46
iq.ks fo|kihB iq.ks & 7 fok; %& ejkBh 2009&2010 kS{kf.kd o”kkZiklwu f}rh; o”kZ dyk (,l-ok;-ch-,-)

fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

iq.ks fo|kihB iq.ks & 7

fo”k; %& ejkBh

2009&2010 ‘kS{kf.kd o”kkZiklwu

f}rh; o”kZ dyk (,l-ok;-ch-,-)

Page 2: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

f}rh; o”kZZ ZZ

dyk (,l-ok;-ch-,-) vk/kqfud ejkBh lkfgR; vkf.k

mi;ksfsfsfs tr ejkBh

(th &2) uok vH;kldzzezez fdaoaoaoa k O;kogkfjd ejkBh ¼tquk vH;klØe½

f}rh; l= mfn~n”Vs %&

1- ‘k q)ys[kukph vksG[k d:u ns.ks- 2- dFkk] dknacjhps rkfÙod foospu dj.ks

3- ikfjHkkf”kd laKkaph vksG[k d:u ns.ks- 4- xzakfFkd ‘kCnkauk cksyhrhy i;kZ;h ‘kCn lqpfo.ks- 5- O;kolkf;dkaP;k cksyhrhy ‘kCnkaph vksG[k d:u n.s ks-

f}rh; o”kZ dyk %& ejkBh lkekU; Lrj] ,dw.k rkfldk 48 ,dw.k xq.k 60 lkfgR; izdkjkpk vH;kl & dFkk

v- ?kVd eqfnzr ‘kks/ku %& xq.k 15 rkfldk 12 1- ys[ku fo”k;d fu;e

2- eqfnzr ‘kk s/kfpUgkaph vksG[k

3- fnysys ‘kCn ‘k q) Lo:ikr fyfg.ks-

4- fnysyk mrkjk ‘kq) Lo:ikr fyfg.ks-

c ?kVd dFkk %& ;k lkfgR;izdkjkph rkfÙod fpfdRlk xq.k 15 rkfldk 12 dFkk Eg.kts dk;\ dFksph O;k[;k-

dFkspk :ica/k] dFkk ok³~e;kps oxhZdj.k-

dFkk izdkj o Lo:ifo’ks”k] dFkk o brj lkfgR; ijLijlaca/k vkf.k lkE;Hksn ejkBh dFksph tM.k?kM.k] ,sfrgkfld fLFkR;arjs dFkk ok³~e;kps ledkyhu vkfo”dkj

d ?kVd liaiaaiaikfnr dFkklaxaxaxa zgzgzzg %&iq<hy dFkkapk izR;{k vH;kl] vH;klif=dsr

rkfldk 24 dj.;kr ;kok- xq.k 30 1-vax.kkryk iksiV & fnokdj d`”.k

2-rkjG[kksÚ;krhy fiÚ;k & Jh-e-ekVs 3-ofguhaP;k ckaxMÓkk & ;-xks-tks’kh 4-dMwlk[kj & x-y-BksdG

5-laLdkj & okeu pksj?kMs 6-fdMysyh ek.kls & xaxk/kj xkMxhG

7-/kekZ jkeks’kh & O;adVs’k ekMxwGdj

8-Hkksojk & th-,-dqyd.khZ

9-Hkwd & ckcqjko ckxqy

10-fgjoh dkp & l[kk dyky

11-yxke & Jhjke xqansdj

Page 3: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

12 pkSFkh fHkar ÅfeZyk iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnkxj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke ykaeVs

15- vkbZph ek;k ckcqjko mik/;s 16- ls> pa- fo- tks’kh

lnaanana HkZZZZ xazzaFzaazFk

1- lkfgR; % v/;kiu vkf.k izdkj (laiknd) Jh-iq-Hkkxor vkf.k brj 2- ok³~e;kps v/;kiu %& (laiknd) ok-iq-fxaMs] MkW-n-fn-iqaMs 3- y?kqdFkk% ra= vkf.k ea= % uk-lh-QMds

4- ejkBh dFkk%:i vkf.k ifjlj % e-n-gkrd.kaxysdj

5- ejkBh dFkk % folkos ‘krd % (laiknd) ds-t-iqjksfgr] lq/kk tks’kh 6- ejkBh dFkk % mn~xe vkf.k fodkl % MkW- banqerh ‘kos Ms 7- xzkeh.k dFkk% Lo:i vkf.k fpfdRlk %& MkW-oklqnso eqykVs

8- Hkweh vkf.k Hkwfedk % HkkLdj panuf’ko 9- lkfgR;kpk vUo;kFkZ %ukxukFk dksÙkkiYys

10- iznf{k.kk] ([kaM ifgyk o nqljk) dkWfUVusaVy izdk’ku] iq.ks 11- ejkBh lkfgR;%izsj.kk o Lo:i%& [email protected]

12- [kMd vkf.k ik.kh %& xaxk/kj xkMxhG

13- vk/kqfud ejkBh ok³~e;kpk bfrgkl ([kaM 4]5]6) %& laiknd %jk-Jh-tksx 14- vk/kqfud ejkBh ok³~e;kpk bfrgkl ([kaM 1 o 2) % v-uk-ns’kik aMs

15- ejkBh ok³~e;kpk foospd bfrgkl ¼vokZphu dky[kaM½ % MkW- iz- u- tks’kh

15- ikp dFkkdkj % (laiknd) fo-l-[kkaMsdj

16- lgk dFkkdkj % (laiknd) Hkk-fn-QMds

17- ejkBh nfyr dFkk % MkW-vfouk’k MksGl

18- nfyrsrjkaps nfyr lkfgR; % MkW-ckcqjko xk;dokM

20- ukxeaMG % MkW-v#.kk <sjs

21- frlÚ;k fi<hph xzkeh.k dFkk % (laiknd) % vkuan ;kno]ckck ikVhy

22- ejkBh xzkeh.k dFkk % MkW-vacknkl ekMxwGdj] MkW-lw;Zdkar [kkaMsdj

23- ejkBh xzkeh.k ok³~e;kpk bfrgkl % (laiknd) panzdqekj uyxs

24- lkfgR; % leh{kk vkf.k laokn % MkW-johanz Bkdwj

25- izokg vkf.k izfrfdz;k % MkW-johanz Bkdwj

26- ejkBh dFkk% ppkZfpfdRlk & ‘k Sys’k f=Hkqou] ik;y izdk’ku] iq.ks 27- ejkBh dFkk & lq/kk tks’kh] 28- lqyHk ejkBh O;kdj.k % ‘kfeZyk Bkdwj] eqnzk izdk’ku] dksYgkiwj

29- eqfnzr ‘kk s/ku & ;-,-/kk;xqMs 30- ‘ qk)ys[ku foosd & n-u-xks[kys

Page 4: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

31- O;kogkfjd ejkBh & iq.ks fo|kihB 32- O;kogkfjd ejkBh & MkW- dY;k.k dkGs] MkW- n-fn- iqaMs 33- O;kogkfjd ejkBh & MkW- Lusgy rkojs 34- O;kogkfjd ejkBh & MkW- y-jk- ufljkckndj & QMds izdk’ku dksYgkiwj

35- dFkk l`tukph & izHkkdj v=s

36- ejkBh dFksph fLFkfrxrh & MkW- vatyh lkse.k 37- ejkBh y?kqdFkspk bfrgkl & izk- e- uk- vnoar

38- ejkBh dFkklkfgR; % ,d vkys[k & izk- e- uk- vnora

39- ok³~e;kps v/;kiu & laik- MkW- ok- iq- fxaMs 40- ejkBh dFkk & MkW- vf’ouh /kksaMxs 41- ejkBhrhy dFkk:is & izk- jk-x- tk/ko] Lusgo/kZu izdk’ku] iq.ks- 42- ejkBh ukxjdFkk & MkW- Nk;k iksokj 43- ‘k q) ‘kCn dks’k & MkW- Lusgy rkojs 44- ejkBh xzkeh.k dFkk & MkW- ;kno] MkW- Hkkslys

45- O;kogkfjd ejkBh & MkW- xksfoydj ] MkW- ikV.kdj

46- O;kogkfjd ejkBh & MkW- eksdk’kh] MkW- usekMs 47- O;kogkfjd vkf.k mi;ksftr ejkBh & MkW- e/kqdj jksdMs

48- O;kogkfjd ejkBh & MkW- izdk’k ijc

49- xzkeh.k lkfgR;kph pGoG & MkW- dhrhZ eqGhd

Page 5: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

iz'uif=ddsps Lo:i

f}rh; o”kZZZZ dyk ¼S.Y.B.A.½ ejkBh th-2 iz’u if=dsps Lo:i o xq.k foHkkx.kh vkjk[kMk 2009&10iklwu 2012 i;Zar l=kar

ijh{kk & f}rh; l= vk/kqfud ejkBh lkfgR; o mi;ksftr ejkBh ¼uok vH;kldze½

1- dFkk laxzg ¼laikfnr½ 2- mi;ksftr ejkBh ,dw.k xq.k 60

iz’u 1 yk v- ys[kufo”k;d fu;e@eqfnzr ‘kk s/kfpUgk@Lo:ikr fyfg.ks

pkj iz’u fopkj.ks nksu lksMfo.ks xq.k 10 ¼;ke/;s eqfnzr fpUgkapk okij dj.;klkBh mrkjk ns.ks-½ c- 1- fnysyk mrkjk ‘k q) Lo:ikr fyfg.ks- xq.k 6

2- ‘k q) ‘kCn fyfg.ks ckjk iSdh lgk xq.k 6

iz-2jk- 20 ‘kCnkai;Zar mÙkjs fygk

v- rkfÙod&dFkk okM~-e; izdkj xq.k 12 ikp fopkj.ks rhu lksMfo.ks c- laikfnr dFkk ojhy iz’u ikp fopkj.ks rhu lksMfo.ks

iz-3jk- 50 ‘kCnkai;Zar mÙkjs fygk xq.k 10 v- rkfÙod&dFkk okM~-e; izdkj c- laikfnr dFkkaojhy iz’u pkj iz’u fopkj.ks nksu lksMfo.ks v e/khy ,d c e/khy ,d lksMfo.ks

iz- 4Fkk- laikfnr dFkklaxzgkojhy nh?kksZÙkjh iz’ukpaph 150 ‘kCnkar mÙkjs fygk- xq.k 16 pkj fopkj.ks nksu lksMfo.ks

l= nqljs ¼,dw.k rkfldk 48] ,dw.k xq.k 60½ ?kVd 4 rkfÙod xq.k 15 rkfldk 12 pfj=& vkRepfj= ok³~e; izdkjkps Lo:i pfj=

& vkRepfj=kph O;k[;k pfj= & vkRepfj=kph izsj.kk o iz;kstus pfj= & vkRepfj= lkE;Hksn vkRepfj= & vkRedFku & LodFku lkE;Hksn pfj= & vkRepfj=kps fo’ks”k dknacjh& vkRepfj= ;krhy lkE;Hksn

Page 6: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

pfj= & vkRepfj= ;krhy lkE;Hksn pfj= & vkRepfj=kph vaxs

pfj= & vkRepfj=kph iwoZr;kjh pfj= & vkRepfj= ys[kukrhy laaHkkO; nk s”k vkRepfj= & ,d tho?ks.kk ok³~e;izdkj

?kVd 5 ejkBh pfj=@vkRepfj=@vkRedFku ijaijk fodklkps VIis 15

rkfldk 12 ejkBhrhy pfj= & vkRepfj= ok³~e;krhy nfyr vkRedFkus

leh{kdkaph vkRepfj=s

m|ksxirhapah pfj=s & vkRepfj=s jktdh; O;Drhaph pfj=s &vkRepfj=s dykoarkaph pfj=s& vkRepfj=s

?kVd 6 pfj=@vkRepfj=@vkRedFku 30

rkfldk 24 ^vkepk cki vku vkEgh & MkW- ujsanz tk/ko lnaanananHkZZZZ xazazFazzaFk %&

1- pfj= & vkRepfj= & v-e-tks’kh

2- pfj= & vkRepfj= & tkUgoh lar 3- pfj= & vkRepfj= & lnk dqÚgkMs

4- vkRepfj= ejkBh fo’odks’k] [kaM 2 e/khy jk-x-tk/ko ;kaps fVi.k 5- e-ok-b-[kaM 5 Hkkx 2 laiknd jk-Jh-tksx 6- vkRepfj= ehekalk & vkuan ;kno 7- ‘kjla/kku & foykl Fkksjkr] lqfo/kk izdk’ku] iq.ks 8- ejkBhrhy vkRepfj=ij ys[ku & m”kk gLrd

9- ejkBhrhy L=hysf[kdk% fpark vkf.k fparu & MkW-Hkkypanz QMds

10- fL=;kaph vkRepfj=s % L=hoknh ‘kks/k & MkW-’kksHkk ikVhy

11- nfyrkaph vkRedFkus % ladYiuk o Lo:i & MkW-oklqnso eqykVs

12- vkRelaokn& laiknd MkW-vkj-ds-nsojs] MkW-johanz Bkdwj] MkW-johanz dMw

13- iznf{k.kk [kaM 1]2 & dkWafVusaVy izdk’ku] iq.ks 14- vk/kqfud ejkBh okM~-e;krhy fL=;kaph vkRepfj=s &MkW-foey Hkkysjko

lkfgR;izlkj dasnz] ukxiwj 15- nfyr fL=;kaph vkRedFkus % Lo:i vkf.k fpfdRlk] MkW-euksgj tk/ko 16- olar ckiVkaps x|lkfgR;% vkdyu vkf.k vkLokn&MkW-ckGklkgsc xqatkGa

ok³~e;lsok izdk’ku]ukf’kd

17- L=h vkRedFku & laik- panzdqekj uyxs] xaxk/kj ikurko.ks 18- pfj=&vkRepfj= % ra= vkf.k bfrgkl & v- e- tks’kh

