61
Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders 1 8 2 0 jaarverslag

201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Nationale Kamer vanGerechtsdeurwaarders

1820jaarverslag

Page 2: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 2

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

Verantwoordelijke uitgever: Frank MarynsNationale Kamer van GerechtsdeurwaardersHenri Jasparlaan, 931060 Brussel

www.gerechtsdeurwaarders.be

Page 3: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 3

Modernisering van het beroep: change request

Page 4: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,
Page 5: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

INH

OU

DSTAFEL / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 5

Woord vooraf door de voorzitter pagina 61 Het directiecomité 2 De ombudsman 3 Het expertenrapport 4 Interview met de experten 5 Klachten & sancties: cijfers 6 Digitalisering 7 Quid novi: wetgeving & werkgroepen 8

Profiel van het beroep

9

Sociaal-economische barometer

CROS

10 Solvabiliteitsbarometer

De gerechtsdeurwaarders in cijfers

pagina 7

pagina 10

pagina 12

pagina 16

pagina 21

pagina 22

pagina 29

pagina 35

pagina 47

pagina 48

pagina 52

pagina 60

Page 6: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 6

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

/ W

OO

RD V

OO

RAF

DO

OR

DE

VOO

RZIT

TER

Change request

In retroperspectief kan 2018 omschreven worden als het jaar waarin de vraag naar een grondige evaluatie en modernisering van het beroep onder de aandacht kwam. Meer bepaald kondigde de opdracht, die justitieminister Koen Geens gaf aan de twee onafhankelijke experts, gerechtsdeurwaarder Luc Chabot en ere-notaris André Michielsens, om een rapport over de modernisering van het beroep te schrijven, de start aan van een hernieuwde dynamiek binnen het korps.

Hiermee werd geenszins afbreuk gedaan aan de geleverde inspanningen - en realisaties - van de voorbije jaren op het vlak van bijvoorbeeld de digitalisering, objectivering en professionalisering van de benoemingsprocedures, de redactie van interne reglementen en de uitbouw van de permanente vorming. Maar er ontbrak een rode draad die deze afzonderlijke initiatieven met elkaar verbond tot een logisch en onderbouwd geheel. Het expertenrapport bracht hierop een antwoord door, zoals gesteld, een dynamiek van intern debat en betrokkenheid tot stand te brengen. Meer bepaald kon de voltallige beroepsgroep, van ervaren gerechtsdeurwaarder tot stagiair, zijn of haar mening ventileren over een breed gamma van aspecten, gelieerd aan ons beroep. Deze input werd gebruikt bij de opmaak van ons memorandum, gaf zuurstof aan de interne commissies deontologie en tarief, en vormde het fundament voor de ontwikkeling van een beleidsnota.

Over één zaak kunnen we het eens zijn: 2018 was het jaar waarop we, als beroepsgroep, de vernieuwing op de agenda wensten te zetten. Vandaar dat we doelbewust hebben gekozen voor de titel “Change request”, een term uit de IT-wereld en dat een verzoek tot aanpassing impliceert. Toegepast op onze beroepsgroep betekent het dat we niet enkel de vraag hebben gesteld, maar dat we ze ook zelf willen beantwoorden en uitwerken.

Kortom, we willen proactief zijn en zelf ons beroep actualiseren.

In deze context haal ik graag de woorden aan van ere-procureur Yves Liégeois: “Iedereen wil een hervorming maar niemand wil veranderen”. Of anders gesteld: hervormen is mooi in theorie, maar in de praktijk heeft iedereen schrik om bij een hervorming achteruit te gaan. Laat de beroepsgroep van gerechtsdeurwaarders de zelfgekozen uitzondering zijn op deze ongeschreven regel. Het beroep van gerechtsdeurwaarder blijft immers actueel. Het onafhankelijk en onpartijdig optreden als ministerieel en openbaar ambtenaar, die authenticiteit verleent aan zijn akten, gecombineerd met zijn sociale rol is en blijft de grote meerwaarde van een gerechtsdeurwaarder. Maar ons ambt blijft ook ontegensprekelijk onder druk staan in een complexe maatschappelijke realiteit en een gedigitaliseerde justitie.

1 WOORD VOORAF DOOR DE VOORZITTER

Page 7: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

HET D

IRECTIECOM

ITÉ / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 7

2 HET DIRECTIECOMITÉ

Charles Charlier (FR) ondervoorzitter

Patrick Dumortier (NL)ondervoorzitter

Philippe Willems (NL) verslaggever

Bernard Yernaux (FR) penningmeester

Caroline De Mey (NL) secretaris

Jean Vleugels (FR) adjunct-verslaggever

Luc Chabot (FR) adjunct-penningmeester

Philippe Bourdeaud’hui (NL) adjunct-secretaris

Frank Maryns (NL)voorzitter

Op 24 maart 2018 verkoos de algemene vergadering van de NKGB een nieuw directiecomité. Voormalig ondervoorzitter Frank Maryns werd verkozen als voorzitter. Philippe Willems werd opnieuw verkozen als verslaggever en Caroline De Mey ruilt haar mandaat als adjunct-secretaris in voor dit van secretaris. Daarnaast verwelkomden we zes nieuwe gezichten: Patrick Dumortier en Charles Charlier als ondervoorzitters, Bernard Yernaux als penningmeester, Luc Chabot als adjunct-penningmeester, Jean Vleugels als adjunct-verslaggever en Philippe Bourdeaud’hui als adjunct-secretaris. Het mandaat van het directiecomité eindigt in maart 2020.

NIEUW DIRECTIECOMITÉ IN 2018

Page 8: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 8

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

/ C

HAN

GE

REQ

UES

T IN

201

8

Page 9: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

CHAN

GE REQ

UEST IN

2018 / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 9

CHANGE REQUEST IN 2018

Page 10: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 1

0

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

OM

BUD

SMAN

De ombudsman van de gerechtsdeurwaarders is aan de slag gegaan op 1 september 2018 en is erkend als dienst voor buitengewone geschillenregeling door de Federale Overheidsdienst Economie. De functie wordt ingevuld door Arnout De Vidts, ere-beslagrechter en ervaren in het minnelijk regelen van geschillen in het beslagrecht en familierecht.

De ombudsman werd voorgesteld aan de pers in de aanwezigheid van minister van Economie Kris Peeters (bevoegd voor de erkenning van de ombudsman) en Justitieminister Koen Geens.

Minister Kris Peeters: “Gerechtsdeurwaarders hebben een bijzonder delicate job waarbij ze moeten omgaan met gevoelige en vertrouwelijke informatie. Dit is per definitie dan ook een beroepsgroep die, hoe meticuleus ze ook te werk gaan, af en toe ook zelf in een conflictsituatie terecht kunnen komen.

Daarom is de invoering van een Ombudsman voor Gerechtsdeurwaarders een goede zaak.“

Een ombudsman ten dienste van elke burger

Volgens de letter van de wet richt een ombudsman aangesteld voor één van de vrije juridische beroepen zich enkel op de klanten van deze beroepen. Voor het beroep van gerechtsdeurwaarder zou dat betekenen dat enkel opdrachtgevers (schuldeisers) bij hem terecht kunnen. Bij de onderhandelingen met de Federale Overheidsdienst Economie werd ervoor geijverd om de ombudsman voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”, meent de ombudsman, “Wie zich geschaad voelt in zijn rechten door een tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder, heeft het recht om gehoord te worden en een antwoord te krijgen.”

De ombudsman bemiddelt, maar sanctioneert niet

De ombudsman werkt volledig onafhankelijk en onpartijdig, zodat de burger zich optimaal beschermd weet. Hij zal steeds een pragmatische oplossing zoeken, waarbij hij rekening houdt met de belangen van beide partijen. Een compromis waarbij beide partijen zich goed voelen, is dus het einddoel.

De ombudsman heeft bijgevolg niet de bevoegdheid om sancties op te leggen, hij bemiddelt en formuleert in zijn jaarverslag algemene aanbevelingen voor de beroepsgroep van gerechtsdeurwaarders. Op basis daarvan kan de dienstverlening en de werking van de gerechtsdeurwaarderskantoren nog verder worden geoptimaliseerd.

3 DE OMBUDSMANGroen licht voor de ombudsman van de gerechtsdeurwaarders

Page 11: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

DE O

MBU

DSM

AN / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 11

De ombudsman is niet de aangewezen persoon voor algemene vragen naar informatie. De juridische dienst van de Nationale Kamer staat daarvoor paraat.

Wie meent dat een klacht op zijn plaats is, moet de Nationale Kamer of de arrondissementskamer van de plaats waar hij/zij woont aanschrijven.

Gratis behandeling, afgerond in 90 dagen

Een dossier indienen is eenvoudig en kan per brief, e-mail of online via www.ombudsgdw.be.

De bemiddeling is gratis en wordt binnen de 90 dagen afgerond.

Arnout De Vidts: “Ik zal mijn taak als een succes beschouwen als burgers het bestaan kennen van mijn dienst en ik hen kan helpen via bemiddeling. Maar het grootste succes ligt natuurlijk in het doel dat er steeds minder mensen beroep op me zouden moeten doen.”

Page 12: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 1

2

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

HET

EXP

ERTE

NRA

PPO

RT

De totstandkoming van het expertenrapport

Minister van Justitie Koen Geens had aangekondigd om tegen de zomer van 2018 een beleidsplan over de modernisering van de juridische vrije beroepen voor te stellen, meer bepaald voor de notarissen, de advocaten, de gerechtsdeurwaarders en de bedrijfsjuristen. Ter voorbereiding daarvan stelde hij per beroepsgroep twee experten aan die de opdracht kregen een onafhankelijk en taboeloos rapport op te stellen over de toekomst van het respectievelijk beroep. Voor de gerechtsdeurwaarders kregen Luc Chabot, gerechtsdeurwaarder, en André Michielsens, erenotaris-ombudsman, de opdracht in maart 2018.

Ondanks de krappe deadline leverden de experten hun rapport op tijd in bij de minister. Het rapport telt een dikke 150 pagina’s en is onderverdeeld in 22 fiches, die een 80-tal concrete initiatieven omvatten. De rode draad in het rapport vormt de unieke rol van de gerechtsdeurwaarder in zijn hoedanigheid van openbaar en ministerieel ambtenaar, waarbij de experten hebben geprobeerd om het huidige beeld van een gerechtsdeurwaarder te verhelderen alsook voorstellen hebben geformuleerd om het vertrouwen tussen de burger en de gerechtsdeurwaarder te versterken.

Het rapport is te raadplegen via:https://justitie.belgium.be/sites/default/files/rapport_modernisering_functie_gerechtsdeurwaarder.pdf

Minister van Justitie Koen Geens: “We hebben met de potpourriwetten de eerste stappen genomen om procedures te moderniseren aan de wereld van vandaag en morgen. Het is de hoogste tijd om ook na te denken over hoe de juridische beroepen zich efficiënt kunnen organiseren om ook mee te blijven gaan met de wereld van vandaag maar vooral van morgen. De experten die we nu aanstellen zullen alle draagwijdte krijgen om die taak uit te oefenen.”

Reactie van de beroepsgroep

Voorafgaand aan het expertenrapport werd een consultatieronde gehouden binnen de beroepsgroep aan de hand van een vragenlijst ter inspiratie voor de experten. Daarnaast gingen zij ook te rade bij een aantal juridische en socio-economische spelers die regelmatig in contact komen met gerechtsdeurwaarders. Ze dienden het rapport in op 28 juni 2018 waarna er opnieuw een consultatieronde werd georganiseerd binen de beroepsgroep, waarbij elke titularis-, kandidaat-gerechtsdeurwaarder en stagiair een reactie kon geven op het rapport. De punten waarover een brede consensus bestond, werden overgemaakt aan de minister.

