บทท 5 การทองเทยว สภาพ     บญไชย.2550.ภมศาสตรการทองเทยวไทย.[ออนไลน]แหลงขอมล : http://wbc.msu.ac.th/wbc/human/0107%20102/index.htm(วนทคนขอมล : 30 พฤษภาคม 2550)มหาวทยาลยมหาสารคาม : จงหวดมหาสารคาม

        ตามความหมายขององคการสหประชาชาต คอ การเดนทางเพอความบนเทงรนเรงใจ เยยมญาตหรอการไปรวมประชมแตมใชเพอประกอบอาชพเปนหลกเปนฐาน หรอไปพำานกอยเปนการถาวร การทองเทยวแหงประเทศไทยไดอธบายวา การทองเทยว คอ การเดนทางตามเงอนไขทกำาหนดเปนสากล 3 ประการ ไดแก                 1) เดนทางจากทอยปกตไปทอนชวคราว                 2) เดนทางโดยสมครใจ                 3) ไมใชเดนทางไปประกอบอาชพ หรอหารายได และไมใชนกศกษาทศกษาอยในจงหวดทเดนทางไป         โดยทจดประสงคของการเดนทางไมเฉพาะเพอการพกผอนหรอสนกสนานรนเรงแตรวมถง เพอประชมสมมนา ศกษาหาความร เพอการกฬา ตดตอธรกจ หรอเยยมญาต องคประกอบของการทองเทยวทสำาคญไดแก นกทองเทยว และนกทศนาจร

นกทองเทยว คอ ผเยยมเยอนทเดนทางไปเยอนจงหวดนนโดยวตถประสงคตาง ๆ ทไมใชการไปทำางานประจำาการศกษา และไมใชคนทองถนทมภมลำาเนาหรอทำางานประจำา หรอศกษาอยทจงหวดนน ทงนตองพกคางคนอยางนอย 1 คน หรออยเกน 24 ชวโมงแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก         1. นกทองเทยวระหวางประเทศ (International Tourist) หมายถง ชาวตางประเทศทเดนทางมาพำานกในประเทศไทย ครงหนงไมนอยกวา 1 คน (24 ชวโมง) และไม มากกวา 60 วน โดยมวตถประสงคมาพกผอน เยยมญาต ประชมเปนตวแทนสมาคม หรอ หนวย

1

งาน ตดตอธรกจหรอมากบเรอเดนสมทรทแวะจอดไมนอยกวา 1 คน

 2. นกทองเทยวภายในประเทศทคางคน (Domestic Tourist) คอ คนไทยหรอตางดาวทอยในประเทศไทยเดนทางจากจงหวดทอาศยเปนปกตไปจงหวดอน โดยมใชไปเพอหารายได และพกอยไมเกน 60 วนนกทศนาจร หมายถง ผเยยมเยอนทมาเยอนชวคราว ไมพกคางคนหรออยนอยกวา 24 ชวโมง (ยพด เสตพรรณ. 2543 : 287-288)

         ประเทศไทย ดนแดนทคนไทยรจกมกคนกนมาตลอดชวต ดนแดนทอดมดวยธรรมชาตอนงดงามและรมรวยดวยศลปวฒนธรรมอนเกาแกมวดวาอารามงดงามทยอดหลงคาโบสถวหารทอประกายเรองรองยามตองแสงแดด และมชวตอนเงยบสงบของคนในชนบทหางไกลชาวตางชาตทเขามาเทยวเมองไทยในยคแรก ๆ ตางกประทบใจในความงามของบานเมอง ทมองไปทางไหนกแลเหนแตยอดหลงคาโบสถระยบระยบ งามจบตา พระราชวงทงามสงา และความ มชวตของลำานำา เมอออกสชนบทกจะพบแตรอยยมและนำาใจไมตรของผคนทามกลางธรรมชาตทงดงามมหศจรรย

   ปจจบนประเทศไทยเตบโตขนเปนสวนหนงของกระแสโลก อนพฒนาอยางไมหยดยงในทามกลางกระแสการพฒนาการทองเทยวกไดเขามาเปลยนโฉมหนาของเมองไทยไปพรอม ๆ กน คนตางชาตมากมายทหลงไหลเขามา และคนไทยทเรมเทยวเมองไทยไดเปลยนโฉมหนาของเมองเชยงใหม ภเกตพทยา เกาะสมยใหเปนเมองทมปญหาเรองสงแวดลอม ขยะ นำาเนาเสย และนำาใจคนทเรมเหอดหาย แตในอกแงหนงการทองเทยวกนำามาซงรายไดสรางงานในจงหวดตาง ๆ ชวยฟ นฟหตถกรรมพนบานทนบวนจะสญสนไป โดยไรคนสบทอด ดงเชนศลปะการทอผา จกสาน เครองถม เครองป นดนเผา และงานแกะสลกหตถศลปเหลานไดรบการฟ นฟขนมาอกครง แมจะเพอตอบสนองตอการทองเทยว แตกนบวาไดรบการรกษาไวไมใหสญไปในทางใดทางหนง

2

   บทบาทของการทองเทยวทไดชวยอนรกษอตสาหกรรมพนบานน ถอเปนการปรบตวทตองดำาเนนไปในทามกลางกระแสการพฒนาทไมหยดยง แตขณะทการทองเทยวทำาหนาทไปตามบทบาทของตน ทกคนกมหนาทของการเปน นกทองเทยว ทจะตองเดนทางอยางเขาใจและรวมกนรกษา“ ”ไวในสงทเปนทรพยากรของทองถนของชาตประเทศไทยวนนยงมความงดงามหลากหลายตามธรรมชาต จากเหนอจรดใตมความงามแหงโบราณสถานและศลปะทบรรพบรษไดสรางและสบทอดมา มวฒนธรรมอนนาตนตาตนใจ และมอาหารรสเลศรอคอยใหเลอกกลมชมรส (หนาตางสโลกกกวาง.2541 : 19-20)