19- ckiVkaps x|lkfgR; % vk’k; vkf.k vkLokn & MkW- ckGklkgsc xaqtkG

okM~e;lsok izdk’ku] ukf’kd½

20- ejkBh ysf[kdk % fpark vkf.k fparu & MkW- Hkkypna z QMds

21- nfyr vkRedFku & laik- panzdqekj uyxs] xaxk/kj ikurko.ks 22- izkphu ejkBhrhy pfj=ys[ku & olar cksjxkodj

Page 7: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

23- lkfgR; vkf.k lkekftd lanHkZ & MkW- vatyh lkse.k 24- ejkBh Hkk”kk vkf.k lkfgR; & laik- MkW- fo-Hkk- ns’kikaMs] MkW- Lusgy rkojs 25- okM~-e;krhy oknLFkGs & izk- ok- y- dqyd.khZ

26- vkepk cki vku vkEgh leh{kk & laiknd MkW- ‘kSys’k f=Hkqou 27 y{e.k ekus ;kaps lkfgR; & MkW- Kkus’oj okYgsdj] Lo:i] vkSjaxkckn

Page 8: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

iz’z’z’z’uif=dsps Lo:i o xq.k foHkkx.kh vkjk[kMk ¼lu 2009&10 iklwuwwuw ½ okf”kZZdZZd ijh{kk

uok vH;kldze & 1- ejkBh lkfgR;krhy fofo/k izokg ukVd& r`rh; jRu & egkRek Qqys vkf.k ukVd rkfÙod 1- vkepk cki vku~ vkEgh] vkRedFku &rkfÙod

osG 3 rkl ,dw.k xq.k 80 iz- 1yk- 100 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk xq.k 18

v e/khy 3 vkf.k c e/khy 3 iz’ukaph mRrjs fygk-

v ukVd okM~-e; izdkj rkfÙod oj 5 iz’u fopkjkosr- c- vkRedFku ijaijsoj 5 iz’u fopkjkosr-

iz- 2jk- - 100 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk xq.k 12 v e/khy 2 vkf.k c e/khy 2 iz’ukaph mÙkjs fygk- v ukVd okM~-e; ijaijsoj oj 4 iz’u fopkjkosr- c- vkRedFku ijaijsoj 4 iz’u fopkjkosr

iz- 3jk- 50 ‘kCnaki;Zar mRrjs fygk-¼ v* e/khy 2 o c* e/khy 2½ xq.k 20 v- ukVd rrh; jRu oj 4 iz’u fopkjkosr c- vkRedFku 4 iz’u fopkjkosr

iz-4Fkk - 150 ‘kCnaki;Zar mRrjs fygk- xq.k 15 v e/khy 1 vkf.k c e/khy 1 iz’ukaph mRrjs fygk- v- ukVd rrh; jRu oj 2 iz’u fopkjkosr c- vkRedFku 2 iz’u fopkjkosr

iz-5Fkk - 300 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk- xq.k 15 v e/khy 1 vkf.k c e/khy 1 iz’ukaph mRrjs fygk- v- ukVd rrh; jRu oj 2 iz’u fopkjkosr c- vkRedFku 2 iz’u fopkjkosr-

Page 9: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

okf”kZZdZZd ijh{kk Lo:i f}rh; o”kZZZZ dyk ¼S.Y.B.A.½ ejkBh th-2

iz’u if=dsps Lo:i o xq.k foHkkx.kh vkjk[kMk 2009&10iklwu

uok vH;kldze & vk/kqfud ejkBh lkfgR; o mi;ksftr ejkBh th&2

1- laikfnr dFkklaxzg 2- vkRedFku 3- mi;ksftr ejkBh osG 3 rkl ,dw.k xq.k 80

iz’u 1 yk [kkyhy iz’ukaph mRrjs fygk

v- ys[kufo”k;d fu;e fdaok eqfnzr ‘kk s/kfpUgkalkBh mrkjk

xq.k 10 c- fnysyk mrkjk fdaok ‘kCn ‘k q) dj.ks xq.k 10 d- ikfjHkkf”kd laKk@xzkafFkd ‘kCnkauk cksyhrhy i;kZ;@O;kolkf;dkPa ;k cksyhrhy ‘kCn 20 ‘kCn ns.ks & 10 lksMfo.ks xq.k 10

iz-2jk- 20 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk 14 iz’u fopkj.ks v e/khy 5 o c e/khy 5 lksMfo.ks xq.k 10

v- dFkk &rkfÙod

c- vkRedFku & rkfÙod

iz-3jk- 50 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk ¼v e/khy 1 o c e/khy 1 iz’ukaph mRrjs fygk½ xq.k 10

v- dFkk & rkfÙod 2 iz’u fopkj.ks 1 lksMfo.ks- c- vkRedFku & rkfÙod 2 iz’u fopkj.ks 1 lksMfo.ks-

iz- 4Fkk- 150 ‘kCnkai;Zar mÙkjs fygk

v- e/khy 1 o c e/khy 1 iz’ukaph mRrjs fygk- v- laikfnr dFkklaxzgkoj 2 iz’u fopkjkosr c- vkRedFkukoj 2 iz’u fopkjkosr-

xq.k 15

iz- 5ok- 300 ‘kCnkai;Zr mRrjs fygk-

^v* e/khy 1 o c* e/khy 1 iz’ukaph mRrjs fygk-

v- laikfnr dFkklaxzgkoj 2 iz’u fopkjkosr xq.k 15 c- vkRedFkukoj 2 iz’u fopkjkosr

Page 10: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

fo’ks”s s”s”k Lrj iisissis

j Øekdaadada 1 (,l&1) ejkBh lkfgR;krhy fofo/k izozozoz kg ,dww.ww.k xq.q.qq.k 60] ,dww.ww.k rkfldk 48

l= ifgys

?kVd 1rkfÙod @lS)kafrd xq.k 15 rkfldk 12 ukVd Eg.kts dk;\

ukVdkP;k fofo/k O;k[;k ukVd% ?kVd vkf.k jpuk

ukV~;ra=kps & Lo:i (crko.kh] Loxr] usiF;] laxhr] izdk’k;kstuk]jaxHkw”kk)

fofo/k ukV~;izdkj@ (lq[kkfRedk &’kksdkfRedk] izglu] esyksMªkek] ,dkfa ddk]

iFkukV~;] uHkksukV~;] ukV~;NVk] laxhfrdk)

vk’k;kuqlkj izdkj (lkekftd]jktdh;],sfrgkfld] ikSjkf.kd] leL;kiz/kku]

xzkeh.k] nfyr] L=hoknh jaxHkweh) ukVdkps lknjhdj.k ukVdkps iz;ksxewY;

?kVd 2 ejkBh ukV~;iajijk & fodklkps VIis xq.k 15 rkfldk 12 izkphu ijaijk &

ukVd vkf.k brj ok³~e;izdkj % lkE;&Hksn

?kVd 3 ukVd %& 30

rkfldk 24 1-r`rh; jRu &e-T;ksrhjko Qqys] laiknd 1- lrh’k ikoMs] uHk izdk’ku] vejkorh 2- izYgkn yqysdj] ‘kCnky; izdk’ku] Jhjkeiwj 3- MkW- uhyk ika<js & Lusgo/kZu izdk’ku] iq.k s-

lanHkZ xzaFk %&

1- Hkjrkps ukV~;’kkL= & xksnkojh dsrdj

2- laLdr jaxHkweh & xks-ds-HkV~V

3- ukV;fufeZrh & ;’koar dsGdj

4- jaxn’kZu & usehpanz tsSu 5- vkokt vkf.k laokn & MkW-Jhjke ykxw

6- vfHku; ‘kkL= & MkW-#Lre vpy[kkac

7- yksdjaxHkweh & MkW-izHkkdj ekaMs 8- xfrekuh & n-x-xksMls

9- iznf{k.kk ([kaM 1]2) & dkWfUVusaVy izdk’ku]iq.ks

10- Hkkjrh; jaxHkwehph ijaijk ek;k ljnslkbZ & Lusgo/kZu 11- ejkBh ‘kksdkRe ukVds & MkW- mTToyk tk/ko & Lusgo/kZu 12- ejkBh dkWesMh VªWtsMh & ek/ko euksgj & olar cqd LVkWy

13- ukVd% ,d fparu olar dkusVdj & uhydaB izdk’ku

14- ‘kksdukV;kph ewyrÙos & laiknd lq-xks-xksdkddj] dkWfUVusaVy

15- v=s&Hkkos & fo-l-tksx & fot; ukxiwj 16- okM~-e;izdkj ukVd & Hkkos] nkrs & vtc dksYgkiwj

17- Western influence of Marathi Drama - Dr. Anand Patil

18- lkfgR;ewY; vkf.k vfHk#ph &xks-ek-iokj

Page 11: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

19- ukVd %okM~-e;izdkj & ;-p-e-eq-fo|kihB]ukf’kd% laiknd nÙkk Hkxr 20- nfyr jaxHkweh vkf.k ukV~; pGoG& MkW-e/kqdj eksdk’kh

21- ‘kksdukV~;kph ewyrÙos & laik- MkW- lq-xks- xksGkddj] izk- ,u- vkj- nMq xsdj

22- ,sfrgkfld ejkBh ukVds & MkW- Hkhejko dqyd.khZ

23- ukV;Loxr % Lo:i vkf.k leh{kk & MkW- ‘kdaqryk [kksr 24- ejkBh ukV~;ra= & laik- eks- n- czãs] v- e- tks’kh 25- ukV; leh{kk % dkgh nf”Vdks.k & laik- MkW- fo- Hkk- ns’kikaMs 26- ejkBh lkekftd ukVd vkf.k L=hleL;k & MkW- dYiuk ijkatis 27- nfyr jaxHkweh & MkW- Hkkypanz QMds

28- ejkBh ukV;l”Vh & xks- ek- dqyd.khZ

29- ejkBh jaxHkweh ejkBh ukVd & ?kVuk vkf.k ijaijk laik ds- ukjk;.k dkGs]

dqyd.khZ] <oGs 30- Hkjreqfuizf.kr ukV;’kkL= & xks- xks- vf/kdkjh

31- ‘kksdkfRedk % dkgh fopkj & laik- MkW- lw;Zdkar vtesjk

32- ejkBh ukV~;in % Lo:i o leh{kk & MkW- v-n- osyedj

33- ejkBh ukVdkrhy laokn % cnyrs jax:i & MkW- lquhrk lgLkzcq)s

34- lkekftd ukVd % Lo:ifopkj & MkW- izdk’k esnddj

35- pfj=kRed ukVd % ladYiuk vkf.k leh{kk & MkW- xhrk ekatjsdj

36- ikSjkf.kd ukVd % ,d vUo;kFkZ & MkW- v#.k izHkq.ks 37- ejkBhpk ukV~;lalkj & fo- l- [kkaMsdj

38- vk/kqfud ukV~;fopkj & vuar ns’keq[k 39- ‘kksdukV~;kps varjax & izk- uk-jk- naqMxsdj

40- ‘kksdukV~;kps lkfgR;:i & MkW- lnk dÚgkMs 41- ejkBh ukV~;dyk vkf.k ukV;okM~-e; & Jh- uk- cugêh 42- ejkBh ukV~;leh{kk & MkW- jk- ‘ka- okfGacs 43- ejkBh jaxHkwehpk bfrgkl & Jh- uk- cugêh 44- ‘kksdkafrdspk mn; & MkW- foykl [kksys

45- okM~-e;kps v/;kiu & laik- MkW- ok-iq- fxaMs] MkW- n-fn- iaqMs 46- lkfgR; % v/;kiu vkf.k izdkj & laik- Jh- iq- Hkkxor] lq/khj jlkG 47- ejkBh lkfgR; % izsj.kk o Lo:i& laik- xks- ek- iokj] e-n- gkrd.kxa ysdj

48- Vhdk iziap & deykdj nhf{kr 49- Hkjrequhaps ukV~;’kkL= & MkW- ljkst ns’kikaMs 50- ejkBh ‘kksdkafrdk&uofopkj& MkW- iq”iyrk jktkiqjs&rkil

51- Lokra«;ksÙkj lkekftd ukV~;l`”Vh & MkW- Jhdkar ikVhy

52- ukV;k{kjs & MkW- e/kqjk dksjkUus

53- ,dik=h iz;ksx % Lo:Ik vkf.k dyk:Ik & MkW- e/kqjk dksjkUus

54- L=h ukVddkjkaph ukVds & MkW- e/kqjk dksjkUus

55- L=h leL;k vkf.k vktps ukVd & MkW- e/kqjk dksjkUus

56- Hkkjrh; ukV~; iz;ksx foKku & MkW- v-e- tks’kh 57- vktps ukVddkj & MkW- iqaMs] MkW- rkojs 58- ejkBh jaxHkwehph 125 o”kZs & MkW- eq- Jh- dkuMs

Page 12: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

fn++++rh; o”kZZZZ

dyk ¼,l-ok;-ch-,½ ejkBh Lis’s’s’s ky 1 l=kraarara ijh{kk & l= ifgyssss

iz’uif=dsp s Lo:i o x.qq.q.q.k foHkkx.kh vkjk[kMk ¼lu 2009&10 ikluwwuwuw ½

uok vH;kldze & 1- ejkBh lkfgR;krhy fofo/k izdkj

izFke l= & 1- ukVd & r`rh; jRu & egkRek Qqys

2- ukVd rkfÙod o ijaijk

osG 2 rkl ,dw.k xq.k 60

iz 1yk 50 ‘kCnkai;Zar mÙkjs fygk xq.k 15 ukVd % okM~-e; izdkj rkfÙod 5 iz’u fopkj.ks 3 lksMfo.ks

iz-2jk- 20 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk ¼ejkBh ukV;ijaijk & fodklkps VIis½ v- 10 iz’u fopkj.ks 5 lksMfo.ks xq.k 10

c- r`rh; jRu* ukVdkoj 10 iz’u fopkj.ks 5 lksMfo.ks xq.k 10

iz-3jk- 50 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk ¼r`rh; jRu ukVdkoj½ xq.k 10 4 iz’u fopkj.ks 2 lksMfo.ks

iz- 4Fkk r`rh; jRu* egkRek Qqys ;kaP;k ojhy nh?kksZrjh iz’ukpa h 150 ‘kCnkai;Zar mRrjs fygk 4 iz’u fopkj.ks 2 lksMfo.ks- xq.k 15