4HET EXPERTENRAPPORT

Page 13: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

HET EXPERTEN

RAPPORT / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 13

1. het invoeren van standaardmodellen voor de akten;2. een transparant en vernieuwd tarief, opgesteld door een onafhankelijke commissie;3. het installeren van een centraal meldpunt voor zaken die een misdrijf of mogelijks een maatschappelijk, economisch of familiaal risico inhouden;4. het versterken van de rol van de gerechtsdeurwaarder als solvabiliteitsexpert;5. een actieve actor in de strijd tegen overmatige schulden;6. modernisering van de uitvoeringsmogelijkheden;7. duidelijke omkadering van de patrimoniale waarde van een gerechtsdeurwaarderskantoor;8. einde loopbaan op 70 jaar, mits een garantie op een loopbaan van 30 jaar als titularis-gerechtsdeurwaarder;9. omkadering voor associaties tussen titularissen en kandidaten;10. duidelijke omkadering van de boekhouding van gerechtsdeurwaarders;11. een nog performanter tuchtsysteem – een tuchtrechtbank;12. het optimaliseren van de reglementaire bevoegdheden van de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders, en de aanpassing van de beroepsorganen;13. de omvorming van het CBB naar de solvabiliteitsdatabank bij uitstek;14. de uitbreiding van het Centraal Register van Elektronische Akten (CREA);15. de oprichting van een gedigitaliseerde gedinginleiding via een platform;16. het wettelijk verankeren van de online gerechtelijke verkoop van roerende goederen.

21 december 2018: federale regering gaat in lopende zaken

De federale regering struikelde over het VN-migratiepact en moest in december de handdoek in de ring gooien. Daarna ging ze in lopende zaken, waardoor ze zich moest beperken tot het dagelijks bestuur waarvoor geen nieuwe besluitvorming nodig is en waardoor ze enkel het beleid dat al werd uitgestippeld kon uitvoeren. Het beloofde beleidsplan van minister Geens over de modernisering van de juridische vrije beroepen kwam er dan ook niet. Een aantal initiatieven uit het expertenrapport kregen echter wel een gevolg, hetzij in het parlementaire halfrond, hetzij via interne regelgeving.

In aanloop naar de federale verkiezingen op 26 mei 2019 werd een memorandum van de gerechtsdeurwaarders afgeleverd aan alle politieke partijen en verscheidene actoren in de juridische en socio-economische sector. Dat memorandum werd gezamenlijk opgemaakt door de NKGB, SAM-TES, NVKSG, CVG en UFHJ. Ook in dit werkstuk werden een aantal van de breedst gedragen voorstellen uit het expertenrapport opgenomen.

Bij deze punten staan we even stil.

1. Het invoeren van standaardmodellen voor de akten

Eigen aan het huidig juridisch taalgebruik is het feit dat het jargon is. Nochtans handelen juridische documenten doorgaans over belangrijke zaken, waardoor het essentieel is dat mensen begrijpen wat ze lezen.

De NKGB onderschrijft uitdrukkelijk de noodzaak aan heldere communicatie. Daarom stelde ze voor om modelakten van de meest frequente gerechtsdeurwaardersakten op te stellen en ter beschikking te stellen aan haar leden. Dat werd inmiddels gerealiseerd: diverse akten werden opgesteld, waarbij archaïsche formuleringen en overbodig jargon werden vermeden zonder hierdoor te raken aan de juridische correctheid van een akte.

Page 14: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 1

4

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

HET

EXP

ERTE

NRA

PPO

RT

2. Een transparant en vernieuwd wettelijk tarief, opgesteld door een onafhankelijke commissie

Met het oog op een transparanter wettelijk tarief, gaf de beroepsgroep de noodzaak aan om het tarief van de gerechtsdeurwaarder te herzien. Ze formuleerde hierbij wel een belangrijke voorwaarde, namelijk het voorzien van economische en/of politieke waarborgen ter ondersteuning van de levensvatbaarheid van de kantoren en de onafhankelijkheid van de gerechtsdeurwaarder. De beroepsgroep stelde bijgevolg voor om een onafhankelijke commissie samen te stellen, bestaande uit externen en aangevuld met (kandidaat-)gerechtsdeurwaarders. De opdracht bestaat erin om een voorstel van modernisering van het tarief uit te werken, waarbij hetzij een forfaitair eengemaakt tarief, hetzij de proportionele plafonnering van bijkomende kosten naast de vermindering van de fiscale lasten aan bod kunnen komen. In 2018 werd deze werkgroep opgericht die met het oog op een nieuwe federale legislatuur een gedragen voorstel zou formuleren.1

Om hoog oplopende gerechtskosten te vermijden, schuiven de experten in hun rapport ook de invoering van een buitengerechtelijke procedure voor de inning van onbetwiste geldschulden voor B2C, C2B en C2C-relaties naar voren, waarbij de nodige bescherming voor de consument wordt gewaarborgd. De grote meerwaarde van deze procedure ligt in het persoonlijk contact van een gerechtsdeurwaarder met de betrokken persoon. De ervaring van de gelijkaardige procedure in B2B leert dat er in ongeveer 42 % van de dossiers in de fase vooraleer een uitvoerbare titel wordt afgeleverd een regeling (betaling/afbetalingsplan) wordt getroffen. Dat is een pluspunt voor alle partijen en betekent bovendien een werklastvermindering voor de rechtbanken.

3. Modernisering van de uitvoeringsmogelijkheden

Er is nood aan nieuwe, tijds- en kostenefficiënte uitvoeringsmogelijkheden. Zij stelden een aantal nieuwe middelen voor waaronder de mogelijkheid voor de gerechtsdeurwaarder om een in beslag genomen motorrijtuig te immobiliseren, alsook het inschrijvingsbewijs ervan in beslag te nemen. Dat voorstel werd ook meegenomen in de reactie van de NKGB aan de minister. Hierop volgend werd een wetsvoorstel houdende diverse bepalingen inzake informatisering van Justitie en modernisering van het statuut van rechters in ondernemingszaken geamendeerd met een artikel dat de immobilisatie van voertuigen door gerechtsdeurwaarders mogelijk zou maken in bepaalde materies.2

4. Het installeren van een centraal meldpunt voor zaken die een misdrijf of mogelijks een maatschappelijk, economisch of familiaal risico inhouden

Een gerechtsdeurwaarder, als tussenpersoon tussen justitie en maatschappij, komt onwillekeurig in contact met onwettige, economisch verontrustende of sociaal gevaarlijke situaties. Uit de enquêtes in het kader van het expertenrapport bleek duidelijk dat de gerechtsdeurwaarders positief stonden tegenover het voorstel om hun ministeriële en openbare functie te versterken ten dienste van de maatschappij.

Deze bereidheid werd vertaald in een concreet voorstel, namelikjk de strijd tegen fictieve adressen, waarbij de gerechtsdeurwaarder een bericht van vermoedelijk fictief adres kan neerleggen in het Centraal Bestand van Berichten van beslag, overdracht, collectieve schuldenregeling en protest. Dit bericht wordt dan automatisch doorgestuurd naar de bevoegde autoriteiten (parket, politie, KBO, lokale besturen, enz.), die de betrokken persoon of het bedrijf kunnen schrappen op dat adres en, indien nodig, verder gevolg geven aan het dossier. Op deze manier worden nutteloze kosten en procedures vermeden en kan er tegelijk meegewerkt worden aan de strijd tegen sociale en fiscale fraude. Het voorstel werd gelanceerd in de politieke debatten, maar werd niet weerhouden voor de val van de regering.

1 Zie hoofdstuk 9, Quid Novi: wetgeving & werkgroepen.2 Dit voorstel werd goedgekeurd door het parlement, de wet verscheen op 19 juni 2019 in het Belgisch Staatsblad.

Page 15: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

HET EXPERTEN

RAPPORT / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 15

5. Een nog performanter tuchtsysteem – een tuchtrechtbank

In 2014 werd de tuchtprocedure voor de gerechtsdeurwaarders structureel hervormd. Het onderscheid tussen hoge en lage tuchtstraffen en de bevoegdheid van de rechtbank van eerste aanleg voor de hoge tuchtstraffen werd wel behouden.

De experten formuleerden het idee om een tuchtrechtbank voor alle juridische beroepen op te richten. Zij stelden ook voor om een onderzoekscel in het kader van een tuchtonderzoek op te richten. Deze rechtbank moet de bevoegdheid krijgen over het volledige arsenaal van tuchtstraffen, inbegrepen schorsing en afzetting. De eigenlijke procedure wordt gevoerd voor een rechtbank. Indien een dergelijke initiatief niet voldoende steun zou krijgen, is het volgens de experten alleszins aangewezen om de onderzoekscel op te richten. Dit voorstel genoot brede politieke steun en werd reeds in grote lijnen uitgewerkt, maar de verdere onderhandelingen werden helaas stilgelegd door de val van de federale regering.

6. Het wettelijk verankeren van de online gerechtelijke verkoop van roerende goederen

De klassieke openbare verkopen van roerende goederen bereiken vandaag slechts een klein deel van de gegadigden (professionals), dat gewend is zich naar de verkoopzalen te begeven. De gewone burger is heel vaak niet op de hoogte van deze verkopen of kan zich eenvoudigweg niet vrijmaken op de dag van de verkoop.

In het kader van de modernisering en informatisering van justitie zou de gerechtsdeurwaarder in staat moeten zijn om op eigen verantwoordelijkheid deze gerechtelijke openbare verkoop van roerende goederen elektronisch te organiseren. Hij zou ook over de middelen moeten beschikken om een goede communicatie over dit soort verkoop te garanderen. Met de online verkoop kan een groter aantal potentiële kopers worden aangesproken, wat mogelijks een verhoging van het verkoopresultaat met zich mee zal brengen.

De beroepsgroep stelde een wetsaanpassing voor, die zich vertaalde in een amendement op het wetsvoorstel houdende diverse bepalingen inzake informatisering van Justitie en modernisering van het statuut van rechters in ondernemingszaken en inzake de notariële aktebank.3

Besluit

Het expertenrapport vormt dus niet het eindpunt van de opdracht van de minister van Justitie, maar is de hefboom om een gezamenlijke visie te ontwikkelen op de toekomst van het beroep.

Op basis van het expertenrapport en de conclusies van de bevragingen werd niet alleen een memorandum geschreven. Het is ook de basis voor de ontwikkeling van een beleidsnota, die het traject voor de beroepsgroep voor de komende jaren aangeeft.

3 De wet verscheen inmiddels in het Belgisch Staatsblad op 19 juni 2019.

“Elk obstakel versterkt de vastberadenheid. Diegene die zich een doel vooropstelt zal er niet van afwijken.”

Leonardo da Vinci

Page 16: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 1

6

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

INTE

RVIE

W M

ET D

E EX

PERT

EN

5

Page 17: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

INTERVIEW

MET D

E EXPERTEN / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 17

INTERVIEW MET DE EXPERTEN

Page 18: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

In 2018 kreeg u de opdracht om – in een zeer korte periode – een rapport over de modernisering van het beroep van gerechtsdeurwaarders op te stellen. Hoe bent u aan deze opdracht begonnen, hoe hebt u zich voorbereid?

Luc Chabot:

De heer André Michielsens en ik zijn inderdaad in maart 2018 officieel aangeduid door de minister van Justitie om uiterlijk tegen 30 juni 2018 dit verslag op te stellen. Gelet op deze zeer korte termijn hebben we deze opdracht onderling verdeeld. André Michielsens nam het deel over het statuut van de gerechtsdeurwaarder voor zijn rekening. Ik heb de hoofdstukken geschreven die handelen over de uitoefening van het beroep. Tijdens het schrijven hebben we natuurlijk elkaars stukken gelezen en daarop correcties aangebracht om tot een gemeenschappelijke tekst te kunnen komen.

Van zodra onze aanstelling bekend was, heeft het kenniscentrum van de NKGB het waardevolle initiatief genomen om een grote enquête af te nemen bij alle toekomstige en huidige gerechtsdeurwaarders. Hoewel de minister ons uitdrukkelijk gevraagd had om onafhankelijk te blijven tijdens de redactie, hebben we zonder gewetensbezwaren rekening kunnen houden met de resultaten van deze enquête.

We hebben ook geprobeerd om vooraf, in de maanden maart, april en mei, met afgevaardigden van de academische wereld en het maatschappelijk middenveld te spreken. Helaas konden we door het korte tijdsbestek, waaraan we gehouden waren, niet alle mensen ontmoeten die op ons verlanglijstje stonden. Daarom hebben we een vragenlijst opgesteld voor de beroepsverenigingen van de notarissen, de advocaten, de consumentenorganisaties, de verschillende kenniscentra van ons land, de banken, enz. Wat betreft het deel dat ik schreef, had ik het geluk dat ik sinds eind 2017 samen met mijn gewaardeerde collega Etienne Leroy een congres van de Union Francophone des Huissiers de Justice aan het voorbereiden was over de noodzakelijk hervorming van het beroep van gerechtsdeurwaarder. Dat heeft mijn werk voor het verslag op een positieve en sterke wijze beïnvloed.

