Jongeren winnen voor wetenschap en technologie blijft de ... · 22, Leuven ˜ 55 euro VILv-leden & part-ner; 75 euro niet-leden. Prom. 2007-2011: 40 euro VILv-leden & partner; 50

↘ IN DE KIJKER 02Smurfit KappaTurnhout – 17 oktoberVIK-Kempen

Gerechtsgebouw en MASAntwerpen – 13 oktoberKVIV – West-Vlaanderen

↘ SOCIO-CULTUREEL 03Provincie Antwerpen 03

Provincie Brabant 04

Provincie Limburg 05

Provincie Oost-Vlaanderen 05

Provincie West-Vlaanderen 07

↘ CARRIERE 144 ingenieurs aan het woord over hun eerste 10 jaar werkervaring

Laura Verlaeckt�� 14Roel Van der Meulen� 15Leen Beuckelaers 16Sebastiaan Mariën 17

EN VERDER OOK...

↘ VERENIGINGSNIEUWS 08↘ OPLEIDING EN VORMING 18↘ PERSONALIA 24↘ PUZZELAAR 25↘ KALENDER 26

nr. 3 augustus - september 2012

“Jongeren winnen voor wetenschap en technologie blijft de uitdaging”↘ Frans Dieryck 18

2 - Ingenieur in beweging - nr. 3 - augustus - september 2012

↘ IN DE KIJKER

Bezoek Smurfit KappaSmurfit Kappa Turnhout is een lid van de Smurfit Kappa

Group, een internationaal concern met zo’n 400 bedrijven met meer dan 40.000 werknemers over heel de wereld ver-spreid. De productiehal van Smurfit Kappa Turnhout is één van de grootste in zijn soort in Europa. Dagelijks lopen er 1,4 mil-joen dozen van de productielijnen.

Van golfkartonmachine tot afwerkingsmachineHet papier wordt eerst tot golfkarton verwerkt. Smurfit Kappa Turnhout beschikt over twee efficiënte golfkartonmachines die naast elkaar opgesteld staan. Hiermee wordt een grote mate van continuïteit bereikt. Op deze machines worden een 65-tal golf-kartonkwaliteiten geproduceerd, enkel- of dubbellagig. Daardoor is de keuze voor de klant bijzonder groot, van het meest eenvou-dige karton tot voorbedrukt met specifieke eigenschappen voor speciale verpakkingen. Samen zijn de twee golfkartonmachines goed voor 200 miljoen m2 golfkarton per jaar. Het karton rolt in gesneden platen van de golfkartonmachine en wordt gestapeld op het interne transport. Vandaar vertrekt het naar de afwer-kingsafdeling, waar de doos zijn uiteindelijke vorm krijgt. Hierbij denken we aan standaard dozen (Amerikaanse dozen) en speci-aal gestanste producten. Hiervoor staat een uitgebreid machi-nepark ter beschikking. Tot slot worden al deze dozen netjes op paletten gestapeld, klaar voor vervoer of opslag.

↘ PRAKTISCH

Woensdag 17 oktober om 14 uurSmurfit Kappa, Bremheidelaan 1, Turnhout (industriezone 4)i vik.be/kpn/smurfit

Kempen

Bezoek aan het gerechtsgebouw en het MAS te AntwerpenHet moderne gerechtsgebouw te Antwerpen hoeven wij wel-

licht niet meer voor te stellen. Werkelijk een imposant ge-bouw met een unieke architectuur, niet te missen van zodra men vanuit het zuiden de stad binnenrijdt. Het gebouw werd ontworpen door de Britse architect Richard Rogiers (gekend ook van het Centre Pompidou te Parijs ). Daarnaast bezoeken we ook het nieuwe en tevens het grootste museum van Ant-werpen met een prachtig uitzicht op de stad en de schelde. Het

↘ PRAKTISCH

Zaterdag 13 oktober om 09.50 uur stipt. Einde voorzien om-streeks 17.30 uurPlaats van afspraak: parking aan het gerechtsgebouw, zijde Schelde, te bereiken via de Jan van Gentstraat.€ 60 euro per persoon. Inschrijving is pas definitief na

ontvangst van de bijdrage.i kviv.be/mas West-Vlaanderen

MAS, dat geopend werd in mei 2011, is veel meer dan een tra-ditioneel museum. Het is een architecturaal hoogstandje van de hand van het Nederlands bureau Neutelings-Riedijk, met een aparte scenografie, een kunstwerk waar verschillende huisar-tiesten aan meewerkten (o.a. Luc Tuymans, Tom Lanoye, Tom Hautekiet, e.a.) en een katalysator voor de omgeving. Deze Ant-werpse nieuwste toren verwijst naar de 16de eeuwse stapelhui-zen die zo typisch waren voor de stad.

Beide bezoeken gebeuren o.l.v. een ervaren gids. Over de middag eten we in het “Duvels Genot”, St. Aldegondis-kaai 56-58, het restaurant gekend voor zijn bereidingen met bier. Het aangeboden menu kunt u bekijken op onze website.

augustus - september 2012 - Ingenieur in beweging - nr. 3 - 3

Haven van RotterdamBezoek aan de spectaculaire Maas-vlakte 2 werf (havenuitbreiding in zee) en de stormvloedkering op de Nieuwe Waterweg (Maeslantke-ring).

Zaterdag 29 september. Vertrek om 09.15 uur per bus vanaf het Ingenieurshuis €49 euro (bus, lunch, gidsen inbegrepen)

i kviv.be/Rotterdam

De Warande achter de schermenHet bezoek bevat o.a. een rondgang achter de schermen van de schouw-burg, de foyer en achter de Kuub evenals andere lokalen die het nor-male publiek niet kan bezichtigen. De in opbouw zijnde uitbreidingen, waarvan sommige reeds bijna afge-werkt zijn en andere nog in ruw-bouw, worden eveneens bezocht.

Maandag 1 oktober om 14 u. Einde van de rondgang ca. 16.30u De Waranda, balie van de Kuub, Warandestraat 42, Turnhout. Deze balie kan men rechtstreeks berei-ken vanuit de parking €Gratis

i vik.be/kpn/dewarande

Liften: technischer dan je denkt Vertrekkend van de mooie histori-sche liften wordt de technologische evolutie besproken. Voortdurend werd ingespeeld op de nieuwe me-chatronische technologie om liften sneller, veiliger en comfortabeler te maken. Om in het vervolg met een gerust hart de lift te nemen, wor-den de verschillende veiligheidsele-menten nader toegelicht.

Dinsdag 9 oktober om 20 uurKonhef, Gijzelaarsstraat 7, Antwerpen €5 euro per persoon voor leden en gezinsleden; 15 euro per persoon voor niet-leden

i kviv.be/liften

Het beste product is een dienstService design is een methode om vanuit inzichten in de belevings-wereld van de klant producten en diensten te ontwikkelen die in-spelen op hun behoeften. In deze workshop met Jürgen Tanghe van Kite Consultants worden de deel-nemers actief uitgedaagd om een klantgerichte dienst te ontwikke-len. Deze workshop wordt uiterst interactief en dynamisch.

Donderdag 11 oktober om 18.30 uurIngenieurshuis, Antwerpen €5 euro voor leden; 7 euro voor niet-leden

i kviv.be/tanghe

Bezoek Het AnkerNaast de toelichting bij het brouw-proces, wordt speciaal aandacht besteed aan de automatisering: als kleine brouwerij dient slim ge-investeerd te worden - het moet kostenbesparend zijn. Onze gids – ingenieur van opleiding - zal hier extra toelichting bij geven. Na de rondleiding degustatie van 2 Caro-lusbieren.

Vrijdag 5 oktober om 16 uurBrouwerij Het Anker, Guido Gezel-lelaan 49, Mechelen €7,50 euro voor leden; 12,50 voor niet-leden

i vik.be/mln/anker

Gastronomisch Light weekendWandelen en gastronomisch eten in Lichtaart (Kasterlee).

Zaterdag 6 tot zondag 7 oktober vanaf 15 uurHotel De Residentie, Steenfortstraat 5, Lichtaart €165 euro voor leden en gezin; 200 euro voor niet-leden

i kviv.be/gastronomie

SCK Mol & Abdij van PostelDaguitstap met in de voormiddag een informatief bezoek aan het Stu-diecentrum voor Kernenergie (SCK) te Mol (max. 34 deelnemers) met als thema ‘Reactortechnologie’. Na de lunch volgt een cultureel bezoek aan de eeuwenoude Norbertijner ‘Abdij van Postel’.

Donderdag 18 oktober. Vertrek in Gentbrugge om 7.45 uur en via Antwerpen naar Mol. €55 euro per bus; 50 euro met eigen vervoer.

i kviv.be/mol

Energie-efficiënte toepassingen voor kantoren en tertiaire gebouwenInfoavond met presentaties rond bovenvermeld thema. Tevens zal Witas een korte toelichting geven over de mogelijkheden van BIM (Building Information Modelling) voor het ontwerp én beheer van kantoren en tertiaire gebouwen.

Donderdag 18 oktober om 18.45 uVSPW, Edgard Tinelstraat 92, Sint-Amandsberg €Gratis

i vik.be/wld/cebeo

Antwerpen/Brabant - ACTIVITEITEN ↙

Brabant

Brabant

Kempen

Mechelen

Antwerpen

Antwerpen

Waasland

Senioren


↘ ACTIVITEITEN - Antwerpen / Brabant

Dag van de ingenieurSamenkomst van de jubilerende alumni: ingenieurs die een veel-voud van 5 jaar zijn afgestudeerd (deze keer jaren eindigend op 2 of 7).

Zaterdag 6 oktober vanaf 17.30 uurUniversiteitshallen, Naamsestraat 22, Leuven €55 euro VILv-leden & part-ner; 75 euro niet-leden. Prom. 2007-2011: 40 euro VILv-leden & partner; 50 euro niet-leden. Prom. 2012 & partners: 25 euro.

i vilv.be

Duikinitiatie De KVIV-jongeren, in samenwer-king met V.Ir.Br, geven u de kans kennis te maken met de duiksport! Tijdens een 1 uur durende initiatie wordt u al doende ingewijd in de basisprincipes van het diepzeedui-ken en de gebruikte duikuitrusting. Daarna neemt u uw eerste onder-water ademteugen en kunt u het zwembad op een iets andere ma-nier dan gewoonlijk leren kennen.

Vrijdag 5 oktober 2012 om 19.15 uurVUB Zwembad, Gebouw L, Plein-laan 2, Brussel €13 euro voor leden; 16 euro voor niet-leden

i kviv.be/duiken

Koninklijke SterrenwachtDe Koninklijke Sterrenwacht houdt zich bezig met veel meer dan het waarnemen van de sterren. Het is ook verantwoordelijk voor het verlenen van de juiste tijd, het opmeten van aardbevingen enz.

Dinsdag 2 oktober om 14.00 uurKoninklijke Sterrenwacht van België, Ringlaan 3, Brussel €5 euro voor leden en partner; 15 euro niet-leden

i kviv.be/sterrenwacht

Workshop “Me and the Team”Ormit is een onderneming die een uniek Management Traineeship aanbiedt aan jonge professionals Via de workshop ‘Me and my team’, geeft Ormit u een opportuniteit om niet alleen elkaar beter te leren kennen, maar ook om uzelf en uw samenwerking binnen de groep eens onder de loep te nemen.

Maandag 1 oktober vanaf 19.30 uurOrmit, Tervurenlaan 412, Brussel €2 euro voor leden en partners; 4 euro voor niet-leden

i kviv.be/ormit

Kistenwasserij van de Mechelse VeilingenIn de veiling in Sint-Katelijne-Wa-ver werd medio 2012 een nieuwe volautomatische kistenwasinstal-latie in gebruik genomen. Deze kis-tenwasserij beslaat een totale opp. van 8.000 m² en kan 15.000 kisten per uur verwerken.

Vrijdag 23 november om 14 uurMechelsesteenweg 120, Sint-Kate-lijne-Waver €Gratis voor leden; 5 euro voor niet-leden

i vik.be/mln/kistenwasserij

Energie anders bekeken: geschiedenis inspireert tot een duurzame energiestrategieKris De Decker (freelance jour-nalist) blikt terug op een aantal voorbeelden uit de Middeleeuwen en het einde van de 19° eeuw. Het komt erop aan oude, vergeten technologie met nieuwe kennis en materialen te verbeteren, of tradi-tionele strategieën toe te passen op moderne technologie.

