlacouhxouhcui
pixcacinzaca
51 ompohualli ihuan mahtlactli ihuan ce
Cintli ipohual
tlaxoponiliztli
52ompohualli ihuan mahtlactli ihuan ome
Cintli ipohual
pixquitl
53 ompohualli ihuan mahtlactli ihuan yei
Tlamantin tlin nocuih caltlamachtiloyan
chantequitl
tlachihchihualtequitiyantli
amatlamoxxiquipilli
amoxtli
tlapopoloni
tlahcuiloliztli
54ompohualli ihuan mahtlactli ihuan nahui
Tlamantin tlin nocuih caltlamachtiloyan
chantequitl
tlamachtiliztli
tlapohualiztli
icpalli
tlahcuiloltlahcopechtli
huapaltlahcuilolli
tlacuayacaximaloni
tlapaltlahcuilolli
tlamachtihquetl
nomachtihquetl
mahuiltiliztli
55 ompohualli ihuan caxtolli
Toteixmatcahuan
achcoltin
coltin
tatahtin
ixhuiuhtin
achcolliachcihtli
colli
tahtlinantli
icniuhtli
tlacaicniuhtliihuan zohuaicniuhtli
cihtli
56ompohualli ihuan caxtolli ihuan ce
Toteixmatcahuan
tlahtliahuitl
huehcazohuaicniuhtli ihuan huehcatlacaicniuhtli
57 ompohualli ihuan caxtolli ihuan ome
Totlacayo
icxitl
ihtitlmatli
metzcouhtliicxitetepontli
xictli
xayacatl
matetepontli
quechcouhyotl
macpalli
58ompohualli ihuan caxtolli ihuan yei
Totlacayo
ixteyolli
nacaztli
xictli
tzontecomatl
yacatl
tzintamalli
maztlacapalli
xillantli
xayacatl quechtlantli
tlancochtli
cuitlapantli
59 ompohualli ihuan caxtolli ihuan nahui
Tlaquentli
zohuatlaquentli
cuetli
cuetli
60yeipohualli
Tlaquentli
tlaquentli mahuehueyac
pantalontli
61 yeipohualli ihuan ce
Quen quimati toyollo
ahmana
yolahci
yolpaqui
cualani
62yeipohualli ihuan ome
Quen quimati toyollo
chocatlalnamiqui
tlahueleh
huetzca
63 yeipohualli ihuan yei
Cocoliztli
totoniya
tlatlaci
nococoa
cualo
ihzotla
64yeipohualli ihuan nahui
Cocoliztli
nococoa
ihzotla
cahcalaquehcuaixihuinti
tlanoquilli yelmoyahualiztli
65 yeipohualli ihuan macuilli
Nahuiltiliztli
tenehnextiliztli
tetotocaliztli couhtlehtlehcolli
trompoh
canicah
66yeipohualli ihuan chicuace
Nahuiltiliztli
tzihtzicuiniliztli
cahcallicohconetl
amapapalotl
67 yeipohualli ihuan chicome
Ilhuicatl
ilhuicatl
metztli
citlalin
tonaltzintli
cahuitl
citlalcueyeh
moxtli
68yeipohualli ihuan chicueyi
Ilhuicatl
tona
tonalcualoliztli
tlaceceya
teciuhtli
quiyauhtli
tlahhuichquiyahui
ahaca
69 yeipohualli ihuan chiucnahui
Oztotempan Atzahtziliztli
chitahtli
ilhuitl
70yeipohualli ihuan mahtlactli
Oztotempan Atzahtziliztli
tepetl
tlamanalli
xehectin
71 yeipohualli ihuan mahtlactli ihuan ce
Campa tichantih
calpan
72yeipohualli ihuan mahtlactli ihuan ome
Campa tichantih
huei altepetl
73 yeipohualli ihuan mahtlactli ihuan yei
Tequihuahqueh
tequihuah
huei tequihuah
necentlaliliztli
74yeipohualli ihuan mahtlactli ihuan nahui
Tequihuahqueh
ceppantequitl
tetlaxtlahuiliztli
topileh
75 yeipohualli ihuan caxtolli
Tlin techhuica canah
cahuayoh
polocotl
molah
76yeipohualli ihuan caxtolli ihuan ce
Tlin techhuica canah
tepoztlanehnemitilli
tepoztlahuilanalli
tepoztototl
77 yeipohualli ihuan caxtolli ihuan ome
Ohtli
ohmaxalli
hueiohtli
78yeipohualli ihuan caxtolli ihuan yei
Ohtli
ohtli
ohmaxalli
79 yeipohualli ihuan caxtolli ihuan nahui
Yencuic tlahtolli
tepoztlanehnemitilli
tepoztlamahuizolli
caltlamachtiloyan
80nauhpohualli
Yencuic tlahtolli
tzopelatl
tolixtli
tlamamalcouhtli
tlacuayacaximaloni
81 nauhpohualli ihuan ce
Huehcatlahtolli
coztal
boteyah
tortiyerah
82nauhpohualli ihuan ome
Huehcatlahtolli
aoha
biyolintortiyerah
macheteh
canicah