แหลงทองเทยวเดนของประเทศไทย           แหลงทองเทยวสามารถแบงยอยเปนประเภทตาง ๆ ไดหลายรปแบบ ตามแตแนวคดและวตถประสงคแตในทนขอแบงการทองเทยวโดยยดเปาหมายการไปชมของ นกทองเทยวเปนหลก ดงน              1. แหลงทองเทยวประเภทธรรมชาต หมายถง สภาพทางกายภาพของธรรมชาต ทมความสวยงาม หรอความนาสนใจตอการเดนทางไปเทยวชม ไดแก ภเขา ปาไม นำาตก แมนำาลำาธาร ชายทะเล เกาะแกงภมทศน และสภาพภมศาสตรอน ๆ นอกจากนยงรวมถงบรเวณซงมนษยเราไดเขาไปปรบปรงตกแตงเพมเตมในบางสวน ใหความงามของธรรมชาตเดนชดยงขน ไดแก อางเกบนำา เขอน และสถานทตากอากาศตาง ๆ

             2. แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตร โบราณวตถสถาน และศาสนา หมายถง สงตาง ๆ ทมนษยเราไดสรางสรรคขนตามวตถประสงคและเพอประโยชนของมนษยเอง ทงทเปนมรดกของอดตและไดสรางเสรมขนในสมยปจจบนแตมผลดงดดใจทางการทองเทยว ไดแกพระราชวง ศาสนสถาน โบราณวตถสถาน อนสรณสถานและพพธภณฑ             3. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรม ประเพณและกจกรรม หมายถงรปแบบการดำาเนนชวตของผคนในสงคมและการประพฤตปฏบตทยดถอ และสบทอดตอกนมาตลอดจนกจกรรมตาง ๆ ทมผลตอการดงดดใจทางการทองเทยว ไดแก สภาพชวตไทยรมคลอง ตลาด

3

นำาเรอนแพ หมบานชาวเขา หมบานประมง งานเทศกาลประเพณ ศนยแสดงวฒนธรรมประเพณ และสวนสนก เปนตน

แหลงทองเทยวประเภทธรรมชาตในประเทศไทย         1. แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสำาคญทางภาคใต                 - จงหวดกระบ กระบเมองรอยเกาะฝงทะเลอนดามน อนประกอบดวยหมเกาะนอยใหญมากมายเรยงรายไมนอยกวา 130 เกาะเกอบทงหมดเปนเกาะหนปนรปรางตาง ๆ กน ทโดงดงทสดคอ เกาะพพ เกาะรอก และกลมเกาะหนาอาวพระนาง เกาะตาง ๆ เหลานเปนสถานทพกผอน และทองเทยวบนหาดทรายขาว นำาใส นอกจากนยงมกจกรรมตาง ๆ อก เชน พายเรอแคน ดำานำาดปะการง เทยวถำาและปนผา ซงเปนกจกรรมยอดนยมปจจบน                - จงหวดพงงา มหมเกาะสมลนเปนอทยานแหงชาตทางทะเลทงดงามทสด แหงหนงในประเทศไทย เปนแหลงดำานำาทตดอนดบ 1 ใน 10 ของโลกประกอบดวยเกาะตาง ๆจำานวน 9 เกาะ ใตทองทะเลรอบหมเกาะเหลานอดมไปดวยกองหนและแนวปะการงนำาลก เหมาะแกการดำานำาทงสองแบบสภาพของหาดทรายบนเกาะมเนอทรายขาวละเอยด เกาะทเปนเกาะทองเทยวหลก คอ เกาะสและเกาะแปดสญลกษณของหมเกาะสมลน คอ หนเรอใบตงอยบนเกาะแปด                 - จงหวดสราษฎรธาน มถำาเหมน หรอชอใหมถำาขมนทอำาเภอนาสารหางอำาเภอ 5 กโลเมตร อาจเปนถำาใหญสดในประเทศไทย เนอท 4 ตารางกโลเมตร แตคนไมคอยรจกเพราะยงมสภาพเดมตองขนเขาหนาแดงไป 1,000 เมตร จงจะเจอทางลงถำา ภายในสดมหศจรรยแบงเปนโซนตาง ๆ หนงอก หนยอย บางหองสแดง บางหองสเหลอง สฟา ภายในมนำาตกในถำาลงเลนนำาไดสบายหลายแหง ทนาทงคอ นำาตกทมแนวหนยอย คลายนำาตกไนแองการาของแคนาดา ในโซนอพอลโลในถำามคางคาวตวจวมาก เลกกวานวกอนอาศยอย อาจเปนแหลงคาวคาว กตต ทเลกทสดใน“ ”โลกกได

