ŞANS

OYUNLAR

I

B

ILGIVERIS

KLER

IN DER TAT HILFREICH

www.nocheinspiel.net

KÜNYE: Yayınlayan: PSB Diakonie (Psikolojik Danışma Merkezi)Projekt „Spielen ohne/mit Grenzen“, www.nocheinspiel.net Fotos: Fotolia 1. Auflage

Kaynakça: Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung (BZgA)„Wenn Spiel zur Sucht wird“ (2008)

Bundeszentrale für gesundheitliche Aufklärung (BZgA)„Glücksspielsucht – Erste Hilfe für Angehörige“ (2009)

Forum Prevensiyon, Bozen„Şans oyunları: Bilgi ve Riskler “ (2009)“ (2009)

Kopya baskı-müsaadesi: İşbu broşürdeki metinler Köln Sağlıkla İlgili Bilgilendirmeler Federal Merkezi Dairesinin (BZgA) “Oyun Bağımlılık Yaratırsa- Şans Oyunları Bağımlılığı İle İlgili Bilgiler“(yayım tarihi 2008) ve „Şans Oyunları Bağımlılığı– Aile Yakınları İçin İlk Yardım“ (yayım tarihi 2009) başlıklı broşürlerinden alınmıştır.

BZgA’nın verdiği müsaade ile kopya baskı yapılmıştır

„Oyuna bir defa başladığımda ancak param bittiği an son verebiliyorum“

Eğlenceli bir biçimde sunulan şans oyunları günümüzde artık çok yaygın bir

hal almıştır. İnsanlar daha önceleride rulet, spor bahisleri ya da otomatik ku-

mar makinelerinde şanslarını aramışlar, ancak bu durum giderek hayatımızın bir

parçası haline getirilmiştir. Kişiler oynadıkları şans oyunlarında yoğun heyecan,

ve eğlence duygularını yaşama arayışı içindedirler. Çok para kazanma beklen-

tisi ise bu arayışları daha çekici bir hale getirmiştir.

İnsanların büyük bir çoğunluğunun bu tür oyunlara sorumluluk bilinci içinde

yaklaşmalarının yanısıra, sözkonusu oyunlar riskli durumlara da yol açabilir. Zira

bazı insanlar şans oyunları oynamaya başladıklarında yerinde ve zamanında

bırakmayı beceremezler. Kaybettikleri parayı geri kazanma umudu onların oy-

nama dürtülerini kamçılayarak karşı konulmaz bir hale getirir.

Şans oyunları/kumar oynamak bir bağımlılık haline dönüştüğünde bu durum sa-

dece oynayan kişinin değil, ayrıca aile bireylerininde şiddetli bir şekilde olumsuz

etkilenmelerine yol açar. Sosyal ve ailevi ilişkilerinin zedelenmesine neden olur.

Yalan ve bahane arayışları icerisine girerler. Bütün bunların yanı sıra, en önemli

faktorlerden birtanesi ise maddi kayıpların yaşanmasıdır: Bankalar, ev sahipleri,

alacaklılar ile yaşanmaya başlananzorluklar oynayan kişinin yanısıra aile birey-

lerininde tahammül güçlerinin sınırlarını zorlamaya başlar.

Sizi, elinizde bulundurduğunuz bu broşür ile kumar/ şans oyunlarının yol

açabileceği tehlikeler hususunda bilinçlendirmek ve ayrıca Vorarlberg

Eyaleti‘nde bu oyunlara kendini kaptıran bağımlı kişiler ve onların aile bireyleri

için sunulan yardımlar ile ilgili bilgilendirmek istiyoruz. Sözkonusu problemin ge-

nellikle hafife alındığını,ancak istenildigi takdirde tedavi edilebilecek bir durum

olduğuna özellikle dikkatçekmek istiyoruz.

Şans oyunları bağımlılığı ne kadar erken teşhis edilir ise bağımlılığın sebep

olacağı maddi, sağlık- ve ruhsal zararlardan kurtulma şansı bir o kadar daha

yüksek olur.

ÖNsÖz

BZgA nın 2012 yılına dayanaraktan yayınlamış olduğu istatistikle-

re göre, alman nüfusunun yüzde 0,51 lik bir oranının sorunsal oyun

davranışı sergilediği belirlenmiştir. Bu oranın nüfus ile çarpıldığında

275.000 kişiyi kapsadığı tespit edilmiştir.

Sivil toplumun % 0,49´u ise patolojik oyun davranışı göstermektedir.

Böylece patolojik kumarbazların sayısı 264.000 kişiyi bulmaktadır.