Woensdag 21 november,19.30uIngenieurshuis, Antwerpen €5 euro voor leden en gezin, 7 euro voor niet-lid

i kviv.be/energiestrategie

Medische BeeldvormingIn de zorgsector is een revolutie aan de gang op het vlak van di-agnostische beeldvorming en er wordt meer en meer beroep gedaan op scanningtechnieken zoals radio-grafie, echografie en magnetische resonantie. Door één unieke volle-dig geïntegreerde architectuur van een tomograaf kunnen voor de eer-ste keer artsen simultaan MMRI- en PET-gegevens van het hele lichaam van de patiënt verwerven.

Donderdag 8 november om 18.30 uurKatholieke Hogeschool Kempen, Kleinhoefstraat 4, Geel i vik.be/kpn/scanners

Gaat het licht uit als we de kerncentrales sluiten?André Pictoel, gedelegeerd be-stuurder van de VREG, brengt een boeiende wandeling door de ener-giemarkt. Is de Vlaamse regering nu eigenlijk voor of tegen zon-nepanelen? Zijn ze een wissel op de toekomst, of jagen ze de prijs van de distributie alleen maar de hoogte in?

Donderdag 25 oktober om 19.30uIngenieurshuis, Antwerpen €5 euro voor leden en gezin; 7 euro voor niet-leden

i kviv.be/pictoel

Antwerpen

Antwerpen

Kempen

Jongeren

Jongeren

Brabant

Brabant

Mechelen


Brabant / Limburg / Oost-Vlaanderen - ACTIVITEITEN ↙

Drukkerij VerstraeteBezoek aan een ‘high-tech’ druk-kerij, Europees marktleider van de ‘In Moulding Labeling’-techniek, het bedrukken van polypropyleen-etiketten die zich nadien naadloos aan de verpakking vasthechten.

Dinsdag 9 oktober om 19.30 uurDrukkerij Verstraete, Vliegtuigplein 20 (bij Industrielaan), Maldegem €5 euro voor KVIV-leden en familie

i kviv.be/verstraete

Darmmicrobiota – de sleutel tot menselijke gezondheidLezing door prof. Tom Van de Wiele omtrent darmgezondheid, probiotica, prebiotica en hoe dit de gezondheid bij de mens beïnvloedt.Deze activiteit stellen we ook open voor VIK-leden. Inschrijven via KVIV-website.

Dinsdag 2 oktober om 20 uurUGent, Faculteit Bio-Ingenieurswe-tenschappen, Coupure Links 653, Gent €5 euro voor leden KVIV en VIK en familie

i kviv.be/darm

Sigarenfabriek Scandi-navian Tobacco Group In 2010 heeft de Scandinavian To-bacco Group een nieuwe sigarenfa-briek geopend in Lummen. In het gebouw is ook de marketing en de verkoop voor de Benelux gevestigd. Op het einde van het bezoek kun-nen de liefhebbers nog genieten van het product in de geprivilegi-eerde rokersruimte.

Donderdag 15 november om 18.15uScandinavian Tobacco Group, Del-lestraat 12, Lummen €2 euro voor leden; 5 euro voor niet-leden

i vik.be/lbg/scandinavian

VIK SpaceTijdens dit netwerkevent wordt de opbrengst van de 22° editie van de fietsen wandeldag van 24 juni uitgereikt aan De Kleine Prins en Een Hart voor Limburg. Tevens wordt de laureaat bekendgemaakt van de Paul Donners prijs 2012 en deze prestigieuze prijs uitgereikt. De avond wordt afgesloten met een uitgebreide receptie.

Donderdag 18 oktober om 19 uurKinepolis, Via Media 1, Hasselt €25 euro per persoon; 10 euro voor student-ingenieurs

i vik.be/lbg/space2012

Enhanced Landfill mining project groep MachielsMet dit bezoek krijgen we de kans om achter de schermen te kijken van het ELFM project. Het bezoek zal bestaan uit een site bezoek en nadien een presentatie over de ach-tergronden van de Group Machiels en het ELFM speerpunt project: Closing the Circle.

Donderdag 11 oktober om 18.30 uur

Remo site Houthalen – Helch-teren €Gratis voor leden en partner

i kviv.be/remo

Machiels Building SolutionsDit bedrijf maakt comfortabel en ge-zond wonen toegankelijk voor aanne-mers, projectontwikkelaars, woning-bouwmaatschappijen en hun klanten. Houtskeletbouw biedt voordelen als duurzame bouwmethode, op vlak van isolatie en luchtdichtheid, als wat akoestiek en brandwerendheid aan-gaat. Vier belangrijke troeven staan centraal: ecologie, economie, excel-lentie en emotie.

Donderdag 4 oktober van 14.15 tot 16.45 uurMachiels Building Solutions, Olmse-steenweg 55, Beringen €2 euro voor leden; 5 euro voor niet-leden; gratis voor studenten

i vik.be/lbg/machiels

Treintunnel Schuman-Josaphat BrusselEssentieel in het spoorproject Ge-westelijk Express Net, is de uitbouw van de treintunnel die lijn 161 (Brussel-Ottignies) met lijn 26 (Hal-le-Vilvoorde) verbindt. We brengen een bezoek aan de werf.

Vrijdag 16 november om 14 uurStation Schuman, Uitgang Resi-dence Palace, Brussel €4 euro leden en gezin; 10 euro niet-leden

i kviv.be/treintunnel

Limburg

Limburg

Limburg

Jongeren

Brabant

Brussels EkidenEkiden, een Japanse traditie. Ma-rathons en langeafstandslopen zijn immens populair in Japan. Een populaire variant, vooral rond nieuwjaar, is de Ekiden. Het is dan ook vanuit het “land van de rijzen-de zon” dat deze atletiekdiscipline kwam overwaaien. De Acerta Brus-sels Ekiden is een aflossingsmara-thon die gelopen wordt met 6 lo-pers per team.

Zaterdag 13 oktober om 13 uurKoning Boudewijnstadion, Mara-thonlaan 135, Brussel i kviv/be/ekiden

Oost-Vlaanderen

Oost-VlaanderenLimburg


↘ ACTIVITEITEN - Oost-Vlaanderen / West-Vlaanderen

Papierfabriek Stora Enso Papierproductie in de 21 ste eeuw of hoe op een efficiënte manier de materiaalkringlopen sluiten. Be-drijfsbezoek op een zaterdagvoor-middag (duur 2 u), max. 60 deel-nemers.

Zaterdag 27 oktober om 9 uurStora Enso, Fabriek Langerbrugge, Wondelgemkaai 200, Gent €5 euro voor KVIV-leden en familie

i kviv.be/stora

Bezoek Bio-gas BoeyeBio-gas Boeye is een bedrijf dat or-ganisch biologisch afval op een mi-lieu verantwoorde wijze verwerkt. De organische afvalstromen kun-nen zowel vloeibare als steekvaste producten zijn. In de vergistertank gebeurt een biomethanisatie. Bac-teriën zetten de voeding om naar biogas. Het biogas wordt omgezet in “groene energie”: deels elektrisch (40 %) en deels thermisch (50 %).

Zaterdag 13 oktober om 10 uurBio-gas Boeye, Perstraat 127, Haasdonk €Gratis voor leden en partner, 10 euro voor niet-leden

i vik.be/wld/biogas

Bezoek Eval EuropeBezoek aan Eval Europe, wereld-leider in de productie van kunst-stoffen met hoge gasbarrière. Vertrekkende vanuit basisgrond-stoffen zoals ethyleen en vinyla-cetaat wordt Evoh-granulaat, ge-naamd Eval, geproduceerd.

Donderdag 11 oktober om 19 uur. Eval Europe nv, Haven 1053, Nieuwe weg 1, Zwijndrecht €Gratis voor leden en partner; 10 euro voor niet-leden

i vik.be/wld/eval

Waasland

Waasland

Waasland

Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen

Update@Campus: “Efficiënt en effectief leiding geven – Hoe een rationele ingenieur tegelijk een inspirerende leider kan zijn”Prof. dr. Herman Van den Broeck, UGent, Vlerick Management School, autoriteit in het domein “People Management en Leider-schap”, haalt zijn kennis uit de praktijk. Best practices uit tal van organisaties, komen aan bod.

Woensdag 21 november om 19.30uFaculteit Bio-ingenieursweten-schappen, Auditorium Oehoe, Coupure Links 653, Gent €Gratis voor KVIV/AIG-leden

i kviv.be/campus

AlphatronicsAlphatronics is een Belgische fabri-kant met totaaloplossingen op vlak van toegangscontrole: hard- en software voor registratie en identi-ficatie; gecontroleerde doorgangen; parlofonie; bedieningszuilen; par-keersystemen; beeldschermconfi-guratie.Met bezoek aan de productieruim-te.

Dinsdag 6 november om 19.30 uur Alphatronics,Brandstraat 8a, Lokeren €Gratis voor leden; 10 euro voor niet-leden

i vik.be/wld/ alphatronics

ATM 2012 Memorial Gilbert StaepelaereEen unieke dag die helemaal in het teken staat van de recreatieve au-tosport. Wie houdt van deze trendy sport zal zijn gading vinden in vier klassen, afhankelijk van de erva-ring van de deelnemer(s). Het is een open wedstrijd, u hoeft geen lid te zijn van een autosportvereniging of -federatie. Deelnemen doet u met 2, (met partner, vriend of collega)

Zaterdag 24 november om 8 uurJPR-Belgium indoorkarking, Europark-Noord, Sint-Niklaas €Gratis

i vik.be/ovl/atm2012

Voordracht: Internet of ThingsEr zijn reeds meer toestellen dan mensen verbonden met het inter-net! Deze stille revolutie zal ons leven verder veranderen.

Dinsdag 13 november 2012 om 19 uurIBBT – Zuiderpoort Office Park, Gaston Crommenlaan 8, Gent €5 euro voor KVIV-leden en familie

i kviv.be/internet

HerfstwandelingSpring alvast maar in de stapschoe-nen, zwier de sjaal rond de nek en trek de muts iets dieper over het hoofd, zo bent u helemaal voorbe-reid op onze herfstwandeling. Naar goede gewoonte gaan we in het najaar op stap, dit keer gaan we over de provinciegrenzen heen en verkennen de prachtige omgeving van Ronse.

Zondag 30 september om 14.30 uurSamenkomst Kerk Louise Marie, La Salettestraat, Maarkedal €5 euro per persoon

i kviv.be/herfst2012

West-Vlaanderen

Oost-Vlaanderen


West-Vlaanderen - ACTIVITEITEN ↙

Auto-trainingBij de Auto Training worden alle praktische oefeningen uitgevoerd met de wagens van VOC-Brugge op basis van 3 personen per wagen. Op het programma o.a. Interactieve presentatie over Preventief Rijden & Ecodriving; ESP; ABS.

Zaterdag 13 oktober om 13 uurVOC verkeersopleidingscentrum, Kleine Pathoekweg 4-10, Brugge €125 euro voor leden; 135 euro voor niet-leden

i vik.be/zwv/autotraining

Workshop chocoladeBent u gek op chocolade en steekt u graag uw handen uit de mouwen? Dan is deze workshop iets voor u. U komt meer te weten komen over chocolade en vooral wat ermee kan aangevangen worden. Na de nodige uitleg kunt u zelf aan de slag gaan voor het fijnere werk. Uiteindelijk zult u een chocoladevorm moule-ren.

Zaterdag 27 oktober om 14 uurSjolaa, Geerdegemstraat 137, Mechelen €40 euro voor leden en partner; 45 euro voor niet-leden

i vik.be/zwv/sjolaa

Roularta en Brouwerij Rodenbach RoeselareDaguitstap met in de voormiddag een bezoek aan Roularta Printing, de grootste offsetdrukkerij van Bel-gië. In de namiddag gaan we naar brouwerij Rodenbach met film, rondleiding, museum en degustatie.

Dinsdag 20 november. Vertrek in Antwerpen om 7.45 uur en via Gentbrugge naar Roeselare €50 euro per bus; 45 euro met eigen vervoer

i kviv.be/roularta

Biologische kruiden-kwekerij en distillerie Netelvuur is een kleine onderne-ming waarin de biologische teelt van aromatische planten gepaard gaat met de distillatie op het bedrijf zelf. Netelvuur heeft het totaal pro-ductieproces in handen.

Zaterdag 24 november van 13.30 tot 15.30 uurNetelvuur, Veldhoek 33, Oostwin-kel – Zomergem €8 euro voor leden; 10 euro voor niet-leden

i vik.be/zwv/netelvuur

DinercauserieDinercauserie met prof.dr. Hendrik Vos, directeur van het Center voor EU studies UGent en bekend ge-zicht op TV: is er licht te bespeuren aan het eind van de tunnel in de Eurozone? Hij zal ons onderhouden over de toestand van de Europese integratie, aangepast aan de actua-liteit op het moment.