        2. แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสำาคญทางภาคเหนอ

4

                - จงหวดเชยงใหม มดอยเชยงดาวสงเหนอระดบนำาทะเล 2,100 เมตร และมความสงเปนอนดบ 3 ของภเขาในประเทศไทยดอยเชยงดาวจงกลายเปนผาตระหงานททาทายวญญาณนกผจญภยรนแลวรนเลา ใหบกบนขนไปสมผสแมเพยงสกครงในชวต โดยเฉพาะในชวงฤดหนาวทอาจพบทะเลหมอกอนงดงามไดในทกเชาตร และเฝาคอยยลภาพตะวนตกดนลบเหลยมเขาดอยสามพนองในยามเยนดอยเชยงดาวแหงจงหวดเชยงใหมยงยงใหญในฐานะภเขาหนปนลกเดยวทสงทสดของไทย มอากาศหนาวเยน จงกอใหเกดอาณาจกรพรรณไมกงอลไพนแสนมหศจรรย แหลงทองเทยวใกลเคยงถำาเชยงดาว คอ ดอยอางขางกจกรรมทนาสนใจ คอลองแพแมตะมานหรอขชางทปางชางแมตะมาน                - จงหวดเชยงรายมดอยจอมทองเปนทตงพระธาตดอยจอมทองรมฝงแมนำากกดอยเชยงเมยงตงอยบนสบรวกดนแดนแหงสามเหลยมทองคำาบนยอดดอยมเจดยเกาแกตงอยดอยแสนใจ เปนหมบานชาวเขาเผาอกอดอยแมสลอง หรอดอยสนตคร เปนชมชนชาวจนฮอจากกองพล 93 ทอพยพเขามาระหวางเสนทางขนไปมดอกนางพญาเสอโครงบานสะพรงในชวงตนป ดอยตงเปนทตงพระธาตดอยตงซงบรรจพระรากขวญเบองซายของพระพทธเจานบเปนครงแรกทพระพทธศาสนาลทธลงกาวงศไดมาประดษฐานทลานนาไทยดอยผาตงอยบนเทอกเขาดอยผาหมนเปนจดชมววสองฝงโขง ไทย-ลาวและทะเลหมอกเปนทตงหมบานชาวจนฮอ มง และเยา ภชฟาหางจากดอยผาตงไป 20 กโลเมตร ในอำาเภอเทง                 - จงหวดลำาปาง ถำาขนตานมความยาว 1,352 เมตร ตลอดทวเขาขนตานพรมแดนกนจงหวดลำาปาง และลำาพนขนตานเปนชอทคนไทยรจกมากทสดแตนอยคนนกเคยลงไปเทยวในเขตนน ถาลงไปจะหลงใหลในความงดงามของธรรมชาตยานนนและหากไดเดนเขาไปในอโมงคบางจะรสกเยอกเยนประหลาดทบนยอดดอยสงมทพกของการรถไฟใหเชาคางแรมซงบนนนมทวทศนทสวยงามประทบใจผไปเทยวชมเปนอยางมาก (นกขมน.ไทยรฐนำาเทยวทวไป. 2544)

5

        3. แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสำาคญทางภาคตะวนออกเฉยงเหนอ                 - จงหวดเลย มภกระดง เปนขนเขามหศจรรยแหงเมองเลย ดวยสณฐานหนทราย ทมยอดตดเรยบ เกดพนทราบกวางใหญ รวม 37,500 ไร อดมไปดวยทงหญาในปาสนมหนาผาทสวยงามหลายแหง เชน ผานกแอน ผาหมากดด และผาหลมสกทเปรยบเสมอนสญลกษณอยางหนงของภกระดงนอกจากน บนยอดภกระดงยงมทงดอกไม ปาดงดบ และปาเบญจพรรณ การเดนทางทองเทยวสะดวกสบายมทกนทพกพรงพรอม ทามกลางบรรยากาศหนาวเยนบนภกระดงมพรรณไมงดงามแปลกตาอยหลายชนด ทงกหลาบปาสแดง กหลาบปา สขาว และเมเป ลแดงในปาปดอนลกเรน เปนภเขาแหงตำานานการทองเทยวทไดรบความนยมไมเสอมคลาย                - จงหวดอบลราชธาน มผาแตม ตงอยในเขตอทยานแหงชาตผาแตม อำาเภอโขงเจยม ผาแตมมชอเสยงโดงดงเพราะปรากฏภาพเขยนสอายเกาแกกวา 2,000 ป มากถง 300 ภาพ มทงภาพสตว สญลกษณขาวของเครองใชของมนษย สวนแหลงทองเทยวในบรเวณใกลเคยงทนาไปเทยวชม เชน เสาเฉลยงตงอยกอนถงผาแตม ประมาณ 2 กโลเมตร มลกษณะเปนเสาหนธรรมชาตสวยงามซอนกนอยตามธรรมชาต นำาตกสรอยสวรรค นำาตกแสงจนทรนำาตกทงนาเมองปาดงนาทาม มสภาพเปนปาไมและภผาหนหลากรปลกษณพสดารไมวาจะเปนเสาหนเฉลยงค ผาหนแตก หนโยก ฯลฯ เหมาะเปนจดชมทะเลหมอกรมโขงและปาเปลยนสในหนาแลง                - จงหวดมกดาหาร มภผาเทบ หรออกชอหนงคอ กลมหนเทบเปนสวนหนงของอทยานแหงชาตมกดาหารภมประเทศเปนชวงปลายสดของทวเขาภพานขนานแนวเหนอ-ใต หางจากแมนำาโขงประมาณ 4 กโลเมตร สภาพปาทโดดเดนเปนปาเตงรง ผสมผสานกบปา เบญจพรรณและปาดงดบแลงทอดมสมบรณลกษณะทางธรณวทยาของภผาเทบ คอ กลมหนทรายซอน

