59
Staatsarchiv Graubünden A Sp III/13v Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor (1873-1939) I. Urkunden II. Akten der Familie Steinhauser, Sagogn III. Sagogn, Verschiedenes IV. Andere Familien V. Akten aus Waltensburg VI. Verschiedenes VII. Familie Tuor, Rabius VIII. Bücher I. Bearbeitet von Josef Ackermann II. VIII. Bearbeitet von Flurina Andriuet (Im STAR erfasst) Chur 2006

Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

Staatsarchiv Graubünden A Sp III/13v

Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

(1873-1939)

I. Urkunden

II. Akten der Familie Steinhauser, Sagogn

III. Sagogn, Verschiedenes

IV. Andere Familien

V. Akten aus Waltensburg

VI. Verschiedenes

VII. Familie Tuor, Rabius

VIII. Bücher

I. Bearbeitet von Josef Ackermann

II. – VIII. Bearbeitet von Flurina Andriuet

(Im STAR erfasst)

Chur 2006

Page 2: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

I

Inhaltsübersicht Nachlass Aluis Teofil Tuor (1873-1939)

I. Urkunden A Sp III/13v Nr. 1-13

II. Akten von Familie Steinhauser, Sagogn A Sp III/13v Nr. 14-66

Jodocus Liberat Steinhauser (1747-1827), Pfarrer, Dekan A Sp III/13v Nr. 14-28

Johann Rudolf Steinhauser (1762-), Landammann A Sp III/13v Nr. 29

Maria Togni-Steinhauser A Sp III/13v Nr. 1-13

Christian Jodocus Steinhauser (1786-1863),

Hauptmann in holländischen Diensten A Sp III/13v Nr. 31-41

Julius Liberat Steinhauser (1793-1879),

Landammann und Grossrat A Sp III/13v Nr. 42-50

Maria Julia Steinhauser (um 1818) A Sp III/13v Nr. 51

Johann Anton Steinhauser (1840-1915),

National- und Regierungsrat A Sp III/13v Nr. 52-66

Schulhefte A Sp III/13v Nr. 52

Presseinjurie zwischen Kreispräsident G. G.

Cajacob von Sumvitg, Kläger und Appellat, und

Prof. Placidus Condrau von Disentis A Sp III/13v Nr. 53

Gesellschafts-Buchdruckerei in Ilanz

(Vollmar und Manetsch) A Sp III/13v Nr. 54

Streitsache Christ Fideli Cavelti und Gegner betreffend

ein Gatter auf dem Friedhof Sagogn A Sp III/13v Nr. 57

Page 3: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

II

Liquidation und Teilung des grossen Zehnten in Degen

unter den Interessierten A Sp III/13v Nr. 58

Loskauf des ewigen Zinses von Luven A Sp III/13v Nr. 59

III. Sagogn, Verschiedenes A Sp III/13v Nr. 67-70a

IV. Andere Familien A Sp III/13v Nr. 71-150

Latour A Sp III/13v Nr. 71-89

Briefe an Landrichter Alois de Latour (1815-1875) A Sp III/13v Nr. 74-87

Castelli A Sp III/13v Nr. 90-100

De Mont von Löwenberg A Sp III/13v Nr. 101-123

50 Briefe von Brigadegeneral Joseph Laurent

Demont adressiert an seine Verwantschaft

de Mont, 1798-1817 A Sp III/13v Nr. 121

42 Briefe von Johann Paul Anton von Thurn und

Valsassina († 1811), Domkapitular und Domkustos

von Konstanz, an seine Cousine Baronin Emilie

de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg A Sp III/13v Nr. 122

Andreoli, Disentis A Sp III/13v Nr. 124-130

Arpagaus, Cumbel A Sp III/13v Nr. 131-132

Avanzini A Sp III/13v Nr. 133-134

Martin Anton Caderas (1745-1815), Ladir A Sp III/13v Nr. 135-138

Page 4: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

III

Caduff, Schlans A Sp III/13v Nr. 139-142

Martin Anton Casanova (1869-1939), Vrin A Sp III/13v Nr. 143-145

Riedi, Obersaxen A Sp III/13v Nr. 146

Solèr, Lumbrein A Sp III/13v Nr. 147-149

Toggenburg A Sp III/13v Nr. 150

V. Akten aus Waltensburg A Sp III/13v Nr. 151-157

VI. Verschiedenes A Sp III/13v Nr. 158-197b

VII. Familie Tuor, Rabius A Sp III/13v Nr. 198-217

Gion Gieri Tuor A Sp III/13v Nr. 198

Alfons Tuor (1871-1904) A Sp III/13v Nr. 199-207

Aluis Teofil Tuor (1873-1939) A Sp III/13v Nr. 208-217

Neun Briefe an Dr. med. Aluis Tuor A Sp III/13v Nr. 209

VIII. Bücher A Sp III/13v Nr. 218-243

Page 5: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

1

I. URKUNDEN

1516, Februar 16. A Sp III/13v Nr. 1

Risch Christoffel u. a. erhalten von Wolf von Capol Güter in Luven zu ewigem Erblehen.

Risch Christoffel (Christofel), Martin Bernard und Stefan (Steffan) de Vella (Willa) erhalten von Wolf

(Wolff) von Capol (Capoll), Vogt zu Maienfeld, und dessen Ehefrau Anna von Lombris die Güter in

Luven (Luffis), die Anna von Lombris von ihrem Vater geerbt hat, zu ewigem Erblehen, nämlich:

1) Risch Christoffel: • zwei Mal Acker zu Pedruns, die unten an Valendaser (Vallendaser) Gut, oben

an das Gut des John Anthoni stösst, • eine Juchart Acker Ora Valar, der oben und unten an Güter des

Martin Bernard stösst, • eine Soldada Ora Davos, die ganze Palieu de Vinadig, stösst unten an das Gut

der Schuler, oben an das Gut der Erben des Duff Donau, • eine halbe Juchart Acker Ora Curtganatsch

(Gurnatsch), stösst oben an das Widem, • einen halben Acker zu Mastans, stösst unten an das Gut der

Erben des Joos Schuler, oben an das Gut der Erben des Stoffel Schuler, • 1½ Mal Acker Sur

Ralson(?), stösst unten an das Gut der Erben der Frau Christina, • ein Mal Acker zu Mastans, stösst

unten an die Weide, oben an das Gut der Frau des Tschamun Camenisch, • 1½ Soldada Wiese Ora

Pigeinas (Piganaus), stösst an den Weg, • 1½ Soldada zu Plumarscha (Palieu Martscha), stösst an das

Gut der Erben des Duff Donau, • ein Caral Wiesen Si Saulzas (Salzas), stösst oben an das Gut der

Erben des Flori Donau (Dunau).

2) Martin Bernard: • eine Juchart Ora Vagonias, stösst unten an den Weg, oben an das Gut der Erben

des Christofel John Anthoni, • zwei Mal Acker Ora Quadratscha, stösst unten an das Gut der Erben der

Frau Christina, • 1½ Mal Si Ruuanen, stösst unten an des Heiligen Gut • ein Mal zu Curschellas

(Gurtschilles), stösst oben an das Gut der Erben des Dusch, unten an das Gut der Erben des Lorenz

Calleiten, • ein Mal zu Quadretta, stösst oben an das Gut der Erben der Frau Christina, unten an

Valendaser (Vallendanser) Gut, • 1½ Juchart Acker in Strada, stösst unten an den Weg, oben an

Auusten Gut, • 1½ Soldada Wiesen Ora Quadratscha, stösst oben an den Weg, • ein Caral Wiesen zu

Sasolas (Zazeles), stösst unten an das Gut der Erben der Frau Christina, • ein Caral Si Vermans (ev.

heute Farmarins), stösst unten an das Gut der Frau des Lutta, • zwei Caral Ora Liong, stösst an das Gut

der Erben des Stofel Schuler, • ein Caral Grumaglia, stösst an das Gut der Erben des Caspar da Vella

(Villa) und des Steffen da Vella (Villa).

3) Stefan (Steffen) da Vella (Villa): • eine Juchart Acker in Strada, stösst oben an den Weg und an das

Gut des John Tscheller, • 1½ Mal La Foppa Padanaus, stösst unten an Auusten Gut, • 1½ Mal Acker

La Spinas, stösst oben an das Widem, • zwei Mal Acker Ora Figron, stösst oben an das Gut des John

Lutta, • ein Mal Figron sura, stösst oben an das Gut des Martin Bernard, • 1½ Mal Vi Masteiras, stösst

oben an das Widem, • eine Soldada Wiesen Ora Lureins (Lorens), stösst oben an den Weg, • zwei

Caral Si Grungs, stösst oben an das Widem, • ein Caral Si Paliu (Palieu) dalla mar, stösst oben an die

Allmend, • ein Caral Denter las Crestas, stösst oben an das Gut der Kinder des John Tschamunen,

Page 6: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

2

Risch Christoffel erbringt folgende Zinsleistungen: 19½ Viertel Gerstenkorn, zwei Landgulden und

fünf Plappart Bargeld, 3½ Quartana Erbsen, Martin Bernard: 18 Viertel Gerstenkorn und drei

Quartana … Geld 27 Plappart, 3½ Quartana Erbsen, Stefan (Steffan) da Vella (Villa): 18 Viertel und

drei Quartana Gerstenkorn, 27 Plappart Geld, fünf Plappart " Mahls" und zwei Landgulden, drei

Quartana Erbsen.

Der Geldzins in Bündner Währung und der in Erbsen zu liefernde Zins sind am St. Florinstag und der

Kornzins am St. Andreastag zu entrichten. Wenn der Zins nicht fristgerecht übergeben wird, wird er

verdoppelt und nach dem in der Gruob geltenden Recht eingezogen.

Abschrift Papier. – In deutscher Sprache.

1517, Dezember 21. A Sp III/13v Nr. 2

Morezi da Camenisch erhält von Wolf von Capol in Luven gelegene Güter als Erblehen.

Morezi da Camenisch von Luven (Luffen) erhält von Wolf (Wolff) von Capol und dessen Ehefrau

Anna von Lumbris folgende in Luven (Lufis) gelegene Güter zu Erblehen:

• sieben Mal Acker Ora Pleunca (Plounga), stösst abwärts an die Gassen und aufwärts in Quadrascha

Gut, das John Loreng jetzt inne hat, einwärts gegen das Dorf an das Gut des Steffan Camenisch und

unten an andere Güter sowie auswärts an das Gut der Erben des Dusch, • zwei Mal Acker, in Massars

(ev. heute Maseras) mit der Plaunga, die daran liegt, stösst abwärts an das Gut des Steffan Christofel,

aufwärts an das Gut des Steffan Dunau und einwärts an Plaunga beualonga und morgenhalb an das

Gut des Christofel de Cantieni,• zwei Caral Wiesen Davos Cons (Gons), stösst aufwärts an des

Heiligen Gut, abwärts an das Gut des Steffan Christofel, • ein Caral Wiesen Sasolas (Sassolas), stösst

abwärts an das Gut des John de Vella (Willa) Gut, aufwärts an das Gut der Erben des Dusch,

• eineinhalb Soldada Wiesen Salieu Marcha Gazerod, stösst abwärts an das Gut des Tomas von Brigel

und aufwärts an das Gut des Loreng Christoffel, • ein " Stückli" zu la Saus, stösst abwärts an das Gut

des Steffen de Vella (Willa), • die Hälfte eines Hauses, eines Hofes, einer Hofstatt und eines Stadels

mit allem, was dazu gehört, halbs (?) stösst abwärts an Scallerer Gassen, einwärts an die Gassen gegen

die Brunnen und aufwärts an die Hofstatt des Janett und an die Hofstatt von Peter Koch und hintenan

gegen die Bulchen Gassen, • der vierte Teil des Zehnten halb mit Hanf und Flachs und allem

Dazugehörigen • zwei Kuhalpen auf Mundaun (Mundauen) "in der unter Hütten" mit allen Rechten

usw.

Der Käufer hat einen jährlichen Zins in Gerstenkorn im Wert von vier Schillingen sowie vier

Landgulden Zins an barem Geld zu entrichten. Der Zins ist zu Jahresbeginn auszurichten und

verdoppelt sich bei dessen Ausbleiben. Weiter hat der Käufer einen Betrag von hundert Landgulden zu

entrichten.

Page 7: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

3

Abschrift Papier. – in deutscher Sprache.

1523 – 1549. A Sp III/13v Nr. 3

Statuten des Grauen Bundes.

Or. Pg./Pp. ca. 18/28 cm. – In deutscher Sprache. – 28 Seiten, davon 3 Seiten unbeschrieben, geheftet.

1544, Oktober 6., Trun. A Sp III/13v Nr. 4

Urteil des Landrichters des Grauen Bundes betreffend Weiderechten in Schluein.

Urteil des Landrichters des Grauen Bundes, Martin von Cabalzar aus dem Lugnez (Lugnitz), im

Streitfall zwischen der Gemeinde Schluein (Schlewis) einerseits und Hans Thomasch, Schluein,

andererseits, betreffend Weiderechte. Hans Thomasch wird in Bestätigung eines bereits früher in

dieser Angelegenheit in Laax ergangenen Urteils das Recht zugesprochen, von seinem oberhalb des

Dorfes Schluein gelegenen Gut trotz der damit verbundenen Einschränkung der Herbstbeweidung

Emd – allerdings vor Anfang September – einzubringen. Die Gemeinde Schluein ist vertreten durch

ihren Ammann Blasch Balzer mit seinem Fürsprecher, dem früheren Landrichter Gaudenz von

Lumbrein (Lumbrins) von Disentis (Tisentis), Fürsprecher von Hans Tomasch ist der frühere

Landrichter Hans Monthanier, unterstützt von Jacob Pitschnutt, dem früheren Ammann von Ilanz.

Or. Pg. ca. 34.3–34.8 cm/25.8–26.5 (Umbug ca. 4.5 cm). – In deutscher Sprache. – Siegel des Grauen Bundes an

Pergamentstreifen eingehängt. – Rückvermerk: Ain urtail brieff entzwischen der gmeind zu Schlewis und Jan

Thomaschen etc.

1552. A Sp III/13v Nr. 5

Verkauf eines Zinses ab einem Gut in Falera.