Almanya´ya genel olarak bakıldığında sorun-

sal ve patolojik oyun davranışlarını gösteren

kişilerin % 28,6´sı oyun salonlarında, otomat

oyunlarını kulanmaktadır,% 26,8 lik bir oranla

spor bahisleri ve % 17 lik bir oranla sanal or-

tamda oynanan Kasino oyunları takip etmekte-

dir. En az katılım piyango oyunlarında %2,9 luk

bir oranla gözlenmektedir (BZgA2013).

En yüksek şans oyunlarına eğilim riskini taşıyan

kitlenin ise 14-30 yaş grubuna ait oldugu tespit

edilmiştir.

Bunun yanı sıra, şans oyunlarına büyük ölçüde yönlenen kişilerin,

eğitim seviyesinin düşük, işsiz ve yabancı kökenli olduğu bildirilmiştir.

Bu hususta sorunlu oyun alışkanlığı yaygınlık oranı erkeklerde % 2,3

kadınlarda ise % 0,5 olarak belirlenmiştir.

Friedrichshafen Bağımlılık Danışma Merkezi olarak, 20 seneyi aşan

patolojik kumarbazlara danışmanlık ve destek amaçlı tecrübelerimi-

ze dayanarak, elde ettiğimiz tablo şudur:

Aşırı bir biçimde oynanan kumar/şans oyunları; borçlanma-, evlilik ve

aile problemleri-işten çıkarılma-, ilgi alanlarının ve sosyal ilişkilerin

kısıtlanması-, bağımlılıktan kaynaklanan tedarik suçları gibi vahim

neticeleride beraberinde getirir.

ŞANS OYUNLARININ ALMANYA’DAKI DURUMU

Tüm bunlara ilaveten kumar bağımlılığı alkol ya da ilaç bağımlılığınada

yol açar ve psikolojik sorunlari beraberinde getirir. Psikolojik sorunlar

ise intihar girişimlerine yol aça bilir.

Bu bağlamda tahsil edilen vergi gelirlerinin ülke ekonomisine fayda-

dan ziyade, birlikte getirmiş olduğu sorunların (sağılık, aile ve çocuk-

ta gelişim bozuklukları) neticesinde, daha büyük zarar oluşturduğu

tespit edilmiştir.

Bu nedenden dolayı yeterli danışmanlık ve tedavi fırstatlari

sağlayabilmek her acıdan çok önemli ve gerekli vasıf taşımaktadır.

Bu oyunlar ne kadar tehlikelidir?Şans oyunları para kazanma umuduyla, para yatırılarak oynanan

oyunlardır. Bunlardan para kazanmak oyuncuların becerilerine veya

kararlarına göre değil, aksine rastlantılara bağlıdır.

Şans oyunlarının birçoğu yüksek bir „bağımlılık potansiyelini“de be-

raberinde getirir ve oynayan kişilerin farkına varmadan ölçüsüz bir

şekilde oynamalarına yol açar.

Şans oyunları ne zaman bağımlılık potansiyelini kamçılar? Oyun ne kadar hızlı olursa, oyuncular bunu o kadar heyecanlı bu-

lurlar. Bu nedenle çok hızlı oynanan şans oyunları (örneğin otomatik

kumar makineleri ve rulet) oyuncular tarafından oldukça tutulur. Bu

tür oyunlarda kazanç ve kayıp çok çabuk belirlenir.

Oyuncuda oyunun gidişatını kontrol edebileceği kanısı

oluştuğunda…Örneğin oyuncunun otomatik kumar makinelerinde

istediği zaman stop düğmesine basabileceğini ya da poker

staretejilerini iyi bildiğini zannetmesi gibi.

Oyuncuların „kazanma ihtimalinin çok yakın olduğuna“ inanmaları

durumlarında. Otomatlardaki silindirler neredeyse aynı sıraya

düşecek gibi olduğunda veya at yarışları tam öngörüldüğü

gibi sonuçlanırsa oyuncu heyecanlanır. İşte bu „neredeyse

kazanıyordum“ duygusu oyuncuları güçlü bir şekilde oyuna devam

etmeleri hususunda motive eder.

ŞANS OYUNLARININ RISKLeRI

„Saklı“ yani gözükmeyen paralar ile oynandığı zaman: jeton veya

sanal puanlar (internet ortamında) gerçek para değerini gizlerler.

Bu durumda insanlar daha riskli oynamaya başlarlar ve

değerlendirme kabiliyetleri giderek daralır.

Şans oyunları için birçok cezbedici imkanlar sunulduğunda.