Vrijdag 16 november om 20 uurDomein Vossenberg, Hooglede €55 euro per persoon

i kviv.be/causerie

BowlingavondHet is lang geleden, maar terug naar een oude gewoonte. We gaan met onze afdeling eens ter-ug bowlen. Deze keer kozen we voor een bowling in Deerlijk. De bowling avond wordt voorafgegaan door een etentje.

Zaterdag 17 november om 18.30 uurSportcentrum, Hoogstraat 136, Deerlijk €25 euro voor leden en partners; 29 euro voor niet-leden

i vik.be/zwv/bowling2012

Eye@MaltaNa de succesvolle EYE conferen-tie in Rotterdam begin juni, staat er reeds een volgende conferentie op het programma. EYE keert te-rug naar de prachtige hoofdstad Valletta voor de EYE@Malta con-ferentie. Het programma is zoals altijd samengesteld uit een mix van bedrijfsbezoeken, workshops, networking en meer ontspannende activiteiten.

Vrijdag 19 oktober tot zondag 21 oktoberUniversity Ring Road 1 Msida (Malta) i kviv.be/eye

ChampagneweekendWe plannen opnieuw een weekend in de champagnestreek met een gelijkaardig maar nog verbeterd programma als de eerste editie. Indien interesse, aub een mail sturen naar [email protected]. In functie van het aantal deelnemers wordt het programma opgesteld. U wordt hiervan op de hoogte gehouden.

Zaterdag 20 en zondag 21 okto-ber 2012Epernay/Avize, Frankrijk €Deelnameprijs nog niet bekend

i kviv.be/champagne2012

West-Vlaanderen Jongeren

West-Vlaanderen

SeniorenZuid-West-Vlaanderen

Zuid-West-Vlaanderen




↘ VERENIGINGSNIEUWS

Wordt 2-jarige master industrieel ingenieur uitgesteld?

De Vlaamse ondernemingen waarderen de toepassingsgerichte industrieel ingenieur. De integratie in de universiteiten in 2013 mag geen afbreuk doen aan dit waardevol ingenieursprofiel.


STAPPEN IN DE STUDIE OMVANG VERLENGING VASTGESTELD IN HET ONDERWIJSDECREET XXI:

• het gezamenlijk aanvraagdossier is op tijd (vóór 30 juni 2012) ingediend;• de Erkenningscommissie buigt zich momenteel over het dossier;• vóór 1 december brengt de Erkenningscommissie haar advies uit;• de Vlaamse Regering neemt vóór 1 december 2012 op basis van dat advies

haar besluit.

↘ NUTTIGE LINK:Structuurdecreet met de laatste aanpassingen van het Onderwijsdecreet XXIhttp://www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=13425

internationale context, de standaard voor een ingenieursmaster.Internationale studenten- en docentenmo-biliteit kan dan op gelijkwaardige basis georganiseerd worden. Vooral voor inko-mende studenten uit een 2-jarige master is een 1-jarige master geen optie. De masterproef kan dan begroot worden op 30 studiepunten wat overeenkomt met de reële studiebelasting. Ook de vakinhou-delijke verdieping in de opleiding kan be-ter uitgewerkt worden met domeinspeci-fieke vakken aangevuld met keuzevakken.Tenslotte kan voldoende tijd uitgetrokken worden voor een professionaliserings- en innovatieproject om de studenten een

uitgebreide bedrijfservaring mee te ge-ven. Een win-win voor alle partijen. Actu-ele kennis vanuit het onderzoek vindt zijn weg naar de KMO’s, en concrete praktijk probleemstellingen keren terug naar de docenten wat leidt tot nieuw onderzoek.Groep T experimenteert al enkele jaren met uitdagende projecten voor geïnteres-seerde studententeams zoals het Solar Race team en het CQS-team. Deze studen-ten kiezen vrijwillig om hun 60-studiepun-ten master over twee jaar uit te spreiden. Zo krijgen ze tijd voor een uitdagend pro-ject en een bijkomend pakket aan keuze-vakken uit het aanbod van de universitei-ten, wat hun competenties bij de start van hun carrière alleen maar ten goede komt.De noodzakelijke studieduuromvorming zal alle ingenieurs beter voorbereiden op het bedrijfsleven. Het dossier tweejarig curriculum mag niet meer uitgesteld wor-den, in het belang van het KMO-weefsel in Vlaanderen. De curriculum hervorming is nodig zowel voor de economische als de technologische bijdrage die de industrieel ingenieur als innovator in de maatschappij speelt. De VIK zal bij de overheid blijven aandringen voor haar steun in dit dossier.

Vlaanderen kan zich dat niet veroorloven.

De OESO rapporteert dat Vlaanderen mee aan de top staat voor onderzoek.

Qua patenten 7° plaats in de wereldran-king, 1° op Europees vlak, 15% daarvan is geïnitieerd door de universiteiten. Wij cre-eren goede kennis maar nog te veel in sa-menwerking met het buitenland. Met die kennis iets doen vraagt goeie receptoren in de bedrijven om die te valoriseren. In onze KMO’s hebben we wel goede ideeën maar weinig onderzoekers. De uitdaging ligt in het faciliteren van die kennisover-dracht. De industrieel ingenieur speelt daarin een cruciale rol.De studieduurverlenging is een uitgelezen kans om het op valorisatie en kennistrans-fer gerichte industrieel ingenieursprofiel te versterken en zo te vrijwaren voor de toekomst. Met een curriculum van 120 studiepunten kunnen de opleidingen zich eindelijk profileren als volwaardige aca-demische ingenieursopleidingen in een

Ing. Paul Bertels MScgedelegeerd bestuurder ie-net en VIK

zonnewagen Groep T


VERENIGINGSNIEUWS ↙VERENIGINGSNIEUWS ↙

The Engineering Doctorate (EngD), Het Ingenieursdoctoraat

Enkele kritische bemerkingen rond het huidig onderzoek in de ERA

(European Research Area). Investeren in R&D is een deel van de oplossing van de economische crisis. We stellen echter vast dat in de EU slechts 6 op 1000 werkkrachten, onderzoekers zijn. In vergelijk met de US ( 9 op 1000) en Japan (11 op 1000) een duidelijke ach-terstand. Als we kijken naar het aantal onderzoekers in de private sector scoort de EU 46% t.o.v. 79% voor de US. Een mogelijke oorzaak is het gebrek aan samenwerking met de industrie en an-dere relevante tewerkstellingssectoren. Basisprincipes voor een innovatieve doctorale training zijn: internationaal, interdisciplinair en intersectoraal. (1)We stellen vast dat een groot aantal re-search PhD’s een carrière buiten het on-derzoek in de industrie hebben (74,6% in Nieuw Zeeland). Daarenboven zijn er in de industrie nog andere skills belang-rijk buiten het onderzoek, denken we maar aan “leadership” en “social skills”. In dit kader heeft men in een aantal lan-den een nieuw professioneel doctoraat in engineering gestart met een aange-past doctoraatsprogramma. (2)Een industrie gedreven professioneel “engineering doctorate” ten overstaan

van een research gedreven academisch georiënteerde PhD, zou een oplossing kunnen bieden.Wat is het doel van een 3de cyclus (doc-toraat) ingenieursprogramma?De 1ste (bachelor) cyclus en de 2de (mas-ter) cyclus van de Bolognahervorming focussen op het leerproces. De 3de cy-clus richt zich op de globale kennis toename, “research”. De PhD van de academische wereld richt haar resul-taat specifiek naar het wetenschappelijk resultaat. Een industrie gedreven 3de cyclus ingenieurs programma (PDEng, Professional Doctorate in Engineering Degree) richt zich naar een innovatief artefact. Dit artefact kan een product, een proces of een systeem zijn, dat dus een tastbaar of ontastbaar resultaat kan zijn. Het artefact is dus een oplossing voor een probleem. Het artefact moet ontworpen worden door gebruik te ma-ken van wetenschappelijke methoden. Het moge dus duidelijk zijn dat dit doc-toraat dichter bij de meer applicatie gerichte ingenieur staat, zonder daarbij de meer conceptueel gerichte ingeni-eur uit te sluiten. Concretiseren is even moeilijk als abstraheren. De meerwaar-de voor zowel de student, de industrie als de universiteit kan als volgt samen-

Opleiden van de leiders van morgen in samenwerking met de industrie

Research Design

Vragen Waarom? Wat?

Start van Empirische gegevens Eisen

Leidt naar Theorie Artefact

Denkt in Invarianten Variabelen/Keuzes

Aanpak Abstractie Concretisering

Doel Kennis Waarde

gevat worden: training van top ingeni-eurs om een top innovatief project te realiseren met de state-of-the-art ken-nis van de universiteit. (3)Schematisch kunnen we het onder-scheid tussen de 2 doctoraten zoals in de tabel voorstellen (4):De VIK zal over dit onderwerp in sa-menwerking met ie-net een studiedag organiseren in het najaar. Het concept van een industrie gedreven doctoraat bestaat reeds in de UK en Nederland en is in uitwerking in Australië.

Ing. Marc Demolder MSc

(1) S. Hermans, DG Research and Innovation. CLAIU-EU Conference “The Engineering Doctorate” Madrid, 9-10 February 2012.

(2) M. Goosens, Director SEII (European Society for Engineers and Industrialists). CLAIU-EU Conference “The Engineering Doctorate” Madrid, 9-10 February 2012.

(3) K. Van Hee et al., 3TU. School for Techno-logical Design, Stan Ackermans Institute. P. Godfrey, AEngD (Association of Engi-neering Doctorates). CLAIU-EU Conference “The Engineering Doctorate” Madrid, 9-10 February 2012.

(4) K. Van Hee et al., 3TU. School for Techno-logical Design, Stan Ackermans Institute. CLAIU-EU Conference “The Engineering Doctorate” Madrid, 9-10 February 2012.



Vrijwillig actief: een uitdaging!

Reeds meer dan een jaar is verlopen sinds de oprichting van ie-net vzw,

de gezamenlijke vereniging van KVIV en VIK, waarin beide ingenieursverenigingen hun opleidingsactiviteiten hebben onder-gebracht en die ook als belangrijke missie heeft gekregen in te staan voor de externe communicatie en de organisatie van pro-jecten of activiteiten die het geheel van alle academisch geschoolde ingenieurs in Vlaanderen betreffen.Aanleiding hiertoe was uiteraard de in-tegratie van de studies van industrieel ingenieur in de universiteiten, maar er was meer: beide ingenieursverenigingen hadden zich de afgelopen jaren de vraag gesteld hoe zij hun rol moesten gaan heruitvinden om in te spelen op een snel veranderende omgeving. Jonge alumni worden niet meer zomaar lid van een le-denvereniging: zij eisen, terecht, dat dit lidmaatschap een aantoonbare meerwaar-de heeft.Denkdagen maakten duidelijk dat ingeni-eurs vandaag van hun beroepsvereniging veel meer dan vroeger wensen: dat zij de belangrijke maatschappelijke bijdrage van ingenieurs via de media naar buiten brengt, dat zij de stem van de ingenieurs laat horen in de debatten over sociale, eco-nomische, technische, wetenschappelijke vraagstukken die bepalend zullen zijn voor het behoud van welvaart en welzijn in onze post-industriële omgeving. Ie-net heeft als belangrijke missie die stem van alle ingeni-eurs te laten weerklinken en een denktank op te richten die snel een visie op actuele thema’s naar voor kan brengen.Maar uiteraard hadden zowel VIK als KVIV ook nog andere taken: een van de belangrijkste was en is een regio- en uni-versiteitsoverschrijdende koepel te zijn voor de talrijke deelgroepen en geledin-gen die door enthousiaste vrijwilligers worden aangestuurd. Het is evident dat beide verenigingen nu volop aan het na-denken zijn over hoe het nu verder moet met dit facet van hun werking: blijven zij dit in gespreide slagorde doen of willen zij ook die ledengerichte activiteiten op korte termijn laten samensmelten?