André Michielsens:

De opdracht was voor mij bijzonder omdat ik een ander openbaar ambt heb beoefend. Ik heb me dus eerst ingewerkt in de materie en veel gelezen en bevraagd.

Hierbij viel het me onmiddellijk op dat de gemiddelde leeftijd van de titularissen erg hoog was. Ik heb me dan ook in de eerste plaats geconcentreerd op dit aspect. Een beroep heeft maar toekomst als er een goede doorstroming is naar de volgende generatie en er voldoende jongeren interesse hebben om het beroep uit te oefenen. De ervaringen die we in het notariaat verworven hebben gedurende de laatste 20 jaar na de hervormingen van 1999 hebben een dergelijke verjonging mogelijk gemaakt waardoor er ook een voldoende instroom is vanuit de universitaire opleidingen. Ik heb dan getracht de positieve resultaten van het notariaat te toetsen aan de inrichting van het ambt van gerechtsdeurwaarders.

Het is me vooral opgevallen dat het te lang duurt om te komen van de universitaire studies naar een benoeming als titularis en er te veel onzekerheid is over de toekomst. Een volwaardige associatie tussen titularissen en kandidaten, zoals in het notariaat, leek me een uitweg.

P. 1

8

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

INTE

RVIE

W M

ET D

E EX

PERT

EN

Page 19: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Op dezelfde wijze bestudeerde en vergeleek ik de corporatieve inrichting en de disciplinaire procedure. Achteraf bleek trouwens dat de experten voor het notariaat een zelfde gedachtegang volgden voor de inrichting van een echte tuchtrechtbank. Bij het doornemen van het bestaande deontologisch reglement viel op dat de gerechtsdeurwaarders progressief durven denken (publiciteit, enz.).

U bent zelf al geruime tijd gerechtsdeurwaarder. Ervaarde u dat als een meerwaarde tijdens het schrijven of vond u het moeilijk om de rol van onafhankelijk expert te verenigen met uw beroep? (specifiek voor mijnheer Chabot)

Luc Chabot:

Ik zit al zo’n dertig jaar in het vak. Dat helpt uiteraard, al was het maar om een goed beeld te krijgen van de ontwikkeling die het beroep kende gedurende deze periode.

Het is wel zo dat deze opdracht in het vooropgestelde kort tijdsbestek enkel en alleen kon worden aanvaard door een gerechtsdeurwaarder die zich omringd weet door een georganiseerd team. Daarnaast sprak het in mijn voordeel dat ik altijd geïnteresseerd ben geweest in het beroep zelf en heb deelgenomen aan verschillende reflectiegroepen georganiseerd door de NKGB of de UFHJ. Zo kon ik vrij snel vooruitgang boeken bij het schrijven van mijn deel van het rapport.

Dat neemt niet weg dat ik me zeker niet beschouw als een expert in het vak, zoals de minister me betitelt. Ik zie mezelf veeleer als een bescheiden beoefenaar van het beroep en een dagelijkse manager van een gerechtsdeurwaarderskantoor die drie maanden van zijn leven heeft gewijd aan het schrijven van een rapport waarin ik mijn persoonlijke mening (in overeenstemming met deze van vele collega’s) heb gegeven over wat en hoe de gerechtsdeurwaarder (opnieuw) moet worden.

Indien u vandaag het rapport zou moeten herschrijven, zou u het anders doen?

Luc Chabot:

Ik denk het niet. Hoogstens zou ik ervoor hebben gezorgd dat er een betere vertaling in beide talen voorhanden zou zijn, maar ook op dat vlak was er sprake van een krappe deadline. Dat betekent niet dat ik 100 procent tevreden ben met alles wat in het verslag van 150 pagina’s staat. Er is altijd ruimte voor verbetering. Maar aan één punt valt er niet te twijfelen, ik heb me drie maanden lang volledig gewijd aan de beroepsgroep van de gerechtsdeurwaarders. En ik voeg er, met enige ironie aan toe, dat ik niet weet hoe ik het rapport zou hebben geschreven zonder te kunnen rekenen op mijn plaatsvervanger.

André Michielsens:

Ik zou meer tijd vragen. Het was technisch niet mogelijk sommige gedachten ten gronde af te toetsen. Ik zou zeker meer aandacht willen besteden aan de invordering van schuldvorderingen en de bemiddelende rol van de gerechtsdeurwaarder. Hier stelt zich immers een interessant probleem: in welke mate is de gerechtsdeurwaarder hier nog openbare ambtenaar? In welke mate is het openbaar ambt een echte en de enige toegangsdeur naar buitengerechtelijke invordering? Hoe zit het met de bescherming als openbaar ambtenaar? Er zijn op dat vlak nog heel veel vraagtekens en die zijn belangrijk.

INTERVIEW

MET D

E EXPERTEN / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 19

Page 20: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Hoopt u dat uw plan de volgende minister van Justitie zal inspireren tot het opstellen van een beleidsplan?

Luc Chabot:

Uiteraard hoop ik dat het rapport wordt gelezen, welk nut heeft het anders? Wat ik wel weet, is dat uit een rondvraag van het kenniscentrum onder de stagiairs, kandidaat- en titularis-gerechtsdeurwaarders bleek dat zij 80% van de voorstellen, die overgemaakt werden aan de minister van Justitie, toejuichen. Ook het memorandum 2019-2024, opgesteld in samenwerking met de NVKSG, de CVG, de UFHJ en SAM-TES, vond duidelijk inspiratie in de ideeën en de oplossingen voorgesteld in het rapport.

Ik zou het jammer vinden als de volgende minister van Justitie en de minister van Economische Zaken geen rekening zouden houden met het rapport. In het bijzonder hoop ik op een voortzetting van het debat over de kwaliteit van de dienstverlening v+oor de rechtzoekende en de samenleving. Daarnaast denk ik dat het essentieel is om de constructieve dialoog die de minister in gang heeft gezet tussen de juridische beroepen, en waarbij tot uiting kwam dat een sterk corporatistische reflex de rechtzoekende schaadt, verder te zetten.

André Michielsens:

Ik hoop vooral dat het verslag de aanzet is om initiatieven te nemen. De juridische beroepen moeten daarvoor in de eerste plaats steun zoeken bij elkaar. Ik heb de indruk dat gerechtsdeurwaarders en notarissen elkaar wel kunnen vinden maar stel vast dat de balies liever een eigen koers volgen. Hier zit dan het gevaar dat alles zal vastlopen: een agressieve keuze voor eigenbelang leidt tot een defensieve houding en stilstand.

Zolang er geen regeringsverklaring is kunnen we alleen maar hopen dat het memorandum van de Nationale Kamer inspiratie kan bieden bij de formatiegesprekken. Men moet daarenboven ook oog hebben voor wat elders in de Europese unie gebeurt: het gras is altijd groener aan de overkant. Een versterkte Europese samenwerking op juridisch gebied biedt kansen en uitdagingen, zeker nu de belangrijke portefeuille Justitie dicht bij huis zit. De Nationale Kamer zal zijn rol ten volle moeten spelen en de technische knowhow van SAM-TES is een wissel op de toekomst, maar vooral de basis zal mee moeten volgen en mee vernieuwend moeten denken.

P. 2

0

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

INTE

RVIE

W M

ET D

E EX

PERT

EN

Page 21: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

6KLACHTEN & SANCTIES:CIJFERS

KLACHTEN

& SAN

CTIES: CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 21

Statistieken m.b.t. de klachten 2019 2018 2017

NL FR Totaal NL FR Totaal NL FR Totaal

Aantal ingediende klachten 12 12 24 39 11 50 45 27 72

Aantal behandelde klachten* 35 10 45 28 15 43 58 18 76

Onontvankelijke klachten 0 0 0 0 0 0 1 0 1

Succesvolle verzoening dankzij de nationale verslaggever

0 0 0 0 1 1 0 0 0

Intrekking van de klacht** 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Klassering zonder gevolg vanwege het directiecomité van de NKGB***

23 6 29 23 11 34 47 15 62

Doorverwijzing naar een tuchtcommissie vanwege het directiecomité van de NKGB

10 3 13 5 3 8 10 3 13

Doorverwijzing naar een tuchtcommissie na beroep van de klagende partij***

2 1 3 10 1 11 6 8 14

Dossiers in behandeling op 31 december

25 25 50 23 10 33 7 24 31

* Dit cijfer omvat alle klachten waarover het directiecomité een beslissing nam in de loop van 2018, inclusief klachten die werden ingediend in de jaren daarvoor. Anderzijds zijn klachten die in 2018 werden ingediend doch waarvan de behandeling niet afgerond was op 31 december 2018, niet in dit cijfer vervat. ** De rubriek “intrekking van de klacht” heeft betrekking op klachtdossiers die een oplossing kenden in de loop van de procedure, buiten het kader van een verzoeningspoging om.*** Artikel 537, §2, 2de en 3de lid van het Gerechtelijk Wetboek voorziet in geval van een klassering zonder gevolg door het directiecomité in een beroepsmogelijkheid voor de klager, de syndicus onder wiens bevoegdheid de gerechtsdeurwaarder of kandidaat-gerechtsdeurwaarder valt, of de bevoegde procureur des Konings, indien één van deze personen zich niet kan vinden in de genomen beslissing. Bijgevolg zijn de dossiers in de rubriek “doorverwijzing naar een tuchtcommissie na beroep van de klagende partij” reeds inbegrepen bij het aantal in de rubriek “klassering zonder gevolg vanwege het directiecomité”.

Page 22: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 2

2

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DIG

ITAL

ISER

ING

Page 23: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Digitalisering: geen science fictionDigitalisering, informatisering, artificiële intelligentie, legal tech, big data, … Deze termen klinken niemand nog vreemd in de oren. Maar zal digitalisering daadwerkelijk de disruptieve factor zijn voor de huidige maatschappij, de economie en de arbeidsmarkt?

Feit is dat we de digitalisering niet kunnen negeren. Digitalisering wint aan belang in elke geleding van de maatschappij. Ook in de juridische wereld wordt massaal op de informatiseringstrein gesprongen, wat deels te verklaren is door de explosie van beschikbare gegevens en digitale applicaties om deze gegevens te beheren en te verwerken.

Op het perron blijven staan terwijl de trein doorraast, is dan – zeker voor een kleine beroepsgroep zoals deze van de gerechtsdeurwaarders – geen optie. Anderzijds mag de nood om te digitaliseren geen blinde paniek veroorzaken, vertaald in de drang om snel dure projecten op poten te zetten. Digitalisering moet in de eerste plaats een instrument zijn om de eigen dienstverlening en dus ook de eigen noodzakelijkheid binnen de juridische, socio-economische en maatschappelijke realiteit te versterken. Digitalisering kan nooit een doel an sich zijn. Dat geldt zeker voor het beroep van de gerechtsdeurwaarder, waarbij het persoonlijk contact met de burger een essentieel aspect vormt van het unieke karakter van zijn ambt.

Hieronder leest u welke stappen de gerechtsdeurwaarders in 2018 hebben ondernomen, waarbij steeds de volgende doelstellingen vooropstaan: een optimale dienstverlening, efficiëntere en snellere procedures en minder kosten voor de eindgebruiker. Let wel, dit artikel bestrijkt het jaar 2018. Dat impliceert dat de tekst gedateerd kan zijn op het vlak van actuele wetgeving. Indien dat het geval is, wordt de actuele stand van zaken aangeduid in een voetnoot.

E-betekening

Wettelijke basis

Potpourri III1 opende de deur voor de elektronische betekening, een belangrijke nieuwe stap in het realiseren van de elektronische procesvoering. Deze wetswijziging (artikelen 32 e.v. Ger.W.) maakte het voor de gerechtsdeurwaarder mogelijk om, naast de traditionele wijze van betekening, te kiezen voor de elektronische betekening. Enkel in strafzaken kan het Openbaar Ministerie de gerechtsdeurwaarder verplichten om de akte aan persoon te betekenen.