Bu arada günümüzde artık bir sürü oyun yerlerinde, internet cafe-

lerde, bahis bürolarında ya da lotto –kabul yerlerinde v.s çok çeşitli

şans oyunları oynama olanakları sunulmaktadır. Bu oyun yerlerinin

büyük bir çoğunluğuna girip oynamak çok kolay olup, özellikle de

internet ortamında gece-gündüz oynamak mümkündür.

Şans oyunları daima rastlantılara bağlıdır. Bağımlı oyuncular için

bu gerçek genellikle arka planda kalıp, görmezden gelinir. Kendi-

leri oyunun gidişatını kontrol edebileceklerini, etkileyebileceklerini

ya da öngöreceklerini zannederler- maalesef bu böyle değildir!

Oyuncular sözkonusu bu durumu „büyüleyici düşünce‘‘ diye

tanımlar.

en sık rastlanan şans oyunu çeşitleri şunlardır:• Otomatik kumar makineleri

• Lotto, Toto

• Spor bahisleri

• Kumarhane (Rulet, Black Jack)

• İnternet şans oyunları (örneğin internet pokeri)

„Kaybettiğim zaman verdiğim paraları geri alabilmek için oynamaya devam etmeliyim.“

Şans oyunları bağımlılığı genellikle kendini saklayarak gizli bir

şekilde büyüyen bir hastalıktır. Eğlenceli bir biçimde keyif almak için

başlanan oyun tutumunun problemli bir hale gelmesi çok süratli bir

biçimde gelişir ve oynayan kişiler tarafından çok geç farkedilir.

Buradaki nedenler diğer bağımlılıklardada olduğu gibi – çok

çeşitli olup- kişisel, sosyal çevre ve şans oyununun niteliğine ve

ulaşılabilirliliğine bağlıdır. Genelde oyun bağımlılığının oluşumu şu

safhalarda gelişir:

ŞANS OYUNLARI NASIL pROBLeM hALINe geLIR?

1. Kazanma safhası:Şans oyunu/kumar oynayanların çoğu ilk zamanlar büyük veya

küçük miktarda para kazanır. Kendi kişisel başarıları olarak

değerlendirdikleri bu edim sonuçları daha çok para kazanabilmek

hırsına kapılan oyunculara daha büyük meblağlarla oynama şevki

verir.Risk alma eğilimi artmaya başlar.

2. Kaybetme safhası:Artık daha yoğun şans oyunu/ kumar oynanır ve daha çok kay-

betmeye başlanır, hatta kayıplar yatırılan paradan daha yük-

sektir. Kişiler artık oyundan başka bir şey düşünemez olur-

lar. Bunlar oyun tutumlarını gizleyerek yalan ve kandırma

taktikleri ile büyük miktarda borç para almaya başlarlar.

Oyunun olumsuz etkileri sözkonusu kişinin ailesine, işine ve sosyal

ilişkilerine gittikçe daha çok yansımaya başlar.

3. Çaresizlik safhası:Bu safhada durum artık kontrolden çıkmıştır ve maddi sorunlar

başedilemez bir duruma gelmiştir. Kişilerde oyunda kaybettikleri

paraları tekrar geri kazanacaklarını zannederler. Burada artık şans

oyunları/kumar oynamanın kendine özgü dinamizmi oluşmuştur:

Oynayan kişiler kendi kendilerine ve diğer kişilere bundan

böyle şans oyunu/kumar oynamayacaklarını söylerler, ancak iç

dürtülerine karşı koyamıyarak bunu başaramazlar. Suçlamalar, ken-

di kendini aşağılamalar ve paniğe kapılmalar günlük yaşantılarının

bir parçası haline gelir.

1. Bütçemi aşan meblağlarla şans oyunu/kumar

oynadım mı? Evet Hayır

2. Daha az oynama hususunda başarısız oldum mu? Evet Hayır

3. Oynamadığım- veya az oynadığım zamanlarda

sinirli ve huzursuzmuyum?Evet Hayır

4. Şu ana değin oyun alışkanlığım hususunda

çevrem tarafından eleştiriye maruz kaldım mı?Evet Hayır

5. Şimdiye değin bu oyunlar ve getirdiği sonuçlar

yüzünden kendimi suçlu hissetiğim oldu mu?Evet Hayır

6. Kaybetmiş olduğum parayı tekrar kazanabilmek

için şans oyunu/kumar oynamaya devam ettim mi?Evet Hayır

7. Şans oyunu/kumar oynayabilmek için halihazırda

borç para aldım mı?Evet Hayır

8. Şans oyunu/kumar oynayabilmek için para tedarik

etmek adına yasa dışı bir şey yaptım mı? Evet Hayır

9. Şans oyunu/kumar borçlarımı ödeyebilmek için

başka kişilerden para istedim mi?Evet Hayır

Şayet bu sorulara evet yanıtı verdiyseniz şans oyunu/ kumar oynama tutumunuzun kritik

bir halde hatta problemli olduğunu bilmeniz gerekir!