Uit een eerste reeks contacten en een fo-rumvergadering dit voorjaar bleek dat de deelgroepen een nauwe samenwerking met de collega’s van de andere vereniging wel zien zitten, maar daarbij een aantal bezorgdheden formuleren. Die bezorgd-heden zijn voor een deel materieel: uiter-aard willen de deelgroepen een garantie dat de financiële steun, die zij in het ver-leden vanuit hun koepelvereniging kre-gen, behouden blijft. Daarnaast willen zij een zekere autonomie bewaren, waarbij zij zelf bepalen welk soort activiteiten ze organiseren: een strenge betutteling van-uit ie-net of vanuit een nog op te richten gemeenschappelijke ledenvereniging zou duidelijk niet geapprecieerd worden. Of zij hun activiteiten apart (KVIV-deelgroepen vs. VIK-geledingen) blijven organiseren dan wel samen wensen ze ook liefst zelf uit te maken, en daarvoor leggen ze de nadruk op flexibiliteit: sommige activiteiten lenen zich beter tot samenwerking dan andere.De rol van de vrijwilligers in een vereni-ging als de onze is van uitzonderlijk be-lang: zonder hun inzet zou de alumniwer-king, de werking van regio’s en gewesten, van jongeren, senioren,... niet mogelijk zijn. We moeten dit vanuit de centrale koe-pels KVIV, VIK en ie-net blijven koesteren,

en ervoor zorgen dat ook de nieuwe lich-tingen alumni zich in deze deelgroepen en geledingen thuis voelen. Zich vrijwillig inzetten in het verenigingsleven is in de steeds veeleisender werkomgeving van-daag zonder enige twijfel een stuk moeilij-ker dan in het verleden. Jong afgestudeer-de ingenieurs krijgen al gauw heel zware verantwoordelijkheden in hun job toege-schoven, en dit moeten ze meestal ook nog proberen in balans te houden met een gezin, een partner die vaak ook een druk-ke beroepsactiviteit heeft en kinderen die meer dan ooit nood hebben aan aandacht, aanwezigheid en warmte vanwege hun ouders. Dan ook nog tijd vrijmaken voor een beroepsvereniging is dus zwaar. Wij, de bestuurders van de koepelvereni-gingen en van de deelgroepen en gele-dingen moeten er dus voor zorgen dat wij met onze activiteiten beantwoorden aan de verwachtingen van onze jonge collega’s (sterke aanwezigheid in de me-dia en in de maatschappelijk relevante debatten) en dat wij hun aantrekkelijke ontmoetingsplaatsen aanbieden waar-voor zij met enthousiasme een vrije avond willen “opofferen”.

dr.ir. Paul Verstraeten


VERENIGINGSNIEUWS ↙

Een dag ie-net cultuur in Turnhout

Op zaterdag 20 oktober organiseren wij in Turnhout een dagje cultuur voor de ganse familie. Turnhout is cultuurstad 2012, dus zeker de moei-

te waard om daar een dagje met het gezin te vertoeven!Volgend programma is in voorbereiding:Wij komen samen in hotel Corsendonk Viane, Korte Vianenstraat 2 te Turnhout. Daar worden wij om 09.30 uur verwelkomd met een lekker kopje koffie en koek.Om 10.30 uur brengen we een bezoek aan het kasteel van de hertogen van Brabant, thans gerechtsgebouw.Om 13.00 uur genieten we van een lichte lunch.Vanaf 14.30 uur starten we met onze stadswandeling die ons brengt langs diverse bezienswaardigheden van Turnhout, zoals het Cultuur Centrum ‘De Warande’ en het Begijnhof (werelderfgoed). Daarna bezoeken we de speciale tentoonstelling in het Taxandriamuseum ter gelegenheid van 800 jaar Turn-hout. Ook een bezoek aan het kaartmuseum – Turnhout ‘Wereldhoofdstad van de Speelkaart” staat op het programma.De dag wordt afgesloten om 18.30 uur met een aperitief en uitgebreid diner. Ge-interesseerden hebben de mogelijkheid om te overnachten in het hotel. Bij vol-doende belangstelling wordt tevens een aangepast zondagprogramma voorzien.De kostprijs voor deelname aan het dagprogramma (zonder diner ’s avonds en overnachting) bedraagt 25 euro per persoon. Voor het diner ’s avonds betaalt u 45 euro extra per persoon; prijs overnachting met ontbijt: 40 euro per persoon.Voor het volledige programma en inschrijving verwijzen wij naar de website: www.vik.be/cultuurdagWij maken er een aangename dag van. U komt toch ook?

STATUTAIRE ALGEMENE LEDENVERGADERINGDe voorzitter en de leden van de Raad van Bestuur van de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK vzw) nodigen alle effectieve leden uit voor de jaarlijkse statutaire algemene ledenvergadering, die plaatsvindt in het Ingenieurshuis, Desguin-lei 214, 2018 Antwerpen op zaterdag 6 oktober 2012 om 14 uur.

Op het programma staat o.a.• jaarverslag over de werking van de vereniging en de integratie in ie-net• tussentijds financieel verslag per 30 juni 2012 en begroting 2013• aanduiden van nieuwe bestuurders en rekeningtoezichters

Tijdens de vergadering is er een alternatief programma voor de begeleidende personen. Na de vergadering is er om 17.30 uur een misviering voor de overleden VIK-leden, gevolgd door een gezamenlijke maaltijd.

Ing. Peter Claeys MSc Ing. René Peeters MScSecretaris Raad van Bestuur Voorzitter Raad van Bestuur



LimburgKVIV – Limburg 75 JAARDe “VIV-Limburg” werd opgericht binnen de “Vlaamsche Ingenieurs – Vereeniging” in haar

stichtingsvergadering te Hasselt op 22 april 1939. Deze vergadering werd gehouden in de ‘plechtige zaal’ van het stadhuis met een allure van een ‘academische’ zitting. Thema was: België’s economie in het Licht der jongste Europeesche Verwikkelingen door prof. ir. P. Heymans, oud mi-nister van Economische Zaken.Deze jonge afdeling, erg gesteund door de steenkoolnijverheid, kende in de loop der jaren, spijts hun nederig aantal leden in de provincie, een hoge graad van deelname aan de activiteiten. Een veelvuldigheid van onderlinge vriendschappelijke relaties liet toe jaarlijks een uitgebreid activitei-tenprogramma uit te werken. Reeds bij het 50-jarig bestaan werd dit uitdrukkelijk gevierd te Hasselt.Het jaarprogramma 2013, 75ste jaarprogramma van KVIV-Limburg, zal worden opgebouwd rond deze viering.Het programma vangt aan met een speciale ‘nieuwjaarsreceptie’ op C-Mine te Genk in januari 2013 en wordt afgesloten met een ‘academische’ zitting begin 2014 te Hasselt. Tevens wordt een ‘jubileum’ daguitstap gepland.Uitgebreide informatie zal tijdig worden gegeven via “Ingenieur in Beweging”, de website www.kviv.be/Limburg en persoonlijke e-mails. Gelieve steeds de nodige aantekeningen in uw per-soonlijke kalender aan te brengen om niets te missen wat u niet wilde missen. Wij hopen alvast op een spetterend jubileumjaar.

Het bestuur KVIV-Limburg

Het Antwerps Kultureel Overleg (AKO) is een koepelorganisatie van onze verschillende alumniverenigingen met een sterke 30-jarige traditie.

Het jaarlijkse AKO-evenement is het nieuwjaarsconcert: muziek, receptie, ontmoeting. Een netwerking event in traditionele stijl.

AKO-NIEUWJAARSCONCERT

Antwerpen Antwerpen

Noteer nu alvast in uw agenda:

AKO NIEUWJAARSCONCERTZONDAG 6 JANUARI 2013

deSingel, Antwerpen

Euregio Jeugdorkest met een programma van Wagner, Brahms, Rodrigo en Moessorgski.


VERENIGINGSNIEUWS ↙

Spannend moment voor Kristof De Vleeschauwer toen we hem contacteerden: de laatstejaarsstudent Burgerlijk ingenieur Bouwkunde stond net klaar om zijn thesis over waterbuffering te verdedigen. Suspense genoeg, maar vooral veel zin om fulltime aan de slag te gaan bij Jan De Nul Group. Een stap in het onbekende werd het niet: een stevige Australische stage bij Jan De Nul Group had Kristof al achter de kiezen.

Pas afgestudeerd, en tijd voor het echte werk. Wat zoek jij in een eerste job? Afwisseling en verantwoordelijkheid! Dat is ook precies wat je bij Jan De Nul Group mag verwachten. Ik zocht absoluut géén nine-to-fi ve job.

Wat houdt een job als startende ingenieur bij Jan De Nul Group in?Als starter wissel je nog tussen kantoor en een werf. Op kantoor krijg je een eerste degelijke opleiding, maar het echte vak leer je op site. Daarom word je bij Jan De Nul Group vrij snel ‘op het veld’ ingezet. Je draait meteen mee in de supervisie van bijvoorbeeld de productievolumes van een of meerdere schepen, je leert de logistiek errond organiseren, maar je bent ook evengoed bezig met de bemanning … Kortom, het is een hele zelfstandige en veelomvattende job, en je komt op plaatsen waar je anders nooit zou komen.

Wanneer koos je voor de bagger?Tijdens mijn studies ging mijn interesse al vrij snel uit naar de baggersector. Die sector spreekt tot de verbeelding, biedt veel mogelijkheden en goede toekomstperspectieven. Om die reden vroeg ik een stageplaats aan bij Jan De Nul Group én kreeg die ook. Dankzij die ervaring wist ik dat ik de juiste keuze had gemaakt.

Vertel eens iets meer over die stage?Mijn stage bij Jan De Nul Group was een geweldig leerrijke ervaring. De bestemming was Australië. Als een onbeschreven baggerblad kwam ik in Port Hedland terecht, een heel afgelegen havenstad op tweeduizend kilometer van Perth. Ik mocht er onmiddellijk als aspirant-uitvoerder meedraaien op een baggerwerf waar afmeerposities voor gigantische ijzerertsschepen worden uitgegraven. Dit om de uitvoercapaciteit van de haven te verhogen. Het was een zeer boeiende eerste werkervaring.

Wat gaf de doorslag voor je keuze voor Jan De Nul Group?Van begin af aan krijg je een groot vertrouwen van het management. Het familiebedrijf kent geen logge hiërarchie, maar een vlakke bedrijfscultuur. Het management is zeer nabij. Daardoor word je lang niet zo bij het handje gehouden. Als starter krijg je echt wel veel verantwoordelijkheid.

Wat verwacht je van je eerste werkdagen en -weken?Sowieso moet je eerst de thuisbasis leren kennen. Ik start met zes weken opleiding, om daarna koers te zetten naar mijn eerste buitenlandse werf.

Hoe reageerden vrienden en familie op je keuze voor een job in het buitenland?Die steunen mij voor 100 %. Nu moet ik het doen. Ik ben trouwens niet de enige van onze groep van dertig burgies. Nog twee medestudenten kozen voor Jan De Nul Group. Dat is dus tien procent. Jan De Nul Group is tegenwoordig top of mind bij ingenieurs.

Mocht Jan De Nul Group er niet zijn, waar zou je dan willen werken?Sowieso in de baggersector (lacht).

Heb jij het gevoel dat je medestudenten goed weten wat ze willen?Lang niet allemaal. De keuze voor Jan De Nul Group lag voor mij voor de hand, want het bedrijf is me op het lijf geschreven. De bedrijfscultuur moet bij je persoonlijkheid passen. Dit plaatje klopt voor mij.

Voor welke werkgever gaat je beste vriend?Voor Jan De Nul Group!

Leuk … Hoe bracht je de grote vakantie door?Twee weekjes ontspannen in Portugal. Dat volstond om de batterijen helemaal op te laden. En nu: tijd voor het echte werk.

“Ik zocht absoluut géén nine-to-fi ve job”

www.jandenul.com

Meer info op onze facebook.com/jandenulgroup

Jan De Nul Group is top of mind bij studenten

foto: Kristof De Vleeschauwer

Jan De Nul Group is actief op drie verschillende domeinen: de baggersector, de civiele bouw en de milieu-

sector. Het echte werk dus, met resultaten die ons een internationale reputatie hebben verzekerd.

Aan de basis van dat succes ligt een team van meer dan 6200 medewerkers wereldwijd – een team dat niet

stilzit en dagelijks bijdraagt tot onze groei. Geen strakke bedrijfscultuur in ons bedrijf, wel een opvallend

ruim jobaanbod voor mensen die ook graag beweging zien in hun carrière.