De digitale wijze van betekenen zou zich moeten vertalen in een aanzienlijke tijdswinst, een verhoogde productiviteit en een administratieve vereenvoudiging.2 Alle betekende akten, ongeacht of dit op papier of digitaal is, dienen binnen de drie dagen opgeladen te worden in het Centraal Register Elektronische Akten (ofwel het Centraal Register van Gedematerialiseerde Authentieke Akten, hierna CREA).1 Wet van 4 mei 2016 houdende internering en diverse bepalingen inzake justitie, BS 13 mei 2016.2 Parl.St. Kamer 2016, nr. 1590/001.

DIG

ITALISERING

/ JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 23

7 DIGITALISERING

Page 24: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

In het Gerechtelijk Wetboek werden in dit kader twee nieuwe begrippen ingevoegd, meer bepaald het “gerechtelijk elektronisch adres” en het “adres van elektronische woonstkeuze”. Het gerechtelijk elektronisch adres is een uniek, door de bevoegde overheid aan een natuurlijke persoon of rechtspersoon toegekend, elektronisch adres. Op dit moment werd nog geen enkel gerechtelijk elektronisch adres toegekend.

Het adres van elektronische woonstkeuze is ieder ander elektronisch adres dan het gerechtelijk elektronisch adres waarop kan worden betekend, en waarvan de gerechtsdeurwaarder vermoedt dat de bestemmeling er kan worden bereikt, op voorwaarde dat deze voor elke betekening uitdrukkelijk en voorafgaand daarin heeft toegestemd.

Praktisch - testfase

Het is belangrijk om stapsgewijs te werk te gaan, want digitalisering mag niet leiden tot een slechtere dienstverlening. De betekening moet steeds op maat van de rechtszoekende gebeuren. Het is nog wachten op de verdere praktische uitvoering en uitwerking van de nieuwe wetgeving.

Dat heeft de Nationale Kamer van Gerechtsdeurwaarders niet tegengehouden om reeds te starten met de ontwikkeling van een platform dat de e-betekening mogelijk zal maken maken (art. 32 quater/2 van het Gerechtelijk Wetboek). Het spreekt voor zich dat de regelgeving inzake de elektronische betekening in werking zal treden zodra de koppeling tussen de verschillende technische toepassingen tot stand is gebracht.

Alvorens de elektronische betekening in strafzaken uit te rollen over het hele land, wordt eerst een pilootfase uitgevoerd bij het parket van Antwerpen.3 Dit beperkt zich vooralsnog tot de uitwisseling van informatie tussen het parket, de gerechtsdeurwaarders en de griffie.

De testfase in burgerlijke zaken zal in eerste instantie uitgevoerd worden bij de banken.4 De elektronische betekening in burgerlijke zaken kan wellicht sneller uitgerold worden dan in strafzaken.

Toegang tot de Kruispuntbank Sociale Zekerheid (KSZ)

Gerechtsdeurwaarders hadden slechts toegang tot de gegevens van de KSZ5 na het indienen van een schriftelijk verzoek gericht aan de instellingen van de sociale zekerheid, beperkt tot de KSZ en RSZ.6 Dit schriftelijk verzoek moest voorzien zijn van een zegel van de KSZ-RSZ en een kopie van de uitvoerbare titel.In januari 2018 werd naast de bestaande toegang tot de KSZ een nieuwe wijze geïntroduceerd, zijnde de elektronische toegang.7

3 Stand van zaken najaar 2019: in strafzaken wordt de software van de rechtbanken en parketten (MACH) nog afgestemd op het platform van de NKGB. In burgerlijke zaken is de testfase lopende en bijna afgelopen.4 De testfase van de elektronische betekening in burgerlijke zaken werd opgestart in 2019, de eerste betekeningen werden succesvol uitgevoerd midden 2019.5 De persoonsgegevens beperken zich tot de aanduiding van het statuut van de betrokkene in de diverse takken der sociale zekerheid, de relevante periodes en de bevoegde instellingen van de sociale zekerheid. Er worden géén bedragen meegedeeld (noch van Ionen noch van uitkeringen).6 Beraadslaging n° 96/65 dd. 10 september 1996 van het Toezichtscomité. Het Toezichtscomité is de voorganger van het Sectoraal Comité SCSZ binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Vandaag spreekt men van de “Gegevensbeschermingsautoriteit” (GDPR).7 Beraadslaging n° 17/088 dd. 7 november 2017 van het Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid, gewijzigd op 9 januari 2018.P.

24

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

/ D

IGIT

ALIS

ERIN

G

Page 25: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Het elektronisch verzoek tot consultatie vermeldt enkel nog de referentie van het kantoor en de titel.8 De KSZ zal op regelmatige tijdstippen de uitvoerbare titels kunnen opvragen. Op die wijze controleert ze het regelmatig karakter van de raadpleging en kan ze “de gepaste maatregelen” treffen ten aanzien van de gerechtsdeurwaarder die een inbreuk begaat.

In een volgende fase wordt vooropgesteld om het toepassingsgebied van de toegang tot de instellingen van de sociale zekerheid (zijnde naast de RSZ ook RSVZ, FAMIFED, RVA, RIZIV, enz.) te verruimen en zal vanaf 1 april 20199 het enkel nog mogelijk zijn om een verzoek tot inlichting(en) op elektronische wijze over te maken aan de KSZ en de RSZ (via een webapplicatie langs de CIA-server). Op die manier moet de gerechtsdeurwaarder in staat zijn om ook de relevante periodes van lonen of uitkeringen, het soort uitkeringen en de identiteit van de schuldeiser te raadplegen.

De elektronische toegang tot de registers van alle instellingen van de sociale zekerheid impliceert een grote tijdswinst (enkele weken), doordat er minder administratieve rompslomp zal zijn. Dit brengt niet alleen voordelen voor de administratie met zich mee, maar ook voor de gerechtsdeurwaarder, aangezien deze zich sneller een beeld kan vormen van de solvabiliteit van de schuldenaar, zodat er sneller een regeling kan getroffen worden. Op deze manier worden ook de kosten en interesten beperkt.10

Openbare verkoop op elektronische wijze

Tot op heden kunnen gerechtsdeurwaarders de in beslag genomen roerende goederen enkel openbaar verkopen in een veilingzaal (artikelen 1499-1528 Ger.W.), op de dichtbijgelegen openbare markt of op een geschiktere plaats mits toestemming van de beslagrechter (bijvoorbeeld online).

De klassieke gerechtelijke openbare verkopen van roerende goederen bereiken slechts een klein deel van de bevolking, namelijk de groep (voornamelijk professionals) voor wie het gebruikelijk is om naar een verkoopzaal te komen. Vaak zal de gewone burger geen kennis hebben van de organisatie van deze verkopen of kan hij zich eenvoudig weg niet vrij maken op de verkoopdag.

In de Ministerraad van 31 augustus 2018 werd het voorontwerp van de wet inzake informatisering van justitie aangenomen, de zogenaamde ICT-wet. Het voorontwerp voorziet, naast de traditionele openbare verkoop, de mogelijkheid voor gerechtsdeurwaarders om de in beslag genomen roerende goederen, in het kader van een gerechtelijke opdracht, openbaar te verkopen en dit op elektronische wijze.

Binnen enige tijd zal het dus voor de gerechtsdeurwaarders mogelijk zijn, net zoals voor de notarissen (Biddit), om goederen online te verkopen zonder tussenkomst van de rechter.11

8 De lijst van uitvoerbare titels wordt uitgebreid met: 1) de beschikking, 2) de bestuursbeslissingen, 3) het proces-verbaal van niet-betwisting, 4) het Europese betalingsbevel, 5) de Europese executoire titel en 6) de beslissingen gegeven door een rechtbank van een andere lidstaat van de Europese Unie.9 Dit is inderdaad zo ingevoerd in 2019.10 Het aantal elektronisch ingediende aanvragen is indrukwekkend. Terwijl de KSZ voor 2018 gemiddeld 2.000 papieren aanvragen per jaar ontving en de RSZ gemiddeld 40.000, bedroeg het aantal elektronische aanvragen eind juni 2019 ± 10.000 per maand.11 Het wetsontwerp is wet geworden op 5 mei 2019, BS 19 juni 2019 (nieuwe artikelen 1511, 1516, 1519, 1522, 1523 en 1526 Ger.W.). Een koninklijk besluit zal de praktische modaliteiten van de verkoop op elektronische wijze moeten bepalen (bekendmaking, verkoop, toewijzing en betaling).

DIG

ITALISERING

/ JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 25

Page 26: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

CROS en de Europese toepassing

Toepassing en voorwaarden

Het Europees Parlement tracht met de Europese richtlijn Betalingsachterstand de betalingsachterstand bij handelstransacties te bestrijden.12 Het verplicht de lidstaten van de Europese Unie te voorzien in een procedure die het mogelijk maakt, in het kader van onbetwiste geldschulden, om op korte termijn een uitvoerbare titel te bekomen.

De Belgische wetgever heeft deze procedure opgenomen in de artikelen 1394/20 en 1394/21 van het Gerechtelijk Wetboek. De procedure voor onbetwiste geldschulden is sinds juli 2016 van kracht. Deze procedure is sneller ten aanzien van de schuldeiser, aangezien deze over een uitvoerbare titel kan beschikken binnen 1 maand en 8 dagen na de aanmaning. Meer nog, in bijna 40 % van de gevallen ontvangt de schuldeiser een betaling zonder dat hij een titel dient te bekomen. De IOS-procedure is bovendien goedkoper ten aanzien van de schuldenaar, aangezien vele kosten wegvallen, zoals de gerechtskosten, de rolrechten, de registratiekosten en dagvaardingskosten. Tenslotte zijn ook daarbij de intresten en het schadebeding beperkt tot 10 % van de hoofdsom. De resultaten zijn inmiddels bevredigend. De procedure wordt massaal gebruikt door de ondernemingen.

Koninklijk besluit van 17/08/2018

Het toepassingsgebied ratione personae van de IOS-procedure werd uitgebreid. De koning verklaarde per KB van 17 augustus 2018 enkele buitenlandse databanken gelijkwaardig aan onze Kruispuntbank van Ondernemingen (BS van 17 september 2018).

Sinds 1 oktober 2018 is het wettelijk mogelijk om beroep te doen op deze administratieve procedure wanneer één of meerdere partijen officieel zijn ingeschreven in één van onderstaande buitenlandse ondernemingsregisters:13

1) Nederland: “het Handelsregister’’, zoals bedoeld in de Nederlandse wet van 22 maart 2007, houdende regels omtrent een basisregister van ondernemingen en rechtspersonen; 2) Frankrijk: “Le Registre du commerce et des sociétés”, zoals bedoeld in artikel L.123-1 van de Franse Code de commerce; 3) Duitsland: “das Handelsregister”, zoals bedoeld in § 8 van het Duitse Handelsgesetzbuch;4) Groothertogdom Luxemburg: “Le Registre de commerce et des sociétés”, zoals bepaald bij de Luxemburgse wet van 19 december 2002 concernant le registre de commerce et des sociétés; 5) Italië: “Il Registro delle Imprese”, zoals bedoeld in artikel 8 van de Italiaanse wet nr. 580 van 1993; 6) Spanje: “El Registro Mercanti”, zoals bedoeld in de Spaanse wet 19/1989 van 25 juli 1989; 7) Oostenrijk: “das Firmenbuch”, zoals bedoeld in het Oostenrijkse Firmenbuchgesetz uit 1990.

12 Art.10.1. Richtl. Europees Parlement en Raad nr. 2011/7, 16 februari 2011 betreffende bestrijding van betalingsachterstand bij handelstransacties, Pb.L. 23 februari 2011, afl. 48, 1.13 Het Centraal Register voor Onbetwiste Schulden (CROS) wordt eind 2019 hiervoor technisch op punt gesteld.P.

26

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

/ D

IGIT

ALIS

ERIN

G

Page 27: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Praktisch

In de hypothese waarin een buitenlandse handelaar deze procedure wil gebruiken tegen een Belgische onderneming-schuldenaar, zal het proces-verbaal van niet-betwisting dat uitvoerbaar is geworden normaliter probleemloos uitgevoerd kunnen worden op ons grondgebied. Omgekeerd geldt hetzelfde voor de Belgische schuldeiser ten aanzien van een buitenlandse schuldenaar met een uitbatingszetel in België.