6

ทบกน เกดประตมากรรมหนรปรางประหลาด งดงาม ทงรปหนจรเข มงกฎเกงจนและจานบน เปนตนหนทรงสวยเหลานเกดจากผลงานการกดเซาะของแสงแดด ลมและฝน นานนบลานป   นอกจากนยงมถำาฝามอแดง ถาพระ และถำาลอดซงปรากฏรองรอยของภาพเขยนส และถวยชามโบราณมากมาย (การทองเทยวแหงประเทศไทย.มมมองใหมเมองไทย. 2546)        4. แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสำาคญทางภาคตะวนออกเฉยงใต                 - จงหวดตราด เปนจงหวดทางภาคตะวนออก ทมสภาพธรรมชาตทงปาเขา และทองทะเล เกาะชาง ซงเปนเกาะขนาดใหญ อนดบ 2 ของประเทศ ทอยในนานนำาของทะเล จงหวดตราด เกาะดดไดรบการขนานนามวา อนดามนแหงทะเลตะวนออก เพราะมหาดทรายขาว และนำาใส “ ”อดมดวยแนวปะการงและฝงปลาหลากส เกาะกระดาษทมลกษณะแบนราบ ทองทะเลจงหวดตราดจงเหมาะกบกจกรรมดำานำา พายเรอและการพกผอน                  นอกจากนของดเมองตราดยงมอกมาก ทงพลอยแดง ทบทมสยาม ระกำาหวานและ“ ”ไกชนพนเมอง เปนตน               - จงหวดจนทบร นกนยมธรรมชาตบนปาเขาดอยสง ดพรรณไมปา และสตวปานานาพรรณ ชนชมนำาตกและทวทศนอยบนทสงมองลงมาเหนทะเลเมฆ ตองไปเทยวเขตรกษาพนธสตวปาเขาสอยดาวจะตดใจไมรลม ในคนเดอนมดฟากระจางจะรสกราวกบอยใตซมดาว เหนดาวราวกบอยแคเออม                - จงหวดชลบร มเมองพทยา เปนเมองทไมเคยหลบใหล มแหลงทองเทยว มากมาย ทงทางบกและทางทะเล มสงอำานวยความสะดวกพรอมสรรพทงทพก รานอาหารรานขายของทระลก แหลงบนเทงยามคำาคน และยงมเกาะสวยงามอยใกลทงเกาะลาน เกาะไผสามารถเลนนำา ดปะการงไดอยางสะดวกสบายนอกจากนยงมเมองจำาลอง สถานทรวบรวมสถาปตยกรรมชนนำาของในประเทศและตางประเทศพพธภณฑ Ripley's Believe it or not”ทรวบรวมของแปลกพสดารมากมายจากทกมมโลก หมบานชาง และสวนนงนช สถานทพกผอนหยอนใจทใหญทสดในภาคตะวนออก

7

        5. แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสำาคญทางภาคตะวนตก                 - จงหวดเพชรบร มอทยานแหงชาตแกงกระจานเปนอทยานแหงชาตทมพนทมากทสดในประเทศไทย คอ ประมาณ 1.7 ลานไร เปนทกอกำาเนดแมนำาเพชรบรและเปนแหลงสตว และพชพรรณหลากหลายชนด เหมาะสำาหรบกจกรรมการเดนปาทองเทยวธรรมชาต พกแรม ลองแกง ดนกดผเสอทดทสดแหงหนงของเมองไทย ทะเลสาบแกงกระจาน เนอทมากกวา 45 ตารางกโลเมตร เปนจดชมววทวทศนทงดงามมองเหนเกาะนอยใหญโผลพนนำาถง 30-40 เกาะ สามารถลองเรอออกไปเทยวได สวนใครทชอบเดนปาปนเขายอดเขา พระเนนทงมความสง 1,207 เมตร  เปนจดชมทะเลหมอกทงามทสดแหงหนง                 - จงหวดกาญจนบร เปนเมองชายแดนดานตะวนตกของประเทศไทยอดมไปดวยทรพยากรดานการทองเทยวมากมายและยงเปนทตงของสถานสำาคญทางประวตศาสตร เชน สะพานขามแมนำาแคว สสานทหารสมพนธมตร สสานเขาปน นำาตกไทรโยคใหญ นำาตกเกรงกระเวย นำาตกเอราวรรณ ถำาละวาถำาดาวดงส ถำาลำาคลองง เปนถำานำาลอดแหงใหมทมความสำาคญมากเนองจากมเสาหนงอกทสงทสดในโลกอยทน (การทองเทยวแหงประเทศไทย.มมมองใหมเมองไทย. 2546)                 - จงหวดราชบร มวดเขาชองพราน อำาเภอโพราราม อาจเปนถำาคางคาวทมมากทสดในประเทศไทย ทกวนตอนพลบคำาลานวดกวางใหญ หนาโบสถคลาคลำาไปดวย นกทองเทยวเพอไปชมคางคาวเปน 100 ลานตว ทเรมออกหากนเวลา 18.00 น.แบงหมวดหมกบออกบนราวกบการจดทพอยางเปนระเบยบยง กวาจะบนออกจากถำาหมดใชเวลาเพยง 4 ชวโมง        6. แหลงทองเทยวทางธรรมชาตทสำาคญทางภาคกลาง                 - จงหวดสมทรสงคราม การทองเทยวในสมทรสงคราม ทเขาถงสภาพชวต ชาวบานไดดทสดคอ ทองเทยวไปตามแมนำาลำาคลองจะสะทอนภาพชาวภาคกลางทอยกบลำานำาทงหมด จะเหนความรมรนของเรอกสวนผลไมนานาพรรณ การสญจรซอขายกนตามลำาคลอง เรยกเรอกวยเตยวและเรอโอเลยงใหเขามาเทยบสงกนไดสบาย เชาขนมาไดยนเสยงเรอรองขายหม ถวงอก