Cutterzuiger J.F.J. De Nul

Graafmachine en dumpers in Panama

AUG12_D01813_ILYA.indd 1 03/09/12 15:26


↘ CARRIÈRE

Laura Verlaeckt (30) studeerde in 2002 aan de Gentse universiteit af als bio-ingenieur land- en bosbeheer, optie bodem- en waterbeheer. Haar loopbaan begon met een contract van bepaalde duur bij de MiNa-raad in Brussel. Daar bood ze ondersteuning bij de behandeling van bezwaarschriften in het kader van het afbakeningsproces voor het Vlaams Ecologisch Netwerk in Vlaanderen en het advies dat daarover gegeven werd aan de minister voor Leefmilieu. Inmiddels werkt ze voltijds voor het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen (GHA) en is ze mama van 2 zoontjes. “Met de nodige gezinsorganisatie is het mogelijk om een goede balans te vinden tussen werk en gezin.”Tekst: Wouter PeetersFoto: Stefan Dewickere

“Na de MiNa-raad begon ik in mei 2003 bij het consultancybureau Group-IPS (Industrial project services). Als pro-jectmanager werkte ik in de metaal-sector en de farmaceutische sector aan verschillende industriële projecten: de bouw van een nieuwe installatie of de renovatie van bestaande installaties of van laboratoria. In februari 2007 werd ik ‘consulent ecologische infrastructuur’ bij het Gemeentelijk Havenbedrijf Ant-werpen. Daar ben ik als ‘technisch ma-nager milieu/natuur’ o.a. verantwoorde-lijk voor de voorbereiding en realisatie

Compromissen tussen economie en ecologieWerken rond natuur in het havengebied

van verschillende natuurprojecten in en rond het havengebied.”

NATUURBESCHERMING“Het havengebied moet, in tegenstelling tot wat velen ten onrechte denken, ernstig re-kening houden met zowel de Europese als de Vlaamse wetgeving rond natuurbescher-ming. Ik geef advies over het aspect fauna en flora bij interne projecten, maar ook bij projecten waarmee onze concessionarissen - huurders van terreinen in eigendom van GHA - willen beginnen in het havengebied. In samenwerking met Natuurpunt stel ik een ‘soortenbeschermingsprogramma’ op voor de haven van Antwerpen. Dat moet de havengebruikers rechtszekerheid bieden, als er op hun terreinen beschermde plant- of diersoorten voorkomen. Naast het thema fauna en flora ben ik tot slot ook verant-woordelijk voor de interne milieuaudits en werk ik aan een intern milieuzorgsysteem. Zo ben ik coördinator in het mvo-charter van Voka Mechelen/Antwerpen waaraan het GHA deelneemt.”

TWEE WERELDEN“Zowel mijn talenten als wat ik geleerd heb tijdens mijn studies komen goed van pas bij mijn werk”, besluit Laura. “Ik ben tevreden met mijn job en de verantwoordelijkheden die ik krijg. Ik kan me zowel in ecologie als in eco-nomie inleven. Beide werelden hebben mijn pad gekruist. Eerst werkte ik in de industrie, waar het natuuraspect niet echt aan de orde was. Nu bij het ha-venbedrijf ben ik volop bezig met het thema natuur en ik kan me dus perfect in beide werelden inleven. Zo kan ik goede compromissen sluiten en dat is binnen het havengebied erg belangrijk, gezien de in hoofdzaak economische activiteiten in een gebied dat eveneens gedeeltelijk door Europa als Vogel- en Habitatrichtlijngebied is aangeduid. Als de grote natuurprojecten bij het GHA gerealiseerd zijn, kan ik me binnen het bedrijf meer oriënteren naar interne milieuzorg om een bedrijfsintern milieu-zorgsysteem uit te bouwen.”


CARRIÈRE ↙

De geur van versgebakken brood en heerlijke koffiekoeken vormen het dagelijkse werkkader van Roel Van der Meulen. Als research & developmentmanager bij Lantmännen Unibake Benelux vertelt hij in geuren en kleuren over zijn passie voor de bakkerijsector. Tekst: An RekkersFoto: Stefan Dewickere

Een smakelijke job10 jaar bio-ingenieur in de voedingsector

Roel Van der Meulen studeerde in 2002 aan de VUB af als bio-ingenieur scheikun-de met optie voeding. Door zijn eindwerk over yoghurt die de darmflora stimuleert, kreeg hij de smaak pas echt te pakken en hij bleef aan de universiteit voor een doc-toraat in de onderzoeksgroep industriële microbiologie en levensmiddelentechno-logie. Hij voerde vooral onderzoek naar bacteriën – de Yakult-achtige toestan-den, zoals hij het zelf noemt – en werkte daarvoor samen met tal van bedrijven uit de voedingsindustrie. “Omdat uit het onderzoek heel wat inte-ressante resultaten waren aan het licht gekomen, die bovendien ook commercieel van belang konden zijn, werd vanuit de on-derzoeksgroep een spin-off gelanceerd. Ik had toen net mijn doctoraatstitel behaald en had voor mezelf al uitgemaakt dat ik graag het bedrijfsleven in wou. De spin-off bood me een unieke kans om de overstap te maken en door de vele contacten met de bedrijven kreeg ik vrij snel het aanbod om bij een van hen aan de slag te gaan.”

MINDER zOUT, MEER VOLKORENLantmännen Unibake Benelux, een in-dustriële bakkerij gespecialiseerd in diepgevroren bakkerijproducten, zocht een R&D-specialist om enkele onder-zoeksprojecten op te volgen en verder uit te werken binnen het bedrijf.

“Ik werd aangeworven om een antwoord te zoeken op alle mogelijke vragen van klanten uit de retail, restaurants, brood-jeszaken, hotels, enz. Het kan om relatief eenvoudige of heel complexe wensen gaan. Om maar een voorbeeld te geven: je heb een stokbrood van 300 gram en 57 cm en de klant wil het graag ietsje zwaarder en ietsje langer. Ogenschijnlijk een peulschil, maar het kan voor ons heel wat technische uitdagingen opleveren op de productielijnen.”

Lantmännen is een Scandinavisch bedrijf. Ongeveer 35.000 Zweedse landbouwers zijn eigenaar van de groep. Er gaat zeer veel aandacht naar een gezonde voeding, volkorengranen zijn helemaal in en bin-nen de researchafdeling werd recent o.a. een project afgerond om het zoutgehalte in broodproducten te verminderen.

HET SMAAKT NAAR MEERNa ongeveer een jaar bij Lantmännen nam Roel Van der Meulen de functie van

R&D-manager op. “Ik ben zeker nog lang niet op de bak-kerijsector uitgekeken. Ik heb een enorme passie voor voeding en het is wetenschap-pelijk bewezen dat de geur van brood een van de beste geuren die er is! (lacht) In de afgelopen vijf jaar heb ik ook elke dag wel iets nieuws bijgeleerd en het wordt nog elke dag interessanter. De dag dat ik niet meer zou bijleren, zou ik wel zoeken naar een andere uitdaging. Ik droom er ook van om binnen het bedrijf te kunnen groeien naar een meer leidinggevende functie. Ik heb de voorbije jaren mee de R&D-dienst geleid en maak daardoor deel uit van het middenkader, maar op langere termijn zie ik me wel een directiefunctie uitoefenen, bij voorkeur uiteraard binnen de voedingsindustrie.”

Als u morgen uw club kaas en ham haalt bij de broodjeszaak om de hoek, dan proeft u ongetwijfeld het enthousiasme van een gepassioneerde bio-ingenieur met een smakelijke job!


↘ CARRIÈRE

Leen Beuckelaers studeerde in 2002 af als industrieel ingenieur bouwkunde. Om haar loopbaan bredere kansen te geven volgde ze daarna een ‘gespecialiseerde aanvullende opleiding’ in Beleidseconomie. We kijken met een jonge mama even achterom naar het eerste decennium van haar loopbaan en werpen een blik op haar toekomstplannen.Tekst: An RekkersFoto: Stefan Dewickere

Meer dan asfalt en buizen10 jaar industrieel ingenieur in openbare werken

Leen Beuckelaers ging na haar oplei-ding onmiddellijk aan de slag als werf-leider bij een constructiebedrijf dat private woningen bouwde. Die markt lag haar wat minder en de werkomstan-digheden in het bedrijf zorgden ervoor dat ze het daar snel voor bekeken hield. “Ik heb heel snel terug werk gevonden, daar heb ik nooit over te klagen gehad’, vertelt ze. ‘Ik kon direct beginnen in een studiebureau in Genk dat zich be-zighield met wegenbouw en rioleringen. Dat interesseerde mij sowieso meer dan woningbouw. Ik werd er goed begeleid en kreeg alle kansen om bijkomende opleidingen te volgen. In de ingenieur-studie krijg je één uurtje wegenbouw en één uurtje rioleringen per week en al de rest moet je leren op de werkvloer en door bijscholing. In deze branche lijkt iedereen die wel doorlopen te hebben”, lacht ze.

GELD IN HET RIOOL?Sinds 2007 werkt Leen Beuckelaers als ingenieur Wegbeheer op de technische dienst wegen waterbeheer van de stad Leuven. Die afdeling beheert alle open-

bare werken, onder meer wegenwerken en rioleringswerken. “Ik werk hier als projectleider en volg de projecten van begin tot einde op. Daarbij komt mijn kennis over beleids-zaken en macro-economie goed van pas, want ook budgetten inschatten en in het oog houden behoort tot mijn taken. Het boeiende is dat ik vanuit deze functie nu aan de andere kant van de tafel zit en zowel de kant van de bouwheer als van de ontwerper heb leren kennen.”

De job bevalt me bovendien erg, omdat we veel buiten kunnen. We moeten niet heel de dag aan een bureau zitten. Bij elke werf kom je met nieuwe mensen in contact. Elke straat en elke riolering heeft zijn eigen problemen waar je een oplossing moet voor zoeken. Ieder pro-ject blijft op die manier telkens weer een nieuwe ervaring waar je nieuwe dingen bijleert.

FIETSEN NAAR DE TOEKOMSTWanneer ik naar haar toekomstplan-nen vraag, reageert plotseling de mama in plaats van de ingenieur. Leen

is zwanger van haar derde kindje en haar nabije toekomstplannen liggen eerst en vooral op privévlak. Maar ook professioneel liggen wel wat grotere projecten uitdagend te lonken. Met de heraanleg van het Leuvense Rector De Somerplein - het voormalige Fochplein - met de grote fietsenkelder heeft Leen Beuckelaers geproefd van complexere uitdagingen en die smaken misschien naar meer. Binnenkort krijgen de wer-ken op de Kop van Kessel-Lo een ver-volg met de tracéverandering van de Martelarenlaan, de aanleg van een groot park en het Bellevue-fietspad dat over de Tiensesteenweg langs de spoorwegberm zal doorlopen. “Het is bijzonder interessant om alle voorbereidingen te volgen en om te zien welke veranderingen het hele ge-bied ondergaat. Of ik de opvolging van dergelijke grote projecten zal kunnen combineren met een gezin met drie kinderen, valt nog even af te wachten. Maar het zal superleuk zijn om te fiet-sen op het Bellevue-pad en weten dat ik zelf heb mogen bijdragen aan de re-alisatie!”


CARRIÈRE ↙

Sebastiaan Mariën (32) uit Heist-op-den-Berg ging na zijn studies industrieel ingenieur chemie aan het De Nayer-instituut in Sint-Katelijne-Waver in 2002 aan de slag als projectingenieur bij een IWT-project over ventilatie en binnenluchtklimaat. Ondertussen behaalde hij ook het diploma van burgerlijk ingenieur bij de KULeuven. “Ik vind het diploma burgerlijk ingenieur een mooie aanvulling op dat van industrieel ingenieur. Ik heb tijdens de verschillende vakken aan de KULeuven heel wat theoretische achtergrond opgedaan over zaken die ik kende van mijn opleiding industrieel ingenieur.”Tekst: Wouter PeetersFoto: Stefan Dewickere

Eerst werken en daarna voortstuderenBurgerlijk ingenieur na eerste werkervaring

“Met het IWT-project wilden we zoveel mogelijk kennis verzamelen over de ven-tilatie van woningen en klaslokalen. De resultaten van dat onderzoek zouden we nadien communiceren aan de bedrijven die meewerkten aan het initiatief. Toen dat project afliep en er zich geen nieuw aandiende, begon het studentenvirus in mij zich weer te roeren… Na mijn mid-delbare school had ik het niet aange-durfd om de stap naar de opleiding bur-gerlijk ingenieur te zetten. Het einde van het IWT-project viel mooi samen met het begin van een nieuw academiejaar en dus zag ik mijn kans schoon om mijn droom dan toch nog te realiseren. Zo ben ik op 28 september 2004 teruggekeerd naar de schoolbanken, meer bepaald naar die van het departement Chemische Ingenieurstechnieken van de KULeuven. Op dat moment bestond er nog een drie-jarige brug tussen de opleiding van in-

dustrieel ingenieur en burgerlijk ingeni-eur. Zo kon ik na goedkeuring van een aanvraagdossier, maar zonder ingangs-examen aan de opleiding beginnen.” “Na drie boeiende en ook erg leuke ja-ren studeerde ik in juli 2007 af aan de KULeuven. Ik kan het iedereen aanraden om na enkele jaren werken weer te gaan studeren. Ik ben heel tevreden over het traject dat ik de voorbije tien jaar heb af-gelegd, ook inzake diploma’s. Drie maan-den en enkele sollicitatiegesprekken later ben ik dan begonnen als productie-ingenieur bij Ineos in Zwijndrecht.”