Page 13: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

l= ifgyssss

,dww.ww.k rkfldk 48] ,dw.k xq.q.qq.k 60 lkfgR;izdzdzdz kjkpk vH;kl % dkncaacaca jh

?kVd v %& 1- ikfjHkkf”kd laKk] xq.k 15 rkfldk 12 2- xzakfFkd ‘kCnkauk cksyhrhy i;kZ;h ‘kCn

3- O;kolkf;dkaP;k cksyhrhy ‘kCn 4- fofo/k ek/;ekrhy laKk o ‘kCn

?kVd c %& dknacjh ;k lkfgR; izdkjkph rkfÙod fpfdRlk xq.k 15 rkfldk 12 dknacjhph O;k[;k vkf.k ?kVd] Lo:i fo’k s”k

dknacjhpk :ica/k] oxhZdj.k

dknacjh vkf.k brj lkfgR; % ijLijlaca/k vkf.k lkE;Hksn ejkBh dknacjhph tM.k?kM.k] dknacjhph ,sfrgkfld fLFkR;ra js] dknacjh ;k okM~-e; izdkjkps ledkyhu fofo/k vk;ke-

?kVd d %& dknacjh xq.k 30 rkfldk 24 1- gY;k gY;k nq/kw ns ckckjko eqlGs

lnaanananHkZZZZ xzazaFzaazFk %&

1- lkfgR; v/;kiu vkf.k izdkj % (laiknd) Jh-iq-Hkkxor vkf.k brj 2- vk/kqfud ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl ([kaM 4]5] o 6)% laiknd jk-Jh-tksx 3- vk/kqfud ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl % v-uk-ns’kik aMs

4 ejkBh okM~-e;kpk foospd bfrgkl ¼vokZphu dky[kaM ½& MkW- iz-u- tks’kh

5- VhdkLo;aoj % Hkkypanz usekMs 6- ejkBh lkfgR; % izsj.kk vkf.k Lo:i % xks-ek-iokj e-n-gkrd.kaxysdj

7- ejkBh dknacjh % lekt’kkL=h; leh{kk % MkW-johanz Bkdwj

8- ejkBh dknacjhrhy izknsf’kdrk & MkW-HkkLdj ‘k sGds

9- okM~-e;kps v/;kiu %& (laiknd) ok-iq-fxaMs] n-fn-iqaMs 10- lkfgR;% leh{kk vkf.k laokn %& MkW- johanz Bkdwj

11- ejkBh xzkeh.k dknacjh %& MkW-johanz Bkdwj

12- ejkBh dknacjhps ifgys ‘krd %& dqlqekorh ns’kik aMs 13- /kkj vkf.k dkB%& ujgj dq#andj

14- dknacjh %& y-x-tksx

15- dknacjh vkf.k ejkBh dknacjh %& m”kk gLrd

16- lkfgR;kpk vUo;kFkZ %& MkW-ukxukFk dksÙkkiYys

17- ejkBh dknacjh % ra= vkf.k fodkl %& ckiV] xksMcksys

18- ejkBh dknacjhpk bfrgkl %& MkW-panzdkar ckafnoMsdj

19- ejkBh izknsf’kd dknacjh ra= vkf.k Lo:i %& MkW-enu dqyd.khZ

20- ekDlZokn vkf.k ejkBh lkfgR; % MkW-fo-l-tksx 21 xzkeh.k cksyhpk ‘kCndks’k & MkW-n-rk-Hkkslys

22- oÚgkMh ‘kCndks’k & nsohnkl dksVs

Page 14: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

23- oÚgkMh cksyh & o-d`- oÚgkMikaMs 24- lkekftd dknacjh% Lo:i vkf.k leh{kk & MkW-iz-uk-voljhdj

25- dknacjhph jpuk %& Jh-ek-dqyd.khZ

26- lkfgR;ewY; vkf.k vfHk#ph & xks-ek-iokj 27- mnkgj.kkFkZ dkslyk & MkW-oklqnso lkoar- 28- ejkBh dknacjh % fparu vkf.k leh{kk & MkW-panzdkar ckafnoMsdj

29- ejkBh izknsf’kd dknacjh % MkW- enu dqyd.khZ

30- ejkBh dknacjh % ifgys ‘krd & dqlqekorh ns’kik aMs 31- ejkBh dknacjh % ra= vkf.k fodkl izk- ok- ckiV] uk- ok- xksMcksys

32- ,d eqDr laokn % m++|kP;k dknacjhdkjk’kh & Jh- uk- isaMls 33- ejkBh dknac&;kaph jax;k=k % MkW- ‘k qHknk [kkfMydj

34- dknacjh leh{kk & Jh- ek- dqyd.khZ

35- lkfgR; % ‘kk s/k vkf.k cks/k & ok- y- dqyd.khZ

36- okM~-e;krhy oknLFkGs & ok- y- dqyd.khZ

37- ejkBh dknacjh % fparu vkf.k leh{kk & MkW- panzdkar ckafnoMsdj

38- v{kj okVk & MkW- e- lq- ikVhy

39- lkfgR;kph fufeZrh izfdz;k & MkW- vkuan ;kno 40- iznf{k.kk ¼[kaM 1] 2]½ & dkWfVausVy izdk’ku iq.ks 41- frl&;kank j.kkax.k & MkW- n- fHk- dqyd.khZ

42- okM~-e;kps v/;kiu & laik- MkW- ok- iq- fxaMs] MkW- n-fn- iaqMs 43- lkfgR;ewY; vkf.k vfHk:ph & MkW- xks- ek- iokj 44- dknacjh % lkj vkf.k foLrkj & MkW- egsanz dne

45- ejkBh dknacjhps varjax & MkW- ufyuh egkMhd

46- dknacjh % fofopsu vkf.k fo’ys”k.k & cky’kadj ns’kikaMs

Page 15: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

fo’ks”s”s”s k Lrj iissisis

j dezzezez

kdaadaad 2 ++,++,l-ok;-ch-,- (,l-2) ,dwwww.k rkfld 48] ,dw.k x.qq.qq.k 60

e/;;xqqqxq hu ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl izkzkzkzkjaaHaaHk rssss 1818(LFkwwywwy)

l= ifgyssss %& izkjaHkdkG rs b-l- 1600 izR;sd ?kVdkl vkB rkfldk

1- dksjho ys[k vkf.k brj xzaFk ;kae/kwu ejkBh lkfgR; ijaijk y{kkr

?ks.;klkBh mi;qDr ekfgrhps Lo:i fo’kn dj.ks-

2- eqdqanjktkaph dkO;fufeZrh % izsj.kk o Lo:i] vk|Roklaca/khP;k oknkph LFkwy dYiuk-

3- egkuqHkokaph okM~-e;fufeZrh % izsj.kk]Lo:i] ,sfrgkfld egÙo vkf.k ejkBh okM~-e;ijaijsrhy LFkku x| vkf.k i|-

4- Kkus’ojkaph@ukensokaph dkO;fufeZrh% izsj.kk] Lo:i]dk;Z]rRdkyhu vkf.k ejkBh okM~-e;ijaijsrhy LFkku o R;kaP;k izHkkoyhrhy dohapk LFkwy

ifjp;-

5- ,dukFkkaph dkO;fufeZrh % izsj.kk] Lo:i] dk;Z] rRdkyhu vkf.k ejkBh okM~-e; ijaijsrhy LFkku-

6- 16 O;k o 17 O;k ‘krdkarhy f[kzLrh lkfgR;% Qknj LVhQUl f[kzLriqjk.k% Lo:i o ,sfrgkfld egÙo-

l= nqlqlqlqljssss %& b-l- 1600 rs 1818 ,dw.k xq.k 60] rkfldk 48 izR;sd ?kVdkl 1- rqdkjkekaph dkO;fufeZrh izsj.kk] Lo:i] dk;Z

vkB rkfldk

2- jkenkl vkf.k jkenklh doh izsj.kk] Lo:i] dk;Z

3- iafMr doh & ijaijk izsj.kk] Lo:i] dk;Z

4- c[kj

Page 16: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

5- ,sfrgkfld i=O;ogkj

6- ‘kkfgjkaph fufeZrh

lnaanananHkZZZZ xzazaFzaazFk %&

1- egkjk”Vz lkjLor % fo-y-Hkkos]’k a-xks-rqGiqGs

2- ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl] [kaM 1]2]3% y-jk-ikaxkjdj

3- izkphu ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl Hkkx 1 rs 7 % MkW-v-uk-ns’kikaMs

4- ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl [kaM] 1]2]3% izdk’kd& egkjk”Vz lkfgR; ifj”kn] iq.ks-

5- izkphu ejkBh okM~-e;kps Lo:i % izk-g-Jh-’ks.kksyhdj

6- ikp lardoh vko`Rrh frljh % ‘k a-xks- rqGiqGs

7- izkphu ejkBh x+|% izsj.kk vkf.k ijaijk% Jh-ja-dqyd.khZ

8- izkphu ejkBh iafMrh dkO;% MkW-ds-uk-okVos

9- ejkBh yko.kh okM~-e;% MkW- xaxk/kj eksjts eks?ks izdk’ku

10- eÚgkVh yko.kh ;k xzaFkkph izLrkouk% e-ok-/kkMsa 11- ejkBh dforspk m”k%dky & Jh-e-onsZ 12- lar]iar] rar % Jh-e-ekVs 13- ejkBh c[kjokM~-e;kpk iqufoZpkj % xa-c-xzkeksik/;s 14- ejkBh c[kjokM~-e; % j-fo- gsjokMdj

15- c[kjokM~-e; mn~xe o fodkl % ckiwth ladikG

16- ejkBh f[kzLrh okM~-e; Qknj LVhQUl rs 1960 % xa-uk-eksjts] vgenuxj] dkWyst izdk’ku

17- lekt thoukrhy rqdkjke & MkW- rkukth jk- ikVhy

18- iqUgk rqdkjke & fnyhi iq- fp=s- 19- ejkBh okM~-e;kpk foospd bfrgkl izkphu dky[kaM & MkW- iz-u- tks’kh 20- ejkBh okM~-e;kpk foospd bfrgkl vokZphu dky[kaM&MkW- iz-u- tks’kh 21- vokZphu ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl 1800 rs 1960 & MkW- iz-u- tks’kh 22- ejkBh okM~-e;kph l|%fLFkrh ¼la-½ & MkW- fVGd@MkW- iqaMs 23- ejkBh okM~-e;kpk vfHkuo bfrgkl 1800 rs 1920@1920 rs 1960

& MkW- xa-uk- tksxGsdj

24- vokZphu ejkBh dof;=h & MkW- vydk fpMxksidj

25- lar xksjk dqaHkkj % okM~-e; n’k Zu & MkW- ckcqjko mik/;s] Lusgo/kZu] i.q ks 26- ,dukFkdkyhu ejkBh okM~-e; & MkW- bukenkj] MkW- tks’kh 27- lar doh vkf.k dof;=h % ,d vuqca/k & MkW- lqgkfluh bysZdj

28- jkenklkaps lkfgR;’kkL= & MkW- Hkk- Jh ijkatis

Page 17: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

29- okjdjh laiznk; vkf.k lar lkfgR;& MkW- f’kokthjko eksfgrs 30- bZ’ojfu”Bkaph ekafn;kGh & MkW- f’kokthjko eksfgrs 31- larkaph gs HksVh & MkW- eq-Jh- dkuMs

32- dkgh lar dkgh ‘kkghj MkW- eq-Jh- dkeMs

33- lar lkfgR; n’k Zu & MkW- m”kk ns’keq[k 34- izkphu lkfgR;kP;k varjaxkr& MkW- fo-fHk- dksyrs

35- lar rqdkjke vf.k lar dchj%,d rqyukRed v/;;u&MkW- d`- Kk- fHkaxkjdj

36- lar rqdkjke vkf.k jsOg- fVGd%,d Hkkokuqca/k & MkW- lqHkk”k ikVhy

37- rqdkjkekaps fuoMd vHkax& MkW- iz- u- tks’kh

38- rqdkjkekaps fuoMd vHkax& MkW- xtey ekGh] MkW- fiaxs

39- egkuqHkko ok³~e;kpk ikfjHkkf”kd ejkBh ‘kCndks’k & ¼laik½ vk/kkj gjpan

egktu

Page 18: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

iz’uif=dsps Lo:i 1- l=kar ijh{kk 60 xq.k 2- okf”kZd ijh{kk 80 xq.k- f}+rh; o”kZ dyk ¼,l-ok;-ch-,½ ejkBh Lis’ky 2

iz’uif=dsph Lo:i o xq.k foHkkx.kh vkjk[kMk ¼lu 2009&10 iklwu½ uok vH;kldze % e/;;qxhu ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl izkjaHk rs 1818 ¼LFkwy½

l=kar ijh{kk & l= ifgys

osG 2 rkl ,dw.k xq.k 60 iz- 1yk [kkyhy iz’ukaph mRrjs 20 ‘kCnkai;Zar fygk ¼10iSdh 7½ xq.k 14

10 iz’u fopkj.ks 7 lksMfo.ks

iz-2jk- [kkyhy iz’ukaph mRrjs 50 ‘kCnkai;Zar fygk x.q k 8 4 iz’u fopkj.ks 2 lksMfo.ks

iz-3jk- [kkyhy iz’ukaph mRrjs 150 ‘kCnkai;Zar fygk- xq.k 18 5 iz’u fopkj.ks 3 lksMfo.ks

iz-4Fkk- [kkyhy iz’ukaph mRrjs 500 ‘kCnkai;Zar fygk- xq.k 20 2 iz’u fopkj.ks 1 lksMfo.ks-

f}rh; o”kZ dyk ¼,l-ok;-ch-,½ ejkBh Lis’ky 2 iz’uif=dsps Lo:i o xq.k foHkkx.kh vkjk[kMk ¼lu 2009&10 iklwu½

uok vH;kldze % e/;;qxhu ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl izkjaHk rs 1818 ¼LFkwy½

okf”kZd ijh{kk osG 3 rkl ,dw.k xq.k 80 iz- 1yk iq<hy iSdh dks.kR;kgh 10 iz’ukaph mRrjs izR;sdh 20 ‘kCnki;Zar fygk xq.k 20

