88
Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Tutorat B (Latinum),4., zweitletzte Sitzung

Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1Beginn: Simili ratione Vercingetorix...(„ratio“-Ausgabe S. 75)

Page 2: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Überblick

Inhalt: Besprechung der ÜbersetzungDauer: 2 x ca. 45 Min. (also mit Pause)

Tutor: Simon Küpfer, ZürichKontakt: In Pause/ am Schluss

oder via latinumstutorat(ät)gmx.ch

Page 3: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Voraussetzung (s. Merkblatt)

Du hast bereits am lat. Text gearbeitet und dort versucht, Prädikate & Subjekte zu bestimmen.

Du hast eine eigene Übersetzung angefertigt und mit derjenigen von mir verglichen.

Du hast Dir bei der Vorbereitung Fragen notiert: Diese kannst Du nun hier stellen!

Page 4: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Arbeits-Materialien

Bitte halte bereit:einen lat. Text (z.B. „ratio“-Ausgabe),Deine eigene dt. Übersetzung,

evtl. Formentabellen (z.B. „Memoranda“),evtl. meine wörtliche Übersetzung (als Kopie

aufliegend).

Page 5: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Vorgehen

Ich strukturiere den lat. Text Was ist Prädikat? (finites Verb) Was ist Subjekt? (Nominativ!) Welche Nebensätze gibt es? (Einleitewort!) Wo ist der Hauptsatz? Gibt es Konjunktionen? (Gliederung!)

Du fragst nach bzw. unterbrichst: Ausdrücklich erwünscht!

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Page 6: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

Kontext Bücher 1-6

Caesars de bello Gallico hat drei Hauptteile: Buch (bzw. liber) 1 und 2 schildern die Eroberung des

keltischen und belgischen Landes. Caesar schliesst Buch 2 (35,1) mit der Zusammenfassung omni Gallia pacata.

Buch 3 bis 6 haben die Kämpfe mit Nachbarvölkern zum Inhalt: Buch 3 gibt die Sicherung der Küste und Unterwerfung der Randvölker, Buch 4 die erste Fühlungnahme mit Germanen und Britanniern, Buch 5 den Kampf mit den Britanniern, Buch 6 den mit den Germanen.

Wir fahren in Buch 7 weiter, das den gallischen Aufstand unter Vercingetorix um 52vC schildert.

Page 7: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

7

Zeile 1 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

1

5

Page 8: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

8

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 9: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

9

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

Zeile 1-4 (ratio S. 75) •Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 10: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

10

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 11: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

11

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 12: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

12

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 13: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

13

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 14: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

14

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Nebensatz ausblenden, um den Hauptsatz zu isolieren!

(Tipp: Klammerbemerkungen in der Regel zuletzt übersetzen!)

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

Page 15: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

15

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5 BezugswortPartizip

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 16: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

16

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Hauptsatz übersetzen!(Tempus?)Danach zu Nebensätzen!

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5 BezugswortPartizip

abl. abs.

Page 17: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

17

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

Konjunktionen im NS?

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 18: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

18

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Was verbindet die Konjunktion et?

Page 19: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

19

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Was verbindet die Konjunktion et?

Page 20: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

21

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

quod kann hier kein Relativpronomen sein, da ein Bezugswort im Neutrum fehlt!

Page 21: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

22

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

quod kann hier kein Relativpronomen sein, da ein Bezugswort im Neutrum fehlt!Also heisst es hier nicht „das/welches“, sondern „weil“!

Page 22: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

23

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

Zeile 1-4 (ratio S. 75)

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Übersetzung!

convocatis suis clientibus = sog. „logisches Objekt“, d.h.Vercingetorix... convocatos suos clientes f. incendit.

Bis zum letzten Wort (incendit) lässt Caesar über fast 4 Zeilen unklar, was Vercingetorix machte: Subtile Leserführung?!

Page 23: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

24

Zeile 4 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

1

5

Page 24: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

25

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 25: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

26

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 26: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

27

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 27: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

28

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Keine Nebensätze vorhanden, auch keine Konjunktionen.

Übersetzen wir den Hauptsatz:

Page 28: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

29

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Keine Nebensätze vorhanden, auch keine Konjunktionen.

Übersetzen wir den Hauptsatz:

concurritur ist unpersönl. Passiv: „es wird geeilt“ => „man eilt“

Page 29: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

30

Zeile 4-5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius Galliae

obti-

nuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a civitate

erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile incendit.

Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam fortunam

non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non desistit

tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum. Hac

coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante erat

eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter sibi

Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos, Lemovices,

An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Bezugswort Partizip

abl. abs.

Page 30: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

31

Zeile 5 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

Analysiert nun zu zweit oder zu dritt die folgenden 3 Sätze, also von

Zeile 5 „Prohibetur...“

bis Z. 8 „... perditorum“.

Berücksichtigt dabei (nach dem Isolieren der Einzelsätze)

immer alle 5 Punkte (Prädikat, Subjekt ...)!

Die Lösungen werden danach satzweise projeziert.

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 31: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

32

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 32: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

33

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 33: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

34

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 34: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

35

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 35: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

36

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 36: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

37

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

et

Page 37: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

38

Zeile 5-7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

<esse>

Zur Struktur des Relativsatzes

existimare „einschätzen, meinen“ kann einen aci bei sich haben, was hier der Fall ist:

• Subjektsakkusativ: hanc... fortunam• Prädikatsinfinitiv: temptandam <esse> (meist muss bei einer -nd- Form esse ergänzt werden!)