Als in voormelde hypotheses de uitvoerbare titel daarentegen op het grondgebied van een andere Iidstaat moet uitgevoerd worden, staat de theorie niet altijd gelijk aan de praktijk. De functie van gerechtsdeurwaarder wordt in andere landen mogelijks anders ingevuld. Verder is er vaak sprake van complexe administratieve procedures en taalproblemen en stelt zich de vraag naar de toepassing van de Brussel I-bis Verordening.

De uitbreiding van het Centraal Register van Elektronische Akten (CREA)

Ingevolgde de ICT-wet zullen alle authentieke akten, zowel betekende als niet-betekende akten, uiterlijk op 1 januari 2020 digitaal beschikbaar zijn op het hiertoe opgerichte platform CREA.14 De digitale beschikbaarheid slaat bovendien zowel op de elektronisch als op de traditioneel betekende akten die vervolgens werden gedematerialiseerd.15

Het CREA kent een dubbele finaliteit. Enerzijds biedt het een antwoord op de vraag naar meer transparantie (in het kader van controle) over de activiteiten van de gerechtsdeurwaarders. Anderzijds is het een oplossing in antwoord op de wens van de minister van Justitie om de burgerrechtelijke en strafrechtelijke keten integraal te informatiseren.16

De centralisatie van de akten van gerechtsdeurwaarders in één enkel register, als open deur naar een centraal register van geding inleidende akten, geniet de steun van de NKGB.

Toegang tot het kadaster

Naar aanleiding van de positieve beraadslaging door het Sectoraal Comité voor de Federale Overheid17 wordt de toegang van de gerechtsdeurwaarders tot de gegevens18 van het kadaster gedigitaliseerd.19 Deze toegang is alsnog beperkt voor akten/pv’s tot bewarend of uitvoerend onroerend beslag.

De NKGB en de FOD Financiën stellen een protocol op dat de modaliteiten vastlegt van deze elektronische toegang.20

14 Art.32quater/2, Ger.W.15 Zie supra “E-betekening”.16 K. GEENS, Court of the Future, FOD Justitie, 25 oktober 2017, www.koengeens.be/policy/court-of-the-future.17 Beraadslaging FOD nr. 15/2017 dd. 19 mei 2017 van het Sectoraal Comité voor de Federale Overheid.18 Volgende gegevens worden geviseerd: identificatie van het/de kadastra(a)le perce(e)len, identificatie van de eigenaar, de geografische ligging van het perceel, oppervlakte van het perceel en de kadastrale aard.19 Zie ook: Koninklijk besluit van 30 juli 2018 betreffende het aanleggen en bijhouden van de kadastrale documentatie en tot vaststelling van de modaliteiten voor het afleveren van kadastrale uittreksels, BS 9 oktober 2018.20 De onderhandelingen zijn intussen reeds afgerond en het protocol werd ondertekend in juli 2019. De technische ontwikkeling van het protocol zal ten vroegste eind 2019 afgerond zijn.

DIG

ITALISERING

/ JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 27

Page 28: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Centraal aanspreekpunt positieve kredietcentrale

In 2018, heeft de gerechtsdeurwaarder geen toegang tot het centraal aanspreekpunt van rekeningen en financiële contracten (het CAP, beter gekend als het bankenregister), beheerd door de Nationale Bank van België (hierna NBB). Hij is bijgevolg genoodzaakt om per dossier alle bankinstellingen van het land aan te spreken om te weten te komen waar de betrokken schuldenaar een rekening heeft. Deze werkwijze neemt heel wat tijd in beslag en brengt heel wat kosten met zich mee.

Desbetreffend werd een nieuw wettelijk kader gecreëerd.21 Europese schuldeisers hebben toegang tot de betreffende inlichtingen, maar wel enkel inzake bewarend beslag. De Europese schuldeiser zal een aanvraag moeten richten tot de bevoegde buitenlandse jurisdictie. Deze laatste zal bij de NKGB de nodige inlichtingen opvragen en de Nationale Kamer zal zich op haar beurt richten tot het CAP. Aldus zal de NKGB de rol van informatiegerechtigde22.

De NKGB blijft ijveren voor een ruimere toegang, geënt op de volgende factoren23:

1) de gerechtsdeurwaarder moet een rechtstreekse toegang krijgen tot het CAP bij de NBB;2) de gerechtsdeurwaarder moet ook informatie kunnen opvragen in het kader van uitvoerend beslag.

21 Wet van 18 juni 2018 houdende diverse bepalingen inzake burgerlijk recht en bepalingen met het oog op de bevordering van alternatieve vormen van geschillenoplossing, BS 2 juli 2018.22 Elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die wettelijk is gemachtigd de in het CAP opgenomen informatie op te vragen met het oog op de uitvoering van de door de wetgever, na advies van de Gegevensbeschermingsautoriteit, toevertrouwde opdrachten van algemeen belang.23 Zie ook wetsvoorstel van 25 juni 2018 tot administratieve vereenvoudiging en betere transparantie in het kader van de werking van de gerechtsdeurwaarder (DOC 54 3199/001), dat na de val van de regering eind 2018 vervallen is.P.

28

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

/ D

IGIT

ALIS

ERIN

G

Page 29: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

QU

ID N

OVI: W

ETGEVIN

G &

WERKG

ROEPEN

/ JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 29

Wetgeving

2018 was een jaar om u tegen te zeggen. De stortvloed aan geurige1, smakelijke2 en andere wetten hebben aanzienlijke wijzigingen aangebracht in het burgerlijk procesrecht, met alle gevolgen van dien voor de rechtspraktijk.

In wat volgt worden een aantal hoogtepunten onder de nieuwigheden verder toegelicht.

Voorlopige tenuitvoerlegging

Potpourri VI3 voorziet in een aantal nodige vernieuwingen voor artikel 1397 en artikel 1495 van het Gerechtelijk Wetboek. Voortaan wordt de tenuitvoerlegging niet enkel geschorst door het verzet, maar evenzeer door het hoger beroep ingesteld door de verstek latende partij.

Bovendien schorst nu ook de termijn om verzet of hoger beroep aan te tekenen de tenuitvoerlegging voor de verstek latende partij die is veroordeeld tot betalen van een geldsom tenzij de uitvoerbaarheid uitdrukkelijk is voorzien.

Verhoging algemene bevoegdheid vrederechter en aanleggrens

Vanaf 1 september 2018 werd de algemene bevoegdheid van het vredegerecht verhoogd van 2.500 EUR naar 5.000 EUR.4

Deze verhoging betekent meteen ook een aanpassing van de aanleggrens. Waar artikel 617 Ger.W. voorheen bepaalde dat een vonnis van de vrederechter of de politierechtbank m.b.t. een vordering die de 1.860 EUR niet overschreed in eerste en meteen in laatste aanleg werd geveld, wordt deze grens vanaf 1 september 2018 opgetrokken tot 2.000 EUR.

1 Cfr. Pot-Pourri wetten.2 De zogenaamde Waterzooiwet, of de wet van 18 juni 2018 houdende diverse bepalingen inzake burgerlijk recht en bepalingen met het oog op de bevordering van alternatieve vormen van geschillenoplossing, BS 2 juli 2018.3 Wet van 25 mei 2018 tot vermindering en herverdeling van de werklast binnen de rechterlijke orde, BS 30 mei 2018.4 Wijziging van het art. 590 van het Gerechtelijk Wetboek, eveneens door de zogenaamde Pot-Pourri VI wet.

8 QUID NOVI: WETGEVING & WERKGROEPEN

Page 30: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 3

0

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

QU

ID N

OVI

: WET

GEV

ING

& W

ERKG

ROEP

EN

Hervorming rolrechten

In de nieuwe regeling voor de rolrechten zijn noch de waarde van de zaak, noch de rol waarop de zaak is ingeschreven bepalende factoren.5 De rolrechten bedragen voortaan:

• 50 euro voor de vredegerechten en politierechtbanken;• 165 euro voor de rechtbanken van eerste aanleg en de ondernemingsrechtbanken;• 400 euro voor de hoven van beroep;• 650 euro voor het Hof van Cassatie.

De inning van de rolrechten wordt overigens verplaatst naar het einde van de procedure. De rechter zal in de eindbeslissing vastleggen welke partij de rolrechten moet betalen.

Bij de gedinginleidende akte moet de eiser voortaan zijn rijksregister- of ondernemingsnummer vermelden. Op die manier wordt de eventuele latere invordering van de rolrechten makkelijker.

Wanneer de appellant in beroep veroordeeld werd tot het betalen van de rolrechten in eerste aanleg en hij dit niet doet binnen drie maanden vanaf de beroepsakte, wordt het aangevochten vonnis uitvoerbaar bij voorraad voor wat betreft de rolrechten.

Nieuw Wetboek Vennootschappen

Het Belgisch vennootschaps- en verenigingsrecht is ingrijpend gewijzigd. Met de Wet van 23 maart 20196 kennen we een geheel nieuw wetboek vennootschappen en verenigingen.

De hervorming is geconcentreerd rond 3 belangrijke pijlers:

1. de afschaffing van het onderscheid tussen burgerlijke en handelsvennootschappen2. de incorporatie van het verenigingsrecht in het Wetboek van vennootschappen;3. de beperking van het aantal vennootschapsvormen (voortaan telt het wetboek nog slechts vier basisvormen: de maatschap, de coöperatieve vennootschap, de besloten vennootschap en de naamloze vennootschap).

Bestaande vennootschappen en verenigingen krijgen tot 1 januari 2024 de tijd om hun statuten in overeenstemming te brengen met het nieuwe wetboek. Voor wat betreft de nieuwe vennootschappen treedt de wet vanaf 1 mei 2019 in werking (“oude” vennootschapsvormen kunnen na 1 mei 2019 dus niet langer worden opgericht).

Een en ander heeft ook een invloed op de uitvoeringsmogelijkheden t.a.v. de vennoten. Enkel voor wat betreft de maatschap geldt nog een persoonlijke en hoofdelijke gehoudenheid van de vennoten.

5 Wet van 14 oktober 2018 tot wijziging van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten teneinde de griffierechten te hervormen, BS 20 december 2018.6 Wet van 23 maart 2019 tot invoering van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen en houdende diverse bepalingen, BS 4 april 2019.

Page 31: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Uitbreiding toegang DIV

De gerechtsdeurwaarders beschikten slechts over een toegang tot het DIV-repertorium in het kader van hun opdrachten inzake bewarend en uitvoerend beslag op motorvoertuigen en aanhangwagens. Deze machtiging was echter niet aangepast aan het huidige statuut van de gerechtsdeurwaarder. Om diens uitgebreider takenpakket (m.n. de opdracht tot het verrichten van vaststellingen, het voeren van solvabiliteitsonderzoeken, het verzekeren van de algemene informatieplicht inzake de risico’s op insolvabiliteit) ten volle te kunnen uitoefenen, was een ruimere toegang noodzakelijk.

Met de wijziging van de wet van 19 mei 2010 houdende de oprichting van de Kruispuntbank ondernemingen7 heeft de wetgever aldus voorzien in een meer uitgebreide toegang tot het DIV-repertorium voor gerechtsdeurwaarders, meer bepaald in het kader van de wettelijke opdrachten onder de artikelen 519, §1, 2° (verrichten van vaststellingen), 519, §2, 14° (solvabiliteitsonderzoeken), en 519, §3 (informatieplicht) van het Gerechtelijk Wetboek. Op die manier is de betrokken gerechtsdeurwaarder in staat een snellere en accuratere beoordeling te maken van de solvabiliteit van de schuldenaar, en hierop volgend de gepaste maatregelen te nemen (bijvoorbeeld een opschorting van het dossier wegens insolvabiliteit).

Voor alle duidelijkheid: de uitbreiding beoogt niet de wijze waarop de gegevens momenteel worden verkregen, noch de daarmee verbonden garanties, te wijzigen. De toegang tot het DIV-repertorium blijft volledig beveiligd en geëncrypteerd via het gebruik van een elektronisch platform. Elk individueel gebruik van gegevens kan daarom nog steeds gemakkelijk worden gecontroleerd en laat de veiligheidsadviseur toe om de legitimiteit van elke handeling, op elk moment, na te gaan.