Jacum Gapatt (Capatt), wohnhaft in Falera, verkauft Rudolph Heÿm (Heim), Bürger von Ilanz, einen

Zins von anderthalb Rheinischen Gulden ab einem in Falera gelegenen Gut, nämlich einem Acker in

Ara Plattas mit der Fläche von einer Juchart, der im Osten an ein anderes Gut des Verkäufers, im

Süden an das Gut des Jan dell Jöri, im Westen an das Gut der Menga Casura und im Norden an das

Gut des Jan Tschupf (Tschupp) anstösst sowie einer bei Saulsas gelegenen Wiese, die im Osten an das

Gut des Jan dell Hans, im Süden an das Gut des Loring dell Gylli, im Westen an das Gut des Anton da

Ganthyeni (Cantieni) und im Norden an das Gut des Stoffel Padrun angrenzt, für die Summe von 30

Rheinischen Gulden, wobei für einen Gulden 15 Batzen gerechnet wird. Für den Fall, dass der jeweils

am Andreastag fällige Zins nicht entrichtet wird, soll der Betrag "zu Schulden kommen". Der Vertrag

Page 8: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

4

sieht vor, dass bei Rückzahlung der "Hauptsumme" durch den Verkäufer dieser das Pfand auslösen

kann.

Or. Pg. 32.3–33.4/23–23.5 cm. – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Ilanz und in der Gruob an

Pergamentstreifen eingehängt. – Siegler: Jan Durytsch (Durisch) von Rygein (Riein), derzeit Landammann von

Ilanz und in der Gruob,. – Rückvermerk: Fellers. Jacum Gabatt 1 ½ Gulden Zins uff Sant Andris Tag. –

Bestätigung von G. Willy, von Jeri Petter Cabrin, Schreiber, die Summe von 50 Gulden empfangen zu haben,

Ilanz, 31. Oktober 1772.

1564, November 29. A Sp III/13v Nr. 6

Verkauf eines Zinses ab einem Gut in Barnagia in der Gemeinde St. Martin.

Peter, der "alt Petter", auf Barnagia (Parnagia, dt. Mariaga, Gem. St. Martin, Lugnez) verkauft mit

"willen und rath" des Vogtes Jan Thomatsch, dem Ballun, Sohn des verstorbenen Loring Bernhart von

Thertznaus (Tersnaus), auf Wiederkauf einen Zins von einem Rheinischen Gulden, wobei für einen

Gulden 60 Kreuzer Churer bzw. Landeswährung gerechnet wird, ab einem Gut in Barnagla, unter dem

oberen Haus, aufwärts an das erwähnte Haus anstossend, für die Summe von 20 Rheinischen Gulden.

Der Vertrag sieht vor, dass bei Rückzahlung des "Hauptgutes" durch den Verkäufer dieser das Pfand

auslösen kann.

Or. Pg. 27–27.8/18–19 cm. – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Lugnez an Pergamentstreifen fehlt,

war eingehängt. – Siegler: Hans von Mont, Landammann im Lugnez. – Rückvermerk: Ballun Loringen Bernhart

zins brief.

1570, April 16., Vella. A Sp III/13v Nr. 7

Spruchbrief des Richters Balzer Tschieng Krusch.

Spruchbrief des Balzer Tschieng Krusch, Richter, im Namen des Hans von Mont (Mundt/Mondt),

derzeit Landammann im Lugnez (Lugniz), in einer Streitsache zwischen den Nachbarn zu Morissen

(Marissen), vertreten durch (Junker) Benedikt (Bannadicht) von Capaul (Kapaul) einerseits und den

Sieben Höfen zu Surcuolm andererseits betreffend das Freien der Güter, Äcker und Wiesen auf dem

inneren und äusseren Berg zur Frühlingszeit, wie es die Nachbarn von Morissen verlangen, wogegen

die Nachbarn von Surcuolm (Sur Gulm) den Standpunkt vertreten, dass die Nachbarn von Morissen

ohne Wissen und Willen der Nachbarn von Surcuolm kein Recht hätten, die Wiesen auf dem inneren

Berg zu freien. Das Gericht entscheidet, dass beide Parteien mit ihrem Vieh in der vorgenannten

Wiese auf dem inneren Berg weiden, nutzen und nieβen sollen nach altem Herkommen und Rechte

einer jeden Partei.

Or. Pg. 31.7–33.2/29.7–30 cm (seitlich beschnitten). – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Lugnez

fehlt. – Siegler: Balthasar Tschieng Krusch, Richter. – Rückvermerk (19. Jh.): Zechenten von Igels betreffend. –

Page 9: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

5

Kopie im Kopialbuch der Gemeinde Surcuolm, Nr. 7. – Regest im Urkundenverzeichnis des Gemeindearchivs

Surcuolm (Neukirch), Nr. 8.

1572, Dezember 21./26. – 27. A Sp III/13v Nr. 8

Verkauf des Rechts, auf dem Gebiet von Falera einen Wassergraben zu errichten.

Die Gebrüder Jan und Clau dil Piader, gebürtig und wohnhaft in Falera, verkaufen Jakob Schamun,

Tomasch Tsching Tomasch und Jöri Thieni, alle gebürtig und wohnhaft in Schluein, das Recht durch

ihre auf dem Gebiet der Gemeinde Falera liegende Gadenstatt bzw. ihr Gut genannt Prau da Wall,

einen Wassergraben zu führen. Der Graben soll vom Bach bis zum Gut der Tochter des Pietten

angelegt werden. Es wird weiter vereinbart, ein Drittel des Wassers dem Gut Prau da Puw und zwei

Drittel der auf dem Gebiet der Gemeinde Schluein gelegenen Halde zuzuführen. Als Verkaufssumme

werden sechs Rheinische Gulden vereinbart, wobei für einen Gulden 15 Batzen gerechnet werden.

Or. Pg. 30.5–32/26.3–27.8 cm (ohne Umbug). – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Ilanz und in der

Gruob an Pergamentstreifen eingehängt. – Siegler: Lutzi Cawyetzel (Caviezel), derzeit Landammann in Ilanz

und in der Gruob. – Rückvermerk: Jan dil Peder, Clau dil Peder verkaufen Jacob Schamun, Tomasch Tsching

Tomasch und Jöri Thieni Kheuffer umb ein Wassergraben, gehört den Keufferen 1572.

1597, März 17., Ilanz. A Sp III/13v Nr. 9

Verkauf einer Gadenstatt und einer Bergwiese in Falera.

Benedikt (Banadeg) Jörimann (Jöromaun), Bürger von Falera und dort wohnhaft, verkauft dem

Meister Anton (Antheni/y) Caminada (Caminader), Bürger von Ilanz und dort wohnhaft, für 450

Gulden in Landeswährung seine Gadenstatt und seine Ravinauls (Ruwynaus) genannte Bergwiese,

welche auf allen Seiten an die Allmend anstösst und auf dem Gebiet von Falera gelegen ist.

Or. Pg. 29.4–29.8/16.4–17.1 cm (ohne Umbug). – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Ilanz und in der

Gruob an Pergamentstreifen eingehängt. – Siegler: Thomas von Casaulta, Landammann von Ilanz und in der

Gruob.

1598, Januar 1., Schluein. A Sp III/13v Nr. 10

Anerkennung der Schuld eines Zinses ab einer auf dem Schlueinerberg gelegenen Wiese.

Thomasch Matias Durisch, wohnhaft in Ladir, erklärt, dem Kasper Jan Thomasch von Schluein

jährlich 20 Batzen Zins ab einer auf dem Schlueinerberg gelegenen Wiese, genannt Schallas

(Schalles), schuldig zu sein. An die Wiese stossen an: im Osten das Grundstück des Kasper Jan

Thomasch, im Süden die Allmend von Schluein und im Westen die Palliu da Sagetz. Bei

ausbleibendem Zins soll das Unterpfand in den Besitz des Kasper Jan Thomasch übergehen. Von den

Page 10: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

6

20 Batzen Zins kommen 50 Kreuzer den Nachbarn von Schluein zu. Dem Zinsschuldner wird das

Recht zugeschrieben, sich bei fristgerechter Zahlung von 20 Gulden von der Zinsschuld loszukaufen.

Or. Pg. 34/16.5–17.5 cm (ohne Umbug). – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Schluein an

Pergamentstreifen fehlt, war eingehängt. – Siegler: Christ Martin, derzeit Ammann zu Schluein. – Rückvermerk:

Kaspar Jan Thomasch 20 bz Zins.

1625, September 29. A Sp III/13v Nr. 11

Verkauf von zwei Mal Acker, Pardy genannt.

Rysch Jan Donauw (Donau), wohnhaft in Castrisch, verkauft als Vogt der in Castrisch wohnhaften

Kinder des verstorbenen Marthi Baschli dem Junker Jon von Castelberg, wohnhaft in Castrisch, zwei

Mal Acker Pardy genannt, welcher im Osten an das Gut des Jan Donau, im Süden an das Gut des

Rysch, im Westen an das Gut des Junkers Benedikt von Castelberg und im Norden an den Weg oder

den Gatter angrenzt, sowie einen Acker mit der Fläche von einer Juchart, Padrus genannt, welcher im

Osten an den Weg, im Süden an das Gut des Christ Lutzy, im Westen an das Gut des Käufers und im

Norden an das Gut des Rysch Maschutten angrenzt. Sodann setzt der Verkäufer den Käufer in das

Vogteigut ein, umfassend vier Mal Acker ob dem Weg, welcher im Osten an den Bach, im Süden an

das Gut des Junkers Benedikt von Castelberg, im Westen an das Bächli und im Norden an einen Weg

angrenzt.

Nachtrag vom Mai 1764: Landschreiber Christian Heinz, vertreten durch den Landrichter und Vicari

Christoffel de Gabriel, hat unter Beizug der vorliegenden Urkunde eine Klage betreffend die

Bewässerung des Gutes Pardi geführt. Das Urteil anerkennt, dass das Gut mit einem

Bewässerungsrecht bzw. -vorrecht ausgestattet ist.

Or. Pg. 62–62.5/16.5–17cm (ohne Umbug). – In deutscher Sprache. – Siegel der Gemeinde Ilanz und in der

Gruob an Pergamentstreifen fehlt, war eingehängt. – Rückvermerk: Kaufbrieff Marthi und Baschli ut intus. –

Der Nachtrag wurde vom Landschreiber Marti Buchli geschrieben.

1660, Oktober 23./30., Ilanz. A Sp III/13v Nr. 12

Bestellbrief an Jörg von Capol als Podestat von Plurs durch den Bundstag der Drei Bünde.

Der zu Ilanz versammelte Bundstag der Drei Bünde stellt dem von der Talschaft Lugnez

vorgeschlagenen Jörg von Capol (Georg Capaul von Schluein) den Bestellbrief als Podestat von Plurs

aus. Für die vom Juni 1661 bis zum Juni 1663 dauernde Amtstätigkeit ist ein Entgelt von 400 Gulden

festgesetzt worden.

Or. Pg. ca. 60/28 cm (Umbug ca. 7 cm). – In deutscher Sprache. – Siegel des Grauen (Oberen) Bundes in

Holzkapsel an Seidenbändern eingehängt.– . – Rückvermerk: Plurs. – Geschrieben von Johannes Bartholomeus

von Montalta, Landschreiber des Grauen Bundes.

Page 11: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

7

1663, Juni 10., Roncaglia di Piuro. A Sp III/13v Nr. 13

Annerkennungsurkunde für Georg Capaul von Schluein, Podestat in Plurs 1661-1663.

Von den Behörden von Plurs ausgestellte Anerkennungsurkunde für Georg Capaul von Schluein, in

dem diesem bescheinigt wird, sein von 1661 bis 1663 ausgeübtes Amt als Podestat in Plurs zur

Zufriedenheit erfüllt zu haben.

Or. Pg. 56.2–56.9/30–30.5 cm. – In italienischer Sprache. – Siegel in Metallkapsel an schwarzen und grauen

Seidenbändern eingehängt. – Zierrahmen auf Pg. mit dem Wappen der Familie Capaul rechts, einem Medaillon

mit der Darstellung eines Mannes mit Pfeil und Stab und den Initialen W (?) G(eorg) C(apaul) links, einer

verwischten Engelsfigur oben sowie mit Gestirn- und Blumenmotiven.

II. AKTEN

FAMILIE STEINHAUSER, SAGOGN

Jodocus Liberat Steinhauser (1747–1827), Pfarrer, Dekan

1659–1782. A Sp III/13v Nr. 14

Constitutiones venerabilis Capituli Supra-Sylvani compendiose extractae.

1757, Januar 1., Feldkirch. A Sp III/13v Nr. 14a

Rundschreiben der Congregatio Literatorum Veldkirchensis Beatissimae Virginis Mariae ab

Angelo salutatae suo Mariano Domino D. Sodali.

1772, August 9., Chur. A Sp III/13v Nr. 15

Johann Anton (Federspiel), Bischof von Chur, bestätigt, dass Jodocus Steinhauser von Sagogn

am genannten Tag zum Priester ordiniert worden ist.

1782, November 13., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 16

Quittung für 101 Gulden 15 Krützer, die Chrest Murscheg von Sagogn von Jodocus

Steinhauser, Pfarrer in Andiast, leihweise erhalten hat.

1788, Januar 21., Andiast. A Sp III/13v Nr. 17

Johann Chrest Murscheg von Sagogn bekennt, vom Statthalter Rest Giusep Wecker von

Andiast 300 Gulden leihweise erhalten zu haben. Die Summe wurde Dr. Steinhauser

zurückerstattet.

Page 12: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

8

1804, Februar 23., Rueun. A Sp III/13v Nr. 18

Quittung für 100 Gulden, die Chrest Murscheg von Sagogn von Jodocus (Giosch)

Steinhauser, Pfarrer in Rueun, leihweise erhalten hat.

1805, März 3., Rueun. A Sp III/13v Nr. 19

Schuldschein über 251 Gulden. Gläubiger: Jodocus (Giosch) Steinhauser, Schuldner: Gion

Rudolf Steinhauser.

1816, November 26., Morissen. A Sp III/13v Nr. 20

Betrifft eine Schuld, deren Betrag nicht genannt wird. Gläubiger: Kammerer Jodocus

Steinhauser, Schuldner: Flurin Monthalta.

