Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Betriebssysteme
Prof. Hannelore Frank
WS 2007
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Überblick
1 Einführung
2 Prozesse und Threads
3 CPU-Scheduling
4 Synchronisation nebenläufiger Prozesse
5 Hauptspeicherverwaltung
6 Dateisystem
7 Ein-/Ausgabe
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Literatur
Eduard Glatz: Betriebssysteme. Grundlagen, Konzepte,Systemprogrammierungdpunkt.verlag, 2006, ISBN 3-89864-355-7
Andrew S. Tanenbaum: Moderne BetriebssystemePrentive Hall, Pearson Sturium, 2002, ISBN 3-8273-7019-1
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Überblick
1 Einführung
2 Prozesse und Threads
3 CPU-Scheduling
4 Synchronisation nebenläufiger Prozesse
5 Hauptspeicherverwaltung
6 Dateisystem
7 Ein-/Ausgabe
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
EinführungWas ist ein Betriebssystem?
Betriebssystem – wozu?
Verwaltung der Peripheriegeräte
Abstrakter Rechner
Sammlung von Dienstprogrammen
Sammlung von Kommunikationsmechanismen
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
EinführungSchema nach Tanenbaum
Geräte
Mikroarchitektur
Machinensprache
Betriebssystem
Compiler EditorenKommandointerpreter
Bankensystem
Flugbuchungen
WebBrowser Anwendungsprogramme
Systemprogramme
Hardware
Tanenbaum
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
EinführungArten von Betriebssystemen
Mainframe
Server
Multiprozessor
PC
Echtzeitsystem
Embedded Systems (PDA, Handy, . . . )
Chipkarten
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
EinführungGrundbegriffe
Prozess – Thread (Task)
Multitasking
Mehrbenutzerbetrieb (Timesharing)
Mehrprozessorsystem
Batchbetrieb (Stapelverarbeitung)
Echtzeitsystem
Virtuelle Machine
Verteiltes Betriebssystem
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Aufbau eines Betriebssystems
klassischer Aufbau – monolithisch
Strukturierung durch Schichtung - moderne UNIX
moderner Aufbau – Mikrokernel
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Aufbau eines BetriebssystemsMonolithische Architektur
Monolithische Architektur
ein einziges Programm
gewachsene innere Struktur
Beispiel: MS-DOS, ältere UNIX
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Aufbau eines BetriebssystemsSchichtenmodell
Schichtenmodell
z.B. C-Funktion: printf (), bzw. andere Ausgabefunktionen
UNIX-Schnittstellenfunktion write ()
Aufruf Funktion des Dateisystems – ÜberpruefungZugriffsrechte ...
Datenübernahme in den Cache
I/O-Request – Übertragung auf Platte
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Aufbau eines BetriebssystemsMikrokern Architektur
Mikrokern Architektur
nur ganz zentrale Funktionen im Kern
Rest verteilt auf mehrere separate Programme / Dienste
Kommunikation über IPC (Inter Process Communication)
geeignet für verteilte Betriebssysteme
Beispiel: Mac OS X (MACH), Amoeba
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Struktur UNIX SVR3
Glatz
H a r d w a r e
H a r d w a r e s t e u e r u n g
K e r n e l L e v e l
H a r d w a r e L e v e l
U s e r L e v e l
K e r n e l L e v e l
D a t e i - S u b s y s t e m ( f i l e s u b s y s t e m )
P r o
z e
s s
s t
e u
e r u
n g
s -
S p e i c h e r v e r w a l t u n g
P r o z e s s o r z u t e i l u n g
I n t e r p r o z e s s -
P u f f e r u n g ( b u f f e r c a c h e )
Z e i c h e n ( c h a r a c t e r ) B l o c k ( b l o c k )
G e r ä t e t r e i b e r ( d e v i c e d r i v e r )
B e n u t z e r p r o g r a m m e
S y s t e m a u f r u f - S c h n i t t s t e l l e ( s y s t e m c a l l i n t e r f a c e )
P r o g r a m m b i b l i o t h e k
S u
b s
y s
t e m
(
p r
o c
e s
s
c o
n t r
o l
s u
b s
y s
t e
m )
k o m m u n i k a t i o n ( I P C )
( s c h e d u l i n g )
( m e m o r y m a n a g e m e n t )
Betriebssysteme
Prof. HanneloreFrank
EinführungBetriebssystem?
Begriffe
Aufbau
Prozesse undThreadsBegriffe
Zustände
Ereignisse
Operationen
Kontext
Threads
Scheduling
SynchronisationWettbewerb
PC
Krit.Abschnitt
Spinlocks
Blockieren
Monitor
Nachrichten
Verklemmungen
HauptspeicherEinprozess
Multitasking
Swapping
Paging
Segmentierung
Virtuell
DateisystemDateien
Verzeichnisse
Implementierung
Sicherheit
Sonstiges
E/A
Struktur Windows NT . . .
Glatz
U s e r M o d e
K e r n e l M o d e
H a r d w a r e - A b s t r a k t i o n s s c h i c h t ( h a r d w a r e a b s t r a c t i o n l a y e r , H A L )
H a r d w a r e
G r a f i k t r e i b e r
K e r n ( k e r n e l )
G e r ä t e - u n d D a t e i s y s t e m -
E x e k u t i v e ( e x e c u t i v e )
T e x t - u n d G r a f i k - E i n - /
S y s t e m d i e n s t - V e r t e i l e r ( s y s t e m s e r v i c e d i s p a t c h e r )
S y s t e m -
T h r e a d s
S y s t e m d i e n s t p r o - S y s t e m h i l f s p r o -
s u p p o r t p r o c e s s e s )
B e n u t z e r - U m g e b u n g s - S u b -
S u b s y s t e m - P r o g r a m m b i b l i o t h e k e n ( e n v i r o n m e n t D L L s )
( g r a p h i c s d r i v e r )
A u s g a b e ( G D I - u n d
U S E R - K o m p o n e n t e )
t r e i b e r ( d e v i c e
a n d f i l e
s y s t e m d r i v e r )
z e s s e ( s y s t e m z e s s e ( s e r v i c e
p r o c e s s e s )
a p p l i k a t i o n e n s y s t e m e ( e n v i r o n -
m e n t s u b s y s t e m s )