Mogelijkheid tot immobiliseren voertuig

Met het nieuwe artikel 1506/1 van het Gerechtelijk Wetboek8 kan de gerechtsdeurwaarder, wanneer zich onder de in beslag genomen goederen een motorrijtuig bevindt, dat voertuig immobiliseren wanneer de uitvoerbare titel geheel of deels betrekking heeft op een misdrijf inzake de belasting op de inverkeerstelling, de verkeersbelasting, de verplichte verzekering voor motorrijtuigen of het wegverkeer.

Dit kan zowel op het moment van beslag, als bij het betekenen van een nieuwe verkoopdag.

Enkel op het moment dat de schulden en kosten volledig zijn betaald, of nadat de partijen een overeenkomst hebben bereikt, dan wel nadat de beslagrechter ertoe heeft beslist, kan de immobilisering worden opgeheven.

7 Wetgevingsproces lopende in 2018 (wetsontwerp aangenomen door de Kamer van Volksvertegenwoordigers op 4 april 2019).8 Wetgevingsproces lopende in 2018, wet geworden in 2019 (wet van 5 mei 2019 houdende diverse bepalingen inzake informatisering van Justitie, modernisering van het statuut van rechters in ondernemingszaken en inzake de notariële aktebank, BS 19 juni 2019).

QU

ID N

OVI: W

ETGEVIN

G &

WERKG

ROEPEN

/ JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 31

Page 32: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

UBO-register

Sinds 31 oktober 2018 zijn alle vennootschappen, vzw’s, stichtingen, trusts, fiducieën en andere vergelijkbare juridische constructies verplicht om informatie over de eigenlijke economische eigenaars9 mee te delen aan het Ultimate Beneficial Owner Register (UBO-register).10 Dit dient uiterlijk tegen 31 maart 2019 te gebeuren, via het elektronisch platform MyMinFin.11 De werkingsmodaliteiten van het UBO-register worden bepaald via een koninklijk besluit van 30 juli 2018.

Met het UBO-register wordt de strijd aangegaan tegen het witwassen van geld en terrorismefinanciering. Ook moet het zorgen voor meer transparantie over de eigendomsstructuren van bovenstaande entiteiten.

De toegangsrechten van dit register zijn afhankelijk van het doel van de opzoeking en van het soort entiteit dat wordt opgezocht (vennootschap, vzw, trust of stichting). Zo kan een gerechtsdeurwaarder – net zoals elke burger – een opzoeking doen in het UBO-register maar hij kan enkel opzoeken op basis van het KBO-nummer of de naam van de betrokken vennootschap (art. 6 juncto art. 9 §1 van het KB betreffende de werkingsmodaliteiten van het UBO-register). Voor het zoeken naar vzw’s, stichtingen, trusts of gelijkaardige entiteiten is een dergelijke opzoeking niet mogelijk. Bovendien is de verkregen informatie onvolledig: er worden gegevens verschaft over elke uiteindelijke begunstigde van de onderneming, nl. diens naam, geboortemaand en- jaar, land van verblijf, nationaliteit, datum waarop hij uiteindelijk begunstigde van de betrokken onderneming is geworden en informatie over zijn hoedanigheid en het belang dat deze uiteindelijk begunstigde heeft in de betrokken onderneming.

Een gerechtsdeurwaarder kan ook een specifieke opzoeking verrichten in de hoedanigheid van onderworpene aan de antiwitwaswet. Daarbij zijn opzoekingen op naam mogelijk, maar de finaliteit moet gelinkt zijn aan deze specifieke hoedanigheid. Het is niet geoorloofd om het register te gebruiken in het kader van andere doeleinden (zoals een solvabiliteitsonderzoek).De exacte modaliteiten van deze opzoekingen moeten nog worden geregeld in uitvoeringsbesluiten.

9 Art. 4, 27° in de wet van 18 september 2017 betreffende de voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme en de beperking van het gebruik van contanten, BS 6 oktober 2017.10 Deze verplichting vloeit voort uit de anti-witwaswet die de Richtlijn 2015/849 omzet in het Belgisch recht.11 Art. 3 en 4 van het koninklijk besluit van 30 juli 2018 betreffende de werkingsmodaliteiten van het UBO-register, BS 14 augustus 2018. Deze termijn werd intussen verlengd tot 30 september 2019 (met een gedoogbeleid tot december 2019).P.

32

JA

ARVE

RSLA

G N

ATIO

NAL

E KA

MER

/ Q

UID

NO

VI: W

ETG

EVIN

G &

WER

KGRO

EPEN

Page 33: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Werkgroepen

Hervorming tarief

Vandaag is het tarief voorzien bij KB van 30 november 1976 te omslachtig, onaangepast, niet up to date, noch transparant genoeg voor de buitenwereld. Op die manier leent het tarief zich mogelijks tot voorwerp van misbruiken.

Bovendien zijn er in de loop der jaren ambtsverrichtingen bijgekomen, die niet in het tarief zijn voorzien en waarvoor de Nationale Kamer een paraprofessioneel tarief heeft uitgewerkt.

De nood aan een hervorming van het tarief is aldus navenant. Daarom werd er een werkgroep opgericht met als doel te komen tot een vereenvoudigd en leesbaar tarief, dat beantwoordt aan de economische realiteit van vandaag.

Meer concreet bouwt de werkgroep aan een nieuw tarief met het oog op een aantal ankerpunten inzake:

1. Voorzienbaarheid van de kosten

Vandaag zien veel schuldeisers van geringe vorderingen af van verdere (gerechtelijke) invordering uit angst voor de grootorde van de kosten. Hierbij ontstaat een soort rechteloosheid, straffeloosheid welke absoluut te vermijden is. Het nieuwe tarief moet deze schuldeisers duidelijk voorspellen aan welke kosten zij zich mogen verwachten.

2. Transparantie

Een transparant tarief moet de debiteur in staat stellen om de gevraagde kosten beter te begrijpen. Dit betekent eveneens dat de debiteur de mogelijkheid moet hebben om de legitimiteit van deze kosten te verifiëren.

3. Bestrijding van misbruiken

Voor het imago van de gerechtsdeurwaarder, en opdat hij steeds beschouwd zou worden als een betrouwbaar en doeltreffend ministerieel ambtenaar, moet werk worden gemaakt van het efficiënt bekampen van buitensporige of ongerechtvaardigde kosten en het niet-naleven van het tarief.

QU

ID N

OVI: W

ETGEVIN

G &

WERKG

ROEPEN

/ JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 33

Page 34: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Deontologische Code

In een context van voortdurende evolutie, duiken nieuwe uitdagingen op voor het beroep, die vereisen dat het in staat is om deze aan te gaan met de professionaliteit en de nauwkeurigheid die men redelijkerwijze kan verwachten.

Informatisering van justitie – No cure no pay – Informatie van de rechtsonderhorige – Publiciteit/Reclame – Bemiddeling – openbare aanbestedingen, enz. zoveel thema’s waarvan de contouren verduidelijkt moeten worden.

Aangezien het moderniseringsproces van het beroep van gerechtsdeurwaarder onbetwistbaar versneld is de afgelopen jaren, is het noodzakelijk gebleken dat nieuwe reflecties worden gevoerd om bepaalde deontologische aspecten in verband met de nieuwe taken van de gerechtsdeurwaarder van vandaag in regelgeving te gieten.

De discussies gevoerd binnen de werkgroep “deontologie” worden voortgezet en hebben als belangrijkste doelstelling om de huidige versie van de gedragscode zoveel mogelijk te verfijnen opdat dit zou voldoen aan de behoeften van de hedendaagse praktijk.

Reglement m.b.t. de vennootschapsvormen

Sinds de hervorming van het statuut van gerechtsdeurwaarders in 2014 mag één ding duidelijk zijn: het aantal opgerichte ondernemingen en professionele associaties is meer dan aanzienlijk gestegen. Deze tendens is uiteraard niet enkel te verklaren aan de hand van de hervorming van het statuut. Een aantal andere factoren spelen hierbij eveneens een doorslaggevende rol: enerzijds de toegenomen administratieve, fiscale en boekhoudkundige verplichtingen welke worden opgelegd aan gerechtsdeurwaarders m.b.t. het beheer van hun kantoren, maar ook de investeringen die vandaag vereist zijn voor een studie om adequaat te kunnen voldoen aan de noden van automatisering en het niveau van professionalisme dat in de 21ste eeuw verwacht wordt van een “juridische professional”.

Hoewel deze snelle toename moet worden toegejuicht, omdat ze het vermogen van het beroep weerspiegelt om zich effectief aan te passen aan de evoluerende juridische, economische, sociale en fiscale context, blijft deze ook niet zonder gevolgen. De interne regelgeving ter zake heeft al snel zijn grenzen aangetoond, en de bestaande regels blijken zo, tot nog toe, grotendeels ontoereikend.

Reden waarom een werkgroep, die de verschillende actieve krachten binnen het beroep vertegenwoordigt, op poten werd gezet om te komen tot een uitgebreider regelingskader. Het doel is te komen tot een reglement dat onder meer een antwoord moet kunnen bieden op de waaier aan vragen zoals de draagwijdte van het begrip “geassocieerd”, de verschillende toelaatbare vormen van associatie en samenwerking (en de modaliteiten ervan), de eventuele mogelijkheden van kapitaalinbreng door derden, de maximale grootte van professionele structuren, het al dan niet toestaan van groeperingen over de arrondissementsgrenzen heen, de oprichting van vastgoedbeheerbedrijven, de oprichting van interprofessionele vennootschappen, etc. Een dergelijke reflectie gaat hand in hand van tal van vragen en antwoorden van deontologische aard, welke op hun beurt evenzeer deel zullen uitmaken van nieuwe reglementen.

P. 3

4

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

QU

ID N

OVI

: WET

GEV

ING

& W

ERKG

ROEP

EN

Page 35: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOLVABILITEITSBARO

METER / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 35

SOLVABILITEITSBAROMETER 9

Page 36: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 3

6

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

SOLV

ABIL

ITEI

TSBA

ROM

ETER

Aantal schuldenaars

In het Centraal Bestand van Berichten (CBB) wordt iemand als een schuldenaar beschouwd vanaf het moment dat er één of meer actieve berichten op zijn/haar naam staan in het CBB. Dit kunnen berichten van bevel, beslagberichten, berichten van delegatie, overdacht, protest of collectieve schuldenregeling zijn.

In het vierde kwartaal van 2018 telde België 765.087 schuldenaars in het CBB. Bij vennootschappen hebben 129.199 bedrijven schulden, bij de zelfstandigen zijn er 48.313 schuldenaars.

8163

39

8028

80

7892

04

7681

36

7650

87

1304

56

1310

89

1310

15

1273

79

1291

99

4984

9

5106

7

5162

3

4851

6

4831

3

2014 2015 2016 2017 2018natuurlijke personen vennootschappen zelfstandigen

Aantal schuldenaars

Page 37: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOLVABILITEITSBARO

METER / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 37

Aantal schuldenaars per provincie in 2018 - natuurlijke personen

51826

24782

50309

72376

43100

21230

109531

35167

145692

125347

85727

West-Vlaanderen

Waals-Brabant

Vlaams-Brabant

Oost-Vlaanderen

Namen

Luxemburg

Luik

Limburg

Henegouwen

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Antwerpen

Aantal schuldenaars per provincie in 2018 - vennootschappen

9750

5793

8669

12511

4375

1966

10850

6584

13395

34416

20890

West-Vlaanderen

Waals-Brabant

Vlaams-Brabant

Oost-Vlaanderen

Namen

Luxemburg

Luik

Limburg

Henegouwen

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Antwerpen

Aantal schuldenaars per provincie in 2018 - zelfstandigen

8655

1265

3625

7346

2009

811

3845

2756

5412

5589

7000

West-Vlaanderen

Waals-Brabant

Vlaams-Brabant

Oost-Vlaanderen

Namen

Luxemburg

Luik

Limburg

Henegouwen

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Antwerpen

Page 38: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 3

8

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

SOLV

ABIL

ITEI

TSBA

ROM

ETER

Berichten van bevel

Wanneer een schuldenaar door de rechtbank, of een andere instelling die bevoegd is om een uitvoerbare titel af te leveren, wordt veroordeeld tot de betaling van een geldsom, kan de gerechtsdeurwaarder bij hem/haar langsgaan om een bevel te betekenen. Dit kan in de vorm van een bevel tot betalen met oog op beslag van roerende goederen of met oog op het leggen van een onroerend beslag.