1817, Juni 26., Rueun. A Sp III/13v Nr. 21

Schuldschein Marti Barclamiu Valaulta und Albert Barth. Cadelbert. Betrag 45 Gulden und

29 Kreutzer.

1817/18. A Sp III/13v Nr. 22

Quen de cumpar Marti fravi. Unterschrift: Steinhauser, Decan.

1819, August 27., Rueun. A Sp III/13v Nr. 23

Bürgschaft von Pfarrer Jodocus Steinhauser zu Gunsten seines Bruders Johann Rudolf

Steinhauser über die Summe von 2150 Gulden.

1825, Dezember 20., Pigniu/Panix. A Sp III/13v Nr. 24

Brief von Pfarrer Adelbert de Rungs in Panix an Dekan Jodocus Steinhauser.

Um 1800. A Sp III/13v Nr. 25

Dialog zwischen Kanonikus Dr. theol. Jakob Cabalzar, Pfarrer in Falera 1763–1806, und

Zeno Fidel Camenisch, Pfarrer in Ladir 1794–1809 über Dekan Steinhauser.

Ohne Datum. A Sp III/13v Nr. 26

Rechnungsnotizen.

Page 13: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

9

A Sp III/13v Nr. 27

Predica quaresimale. Memento homo qui pulveris est in pulverem reverteris.

1827 A Sp III/13v Nr. 28

Akten im Zusammenhang mit der Erbschaft von Dekan Jodocus Liberat Steinhauser,

gestorben am 26. August 1827.

Johann Rudolf Steinhauser (1762–), Landammann

1807, Juli 22., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 29

Kaufvertrag zwischen Gion Rudolf Steinhauser und seinem Schwager Andrea Proh von

Sondrio.

Maria Togni-Steinhauser

1812, April 2., Poschiavo. A Sp III/13v Nr. 30

Drei Aktenstücke von Maria Togni-Steinhauser in Sondrio, Tochter des Georg Wolfgang

Steinhauser, betreffend Güterverkauf.

Christian Jodocus Steinhauser (1786–1863), Hauptmann in holländischen Diensten

1808. A Sp III/13v Nr. 31

Handschriftliche Vorlage der Publikation von Christian Iodocus Steinhauser, Fundamentala

instrucziun en la aridmetica. Dau alla glisch puplica per itel e comoditad della guiventeigna

[sic!] grischuna. Cuera, Stamp. B. Otto.

1812–1816. A Sp III/13v Nr. 32

Journal per mei Christ Giosch Steinhauser faigs gl'onn 1812, entschiet igl Marz digl medem

onn.

Page 14: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

10

Um 1815–1820. A Sp III/13v Nr. 33

Heftchen verschiedenen Inhalts. Rechenaufgaben, Soldatenlieder, Briefentwürfe, Gedichte,

Notizen.

1823, Dezember 10., Antwerpen. A Sp III/13v Nr. 34

Korporal N. N. Tomaschet bekennt, von Leutnant Steinhauser die Summe von 40 franz.

francs als Darlehen erhalten zu haben, die er bei seiner Ankunft zu Hause dem Bruder des

Gläubigers zu erstatten verspricht.

1829. A Sp III/13v Nr. 35

Königlich Niederländisches Schweizer Regiment Nr. 31. Namentliches Verzeichnis der Herrn

Officiere, welche bei dem vorbenannten Regiment gedient haben, seit dessen Errichtung im

Jahr 1814, bis zur Auflösung den 31. December 1829. (Druckschrift)

1831, April 13., Den Haag. A Sp III/13v Nr. 36

Brief von N. N. Riedi an Hauptmann Christian Jodocus Steinhauser in Breda.

1832, Juni 19., Sanbeek. A Sp III/13v Nr. 37

Brief von einem Freund an Hauptmann Christian Jodocus Steinhauser in Eindhoven.

1837, Januar 8., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 38

Brief seines Vaters Johann Rudolf Steinhauser und seiner Schwester Julia C. Steinhauser an

Hauptmann Christian Jodocus Steinhauser in Bergen op Zoom.

1846–1855 A Sp III/13v Nr. 39

Akten des Schulrats der Gemeinde Sagogn katholischen Teils.

A Sp III/13v Nr. 40

Notizblätter von Hauptmann Christian Jodocus Steinhauser.

19. Jahrhundert A Sp III/13v Nr. 41

Fuorma digl dreg cha ven manaus denter la giuventetna.

Page 15: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

11

Julius Liberat Steinhauser (1793–1879), Landammann und Grossrat

1827, November 4., Sondrio. A Sp III/13v Nr. 42

Brief von Gion Rudolf Steinhauser an seinen Sohn Landammann Julius Liberat Steinhauser in

Sagogn.

1827, November 9., Sondrio. A Sp III/13v Nr. 43

Brief von Gion Rudolf Steinhauser an seinen Sohn Landammann Julius Liberat Steinhauser in

Sagogn.

1828, März 3., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 44

Brief von den Eltern an Landammann Julius Steinhauser in Schluein.

1828. A Sp III/13v Nr. 45

Notta dils capitals dil signur cusrin Domenic Rogante fundaj de trer en de mei Gielli

Steinhauser sin ilg onn 1828 a S. Martin.

1830, Dezember 27., Sondrio. A Sp III/13v Nr. 46

3 Akten des Tribunale Provinciale im Zusammenhang mit der Erbschaft der Catterina

Steinhauser, Ehefrau des Andrea Proh von Sondrio, gestorben am 15. Januar 1829 ohne ein

Testament hinterlassen zu haben.

1831, Mai 16., Chiavenna. A Sp III/13v Nr. 47

Brief von Domenico Roganti an Landammann Giulio Steinhauser in Schluein.

1831, August 20., Chur. A Sp III/13v Nr. 48

Brief von G. Caduff an seinen Vetter Landammann (Julius) Steinhauser in Schluein.

1838, April 12., Ilanz. A Sp III/13v Nr. 49

Erklärung der Mitglieder des Ausschusses vom Forst- und Strassenverein im bündnerischen

Oberland betreffend beleidigende Angriffe gegen diesen Verein.

Page 16: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

12

A Sp III/13v Nr. 50

Landammann Julius Steinhauser, Beschreibung des Sagenser-Kriegs: Chischun & Discriptiun

d'il Tumult a Ujarra d'ils de Sagoign d'il onn 1701.

Maria Julia Steinhauser (um 1818)

1818, Dezember 31. A Sp III/13v Nr. 51

Heft mit Notizen von Maria Julia Steinhauser.

Johann Anton Steinhauser (1840–1915), National- und Regierungsrat

A Sp III/13v Nr. 52

Schulhefte

Fünf Aufsatzhefte von Johann Anton Steinhauser, IV Klasse, Chur 1856/57.

Probe-Heft für die IV. Deutsch. Chur den 4. Februar 1857.

Probe-Heft für die IV. Religionsklasse (kath.), 1857.

Steinhauser, Trigonometrieheft, Classe IV.

Rechenheft. Von den Verhältnissen und Proportionen.

Probeheft betitelt: Das Geld ist ein guter Diener, aber ein böser Herr.

Heft betitelt: Die Freundschaft.

Heft betitelt: Die belohnte Gastfreundschaft.

Heft betitelt: Heimathsliebe.

Heft betitelt: Etwas über den Nutzen der Philosophie. Anton Steinhauser, Student der

Philosophie, Luzern 1860.

Rechenheft.

Heft betitelt: Sophocles, Oedipus rex. Julius Sgier?

Heft betitelt: Protagoras. Mit Notizen von Julius Sgier. 1841, Januar.

1863. A Sp III/13v Nr. 53

Gerichtsakten in Angelegenheit der Presseinjurie zwischen Kreispräsident G. G. Cajacob

von Sumvitg, Kläger und Appellat, und Prof. Placidus Condrau von Disentis, Beklagten

und Appellanten, betreffend Klage auf Genugtuung und Bussung des Verfassers resp. des

Redaktors wegen in den Nr. 26, 27 und 33 der vom Beklagten redigierten "Nova Gasetta

Page 17: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

13

Romontscha" Jahrgang 1862 enthaltener ehrverletzender Ausdrücke im Zusammenhang mit

der Frage einer möglichen Auflösung des Klosters Disentis.

1865–1869. A Sp III/13v Nr. 54

Gesellschafts-Buchdruckerei in Ilanz (Vollmar und Manetsch)

1865. Statuten der Actien-Gesellschaft für Gründung einer Buchdruckerei in Ilanz.

1865. Aktienscheine der Gesellschafts-Buchdruckerei.

1866, März 9., Ilanz-Chur. Brief von J. A. Disch an Kreisrichter Anton Steinhauser in

Sagogn, betreffend Aktienscheine.

1866, Chur. Sechs Briefe von Prof. Joachim A. Disch punkto "Ligia Grischa".

Ca. 1866, Bern. Zwei Briefe von Alois Latour an Anton Steinhauser betr. die Zeitung "Ligia

Grischa".

1867, November 28., Chur. Auftrag des Erziehungsrats Graubünden an J. Wollmar,

Buchdrucker in Ilanz, zum Druck "romanischer biblischer Geschichten".

1869. Akte betr. Verkauf der Aktien-Buchdruckerei Ilanz.

1878. Prozesseinleitung Dr. Arpagaus und Anton Steinhauser.

(18)66, September 23., Laax. A Sp III/13v Nr. 55

Schreiben politischen Inhalts von Johann Rudolf von Toggenburg wohl an Anton Steinhauser.

1867–1869. A Sp III/13v Nr. 56

Akten betr. zwei Brunnen für die Gemeinde Sagogn.

1870. A Sp III/13v Nr. 57

Streitsache Christ Fideli Cavelti und Gegner betreffend ein Gatter auf dem Friedhof

Sagogn.

1870, April 25., Neapel. Brief von Christ Fideli Cavelti an Anton Steinhauser.

1870, Juli 12., Neapel. Brief von Christ Fideli Cavelti an Anton Steinhauser.

1870, August 4., Neapel. Brief von Christ Fideli Cavelti an Anton Steinhauser.

1870, September 22., Neapel. Brief von Christ Fideli Cavelti an Anton Steinhauser.

Briefentwürfe von Anton Steinhauser an Christ Fideli Cavelti in gleicher Sache.

1870, September 8., Sagogn. Einvernehmen zwischen Leutnant Christ Fideli Cavelti von

Sagogn, wohnhaft in Neapel, Kläger und der katholischen Kirchengemeinde Sagogn.

Page 18: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

14

16. Jahrhundert – 19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 58

Liquidation und Teilung des grossen Zehnten in Degen unter den Interessierten

Kornzehntrodel Degen, 16. Jahrhundert (als Umschlag diente eine Pergamenturkunde vom

16. April 1570, vgl. oben A Sp III/13v Nr. 7).

1782, Juli 1., Chiavenna. Landammann Marti Curtin verkauft Landammann Marti Castel(li)

und seinen drei Schwestern sein von seiner Mutter ererbtes so genanntes Zehnt zu Degen,

welches mit Dolmetsch von Blumenthal gemeinsam besessen wird. Preis: 200 Gulden.

Dazu Schriftstück vom 28. Juni 1813 betreffend Martin Curtin.

1786–1840. Einnahmebüchlein des grossen Kornzehnten in Degen.

1879–1881. Notizen betr. Kornzehntangelegenheit Degen.

1879–1881. Sieben Briefe von Anton von Blumenthal, Rodels, an Nationalrat Anton

Steinhauser in gleicher Angelegenheit.

1879, September 29., Degen. Ein Brief von Pfarrer Gion Gieri Dedual in Degen an

Nationalrat Anton Steinhauser.

1881, Januar 6., Sagogn. Nationalrat Anton Steinhauser an Anton von Blumenthal.

A Sp III/13v Nr. 59

Loskauf des ewigen Zinses von Luven

1663, Dezember 4., Ilanz. Kornzins Luven. Im Anhang zwei Erblehensurkunden vom 15.

Februar 1516 und 21. Dezember 1517. Diese zwei Urkunden wurden unter der Signatur:

A Sp III/13v Nr. 1 und 2 abgelegt.

1771, 1807, 1843, 1871. Rödel des ewigen Zinses von Luven.

1871–1879. Fünf Korrespondenzen zwischen Anton Camenisch in Sarn und Nationalrat

Anton Steinhauser in Sagogn in Sachen ewiger Zins.

1865, November 25., St. Aignans. Brief von Anton Cajöri an Nationalrat Anton Steinhauser.

1896, Februar 20., Luven. Conventiun. Chrest Caderas de Glion et sia dunna Anna Caderas

nata Nutli lain partgir denter lur uffons Johann et Anna per atgna propriatad il schischom et

muvel e fein, sco era il sut numnau deivet. Cunfermen Chrest Caderas. Anna Caderas-Nutli.

1906, Dezember 4., Luven. Kaufvertrag zwischen Chrest Caderas und Johann Caderas.

1910, April 25., Luven. Brev de partgida sur della facultat relaschada dalla defuncta Anna

Caderas Nutli.

Verschiedene Notizen von Anton Steinhauser in Sachen ewiger Zins von Luven.

Page 19: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

15

1880, September 12., Paris. A Sp III/13v Nr. 60

Brief von Bavier-Chauffour an (Anton) Steinhauser betreffend Möbelverkauf.

1885, November 20., Ilanz. A Sp III/13v Nr. 61

Carl Peterelli. Kostenvoranschlag für die Erstellung eines Bewässerungskanals vom

Laaxertobel bis zu den Gütern von Sagogn.

Um 1900. A Sp III/13v Nr. 62

Fragment des rätoromanischen Theaterstücks Totila, aufgeführt in Sagogn um 1900.

1902/1903. A Sp III/13v Nr. 63

Canzun d'igl onn de la fom (209 Strophen). − Canzun d'ujarra. − Canzuns fatgias pella

comedia "Totila" menada si a Sagogn (componidas da mei Ant. Steinhauser). − Canzun dil

stand servient (Crispina fumitgasa). − Cantau dalla truppa, domondond dal retg anavos, Octar

lur general. − Canzun en occasiun della construcziun della via naven da Sagogn silla staziun

della viafier, da mei Ant. Steinhauser 1902/03.