8

และเตาหปากอาวไทย ทบางจะเกงสมทรสงครามหางกรงเทพฯ ราว 50 กโลเมตรในถนนพระราม 2 เลยสมทรสาครไปนดเดยว กลายเปนแหลงตากอากาศทผคนพากนเอาปนขาวหยอดรจบหอยหลอด ภตตาคารรมหาดผดหอยหลอดกนสด ๆคนนยมไปกนอาหารตามราน รมหาด และลงเรอตระเวนปากอาว ชมวว เปนสถานทเดยวทนกทองเทยวไปมากทสด                - จงหวดปทมธาน อยรมฝงแมนำาเจาพระยา 2 ดาน ดานตะวนออก โดยเฉพาะทรงสต เปนเมองโออา ทนสมยมากไปดวยตกสงใหญ ถนนหนทางตดและขยายใหกวางใหญ สวนดานตะวนตกของฝงแมนำาในเขตอำาเภอเมอง อำาเภอสามโคก และอำาเภอลาดหลมแกว ยงเปนเมองแบบชนบทเกา กอปรดวย ไรนาดงตาล ยงสญจรกนตามแมนำาและคคลอง ดำารงชวตแบบไทยภาคกลางแหลงทองเทยวทางธรรมชาตของจงหวดปทมธาน ทเดน คอ การไปดปลา หนาวดหงษปทมวาส   ซงประกอบดวยปลาสวายและปลาตะเพยน ตวโตขนาด 1.5-2 กโลกรม หนาแนนจนสงกลนคาวฟงไปหมด บางคนใชวธเอาอาหารปลาปอนใสปากเลยกม เพราะเชองมาก อกแหงคอ การไปดนกปากหาง ในวดไผลอม เปนสตวผวเดยวเมยเดยว แบบอยางความซอสตยตอคครองยง ถาตวเมยถกยงตาย ตวผจะเฝาวนเวยนอยางเศราสรอยอยใกล ๆ ไมยอมกนอะไรเปนอาทตยจนตายตามกนไป (นกขมน. ไทยรฐนำาเทยวทวไทย. 2544)                - จงหวดชยนาท มสวนนกใหญทสดในเอเชย เนอทประมาณ 260 ไร สวนทเปนกรงตาขายใหญโตมาก ประมาณ 26 ไร คลมเนอทตงแตไหลเขาจดพนดนครอบตนไมใหญนอยไวภายใน สภาพปาโปรงเปนธรรมชาตอยางทสดเสนหของทนอยทนกนานาพรรณทอยในนคลายอยในธรรมชาต มฝงนกยงมากกวาทใด ๆ เดนคยเขยหากนเชองมาก

แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตร 1.แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรทางภาคใต

9

             - จงหวดภเกต การไปเทยวชมแหลงประวตศาสตรของจงหวดภเกต คอ ปนใหญ 5 กระบอก ของทาวเทพกษตรย-ศรสนทร สงคราม 9 ทพ ป พ.ศ. 2328 ระหวางพมาบกตภเกต ทอำาเภอถลาง ทาวเทพเทพกษตร-ศรสนทร ทำาสงครามปอมคายตงรบบรเวณทขณะน คอ วดพระนางสราง ใชปนใหญ 5 กระบอก สกดทพพมาเตมท ปน 5 กระบอกขณะนอยในวด พระทองหรอพระทผดจากดนมาครงตว มโอกาสควรไปด มเสอกนฝนทำาจากเยอไมทเหลอเพยงตวเดยวในภเกตใหดดวย

             - จงหวดสตล มหมเกาะตะรเตา เปนหมเกาะทอยตอนใตสดในทะเลอนดามนของไทย เขตจงหวดสตลนบเปนอทยานแหงชาตทางทะเลแหงแรกของประเทศไทย ประกอบดวยเกาะนอยใหญ รวม 51 เกาะ เกาะตะรเตามขนาดใหญทสด เคยใชเปนสถานทคมขงนกโทษอกฉกรรจ และนกโทษการเมองในอดตและยงมเกาะอนสวยงามอกหลายแหง เชน เกาะอาดง-ราว เกาะหนงาม เกาะไข และหมเกาะดงประตมากรรมธรรมชาตทเปนสญลกษณของหมเกาะแหงน คอซมประตหนโคงทเกาะไข อกทงนำาทะเลสวย หาดทรายขาว แนวปะการง ฝงปลาหลากส คอมนตเสนหของหมเกาะตะรเตา ทยากจะลมเลอน             - จงหวดนครศรธรรมราช ชาวนครศรธรรมราชเชอกนวา วาระสดทายของ พระเจาตากสนมหาราชอยทวดเขาขนพนม อำาเภอพรหมคร หางตวเมอง 20 กโลเมตร ทรงผนวชเปนภกษจำาพรรษาอยในถำาบนเขาสงชน เหนอวดทอยเบองลาง ลกษณะคลายทรงอยอยางลภย เพราะในถำาเขาขนพนมนนเปนขมขายถำานอยใหญ ทะลตดตอไปทอนไดหลายแหง บางแหงคลายหองโถงขนาดใหญ

      2. แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรทางภาคเหนอ              - จงหวดลำาพน การไปเทยวชมแหลงประวตศาสตรของจงหวดลำาพน คอไปไหวพระทวดธาตหรภญชยวรวหาร เปนวดโออางดงามราวกบเนรมตขนมาดวยสถาปตยกรรม ศลปกรรม และวจตรศลปลานนา เปนวดสรางในเขตวงเการาชวงศจามเทวจามเทว ผครองลำาพนเกอบ 1,400 ปมา

10

แลวอนสาวรยของทานอยทางตอนใตของเมอง คนไปกราบไหวบชา บนบานศาลกลาวจำานวนมากกนทกวน             - จงหวดอตรดตถ การทองเทยวแหลงประวตศาสตรของจงหวดอตรดตถ คอ พนทตำาบลนำาพ อำาเภอทองแสนขน เปนแหลงแรเหลกเอามาตดาบหรอทำาศสตราวธชอดงมาแตโบราณ มการขดแรเหลกจากหลายแหลงดวยกน แตทสำาคญทสดตองขดจาก บอพระแสง และ “ ”บอพระขรรค ซงสงวนไวทำาดาบคมอ หรอศสตราวธสำาหรบพระมหา“ ”