In 2018 werden 476.451 berichten van bevel neergelegd op naam van natuurlijke personen, 143.953 voor vennootschappen en 57.211 voor zelfstandigen.

446885 438324466097

485563 476451

143428 136309 130767 142789 143953

57206 56983 58531 57417 57211

natuurlijke personen vennootschappen zelfstandigen

2014 2015 2016 2017 2018

Aantal nieuw neergelegde berichten van bevel

Page 39: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOLVABILITEITSBARO

METER / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 39

Aantal nieuw neergelegde berichten van bevel - natuurlijke personen

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

Antwerpen

Brussels Hoofdstedelijk…

Henegouwen

Limburg Luik

LuxemburgNamen

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Waals-Brabant

West-Vlaanderen

2014 2015 2016 2017 2018

Aantal nieuw neergelegde berichten van bevel - vennootschappen

Aantal nieuw neergelegde berichten van bevel - zelfstandigen

05000

1000015000200002500030000350004000045000

Antwerpen

Brussels Hoofdstedelijk…

Henegouwen

Limburg Luik

LuxemburgNamen

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Waals-Brabant

West-Vlaanderen

2014 2015 2016 2017 2018

0

20004000

60008000

10000

1200014000

Antwerpen

Brussels Hoofdstedelijk…

Henegouwen

Limburg Luik

LuxemburgNamen

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Waals-Brabant

West-Vlaanderen

2014 2015 2016 2017 2018

Page 40: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 4

0

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

SOLV

ABIL

ITEI

TSBA

ROM

ETER

Berichten van uitvoerend beslag

Wanneer een schuldenaar niet ingaat op het bevel dat hem werd betekend, kan de gerechtsdeurwaarder overgaan tot een uitvoerend beslag. Hierbij maakt de gerechtsdeurwaarder een inventaris op van de roerende goederen van de schuldenaar (bv. het meubilair). Deze goederen kunnen worden verkocht om de schulden aan te zuiveren. De gerechtsdeurwaarder kan ook beslag leggen op de onroerende goederen (bv. de woning) van de schuldenaar. Dit beslag wordt vervolgens gepubliceerd als een bericht van uitvoerend beslag in het CBB. Het aantal neergelegde berichten komt niet noodzakelijk overeen met een effectieve verkoop van de goederen. Wanneer de schuldenaar zijn schuld alsnog aflost, wordt de verkoop geannuleerd.

In 2018 werden 249.351 berichten van uitvoerend beslag neergelegd op naam van natuurlijke personen, 71.618 voor vennootschappen en 30.872 berichten voor zelfstandigen, hetzij in totaal 351.841 berichten.

233052 229351 239293 240244 249351

68782 67583 71764 72764 71618

28534 28915 29484 33128 30872

2014 2015 2016 2017 2018

natuurlijke personen vennootschappen zelfstandigen

Aantal nieuw neergelegde berichten van uitvoerend beslag

Page 41: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOLVABILITEITSBARO

METER / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 41

Aantal nieuw neergelegde berichten van uitvoerend beslag - natuurlijke personen

05000

100001500020000250003000035000400004500050000

Antwerpen

Brussels Hoofdstedelijk…

Henegouwen

Limburg Luik

LuxemburgNamen

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Waals-Brabant

West-Vlaanderen

2014 2015 2016 2017 2018

Aantal nieuw neergelegde berichten van uitvoerend beslag - vennootschappen

Aantal nieuw neergelegde berichten van uitvoerend beslag - zelfstandigen

0

5000

10000

15000

20000

25000

Antwerpen

Brussels Hoofdstedelijk…

Henegouwen

Limburg Luik

LuxemburgNamen

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Waals-Brabant

West-Vlaanderen

2014 2015 2016 2017 2018

0

10002000

30004000

50006000

7000

Antwerpen

Brussels Hoofdstedelijk…

Henegouwen

Limburg Luik

LuxemburgNamen

Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Waals-Brabant

West-Vlaanderen

2014 2015 2016 2017 2018

Page 42: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 4

2

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

SOLV

ABIL

ITEI

TSBA

ROM

ETER

Berichten van beslag onder derden

Hierbij wordt rechtstreeks beslag gelegd bij een derde partij die geld verschuldigd is aan de schuldenaar. Dit kan onder meer de werkgever zijn (beslagbaar deel van het loon*), de rijksdienst voor jaarlijkse vakantie (vakantiegeld), de bank (bankrekeningen), een huurder of overheidsinstellingen (pensioenen, werkloosheidsuitkering, enz.). Zowel gerechtsdeurwaarders als de FOD Financiën kunnen een derdenbeslag leggen. De FOD Financiën maakt hiervan gebruik indien de verschuldigde directe belastingen of btw niet werden betaald.

* Bij onbetaalde onderhoudsgelden kan het volledige loon beslagen worden.

In 2018 werden 25.133 derdenbeslagen gelegd door de gerechtsdeurwaarders. Voor de FOD Financiën gaat het om 208.479 derdenbeslagen inzake directe belastingen en 2.172 beslagen inzake verschuldigde btw.

1788

4

1729

4

1760

3

2166

6

2513

3

1929

91

1875

58

2011

78

1982

09

2084

79

1175

2729

2443

1995

2172

2014 2015 2016 2017 2018

Gerechtsdeurwaarders FOD Financiën (directe belastingen) FOD Financiën (btw)

Aantal nieuwe berichten van beslag onder derden

Page 43: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOLVABILITEITSBARO

METER / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 43

Aantal derdenbeslagen door gerechtsdeurwaarders in 2018 per provincie

1858

620

2764

2423

772

326

2704

929

2365

6964

3408

West-Vlaanderen

Waals-Brabant

Vlaams-Brabant

Oost-Vlaanderen

Namen

Luxemburg

Luik

Limburg

Henegouwen

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Antwerpen

Aantal derdenbeslagen door de FOD Financiën (directe belastingen) in 2018 per provincie

Aantal derdenbeslagen door de FOD Financiën (btw) in 2018 per provincie

9599

6952

13491

12749

14627

4349

24457

6696

45042

53361

17156

West-Vlaanderen

Waals-Brabant

Vlaams-Brabant

Oost-Vlaanderen

Namen

Luxemburg

Luik

Limburg

Henegouwen

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Antwerpen

203

134

302

92

477

138

314

96

217

139

60

Antwerpen

Oost-Vlaanderen

Henegouwen

West-Vlaanderen

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Vlaams-Brabant

Luik

Limburg

Namen

Waals-Brabant

Luxemburg

Page 44: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 4

4

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

SOLV

ABIL

ITEI

TSBA

ROM

ETER

Collectieve schuldenregelingen

Een schuldenaar (niet-handelaar) met structurele schulden kan via de arbeidsrechtbank toegelaten worden tot de procedure van collectieve schuldenregeling. Hierbij zorgt een schuldbemiddelaar tijdens een periode van gemiddeld zeven jaar voor de afbetaling van de schulden. Het loon van de schuldenaar wordt rechtstreeks aan de schuldbemiddelaar gestort, de schuldenaar ontvangt van zijn schuldbemiddelaar leefgeld om te voorzien in zijn dagelijkse behoeften.

Een dossier wordt succesvol afgesloten als de schuldenaar zijn afgesproken regeling correct heeft nageleefd, de eventueel nog openstaande schulden worden dan kwijtgescholden. Zo krijgt de schuldenaar de kans om met een schone lei te herbeginnen.

In 2018 kenden de arbeidsrechtbanken 12.493 nieuwe collectieve schuldenregelingen toe.

22012

15832 14973 1419312493

2014 2015 2016 2017 2018

1579

674

1991

972

1983

219

581

2011

917

417

1149

Antwerp

en

Brusse

ls Hoo

fdsted

elijk G

ewes

t

Heneg

ouwen

Limburg

Luik

Luxe

mburg

Namen

Oost-Vlaa

nderen

Vlaams-B

raba

nt

Waa

ls-Brab

ant

Wes

t-Vlaa

nderen

Aantal nieuwe collectieve schuldenregelingen

Aantal nieuwe collectieve schuldenregelingen in 2018 per provincie

Page 45: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOLVABILITEITSBARO

METER / JAARVERSLAG

NATIO

NALE KAM

ER P. 45

Berichten van delegatie

Bij loondelegatie* verleent de vrederechter machtiging aan een persoon, die recht heeft op een onderhoudsuitkering, om zelf rechtstreeks bij de werkgever van zijn/haar (ex-) echtgeno(o)t(e) het loon (of een deel ervan) in ontvangst te nemen. * Loondelegatie is slechts één van de procedures die kunnen worden toegepast om achterstallig onderhoudsgeld of alimentatiegeld te verkrijgen.

In 2018 werden 310 nieuwe berichten van delegatie neergelegd in het CBB.

Aantal nieuwe berichten van delegatie

573459 414

336 310

2014 2015 2016 2017 2018

Aantal nieuwe berichten van delegatie in 2018 per provincie

Antw

erpe

n

Brus

sels

Hoofdsted

elijk

Gew

est

Heneg

ouwen

Limbu

rgLu

ik

Luxe

mbu

rg

Namen

Oost-V

laand

eren

Vlaa

ms-B

raba

nt

Waa

ls-Br

aban

t

Wes

t-Vlaa

nder

en

Page 46: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

P. 4

6

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

SOLV

ABIL

ITEI

TSBA

ROM

ETER

Berichten van overdracht

Bij een overdracht is er een overeenkomst tussen twee partijen dat de financiële inkomsten van de schuldenaar worden afgestaan om een onbetaalde schuld te vereffenen. De meest gekende vorm van overdracht is loonoverdracht. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt bij het afsluiten van een krediet. De schuldenaar verleent dan via een akte de toestemming aan de schuldeiser om zijn loon aan te spreken bij niet-betaling. Loonoverdracht wordt ook vaak gebruikt bij de aflossing van kredietschulden, zo maken winkels die producten (zoals gsm’s, auto’s, elektrotoestellen, tv’s) op afbetaling verkopen hier gebruik van.

In 2018 werden 144.294 nieuwe berichten van overdracht neergelegd in het CBB.

180143150224 146671 141455 144294

2014 2015 2016 2017 2018

Aantal nieuwe berichten van overdracht

Aantal nieuwe berichten van overdracht in 2018 per provincie

1826

2

1882

7

2773

1

8540

1752

8

3620

8131

1595

2

9625

4170

1190

8

Antwerp

en

Brusse

ls Hoo

fdsted

elijk G

ewes

t

Heneg

ouwen

Limburg

Luik

Luxe

mburg

Namen

Oost-Vlaa

nderen

Vlaams-B

raba

nt

Waa

ls-Brab

ant

Wes

t-Vlaa

nderen

Page 47: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 47

DE GERECHTSDEURWAARDERS IN CIJFERS 10

Page 48: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

PROFIEL VAN HET BEROEP

De gerechtsdeurwaarder als werkgever

Grootte gerechtsdeurwaarderskantoor(in aantal werknemers)

Aantal kantoren Totaal aantal werknemers

1 -4 131 269

5-9 81 521

10-19 43 559

20-49 23 639

50-99 2 141

100-199 2 234

131 81 43 23 2 2

269

521 559639

141234

1-4 5-9 10-19 20-49 50-99 100-199

aantal kantoren aantal werknemers

P. 4

8

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 49: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Aantal gerechtsdeurwaarders, kandidaten en stagiairs in België

Aantal kantoren in België

322 321 308 325 301 308 281 260

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

531 517559 556 546 536 547 563

335366 345 344 351 363 360 348

134168

215260 251 265 259 264

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

gerechtsdeurwaarders kandidaat-gerechtsdeurwaarders

stagiai r-gerechtsdeurwaarders

Enkele cijfers uit 2018

Benoemingen 9 vrouwen (4 NL, 5 FR)14 mannen (6 NL, 8 FR)

Overlijden 11

Aantal nieuwe kandidaat-gerechtsdeurwaarders 11 vrouwen (5 NL, 6 FR)9 mannen (5 NL, 4 FR)

