Transcript
Page 1: l Cl Cer - oebv.at€¦ · Lösungen zum Arbeitsheft 30 31 12 13 Aufbauprinzipien der Materie 2 Schulbuch-Seite 14 – 15 Schulbuch-Seite 14 – 15 Im Periodensystem sind die chemischen

Lösungen zum Arbeitsheft

30 31

12

13

Au

fbau

pri

nzi

pie

n d

er M

ater

ie2

S

chul

buch

-Sei

te 1

4 –

15

Sch

ulbu

ch-S

eite

14

– 15

Im P

erio

den

syst

em s

ind

die

ch

emis

chen

Ele

men

te n

ach

der

An

zah

l der

in

den

Ato

mke

rnen

(za

hl Z

) g

eord

net

.

In je

der

Per

iod

e (

waa

gre

chte

Zei

le,

sen

krec

hte

Sp

alte

) st

ehen

Ele

men

te, d

eren

Ato

me

gle

ich

vie

le

hab

en, n

eben

ein

and

er. E

lem

ente

mit

äh

nlic

hen

Eig

ensc

haf

ten

sin

d in

(

waa

gre

chte

Zei

le,

sen

krec

hte

Sp

alte

) zu

sam

men

gef

asst

. Sie

hab

en o

ft d

ie g

leic

he

An

zah

l vo

n

.

Lith

ium

un

d N

atri

um

sin

d w

eich

e M

etal

le. S

ie h

aben

tie

fe S

chm

elzp

un

kte

un

d r

eag

iere

n h

efti

g m

it W

asse

r. W

as h

aben

sie

im A

tom

bau

gem

ein

sam

?

Die

fo

lgen

den

Ele

men

te b

ilden

die

2. u

nd

3. P

erio

de

des

Per

iod

ensy

stem

s.

(3+

) h

eiß

t: Im

Ker

n s

ind

3 P

roto

nen

. A

uf

der

inn

eren

Ele

ktro

nen

sch

ale

kön

nen

si

ch n

ur

2 El

ektr

on

en b

eweg

en.

Au

f d

er n

äch

sten

Sch

ale

kön

nen

sic

h

chst

ens

8 El

ektr

on

en b

efi n

den

.D

ie G

esam

tzah

l vo

n P

roto

nen

un

d E

lekt

ro-

nen

ist 

bei

neu

tral

en A

tom

en g

leic

h g

roß

.Ze

ich

ne

die

feh

len

den

Ele

ktro

nen

ein

.

a) M

ale

im n

eben

steh

end

en P

erio

den

syst

em d

ie 4

. Per

iod

e g

rün

un

d d

ie 7

. Gru

pp

e ro

t an

. Nim

m d

as P

erio

den

-sy

stem

im S

chu

lbu

ch (

Sei

te 1

10 u

nd

111

) zu

r H

ilfe.

Das

Ele

men

t in

der

4. P

erio

de

un

d 7

. Gru

pp

e h

eiß

t

un

d h

at d

ie O

rdn

un

gsz

ahl

.

b)

Mal

e d

ie fl

üss

igen

Ele

men

te b

lau

un

d d

ie g

asfö

r-

mig

en E

lem

ente

gel

b a

n.

c)

Das

Ele

men

t m

it d

er O

rdn

un

gsz

ahl 1

5 h

eiß

t

, h

at d

ie M

asse

nza

hl

, E

lekt

ron

ensc

hal

en

un

Au

ßen

elek

tro

nen

.

Such

e d

ie f

ür

den

Men

sch

en le

ben

sno

twen

dig

en

Elem

ente

un

d m

ale

sie

rot

an. D

ie v

erm

utl

ich

leb

ens-

no

twen

dig

en E

lem

ente

um

ran

de

rot.

Nim

m d

as

Peri

od

ensy

stem

im S

chu

lbu

ch (

Sei

te 1

10 u

nd

111

) zu

r H

ilfe.

„Him

alay

asal

z en

thäl

t 82

ch

emis

che

Elem

ente

un

d is

t d

aher

ges

ün

der

r d

en M

ensc

hen

als

ger

ein

igte

s K

och

salz

!“ W

aru

m is

t d

iese

Au

ssag

e U

nsi

nn

?

1.

2.

13 +

Alu

min

ium

5 +

Bo

r

15 +

Pho

sph

or

7 +

Stic

ksto

ff

17 +

Ch

lor

9 +

Flu

or

4 +

Ber

ylliu

m

12 +

Mag

nes

ium

6 +

Ko

hle

nst

off

14 +

Silic

ium

8 +

Sau

erst

off

16 +

Sch

wef

el

10 +

Neo

n

18 +

Arg

on

3 +

Lith

ium

11 +

Nat

riu

m

3.