กษตรยเทานน แตไมวาจะขดแรเหลกจากบอใดในเขตนลวนตองทำาพธบวงสรวงเปนพธไสยศาสตรอยางสำาคญทงนน ชางเหลกเคารพกราบไหวศาลเจาพอเหลกนำาพ และศาลพระแสงบานนำาพกนทกคน  ตวอยางอาวธดงทำาจากเหลกนำาพ เชนพระแสงของาวของสมเดจพระนเรศวรมหาราช ดาบประจำาพระองคสมเดจพระนารายณมหาราช พระแสงขรรคชยศรประจำากษตรยในราชวงศจกร และดาบนนทกาวธของพระยาพชยดาบหก เปนตน มวดพระฝางสวางคมนนาถ ทตำาบลยาจก อำาเภอเมอง หางตวเมองราว 20 กโลเมตร ศนยกลางแหงอำานาจ 1 ใน 6 กก ของเจาพระฝาง เจาอาวาสวดนเมออยธยาแตก ป พ.ศ. 2310 และพระเจาตากสนมหาราชทำาสงครามรวมชาตปราบไดสำาเรจ

      3. แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรของภาคตะวนออกเฉยงเหนอ              - จงหวดนครราชสมา สรางขนในสมยพระนารายณมหาราช ประตชมพลสญลกษณของเมอง เปนฝมอนายชางฝรงเศสเดมมเมองเสนาตงอยทาง ฝงใตของลำาตะคอง และเมอง โครามประ ตงอยทางฝงเหนอ“ ”ของลำาตะคองสมเดจพระนารายณมหาราชจงโปรดใหสรางเมองขนมาใหมอกแหง อยตรงกงกลางเมองทงสอง แลวใหนำาชอมาผสมกนเปน นครราชสมา นครราชสมา เคยเปนเมองแหงวรกรรมของวรสตรไทย ใน“ ”

สมยรชกาลท 3 คอ คณหญงโม หรอทาวสรนาร และนางสาวทองเหลอ จนเปนทยกยองกลาวขวญ ชาวนครราชสมาจงสรางอนสาวรย ทาวสรนาร หรอยาโม ไวทประตชมพลเพอใหผคนไดกราบไหวระลกถงคณงามความด

11

             - จงหวดบรรมย เปนเมองทมประเพณและวฒนธรรมโบราณ สถานทงดงาม ลำาคาหลายแหง เชน ปราสาทพนมรง ทอำาเภอนางรองเปนปราสาทขอมโบราณแหงเดยวทสรางอยบนเขาสง คลายปราสาทในยโรป เปนเทวาลยทประทบของพระศวะในศาสนาฮนดลทธไศวนกาย สวนปราสาทเมองตำาทสรางบนพนราบ หางกน 8 กโลเมตร เปนศาสนสถานของฮนด มอายกวา 2,000 ปเดมเปนทอาศยของมนษยกอนประวตศาสตร ราว 2,000 ปมาแลว             - จงหวดนครพนม มพระธาตพนม ซงบรรจพระบรมสารรกธาตของ พระพทธเจา ยงมพระธาตอน ๆ อกมาก นบเฉพาะพระธาตทโดงดงเปนทรจกกนดเปนทเคารพสกการะอยางสงทงคนไทยและลาว มถง 7 แหง เชน พระธาตพนม พระธาตนคร พระธาตเรณนคร พระธาตทาอเทน พระธาตประสทธทเปนพระธาตเลก ๆ ไมคอยมชอเสยงยงมอกหลายแหง      4. แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรทางภาคตะวนออกเฉยงใต              - จงหวดจนทบร เปนเมองทมอายมากกวา 2,000 ปมาแลว จงมเรองราวทางประวตศาสตรอยางมาก เชน ในยคลาอาณานคมฝรงเศสจงใจบกเขายดเมองจนทบรไวเมอป พ.ศ. 2436 (ร.ศ. 112) รชกาลท 5 จงทรงทมเทอยางหนกเพอเอาคนมา ยงปรากฏหลกฐานฝรงเศสเขาปกครองจนทบรเดนชดจนบดนเพราะในคายตากสนมตกเกากองบญชาการใหญฝรงเศส และโรงทหารทแหลมสงหมทงคายทหาร ตกแดงและคกขไกตงอย             - จงหวดระยอง เปนเมองทมอนสาวรยสนทรภ ทอำาเภอแกลง เปนแหลงทองเทยวทไดรบความนยมไมเสอมคลายเพราะไมมนกเรยนคนไหนไมรจกพระอภยมณ หรอนางผเสอสมทร จงมผไปเยอนอนสาวรยจอมกวไทยปละมากมาย             - จงหวดปราจนบร มศาลสมเดจพระนเรศวร เปนจดยทธศาสตรสำาคญท กองทพไทยทกยคสมยตองไปชมพลทโนนกอนยกไปทำาสงครามในเขมรและเวยตนาม สมเดจพระนเรศวรมหาราช เจาพระยาบดนเดชา หลวงหรหมโยธ แมทพบรพา ไทยรบฝรงเศส ป พ.ศ. 2484 ลวนเคยมาชมพลทพตรงนน