14 iz’u fopkj.ks v e/khy 5 o c e/khy 5 iz’u lksMfo.ks-

iz-2jk- iq<hy iz’ukaph mRrjs izR;sdh iUukl ‘kCnkai;Zar fygk- xq.k 10 4 iz’u fopkj.ks v e/khy ,d vkf.k c e/khy ,d lksMfo.ks

iz-3jk- iq<hy iz’ukaph mRrjs izR;sdh 150 ‘kCnkai;Zar fygk xq.k 20 4 iz’u fopkj.ks v* e/khy ,d vkf.k c e/khy ,d lksMfo.ks

iz-4Fkk- iq<hy iz’ukaph mRrjs izR;sdh 300 ‘kCnkai;Zar fygk xq.k 15 izFke l=kP;k vH;kldzekoj 2 iz’u fopkj.ks 1 lksMfo.ks-

iz-5ok- iq<hy iz’ukaph mRrjs izR;sdh 300 ‘kCnkai;Zar fygk xq.k 15 f}rh; l=kP;k vH;kldzekoj 2 iz’u fopkj.ks 1 lksMfo.ks-

Page 19: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

i.qq.q.q

kss ss

fo|kihB

,e-,- ejkBh Hkkx 2 ¼l= i)rh½ iRzRzzRzR;dsdssds l=klkBh izzRzRz ;dsssdsd fo”k;klkBh ,dww.ww.k ?kMÓkkGh rkl 40

vH;kldze ‘kS{kf.kd o”kZ 2009 ikluw i<q s laf{kIr vkjk[kMk

izR;sd fo”k; %& izR;sd l= ijh{kk 80 x.q k ekSf[kd ijh{kk @vksjy 20 x.q k ,dw.k xq.k 100

r`r`rh; l= vH;klif=dk dz-5 %& izlkj ek/;es vkf.k lkfgR; vH;klif=dk dz- 6 %& lkfgR;%leh{kk o la’kk s/ku

vH;klif=dk dz- 7 %& fo’ks”k ys[kdkpk vH;kl (izkphu@vokZphu) vH;klif=dk dz- 8 %& ,sfPNd

1- yksdlkfgR;kph ewyrÙos vkf.k ejkBh yksdlkfgR;

2- lkSan;Z’kkL= 3- ys[kufo|k

4- ejkBhrhy oSpkfjd lkfgR; 5- lkfgR;% ltZu o mi;kstu

prqqFqqFkZZZZ l= izR;sd fo”k; izR;sd l= ijh{kk 80 x.q k

nh?kZ ‘kks/kfuca/k @izkstsDV 20 x.q k ,dw.k 100 xq.k

iz’uif=dk dz- 05 %& izlkj ek/;es vkf.k lkfgR; O;ogkj iz’uif=dk dz- 06 %& lkfgR;%leh{kk o la’kk s/ku iz’uif=dk dz- 07 %& fo’ks”k ys[kdkpk vH;kl (izkphu@vokZphu) iz’uif=dk dz- 08 %& ,sfPNd

1- yksdlkfgR;kph ewyrÙos vkf.k ejkBh yksdlkfgR;

2- lkSan;Z’kkL= 3- fuca/k ys[ku

4- lkfgR;kpk lkekftdn`”Vhus vH;kl

5- lkfgR;% ltZu o mi;kstu

Page 20: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

,e-,-ejkBh Hkkx & 2 ilzlzzlzlkjek/;essss vkf.k lkfgR; O;ogkj

mfn~n”Vs 1- izlkjek/;eklkBhps ys[ku dkS’kY; vkRelkr dj.ks-

2izlkj ek/;ekps lektkrhy egÙo fo’kn dj.ks

3- izlkj ek/;ekr lsosph la/kh feGfo.;klkBh fo|kF;kZaph Hkkf”kd

{kerk fodflr dj.ks-

vH;klif=dk dz- 5 r`rrh; l= ,dw.k ?kM;kGh 40 rkl

l=kar ijh{kk 80 xq.k izR;sd ?kVdklkBh 10 rkl

?kVd dz- 1

eqnz.k ek/;ekalkBh ys[ku

v- Hkk”kk ]Lo:i vkf.k oSf’k”V~;s c- o`Rr laLd`rh o ?kVd]?kVuk vkf.k fpfdRlk d- Qhpj jk;fVax M- fjiksVkZt&tylaink] ou]’k srh]fulxZ]vkjksX; vkf.k

foKku bR;knh b- izoklo.kZu Q- dzhMk i=dkfjrk] ns’kh&ijns’kh [ksG

;- fodkl i=dkfjrk & iz;kstu vkf.k O;kIrh

?kVd dz-2

vkLokn ys[ku% dyk

v-fofo/k dykaps ijLij laca/k c- dykfugk; ltZukRed vkLoknkps Lo:i d- ltZukRed vkf.k vkLoknkRed ys[ku

M- ukV~; vkLoknkRed ys[ku

b-laxhr]fp=dyk]dk”Bf’kYi]E;wjy isafVax b-pk vkLokn

Q-fp=iV leh{kk

?kVd dz-3

ifjp; otk v-iqLrd ijh{k.k c- ys[kd ifjp; d- O;fDros/k&lektlsod]lkfgfR;d] ukV~;]fp=iV]

d`”kh vkf.k ckykaP;k tM.k?kM.khr dk;Zjr vlysY;k O;Drahfo”k;h tk.kho&tkx`rh

Page 21: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

?kVd dz- 4 n`d&JkO; ek/;ekalkBh ys[ku

v- Lo:i vkf.k oSf’k”V~;s] vko’;drk c- Hkkf”kd dkS’kY;

d- o`Rr laiknu vkf.k ?kVuk] ?kVdkaps iz;kstu M- laxhr leh{kk

l= v[ksjhl 20 xq.kkaph ( vksjy ) ekSf[kd ijh{kk gksbZy-

prqqFqqFkZZZZ l= ,dw.k ?kMÓkkGh 40 rkl l=kar ijh{kk 80 xq.k izR;sd ?kVdklkBh 10 rkl

?kVd dz-5

o`Ùkladyu izfdz;k

v- fufeZrh]ladYiuk vkf.k Lo:i c- izklafxd dk;Zdze

d- o`Rr ladyu

M- ekfydk b- ukV; Q- fulxZ vkf.k i;kZoj.k ;- yksdlkfgR;] yksddyk vkf.k yksdokM~-e;

?kVd dz-6

tkfgjkr ys[ku

v- ladYiuk vkf.k Lo:i c- ek/;efugk; tkfgjkr ys[ku d- oSf’k”V~;s vkf.k Lo:i M- eqfnzr ek/;ekalkBh tkfgjkr ys[ku

b- JkO; ek/;ekalkBh tkfgjkr ys[ku

Q- n`d&JkO; ek/;ekalkBh tkfgjkr ys[ku

?kVd dz-7

iVdFkk ys[ku

v- Lo:i vkf.k oSf’k”V~;s c- ek/;efugk; iVdFkk ys[kukps Lo:i d- n`d&JkO; ek/;eklkBh iVdFkk ys[ku

M- fp=iV ek/;eklkBh iVdFkk ys[ku

Page 22: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

?kVd dz- 8 ys[ku&dkS’kY; % Lo:i o dyk

v- fofo/k lkfgR; izdkjkaP;k ewyk/kkjkaoj vk/kkfjr iVdFkk ys[ku

c- lkfgR; izdkjkaps Lo:i vkf.k iVdFkk

d- lkfgR; izdkj& dknacjh]dFkk] ukVd M- :ikarj dkS’kY;s b- Hkk”kk dkS’kY;

l= v[ksjhl 20 xq.kkalkBh izkstsDV ys[ku djkos-

lnanaananHkkZZlZZlkBh xazzaFzaazFk %&

10- Hkkjrh; jaxHkweh vk+| jaxkpk;Z] uW’kuy cqd VªLV 11- vfHku; ‘kkL= LVkfuLyk oLdh vuqokn o-g-xksGs dkWfUVusaVy

izdk’ku

3- ukVddkjkph dyk th-ch-fiLys

4- [ksG ukVdkpk jktho ukbZd] ekSt izdk’ku

5- laiknu Lo:i vkf.k dk;Z ;’koarjko pOgk.k egkjk”Vª eqDr fo|kihB] ukf’kd

6- ckrehph dk;Z{ks=s laiknd & ;’koarjko pOgk.k egkjk”Vª eqDr laxhr leh{kk fo|kihB] ukf’kd

7 ckiV mokp~ & laik& MkW- ckGklkgsc xaqtkG ¼okM~-e;lsok ukf’kdjksM½

8 nwjn’k ZulkBh ys[ku ds’ko dsGdj

9 tkfgjkrhps ;qx ds’ko dsGdj

10- xhr;k=h ek/ko eksgksGdj] ekSt izdk’ku

11- laxhr’kkL=kpk vH;kl ch-vkj- nso/kj 12- Fkksj laxhrdkjkaph ijaijk ch-vkj-nso/kj

13- ‘kCniz/kku xkf;dh ;’koar nso ikWI;qyj izdk’ku

14- ltZukRed ys[ku vkuan ikVhy] in~exa/kk izdk’ku

15- ejkBh ys[ku ekxZnf’k Zdk ;kfLeu ‘k s[k] jkT; ejkBh fodkl laLFkk] eqaacbZ 16- Hk;adj lqanj ejkBh Hkk”kk n-fn-iqaMs] eWftfLVd izdk’ku] iq.ks- 17-dfork vkf.k izfrek lq/khj jlkG] ekSt izdk’ku

18- dforsfo”k;h Qhpj jk;fVax olar vkckth Mgkds] Lo:i izdk’ku

19- i=dkfjrspk LoHkko y-uk-xks[kys] iq.ks fo|kihB izdk’ku

20- Qhpj jk;fVax izlUudqekj vdywtdj] Jhfo|k izdk’ku

21- Hkk”kkarj ehekalk dY;k.k dkGs] vatyh lkse.k] izfrek izdk’ku

22- i=dkfjrk&Lo:i vkf.k fpfdRlk egkohj tksa/kGs] lqfo|k izdk’ku

Page 23: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

23- Hkkjrh; jaxHkwehph ijaijk & MkW- ek;k ljnslkbZ 24- Hkjrequhps ukV~;’kkL= ¼vfHku; dsanzh½ & MkW- ljkst ns’kik aMs 25- oS[kjh & MkW- v’kk sd dsGdj

26- ejkBhfp;s eafnjh & Jh- uk- pkQsdj

27- O;kogkfjd ejkBh Hkk”kk & ‘kjfnuh eksfgrs 28- ‘kCnl[ks & olar mRikr

iVdFkkys[ku

1- ejkBh fp=iVkph iVdFkk vfuy lidkG] izfrek izdk’ku

yksddyk&yksdokM~-e;

1- rek’kk ,d jkaxMh dyk lans’k HkaMkjh 2- ukVd & vk’k; vkf.k vkdyu vfuy lidkG] izfrek izdk’ku

3- rek’kk yksdjaxHkweh #Lrqe vpy[kkac] lqxkok izdk’ku

4- ukVd okM-e; izdkj nÙkk Hkxr] ;’koarjko pOgk.k egkjk”Vz eqDr fo|kihB] ukf’kd 5- ‘kkfgjhps yksdjax vacknkl rkojs

6- ejkBh yksddFkk ljksftuh ckcj 7- ukpw dhrZukP;k jaxh ;’koar ikBd

8- jaxckth #Lrqe vpy[kkac

9- rek’kk% dyk vkf.k thou MkW- lquhy panuf’kos

ukV~;leh{ksP;k lanHkkZrhy vf/kdkjh O;Drh 1- ek/ko o>s 2- lqjs’kpanz ik/;s 3- izlUudqekj vdywtdj 4- deykdj ukMd.khZ

5- t;ar iokj 6- deykdj lksuVDds

Page 24: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

vH;klif=dk Øekdaadadad 6

lkfgR; % leh{kk o laa’a a’kkss/ss/ku

mfí”Vs %&

1- lkfgR; leh{kk O;ogkjkph tk.k ok<hl ykx.ks-

2- lkfgR; leh{ksph ladYiuk letkowu ?ks.ks-

3- lkfgR; leh{kk fopkj vkf.k lkfgR; leh{kk&O;ogkjkrhy let ok<hl ykx.ks-

4- lkfgfR;d] lkfgR;d`rh] lkfgR;fufeZrh]lkfgR;izdkj ;k fofo/k lanHkkZauh

leiZd leh{kk dj.;kph n`”Vh o {kerk fodflr dj.ks-

5- la’kk s/kukph ladYiuk letkowu ?ks.ks-

6- la’kk s/kun`”Vh fodflr dj.ks-

7- lkfgR;kP;k vH;klkrhy la’kk s/kukps egÙo y{kkr ?k.s ks-

8- lkfgR; la’kk s/kukP;k uO;k fn’kkaps vkdyu gks.ks-

9- lkfgR;kpk brj lkekftd ‘kkL=ka’kh vl.kkjk laca/k y{kkr ?ksowu R;k

ifjizs{;kr lkfgR;kpk vH;kl dj.ks-

10- la’kk s/kukP;k i)rhuqlkj izR;{k la’kk s/ku dj.ks-

Page 25: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

r`rrh; l= lkfgR; leh{kk

,dw.k ?kM;kGh 40 rkl izR;sd ?kVdkl 10 rkl l=kra ijh{kk 80 x.q k ?kVd 1 leh{ksph ladYiuk

1- leh{kk Eg.kts dk;\ (O;k[;k visf{kr) 2- leh{ksph mfn~n”Vs 3- leh{ksps iz;kstu 4- leh{ksrhy lkfgR;kps vkdyu] vkLokn&ewY;ekiu ;akps LFkku o dk;Z