Page 38: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

39

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

Einzelsatz isolieren!

Page 39: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

40

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 40: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

41

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 41: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

42

Zeile 7 (ratio S. 75)

4 Simili ratione ibi Vercingetorix, Celtilli filius,

Arvernus, summae

potentiae adulescens (cuius pater principatum totius

Galliae obti-

tuerat et ob eam causam, quod regnum appetebat, a

civitate erat

interfectus) convocatis suis clientibus facile

incendit. Cognito eius

consilio ad arma concurritur. Prohibetur a Gobannitione

patruo

suo reliquisque principibus, qui hanc temptandam

fortunam non

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

1

5

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 42: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

43

Zeile 7 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

10

Einzelsatz isolieren!

Page 43: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

44

Zeile 7-8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

10

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 44: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

45

Zeile 7-8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

10

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Vercingetorix

Page 45: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

46

Zeile 7-8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

10

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Page 46: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

47

Zeile 8 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

10

Einzelsatz isolieren!

Page 47: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

48

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

Page 48: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

49

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

Page 49: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

50

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

Page 50: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

51

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

10

Page 51: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

52

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

BezugswortPartizip

abl. abs.

10

Page 52: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

53

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

BezugswortPartizip

abl. abs.

Wen „überführt“ Vercingetorix?10

Page 53: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

54

Zeile 8-9 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

•Prädikate•Subjekte•Nebensätze•Hauptsätze•Konjunktionen

Wen „überführt“ Vercingetorix?

Antwort im Relativsatz: quoscumque adit ex c.

Beachte also: Recht oft bringt ein Nebensatz wichtige Informationen, nicht etwa Nebensächliches!

10

Page 54: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

55

Zeile 10 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Einzelsatz isolieren!

10

Page 55: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

56

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 56: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

57

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 57: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

58

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Erinnerung:

Die genauere Bestimmung der Subjekte können wir auch nach der Bestimmung der Nebensätze durchführen, da wir dann die Struktur schon genauer kennen. Wo also sind hier NS?

10

Page 58: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

59

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Erinnerung:

Die genauere Bestimmung der Subjekte können wir auch nach der Bestimmung der Nebensätze durchführen, da wir dann die Struktur schon genauer kennen. Wo also sind hier NS? Hier:

10

Page 59: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

60

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Konjunktionen im HS?

10

Page 60: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

61

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 61: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

62

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Ablativus absolutus oder Abl. instrumentalis (des Mittels)?

10

Page 62: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

63

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Nochmals:

Können wir die Subjekte des HS noch genauer bestimmen?

10

Page 63: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

64

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Nochmals:

Können wir die Subjekte des HS noch genauer bestimmen?

Da kein neuer Nominativ ersichtlich, immer noch Vercingetorix

10

Page 64: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

65

Zeile 10-12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Zum Schluss:

Übersetzung von HS und NS:!

10

Page 65: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

66

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

10

Page 66: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

67

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 67: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

68

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Ist der Nominativ Rex Subjekt? Wäre rein formal möglich, macht jedoch keinen Sinn!

10

Page 68: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

69

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Ist der Nominativ Rex Subjekt? Wäre formal möglich, macht jedoch keinen Sinn!

Subjekt ist also immer noch Vercingetorix, Rex dagegen ist Prädikatsnomen (bei esse!)

(Das Satzglied Prädikatsnomen steht immer im gleichen Fall wie das Subjekt, also im Nominativ!)

10

Page 69: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

70

Zeile 12 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

10

Page 70: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

71

Zeile 12-13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 71: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

72

Zeile 12-13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 72: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

73

Zeile 12-13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 73: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

74

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

Einzelsatz isolieren!

10

Page 74: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

75

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 75: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

76

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 76: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

77

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

10

Page 77: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

78

Zeile 13 (ratio S. 75)

existimabant; expellitur ex oppido Gergovia. Non

desistit tamen

atque in agris habet dilectum egentium ac perditorum.

Hac coacta

manu, quoscumque adit ex civitate, ad suam sententiam

perducit;

hortatur, ut communis libertatis causa arma capiant,

magnisque

coactis copiis adversarios suos, a quibus paulo ante

erat eiectus,

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Subjekte?

Übersetzung von HS und NS?

10

Page 78: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

79

Zeile 13 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

15

Einzelsatz isolieren!

Page 79: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

80

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

15

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Page 80: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

81

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

15

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Page 81: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

82

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

Page 82: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

83

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

Page 83: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

84

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

Page 84: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

85

Zeile 13-15 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Übersetzung von HS und NS?

15

Page 85: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

86

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

Page 86: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

87

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

Page 87: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

88

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

15

Page 88: Tutorat B (Latinum), 4., zweitletzte Sitzung Caesar, de bello Gallico 7,4, Z.1 Beginn: Simili ratione Vercingetorix... („ratio“-Ausgabe S. 75)

89

Zeile 15-16 (ratio S. 75)

expellit ex civitate. Rex ab suis appellatur. Dimittit

quoque versus

legationes; obtestatur, ut in fide maneant. Celeriter

sibi Senones,

Parisios, Pictones, Cadurcos, Turonos, Aulercos,

Lemovices, An-

des reliquosque omnes, qui Oceanum attingunt, adiungit;

omnium

consensu ad eum defertur imperium. ...

• Prädikate• Subjekte• Nebensätze• Hauptsätze• Konjunktionen

Übersetzung?15