1910. A Sp III/13v Nr. 64

Haus Cadieli/Steinhauser, Sagogn. Rechnungen für Reparaturarbeiten.

Ohne Datum. A Sp III/13v Nr. 65

Uorden de Vischneunca. Entwurf von Anton Steinhauser.

Ohne Datum. A Sp III/13v Nr. 66

Entwurf eines Briefes an (Re)Migi (Peterelli?) von (Anton Steinhauser?).

III. SAGOGN, VERSCHIEDENES

1742, April 1., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 67

Schreiben der Katholiken der Pfarrei Sagogn und Schluein bezüglich konfessioneller

Differenzen mit den Reformierten.

Page 20: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

16

1823, September 23., Chur. A Sp III/13v Nr. 68

Der Kleine Rat des Kantons Graubünden an Landammann und Obrigkeit der Landschaft Ilanz

und Gruob betreffend Tauf- und Vermögensschein des Placidus Blumenthal aus Sagogn.

1836, Januar 4., Rom. A Sp III/13v Nr. 69

Authentik für Reliquien der Hl. Katharina.

1838, September 15., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 70

Concessiun per schentarsi la confraternitad sut il num La Mumma dellas Dolurs ella baselgia

parochiala a Sagoing. (Druckschrift)

A Sp III/13v Nr. 70a

Adresse von Padrun de Carné in Kertsch, Russland.

Visitenkarte von Capoll, Hauptmann und Kompanie-Chef im 3. Württembergischen

Infanterie-Regiment Nr. 121. Ludwigsburg.

IV. ANDERE FAMILIEN

Latour

1763, Juni 1., St. Denis. A Sp III/13v Nr. 71

N. N. de Latour, Leutnant in der französischen Schweizergarde, fordert Baron de Travers,

Hauptmann im französischen Schweizerregiment, auf, für seine Uniform dem Schneider

Melon 314 Pfund zu zahlen.

(Ende 18. Jahrhundert) A Sp III/13v Nr. 71a

Zettel adressiert an einen Monsieur de Latour, Lieutenant Colonel au service français à Breil.

1815–1817. A Sp III/13v Nr. 72

Debitorenbuch, vermutlich der Latour, Debitoren aus der Val Tujetsch.

1819. A Sp III/13v Nr. 73

"Auszug per 1819. Auda a mi Christian de la Tour."

Page 21: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

17

Briefe an Landrichter Alois de Latour (1815–1875) A Sp III/13v Nr. 74-87

1842, Februar 15., St. Luzi. A Sp III/13v Nr. 74

Brief von Caspar von Carl, Bischof von Chur, an Alois de Latour.

1842, Mai 20., Brigels. A Sp III/13v Nr. 75

Brief von Christian de Latour an Amtslandrichter Alois de Latour in Chur.

1842, Oktober 22., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 76

Brief von Gielli (Julius) Steinhauser an Amtslandrichter Alois de Latour in Chur.

1842, Oktober 27., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 77

Brief von Gielli (Julius) Steinhauser an Amtslandrichter Alois de Latour in Chur.

1848, Mai 11., Zürich. A Sp III/13v Nr. 78

Brief von (Arnold) Escher an Landrichter Alois Latour in Brighels.

1848, Juli 23., Chur. A Sp III/13v Nr. 79

Brief von Caspar von Carl, Bischof von Chur, an Landrichter Alois de Latour in Brighels.

1848, August 27., Chur. A Sp III/13v Nr. 80

Brief von Caspar von Carl, Bischof von Chur, an Landrichter Alois de Latour in Brighels.

1852, Februar 23., Chur. A Sp III/13v Nr. 81

Brief von Nik. Fr. Florentini, Domdekan, an Regierungsrat Alois de Latour in Chur.

1852, Juni 29., Brigels. A Sp III/13v Nr. 82

Brief von Caspar de Latour an Regierungsrat Alois Latour in Chur.

1852, September 25., Chur. A Sp III/13v Nr. 83

Brief von Jac. Fr. Riesch, Dompropst, an Regierungspräsident Alois Latour.

1852, November 7., Chur. A Sp III/13v Nr. 84

Brief von Pater Theodosi Florentini an Alois Latour.

Page 22: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

18

1852, November 30., Brigels. A Sp III/13v Nr. 85

Brief von Caspar Latour an Alois Latour.

1852, Dezember 11., Ilanz. A Sp III/13v Nr. 86

Brief von Caspar Latour an Alois Latour in Chur.

1852, Dezember 15., Chur. A Sp III/13v Nr. 87

Brief von S. Benedict an Regierungsrat Alois Latour in Chur.

1849. A Sp III/13v Nr. 88

Peter Anton de Latour (1778–1864). Aus Bünden. Geschichtliche Notizen über den Krieg und

Landstürme von 1799. Aus eigener Erfahrung oder aus zuverlässigen Quellen

zusammengetragen im Mai des Jahres 1849. (Edition nach Handschrift B 1608 in JHGG

2002, S. 73–127)

1861, Februar 22., Bern A Sp III/13v Nr. 88a

Beileidsbrief des Schweizerischen Bundesrats an die Familie des verstorbenen Nationalrats

Kaspar Latour von Brigels.

1865. A Sp III/13v Nr. 89

Catalog von den in der Bibliothek des sel. Herrn Landrichter Peter Anton de Latour (1778–

1864) befindlichen Werken. Brigels 1865. (Druckschrift)

Castelli

1722, November 23. A Sp III/13v Nr. 90

Memoire dessen, so sich bey der Frau Maria Catharina Castellin, eine geb. v. Montin,

Weiland des Herrn Haubtmann Caspar v. Mont und Frau Anna Maria v. Mont eine geb.

Caprezin, seel. Tochter bey ihrer Verlassenschafts-Theilung zugetragen in Sagens den 12.

November 1722.

1766–1816. A Sp III/13v Nr. 91

Schuldscheine der Familie Castelli.

Page 23: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

19

1784, Februar 25, Sagogn. A Sp III/13v Nr. 92

Testamentarische Verfügung zu Gunsten der reformierten Kirche von Sagogn von Balzar

Castelli.

Ohne Jahr. A Sp III/13v Nr. 93

Schutzschrift des Wohlgebohrnen Herrn Wilhelm Castelli San Nazaro von Sagogn.

(Druckschrift).

1801, August 13, Sagogn. A Sp III/13v Nr. 94

Abkommnis mit Landrichter Leonhard von Marchion wegen Ausrichtung ihres Vermögens

namlich der Frau Marchion geborene Castelli.

1809, Mai 1, Chur. A Sp III/13v Nr. 95

Zettel betreffend Hinterlassenschaft von Zacharias Bavier.

1809, Juli 24, Chur. A Sp III/13v Nr. 96

Ch. Castelli bestätigt, von Frau Prof. Nesemann 4 Louis d'ôr erhalten zu haben.

1810, September 16, Disentis. A Sp III/13v Nr. 97

Brief von (Theodor) de Castelberg an Podestat M. de Castelli betreffend Schwierigkeiten mit

dem Transport von Grabmälern aus Speckstein.

1813, Februar 27, Sagogn. A Sp III/13v Nr. 98

Brief von Ch. Castelli an seinen Cousin und Freund Landammann Antoni de Caprez in Trin.

1812, März 1, Flims. A Sp III/13v Nr. 99

Brief von Amtslandammann Johann Januth an Podestat Jachum Caprez.

1819, April 7, Falera. A Sp III/13v Nr. 100

Brief von Jakob Martin Weinzapf an die Herren Gebrüder Joh. und Gallus de Castelli.

Page 24: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

20

de Mont von Löwenberg

1702, August 27, Löwenberg (Schluein). A Sp III/13v Nr. 101

Quittung: Hans Rudolf Orell bestätigt den Empfang von 2654 Franken von Frau Obristin von

Mont im Namen vom Hauptmann Vigier von Solothurn.

1717, Juni 6./17., Chiavenna. A Sp III/13v Nr. 102

Oberst Johann Anton Buol, Präsident, und sämtliche Syndikatoren erlassen in der Klage der

Gebrüder de Mont gegen Friedrich Anton von Salis ein Stillstandsdekret.

1760, November 23., Düsseldorf. A Sp III/13v Nr. 102a

Schuldschein. Schuldner: Anton Vincentz. Gläubiger: Compagnie von Salis. Betrag 250

Franken, 17 Sols, 3 Deniers.

1765, März 27, Paris. A Sp III/13v Nr. 103

Benedeig Capeder bestätigt von (Peter Anton) de Mont, Hauptmann in der französischen

Schweizergarde, den Empfang einer Summe.

1776, Oktober 25, Chur. A Sp III/13v Nr. 104

Ehedispens für Peter Anton de Mont und Josepha de Buol, ausgestellt von Bischof Johann

Anton Federspiel.

1786, Fribourg (CH). A Sp III/13v Nr. 105

Brief an Baron (de Mont) von Regard, chapellain.

1787, August 17, Löwenberg (Schluein). A Sp III/13v Nr. 106

Brief von unbekannt an Baron de Mont de Leuenberg, Officier au Regiment des Gardes

Suisses du Roi, Paris.

1789, April 27, Löwenberg. A Sp III/13v Nr. 107

Brief von Nanette de Mont an Baron (Peter Anton) de Mont de Leuenberg, Officier au

Regiment des Gardes Suisses du Roi, Paris.

Page 25: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

21

1790, Juli 11, Paris. A Sp III/13v Nr. 108

König Ludwig bittet (Peter Anton) de Mont, ancien Capitaine dans le Regiment des Gardes

Suisses, dem Mathias Antoine Vincentz, Lieutenant avec rang de Capitaine dans le Regiment

de Salis Grisons, mitzuteilen, dass dieser in den Ludwigs-Orden aufgenommen worden ist.

Dazu: Instruction pour recevoir des Chevaliers de l'Ordre Militaire de Saint-Louis.

(Druckschrift)

1790, Dezember 2, Konstanz. A Sp III/13v Nr. 109

Abrechnung zwischen der Freifrau Maria Anna de Mont, geborene Freifrau von Rossi und

dem Domkapitularen Johann Paul Anton, Freiherr von Thurn und Valsassina in Konstanz.

1791, Januar 12, Solothurn. A Sp III/13v Nr. 110

Brief von Troelle an (Baron Peter Anton de Mont) wegen Ausrichtung von Pensionsgeldern.

1791, August 12, Reichenau. A Sp III/13v Nr. 111

Brief von Josephe N. N. an unbekannt (de Mont).

1798, Dezember 30, Paris. A Sp III/13v Nr. 112

Peter Anton de Mont bestätigt, von der Gardekompanie von Marschall von Salis 1100

französische Silberpfund erhalten zu haben.

1798, Oktober 3, Schluein. A Sp III/13v Nr. 113

Bestätigungsschreiben seitens der Gemeinde Schluein, dass Bürger (Peter Anton) Demont,

ehemaliger Hauptmann in der französischen Schweizergarde, sich seit seinem Rücktritt aus

besagten militärischen Diensten im Kanton (Graubünden) aufgehalten habe.

Ohne Datum. A Sp III/13v Nr. 114

Bürger (Peter Anton) Demont, ehemaliger Hauptmann in der französischen Schweizergarde

und Pensionist der französischen Republik, gibt Florent Guyot, französischer Ambassadeur in

Graubünden, Auskunft über seinen Verwandten Generaladjutant de Mont.

(179?) April, 12. A Sp III/13v Nr. 115

Brief von N.N. de Mont an Freifrau Maria Anna de Mont, geborenen Freifrau von Rossi.

Page 26: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

22

Briefe an Baron Peter Anton de Mont A Sp III/13v Nr. 116-117

1807, Mai, Regensburg. A Sp III/13v Nr. 116

Brief von Johann Peter Mirer an Baron (Peter Anton de Mont).

1827, Januar 8, St. Gallen. A Sp III/13v Nr. 117

Brief von Johann Peter Mirer an Baron (Peter Anton de Mont).

Briefe an Baron Heinrich de Mont A Sp III/13v Nr. 117a-119

1818, September 20., Brigels. A Sp III/13v Nr. 117a

Brief von Peter Anton de Latour an seinen Vetter Baron (Heinrich de Mont).

1822, Mai 23, Innsbruck. A Sp III/13v Nr. 118

Brief von Benedikt Theodor von Castelberg an Baron Heinrich von Mont in Chur.

1823, Mai 15., Susch. A Sp III/13v Nr. 118a

Brief von Theodor von Mohr an Verhörrichter (Heinrich de Mont).

1824, März 14., Trun. A Sp III/13v Nr. 118b

Brief von Peter Anton de Latour an einen seinen Vetter Baron (Heinrich de Mont).

1825, November 16., Chur. A Sp III/13v Nr. 118c

Brief von Peter Anton de Latour an einen seinen Vetter Baron (Heinrich de Mont).

1836, Mai 1, Disentis. A Sp III/13v Nr. 119

Brief von B. J. de Vincenz an Baron (Heinrich) de Mont in Chur.

1858, November 11, Vella. A Sp III/13v Nr. 120

Zinse von Oberst Peter de Mont an die Spende in Vella. Kopie aus dem Pfandbuch gezogen

durch Christ Mont.

Page 27: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

23

1798–1817. A Sp III/13v Nr. 121

50 Briefe von Brigadegeneral Joseph Laurent Demont adressiert an seine Verwandtschaft

de Mont, 1798–1817.

1798, Oktober 2, Reichenau. Brief an einen Monsieur.

1798, Oktober 5, Reichenau. Brief an einen Monsieur le Baron.

1798, Oktober 17, Bad Ragaz. Brief an seinen Vater.

1798, Oktober 24, Bad Ragaz. Brief an seinen Vater.

1799, Mai 8, Bozen. Brief an Baronin Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Mai 11, Bozen. Brief an Baronin Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Mai 16, Niderdorff. Brief an Baronin Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Mai 31, St. Veit in Kärnten. Brief an eine Madame.

1799, Juni 3, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Juni 18, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Juni 30, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Juli 30, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, August 20, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, September 1, St. Veit in Kärnten. Brief an seinen Cousin Baron de Mont, Fürstenburg.

1799, Oktober 8, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, Oktober 13, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1799, November 27, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont-de Rossi, Fürstenburg.