Als productie-ingenieur van een alkoxi-latie-eenheid werkt Sebastiaan momen-teel voor Byk, een derde partij van Ineos. “Als productie-ingenieur volg ik de da-gelijkse productie op. Ik stuur daarbij de operatoren aan, zodat zij weten wat er precies geproduceerd moet worden. An-dere belangrijke aandachtspunten voor een productie-ingenieur zijn de kwaliteit van het eindproduct en de optimalisatie van de productie inzake tijd, energie en verbruikte grondstoffen. Daarnaast moet een productie-ingenieur natuurlijk ook

steeds oog hebben voor veiligheid, ge-zondheid en milieu.”

“Het was mijn droom om productiever-antwoordelijke te worden in een che-misch bedrijf als Ineos. Samenwerken en overleggen met collega’s, leidinggeven bij projectrealisaties, mensen motiveren en aansturen, ... Allemaal dingen die ik graag doe.”“Mijn belangrijkste verwezenlijkingen zijn de voorbereiding en de daadwerke-lijke productie van nieuwe producten, het uittesten van een nieuw beveiligings-systeem voor een deel van de productie-eenheid en een kostenbesparing op de kwaliteitscontrole zonder kwaliteitsver-lies. Maar ook kwalitatief hoogstaande producten maken, de productiesnelheid opdrijven en problemen oplossen - dag-dagelijkse zaken - zijn daarom niet min-der belangrijk. “Ik wil heel veel doen voor mijn job, maar ik hoop toch even goed om altijd voldoende tijd te zullen vinden voor al mijn sociale en maatschappelijke be-zigheden. Want ook die zijn voor mij heel belangrijk.”

↘ OPLEIDING & VORMING


“De tewerkstelling in de chemische sector is bijzonder aantrekkelijk. Je hebt ruime loopbaanmogelijkheden, je kunt constant bijleren, er ligt een breed scala aan functies op je te wachten en je kan er goed je brood verdienen. Maar je moet openstaan voor verandering en continu bijle-ren.” Dat zegt Frans Dieryck, gede-legeerd bestuurder van essenscia Vlaanderen, de Federatie van de chemische industrie en life sciences.

Tekst: An Rekkers Foto: Stefan Dewickere

Frans Dieryck heeft een goed oog in de opleiding van ingenieurs vandaag. Ho-gescholen en universiteiten doen veel moeite om een goede gemengde oplei-ding te geven, met oog voor kennis en vaardig heden. De combinatie van ver-schillende lesvormen, theorie ex cathe-dra, praktijkoefeningen, groepswerken, eigen opzoekingen en papers stimuleren zowel de inhoudelijke bagage als het ei-gen initiatief. Dat stoomt hen nog beter klaar voor het bedrijfsleven. Er is boven-dien sprake van een bijkomend 5e jaar voor de masteropleiding dat sterk zou worden ingevuld met praktijk en lang-durige stages, een initiatief dat Dieryck alleen maar kan toejuichen.

WETENSCHAP IN CRèCHE

“We hebben één belangrijke vicieuze cirkel die we maar moeilijk doorgeprikt krijgen, dat is het enthousiasmeren voor weten-schap en specifiek chemie in het onderwijs”, zegt Dieryck. ‘Vanuit essenscia leveren we zeer veel inspanningen om jongeren te be-wegen in de richting van wetenschappen. We hebben de SIRA-opleidingen (Schei-kunde industrie regio Antwerpen) die wat

Zorg zelf voor je marktwaarde! Openstaan voor verandering in de chemiesector

vertwijfelde of ‘verdwaalde’ jongeren recu-pereren en hen een volledig jaar opleiding bieden, zodat ze klaar zijn om in de sector te stappen. We voeren sensibiliserings-campagnes, zijn mee ingestapt in de talen-tenfabriek in Antwerpen en ondersteunen onder meer het kunststoffenonderwijs in West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Ant-werpen en Limburg. We richten ons ook tot 10-12-jarigen met het lespakket ‘Mooi en cool met chemie’, maar we hebben al geleerd uit buitenlandse ervaringen dat we eigenlijk al vanaf 5 jaar zouden moeten starten. In Duitsland beginnen ze zelfs al in de crèche. Bij de begeleiders in de kin-deropvang moet er ten minste één iemand zitten die technisch is gevormd om in een zeer vroeg stadium kinderen al te stimu-leren voor wetenschap en technologie.”

Volgens Dieryck zit de instroom van jonge technische profielen duidelijk in de lift. “We zien vandaag dat het aantal leerlingen dat in scheikunde afstudeert, in een 7de jaar of een bachelor, sinds een 3 à 4-tal jaar toeneemt. We spreken over een stijging van ongeveer 10% per jaar, dus er is een duidelijke kentering bezig.”

EMOTIONELE INTELLIGENTIE

De instroom van degelijk opgeleid nieuw bloed is voor de sector uiteraard

van kapitaal belang. Maar ook ervaren ingenieurs moeten een hele carrière lang op het toppunt van hun kunnen en kennis blijven functioneren. Frans Dieryck kan het belang van openheid en veranderingsbereidheid daarvoor niet genoeg benadrukken. “Ondernemingen, technologie, produc-ten en processen veranderen voortdu-rend. Als je bij ons succesvol wil zijn, moet je openstaan voor die veranderin-gen en van onder je kerktoren durven uit te komen. Een tweede vereiste is dat je flexibel bent en dat je blijft bij-scholen. Jezelf bijscholen is trouwens niet noodzakelijk naar de les gaan. Het is dingen lezen, interesse tonen voor je vakgebied, maar ook voor de vakgebie-den van je collega’s. Problemen zijn zo complex in onze sector dat je niks meer alleen kunt oplossen. Je moet een team-speler zijn, je moet interesse hebben voor het probleem van anderen en je moet meedenken. Met de juiste attitude en inborst en een gezonde dosis emo-tionele intelligentie kun je als ingenieur veel dingen doen.” Frans Dieryck besluit met een gouden raad: Neem het heft in eigen handen en zorg voor je marktwaarde!

www.essenscia.be


OPLEIDING & VORMING ↙OPLEIDING & VORMING ↙

Hellend Dak Specialist2 oktober 2012 – 5 maart 2013Roeselare

• Theoretische aspecten • Dakopbouw • Gevels • Praktijkmanagement

i www.ie-net.be/hellenddak

KIVI-KVIV Geotechniekdag: Grond als bondgenoot6 november 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Jaarlijkse geotechniekdag ism KIVI-NIRIA• Bijdragen uit Vlaanderen en Nederland• Ondiepe geothermie• Gebruik van geokunststoffen• Monitoring

i www.ie-net.be/bondgenoot

Praktische invulling van EC7 bij het ontwerp van diepe en ondiepe funderingen13 november – 20 november 2012VIK, Wommelgem

• Afleiding van grondkarakteristieken• Ontwerp van ondiepe funderingen• Ontwerp van diepe funderingen• Met oefeningen

i www.ie-net.be/ec7

Hernieuwbare grondstoffen in de chemische industrie18 oktober 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Hernieuwbare grondstoffen en hun exploitaties

• Productieprocessen voor de valorisatie van hernieuwbare grondstoffen

• Strategische wetenschappelijke ontwikkeling• Implementatie op commerciële schaal• De presentatie worden in het Nederlands

gegeven (Engelse slides)

i www.ie-net.be/renewables

Uitvoeringsmethoden voor het bouwen van aanlegsteigers en kaaimuren22 oktober – 5 november 2012VIK, Wommelgem

• Verschillende types van kaaimuren en aanlegsteigers

• Typische uitvoeringsproblemen• Typische uitvoeringswijzen

i www.ie-net.be/kaaimuren

Afbraak- en sloopwerken 12 november -26 november 2012VIK, Wommelgem

• Vlaamse regelgeving• Slopen, sorteren en hergebruiken• Gescheiden slopen• Stabiliteitsproblemen• Hergebruik van het materiaal• Veiligheid, gezondheid en welzijn van

arbeiders en omgeving

i www.ie-net.be/afbraak

Nieuwe tendenzen in glas20 november 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Sessie in de reeks rond innovatieve bouw-materialen

• Sprekers uit België en Nederland• Glas, berekeningen en toepassingen

i www.ie-net.be/glas

Innovatie en verandering: leren omgaan met weerstand11 oktober 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Toont aan hoe verschillende emotionele reacties op verandering verbonden zijn aan het al dan niet aanwezig zijn van 7 basisfundamenten voor verandering

• Laat de deelnemers ervaren, aan de hand van een computer

• Simulatie, hoe groepsdynamiek ook kan helpen om weerstand op te lossen

i www.ie-net.be/innovatie

CURSUS

11 oktober 2012Ingenieurshuis Antwerp

Innovatie enverandering :

leren omgaan met weerstand

"enkel de meest wijze en stomsten onder de mensen veranderen nooit"

CONFUCIUS

Bouw en infrastructuurBouw en infrastructuur

Bouw en infrastructuur

Bouw en infrastructuur

Chemie – Kunststoffen Communicatie



MS Project: werken met het soft-warepakket4 oktober – 11 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Ingeven van de projecttaken • Het inbrengen van resources • Het opvolgen van een project • Aanmaken van views en rapporten • MS Project als bedrijfstool • Nieuw in de laatste MS Project releases

i www.ie-net.be/msproject

Tablet pc stuurt en bewaakt uw industrieel proces4 oktober – 12 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Procesdata halen uit controller en hoe deze visualiseren

• Hoe alarmen of procesmeldingen op smartphone laten verschijnen

• Inloggen op de Scada server en vanaf ta-blet parameters wijzigen en / of bekijken?

• Via tablet PC draadloos de status bekijken in de PLC van een sensor bij diagnose

i www.ie-net.be/tabletpc

Industriële koeltechniek10 oktober – 19 december 2012VIK, Wommelgem

• De huidige stand van de regeltechniek bij zuigercompressoren

• Tweetrapskoelsystemen • Pompcirculatiesystemen • Praktische beschrijvingen met voorbeel-

den

i www.ie-net.be/koeltechniek

Elektrische aandrijvingen4 oktober – 25 oktober 2012Diverse locaties

• Elektrische machines• Regeltechnische aspecten in de aandrij-

vingen• Applications of modern drives• Geavanceerde topics

i www.ie-net.be/aandrijvingen

Energie aankopen of zelf pro-duceren9 oktober 2012Salons Waerboom, Groot-Bijgaarden

• Evolutie van de Gasmarkt in België en Europa

• Recente ontwikkelingen op de Vlaamse energiemarkt

• Risicobeheer in Energie aankoop• Financiering energieprojecten• Bevoorradingszekerheid met en zonder

kernuitstap

i www.ie-net.be/aankoopenergie2012

4-DAAGSE CURSUS

4 t.e.m 25 oktober 2012UGent

K.U.LeuvenHoWest Kortrijk

Ingenieurshuis Antwerpen

Elektrische aandrijvingen

Mind Mapping12 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Wegenkaart van uw gedachten• Breinvriendelijk notities nemen• Op efficiëntere manier uw brein gebruiken• Uw manier van noteren te optimaliseren

i www.ie-net.be/mindmap

Hoe meer gedaan in weinig tijd?27 november 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Focus- of actiemanagement• Hefbomen om extra resultaat te behalen• Opstap naar stressvrije productiviteit• Zandloper model• Focus en gewoontes• Meten toepasbaar• A³ ® learning principe

i www.ie-net.be/focusmanagement

Communicatie

ICT

Elektriciteit – Elektronica

Drupal hands-on development10 oktober – 17 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Zelf uitbreiden van Drupal• Bespreking veelgebruikte API’s• Via oefeningen• Veel voorkomende use cases• Inleiding schrijven van uitbreiding Views

en Display Suite

i www.ie-net.be/drupaldevelop

ICTEnergie


OPLEIDING & VORMING ↙

Human Resources Management23 november 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Betere prestaties• Aanwerven • Functioneringsgesprekken • Coachen, opleiden • Remuneratie, ontslag • Hoe communiceren • Organisatie • Omgaan met vakbond • HRM afdeling

i www.ie-net.be/hrmanagement

Verschildruk- en vortex debiet-metingen: is de oude technologie nog efficiënt genoeg?9 oktober 2012 VIK, Wommelgem

• Merkonafhankelijk overzicht van de moge-lijkheden voor dp-debietsmetingen, vortex debietsmetingen en VA-meters

• Per meter bekijken we het basismeetprin-cipe, de verschillende bouwvormen, de specificaties, voordelen en beperkingen en gebruik van de advanced diagnostics

i www.ie-net.be/flow2

Piping en Engineering13 november - 4 december 2012VIK, Wommelgem

• Een stortvloed van reglementen en normen

• Aspecten van materiaalkeuze • Stromingsleer en drukvalberekeningen • Appendages en beveiligingsapparatuur • Sterkte- en flexibiliteitberekening van

buisleidingen • Amerikaanse code B31.3

i www.ie-net.be/pene

H2O: het vergeten nutriënt?23 november 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Hoe omgaan met watervoorraad en -kwaliteit in Vlaanderen?