?kVd 2 v) vkn’k Z leh{kdkph lk/kuk (vkn’k Z leh{kdkps xq.k) jfldrk izKk

rqyuk{kerk

fpfdRldrk ewY;foosd fo’ys”kdrk O;qRiUurk rqyuk{kerk Hkkf”kd r;kjh

c) leh{kdkus ikGko;kph iF;s %&

1- leh{kkfo”k;kps vo/kku o rkjrE; 2- fud”kkps rkjrE; 3- O;fDrfu”Brk o OkLrqfu”Brk ;kaps rkjrE; 4- ekaM.kh o ‘k sSyh ;kaps rkjrE; 5- laxrh o lqlq=rk ;kaps Hkku 6- usedsi.kk o rkfdZdrk ;klaca/khpk foosd 7- okM~-e;hu ewY;s o thouewY;s ;akpk ijLijlaca/k vkf.k

R;kaP;k okijkckcr djko;kpk foosd

?kVd 3 leh{ksP;k i)rh %&

1- vkLoknd leh{kk 2- :ioknh leh{kk 3- pfj=kRed leh{kk 4- ekul’kkL=h; leh{kk 5- vkfnca/kkRed leh{kk 6- ,sfrgkfld leh{kk 7- lekt’kkL=h; leh{kk 8- ekDlZoknh leh{kk 9- L=hoknh leh{kk

Page 26: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

?kVd 4 ejkBh leh{ksph okVpky

1- 1874 rs 1920 2- 1920 rs 1945 3- 1945 rs 1975 ;k dky[kaMkrhy leh{kspk ijke’k Z ?ks.ks-

l= v[ksjhl 20 xq.kkaph ekSf[kd ijh{kk gksbZy-

lnaanananHkZZZZ xzazaFzaazFk %&

1- leh{ksph uoh :is xaxk/kj ikVhy

2- okM~-e;hu okn e-lk-ifj”kn] izdk’ku iq.ks

3- Vhdkfoosd Jh-ds-{khjlkxj

4- lkfgR;leh{kk %Lo:i vkf.k fodkl uk-ok-xksMcksys] xa-uk-tksxGsdj

5- uoleh{kk & dkgh fopkjizokg laiknd xks-e-dqyd.khZ

6- vkfnca/kkRed leh{kk e-lq-ikVhy

7- ekul’kkL=h; leh{kk MkW-v-ok-dqyd.khZ

8- lkfgR;kph fufeZrh izfdz;k vkuan ;kno

9- ejkBh leh{ksph okVpky xks-e-dqyd.khZ

10- lkfgR;% Lo:i vkf.k leh{kk ok-y-dqyd.khZ

11- lkfgR;% Lo:i vkf.k leh{kk fn-ds-csMsdj

12- lkfgR;% lekt o laLd`rh fnxacj ik/;s

13- lkfgR;]’kklu% Lo:i o leh{kk olar ikV.kdj

14- okM~-e;hu vkdyu & jk-x-tk/ko] okM~-e; lsok izdk’ku] ukf’kdjksM

15- vfgjk.kh yksdxhrs vkf.k yksdHkk”kk & e-lq-ixkjs okM~-e; lsok izdk’ku

ukf’kdjksM

16- L=hoknh leh{kk% Lo:i vkf.k mi;kstu & MkW- vf’ouh /kksaxMs

17- tulkfgR;kpk fn’k sus & ;k- ok- oMLdj

18- ckiV mokp~& laik- MkW- ckGklkgsc xaqtkG ¼ok³~e;lsok izdk’ku]ukf’kdjksM½

19 rkSyfud lkfgR;kH;kl % ewyrÙos vkf.k fn’kk & olar ckiV

20- izfrlkn & ckGd`”.k doBsdj

21- Vhdkfoosd & Jh- ds- {khjlkxj

22 Vhdk iziap & deykdj nhf{kr ¼esgrk ifCyf’k ax gkÅl] iq.ks½

23- iznf{k.kk ¼[kaM 1]2½ dkWafVusaVy izdk’ku] iq.ks½

24- ckiVkaps x|lkfgR; % vk’k; vkf.k vkLokn & MkW- ckGklkgsc xaqtkG

¼okM~-e;lsok izdk’ku]ukf’kdjksM½

25- Vhdk vkf.k Vhdkdkj & MkW- ok-Hkk- ikBd

Page 27: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

26- ekDlZoknh lkfgR;fopkj & ds-ja- f’kjokMdj

27- lkfgR;kps ijh?k & MkW- fuf’kdkar Bdkj

28- izk- jk-Jh- tksx xkSjoxzaFk & laik- n- u- xks[kys] Hkkos] ik/;s

29- okM~-e;hu okn % ladYiuk o Lo:i & laik- lhrkjke jk;dj] vkuan ;kno

30- leh{ksrhy uO;k ladYiuk & laik- MkW- euksgj tk/ko

31- lkekftd ‘kkL=s vkf.k lkfgR; & laik- MkW- g-Jh-lkus

32- lkfgR; vkf.k laLd`rh & MkW- nq- dk- lar

33- lkfgR; fopkj % izk- jk-Jh- tksx xkSjo xzaFk & laik n- u- xkslkoh o brj

34- f=ny & laik- & ,e- vkj- ‘k s[k

35- okM~-e;hu laKk o ladYiuk dks’k & laik- olar Mgkds o brj

36- dforsph ‘k Syh & MkW- egsanz dne

37- dknacjh % lkj vkf.k foLrkj &MkW- egsanz dne

38- L=hoknh fopkj vkf.k leh{kspk ekxksok & MkW- ‘kk sHkk ikVhy] & Lusgo/kZu

izdk’ku] iq.ks-

39- leh{ksrhy vorj.ks & jk-x- tk/ko

40- ejkBhrhy :ifu”B leh{kk & MkW- fl)kFkZ vkxGs

Page 28: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

prqqFqqFkZZZZ l= la’a’a’a’kkss/ss/ku

,dw.k ?kMÓkkGh 40 rkl izR;sd ?kVdkl 10 rkl l=kar ijh{kk 80 x.q k ?kVd 5 la’kk s/ku % ladYiuk o Lo:i

1- la’kk s/kukP;k izsj.kk 2- la’kk s/kukph iz;kstus 3- la’kk s/kukP;k fofo/k O;k[;k 4- la’kk s/kdkaP;k vaxh vl.kkjs xq.k 5- la’kk s/ku izfdz;srhy fofo/k VIis 6- la’kk s/kukph lk/kus %& iqLrds] fu;rdkfyds] o`Rri=s]

dks’kokM~-e;] lwfpokM~-e;] gLrfyf[krs] f’kykys[k] rkeziV b-

?kVd 6 okM~-e;hu la’kk s/kukph vH;kl{ks=s

1- lkfgR;d`rhfu”B la’kk s/ku 2- ok³~e; izdkjkfu”B l a’kk s/ku 3- ys[kdkpk vH;kl

4- dky[kaMkpk vH;kl

5- Hkkf”kd la’kk s/ku 6- yksdlkfgR;fo”k;d l a’kk s/ku 7- rkSyfud lkfgR;kH;kl 8- okM~-e;sfrgklklaca/kh la’kk s/ku 9- lafgrk laiknu o fo’y s”k.k

?kVd 7 vkarfoZ|k{ks=h; la’kk s/ku 1- lkfgR; vkf.k rÙoKku 2- lkfgR; vkf.k lekt’kkL= 3- lkfgR; vkf.k ekul’kkL= 4- lkfgR; vkf.k laLd`rh

5- lkfgR; vkf.k lkSan;Z’kkL= 6- lkfgR; vkf.k bfrgkl 7- lkfgR; vkf.k jkT;’kkL= 8- lkfgR; vkf.k vFkZ’kkL= b-Kku’kk[kka’kh vuqca/k

?kVd 8 ejkBhrhy la’kk s/ku ijaijk 1- yksdlkfgR;kps la’kk s/ku 2- Hkk”kkfo”k;d la’kk s/ku 3- egkuqHkko okM~-e;kps la’kk s/ku 4- e/;;qxhu okM~-e;kps la’kk s/ku 5- ejkBhps ik’pkÙ; la’kk s/kd

l= v[ksjhl 20 xq.kkapk nh?kZ ‘kks/kfuca/k r;kj dj.ks-

Page 29: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

lnaanananHkZZZZ

xzazaFzaazFk %&

1- Hkk”kk o lkfgR; la’kk s/ku % [kaM 1]2]3 1989] laik- olra tks’kh] e-uk-vnora ] xa-

uk-tksxGsdj o brj laiknd] egkjk”Vz lkfgR; ifj”kn] iq.ks 2- ‘kk s/k fuca/kkph ys[kui)rh] nq-vk-2006] l-xa-eky’k s] yksdokM~-e; x``g

izdk’ku eqacbZ]

3- ejkBh lkfgR; la’kk s/ku % Lo:i vkf.k fn’kk 1995]’k-jk-jk.ks] dk-l-ok.kh

e-iz-v-laLFkk /kqGs]

4- ejkBh lkfgR; la’kk s/ku % uO;k fn’kk 2006] vfouk’k vkoyxkodj laiknd]

izfrek izdk’ku] iq.ks 5- lkfgR;kpk vH;kl MkW-j-ck-eapjdj ln~Hkko xzzaFk 2003 pa-fo-tks’kh o brj]

izfrek izdk’ku] iq.ks

6- la’kk s/kukph f{kfrts fo-fHk-dksyrs] xkSjo xzzaFk] 1985] Hkk-y-HkksGs laiknd]

ves; izdk’ku ukxiwj]

7- izkphu ejkBh gLrfyf[krs% la’kk s/ku vkf.k laiknu 1992] Jh-ja-dqyd.khZ]

dk-l-ok.kh o-iz-v-laLFkk /kqGs]

8- ejkBh izca/k lwph 2011 % o-fo-dqyd.khZ] lkfgR; izlkj dsanz] ukxiwj

9- ejkBh lkfgR; la’kk s/ku 1998] e-ika-Hkkos] Jhgjh fHkMs] in~ekdj f’kjokMdj laiknd] egkjk”Vª lkfgR; ifj”kn] Bk.ks

10- ‘kk s/kfoKku dks’k 1985 nq-dk-lar] iq.ks fo|kfFkZx`g izdk’ku] iq.ks 11- ejkBh la’kk s/kufo|k & MkW-m”kk ns’keq[k] Lusgo/kZu izdk’ku] iq.ks 1994 12- lkfgR; ‘kk s/k.kh & MkW-m”kk ns’keq[k] uhgkjk izdk’ku] iq.ks 1989 13- lkfgR;leh{kk vkf.k ikfjHkkf”kd laKk&olar nkorj] e-jk-lk-la-eaMG] eacq bZ] 14- la’kk s/ku in/krh & izfdz;k vkf.k varjax & MkW-nq-dk-lar] vukFk fo|kfFkZx`g

izdk’ku] iq.ks & 1966 15- la’kk s/ku %Lo:i vkf.k in~/krh&laiknd% MkW-lq-jk-pqusdj] jaxukFk iBkjs] f’k-iz-

laLFkk] laxeusj& 1983 16- yksdlkfgR; ‘kk s/k o leh{kk & jk-fpa-<sjs 17- ejkBhps ijns’kh vH;kld & jk-fpa-<sjs o brj] yfyr 1993 18- ejkBh lkfgR; la’kk s/ku % Lo:i o fn’kk & ‘ka- jk- jk.ks 19- la’kk s/ku % fl)kar o i)rh & lnk dÚgkMs

20- yksdlkfgR; ehekalk & Hkkx 1] 2 & MkW- fo’oukFk f’k ans 21- yksdlkfgR; Lo:i o foospu & dkyHkwr

22- okM~-e;hu fo}rk & nq- dk- lar 23- yksdlkfgR;kps Lo:i & MkW- rkjk HkokGdj

24- yksdxhrkaps ek>s Lej.k & MkW- ;-x- f’k ans 25- yksdekulkrhy ikjaifjd dksGhxhrs & ‘k sV~;s@txnh’k lalkjs@jkepanz ojM 26 yksdlkfgR; n’kZu & ¼laik-½ MkW- jes’k nsojs

27 yksdlkfgR;kP;k vH;klfn’kk & MkW- rkjk HkokGdj

Page 30: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

fo’k”ss”s”s k ys[s[s[s

vH;klif=dk dzz-zz-7

kdkpk vH;kl (izkzkzkzkphu@vokZZpZZphu) ,dw.k ?kM;kGh 40 rkl] izR;sd ?kVdkl 8 rkl l=kar ijh{kk 80 xq.k v- ,dkp ys[kdkps okM~-e;hu vkdyu %&

ys[kdkP;k O;fDreÙokph tM.k?kM.k] lkaLd`frd o okM~-e;hu okrkoj.k] fufeZrh izsj.kk] ys[kdkph okM~-e; fufeZrh & Lo:i o izsj.kk

c- ys[kdkpk dky o R;kph lkfgR;fufeZrh ;karhy laca/kkpk ‘kk s/k o R;k}kjs ys[kukrhy dkyrÙo o fpjarurÙo ;kapk ekxksok

d- lkfgR; fufeZrhpk dze y{kkr ?ksmu ys[kdkP;k ys[kukrhy ifjorZukpk fopkj] lkfgR; fufeZrhrhy osSfo/; o R;krhy ys[kdkps LFkku] ys[kdkph

thoufu”Bk o R;kaps lkfgR; fufeZrhojhy ifj.kke- ejkBh lkfgR;krhy

ys[kdkps ;ksxnku o R;kP;k lkfgR; d`rhps okM~-e;hu vkdyu

M- fofo/k okM~-e;d`rhrwu ys[kdkps ;ksxnku o R;kps rkSyfud vkdyu-

ikzzkzkz phu % lraarara rqdkjke

?kVd 1 rqdkjke pfj= ?kVd 2 rqdkjkekaph lk/kdkoLFkk

r`rrh; l=

?kVd 3 rqdkjkekapk mins’k vkf.k rÙoKku ?kVd 4 /keZ lq/kkjd & lektlq/kkjd rqdkjke

?kVd 5 rqdk vkdk’kk ,o<k@rqdk >kykls dGl

l= v[ksjhl 20 xq.kkaph ¼ vksjy ½ ekSf[kd ijh{kk gksbZy-

prqqFqqFkZZZZ l= ?kVd 6 rqdkjke xkFkk &Nankph fuoM ?kVd 7 rqdkjkekaph dkO;n`”Vh o Hkk”kk’k Syh