1799, Dezember 6, St. Veit in Kärnten. Brief an seine Mutter.

1799, Dezember 27, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont-de Rossi, Fürstenburg.

1800, Januar 27, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, März 8, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, März 30, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, April 19, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Mai 4, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Mai 20, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Juni 3, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Juni 4, St. Veit in Kärnten. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, August 2, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, September 13, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Oktober 2, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, November 20, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Dezember 12, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1800, Dezember 31, Völkermarkt. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, Januar 9, Gent. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, Februar 19, Salzburg. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, Februar 26, Ostende. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, März 11, Innsbruck. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, März 14, Innsbruck. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, März 31, Innsbruck. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, April 4, Gent. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, Mai 14, Strassburg. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, Juli 28, Paris. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, August 24, Gent. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1801, Oktober 21, Gent. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1803, Januar 3, Gent. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1804, Dezember 23, Ostende. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

Page 28: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

24

1805, Februar 21, Ostende. Brief an Herr Eiberg, "Conseiller Aulique de sa Majesté

l'Empereur d'Allemagne".

1817, Juni 12, Paris. Brief an seinen Cousin.

(o.J.) August 26, Gent. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

(o.J.) April 11. Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

(o.D.) Brief an Emilie de Mont, geb. de Rossi, Fürstenburg.

1782–1797. A Sp III/13v Nr. 122

42 Briefe von Johann Paul Anton von Thurn und Valsassina († 1811), Domkapitular und

Domkustos von Konstanz, an seine Cousine Baronin Emilie de Mont, geb. de Rossi,

Fürstenburg.

1782, Dezember 4, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1783, Mai 15, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1784, Januar 20, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1784, März 28, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1784, April 4, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1785, März 8, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1785, Juli 21, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1785, Oktober 18, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1785, November 13, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1786, Januar 9, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1786, März 9, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1786, Juni 5, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1786, August 29, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1786, Dezember 3, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1787, Juni 4, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1787, Oktober 3, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1787, Dezember 4, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1788, Januar 21, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1788, Juli 19, Bischofszell. Brief an seine Cousine.

1789, Januar 18, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1789, Mai 4, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1789, Juli 28, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1789, August 18, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1789, September 15, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1790, Januar 5, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1790, Mai 3, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1790, Dezember 2, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1791, Februar 14, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1791, November 15, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1791, Dezember 3, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1792, März 10, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1792, November 19, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1793, November 17, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1795, August 18, Zizers. Brief an seine Cousine.

1795, Oktober 16, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1796, Januar 3, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1796, Februar 23, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1796, März 26, Konstanz. Brief an seine Cousine.

Page 29: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

25

1796, November 7, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1796, Dezember 26, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1797, März 3, Konstanz. Brief an seine Cousine.

1782, April 29, Konstanz. Brief von Emilie De Thurn an ihre Cousine.

1787, März 16, Konstanz. Brief von M. E. v. Chrismar, née Reien an "eine gnädige Frau".

1795, Dezember 11, Konstanz. A Sp III/13v Nr. 123

Brief von Efemia Nagergast an eine " gnädige Frau" (de Mont?).

Andreoli, Disentis

1817–1848, Disentis. A Sp III/13v Nr. 124

Drei Schuldscheine.

1846, Januar 5., Tavanasa. A Sp III/13v Nr. 125

Brief von Alois Latour an Pater (Martin) Andreoli, Kaplan in Tujetsch.

1851, Januar 16., München. A Sp III/13v Nr. 126

Brief von Batta(…) an Pater Martin Andreoli in Disentis.

185(?), Mai 8., Mailand. A Sp III/13v Nr. 127

Brief von Giovanni Stentini an Vincenzo Andreoli, Disentis.

1852, März 30., Disentis. A Sp III/13v Nr. 128

Übereinkunft zwischen Gion Battesta Andreoli und seinen Kindern wegen Erbschaft.

1856, Januar 7., Wien. A Sp III/13v Nr. 129

Brief von Dr. Jos. Lenz an P. Martin Andreoli.

Ohne Jahr. A Sp III/13v Nr. 130

Liste mit Gedächtnismessen vom Mai bis September für verschiedene Verstorbene.

Page 30: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

26

Arpagaus, Cumbel

1719, Februar 4, Paris. A Sp III/13v Nr. 131

Brief von Johann Arpagaus an Landammann Melchior Arpagaus.

1728, Juli 26, Versailles. A Sp III/13v Nr. 132

Brief von Mourezy Arpagaus an Frau Landammännin Arpagaus, Cumbel.

Avanzini

1842, November 26. A Sp III/13v Nr. 133

Testament von Agostino Avanzini.

A Sp III/13v Nr. 134

Il Dottor Pietro Avanzini di Curio, deputato al Gran Consiglio (1807–1891). 1914.

(Druckschrift).

Martin Anton Caderas (1745–1815), Ladir

1810, Juni 15., Sagogn. A Sp III/13v Nr. 135

Brief von Ch. Castelli an M. Anton Caderas, Ladir.

1811, September 4., Chur. A Sp III/13v Nr. 136

Brief von Paulus Risch an M. Anton Caderas, Ladir.

1812, April 7., Chur. A Sp III/13v Nr. 137

Brief von Carl Christian Wredow an M. A. Caderas, Ladir.

1810, September 6. A Sp III/13v Nr. 138

Enwurf eines Schreibens an den Kleinen Rat des Kantons Graubünden von Caderas (?).

Page 31: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

27

Caduff, Schlans

1827, Oktober 2., Charleroi. A Sp III/13v Nr. 139

Schreiben von Nikolaus Caduff an seine Eltern.

1849, November 5. A Sp III/13v Nr. 140

Taufschein von Petrus Antonius de Caduff, geboren den 5. November 1849 in Schlans.

1884 A Sp III/13v Nr. 141

Gion Benedetg de Caduff da Schlans, 1884. Plaid de Nozzas.

1884 A Sp III/13v Nr. 142

Gion Benedetg de Caduff da Schlans, 1884. Dankesbrief der "conpagnia de matts" an den

Pfarrer für den von ihm gestifteten Wein.

Martin Anton Casanova (1869–1939), Vrin

A Sp III/13v Nr. 143

Heft mit Briefentwürfen.

Rechenheft. (Quens per 1882/83).

1896–1923 A Sp III/13v Nr. 144

Tagebuch-Aufzeichnungen über sein geschäftliches Gebaren. Zahlreiche Hinweise auf

Verbindungen Casanovas zu Geschäftsleuten und Firmen in der ganzen Schweiz und im

Ausland.

A Sp III/13v Nr. 145

Weitere Aufzeichnungen.

Page 32: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

28

Riedi, Obersaxen

1797, April 23, Obersaxen. A Sp III/13v Nr. 146

Brief von Peter Anton Riedi an seine Cousine.

Solèr, Lumbrein

A Sp III/13v Nr. 147

Memorisatur dil Wiadi de Gion Giachen Solèr a Paris anno 1874 ils 24 de Mars.

1875, August 21, Paris. A Sp III/13v Nr. 148

Brief G. Antoni Solèr an einen Cousin.

1889, Mai 26, Cumbel. A Sp III/13v Nr. 149

Brief von N. N. Vieli an Herrn Litinent J. J. Solèr-Farglix.

Toggenburg

1821, September 14., Turin. A Sp III/13v Nr. 150

Brief von Henri Ottiker an Jules Antoine de Toggenbourg, Ruschein.

V. AKTEN AUS WALTENSBURG

1612, Januar 14. A Sp III/13v Nr. 151

Ersuchen von Christen von Sax, Landrichter des Oberen bzw. Grauen Bundes, an den

Statthalter und Rat der Gemeinde Waltensburg, den Gemeinderat von Waltensburg über eine

Verlängerung oder – was Christen von Sax für unvorteilhaft hält – eine Beendigung des

neunzig Jahre dauernden Bündnisses mit Venedig befinden zu lassen, und den Entscheid am

16. Februar 1612 schriftlich mit dem Siegel der Gemeinde nach Chur mitzuteilen.

Page 33: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

29

1784, Juli 10. A Sp III/13v Nr. 152

Teilung des Gemüse- und Baumgartens zwischen Radulf Castelberg und seiner Tochter

Barbla.

1791, November 3., Waltensburg. A Sp III/13v Nr. 153

Wachtmeister Gion Durisch Caviezel und dessen Frau Barbla Caviezel, geborene Castelberg,

einerseits und Sekelmeister Garonas Cadunau andererseits verkaufen Haus, Stall, Garten und

Gemüsegarten, die Barla Caviezel von ihrer Mutter und Jacob Coray geerbt hat.

1792, Dezember 6., Waltensburg. A Sp III/13v Nr. 154

Jaronas Cadunau verspricht namens von Risch Cadunau ein Kapital von 100 Gulden dem

Barclamiu Gabriel zu zahlen.

Ohne Datum. A Sp III/13v Nr. 155

Liste betreffend Heumengen in Nescharinas, Darums, Speschas und Spinasch.

Grundstückschätzungen.

1838, Oktober 1., Waltensburg (Ours). A Sp III/13v Nr. 156

Risch Seeli von Waltensburg verpflichtet sich, an Stelle seines Sohnes Lorenz Cadonau als

Substitut in der kantonalen Miliz, erstes Kontingent, für die Dauer vom 1. Oktober 1838 bis

1. Januar 1841 den Dienst zu versehen.

1839, Dezember 30., Chur. A Sp III/13v Nr. 157

Brief der Firma Vassalli Lendy & Caflisch an Landammann Luzius Cadonau in Waltensburg.

VI. Verschiedenes

1729, Februar 10. A Sp III/13v Nr. 158

Notanda von Oberst (Josias?) Pellizari sel. wegen der Erbschaft seiner Frau Schwiegermutter.

1783, August 11. A Sp III/13v Nr. 159

Kopie eines alten Rodels, wonach der cauvitg von Camuns jährlich 40 Kreutzer zu zahlen hat.

Unterzeichnet von Pfarrer Christian Pitschen.

Page 34: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

30

1787, Mai 6., Trun. A Sp III/13v Nr. 160

Übereinkommen zwischen Mathias Berther und Jacob Modest Giger betreffend Bau eines

Hauses. Mediator: Ben. de Caprez.

1796, März 21., Castrisch. A Sp III/13v Nr. 161

Kaufvertrag zwischen Jacum Hientz, Verkäufer und Christ Coraj, Käufer. Geschrieben von

Balzar Caduff im Namen der Vertragspartner. Jacum Hientz verkauft dem Christ Coraj sein

Haus, das er begonnen hat zu bauen, sowie seinen Hof für 320 Gulden.

1798, Mai 2., Chur. A Sp III/13v Nr. 162

Passierschein für Bürger Ulrich Stecher von Ilanz, von Chur kommend, um für seine

Geschäfte durch die Schweiz reisen zu können.

Um 1800. A Sp III/13v Nr. 163

Willkommensgruss bei der Ankunft des Bischofs von Chur.

Um 1800. A Sp III/13v Nr. 164

Fragment eines Büchleins mit weltlichen Liedern.

1806, Dezember 8, Dardin. A Sp III/13v Nr. 165

Testament von Maria Ulscha Cabernard geborene Capetschen.

1808, November 25. A Sp III/13v Nr. 165a

Schulstatuten (wahrscheinlich aus Schluein) mit Unterschrift von Gion Hasper Bergamin,

Schreiber.

1. Viertel 19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 166

Vier Spottgedichte in romanischer Sprache.

1843 A Sp III/13v Nr. 167

Quest Cudisch de Quens auda tier amj Gion Hasper Derungs de Camuns, scret egl onn 1843

ut intus.

Page 35: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

31

1851 A Sp III/13v Nr. 168

Cudisch de quen per mei Maria Mierta Caviezel de Vrin il onn 1851.

19. Jahrhundert A Sp III/13v Nr. 169

Cudischet de quins per Gion Peter Caviezel, 19. Jahrhundert.

1855, Februar 26. A Sp III/13v Nr. 170

Inventarium della facultat dellas clientas Lisabeth e Francisca Bertossa priu si ils 26 favre

1855.

1860, Dezember 24, Zürich. A Sp III/13v Nr. 171

Brief von Fisch-Hagenbuch an unbekannt.

1863. A Sp III/13v Nr. 171a

Religiöse Lieder. "Quest cudisch auda tier a mi Cristian Muggli a Rueras a Tujetsch igl

emprim de Mars 1863".

1865. A Sp III/13v Nr. 171b

Zwei Schulhefte "Deutsches Heft für Jakob Anton Monn, 1865".

Rechenschulheft für Jakob Anton Monn.

A Sp III/13v Nr. 172

Souvenir historique, siège de Paris 1870–1871.

1873, Februar 10., Disentis A Sp III/13v Nr. 173

"Alla societat de bal ella Cruna a Mustér. Per camond da Jupiter, tarmess tier tras Erzaunghel

Gabriel".

1897, Dezember 13., Zignau. A Sp III/13v Nr. 174

Brief von Gieri Antoni Albrecht von Zignau, im Namen von Onna Maria Albrecht, an einen

Freund.

Page 36: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

32

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 175

Entwurf eines Briefes medizinischen Inhalts an Dr. Grass in Vaduz von unbekannt (aus

Lumbrein).

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 176

Fragment eines Kaufvertrags. Ruschein. Oberer Teil des Blattes fehlt.

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 177

Auszüge aus verschiedenen Werken Napoleon Bonapartes.

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 178

Schezigiada dils praus de Barclamiu Durisch Cagliezi et sia Duna.

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 179

Fuorma de rugar ilg spartual da bategiar in uffond (evangelisch).

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 180

Furma da rugar par ilg Schin (Eheschein).

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 181

Plaid da dumandar vin da cavals.

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 182

Zwei Vorschriften in romanischer Sprache, vermutlich Pitasch.

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 183

Canzun della Pissiun. 1820. J. D.

Surpreus de in Moribunt tier Maria Muma della misericordia. (Vrin)

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 184

Canzun sut la Messa. Canzun per urbir ora de Diu ina buna mort.

19. Jahrhundert. A Sp III/13v Nr. 185

Las Siat Siaras ch'in deigi gir mintgiagi en Particularmeing en il pung de Mort.