• Hoe reageert de plant van de toekomst op (water)stress en klimaatverandering?

• Beter watermanagement door gebruik van K en Mg?

• Efficiëntere plantproductie door irrigatie en fertigatie?

• Afsluitend panelgesprek

i www.ie-net.be/h2o

Bedrijfsmanagement 16 november - 1 februari 2013VIK, Wommelgem

• Financieel management en investerings-beleid

• Business-to-business marketing• Contractenbeheer• Wegwijs in financiële rapportering• Management accounting: kostprijssyste-

men en budgettering• Strategisch en performance management, HR

i www.ie-net.be/bedrijfsmanagement

Expertgroep Agrarische productie & Ecosfeer

STUDIEDAG

23 november 2012Ingenieurshuis Antwerpen

H2O:het vergeten

nutriënt?

ICT

Inzicht in lastechniek1 oktober – 5 november 2012VIK, Wommelgem

• Inzicht in de complexe wereld van de lasverbinding

• Ondersteuning bij het opvolgen van las-werkzaamheden

• Carbon equivalent, HAZ, percentage fer-riet, heat input, carbide precipitatie, MIG/MAG, pitting, koudscheuren, PWHT, …

i www.ie-net.be/lastechniek

Effectief leidinggeven – Coachen - Teammanagement 27 november – 12 maart 2013VIK, Wommelgem

• Effectief Leidinggeven: basisinzichten en communicatieve vaardigheden

• Coachen van medewerkers: medewerkers responsabiliseren en tot zelfstandigheid brengen

• Teammanagement: inzichten in wat teams effectief of ineffectief maken

i www.ie-net.be/eflcoachteam

Theming met Drupal14 november 2012VIK, Wommelgem

• Keuze uit grote hoeveelheid themes die voor Drupal beschikbaar zijn

• Hoe zelf zo’n theme bouwen• Uitbreiden en manipuleren van HTML en

CSS• Responsive Design, HTML5 en Mobile

i www.ie-net.be/drupaltheming

Landbouw en voeding

Management

Management Materialen – Machinebouw

Meet -en regeltechniek – AutomatiseringMechanica



CE-machinerichtlijn22 november – 12 december 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Wetgeving: machinerichtlijn (2006/42/EG) en arbeidsmiddelen richtlijn

• Veiligheids- en gezondheidseisen• Praktisch gebruik van normen• Risicoanalyse technieken in het kader van

machineveiligheid• Opstellen van een technisch dossier en

EG-verklaring.• Voorbeeld cases

i www.ie-net.be/machine

Workshop procesveiligheid en MOC25 oktober – 22 november 2012VIK, Wommelgem

• Procesveiligheid • Regelgevend kader• Veiligheidsstudies• Risico-identificatie• Bijzonder voorbeeld: illustratie van een me-

chanische toepassing ‘Bruggen in Brugge’• Management Of Change• Bouwstenen van een masterplan

i www.ie-net.be/moc

Milieu - Veiligheid

Milieu - Veiligheid

Milieu - VeiligheidREACH voor downstream users19 november 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Deze praktische cursus geeft tips hoe zich intern te organiseren om als downstream gebruiker aan de REACH verplichtingen te voldoen

• Afgewerkte producten of preparaten

i www.ie-net.be/reach

Functionele veiligheid18 oktober - 25 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Normen EN ISO 13849-1 en/of EN IEC 62061

• Zelf stuurkringen realiseren • De theorie wordt toegelicht• Met ook praktische toepassingen

i www.ie-net.be/functveilig

Meet -en regeltechniek – Automatisering

Meet -en regeltechniek – AutomatiseringDebietmetingen met massa en thermische metingen13 november 2012 VIK, Wommelgem

• Coriolis flowmetingen • Thermische massaflowmetingen


Calibratie als basis voor ijkwaar-dige metingen27 november 2012 VIK, Wommelgem

• Facturatie en total cost of ownership (merkonafhankelijk)

• Calibratie / hercalibratie van debietme-tingen


Water in de industrie3 oktober – 22 november 2012VIK, Wommelgem

• Watermanagement• Water op maat • Koelwater• Afvalwater als bron van grondstof• Water en energie

i www.ie-net.be/water

Expertgroep Milieu

CURSUS

3 oktobert.e.m. 22 november 2012

VIK-huis Wommelgem

Waterin de

industrie

Conductiviteit van een product bepaalt het meetprincipe23 oktober 2012 VIK, Wommelgem

• Elektromagnetische debietmetingen van de nieuwe generatie

• Ultrasone metingen



OPLEIDING & VORMING ↙

Inkoop-negotiatietechnieken30 november – 7 december 2012VIK, Wommelgem

• Praktisch seminarie• Inkooporganisatie en -administratie • Commerciële aanpak• Inkooptactiek en –strategie• Verbale en non-verbale negotiatietech-

nieken • Claimbehandeling en “just before time”• Juridische grondslagen en offertebespre-

kingen

i www.ie-net.be/inkoop

Verkopen kan je leren9 oktober – 23 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Praktijkgerichte cursus• Voor iedereen die een commerciële car-

rière wenst uit te bouwen.• Pragmatisch, interactief• Met camera en rollenspel

i www.ie-net.be/verkopen

Jouw spreekstem: onmisbare schakel in krachtige communicatie7 november – 5 december 2012Ingenieurshuis, Antwerpen

• Verken je stem• Zoek naar een eigen klank”kleur”• Nuances en intonaties vergroten• Hoe je ademhaling de impact van je stem

beïnvloedt• Technieken om je stem kracht bij te zetten• Bewust van de kwaliteiten van je spreek-

stem vergroot je zelfvertrouwen

i www.ie-net.be/stem5

Vaardigheden

Vaardigheden

TOC-sturing van projecten en critical chain17 oktober – 24 oktober 2012VIK, Wommelgem

• Vooropgestelde doelstellingen bereiken• Nodige denkwijzen, technieken en “kap-

stokken”• In complexe omstandigheden de juiste

acties nemen

i www.ie-net.be/tocproject

Fellow in Asset Management januari - december 2013Ingenieurshuis, Antwerpen

Onderhoudsmanager wordt Assetmanager

• Onmisbaar voor de Maintenance Manager• Beleid en strategie• Concept & Plan• Service Providing• Enablers en omgeving

i www.ie-net.be/fiam

MASTERCLASS

januari 2013tot december 2013

Ingenieurshuis Antwerpen

Fellow inAsset

Management

“Onderhouds-manager wordtAssetmanager”

Met openings-sessie op zaterdag17 november 2012

IngenieurshuisAntwerpen.

Planning en scheduling van onderhoudsactiviteiten 29 november - 13 december 2012VIK, Wommelgem

• De onderhoudsorganisatie• Werkvoorbereidingstechnieken• Werkinstructies• Preventief en standaardonderhoud• Risicoanalyse• Planning• werkvoorbereidingsanalyse

i www.ie-net.be/planonderhoud

Projectplanning en –management11 oktober – 15 november 2012VIK, Wommelgem

• Praktijkgerichte oefeningen • Accent op de planning maar ook andere

technieken• Earned value analysis en performance

indicators• Teammanagement en leiderschap.• Bruikbare tips uit de praktijk

i www.ie-net.be/projectplan

Moderne smeertechnieken20 november - 4 december 2012VIK, Wommelgem

• Tribologie• Olie• Vetten• Vaste smeermiddelen• Wentellagers• Kettingen• Reductoren• Schroefverbindingen• Kunststoffen en elastomeren

i www.ie-net.be/smeertechniek

Onderhoud

Onderhoud Projectmanagement

Projectmanagement


PERSONALIA

Overlijdens- Jacques Verstraelen, b.met.ir. (UGent

63), °10/5/38 - 19/7/12- Luc Verbinnen, b.e.w.ir. (KUL 90), °

28/5/65 - 20/6/12- Antoon Gryson, ibg (UGent 60) en

Giséle Vandermeeren, melden het overlijden van hun zoon Patrick op 26/6/12

- Paul Van Hecke, b.w.e.ir. (UGent 79) en Wouter Van Hecke, bio-ir.sch. (UGent 05) melden het overlijden van hun moeder en grootmoeder Simonne Dombrecht, weduwe van Robert Van Hecke op 3/8/12

“Ingenieur in beweging” biedt zijn rouwbeklag aan.

GeboortenFelicitaties van “Ingenieur in beweging” aan de jonge ouders met de geboorte van

- Michiel, derde kindje van Fabienne Godin, b.mat.ir. (VUB 00) en Etienne Lenclud, op 21/6/12

- Ilya, tweede kindje van Joost Salomez, bio-ir.l&b (UGent 94) en Rieka Reekmans, op 27/7/12

Geniet u reeds korting op stookolie verwarming?KVIV- en VIK-leden genieten tussen 25,50 euro en 40,00 euro/1000 liter korting op de officiële prijs van stookolie en dit afhankelijk van de periode en omvang van de bestelling. Betaalt u contant dan geniet u nog een extra korting van 3 euro/1000 liter.

Graag aansluiten en/of meer info? Contacteer [email protected] of tel. 03 260 08 50.

De weggebruiker als menselijke factorin het verkeer6, 7 en 15 november 2012Cursusleiders: Drs. I.M. Harms (Rijkswaterstaat Dienst Verkeer en Scheepvaart) en drs. M.G.F. Lambers (Adviesdienst Mens & Veiligheid)

Alles over bodemenergie7 en 8 november 2012Cursusleider: L. van Hilten (IF Technology)

Workshop Systeemgerichte Contractbeheersing8 en 9 november 2012Cursusleider: Ing. J.P. Hekker (DHV)

Design & Construct21, 22 en 28 november 2012

Cursusleider: Prof.dr.ir. H.A.J. de Ridder (TU Delft)

www.pao.tudelft.nl Postbus 50482600 GA Delft

015 278 46 [email protected]

StichtingPostAcademisch Onderwijs

Cursussen op niveau voor burgerlijk ingenieurs

Bouwen met de natuur13 en 14 november 2012

Cursusleider: Drs. J.P.L. Fiselier (DHV)

Kunststofcomposieten in civiele draagconstructies en bouw30 oktober en 6 november 2012Cursusleiders: Dr. M.H. Kolstein (TU Delft) en ir. L. Tromp (Royal Haskoning)

The Hydraulic Fill ManualNovember 13 and 14, 2012

Course leader: Ir. J. van ‘t Hoff (Van ‘t Hoff & Partners)

De straat als aanjager van de levende stad

13 en 14 november 2012Cursusleiders: Ing. J. Diepens (Mobycon), ir. D. van Veen (Mobycon/Atelier Horizon) en ing. S. Nota (Kenniscentrum

Shared Space)


Puzzelaar 106

Hoofdvraag: de voetbalploegEen voetbalploeg bezit twee ondoorzichtige zakken,

beide gevuld met evenveel voetballen (n). Telkens men

een voetbal nodig heeft neemt men er een uit eender

welke zak (dus met gelijke waarschijnlijkheid).

Op een zekere dag stelt men vast dat één zak leeg is (gek

genoeg heeft men bij het nemen van de laatste bal uit die

zak deze niet weggenomen).

Wat is nu de waarschijnlijkheid dat in de andere zak nog

k voetballen zitten? (0 n)

Bijvraag: hoeveel juiste antwoorden gaan we ontvangen? Stuur uw antwoorden naar Ing. Roland Mebis MSc,

Tabaartstraat 23, 3740 Bilzen of mail naar

[email protected] vóór 15 november 2012. We

hebben boekenbonnen met een totale waarde van 50

euro klaarliggen voor de winnaars.