4.

5.D

as P

erio

den

syst

em d

er E

lem

ente

Ch

emie

au

f R

eise

n –

Ch

emis

che

Elem

ente

au

f K

FZ-K

enn

zeic

hen

Lan

ge

Au

tofa

hrt

en k

ön

nen

lan

gw

eilig

sei

n!

Ein

e kl

ein

e A

bw

ech

slu

ng

nn

te e

s se

in, E

lem

ents

ymb

ole

au

f K

FZ-K

enn

zeic

hen

zu

fi n

den

. Dab

ei w

ird

nat

ürl

ich

die

Gro

ß-

un

d K

lein

sch

reib

un

g ig

no

rier

t!Fi

nd

e in

den

Bu

chst

aben

der

Ken

nze

ich

en e

inig

e ch

emis

che

Elem

ente

un

d b

esch

reib

e si

e m

it H

ilfe

des

Per

io-

den

syst

em u

nd

der

Gru

pp

enü

ber

sich

t im

Bu

ch a

uf

den

Sei

ten

110

un

d 1

11.

Ru

nd

e d

ie W

erte

r M

asse

nza

hl u

nd

Dic

hte

!

6. N

ame:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/dm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

Nam

e:

,

Z:

A

:

Sied

ep.:

°C

Dic

hte:

g

/cm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

SLO

SLO

Nam

e:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/cm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

Nam

e:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/cm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

SLO

SLO

Nam

e:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/dm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

Nam

e:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/cm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

Nam

e:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/cm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

Nam

e:

,

Z:

A

:

Schm

elzp

.: °C

Dic

hte:

g

/cm

³

Met

all

/ N

icht

met

all

/

Hal

bmet

all

/ H

albl

eite

r

fest

/

fl üss

ig

/ ga

sf.

stab

il /

radi

oakt

iv

natü

rl. E

. /

küns

tl. E

.

lebe

nsno

tw. f

. d. M

ensc

hen

Edel

gas

/ A

lkal

imet

all

/

Erda

lkal

imet

all

/ H

alog

en

/

Edel

met

all

/ Se

ltene

rdm

etal

l

/ Er

dmet

all

/ Tr

ansu

ran

Pro

tone

n

Was

sers

toff

Ars

enC

er

Kry

pton

Rho

dium

Nat

rium

Am

eric

ium

Van

adiu

m

133

58

3645

119523

174

,914

0,1

83,8

102,

922

,99

243

50,9

–259

613

798

–157

1 96

698

1 17

6

1 91

0

0,09

5,73

6,69

3,75

12,4

50,

97126,11

Ord

nung

s

Gru

ppen

Man

gan

Pho

spho

r

Für

den

Men

sche

n si

nd 2

6 ch

emis

che

Ele

men

te w

icht

ig. A

nder

e E

lem

ente

ha-

ben

kein

en E

infl u

ss o

der

sind

sog

ar g

ifti

g!

25

313

5

Ele

ktro

nens

chal

en

Auß

enel

ektr

onen

Sie

habe

n nu

r ei

n (l

ocke

r ge

bund

enes

) Auß

enel

ektr

on.

1 2 3 4 5 6 787

8810

410

510

610

710

810

911

011

111

211

311

411

511

611

711

8

5758

5960

6162

6364

6566

6768

6970

71

8990

9192

9394

9596

9798

9910

010

110

210

3

5556

7273

7475

7677

7879

8081

8283

8485

86

3738

3940

4142

4344

4546

4748

4950

5152

5354

1920

2122

2324

2526

2728

2930

3132

3334

3536

1112

1314

1516

1718

34

56

78

910

12

FrRa

RfD

bSg

BhH

sM

tD

sRg

CnUu

tFl

Uup

LvUu

sUu

o

LaCe

PrN

dPm

SmEu

Gd

TbD

yH

oEr

TmY

bLu

Ac

ThPa

UN

pPu

Am

CmBk

CfEs

FmM

dN

oLr

CsBa

Hf

TaW

ReO

sIr

PtA

uH

gTl

PbBi

PoA

tRn

RbSr

YZr

Nb

Mo

TcRu

RhPd

Ag

CdIn

SnSb

TeI

Xe

KCa

ScTi

VCr

Mn

FeCo

Ni

CuZn

Ga

Ge

As

SeBr

Kr

Na

Mg

Al

SiP

SCl

Ar

LiBe

BC

NO

FN

e

HH

e

1.

2.

3.4.

5.6.

7.8.