Page 37: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

33

1836 A Sp III/13v Nr. 186

Canzun Dela S. Messa. Las Siat Siaras chen Da gir mintgia Gi a prinzipalmeng Sil pung Dela

Mort. Scret da mei Maria Urschla Caminada de Lumbrein,1836.

1831 A Sp III/13v Nr. 187

Maria Antonia Capaul. Devotiun tier S. Aloysi Gonzaga, ord la Societat de Jesu Patrun dils

Innocents, favorida cun in Pardun complein da sia Sointgiadat Papa Clemens XII. Cuera,

1831. (Druckschrift)

19. Jahrhundert A Sp III/13v Nr. 188

Spiritualas Canzuns de Cantar sut la S. Messa. (Druckschrift) o.J.

19. Jahrhundert A Sp III/13v Nr. 189

Canzun della Aua a dil Vin. Canzun Encunter quels che Frequenteschan la Noitg a vitg.

1900 A Sp III/13v Nr. 190

Invitaziun tiella Messa Nuviala dil sacerdot Christ Giusep Caminada, ils 5 d'Uost 1900.

(Einladungskarte)

1900/1901 A Sp III/13v Nr. 191

Liber regularum associationis officii Beatae Mariae Virginis in parochia Praesantii erectae.

Collecziung da tottas reglas dalla Confraternitad digl s. Uffeza an onour da Maria ss. –

tschantadas se ainten la pleiv da s. Niclò a Parsonz 1738, renovadas 1900/1901. (Typoskript).

1914, Juli 1. A Sp III/13v Nr. 192

Rechenschaftsbericht von A. Casanova über seine Beziehungen zu Korrespondenten (wohl im

Zusammenhang mit der Sammeltätigkeit für das DRG).

1918, August 14. A Sp III/13v Nr. 193

Pastiras stigiadas, 14 d'uost 1918, Camischolas.

Moda de quintar per il quen de lavur cumina. Suprastonza communala Tujetsch.

1919 A Sp III/13v Nr. 194

Uorden de polizia campestra. Determinaziuns generalas. 1919. Trun.

Page 38: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

34

1932 A Sp III/13v Nr. 195

Organisaziun e reglement della scola professionala della Cadi. 1932. (Typoskript).

1936, Februar 11., Debrecen A Sp III/13v Nr. 196

Auszug vom 11. Februar 1936 aus dem Taufregister der römisch-katholischen Kirche zu

Debrecen, Ungarn, betreffend Gustav Oscar Flossmann, geboren am 12. Februar 1882.

A Sp III/13v Nr. 197

La Canzun populara dils Rhätoromontschs. Abhandlung von Caspar Decurtins.

20. Jahrhundert A Sp III/13v Nr. 197a

Musica Sacra. Hymni Miserere, C(arli) Giger, Curaglia.

VII. FAMILIE TUOR, RABIUS

Gion Gieri Tuor

1834–1849 (vor allem 1842). A Sp III/13v Nr. 198

Schuldscheine von Scarvon Gion Gieri Tuor, Rabius.

Alfons Tuor (1871–1904)

1890 A Sp III/13v Nr. 199

A. Etcetera = Alfons Tuor: La crotscha exponida, ina ballada culturhistorica fatga sigl

anniversari de si'exposiziun da 1890. (Druckschrift)

1895 A Sp III/13v Nr. 200

Retoromanisch-rumänische Beziehungen: Alfons Tuor und Corneliu Diaconovich in

Hermannstadt (Enciclopedia Româna Sibiiu), um 1895.

1901/1902 A Sp III/13v Nr. 201

Forschungen über das Lugnezer Romanische von Alfons Tuor.

mit Briefen in selber Angelegenheit von:

Page 39: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

35

- Pfarrer Johann Jörg in Lumbrein, 18. Dezember 1901

- Pfarrer Christian Caminada, (November) 1902

- Förster Lorenz Derungs in Uors, 7. November 1902.

1903 A Sp III/13v Nr. 202

Alfons Tuor: Drei Hefte mit Vorschlägen für ein Schulgesangbuch der Surselva, 1903, in

romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 203

Kritik an surselvischen Schulbüchern von Alfons Tuor, in romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 204

Alfons Tuor: Hefte mit einer Sammlung von speziellen Wörtern, Ausdrücken und Sätzen in

romanischer Sprache. (ergänzen 2 Hefte)

1904 A Sp III/13v Nr. 205

Alfons Tuor: Melodien für profane Texte. Le Rosaire à Lourdes (La Cadi). 19. März 1904.

1959 A Sp III/13v Nr. 206

Notizen von Alfons Maissen über den literarischen Nachlass von Alfons Tuor, 23. Juli 1959.

1. Hälfte 20. Jahrhundert A Sp III/13v Nr. 207

La guardia dil Gotthard – Die Gotthardwache (Gedicht)

Aluis Teofil Tuor (1873–1939)

A Sp III/13v Nr. 207a

Sammlung von Ortsnamen der Gemeinde Sumvitg: A. Ortsnamen der Dörfer (Rabius,

Sumvitg, Surrein, Cumpadials), B. Namen der Wälder der Gemeinde, C. Namen der Alpen,

D. Namen der Maiensässe, gesammelt von Präsident A. Tuor, Rabius. Aus dem Besitz von

Dr. Aluis Tuor, Ilanz.

Page 40: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

36

A Sp III/13v Nr. 208

Ein Heft mit surselvischen Ausdrücken, gesammelt von Aluis Tuor: Expressiuns spezialas el

lungatg Romontsch.

Wörter und Ausdrücke, von Aluis Tuor (auch Alfons Tuor) I.

Wörter und Ausdrücke, von Aluis Tuor, II.

Zettel mit alten Wörtern, Sprichwörtern und einzelnen Ausdrücken.

Ursulina Egger, Schluein A Sp III/13v Nr. 208a-d

1911 A Sp III/13v Nr. 208a

Sammlung von romanischen Sprichwörtern von Ursulina Egger aus Schluein.

1916 A Sp III/13v Nr. 208b

Liederbüchlein von Ursulina Egger (Schluein). Im Besitz von Alfons Maissen.

1916 A Sp III/13v Nr. 208c

Romanische Rätsel von Ursulina Egger. Im Besitz von Alfons Maissen seit 1937, ihm

überlassen von Aluis Tuor. Kommentare von Alfons Maissen zu den Rätseln und zu der

Person von Ursulina Egger.

1937 A Sp III/13v Nr. 208d

Volkstümliche Gedichte von Ursulina Egger (Schluein). Aus dem Nachlass von Aluis Tuor.

1911–1931. A Sp III/13v Nr. 209

Neun Briefe an Dr. med. Aluis Tuor

1911. November, 10, S-chanf. Dr. Melcher an Dr. Aluis Tuor.

1918, Dezember 4, Disentis. P. Baseli Berther an Dr. Aluis Tuor.

1919, Januar 11, Disentis. P. Baseli Berther an Dr. Aluis Tuor.

1923, September 20, Chur. Staatsarchivar Dr. Jecklin an Dr. Aluis Tuor-Steinhauser.

1923, Oktober 30, Chur. Dr. Anton v. Castelmur an Dr. Aluis Tuor.

1924, Februar 4, Chur. Staatsarchivar Dr. Jecklin an Dr. Aluis Tuor-Steinhauser.

1928, November 6, Chur. Dr. Ant. v. Castelmur an Dr. Aluis Tuor.

1931, März 9, Disentis. P. Baseli Berther an Dr. Aluis Tuor.

1931, April, 29, Disentis. P. Baseli Berther an Dr. Aluis Tuor.

Page 41: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

37

A Sp III/13v Nr. 210

Gedichte von Aluis Tuor.

A Sp III/13v Nr. 211

Büchlein mit 70 "cuortas poesiettas profanas e primitivas, copiaus d'ina giuvna Cavelti",

Sagogn 1912.

A Sp III/13v Nr. 212

Vortrag gehalten von Aluis Tuor im Zusammenhang mit dem neuen eidg. Gesetz betreffend

Kranken- und Unfallversicherung, vor 1914.

A Sp III/13v Nr. 213

Gion Antoni Tuor, Alphons Tuor, Alois Th. Tuor. Poesias, Sonder-Abdruck aus der

"Rätoromanischen Chrestomathie", Bd. XII, S. 150–184, im Verlag von R. Junge in Erlangen,

1919.

A Sp III/13v Nr. 214

Lescha de Polizia p'il ludvl. cumin Lumneza projectada ils 5 de fevrer 1850 e d'in ludvl.

Oberkeit Sanctionada. Originalmanuskript.

Von Aluis Tuor ediert in Annalas da la Società Retorumantscha, XLVII Ann., 1933, S. 9–16.

Korrekturabzüge "Lescha de Polizia" von Dr. Aluis Tuor, Glion". Ilanz, 20. Mai 1933.

A Sp III/13v Nr. 215

Über Infektionskrankheiten, Vortrag gehalten von Dr. Aluis Tuor am 12. Oktober 1939 im

Altersheim von Ilanz.

A Sp III/13v Nr. 216

Alfons Maissen: Dr. Aluis Tuor, miedi districtual a Glion 1873–1939, Stampa separada digl

Ischi XXVIII, Stampa M. Maggi artavels, Glion 1941.

A Sp III/13v Nr. 217

Alfons Maissen. Alla memoria d'in miedi e poet romontsch: Aluis Teofil Tuor 1873–1939.

Manuskript.

Weitere Notizen über Aluis Tuor.

Page 42: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

38

VIII. BÜCHER

A Sp III/13v Nr. 218

Methodus Catechizandi secundum autorem N. Geistliche Anleitungen alphabetisch geordnet

von A bis Z, um 1800. Am Schluss Notiz: Roma 14 Decembre 1814, B Cardinal Rocca.

Mehrheitlich in romanischer Sprache, einiges in Lateinisch.

A Sp III/13v Nr. 219

Nottanden über das Fuhrwerk, 18. Oktober 1866 bis 27. Oktober 1868, in deutscher Sprache.

A Sp III/13v Nr. 220

Debitorenbuch eines Schmieds, vermutlich aus Laax. Kundschaft vor allem aus der Foppa

(Gruob) und Lumnezia, 1862–1872, in romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 221

Inventari priusi sur della facuntat [sic!] de Vieua e felglia de Sep Ant. Tschuor a Fuorns. p. m.

Daventau a Fuorns en Preschientscha dilg ugau Martin Fidel Giger, Gion Librat Giger. Jos.

Ant. Maissen, 1877.

A Sp III/13v Nr. 222

Cudisch de Quen pils frars Vagieli e Sep Ant. Caveng (von Sedrun), 1863–1876. Das Buch

wurde von Gaudenz Cavegn-Flepp von Sedrun als Kassabuch zwischen 1953–1964 erneut

verwendet.

A Sp III/13v Nr. 223

Debitorenbuch des Giorgio Lombardini mit Debitoren insbesondere aus Obervaz, dem

Albulatal und Oberhalbstein, 1755–1757. In italienischer Sprache. Zahlreiche Schriftproben

in deutscher Sprache. Um 1800 diente dieses Büchlein als Notizbuch für Antoni Caduff in

Ruschein.

A Sp III/13v Nr. 224

Per la II e III Classa. Instructiun intuictiva en descripziuns e raquintaziuns. Excercezis

linguistics. (Tenor Schmid II part). Sowie zahlreiche Gedichte in deutscher und romanischer

Sprache.

Page 43: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

39

A Sp III/13v Nr. 225

Rechnungsbuoch pro Jungfrau Maria Cathrina Castelli de St. Nazaro, 1736–1751. Seit 1781

als Rechnungsbuch der Castellischen Erben verwendet. Dazu Einträge zwischen 1837–1844.

A Sp III/13v Nr. 226

Rechnungsbuch der Cabalzarischen Massa, 1811. Von 1890–1903 Rechnungsbuch von Gion

Neuwirth in Sevgein. In romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 227

Rechnungsbuch von Peter Michael Arpagaus (von Rueun), 1812–1836. Betrifft Geschäfte in

der Foppa (Gruob), Obersaxen, Rueun und Siat. In romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 228

Cudisch per resgiadira (Rechnungsbuch für Sägelohn) Bonifazi Decurtins, Trun. 1863–1865,

1901–1903. Journal Georg Decurtins, 1952–1965.

A Sp III/13v Nr. 229

Erster Teil: Weltliche Lieder und Gedichte. Zweiter Teil: Formularbuch des Gerichts

Obervaz. Mitte 18. Jahrhundert, in deutscher Sprache.

A Sp III/13v Nr. 230

Bücherverzeichnis lateinischer Literatur aus dem Nachlass seiner Hochw. Herr Pfr. Felix

(Maria) Job (1819–1889) zusammengestellt von Joseph Burkhardt, Laax.

Theologia fundamentalis von Berthier, in lateinischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 231

Gion Antoni Bühler, Rätoromanische Grammatik. Abschrift durch J. Friedrich Coraj von

Sagogn, 1876, in romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 232

Kriminal- und Zivilstatuten des Grauen Bundes, sowie Eidesformeln für Landammann und

Obrigkeit der Foppa (Gruob) und Lumnezia, geschrieben von Jacum da Curraij von Sagogn

1672. Musterreden für verschiedene Anlässe 1814. Rechnungseinträge 1802–1826. In

romanischer Sprache.

Page 44: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

40

A Sp III/13v Nr. 233

Rezepte zur Herstellung von Salben und Tinkturen usw. In deutscher Sprache, 19.

Jahrhundert.

A Sp III/13v Nr. 234

Formularbuch für Amtleute und Syndikatoren im Veltlin, Bormio und Chiavenna. In

deutscher Sprache, 2. Hälfte 18. Jahrhundert.

A Sp III/13v Nr. 235

Spendrodel der Gemeinde Rueun, 1787–1850, in romanischer Sprache.

A Sp III/13v Nr. 236

Rechnungsbuch der Nachbarschaft Sagogn, 1669–1735, in deutscher Sprache.

A Sp III/13v Nr. 237

Debitorenbuch von Jöri Arpagaus (um 1710–1740) und Otto von Toggenburg (um 1760–

1785). Die Debitoren stammen weitgehend aus der Foppa (Gruob). Der Umschlag trägt die

Aufschrift: O. Toggenburg. In deutscher Sprache.

