Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili...

Preview:

Citation preview

Tutorat B (Latinum),4., zweitletzte Sitzung

Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1Beginn: Simili ratione Vercingetorix...(„ratio“-Ausgabe S. 75)

Überblick

Inhalt: Besprechung der ÜbersetzungDauer: 2 x ca. 45 Min. (also mit Pause)

Tutor: Simon Küpfer, ZürichKontakt: In Pause/ am Schluss

oder via latinumstutorat(ät)gmx.ch

Voraussetzung (s. Merkblatt)

Du hast bereits am lat. Text gearbeitet und dort versucht, Prädikate & Subjekte zu bestimmen.

Du hast eine eigene Übersetzung angefertigt und mit derjenigen von mir verglichen.

Du hast Dir bei der Vorbereitung Fragen notiert: Diese kannst Du nun hier stellen!

Arbeits-Materialien

Bitte halte bereit:einen lat. Text (z.B. „ratio“-Ausgabe),Deine eigene dt. Übersetzung,

evtl. Formentabellen (z.B. „Memoranda“),evtl. meine wörtliche Übersetzung (als Kopie

aufliegend).

Vorgehen

Ich strukturiere den lat. Text Was ist Prädikat? (finites Verb) Was ist Subjekt? (Nominativ!) Welche Nebensätze gibt es? (Einleitewort!) Wo ist der Hauptsatz? Gibt es Konjunktionen? (Gliederung!)

Du fragst nach bzw. unterbrichst: Ausdrücklich erwünscht!

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Kontext Bücher 1-6

Caesars de bello Gallico hat drei Hauptteile: Buch (bzw. liber) 1 und 2 schildern die Eroberung des

keltischen und belgischen Landes. Caesar schliesst Buch 2 (35,1) mit der Zusammenfassung omni Gallia pacata.

Buch 3 bis 6 haben die Kämpfe mit Nachbarvölkern zum Inhalt: Buch 3 gibt die Sicherung der Küste und Unterwerfung der Randvölker, Buch 4 die erste Fühlungnahme mit Germanen und Britanniern, Buch 5 den Kampf mit den Britanniern, Buch 6 den mit den Germanen.

Wir fahren in Buch 7 weiter, das den gallischen Aufstand unter Vercingetorix um 52vC schildert.

7

Zeile 1 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

1

5

8

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

9

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

Zeile 1-4 (ratio S. 75) •Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

11

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

12

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

13

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

14

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Nebensatz ausblenden, um den Hauptsatz zu isolieren!

(Tipp: Klammerbemerkungen in der Regel zuletzt übersetzen!)

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

15

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5 BezugswortPartizip

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

16

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Hauptsatz übersetzen!(Tempus?)Danach zu Nebensätzen!

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5 BezugswortPartizip

abl. abs.

17

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

Konjunktionen im NS?

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

18

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Was verbindet die Konjunktion et?

19

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Was verbindet die Konjunktion et?

21

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

quod kann hier kein Relativpronomen sein, da ein Bezugswort im Neutrum fehlt!

22

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

quod kann hier kein Relativpronomen sein, da ein Bezugswort im Neutrum fehlt!Also heisst es hier nicht „das/welches“, sondern „weil“!

23

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Übersetzung!

convocatis suis clientibus = sog. „logisches Objekt“, d.h.Vercingetorix... convocatos suos clientes f. incendit.

Bis zum letzten Wort (incendit) lässt Caesar über fast 4 Zeilen unklar, was Vercingetorix machte: Subtile Leserführung?!

24

Zeile 4 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

1

5

25

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

26

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

27

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

28

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Keine Nebensätze vorhanden, auch keine Konjunktionen.

Übersetzen wir den Hauptsatz:

29

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Keine Nebensätze vorhanden, auch keine Konjunktionen.

Übersetzen wir den Hauptsatz:

concurritur ist unpersönl. Passiv: „es wird geeilt“ => „man eilt“

30

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Bezugswort Partizip

abl. abs.

31

Zeile 5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

Analysiert nun zu zweit oder zu dritt die folgenden 3 Sätze, also von

Zeile 5 „Prohibetur...“

bis Z. 8 „... perditorum“.

Berücksichtigt dabei (nach dem Isolieren der Einzelsätze)

immer alle 5 Punkte (Prädikat, Subjekt ...)!

Die Lösungen werden danach satzweise projeziert.

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

32

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

33

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

34

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

35

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

36

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

37

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

et

38

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

<esse>

Zur Struktur des Relativsatzes

existimare „einschätzen, meinen“ kann einen aci bei sich haben, was hier der Fall ist:

• Subjektsakkusativ: hanc... fortunam• Prädikatsinfinitiv: temptandam <esse> (meist muss bei einer -nd- Form esse ergänzt werden!)

39

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

Einzelsatz isolieren!

40

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

41

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

42

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

43

Zeile 7 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

10

Einzelsatz isolieren!

44

Zeile 7-8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

10

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

45

Zeile 7-8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

10

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Vercingetorix

46

Zeile 7-8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

10

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

47

Zeile 8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

10

Einzelsatz isolieren!

48

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

49

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

50

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

51

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

52

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

BezugswortPartizip

abl. abs.

10

53

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

BezugswortPartizip

abl. abs.

Wen „überführt“ Vercingetorix?10

54

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Wen „überführt“ Vercingetorix?

Antwort im Relativsatz: quoscumque adit ex c.

Beachte also: Recht oft bringt ein Nebensatz wichtige Informationen, nicht etwa Nebensächliches!

10

55

Zeile 10 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Einzelsatz isolieren!

10

56

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

57

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

58

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Erinnerung:

Die genauere Bestimmung der Subjekte können wir auch nach der Bestimmung der Nebensätze durchführen, da wir dann die Struktur schon genauer kennen. Wo also sind hier NS?

10

59

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Erinnerung:

Die genauere Bestimmung der Subjekte können wir auch nach der Bestimmung der Nebensätze durchführen, da wir dann die Struktur schon genauer kennen. Wo also sind hier NS? Hier:

10

60

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Konjunktionen im HS?

10

61

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

62

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Ablativus absolutus oder Abl. instrumentalis (des Mittels)?

10

63

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Nochmals:

Können wir die Subjekte des HS noch genauer bestimmen?

10

64

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Nochmals:

Können wir die Subjekte des HS noch genauer bestimmen?

Da kein neuer Nominativ ersichtlich, immer noch Vercingetorix

10

65

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Zum Schluss:

Übersetzung von HS und NS:!

10

66

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

10

67

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

68

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Ist der Nominativ Rex Subjekt? Wäre rein formal möglich, macht jedoch keinen Sinn!

10

69

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Ist der Nominativ Rex Subjekt? Wäre formal möglich, macht jedoch keinen Sinn!

Subjekt ist also immer noch Vercingetorix, Rex dagegen ist Prädikatsnomen (bei esse!)

(Das Satzglied Prädikatsnomen steht immer im gleichen Fall wie das Subjekt, also im Nominativ!)

10

70

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

10

71

Zeile 12-13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

72

Zeile 12-13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

73

Zeile 12-13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

74

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

10

75

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

76

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

77

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

78

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Subjekte?

Übersetzung von HS und NS?

10

79

Zeile 13 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

15

Einzelsatz isolieren!

80

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

15

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

81

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

15

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

82

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

83

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

84

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

85

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Übersetzung von HS und NS?

15

86

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

87

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

88

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

89

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Übersetzung?15

Recommended