?kVd 8 rqdkjkekaP;k dforsrhy yksdrÙos o yksdek/;es

?kVd 9 rqdkjkekaP;k dforsrhy fonzksg vkf.k caM[kksjh l= v[ksjhl 20 xq.kkapk nh?kZ ‘kks/k fuca/k ys[ku dj.ks-

lanHkZ xzaFk %& 1- rqdkjke O;fDrRo vkf.k dfoRo & MkW-fd’kksj lkui@rk;Ms 2- fonzksgh rqdkjke & vk-g-lkGqa[ks

3- rqdkjke n’k Zu & & lnkuan eksjs 4- izkphu ejkBh lar doh] Hkkx 1 t-j-vktxkodj] eaqacbZ 1957 5- izkphu&e/;;qxhu /keZfopkj vkf.k ejkBh lar&MkW-l-jk-xkMxhG

6- izkphu ejkBh okM~-e;kps Lo:i & MkW-g-Jh-‘ks.kksyhdj

7- izkphu ejkBh okM~-e;kpk bfrgkl & izk- jk-Jh- tksx

8- ikp lardoh & MkW- ‘k a- xks- rqGiqGs

Page 31: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

9- rqdkjkekaps fuoMd vHkax & laik& MkW- iz- u- tks’kh 10- rqdkjkekaps fuoMd 75 vHkax & laik- MkW- oklqnso eqykVs 11- rqdkjkekaps fuoMd vHkax & Jh- e- fiaxs] izk- xtey ekGh

12- ejkBh okM~-e;kfHk:phps fogaxekoyksdu & jk- Jh- tksx 13- rqdkjke % dFkkRe lkfgR; % ,d vH;kl & vuqjk/kk iksrnkj 14- rqdkjkekps vHkax & laik- MkW- ;’koar ikBd

15- rqdkjke n’k Zu vFkkZr vHkaxok.kh izfl) rqd;kph

& izk- xa- ck- ljnkj 16- lar okM~-e;kph lkekftd QyJqrh& izk- xa- ck- ljnkj 17- rqdkjkekaph izHkkoG & MkW- lqgkfluh bysZdj

18- lar rqdkjkekaph thoufu”Bk & MkW- y- dk- eksgjhj 19- rqdk >kykls dGl & l- d`- tks’kh 20- ikj[k & d`- c- fudaqHk

21- vkuankpk Mksg & izk- jk-x- tk/ko 22- okM~-e;hu vkdyu & izk- jk- x- tk/ko 23- okM~-e; n’k Zu & MkW- iafMr vkoGhdj

24- lkfgR;os/k & MkW- fueZydqekj QMdqys

25- dforsph jlrhFkZs & MkW- fuf’kdkar fejtdj

26- dfork vkf.k jfldrk & izk- jk-x- tk/ko 27- ilk;nku & izk- Mh-,- ekus 28- ejkBh lar okM~-e;krhy ijekFkZ ekxZ ¼Hkkx&2½

laik-& izk- n-jk- jkuMs] x- ck- usokGdj-

29- iqUgk rqdkjke& fnyhi fp=s 30- lekt thoukrhy rqdkjke & MkW- rkukth jk- ikVhy

31- lar rqdkjke vkf.k lar dchj& MkW- d`-Kk- fHkxa kjdj

32- lar] iar o rar & Jh-e- ekVs 33- lar rqdkjke vkf.k jsOg- fVGd] MkW- lqHkk”k ikVhy

34- ejkBh okM~-e;kpk foospd bfrgkl ¼izkphu [kaM½& MkW- iz-u- tks’kh

35- okjdjh laiznk; vkf.k lar lkfgR; & MkW- f’kokthjko eksfgrs 36- ejkBh larkaP;k fojk.;k & MkW- iz-u- tks’kh 37- izkphu lkfgR;kP;k varjaxkr & MkW- fo-fHk- dksyrs-

Page 32: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

vokZphu

n-rk-Hkklsslsslyssss

r`rh; l=

?kVd 1 MkW-n-rk-Hkkslys O;fDreÙokph tM.k?kM.k

?kVd 2 dFkklaxaxaxa zgzgz & 1- tUe & ‘kCnky;] Jhjkeiwj

2- eufLouh & esgrk]dksYgkiwj

3- ikÅl & Lusgo/kZu] iq.ks

4- ikGr & lqfo/kk] lksykiwj

5- vx vx Eg’kh & lqfo/kk] lksykiwj

?kVd 3 dknacacacacjh &

1- eh vkf.k ek>k cki & esgrk

2- bFks Qqykauk ej.k tUerk & esgrk

?kVd 4 yfyrx| &

1- ikj vkf.k f’kokj & 3½ ifj?kkojph ek.kla

2- ckGeqBhrhy fnol & lkdsr 4½ vkBo.khryk fnol

?kVd 5 Hkk”kk fo’k”ss”s”s k

l= v[ksjhl 20 xq.kkaph ekSf[kd rksaMh ijh{kk gkbs Zy-

?kVd 6 xzkeh.kcksyhpk ‘kCndks’k

prqqFqqFkZZZZ l=

?kVd 7 pfj= & yksdksRrj lar xkMxsckck thou o dk;Z &xzaFkkyh

?kVd 8 yksdlkfgR; dqekjkaps deZohj& HkkÅjko ikVhy %&

1- laLd`rhP;k ikmy[kq.kk & in~exa/kk 3½ pkoMhojpk fnok

2- yksdlaLd`rh % Lo:i o fo’k s”k & in~exa/kk

?kVd 9 leh{kk ys[ku

xzkeh.k lkfgR;& ,d fparu & n-rk-Hkkslys & esgrk

?kVd

10 n- rk- Hkkslys ;kaps okM~-e;hu ;ksxnku

lanHkZ

Page 33: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

1- egkRek Qqys lexz okM~-e; & laiknd ;-fn- QMds

2- egkRek Qqys & 'kks/kkP;k uO;k okVk & laiknd gjh ujds

3- xzkeh.krk lkfgR; vkf.k okLro & vkuna ;kno

4- xzkeh.k lkfgR; fparu vkf.k ppkZ & MkW- oklqnso eqykVs

5- xzkeh.k lkfgR; % ,d fpra u & n-rk- Hkkslys

6- xzkeh.k lkfgR; Lo:i vkf.k 'kks/k & MkW- ukxukFk dksRrkiYys

7- xzkeh.k lkfgR; Lo:i vkf.k leL;k & MkW- vkuan ;kno

8- 1960 uarjph lkekftd fLFkrh vkf.k lkfgR;krys uos ioz kg &

MkW- vkuan ;kno

9- dknacjhdkj j-ok- fn?ks& johanz Bkdwj

10- izknsf'kd dknacjh & MkW- HkkLdj 'ksGds

11- ejkBh xzkeh.k dknacjh & MkW- johanz Bkdwj

12- ejkBh lkfgR; % lekt vkf.k lLa d`rh & MkW- vkuan ;kno

13- xkoxkMk & f=a- uk- v=s

14- xkojgkVh & nkSaMdj] txrki

15- v'oRFkkph lGlG & izk- jk-x- tk/ko

16- tulkfgR;kP;k fn'ksus& & ;k- ok- oMLdj

17- lkfgR; fparu & tuknZu ok?kekjs

18- xkzeh.k dFkk & izk- oklqnso eqykVs

19- Hkweh vkf.k Hkwfedk & HkkLdj pna uf'ko

20- xzkeh.k lektthou vkf.k lkfgR; & MkW- x.ks'k ns'keq[k

21- ejkBh dFkk lkfgR; % ,d vkys[k & e- uk- vnoar] fugkjk]

iq.ks 1993

Page 34: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

22- ejkBh dFkk mn~xe vkf.k fodkl & bna qerh 'ksoMs

23- lkfgR;kpk vUo;kFkZ & MkW- ukxukFk dksÙkkiYys 1996

24- lkBksRrjh okM~-e;hu izokg & laik- MkW- 'kj.kdqekj fyackGs

25- ejkBh dFkk Lo:i vkf.k vkLokn] Lok/;k; idz k'ku] i.q ks ]

1976

26- okM~-e;hu n`"Vh vkf.k n`f"V{ksi & ok-y- dqyd.khZ] ikWI;qyj

izdk'ku] eaqcbZ 1969

27- lkfgR; Lo:i vkf.k leh{kk & ikWI;yq j idz k'ku] eqacbZ 1980

28- vk-e- ok- bfrgkl Hkkx & v-uk- ns'kikaMs] Oghul 1970-

29- xkotkxj & MkW- d`”.kk baxoys] lkaxksyk-

30- xzkeh.k lkfgR; vkf.k okLro & MkW- d`”.kk baxoys] izk- HkkLdj

panuf’ko ¼MkW- n-rk- Hkkslys] xkSjo xazFk½ 2011

l= v[ksjhl 20 xq.kkapk nh?kZ ‘kks/k fuca/k ys[ku

1- lkSan;Z’kkL=

vH;klif=dk dzz-zz-8

,sfsfsfsf++P++PNd

2- yksdlkfgR;kph ewyrÙos vkf.k ejkBh yksdlkfgR; % tqUkkp vH;kldze jkghy-

3- ys[kufo|k % 4- ejkBhrhy oSpkfjd lkfgR; vkf.k lkfgR;kpk lkekftdn`”Vhus vH;kl

5- lkfgR;% ltZu o mi;kstu

1- vH;kl izf=dk dz- 8 % ,sfPNd % lkSan;Z’kkL= mfn~~n~~n”Vssss

1- lkSn;Z’kkL=kP;k Lo:ikps Kku d:u ?ks.ks 2- lkSan;Zfo”k;d izeq[k fl)kUrkpk ifjp; d:u ?ks.ks o R;klaca/kh fpfdRlk dj.;kph

{kerk ok<fo.ks- 3- lkSan;Z vkf.k dykuqHko ;kaps laca/k Li”V gks.;kl mi;qDr ekfgrh ?ks.ks vkf.k

R;klaca/kh fpfdRlk dj.;kph {kerk ok<fo.ks- 4- lkSaan;Z’kkL=krhy vuq’kkldkaps Kku gks.;kl enr gksbZy] v’kh ekfgrh ?ks.ks vkf.k

R;klaca/kh fpfdRlk dj.;kph {kerk ok<fo.ks-

Page 35: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

5- lkSn;Zfl)kaUr vkf.k lkSn;Z’kkL=krhy vu q’kklu ;kaP;k vk/kkjs leh{kk fopkjkpa s Lo:i fuf’pr djrk ;sbZy ;kckcr ‘kD;rspk fu.kZ; ?ks.;kl mi;qDr ekfgrh ?ks.ks vkf.k R;klaca/kh fpfdRlk dj.;kph {kerk ok<fo.ks-

r`rh; l= % 1- lkSan;Z’kkL=kps Lo:i %

v- lkSnaa ;Z’kkL= o foKku] euksfoKku vkf.k rÙoKku laca/k vk- lknSaa ;Z’kkL= vkf.k leh{kkladYiuk

b- fulxkZrhy lkSn;a Z o fulxkZckgsjhy lkSan;Z bZ- lkanSa ;Z’kkL= vkf.k uos ‘kk s/k

2- lkSn;Zokpd fo/kkukaps Lo:i % v- lkSna ;Zfo/kku vkf.k rkfdZdrk

vk- lknSa ;Zfo/kku % lkoZf=d dh O;fDrfu”B++\ b- lknSa ;Zfo/kku vkf.k vuU;lk/kkj.kRo

bZ- lkSna ;Zfo/kku vkf.k uhfrfo/kku m- lknSa m- lknSa

;Zfo/kku vkf.k ewY;fo/kku ;Zfo/kku vkf.k f}/kzqokRedrk

3- lkSna ;Zfl)kaUr % v- vkfo”dkjokn vk- dzhMkfl)kUr

b- lq[koknkpk fl)kUr (Hedonism)

bZ- Hkkoukfu”Brspk fl)kUr

m- lg&vuqHkwrhpk fl)kUr(Theory of empathy)

Å- y;fl)kUr

4- lkSna ;kZuqHko % v- lkaSn;kZuqHko vkf.k O;kogkfjd vuqHko vk- lkSna ;kZuqHko vkf.k rkfÙod vuqHko

b- lknSa bZ- lknSa

;kZuqHkokph fofo/krk o Lok;Ùrrk ;kuqHkokrhy rVLFkrk (Psychiak Distance)

m- lkSna ;kZuqHkokph Hkkouk m- lknSa ,- lka nSa

;kZuqHkokrhy Kku’kDrhps eqDresyu(Free Playofognitive Facilities)

;kZuqHkokrhy oSf’odrk

1- lkSn;kZHkkouk % n`f”Vdksu % prqqFqqFkZZZZ l=

v- ekuoh Hkkoukarhy ,d Hkkouk % lkSan;ZHkkouk vk- lkSna ;ZHkkousps Lo:i b- lknSa ;ZHkkousps dk;Z

2- dyk vkf.k :i %

Page 36: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

v- :i (Significant Form) Eg.kts dk; \ vk- vWfjLVkWVyph :ifo”k;d dYiuk

b- dykd`rhph lsafnz; ,dkRerk

bZ- dykd`rhps vFkZiw.kZ :i (Significant Form)

m- :i% lkfgR;kps o brj dykackcrps\

3- dysps ifj.kke % v- Hkkoukaps fojspu vFkok fo’k q)hdj.k (Catharsis)

vk- HkkoukRed lek/kkurk b- ifj.kkedkjd lans’ku (Effective Communication)

4- lkSna ;Z’kkL= vkf.k leh{kk % v- lkSan;Z’kkL= vkf.k lkfgR;fopkj vk- lkSan;Z’kkL= vkf.k leh{kkfopkj bZ- lkSan;Z’kkL=kkH;kl vkf.k leh{kk

lanHkZ lkfgR; 1- lkSan;Zehekalk jk-Hkk- ikV.kdj

2- dkaVph lkSan;Zehekalk jk-Hkk- ikV.kdj

3- Økspsps lkSan;ZZ’kkL= jk- Hkk- ikV.kdj

4- vWfjLVkWVyps dkO;’kkL= xks-fo-djanhdj

5- lkSan;ZZfopkj eaqcbZ ejkBh lkfgR; la?k 6- lkSan;kZuqHko izHkkdj ik/;s 7- lkSn;a Z vkf.k lkfgR; ck- lh- e<sZdj

8- e<sZdjkaps lkSan;Z’kkL= % iqufoZpkj laik-& deykdj nhf{kr 9- l`”Vh] lkSan; Z o lkfgR;ewY; ‘kjPpanz eqfDrcks/k 10- e<sZdjkaps lkSan;Z’kkL=-% iqu%LFkkiuk MkW- n-fHk-dqyd.khZ]

11- Principles of Art R.D. Collingwood

12- The Theory of Beauty E.F. Carrit

13- Aesthetics Harold Osborne

14- History of Aesthetics Befond Bosen Quet

15- The Traditional Theory of Literature Ray Livigston.