9.10

.11

.12

.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

1 2 3 4 5 6 787

8810

410

510

610

710

810

911

011

111

211

311

411

511

611

711

8

5758

5960

6162

6364

6566

6768

6970

71

8990

9192

9394

9596

9798

9910

010

110

210

3

5556

7273

7475

7677

7879

8081

8283

8485

86

3738

3940

4142

4344

4546

4748

4950

5152

5354

1920

2122

2324

2526

2728

2930

3132

3334

3536

1112

1314

1516

1718

34

56

78

910

12

FrRa

RfD

bSg

BhH

sM

tD

sRg

CnUu

tFl

Uup

LvUu

sUu

o

LaCe

PrN

dPm

SmEu

Gd

TbD

yH

oEr

TmY

bLu

Ac

ThPa

UN

pPu

Am

CmBk

CfEs

FmM

dN

oLr

CsBa

Hf

TaW

ReO

sIr

PtA

uH

gTl

PbBi

PoA

tRn

RbSr

YZr

Nb

Mo

TcRu

RhPd

Ag

CdIn

SnSb

TeI

Xe

KCa

ScTi

VCr

Mn

FeCo

Ni

CuZn

Ga

Ge

As

SeBr

Kr

Na

Mg

Al

SiP

SCl

Ar

LiBe

BC

NO

FN

e

HH

e

1.

2.

3.4.

5.6.

7.8.

9.10

.11

.12

.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

14

15

Gru

nd

mu

ster

ch

emis

cher

Rea

ktio

nen

Gru

nd

mu

ster

ch

emis

cher

Rea

ktio

nen

3

S

chul

buch

-Sei

te 1

8–19

S

chul

buch

-Sei

te 1

6–17

Bei

ch

emis

chen

Rea

ktio

nen

w

erd

en S

toff

e au

fgel

öst

, v

erän

der

t si

ch d

ie A

no

rdn

un

g d

er A

tom

e, v

erän

der

n s

ich

die

Ato

me.

Ch

emis

che

Sum

men

form

eln

geb

en a

n, w

elch

e u

nd

wie

vie

le

ein

es E

lem

ente

s

ein

o

der

ein

e kl

ein

ste

Kri

stal

lein

hei

t b

ilden

.H

bed

eute

t e

in A

tom

Was

sers

toff

, e

in A

tom

Hel

ium

, e

in M

ole

kül W

asse

rsto

ff.

H2O

bed

eute

t d

as E

lem

ent

Was

ser,

ein

Mo

lekü

l Was

ser,

ein

Ato

m W

asse

r.

In d

en f

olg

end

en D

arst

ellu

ng

en b

edeu

tet

ein

Sau

erst

off

-Ato

m u

nd

e

in W

asse

rsto

ff-A

tom

. W

ie k

ön

nte

n d

ie Z

eich

nu

ng

en d

urc

h c

hem

isch

e Sy

mb

ole

ers

etzt

wer

den

?

Erg

änze

die

feh

len

den

An

gab

en!

Bei

spie

l: 3

O2

= 3

Mo

lekü

le a

us

je 2

Ato

men

Sau

erst

off

2 O

3 =

3 H

2O2

=

Stel

le S

um

men

form

eln

au

f! B

eisp

iel:

Was

ser

(2 W

asse

rsto

ff-A

tom

e, 1

Sau

erst

off

-Ato

m)

Fo

rmel

: H2O

Am

mo

nia

k (1

Sti

ckst

off

-Ato

m, 3

Was

sers

toff

-Ato

me)

F

orm

el:

Trau

ben

zuck

er (

6 K

oh

len

sto

ff-A

tom

e, 1

2 W

asse

rsto

ff-A

tom

e, 6

Sau

erst

off

-Ato

me)

F

orm

el:

Sch

reib

e d

ie R

eakt

ion

sgle

ich

un

g u

nte

r d

ie Z

eich

nu

ng

en.

„Silb

ero

xid

zer

fällt

bei

m E

rhit

zen

in S

ilber

un

d S

auer

sto

ffg

as.“

W

elch

e R

eakt

ion

sgle

ich

un

g s

tim

mt?

Ag

2O

Ag

+ O

2 2

Ag

2O

4 A

g +

O2

Ag

2O

2 A

g +

O

3 A

g2O

6

Ag

+ O

2

Die

se R

eakt

ion

ist

ein

e S

ynth

ese,

L

yse,

A

ust

ausc

hre

akti

on

.

„Wir

d A

lum

iniu

m m

it S

alzs

äure

ver

setz

t, e

nts

teh

t W

asse

rsto

ffg

as u

nd

Alu

min

ium

chlo

rid

.“St

elle

die

Rea

ktio

nsg

leic

hu

ng

ric

hti

g.