12

      5. แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรภาคตะวนตก              - จงหวดราชบร มเขาวง แมวนนวงบนเขาไมไดเปนวงอกแลว เปนวดเขาวงทนาขนไปกราบพระใหเปนมงคล เขาวงรชกาลท 5 ทรงสรางตวพระอโบสถวนนเดมคอ พระตำาหนกทบรรทมและทองพระโรง เปนตกทรงตะวนตก รชกาลท 5 เคยใชทองพระโรงน ออกรบราชทตโปรตเกส เมอวนท 16 กมภาพนธ 2540 ทกวนจะมผคนไปเทยวชมวดเขาวงเปนจำานวนมาก             - จงหวดประจวบครขนธ มอทยานประวตศาสตรหวากอ หางจากตวเมองประจวบครขนธประมาณ 13 กโลเมตรเปนทพระบาทสมเดจ พระจอมเกลาเจาอยหวเสดจทอดพระเนตรสรยคราส เมอ 18 สงหาคม 2411 ปจจบนเปนอทยานประวตศาสตรพระจอมเกลาเปนสถานศกษาและวจยทางวทยาศาสตรหลายแขนง มหอดดาว และทองฟาจำาลองใหมททนสมยกวาเกา             - จงหวดเพชรบร มการสรางพระราชวงพระนครคร หรอทเรยกกนทวไปวาเขาวง การสรางพระราชวงนพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวทรงนำาเอาแบบอยางการสรางปราสาทพระราชวงบนเขาตามแบบยโรปผสมผสานกบสถาปตยกรรมไทยและจนพระทนงและโบราณสถานในพระนครครสรางบนยอดเขา 3 ลก ของเขามหาสวรรค มเนอทประมาณ 600 ไร เพอเปนการรำาลกถงความสำาคญของประวตศาสตรเมองเพชรบร โดยเฉพาะพระนครครทางจงหวดเพชรบรจงไดจดงานพระนครครเมองเพชรขนทกป

      6. แหลงทองเทยวประเภทประวตศาสตรภาคกลาง              - จงหวดพระนครศรอยธยา เปนเมองทมโบสถวหาร มากกวา 300 แหง กอสรางแบบวจตรพสดาร ประกอบดวย พระปรางค เจดย รปป น และรปหลออยางมากมายใชทองฉาบอยภายนอกสเหลองอรามไปทว ซากและรองรอยของปราสาท ราชวง วดวาอาราม เจดยยงคงเหลออยและองคการยเนสโก ไดรบนครประวตศาสตรพระนครศรอยธยาไวในในบญชมรดกโลก

13

             - จงหวดสโขทย มอทยานประวตศาสตรสโขทย เปนเขตเมองเกาทบอกเลาความเปนมาในอดตไดดทสดมพพธภณฑสถานแหงชาตรามคำาแหงอยบรเวณเมองเกา ศนยกลางอาณาจกรอนรงเรอง ในอดตมซากโบราณสถานกวา 100 แหง วดมหาธาตมองคพระเจดยมหาธาตทรงพมขาวบณฑ วหาร 11 หอง เหลอแตซากปรกหกพง เคยประดษฐานพระศรศากยมนรชกาลท 1 อญเชญมาไวทวดสทศนจนถงปจจบนพระบรมราชานสรณพอขนรามคำาแหงมหาราชประดษฐานอยตรงกนขามวดมหาธาต เปนทแวะสกการะของคนทวไป เตาทเรยงเกาะนอย สำาหรบเผาเครองถวยชามสมยนน เรยกวา เครองสงคโลก มซากหลกฐานมากมาย            นอกจากน ยงมอทยานแหงชาตรามคำาแหง (เขาหลวง) มถำาแหลงประวตศาสตรมากมาย อทยานประวตศาสตรแหงชาตศรสชนาลย เมองสวรรคโลก หรอเมองเชลยง มวดรายลอมนาสนใจยง             - จงหวดลพบร ไปดวงนารายณราชนเวศนและหมพระทนงภายในพระราชวงนนจะภมใจในความเปนไทยยงนาเชอวาพระนารายณมหาราชทรงเปนนกดาราศาสตรและโหราศาสตรรวมยคสมยกบนอสตราดามส เมอนอสตราดามสคำานวณจนทรคราส และสรยคราส รวาเกดในวนท 11 ธนวาคม พ.ศ. 2228 และ 30 เมษายน 2231 ตามลำาดบ ในกรงปรารส สมเดจพระนารายณมหาราชกทรงทำาไดเหมอนกบทลพบรนเองใตถนวงนารายณราชนเวศน จะพบชองทางลภยลบลงสอโมงคใตดนของสมเดจพระนารายณเมอภยมา ทางลบดงกลาวม 2 ทางทางหนงเปนทางหนทางบกมงไปสคกหรอไปสแมนำาลพบรได อกทางหนงนนลงบนไดลบใตดนไปสเสนทางอโมงคใตดนแถว ๆ ศาลพระกาฬ ผเฒาผแกลพบรทเคยวงเลนอยในพระราชวงโบราณสมยยงรกรางไมมการดแล ยนยนอโมงคใตดนมจรง

แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมในประเทศไทย        1. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมทางภาคใต                - จงหวดตรง มพธววาหใตสมทร เปนกจกรรมทมความแปลกทสดในโลกกวาไดเพราะมการแหขนหมากดวยเรอหางยาวแลวดำาลงไปทำาพธรดนำาสงขและจดทะเบยนกนใตนำา ใชทะเลเปนสถานทจดทะเบยน ใชหาดทรายแทนผนพรม มฝงปลาเปนสกขพยาน  ซงจะมคบาวสาวทงไทยและ