Page 37: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

vH;klif=dk dzz-zz- 8

mn~ns’k

,sfPNd % yksdlkfgR;kph ewyrÙos vkf.k ejkBh yksdlkfgR;

1- yksdlkfgR;kps Lo:i letwu ?ks.ks] yksdlkfgR;kph O;kidrk o loZlekos’kdrk y{kkr vk.kwu ns.ks] yksdlkfgR;krhy fofo/k izdkj o R;k lkfgR;krhy lkekftd&/kkfeZd ¼lkfgR;ckg;½ tkf.kok Li”V dj.ks-

r`rh; l= 1- yksdlkfgR;kph ladYiuk

yksdlkfgR;kph O;k[;k] mRiRrhfo”k;d fofo/k miiRrh vkf.k R;k vk/kkjs yksdlkfgR;kP;k Lo:ikpk ifjp;] yksd* o lkfgR;* ;k inkps Li”Vhdj.k] yksdlkfgR;kps iz;kstu- yksdlkfgR;kps lkekftd] jk”Vªh; o lkaLd`frd thouk’kh vlysys vuqca/k-

bfrgkl] iqjkrRo] ekuoa’k’kkL=] Hkk”kk’kkL=] ekul’kkL=] /keZ’kkL=] nSordFkk’kkL= (Mythology) b- ‘kkL=ka’kh yksdlkfgR;kps vlysys vuqca/k

yksdthouizokg vkf.k yksdlkfgR; vuqca/k] yksdlkfgR;krhy ifjorZu] i;kZ; vkf.k fpjaruRo] yksdlkfgR;kps lknjhdj.k] yksdlkfgR;kph vkLokndrk-

2- yksdlkfgR;kpk vH;kl

yksdlkfgR;kps tkxfrd vH;kl{ks=] yksdlkfgR;kP;k vH;klkps fofo/k lia nz k; o yksdlkfgR;kP;k vH;klkph okVpky o egÙo- yksdlkfgR;kP;k vH;klkph Hkkjrh; ijaijk] izkphu ijaijk] vk/kqfud dkGkrhy iz;Ru] yksdlkfgR;kP;k v/;k;ukph vko’;drk&’kkL=s] dyk vkf.k lkfgR; ;kaP;k vH;kl lanHkkZus- 3- yksdlkfgR;kP;k vH;klkph vaxs

yksdthoukph vaxs vkf.k yksdlkfgR; laca/k] fulxZ] rÙoKku] ekuoh thou] ‘kkL=s] lekt] laLd`rh] /keZ] O;ogkj b- vaxkaP;k lanHkkZus

yksdlkfgR; o xzkafFkd lkfgR; laca/k 1- yksdlkfgR; vkf.k egkdkO;

2- yksdlkfgR; vkf.k lar lkfgR; 3- yksdlkfgR; o vokZphu lkfgR; yksdrÙo fdaok yksdca/k vkf.k yksdlkfgR;kps lknjhdj.k]

yksdletqrh] :<h&ijaijk] fo/kh&fo/kkus] ea=&ra=] yksdHkze] yksddyk] lkekftd o Hkkf”kd ladsr] nSordFkk] yksddFkk] xhrs] okd~izpkj] Eg.kh] dksMh] m[kk.ks] izknsf’kd fo’ks”k] lkekftd fo’k s”k] lkaLd`frd fo’ks”k] vkorZd dYiukca/k

yksdlkfgR; ladYiuk % i)rh o vMp.kh

yksdlkfgR;kP;k vH;klkrhy vMp.kh vkf.k yksdlkfgR;kP;k vH;kldkus ikGko;kph iF;s-

Page 38: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

prqFkZ l= 1- ejkBhrhy yksdlkfgR;kps Lo:i % vk’k;] Hkk”kk] jpuk] izns’k izdkj o dykRed lkSan;ZZ-

v- ejkBh yksdxhrs % izsj.kk o Lo:i 1- L=hxhrs] 2- iq#”kxhrs 3- l.kksRlokph xk.kh 4- fof/kxhrs ¼t=k&;k=k izlaxh½ 5- Hkyjhxhrs 6- Jexhrs 7- laLdkjxhrs ¼yXu] ikpoh] ckjls b0½ 8- cMcMxhrs 9- lk[kGhxhrs] dFkkxhrs] yksdxhrs o ykSfddxhrs ;karhy Hksn-

yksdxhrs o vk/kqfud xs; dfork ¼Hkkoxhrs] ins o brj dfork] ukV;xhrs] flusxhrs½ vuqca/k] yksdxhrs o lardohph dfork ¼vHkax] vksoh] ins xkSG.kh] vkjR;k Hkk:Ms b-½ vuqca/k

vk- yksddFkk % izsj.kk] Lo:i o mRiÙkhlaca/kh fopkj yksddFkk izdkj

1- nSordFkk & mRiRrhdFkk] ozrdFkk b- 2- vnHkqr dFkk] ijhdFkk (Faoru Tales)

3- nar dFkk (Legends) & LFkkfud nardFkk] HkVdh nardFkk

4- izk.kh dFkk] cks/kdFkk (Animal Tales, Febles)

5- gLrdFkk (Marry Tales)

6- ekykdFkk (Cummonulative Tales)

dFkkfo’ks”k o dYiukca/k fopkj b- yksdlkfgR;kps fofo/k dykfo”dkj

1- yksdukV; % Lo:i] ijaijk ¼rek’kk] u`R;] ok?ks] yko.kh] x.kxkSG.k] iksokMk] ox] dyxhrqjk b-½ 2- dhrZu ijaijk % Lo:i] izdkj

3- yfGr & ijaijk o Lo:i 4- xksa/kG o tkxj.k & ijaijk o Lo:i 5- egkjk”V~z yksdlaLd`rh mikldkps vkfo”dkj & oklqnso] fiaxGk] fp=dFkk] HkRq ;s] xksa/kGh] ok?ks] ejhvkbZ] uanhcSyokys] ekdMokys] njos’kh dksYgkVh] ekax xk:Mh b-½

2- v- ejkBh yksdlkfgR;kps dykRed lkSna ;Z & ¼tkf.kok] lknjhdj.k vkf.k vkLok|rk½

vk- yksddyk vkfo”dkjkapk vfHktkr vkf.k vk/kqfud dyk o lkfgR;k’kh vuqca/k] lkfgR;leh{ksph yksdlkfgR; ‘kkL=h; ¼yksdrRoh; fdaok yksdca/kkRed½n`”Vh

b- fofo/k yksdkaP;k leh{kspk yksdlkfgR; lanHkkZus fopkj 3- ejkBh yksdlkfgR; vH;klkph ijaijk &

v- yksdlkfgR;kP;k vH;kldkapk ifjp; % lkus xq#th] ljksftuh ckcj] nqxkZ Hkkxor] jk-fpa-<sjs] izHkkdj ekaMs] xa-uk- eksjts vknh vH;kldkapk ifjp; ¼yksdlkfgR; fo”k;d dk;kZpk½

vk- yksdlkfgR;kP;k vH;klkr lkgk;~; dj.kkÚ;k laLFkkapk ifjp; 1- egkjk”Vª jkT; yksdlkfgR; lferh] iq.ks

Page 39: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

2- yksdlkfgR; la’kk s/ku eaMG] vkSjaxkckn

lnaanana HkZZZZ xazzaFzaazFk

1- Standard Dictionary of Foklore Mythology & Legend, Ed. Maria `

Leanch, U.S.A.

2- The Science of Folklore Alexander & Karappe

3- Introducting Folklore Kenneth & Mary Clarke

4- yksdlkfgR;kph :ijs[kk nqxkZ Hkkxor 5- yksdlkfgR;kps var%izokg MkW- izHkkdj ekaMs 6- yksdlkfgR;kps Lo:i MkW- izHkkdj ekaMs 7- yksdlkfgR;kps ys.ks MkW- ekyrh ns’kik aMs 8- vikS#”ks; okM~-e; MkW- deykckbZ ns’kik aMs 9- lkfgR;kps ewG /ku n-ck- dkysdj o ok-d`-pksj?kMs

10- ejkBhrhy L=h/ku MkW- ljksftuh ckcj 11- ejkBh yksdxhrs MkW- ljksftuh ckcj 12- ejkBh yksddFkk MkW- ljksftuh ckcj 13- egkjk”Vª jkT; yksdlkfgR;ekyk i q”i 11 laiknu & MkW- ljksftuh ckcj 14- ejkBh rek’kk ukenso OgVdj

15- ejkBh yksdlaLd`rhps mikld MkW- jk-fpa-<sjs 16- yksdlkfgR;kps Lora= vH;kl{ks= MkW- xa- uk- eksjts 17- yksdlkfgR; dykfopkj MkW- xa- uk- eksjts 18- yksdlkfgR; fopkj MkW- vfuy lgLkzcq)s

19- ukpw dhrZukps jaxh MkW- ;’koar ikBd

20- Hkkjrh; feF;kapk ekxksok fo’oukFk [kSjs 21- yksdca/k MkW- vfuy lgLkzcq)s

22- vkfnoklh dykfo’o xksfoan xksj 23- yksdukV;kph ijaijk fo-d`- tks’kh 24- yksdlafpr MkW- rkjk HkokGdj

25- yksdlkfgR; % mn~xe o fodkl MkW- ‘kjn O;ogkjs 26- xksYyk MkW- /kksaMhjke okMdj

27- yksdlkfgR; % ‘kk s/k o leh{kk MkW- jk- fpa- <sjs 28- larlkfgR; vkf.k yksdlkfgR; MkW- jk- fpa- <sjs 29- yksd/kkVh n-x- xksMls 30- ejkBh yksddFkk % Lo:i ehekalk lkS- oSnsgh dksGsdj

31- yksdlkfgR; la’kk s/kui)rh MkW- vfuy lgLkzcq)s

32- yksdlkfgR;kph ehekalk Hkkx&1 o 2 MkW- fo’oukFk f’k ans 33- yksdlkfgR; % jax vkf.k js[kk MkW- ‘kjn O;ogkjs 34- ejkBh L=hxhrs MkW- ‘kjn O;ogkjs

Page 40: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

35- fHkYykaph xk.kh MkW- lqnke tk/ko 36- yksddFkk vkf.k ehekalk MkW- dqyd.khZ

37- yksddyk MkW- /kksafMjke okMdj

38- fof/kukV; MkW- /kksafMjke okMdj

39- yksdlkfgR; vkf.k bfrgkl MkW- xa-uk- eksjts 40- yksdlkfgR;kpk {ks=h; vH;kl MkW- xa-uk- eksjts 41- yksdukV; % mn~xe vkf.k fodkl MkW- iq#”kk sÙke- dkyHkwr

42- jaxckth #Lrqe mRiy[kkac

43- yksdokM~-e; Lo:i MkW- ‘kjn O;ogkjs 44- egkjk”V~z jkT; yksdlkfgR; lferh] iq.;kph loZ izdk’kus

45- dwVdFksph dwGdFkk MkW- xa- uk eksjts 46- izk.kh yksddFkk MkW- x- uk- eksjts 47- ftIlh yksddFkk MkW- x- uk- eksjts 48- yksdokM~-e;’kkL= in~exa/kk izdk’ku

49- yksdlkfgR; vkf.k yksdlaLd`rh MkW- fo|k O;ogkjs 50- yksdxhrkph lkekftd ik’oZHkweh MkW- fo|k O;ogkjs 51- yksdijaijk vkf.k yksd/kkVh laik- & MkW- fxesdj]

MkW- okMdj] MkW- nsojs o brj] Lo:i izdk’ku vkSjaxkckn

52- yksdjatukph ikajifjd ek/;es MkW- ‘kjn O;ogkjs 53- ejkBh yksddFkkxhr MkW- fnudjjko dqyd.khZ

54- yksdlkfgR;kps Lo:i MkW- rkjk HkokGdj

55- L=h/ku MkW- m”kk jkolkgsc f’kans

56- ejkBh yksdlaLd`rhP;k ikÅy[kq.kk MkW- e/kqdj eksdk’kh

57- yksdlkfgR; n’kZu ¼laik-½ MkW- jes’k nsojs

58- yksdlkfgR;kP;k vH;klfn’kk MkW- rkjk HkokGdj

Page 41: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

vH;klizf=dk dz- 8 % ,SfPNd % ys[kufo|k o fuca/kys[ku mfn~n”Vs

1- thouO;ogkjkr laoknkps egÙo] xjt] dk;Z o Lo:i 2- laoknfo”k;d fl)kUrkph fpfdRlk] fofo/k laoknek/;ekaph vksG[k

3- laoknkr Hkk”ksps LFkku] ejkBhph Hkkf”kd dkS’kY;s

4- lkekftd] lkaLd`frd] ‘kkldh;] U;k;ky;hu] dk;kZy;hu] vkfFkZd {ks=kar gks.kkjk ejkBhpk okij] Hkwfedk] fLFkrh] izR;{k okij letkowu ?ks.ks-