A Sp III/13v Nr. 238

Debitorenbuch der Familie Montalta in Laax/Sagogn (Genannt wird auf Seite 69v ein Bruder

Landvogt Jakob de Montalta 1663.). Später wohl im Besitz der Familie von Toggenburg (vgl.

Seite 223). In deutscher Sprache.

A Sp III/13v Nr. 239

Debitorenbuch unbekannter Herkunft mit Debitoren aus der Foppa, Flims, Trin, Medel,

Sumvitg, Surrein und Trun, 1764–1781.

A Sp III/13v Nr. 240

Debitorenbuch der Herren Toggenburg (?), 1795–1835.

A Sp III/13v Nr. 241

Orgelschlagbuch für Messe und Vesper. "Dieses Büchlein gehört mir Joh. Rudolph Caliesch,

Organist von Seewis etc. 9ter Jänner 1814 der Zeit in Rankweil."

Page 45: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

41

A Sp III/13v Nr. 242

Orgelschlagbuch "I. Missa in festis. II. Per la domenica. III. In festis S. Trinitatis. Companiert

von der Herr Johann Jakob Amman Organisten in Rankweil, 1814."

A Sp III/13v Nr. 243

Orgelschlagbuch für den katholischen Gottesdienst. Zweite Hälfte 19. Jahrhundert. Aus

Sevgein?