DURUMUM teLIKeLI BIR hALDeMI?

Aşağıdaki sorular sayesinde oyun

durumunuzun kritik olup olmadığını

kontrol edebilirsiniz. Lütfen soruları

dürüst bir şekilde yanıtlayınız:

Kendi kendinizi test ediniz!

Bir kişinin ne zaman şansoyunları

bağımlısı olacağına dair belirli bir an/

zaman yoktur.

ŞAYet….

Artık daha sık ve daha çok para ile oynuyorsanız.

Günlük yaşantınızda devamlı

şans oyunlarını düşünüyorsanız

Oyunu bırakıp sona erdiremiyorsanız (Kontrol kaybı).

Problemlerden ve olumsuz duygularınızdan

kaçmak için oynuyorsanız

Cebinizdeki tüm parayı oyunda kaybetmişseniz

Oyunda kaybetmeyi kişisel bir

yenilgi olarak algılamaya başladığınızda

İçgüdünüzün size en kısa zamanda

tekrar oynamaya gitmenizi söylediğinde

Para vermeleri için başka insanlara

kendinizi acındırmaya başladığınızda

DURUM ARtIK KRItIK BIR hALe geLMIŞtIR.

Sans oyunu/ kumar oynama üzerine aşırı kafa yormak

Oynama dürtüsüne çok zor hakim olabilmek

Rizikosu yüksek oyunlar oynamak

Kontrol kaybı – Sözkonusu kişi oyun

davranışını kontrol edemez hale gelmesi

Oynamak hayatın en önemli meselesidir

bunun dışındakiler artık arka plandadır

Oyunda para kaybedildiğini gizlemek ve

bunları bir dahaki oyunda telafi etmeye çaba göstermek

Şans oyunu/kumar borçları oluşur ve yasa dışı davranışlarla para

tedarik etmeye teşebbüs etmenin az rastlanır bir durum olmaması

Aileye karşı olan sorumlulukları ve mesleki

yükümlülükleri kısıtlamak/ yerine getirmemek

Bunların sonucu meydana gelen psikolojik problemler

kişinin hayatınının mahvolmasına sebep olabilir

ŞANS OYUNLARI BAğIMLILARININ DAvRANIŞLARI ILe ILgILIKRIteRLeR ŞUNLARDIR:

Aileden birinin şans oyunları bağımlısı olduğunu yakınları nasılanlayabilir?

Özetleyici olarak bu konuda dikkat çeken iki önemli belirtinin varolduğunu

söyleyebiliriz, şöyleki:

Oyuncuların ekseriya:

• Hiç vakti yoktur - planlanandan daha fazla zaman harcanır

• Parası yoktur - oyunda planlanandan daha fazla para kaybedilir

BU hUSUStA AILe BIReYLeRI/YAKINLARI NeLeR YApABILIR?

„Ben asla bir kimseye kumar

oynaması için para vermem, zira bu

yarardan ziyade zarar getirir. “

Patolojik kumar bağımlılığı tüm aileyi etkiler.

Şans oyunu/kumar bağımlılığından hiç şüphesiz tüm aile yakınları

etkilenir. Birçok defa verilen sözler, yalanlar, suçlamalar ve maddi

problemler diğer aile fertlerinin kendilerini çaresiz ve güçsüz hisset-

melerine yol açar. Örneğin borç para alarak, oluşan borçları ödey-

erek veya kumar bağımlısını rezil etmemek için dışardaki kişilere

bu tehlikeyi yokmuş gibi göstererek yardımcı olmaya çalışırlar. Aile

yakınları olaya el atmadıkları takdirde şu an henüz işleyen sistemin

yıkılmasından korkarlar. Ancak iyi niyetle yapılan bu yardımlar

yarardan daha ziyade zarar verir, zira oyun bağımlılığının uzun bir

süre daha devam etmesine olanak verir.

Sözkonusu kumar bağımlılığı tüm ailenin sorunu haline gelir, sonuç

olarakta bu durumdan yani bağımlılığın beraberinde getirdiği olum-

suz etkileşimlerden kişinin sadece eşi değil, aynı zamanda arkadaş

ve tanıdıklarıda nasibini alır. Özelliklede çocuklar yaşamış oldukları

bir sürü hayal kırıklıklarından ve yoksunluktan sonra mağdur duru-

ma düşerler.