5- vk/kqfud izlkjek/;ekalkBh ys[ku

r`rrh; l= 1- thoukP;k O;fDrxr vkf.k lkekftd O;ogkjkr xjt] Lo:i o dk;Z dls

pkyrs\

2- laoknfo”k;d fl)kUr] laoknizfdz;k d’kh pkyrs\ ;k izfdz;sps ?kVd]

laoknkrhy vMFkGs-

3- vFkZ Eg.kts dk; \ 4- laoknizfdz;sr Hkk”ksps LFkku] Lo:i] dkS’kY;s

5- ejkBhph laokn{kerk] lkfgR;krhy lgHkkx prqqFqqFkZZZZ l=

1- thoukP;k fofo/k O;ogkj Bsohrhy Hkk”kk O;ogkjkps Lo:i o xjt- 2- ;k Bsohrhy ejkBhps LFkku] okVpky o izR;{k okijkpk vH;kl-

3- lkfgfR;d Hkk”kk vkf.k izlkjek/;ekaph Hkk”kk ;karhy lkekU; Hksn- 4- vk/kqfud izlkjek/;eklkBh ys[ku& orZekui=s] vkdk’kok.kh] nwjn’k Zu]

tkfgjkrharhy ejkBh] izR;{k okijkpk vH;kl] lkfgR;ys[ku] laiknukph dk’S kY;s 5- tulaidkZlkBh Hkkf”kd dkS’kY;s

6- lqlw=] rdZ’k q) vfHkO;DrhP;k n`”Vhus fuca/kys[kukps Lo:i letwu ?ks.ks- lanHkZ lkfgR; 1- O;kogkfjd ejkBh iq.ks fo|kihB izdk’ku

2- O;kogkfjd ejkBh MkW- dkGs] MkW- iaqMs 3- ifjHkk”kkfo”k;d ‘kkldh; iqLrds

¼’kkluO;ogkjkr ejkBh] inukedks’k]

vkdk’kok.kh] ifjHkk”kkdks’k b-½ 4- Hkk”kk] ekr`Hkk”kk o ifjHkk”kk MkW- jk- lks- ljkQ 5- Marathi Structural Patten MkW- eWfDlu cuZlu] tkbZ fuedj

6- An Intenstive Course in Marathi MkW- fot;k fpV.khl 7- Larning Marathi MkW- dY;k.k dkGs

8- oS[kjh MkW- v’kk sd dsGdj

9- Hkk”kkarj % ‘kkL= dh dyk \ e- fo- QkVd

10- tulaidZ % ladYiuk vkf.k fl)kUr lqjs’k iqjh 11- yksdlaidZ jktsanz

Page 42: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

12- O;kogkfjd ejkBh y- jk- ufljkckndj

13- nwjn’k Zu vkdk’kkuan

14- nwjn’k ZulkBh ys[ku ds’ko dsGdj

15- O;kogkfjd ejkBh Hkk”kk ;-p-e-eqDr fo|kihB idz k’ku

16- laoknkph ewyrÙos ;-p-e-eqDr fo|kihB izdk’ku

17- laokn’kkL= Jhikn tks’kh] laHko izdk’ku

18- lkfgR;kph Hkk”kk Hkkypanz usekMs 19- yksdlaca/kfoKku MkW- xa- uk- eksjts] fejhdj

20- Mass Communication in India Kewxal Kumar.

21- O;kogkfjd ejkBh Hkk”kk ‘kjfnuh eksfgrs 22- O;kogkfjd ejkBh ¼laik-½ MkW- Lusgy rkojs 23- O;kogkfjd ejkBh MkW- l;kthjkts eksdk’kh] MkW- jatuk usekMs 24 O;kogkfjd ejkBh MkW- xksfoydj] MkW- ikV.kdj

25- O;kogkfjd vkf.k mi;ksftr ejkBh MkW- euksgj jksdMs

26- O;kogkfjd ejkBh izdk’k ijc

Page 43: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

4- ejkBhrhy opSSpSpS kfjd lkfgR; vkf.k lkfgR;kpk lkekftdn`””Vhussss

r`rrh; l= ejkBhrhy oSpkfjd lkfgR; %

vH;kl

,dw.k ?kM;kGh rkl 40 l=kar ijh{kk 80 xq.k 19 O;k ‘krdkP;k izFkek/kkZr ejkBhe/;s oSpkfjd fuca/kekyk lq:okr >kyh-

R;kuarj rks lkekftd] ‘k sS{kf.kd] lkaLd`frd v’kk vusd vaxkauh fodflr gksr xsyk- egkjk”VªkP;k ,dw.k lkekftd thoukP;k tM.k?kM.khr v’kk oSpkfjd fuca/kkapk okVk Qkj eksBk vkgs- ckG’kkL=h tkaHksdj] yksdfgroknh] tksfrck Qqys] U;k-jkuMs] xks-x- vkxjdj] foB~By jketh f’ akns] yksdekU; fVGd] d`”.kjko Hkkysdj] vkpk;Z tkoMsdj] fouksck Hkkos] eqdqanjko ikVhy] fo-nk-lkojdj] MkW-ckcklkgsc vkacsMdj] rkjkckbZ f’kna s] Jh-e-ekVs] iq-x-lgLkzcq)s] xa-ck-ljnkj] fn-ds- csMsdj vknh ;kaP;k ejkBh oSpkfjd fuca/kkapk izokl vH;kl.ks visf{kr vkgs-

l= v[ksjhl 20 xq.kkaph ¼ vksjy½ ekSf[kd rksaMh ijh{kk gksbZy-

lanHkZ xzaFk %&

1- fuca/k ‘kkL= o dyk & iz-u-tks’kh 2- e- ok- b- [kaM 1]2 & e- lk- i- 3- e- ok- b- [kaM 1] 2 & v- uk- ns’kik aMs 4- iznf{k.kk & dkWfUVusaVy Hkkx 1 & 2 5- egkjk”V~z lkjLor & fo- y- Hkkos 6- ejkBh ok³~e;kpk bfrgkl [kaM & y- jk- ikaxkjdj 7- izkphu ejkBh okM~-e;kps Lo:i & g- Jh- ‘k s.kksyhdj 8- izkphu ejkBh okM~-e;kpk foospd bfrgkl & MkW- iz-u- tks’kh

prqqFqqFkZZZZ l= ,dw.k ?kM;kGh rkl 40 l=kar ijh{kk 80 xq.k

lkfgR;kpk lkekftd n`”Vhus vH;kl

v- rkfÙod foospu& lkfgR;kpk lkekftd vH;kl Eg.kts dk;\ ;k vH;klkps

Lo:i] O;kIrh] gsr i)rh&lkekftdrk vkf.k dykewY;s ;kapk laca/k c- ys[kdfu”B fopkj&lektkpk ?kVd Eg.kwu ys[kdkP;k O;fDreÙokph ?kM.k

(ekufld) o R;kpk lkfgR;fufeZrhoj gks.kkjk ifj.kke d- lkfgR;d`frfu”B fopkj&lkekftd ifjfLFkrh vkf.k dyk:is ;kapk ijLijlca a/k]

fofo/k okM~-e;izdkjkaph fufeZrh o R;kekxhy iz;ksx’khyrk] lkekftdrk o ‘k Syh&Hkkf”kd oSf’k”V;s] ra=kRed iz;ksx] vk’k; fo’ys”k.k] ys[kdkP;k vuqHkokps

Lo:i o lkekftdrk

Page 44: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

M- okpdfu”B fopkj&okpd vkf.k lkfgR; ;kapk ijLijlaca/k] ,sfrgkfld fopkj&lkekftd] jktdh; ifjfLFkrh] vkfFkZd ifjfLFkrh] ok³~e;hu& vfHk#phfo”k;d iz’u

b- ifjfLFkrhfu”B fopkj&lkekftd izsj.kk vkf.k okM~-e;hu izsj.kk] jktdh;]

oSpkfjd] pGoGh vkf.k lkfgR; l= v[ksjhl 20 xq.kkapk nh?kZ ‘kks/kfuca/k lknj djkok-

lanHkZ xzaFk %&

1- ejkBh lkfgR;krhy Lianus & xks-e-dqyd.khZ]lqo.kZ izdk’ku]

iq.ks 1985 2- lkfgR; vkf.k lkekftd lanHkZ jk-x-tk/ko dkWfUVusaVy izdk’ku] iq.ks 1975 3- lkfgR; vkf.k lkekftd lanHkZ vatyh lkse.k] izfrek izdk’ku] iq.ks 1089 4- lkfgR; vkf.k lekt lquank xkslkoh] foykl [kksys]

izk-xks[kys] ,T;qds’ku lkslk;Vh] ukf’kd 1991

5- lkfgR;% leh{kk vkf.k laokn johanz Bkdwj] fnyhijkt izdk’ku] iq.ks 6- dFkk l`tukph izHkkdj v=s] lkse¸;k ifCyds’ku]

eaqacbZ 1970 7- ejkBh lkekftd ukVd vkf.k leL;k dYiuk ijkatis 8- uoleh{kk dkgh fopkjizokg xks-e-dqyd.khZ] esgrk ifCyf’kax gkml] 9- ejkBh lkfgR;] lekt o laLd`rh vkuan ;kno] esgrk ifCyf’k ax gkml]

iqa.ks 1985 10- lekt vkf.k lkfgR; vfouk’k lgLkzcq)s] yksdokM~-e; x`g

izk-fy-eqacbZ 1980 11- leh{ksrhy vorj.ks jk-x- tk/ko 12- lkaLd`frd ewY;os/k jk-x- tk/ko 13- ewY;foosd eksrhjke dVkjs

Page 45: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

vH;klifzfzzfzf=zzdzzdk dzz-zz-8

,dw.k ?kM;kGh rkl 40 l=kar ijh{kk 80 xq.k ,sfPNd & lkfgR;% ltZu o mi;kstu

r`rh; l= 1- lkfgR;kP;k fufeZrh izfdz;slaca/kh rkfÙod ehekalk& Hkkjrh; o ik’pkR;

fopkjoarkaph ys[kdkaph ers 2- dFkk] dfork] dknacjh] ukVd] vkRepfj=] pfj= vkf.k fuca/k ;k lkfgR;

izdkjkaph osSf’k”V;s 3- lkfgR;izdkjkae/;s tk.khoiwoZd fufeZrh djrkuk vko’;d iwoZr;kjh& okpu] iwoZ

ijaijsps Kku] ledkyhu ifjfLFkrh] Hkk”kk] izdkjfu”B fufeZrh o LosSj fufeZrhps Qk;ns &rksVs

prqFkZ l= 1- lkfgR;kP;k fufeZrh izfdz;srhy leL;k o fufeZrhP;k ‘kDrhaps Lo:i & Hkkjrh;

o ik’pkR; ehekaldkauh ;k lanHkkZr dsysyk fopkj 2- lkfgR;fufeZrhP;k izfdz;se/;s ys[kd] lekt] Hkk”kk] ifjfLFkrh] izlkj&ek/;es]

dkyrÙo b-ps LFkku 3- Lok/;k; & izdYi % fo|kF;kZauh lS)kafrd foospu vFkok dks.kR;kgh

lkfgR;izdkjkph (ltZu’khy) yfyr & ys[ku izdYi iw.kZ d:u ns.ks visf{kr-

lanHkZ xzaFk %&

1- lkSan;Zehekalk & jk-Hkk- ikV.kdj

2- dkO;’kkL= iznhi & l-jk-xkMxhG

3- dfork & Qqyrs v’kh & ok-jk-<oGs

4- ,dk fi<hps vkRedFku& ok-jk-<oGs

5- dFkkdYi & iq-Hkk-Hkkos 6- laokn & fot;k jktk/;{k 7- eqyk[krh lkfgfR;dkaP;k % uanuokj 8- xIik % lgk lkfgfR;dka’kh % oh.kk nso 9- dgk.khekxph dgk.kh & oh.kk nso 10- lkfgR;kph fufeZrhizfdz;k & vkuan ;kno 11- oS[kjh% Hkk”kk vkf.k Hkk”kk O;ogkj] v’kk sd dsGdj iq.ks- 12- izfrHkk lk/ku & uk-lh-QMds

13- y?kqdFkk % ra= vkf.k ea= & uk-lh-QMds

14- vuq”VqHk 2002 fnokGh 2004 fMlsacj] tkusokjh 2005 15- ‘k Sylaokn & ‘kSy s’k f=Hkqou] iq.ks-

Page 46: fo k; %& ejkBh. S.Y.B.A. & M.A... · 10-fgjoh dkp & l[kk dyky 11-yxke & Jhjke xqan sdj . 12 pkSFkh fHkar ÅfeZy k iokj 13- HkaMkjHkwy ckcklkgsc lkSnk xj 14- bMk&fiMk VGks vklkjke

lwwpwwpuk %&

i’zz’zz’uif=dpspssps

ss ss Lo:i % ,e- ,- ejkBh ¼Hkkx 1 o 2½ 1- 1- izR;sd l=kP;k v[ksjhl 80 xq.kkaph 3 rklkae/;s ijh{kk gksbZy-

2- ,dw.k 5 iz’u vlrhy- izR;sd iz’ukl 16 xq.k vlrhy-

3- iz’u 1 rs 4 nh?kksZRrjh vkf.k iz’u 5 e/;s fVik fopkjY;k tkrhy-

4- izR;sd l=kP;k v[ksjhl vuqdzes

1- (Seminar) ppkZl= & izFke l= 2- Project ] izdYi & f}rh; l= 3- (Oral) rksaMh ijh{kk & r`rh; l= 4- Long Term Paper nh?kZ ‘kks/kfuca/k prqFkZ l=

;klkBh izR;sdh 20 xq.k vlrhy- izR;sd l=kr ;ke/;s dehr

deh 8 xq.k feGkY;kf’kok; fudky tkghj dsyk tk.kkj ukgh- 5- ,dw.k 4 l=kae/;s 1600 xq.kkaph ijh{kk gksbZy-

6- izR;sd fo”k;kps pkjgh l=kae/;s ?kM;kGh 40 rklkaps v/;kiu djkos-

7- in~O;qRrj oxkZauk v/;kiu dj.;kph iq.ks fo|kihBkph ekU;rk vl.ks ca/kudkjd vkgs-

8- 2009 rs 2012 ;k rhu o”kkZlkBh mijksDr vH;kldze jkghy-