Aantal nieuwe stagiair-gerechtsdeurwaarders 20 vrouwen (15 NL, 5 FR)14 mannen (10 NL, 4 FR)

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 49

Page 50: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Verhouding mannen/vrouwen in het beroep

467

Kleurenlegende = gerechtsdeurwaarders = kandidaat-gerechtsdeurwaarders = stagiair-gerechtsdeurwaarders

96 156 192 149 115

Taalregime op nationaal niveau

337

NL FR NL FR NL FR

226 215 133 153 111

09

70

191

214

79

27

158

104

49

91

146

107

81 2 0

20-29 jaar 30-39 jaar 40-49 jaar 50-59 jaar 60-69 jaar ≥ 70 jaar

gerechtsdeurwaarders

kandidaat-gerechtsdeurwaarders

stagiai r-gerechtsdeurwaarders

Gemiddelde leeftijd

Kleurenlegende = gerechtsdeurwaarders = kandidaat-gerechtsdeurwaarders = stagiair-gerechtsdeurwaarders

P. 5

0

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 51: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Aantal per gerechtelijk arrondissement

1615

5395 12224763

57100

2136

5870

2028

617

2167

LUXEMBURG

NAMEN

HENEGOUWENLUIK

LIMBURGLEUVEN

ANTWERPEN

WEST-VLAANDEREN

OOST-VLAANDEREN

BRUSSEL

WAALS-BRABANT

Kleurenlegende = gerechtsdeurwaarders = kandidaat-gerechtsdeurwaarders

Gerechtelijk arrondissement

Aantal inwoners (2018)

Aantalgdw’s

Aantal kandidaat-gdw’s

Antwerpen 1.847.486 100 57

Brussel 1.830.860 95 53

Eupen 76.920 2 6

Henegouwen 1.341.645 70 58

Leuven 506.355 22 12

Limburg 870.880 36 21

Luik 1.014.969 67 21

Luxemburg 283.227 17 6

Namen 493.073 28 20

Oost-Vlaanderen 1.505.053 63 47

Waals-Brabant 401.106 15 16

West-Vlaanderen 1.191.059 48 31

3148

62

EUPEN

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 51

Page 52: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

SOCIAAL-ECONOMISCHE BAROMETER

Cijfers van Statbel

Bevolkingscijfer - armoederisico

Materiële depravatie in 2018 Percentage van de personen die in een huishouden leven dat zich om financiële redenen niet kan veroorloven om :

Totaal

Rekeningen op tijd te betalen (huur, water, elektriciteit, enz.) 6,20 %

Een week vakantie per jaar te nemen buitenshuis 23,20 %

Minstens om de twee dagen vlees, kip, vis of een vegetarisch alternatief te eten 5,20 %

Een onverwachte uitgave te doen 24,10 %

Een telefoon te bezitten 0,20 %

Een kleurentelevisie te bezitten 0,70 %

Een wasmachine te bezitten 1,10 %

Een persoonlijke wagen te bezitten 5,80 %

Het huis voldoende te verwarmen 5,20 %

% van personen die van ten minste 4 van de 9 voorgaande elementen gedepriveerd is en dus "in een toestand verkeert van ernstige materiële deprivatie"

4,90 %

Er bestaat een duidelijk onevenwicht tussen de verschillende elementen waaruit materiële deprivatie bestaat. De aankoop van een televisie of telefoon vormt amper een probleem, maar een onverwachte uitgave doen (van 1.100 euro) is een groot knelpunt voor 24 % van de bevolking. Ook bijna een kwart van de bevolking kan om financiële redenen niet jaarlijks één week op vakantie gaan. Enkele maandelijkse kosten zoals de huur en de energierekeningen vormen ook een probleem voor 6 % van de bevolking. Bovendien heeft 6 % van de Belgen problemen met de aankoop van een wagen en 5 % met de regelmatige consumptie van vlees, kip, vis of een vegetarisch alternatief.

P. 5

2

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 53: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Risico op armoede of sociale uitsluiting in 2018

Monetaire armoede (%)

Ernstige materiële deprivatie (%)

Totaal in België 16,40 % 4,90 %

Leeftijd

0-17 jaar 20,60 % 7,00 %

18-64 jaar 14,90 % 5,20 %

65 jaar en meer 16,70 % 1,70 %

Statuut hoofdactiviteit

Werkende 5,20 % 1,60 %

Werkloos 49,40 % 17,50 %

Pensioen/Brugpensioen 14,30 % 1,70 %

Inactief, andere 34,40 % 11,90 %

Geslacht

Man 15,60 % 4,50 %

Vrouw 17,20 % 5,30 %

Soort huishouden

1 persoon 23,80 % 9,20 %

2 volwassenen < 65 jaar zonder kinderen 8,90 % 3,50 %

2 volwassenen, minstens 1 > 65 jaar, zonder kinderen

15,70 % 0,60 %

Overig huishouden zonder kinderen 4,50 % 1,50 %

Alleenstaande ouder met 1 of meerdere kind(eren)

41,30 % 16,80 %

2 volwassenen met 1 kind 12,00 % 2,50 %

2 volwassenen met 2 kinderen 9,80 % 3,40 %

2 volwassenen met 3 kinderen of meer 25,00 % 5,50 %

Overig huishouden met kind(eren) 13,90 % 5,80 %

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 53

Page 54: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Cijfers ontvangen van de FOD Financiën - patrimoniumdocumentatie

Cijfers ontvangen van de FOD Financiën - patrimoniumdocumentatie

Rechten op geschriften

Artikels 6 (50 €) & 7 (7,50 €) uit het Wetboek diverse rechten en taksen

Artikel 11 uit het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten (verhoging van 25 € naar 50 € vanaf 1/7/2013)

Registratierechten

1299

3450

1288

4750

1482

9175

2218

5500

2331

4283

,76

2193

1179

,65

1949

7834

,79

1772

9883

,27

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

77522 84116 7986569359

239067,5

61372 6207050703,5

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

P. 5

4

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 55: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Cijfers ontvangen van de FOD Financiën

Penale boetes

3877

2400

0

3824

2100

0

4308

1200

0

4456

8000

0

4495

6000

0

4573

7500

0

4659

9463

0

5417

1372

0

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 55

Page 56: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Aantal akten ingeschreven in het repertorium der gerechtsdeurwaarders in 2018

Cijfers ontvangen van de FOD Financiën - patrimoniumdocumentatie

176821

58817

198520

76958

32943

188664

133153

63612

271708

6549

334717

261686

West-Vlaanderen

Waals-Brabant

Oost-Vlaanderen

Namen

Luxemburg

Luik

Limburg

Leuven

Henegouwen

Eupen

Brussel

Antwerpen

9559341064422

885319833792

661352 636837 622030 635639

428085 391082 414195334717

2015 2016 2017 2018

Vlaanderen Wallonië Brussel

Totaal aantal akten in 2018: 1.804.148

P. 5

6

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 57: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Directe beslatingen & BTW

Jaar DB BTW Totaal

2011 163.062.165,00 € 167.350.001,00 € 330.412.166,00 €

2012 149.971.916,96 € 101.239.569,09 € 251.211.485,90 €

2013 163.664.390,74 € 185.203.518,99 € 348.867.909,73 €

2014 167.464.362,00 € 196.106.161,00 € 363.570.523,00 €

2015 132.128.710,00 € 179.182.208,00 € 311.310.918,00 €

2016 129.443.163,00 € 113.819.505,17 € 243.262.668,17 €

2017 137.140.225,00 € 117.002.540,00 € 254.142.765,00 €

2018 159.502.160,00 € 105.128.037,00 € 264.630.197,00 €

In deze totalen zijn enkel de betalingen begrepen die door de belastingsplichtigen gedaan werden in handen van de gerechtsdeurwaarder en door deze laatste werden overgemaakt aan de Administratie en in hun IC/PC-systeem geboekt zijn.

Aantal akten met betrekking tot directe belastingen en BTW

258264

216499 220003

184503 184383171755 161942

5307433859

7316957802

2699656015 53164

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

aantal akten met betrekking tot directe belastingen

aantal akten met betrekking tot btw

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 57

Page 58: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Aantal protestakten*

39543601 3545

40063619

33393023

2702

2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

* Een protestakte is een officiële vaststelling van de niet-betaling van een handelswissel door een gerechtsdeurwaarder. Indien de schuldenaar niet tijdig betaalt, wordt het protest gepubliceerd bij de griffie van de handelsrechtbank.

Aantal startende ondernemingen

7399

5

7050

1

9353

1

8305

1

9392

4

9585

2

9653

6

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Cijfers van Statbel

P. 5

8

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 59: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Aantal faillissementen per regio

Cijfers van Statbel

4918 49085356

57425285

4769 4760 46884415

19152348 2263

26522203 2142

1954

2639

303327372968 2968

3346 32482851

2456 2641

2430

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Vlaams Gewest Brussels Hoofdstedelijk Gewest Waals Gewest

Aantal faillissementen in België

9570

1022

4

1058

7

1174

0

1073

6

9762

9170

9968

9878

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Cijfers van Statbel

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 59

Page 60: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

CROS

Hieronder vindt u een update van de cijfers en statistieken m.b.t. de invordering van onbetwiste geldschulden. U zal merken dat de beoogde efficiëntiewinst, voor invorderingen van geldschulden en de ontlasting van de ondernemingsrechtbanken met dossiers die niet tot hun kerntaken behoren, worden bereikt.

In 2018 werden er 28.181 dossiers aangemaakt in het Centraal Register voor Onbetwiste Schulden (CROS).

De administratieve procedure blijkt ook enkel gebruikt te worden voor die vorderingen waarvoor ze werd bedoeld: onbetwiste geldvorderingen. In slechts 342 van de 28181 dossiers, zijnde 1,2 % van het totaal, werd de procedure gestopt omdat er een betwisting werd geregistreerd. Dat is een verwaarloosbaar klein aantal.

In 43 % van de dossiers wordt een oplossing gevonden (volledige betaling of een afbetalingsplan) in de weken nadat de gerechtsdeurwaarder de opdracht ontvangt: 14 % uiterlijk op de dag van de betekening van de aanmaning tot betalen en 29 % in de dagen en weken die volgen na de betekening. Hieruit blijkt de meerwaarde van het ter plaatse gaan van de gerechtsdeurwaarder, die de schuldenaar informeert en die, meer algemeen, ten dienste staat van het algemeen belang in plaats van persoonlijke belangen en altijd streeft naar een minnelijke oplossing.

Wanneer de schuldenaar niet reageert, kan een proces-verbaal van niet-betwisting worden opgesteld. Voor de aangegeven periode gebeurde dit 15.844 keer. Op 28.181 dossiers is dat slechts 56 %. De kosten voor de opmaak van deze uitvoerbare titel zijn, ter herinnering, beperkt (geen registratierechten, geen rechtsplegingsvergoeding, enz.).

Samengevat, dankzij de vroegtijdige en actieve tussenkomst van de gerechtsdeurwaarder, wordt in een op twee dossiers een akkoord tussen partijen gevonden binnen de zes weken, en dus nog voor de uitvoerbare fase. Dit betekent een snellere cashflow voor de ondernemingen (schuldeisers) en een aanzienlijke besparing van nutteloze bijkomende kosten en procedures voor de debiteurs (gaande om zowel de klassieke gerechtelijke procedure als de uitvoering van een PV van niet-betwisting).

P. 6

0

JAAR

VERS

LAG

NAT

ION

ALE

KAM

ER /

DE

GER

ECH

TSD

EURW

AARD

ERS

IN C

IJFE

RS

Page 61: 201 jaarverslag - gdwantw.comgdwantw.com/information/Jaarverslag nationale kamer 2018.pdf · voor iedereen, schuldeiser en schuldenaar, toegankelijk te maken. Met succes. “Logisch”,

Aantal opgestarte dossiers in 2018

Regeling van dossiers in 2018

Snelheid waaraan een dossier geregeld wordt na de opstart ervan

2612

21867

3702

Brussel Vlaanderen Wallonië

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21+

Week

3821

342409

780715802

Geregeld op aanmaning Betwistingen Afbetal ingsplan

Geregeld na aanmaning Titel

DE G

ERECHTSD

EURW

AARDERS IN

CIJFERS / JAARVERSLAG N

ATION

ALE KAMER

P. 61