Al +

H

Cl

H

2 +

A

lCl 3

Die

se R

eakt

ion

ist

ein

e S

ynth

ese,

L

yse,

A

ust

ausc

hre

akti

on

.

1.

2.

3.

a)b)

c)d)

e)

4.

5.

6.

+ +

+ +

+ +

+ +

+ +

= S

chw

efel

= S

tick

sto

ff=

Ko

hle

nst

off

= W

asse

rsto

ff=

Sau

erst

off

7.

8.Ch

emis

che

Rea

ktio

nen

Was

geh

ört

zu

sam

men

? V

erb

ind

e m

it L

inie

n.

Synt

hese

Zerle

gung

dur

ch S

trom

Lyse

Rein

igun

g vo

n Ro

hmet

alle

n

Ther

mol

yse

Her

stel

lung

ein

er V

erbi

ndun

g

Phot

olys

eZe

rlegu

ng d

urch

Wär

me

Gal

vani

sier

enZe

rlegu

ng d

urch

Lic

ht

Elek

trol

yse

Zerle

gung

ein

er V

erbi

ndun

g

elek

trol

ytis

che

Raffi

nat

ion

Übe

rzie

hen

von

leite

nden

Geg

enst

ände

n m

it M

etal

len

Bes

chri

fte

die

Ski

zze

mit

den

Beg

riff

en A

no

de

– K

ath

od

e –

An

ion

– K

atio

n –

Nic

htm

etal

l – M

etal

l – E

lekt

roly

t.

Die

Kat

ho

de

(p

ol)

gib

t El

ektr

on

en a

b, d

ie A

no

de

(p

ol)

nim

mt

Elek

tro

nen

au

f.

An

ion

en (

Ion

en)

wan

der

n z

ur

un

d g

eben

do

rt

ab

.

Kat

ion

en (

Ion

en)

wan

der

n z

ur

un

d n

ehm

en d

ort

a

uf.

Der

Sch

lüss

el s

oll

vern

icke

lt w

erd

en. W

elch

e V

ersu

chss

kizz

e is

t ri

chti

g?

Beg

rün

de.

Zwei

ku

pfe

rne

Cen

t-M

ün

zen

wer

den

in K

up

fers

ulf

atlö

sun

g g

etau

cht

un

d a

n e

ine

Gle

ich

stro

mq

uel

le g

esch

loss

en. W

as w

ird

pas

sier

en?

1.

2.

Cl

Cl

Cu2 +

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu

Cu2222222222222222222222222222222222222222222222222222222222 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

lllllllllllCl

CCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCCl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

Cl

llllllllllllllllllllllllllllllllllllll

3.

−+

+

Ni-

Elek

tro

de

Sch

lüss

el

Ni-

Elek

tro

lyt

AB

CCENTCC EUROCCCCECCCC TENTENTENTENTCCEECCC EUROEUROEUROCCCCC

CCCENT

CCEU

ROCCCCCCCCECCCCE

NTTENT

ENT

ENT

CCEECCEU

ROEU

ROEU

ROCCCCC

−+

Ku

pfe

rsu

lfat

lösu

ng

4.W

enn

Ion

en w

and

ern

– d

ie E

lekt

roly

se

Ele

men

teA

tom

eM

olek

ül

2 M

olek

üle

aus

je 3

Ato

men

Sau

erst

off

3 M

olek

üle

aus

je 2

Ato

men

Was

sers

toff

und

2 A

tom

en S

auer

stof

f

3 H

C

26

32

H2

CH

4N

2

O2

S 2 O

23

H2

CO

2H

2S

2 H

2OC

O2

2 N

H3

NH

3

C6H

12O

6

2 H

22

H2

O2

4 O

Ano

deK

atho

de

Met

all

Nic

htm

etal

l

Ani

on

Kat

ion

Min

usP

lus

nega

tive

posi

tive

Kat

hode

Ele

ktro

nen

Ano

deE

lekt

rone

n

Ele

ktro

lyt

A is

t ri

chti

g.

Vom

Plu

spol

löse

n si

ch d

ie p

osit

iven

Ni-

Ione

n un

d

wer

den

vom

Min

uspo

l ang

ezog

en.

Am

Sch

lüss

el k

ann

sich

ein

Ni-

Bel

ag b

ilden

.

Die

Mün

ze a

m P

lusp

ol lö

st s

ich

auf.

Die

Cu-

Ione

n w

ande

rn z

um

Min

uspo

l und

bild

en a

uf d

er z

wei

ten

Mün

ze e

inen

Kup

ferb

elag

.

Recommended