Page 46: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

1

Register

A Aktien-Buchdruckerei Ilanz 54

Aktienscheine 54

Albrecht, Gieri Antoni, von Zignau 174

Albrecht, Onna Maria, von Zignau 174

Albulatal 223

Allmende 1, 9, 10

Amman, Johann Jakob, Organist in Rankweil 242

Andiast 16-17

Andreastag als Zinstag 5

Andreoli, von Disentis 124-130

Andreoli, Gion Battesta 128

Andreoli, Martin, Pater, Kaplan 125-126, 129

Andreoli, Vincenzo 127

Anerkennungsurkunde für Podestà 13

Anthoni, Christofel John, von Luven 1

Antwerpen 34

Ara Plattas, Gemeinde Falera 5

Arpagaus, von Cumbel und Rueun 54, 131-132, 227, 237

Arpagaus, Johann 131

Arpagaus, Jöri 237

Arpagaus, Melchior, Landammann 131

Arpagaus, Mourezy 132

Arpagaus, Peter Michael 227

Authentik für Reliquien der Hl. Katharina 69

Auusten Gut, Gemeinde Luven 1

Avanzini, aus dem Tessin 133-134

Avanzini, Agostino 133

Avanzini, Pietro 134

B Bad Ragaz 121

Ballade 199

Balzer, Blasch, Ammann von Schluein 4

Barnagia auf, Peter, von St. Martin 6

Barnagla, Gemeinde St. Martin 6

Baschli, Marthi, von Castrisch 11

Bavier, Zacharias 95

Bavier-Chauffour, N. N. 60

Benedict, S. 87

Bergen op Zoom 38

Bern 54

Bernard, Martin, von Luven 1

Bernhart, Ballun, von Tersnaus 6

Bernhart, Loring, von Tersnaus 6

Berther, Baseli, Pater, von Disentis 209

Berther, Mathias, von Trun 160

Berthier, N. N., Theologe 230

Bertossa, Francisca 170

Bertossa, Lisabeth 170

Page 47: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

2

Bewässerungskanal 61

Bewässerungsrecht/-vorrecht 11-12

Biblische Geschichten 54

Bischof von Chur 15, 74, 79-80, 104, 163

Bischofszell, Kanton Thurgau 122

Blumenthal, Anton von, von Rodels 58

Blumenthal, Dolmetsch von 58

Blumenthal, Placidus, von Sagogn 68

Bonaparte, Napoleon 177

Bormio 234

Bozen 121

Breda 36

Briefentwürfe 33

Brigel, Tomas von, von Luven 2

Brigels 75, 78, 79, 80, 82, 85, 89

Buchdrucker 54

Bücherverzeichnis 230

Buchli, Marti, Landschreiber 11

Bühler, Gion Antoni, von Domat / Ems 231

Bulchen Gassen, Gemeinde Luven 2

Bundstag der Drei Bünde 12

Buol, Johann Anton, Oberst 102

Buol, Josepha de 104

Bürgschaft 23

Burkhardt, Joseph 230

C Cabalzar, Jakob, Pfarrer in Falera 25

Cabalzar, Martin von, Landrichter des Grauen

Bundes, von Lumnezia 4

Cabernard-Capetschen, Maria Ulscha, von Dardin 165

Cabrin, Jeri Petter, Schreiber 5

Cadelbert, Albert Barth. 21

Caderas, von Luven 59

Caderas, Anna 59

Caderas, Chrest 59

Caderas, Johann 59

Caderas-Nutli, Anna 59

Caderas, Martin Anton, von Ladir 135-138

Cadi 195

Cadi, scola professiunala 195

Cadieli, Haus 64

Cadonau, Lorenz, von Waltensburg 156

Cadonau, Luzius, Landammann, von Waltensburg 157

Caduff, von Schlans 139-142

Caduff, Antoni 223

Caduff, Balzar 161

Caduff, G. 48

Caduff, Gion Benedetg de 142

Caduff, Nikolaus 139

Caduff, Petrus Antonius de 140

Page 48: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

3

Cadunau, Garonas, Jaronas, Sekelmeister,

von Waltensburg 153-154

Cadunau, Risch, von Waltensburg 154

Cagliezi, Barclamiu Durisch 178

Cajacob, G. G., Kreispräsident von Sumvitg 53

Cajöri, Anton 59

Caliesch, Joh. Rudolph, Organist von Seewis 241

Calleiten, Lorenz, von Luven 1

Camenisch, Anton, von Sarn 59

Camenisch, Morezi da, von Luven 2

Camenisch, Steffan, von Luven 2

Camenisch, Tschamun, von Luven 1

Camenisch, Zeno Fidel, Pfarrer in Ladir 25

Caminada, Anton, von Ilanz 9

Caminada, Christian Giusep, Pfarrer, von Vrin 190, 201

Caminada, Maria Urschla, von Lumbrein 186

Camischolas, Gemeinde Tujetsch 193

Camuns, Fraktion von Suraua 159, 167

Cantieni, Christofel de, von Luven 2

Capaul, Benedikt von, von Morissen 7

Capaul, Georg, von Schluein 12, 13

Capaul, Maria Antonia 187

Capeder, Benedeig 103

Capol, Jörg de, von Schluein 12

Capol, Wolf de, Vogt zu Maienfeld 1, 2

Capoll, Hauptmann 70a

Caprez, von Trun 90

Caprez, Antoni de, Landammann, von Trin 98

Caprez, Ben. de 160

Caprez, Jachum, Podestat 99

Carl, Caspar von, Bischof von Chur 74, 79, 80

Carné, Padrun de 70a

Casanova, A. 192

Casanova, Martin Anton, von Vrin 143-145

Casaulta, Thomas von, Landammann von Ilanz 9

Caspar da Vella 1

Castelberg, Barbla, von Waltensburg 152

Castelberg, Benedikt Theodor de, Hauptmann,

von Disentis 118

Castelberg, Benedikt von, von Castrisch 11

Castelberg, Jon von, von Castrisch 11

Castelberg, Radulf, von Waltensburg 152

Castelberg, Theodor de, Landrichter, von Disentis 97

Castelli à S. Nazaro, von Sagogn 90-100

Castelli, Balzar 92

Castelli, Ch. 96, 98, 135

Castelli, Gallus de 100

Castelli, Joh. de 100

Castelli, Maria Cathrina geb. de Mont 90, 225

Castelli, Marti, Landammann 58

Castelli, M. de, Podestat 97

Page 49: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

4

Castelli, Wilhelm 93

Castelmur, Anton von 209

Castrisch 11, 161

Casura, Menga, von Falera 5

Cavegn-Flepp, Gaudenz, von Sedrun 222

Cavelti, von Sagogn 211

Cavelti, Christ Fideli, Leutnant 57

Cavengn, Sep Ant., von Sedrun 222

Cavengn, Vagieli, von Sedrun 222

Caviezel, Barbla, von Waltensburg 153

Caviezel, Gion Durisch, Wachtmeister,

von Waltensburg 153

Caviezel, Gion Peter 169

Caviezel, Lutzi, Landammann in Ilanz 8

Caviezel, Maria Mierta, von Vrin 168

Caviezel-Castelberg, Barbla, von Waltensburg 153

Charleroi 139

Chiavenna 47, 58, 102, 234

Chrismar-Reien, M. E. von 122

Christina, ohne Nachname 1

Christofel, Steffan, von Luven 2

Christoffel, Loreng, von Luven 2

Christoffel, Risch, von Luven 1

Chur 1, 15, 48, 54, 68, 75-77, 79-84,

86, 95-96, 104, 118-119, 136-137,

151, 157, 162, 187, 209

Chur, St. Luzi 74

Clemens XII, Papst 187

Condrau, Placidus, von Disentis 53

Confraternitad, Bruderschaft 70, 191

Congregatio Literatorum Veldkirchensis 14a

Corai, Christ 161

Corai, Jacum, von Sagogn 232

Corai, J. Friedrich, von Sagogn 231

Coray, Jacob, von Waltensburg 153

Cumbel 132, 149

Cumpagnia da mats 142

Curaglia 197b

Curschellas 1

Curtin, Marti, Landammann, von Degen 58

D Dardin 165

Darlehen 34

Darums, Gemeinde Waltensburg 155

Davos Cons, Gemeinde Luven 2

Debitorenbuch 72, 220, 223, 237-240

Debrecen, Ungarn 196

Decurtins, Bonifazi, von Trun 228

Decurtins, Caspar, Nationalrat, von Trun 197

Decurtins, Georg, von Trun 228

Dedual, Gion Gieri, Pfarrer von Degen 58

Page 50: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

5

Degen 58

Demont, siehe Mont de

Den Haag 36

Denter las Crestas, Gemeinde Luven 1

Derungs, Gion Hasper, von Camuns 167

Derungs, Lorenz, Förster von Uors 201

Diaconovich, Corneliu, aus Rumänien 200

Differenzen, konfessionelle 67

Disch, Joachim A. 54

Disentis / Mustér 4, 53, 97, 119, 124, 126-128,

173, 209

Disentis, Restaurant Cruna 173

Donau, Duff, von Luven 1

Donau, Flori, von Luven 1

Donau, Jan, von Castrisch 11

Donauw, Rysch Jan, von Castrisch 11

Dunau, Steffan, von Luven 2

Durisch, Jan, Landammann, von Ilanz 5

Durisch, Thomasch Matias, von Ladir 10

Dusch, Gemeinde Luven 1, 2

Düsseldorf 102a

E Egger, Ursulina, von Schluein 197a

Ehedispens 104

Eiberg, N. N., Conseiller aulique 121

Eidesformeln 232

Eindhoven 37

Einnahmebüchlein 58

Enciclopedia Româna, Sibiiu 200

Erblehensurkunden 1,2, 59

Erbschaft 28, 46

Erziehungsrat, kantonaler 54

Escher, Arnold, von Zürich 78

Ewiger Zins 59

F Falera 5, 8, 9, 25, 100

Fasnachtszeitung 173

Federspiel, Johann Anton, Bischof von Chur 15, 104

Feldkirch 14a

Figron sura, Gemeinde Luven 1

Fisch-Hagenbuch, N. N. 171

Flims / Flem 99, 239

Florentini, Nikolaus Franz, Domdekan von Chur 81

Florentini, Theodosi, Pater 84

Flossmann, Gustav Oscar, von Debrecen 196

Foppa / Gruob 1, 68, 220, 227, 232, 237, 239

Formularbuch 229, 234

Forst- und Strassenverein Surselva 49

Fribourg 105

Fuhrwerk 219

Fundamentala instrucziun en la aridmetica 31

Page 51: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

6

Fuorma da rugar 179

Fuorma digl dreg cha ven manaus… 41

Fuorns, Gemeinde Medel / Lucmagn 221

Fürstenburg, Vinschgau 121

G Gabriel, Barclamiu, von Waltensburg 154

Gabriel, Christoffel de, Landrichter 11

Ganthyeni, Anton da, von Falera 5

Gapatt, Jacum, von Falera 5

Gedächtnismessen 130

Gedichte 33, 210

Geistliche Anleitungen 218

Gemeinarbeit 193

Gent 121

Obervaz, Gericht 229

Gerichtsakten 53

Gesellschafts-Buchdruckerei Ilanz 54

Giger, Carli, von Curaglia 197b

Giger, Gion Librat, von Medel 221

Giger, Jacob Modest 160

Giger, Martin Fidel, von Medel 221

Gonzaga, Aloysi 187

Gotthardwache 207

Grabmäler, Transport von 97

Grass, N. N. Dr. med., von Vaduz 175

Grauer Bund, Statuten 3, 232

Grosser Zehnten 58

Grumaglia, Gemeinde Luven 1

Grundstückschätzungen 155

Gruob / Foppa 1, 68, 220, 227, 232, 237, 239

Guyot, Florent, französischer Ambassadeur in GR 114

Gylli, Loring dell, von Falera 5

H Hans, Jan dell, von Falera 5

Heinz, Christian, Landschreiber 11

Herbstbeweidung 4

Hermannstadt, Rumänien 200

Heym, Rudolph, von Ilanz 5

Hientz, Jacum 161

Hymni Miserere 197b

I Ilanz 4-5, 9, 12, 49, 59, 61, 68, 86,

162, 214-216

Ilanz, Aktien-Buchdruckerei 54

Ilanz, Gesellschafts-Buchdruckerei 54

In der unter Hütten, Gemeinde Luven 2

Infektionskrankheiten 215

Innsbruck 118, 121

J Janett, Familie 2

Januth, Johann, Amtslandammann 99

Page 52: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

7

Jecklin, Fritz, Staatsarchivar 209

Jesuitenorden 187

Job, Felix Maria, Pfarrer 230

John de Vella 2

Jörg, Johann, Pfarrer in Lumbrein 201

Jöri, Jan dell, von Falera 5

Jörimann, Benedikt, von Falera 9

Josephe, N. N. 111

Journal 32, 228

K Kasper, Jan Thomasch, von Schluein 10

Kassabuch 222

Katechetik 218

Kaufverträge 29, 59, 161, 176

Kertsch, Russland 70a

Kirchenmusik 197b

Koch, Peter, von Luven 2

Konfessionsstreit in Sagogn 67

Konstanz 109, 122-123

Kornzehntangelegenheit 58

Kornzins 1, 59

Kranken- und Unfallversicherung 212

Kriminal- und Zivilstatuten 232

Kuhalpen 2

L La Foppa Padanaus, Gemeinde Luven 1

La Spinas, Gemeinde Luven 1

Laax 4, 55, 220, 238

Laaxertobel 61

Ladir 10, 25, 135-137

Landschreiber 11

Landstürme von 1799 88

Las Siat Siaras, Gebet 185-186

Latour, von Brigels 71-89

Latour, Alois de, Landrichter / Regierungsrat 54, 74-87, 125

Latour, Caspar de, Landammann, Nationalrat 82, 85-86, 87a

Latour, Christian de, Hauptmann 73, 75

Latour, N. N., Leutnant 71, 71a

Latour, Peter Anton de, Landrichter 88-89

Lavur cumina 193

Lenz, Jos., Dr. 129

Lescha da polizia 214

Leuenberg, siehe unter Mont

Lieder, Liederbüchlein 63, 164, 172, 183-184, 186-189,

197, 197a, 229

"Ligia Grischa", Zeitung 54

Lombardini, Giorgio 223

Lombris / Lumbris, Anna von 1

Loreng, John, von Luven 2

Lourdes, Frankreich 205

Löwenberg, Gemeinde Schluein 101, 106-107

Page 53: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

8

Ludwig XVI, König von Frankreich 108

Ludwigsburg 70a

Ludwigs-Orden 108

Lugnez, siehe Lumnezia

Lumbrein 175, 186, 201

Lumbrein, Gaudenz von, Landrichter, von Disentis 4

Lumnezia / Lugnez 4, 7, 12, 220, 232

Lutta, von Luven 1

Lutta, John, von Luven 1

Lutzy, Christ, von Castrisch 11

Luven 1, 2, 59

M Mahls, Gemeinde Luven 1

Mailand 127

Maissen, Jos. Ant. 221

Marchion, Leonhard von, Landrichter 94

Marchion-Castelli, N. N., Frau 94

Marti fravi 22

Martin, Christ, Ammann von Schluein 10

Maschutten, Rysch, von Castrisch 11

Massars, ev. heute Maseras, Gemeinde Luven 2

Mastans, Gemeinde Luven 1

Medel / Lucmagn 239

Medizinische Rezepte 233

Melcher, N. N., Dr., aus dem Engadin 209

Miliz, kantonale 156

Mirer, Johann Peter 116-117

Monn, Jakob Anton 171b

Mont de, von Vella 101-123

Mont, Hans de, Landammann im Lugnez 7

Mont, Joseph Laurent de, Brigadegeneral 121

Mont, Peter Anton de, Baron, Oberst 103-108, 110, 112-114, 116-117,

120

Mont, Caspar de, Hauptmann 90

Mont, Christ 120

Mont, Emilie de, Baronin 121

Mont, Heinrich de, Baron 118-119

Mont, N. N. de 115

Mont, Nanette de 107

Mont-Caprez, Anna Maria de 90

Mont-von Rossi, Maria Anna de, Freifrau 109, 115

Montalta, von Laax / Sagogn 238

Montalta, Jakob de, Landvogt 238

Montalta, Johannes Bartholomeus de,

Landschreiber des Grauen Bundes 12

Monthalta, Flurin, von Morissen 20

Monthanier, Hans, Landrichter 4

Morissen 7, 20

Muggli, Cristian, von Rueras 171a

München 126

Mundaun, Alp 2

Page 54: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

9

Murscheg, Chrest, von Sagogn 16, 18

Murscheg, Johann Chrest, von Sagogn 17

Musterreden 232

N Nagergast, Efemia 123

Neapel 57

Nescharinas, Gemeinde Waltensburg 155

Nesemann, N. N., Frau Prof. 96

Neuwirth, Gion, von Sevgein 226

Niderdorf 121

Niederlande, Schweizer Regiment 35

Nova Gasetta Romontscha 53

O Oberhalbstein 223

Obersaxen 146, 227

Obervaz 223, 229

Offiziersetat 35

Ora Curtganatsch, Gemeinde Luven 1

Ora Davos, Gemeinde Luven 1

Ora Figron, Gemeinde Luven 1

Ora Liong, Gemeinde Luven 1

Ora Lureins, Gemeinde Luven 1

Ora Pigeinas, Gemeinde Luven 1

Ora Pleunca, Gemeinde Luven 2

Ora Quadratscha, Gemeinde Luven 1

Ora Vagonias, Gemeinde Luven 1

Ora Valar, Gemeinde Luven 1

Orell, Hans Rudolf 101

Orgelschlagbücher 241-243

Ostende 121

Ottiker, Henri 150

P Padrun, Stoffel, von Falera 5

Padrus, Gemeinde Castrisch 11

Palieu de Vinadig, Gemeinde Luven 1

Palliu da Sagetz, Gemeinde Schluein 10

Pardi, Gemeinde Castrisch 11

Paris 60, 103, 106-108, 112, 121, 131,

147-148, 172

Parsonz, Kiche St. Nikolaus 191

Passierschein 162

Peder, Jan dil 8

Peder, Clau dil 8

Pedruns, Gemeinde Luven 1

Pellizari, Josias, Oberst 158

Pensionsgelder 110

Peterelli, (Re)Migi 66

Peterelli, Carl 61

Pfand 5

Pfandbuch 120

Pfarrei 67

Page 55: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

10

Piader, Clau dil, von Falera 8

Piader, Jan dil, von Falera 8

Pietten, von Falera 8

Pigniu / Panix 24

Pitasch 182

Pitschen, Christian, Pfarrer 159

Pitschnutt, Jacob, Ammann von Ilanz 4

Plaunga beualonga, Gemeinde Luven 2

Plaunga, Gemeinde Luven 2

Plumarscha, Gemeinde Luven 1

Plurs, Grafschaft Chiavenna 12-13

Prau da Puw, Gemeinde Falera 8

Prau da Wall, Gemeinde Falera 8

Predigten 27

Priesterkapitel, Surselva 14

Proh, Andrea, von Sondrio 29, 46

Protagoras 52

Q Quadratscha Gut, Gemeinde Luven 2

Quadretta, Gemeinde Luven 1

Quartana, Gemeinde Luven 1

R Rabius 198

Rankweil, Vorarlberg 241-242

Rätoromanische Grammatik 231

Ravinauls, Gemeinde Falera 9

Rechnungsbuch 225-228, 236

Rechnungsnotizen 26

Regard, N. N., chapellain 105

Regensburg 116

Reichenau 111, 121

Reisebeschreibung 147

Reliquien 69

Reparaturarbeiten 64

Riedi, Peter Anton, von Obersaxen 146

Riedi, N. N. 36

Riesch, Jac. Fr., Dompropst 83

Risch, Paulus 136

Rocca, Kardinal, von Rom 218

Rodels 58

Rogante, Domenico 45, 47

Rom 69, 218

Roncaglia di Piuro 13

Rueras 171a

Rueun 16, 18-19, 21, 23, 227, 235

Rungs, Adelbert de, Pfarrer in Pigniu 24

Ruschein 150, 176, 223

Russland 70a

Rysch 11

Page 56: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

11

S St. Martin als Zinstag 45

Sägelohn 228

Sagenser-Krieg 1701 50

Sagogn 15-18, 38-39, 42, 44, 54, 56-70a,

76-77, 90, 92-94, 98, 135, 211,

231-232, 236, 238

Sagogn, Chischun & Discriptiun d’il Tumult… 50

Sagogn, katholische Kirchengemeinde, 57

Sagogn, reformierte Kirche 67, 92

Sagogn, Schulrat 39

Salieu Marcha Gazerod, Gemeinde Luven 2

Salis, Compagnie von 102a

Salis, Friedrich Anton von 102

Salis, N. N., Marschall von 112

Salzburg 121

Sanbeek 37

Sarn, Gemeinde in Graubünden 59

Sasolas, Gemeinde Luven 1, 2

Saulsas, Gemeinde Falera 5

Saus, Gemeinde Luven 2

Sax, Christen von, Landrichter des Grauen Bundes 151

Scallerer Gassen, Gemeinde Luven 2

Schallas, Gemeinde Schluein 10

Schamun, Jakob, von Schluein 8

S-chanf 209

Schlans 140-142

Schluein 4, 8, 10, 12-13, 44, 47-48, 67,

113, 197a

Schlueinerberg, Gemeinde Schluein 10

Schulbuch 224

Schuldscheine 19, 21, 91, 102a, 198

Schuler, Joos, von Luven 1

Schuler, Stoffel, von Luven 1

Schulgesangbuch 202

Schulhefte 52, 171b

Schutzschrift 93

Schweizergarde, französische 113

Sedrun 222

Seeli, Risch, von Waltensburg 156

Seewis, siehe Sevgein

Sevgein 226, 241

Sgier, Julius 52

Si Grungs, Gemeinde Luven 1

Si Paliu dalla mar, Gemeinde Luven 1

Si Ruuanen, Gemeinde Luven 1

Si Saulzas, Gemeinde Luven 1

Si Vermans, ev. heute Framrins, Gemeinde Luven 1

Siat 227

Sieben Höfe, siehe Surcuolm

Societad da bal 173

Soldatenlieder 33

Page 57: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

12

Solèr, von Lumbrein 147-149

Solèr, G. Antoni 148

Solèr, Gion Giachen 147

Solèr, J. J., Leutnant von Farglix 149

Solothurn 110

Sondrio 29-30, 42-43, 46

Specksteinproduktion 97

Spendrodel 235

Speschas, Gemeinde Waltensburg 155

Spinasch, Gemeinde Waltensburg 155

Spottgedichte 165

Spruchbrief 7

St-Aignans 59

St-Denis 71

St. Florinstag, als Zinstag 1

St. Gallen 117

St. Veit in Kärnten 121

Statuten des Grauen Bundes 3, 232

Stecher, Ulrich, von Ilanz 162

Steffen de Vella 1, 2

Steinhauser, von Sagogn 14-66

Steinhauser, Catterina 46

Steinhauser, Christian Jodocus, Hauptmann 31-41

Steinhauser, Georg Wolfgang 30

Steinhauser, Jodocus Liberat, Pfarrer, Dekan 14-28

Steinhauser, Johann Anton, National-/Regierungsrat 52-66

Steinhauser, Johann Rudolf, Landammann 19, 23, 29, 38, 42-43

Steinhauser, Julia C. 38

Steinhauser, Julius Liberat, Landammann, Grossrat 42-50, 76-77

Steinhauser, Maria Julia 51

Stentini, Giovanni 127

Stillstandsdekret 102

Strada, Gemeinde Ilanz 1

Strassburg 121

Stückli, Gemeinde Luven 2

Sumvitg / Somvix 53, 239

Sur Ralson, Gemeinde Luven 1

Surcuolm 7

Surrein, Gemeinde Sumvitg 239

Surselva, Priesterkapitel 14

T Taufschein 68

Tavanasa 125

Teilungsbrief, brev da partgida 59

Tersnaus 6

Testament 92, 165

Theaterstück, romanisches 62

Theologia fundamentalis 230

Thieni, Jöri, von Schluein 8

Thomasch, Hans, von Schluein 4

Thomasch, Kasper Jan, von Schluein 6, 10

Page 58: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

13

Thomasch, Matias Durisch, von Ladir 10

Thurn und Valsassina, Johann Paul Anton von,

Domkapitular, von Konstanz 109, 122

Toggenburg, von Ruschein und Laax 240

Toggenburg, Johann Rudolf von 55

Toggenburg, Jules Antoine 150

Toggenburg, Otto von 237

Togni-Steinhauser, Maria, von Sagogn / Sondrio 30

Tomasch, Tsching Tomasch, von Schluein 8

Tomaschet, N. N. 34

Totila, Theaterstück 62-63

Travers, Baron de, Hauptmann 71

Trin 98, 239

Troelle, N. N. 110

Trun 4, 160, 194, 228, 239

Tschamun, John, von Luven 1

Tscheller, John, von Luven 1

Tschieng Krusch, Balzer, Richter 7

Tschuor, Sep Ant., von Fuorns 221

Tschupf, Jan, von Falera 5

Tujetsch 72, 171a, 193

Tuor, von Rabius 198-217

Tuor, Alfons, Autor 199-207, 213

Tuor, Aluis Teofil, Arzt 208-217

Tuor, Gion Antoni, 213

Tuor, Gion Gieri, scarvon 198

Turin 150

U Ungarn 196

Uorden da polizia campestra 194

Uorden da vischnaunca 65

Urkunden 1-13

V Vaduz 175

Valaulta, Marti Barclamiu 21

Valendaser Gut, Gemeinde Luven 1

Vassalli Lendy & Caflisch 157

Vella 1, 7, 120

Vella, Armenspende 120

Vella, Caspar da 1

Vella, John de 2

Vella, Stefan da 1-2

Veltlin 234

Vermögensinventar 170

Versailles 132

Vi Masteiras, Gemeinde Luven 1

Vieli, N. N. 149

Vigier, N. N., Hauptmann aus Solothurn 101

Vin da cavals 181

Vincentz, Anton 102a

Vincentz, Mathias Antoine, Leutnant 108

Page 59: Nachlass von Dr. med. Aluis Teofil Tuor

14

Vincenz, B. J. de 119

Visitenkarte 70a

Völkermarkt, Kärnten 121

Vollmar und Manetsch, Buchdruckerei 54

Vorschriften 182

Vrin 168

W Waltensburg / Vuorz 153-154, 156

Wassergraben 8

Wecker, Rest Giusep, Statthalter, von Andiast 17

Weiderechte 4

Weinzapf, Jakob Martin 100

Wien 129

Willkommensgruss für den Bischof 163

Willy, G. 5

Wredow, Carl Christian 137

Württembergische Infanterie-Regiment 70a

Z Zehnt 2

Zignau, Gemeinde Trun 174

Zinsleistungen 1, 2, 5-6, 10

Zizers 122

Zürich 78, 171