Bu aşamada önemli olan, bağımlı olan kişinin yakınlarının kendi-

lerini suçlamamaları gerektiğidir. Aile bireylerinin yaşadıkları zor

günlerde sıhhatlerini önemsemeleri ve açık bir şekilde sorun ve

sıkıtılarını dile getirebilmeleri kendileri için faydalı olur.

Özellikle maddi tehlikeleri gözönüne alarak zamanında önlem al-

mak gerekir. Bu yüzden aile yakınları hiç tereddüt etmeden yetkin

danışma merkezlerinden yardım ve destek almak durumundadırlar.

Bağımlı kişi ve aile bireyleri/-yakınları için yardım Son zamanlarda şans oyunlarının yarattığı tehlikeler kamuoyunda

da yoğun bir şekilde ele alınmaya başlanmıştır. Kumar oynamanın

neticeleri olarak ortaya çıkan sıkıntı yaratma-, para sorununun günlük

yaşamı zorlaması , eşe, arkadaşlara hatta tüm aileye yalan söyleme

durumlarında destek almak gerekir.

Şans oyunları/ kumar oyunları yüzünden problem yaşayan kişiler

ve yakınları aşağıda belirtilen danışma merkezlerine başvurarak

bağımlılık ve tedavi imkanları hususunda ücretsiz ve güvenilir

bilgi alabilirler. Kumar probleminin tedavisi için bir sürü imkan/

destek bulunmaktadır, bunların içinden sunulan bireysel-, aile- ve grup

tedavileri ile sosyal danışmanlık ise tedavinin en esaslı unsurlarıdır.

Bunların yanısıra sözkonusu bağımlı kişinin boş zamanlarını başka bir

seçenekle doldurmasını sağlamakta çok önemlidir.

hedefler şunlardır:• kumar oynama veya diğer davranış bağımlılıklarının erken teşhis edilmesi

• Bağımlılık sürecinin durdurulması

• Problem çözme bilincini geliştirilmesi/ bağımlılık davranışının incelenmesi

• Sözkonusu kişinin ve ailesinin psikososyal açıdan dayanıklı hale getirilmesi

• Alternatif problem çözme becerilerinin kazandırılması

• Kişisel maddi/manevi kaynakların teşvik edilmesi

• Sözkonusu kişinin hastanede tedavi olma ve tedavilere devam etme

hususunda motive edilmesi

ŞANS OYUNLARI/-KUMAR BAğIMLILIğI DURUMLARINDA

Danışma- ve Tedavimerkezi

PSB Diakonie (Psikolojik Danışma Merkezi)

Katharinenstr. 16, 88045 Friedrichshafen

Tel: 07541 950 180

info@suchtberatung-fn.de

www.suchtberatung-fn.de

Ilk Görüşme / Oyuncuseminer grubu

Yapılan ilk görüşmede kişinin bireysel Problemi tanımlanir ve

ihtiyaçları doğrultusunda kişiye uygun destek ve danışma Programı

belirlenir.

Sunulan Danışma hizmeti sizler için üçretsiz ve gizlilik prensibi

altında korunmaktadır.

Ayriyetten sunduğumuz hizmetlerden birtanesi ise, bizim

arafımızdan yönetilen grup terapisidir. Aynı sorunları deneyimlemiş

nsanların paylaşımlarının yer aldığı grup terapilerinin/seminerlerinin

bağımlılık tedavisinde önemli bir etken olduğu birçok araştırmada

gösterilmiştir.Grup Seminerleri bireysel degişiminize katkı

sağlamaktadır.

Diger danışma merkezleri ve irtibat numaraları

ZfP Südwürttemberg Weissenau

Bağımlılıklar bölümü Sekreterligi, Tel: 0751 7601 2263

Zieglersche

Ringenhof Klinigi, Riedhauser Straße 61, 88271 Ringenhof

Tel: 07503 920 111, www.zieglersche.de

Borclu danısmanlığı Landratsamt Bodenseekreis

Tel: 07541 204 0, www.bodenseekreis.de

BILgI ve IRtIBAt

„Spielen ohne/mit grenzen“ Diese Broschüre entstand im Rahmen des INTERREG IV-Projekts „Spielen ohne/mit Grenzen“. Das Projekt wird grenzüberschreitend mit Partnern aus der Bodenseeregion durchgeführt und mit Förder-geldern der Europäischen Union und des Schweizer Bundes durch das INTERREG-Programm Alpenrhein-Bodensee-Hochrhein finanziell unterstützt. www.nocheinspiel.net