Oplossing puzzelaar 104: een onmogelijke factorisatie Als het mogelijk is, dan zijn de rationele delen van elke term gelijk, evenals de irrationele delen. Met andere woorden, dan zouden we hebben:

4 = 1a - 2 X 5b en √(-5) = b √(-5) + 2a √(-5).

Dat wil zeggen:4 = a - 10b en 1 = b + 2a,

waaruit volgt: b = - 1/3 en a = 2/3. Dus a en b zijn geen gehele getallen en a + b √ - 5 is geen complex geheel getal.

Bijvraag: we ontvingen 11 goede antwoorden, namelijk van Bart Laeremans, Rumst (21); Jan Doornaert, Wondelgem (42); Johan Beke (37); Stefan Bakelants;

Steyn Malfayt (39); Theo Renckens, Hamont (25); Lieven Hautekeete, Ooigem (23); Klaas Verhoeven, Zwijnaarde (36); Jozef Ooms, Stekene (5) en de winnaars

Theofiel Demets, Kluisstraat 16, 9940 Evergem (12) en Luc Detemmerman, Walenberg 4, 3300 Tienen (16).

Proficiat aan al de inzenders.

Ing. Roland Mebis MSc

Maandag 19 november 2012, Koning Boudewijnstadion Brussel

Enkele wervingsbedrijven en sponsors van vorige edities:

Werken als ingenieur in een internationaal kader of in het buitenland

Rekruteringsessies en seminaries door verschillende multinationals en organisaties die ingenieurs rekruteren op een internationaal niveau. Meer dan 50 infostanden en 20 presentaties. Inschrijving verplicht - behoorlijke korting bij vroege inschrijving (oktober 2012) via www.InternationalJOBDay.be


OKTOBER ma 1 14.00 Cursus Uitvoeren van bouwputten Wommelgem ie-net.be/bouwputma 1 14.00 Cursus Inzicht in lastechniek Wommelgem ie-net.be/lastechniekma 1 14.00 Bezoek De Warande achter de schermen Turnhout vik.be/kpn/dewarandema 1 19.00 Lezing Luchtdichtheid van gebouwen Zwijnaarde vik.be/ovl/luchtdichtheidma 1 19.30 Workshop Me and the team Brussel kviv.be/ormitdi 2 16.00 Cursus Hellend Dak Specialist Roeselare ie-net.be/hellenddakdi 2 14.00 Bezoek Koninklijke Sterrenwacht Brussel kviv.be/sterrenwachtdi 2 20.00 Lezing Darmmicrobiota - de sleutel tot menselijke gezondheid Gent kviv.be/darmwo 3 14.00 Cursus Water in de industrie Wommelgem ie-net.be/waterdo 4 13.00 Cursus Elektrische aandrijvingen diverse locaties ie-net.be/aandrijvingendo 4 13.00 Studienamiddag Beheer van veiligheidskritische barrières in de procesindustrie Antwerpen ie-net.be/barrieresdo 4 14.00 Cursus Tablet pc stuurt en bewaakt uw industrieel proces Wommelgem ie-net.be/tabletpcdo 4 14.00 Cursus MS Project: werken met het softwarepakket Wommelgem ie-net.be/msprojectdo 4 14.15 Bezoek Machiels Building Solutions Beringen vik.be/lbg/machielsdo 4 20.00 Voordracht VEGA, het Europees lanceervoertuig voor kleine satellieten Heverlee ie-net.be/vega vr 5 16.00 Bezoek Brouwerij Het Anker Mechelen vik.be/mln/ankervr 5 19.15 Sportief Duikinitiatie Brussel kviv.be/duikenza 6 15.00 Sociaal Gastronomisch Light weekend Lichtaart kviv.be/gastronomieza 6 17.30 Event Dag van de ingenieur Leuven vilv.be di 9 09.00 Studiedag Energie aankopen of zelf produceren Groot-Bijgaarden ie-net.be/aankoopenergie2012di 9 10.00 Cursus Verkopen kan je leren! Wommelgem ie-net.be/verkopendi 9 19.30 Bezoek Drukkerij Verstraete Maldegem kviv.be/verstraetedi 9 20.00 Voordracht Liften: technischer dan je denkt Antwerpen kviv.be/liftendi 9 20.00 Voordracht Verschildruk- en vortex debietmetingen Wommelgem ie-net.be/flow2wo 10 19.00 Cursus Industriële koeltechniek Wommelgem ie-net.be/koeltechniekwo 10 10.00 Cursus Drupal hands-on development Wommelgem ie-net.be/drupaldevelopdo 11 10.00 Cursus Projectplanning en -management Wommelgem ie-net.be/projectplando 11 14.00 Cursus Innovatie en verandering: leren omgaan met weerstand Antwerpen ie-net.be/innovatiedo 11 18.30 Voordracht Het beste product is een dienst Antwerpen kviv.be/tanghedo 11 18.30 Bezoek Enhanced Landfill mining project groep Machiels Houthalen-Helchteren kviv.be/remodo 11 19.00 Bezoek Eval Europe Zwijndrecht vik.be/wld/evalvr 12 10.00 Cursus Mind Mapping Wommelgem ie-net.be/mindmapza 13 09.50 Cultureel Bezoek aan het nieuwe Gerechtsgebouw en MAS Antwerpen kviv.be/masza 13 10.00 Bezoek Bio-gas Boeye Haasdonk vik.be/wld/biogasza 13 13.00 Sportief Brussels Ekiden Brussel kviv.be/ekidenza 13 13.00 Cursus Auto Training Brugge vik.be/zwv/autotraining wo 17 10.00 Cursus TOC-sturing van projecten-critical chain Wommelgem ie-net.be/tocprojectwo 17 14.00 Bezoek Smurfit Kappa Turnhout vik.be/kpn/smurfitdo 18 10.00 Sociaal Bezoek SCK en abdij van Postel Mol/Postel kviv.be/moldo 18 10.00 Cursus Functionele veiligheid Wommelgem ie-net.be/functveiligdo 18 13.00 Studiedag Hernieuwbare grondstoffen in de chemische industrie Antwerpen ie-net.be/renewablesdo 18 18.45 Voordracht Energie-efficiënte toepassingen voor kantoren en tertiaire gebouwen Sint-Amandsberg vik.be/wld/cebeodo 18 19.00 Event VIK Space Hasselt vik.be/lbg/space2012vr 19 19.00 Weekend EYE-conferentie te Valletta Valletta kviv.be/eyeza 20 10.0 Weekend Champagneweekend Epernay/Avize kviv.be/champagne2012 ma 22 14.00 Cursus Uitvoeringsmethoden voor het bouwen Wommelgem ie-net.be/kaaimuren van aanlegsteigers en kaaimurendi 23 20.00 Voordracht Conductiviteit van een product bepaalt het meetprincipe Wommelgem ie-net.be/flow3wo 24 13.00 Cursus Geïntegreerd Risico Management Antwerpen ie-net.be/riskdo 25 19.30 Voordracht Gaat het licht uit als de kerncentrales sluiten? Antwerpen kviv.be/pictoeldo 25 10.00 Cursus Workshop procesveiligheid en moc Wommelgem ie-net.be/mocza 27 09.00 Bezoek Papierfabriek Stora Enso Gent kviv.be/storaza 27 14.00 Workshop Chocolade Mechelen vik.be/zwv/sjolaa

↘ IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER


IE-NET - KVIV - VIK - KALENDER ↙

NOVEMBER di 6 10.00 Studiedag KIVI-KVIV Geotechniekdag : Grond als bondgenoot Antwerpen ie-net.be/bondgenootdi 6 19.30 Bezoek Alphatronics Lokeren vik.be/wld/alphatronicswo 7 19.30 Workshop Jouw spreekstem: onmisbare schakel in krachtige communicatie Antwerpen ie-net.be/stem5do 8 19.00 Voordracht Medische beeldvorming: toepassing scanners in medische wereld Geel vik.be/kpn/scanners ma 12 14.00 Cursus Afbraak- en sloopwerken Wommelgem ie-net.be/afbraakdi 13 13.00 Cursus Praktische invulling van EC7 bij het ontwerp van (on)diepe funderingen Wommelgem ie-net.be/ec7di 13 14.00 Cursus Piping & Engineering Wommelgem ie-net.be/penedi 13 19.00 Voordracht Internet of things Gent kviv.be/internetdi 13 20.00 Voordracht Debietmetingen met massa en thermische metingen Wommelgem ie-net.be/flow4wo 14 14.00 Cursus Theming met Drupal Wommelgem ie-net.be/drupalthemingdo 15 18.15 Bezoek Sigarenfabriek Scandinavian Tobacco Group Lummen vik.be/lbg/scandinavianvr 16 09.00 Studiedag Simuleren van intelligente gebouwen in intelligente steden Antwerpen ie-net.be/simulatievr 16 14.00 Cursus Bedrijfsmanagement Wommelgem ie-net.be/bedrijfsmanagementvr 16 14.00 Bezoek Treintunnel Schuman-Josaphat Brussel kviv.be/treintunnelvr 16 20.00 Voordracht Dinercauserie Hooglede kviv.be/causerieza 17 18.30 Sportief Bowlingavond Deerlijk vik/be/zwv/bowling2012 ma 19 10.00 Cursus REACH voor downstream users Wommelgem ie-net.be/reachdi 20 09.30 Bezoek Roularta en brouwerij Rodenbach Roeselare kviv.be/roulartadi 20 16.00 Studiedag Nieuwe tendenzen in glas Antwerpen ie-net.be/glasdi 20 14.00 Cursus Moderne smeertechnieken Wommelgem ie-net.be/smeertechniekwo 21 19.30 Voordracht Update@Campus: efficiënt en effectief leiding geven Gent kviv.be/campuswo 21 19.30 Voordracht Energie anders bekeken Antwerpen kviv.be/energiestrategiedo 22 13.00 Cursus CE-machinerichtlijn 2006/42/EG Wommelgem ie-net.be/machinevr 23 13.00 Studiedag H2O : het vergeten nutriënt ? Antwerpen ie-net.be/h2ovr 23 14.00 Cursus Human Resources management Wommelgem ie-net.be/hrmanagementvr 23 14.00 Bezoek Nieuwe kistenwasserij van de Mechelse veilingen St.Katelijne-Waver vik.be/mln/kistenwasserijza 24 08.00 Event ATM Memorial Gilbert Staepelaere Sint-Niklaas vik.be/ovl/atm2012za 24 13.30 Bezoek Biologische kruidenkwekerij en distillerie Oostwinkel vik.be/zwv/netelvuur di 27 10.00 Cursus Hoe meer gedaan in weinig tijd? Focussing Wommelgem ie-net.be/focusmanagementdi 27 14.00 Cursus Effectief leidinggeven - Coachen van medewerkers - Teammanagement Wommelgem ie-net.be/eflcoachteamdi 27 14.00 Cursus Effectief leidinggeven Wommelgem ie-net.be/leidingdi 27 20.00 Voordracht Calibratie als basis voor ijkwaardige metingen Wommelgem ie-net.be/flow5do 29 14.00 Cursus Planning en scheduling van onderhoudsactiviteiten Wommelgem ie-net.be/planonderhoudvr 30 14.00 Cursus Inkoop-negotiatietechnieken Wommelgem ie-net.be/inkoop

COLOFONAdres van de redactieie-net vzwDesguinlei 2142018 AntwerpenT 03 260 08 40E-mail: [email protected]: 0435 567 909

Verantwoordelijke uitgever Hans RomaenGedelegeerd bestuurder

RedactieteamFrancine Demaret - Karolien Van WieleNancy Cantens - Hans Romaen

Vormgeving + TabletDecom nv‘t Hofveld 6c41702 Groot-BijgaardenT 02 325 64 [email protected]

DrukDrukkerij Sleurs & PartnersAstridlaan 2153900 OverpeltT 011 80 90 90www.drukkerijsleurs.be

Reclameregietrevi nv Leopold II laan 531080 BrusselT 02 428 30 [email protected]

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt dmv druk, fotokopie, internet of welke andere vorm dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

op 1 locatie sinds 6 september 2012

Ingenieurshuis

Desguinlei 214BE 2018 Antwerpen 103 260 08 40*www.ie-net.be - www.kviv.be – www.vik.be

* Informeer bij uw contactpersoon en gebruik de directe lijnen

Documents

Jongeren winnen voor wetenschap en technologie blijft de ... · 22, Leuven ˜ 55 euro VILv-leden & part-ner; 75 euro niet-leden. Prom. 2007-2011: 40 euro VILv-leden & partner; 50