14

ตางประเทศเขารวมงานเปนจำานวนมาก โดยกำาหนดจดงานในวนท 14 กมภาพนธ ของทกป (วนแหงความรก)วตถประสงคหลกในตอนแรกก เพออนรกษทรพยากรธรรมชาตใตทองทะเลโดยรณรงคเกบขยะใตทองทะเลจนกลายมาเปนพธทนาประทบใจ ถกเผยแพรภาพทสวยงามไปทวโลก               - จงหวดภเกต มพธกนเจทยงใหญทก ๆ ป จดขนในชวงวนขน 1 คำา ถง 9 คำา เดอน 9 ในทก ๆ ปโดยชาวบานผศรทธาจะมาชวยกนทำาความสะอาดเชดถศาลเจา หรอทชาวภเกต เรยกวา อาม จดไมจนทน“ ”กำายาน เพอเตรยมรบการเสดจของเทพเจาทง 9 องค คอ เกาอวอ“อง สวนในชวงบายเปนพธยกเสา”ลำาไผขนาดใหญ ซงเรยกวา เสาโกเตง หรอ เสาเตงกอ สำาหรบแขวน“ ” “ ”ตะเกยง 9 ดวง ซงจะเรมขนตามฤกษยามคอตอนเทยงคนมการประกอบพธอญเชญยกอองสองเต ซงเปนเทพเจาองคประธานขนทศาลเจา และอญเชญเทพทงเกามาเปนเทพประจำาพธพรอมกบจดตะเกยงนำามนเกาดวงชกขนแขวนไวปลายเสาโกเตงใหเปนสญลกษณแหงดวงวญญาณอนศกดสทธสถตไวตลอดเทศกาลกนเจ ผศรทธาจะสละกจโลกยวตร บำาเพญสมาธ ถอมงสวรต บรโภคแตผกผลไมงดบรโภคเนอสตวทกชนด หลงจากอญเชญเทพเจาทง 9 องค เขาประทบในศาลเจา แลวกมพธสวดมนตทกวน วนละ 3 ครง ตลอดเทศกาล รวมทงมการอานรายชอผเขารวมกนเจตอหนาแทนบชา และทกคนกมพธเดนธป โดยการนำาของ รางทรง หรอ มา“ ” “ทรง ซงรางทรงและมาทรงดงกลาว ตองไดรบความเหนชอบจากเทพเจา”มาประทบรางทรง และกระทำาทกอยางในพธโดยผานรางทรง หรอมาทรง ซงบคคลผจะเปนมาทรงหรอรางทรงไดตองเปน ผบรสทธ และเหมาะสม โดยรางทรงดงกลาวจะแสดงบคลกลกษณะของเทพองคนน ๆ เชน ไถเซย เทงเจย หรอเจาแมกวนอม เปนตน                - จงหวดนครศรธรรมราช จะมงานสารท เดอนสบ วนแรม 13-15 คำา ของทกป ประมาณเดอนกนยายน-ตลาคมเปนการทำาบญอทศสวนกศลแกญาตมตรผลวงลบ ทงยงเปนการทำาบญเพอเปนสรมงคลแกเรอกสวนไรนา แกตนเองและครอบครว เชอกนวาในวนแรม 1 คำา เดอนสบ พญายมจะปลอยวญญาณญาต ๆ มาพบลกหลาน และตองกลบไปเมอง

15

นรกในวนแรม 15 คำา เดอนสบ ชาวไทยสมยกอน รวมทงทงชาวจงหวดนครศรธรรมราชจงไดทำาบญในเดอนสบนเปนประจำาทกป

       2. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมทางภาคเหนอ                - จงหวดลำาปาง มประเพณงานสะโตกชาง จดขนในวนท 14 กมภาพนธของทกป(วนแหงความรก)กจกรรมในงานประกอบดวยขบวนแหสะโตกชางทยงใหญทผชมสามารถรวมเลยงอาหารชางบนสะโตกทใหญทสดในโลก ประเพณนเกดขนเนองจากตองการหารายได เพอเปนกองทนสำาหรบคาอาหารชางในงานทนาสนใจประกอบไปดวยขบวนแหววาหบนหลงชาง และการแสดงพนบาน การจำาหนายสนคาจากชมชน นทรรศการเกยวกบชาง การแสดงตาง ๆ ของชางชางเลนดนตร ชางวาดรป เปนตน               - จงหวดเชยงใหม มการจดงานสงกรานตทยงใหญกวาจงหวดอน ๆ ในประเทศไทย ซงจะจดงานวนท 13 – 15 เมษายน ของทกป สงกรานตแปลวาการผานหรอการยาย ถอการโคจรของดวงอาทตยเปนหลก เมอดวงอาทตยผานกลมดาวฤกษจกรราศ 1 กลม เรยกวา 1 สงกรานตขณะทดวงอาทตยยายออกจากราศมนเขาสราศเมษ ในเดอนเมษายน เปนชวงทดวงอาทตยอยกงกลางโลก และเปนวนทมกลางวนและกลางคนยาวเทากน จงเรยกวา มหาสงกรานต ถอเปนการตงตนปใหมของไทย สวนมากมกจะมกจกรรมรดนำาขอพรปใหม วนครอบครวพบปะสงสรรคในหมญาต ปลอยนกปลอยปลา ขนทรายเขาวดและการเลนสงกรานต               - จงหวดแพร มวดไทยใหญหรอทเรยกกนวา วดเงยว รปทรงสถาปตยกรรมพมา สรางดวยไมสกทงหลง แตการตกแตงภายใน การฉลไม แกะสลกและประดบกระจกส เปนศลปกรรมไทยใหญทงหมด ทแพรไมไดมแตวดจอมสวรรคเทานน เมอรอยกวาปมาแลวเงยวสรางไวถง 3 วด ในแนวเหนอจดใตมชอเปนภาษาเงยวทงหมด ไดแก                              1) วดจองเหนอ (วดจอมสวรรค)

16

                              2) วดจองกลาง (วดสระบอแกว)                               3) วดจองใต (วดตนรง) ทงหมดลวนสวยงาม แตทเดนทสดคอ วดจอมสวรรค       3. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ                - จงหวดยโสธร มงานประเพณบญบงไฟทยงใหญทกป กำาหนดการจดงาน วนศกร เสาร อาทตย สปดาหทสองของเดอน– –พฤษภาคม ของทกปสถานทจดงานบรเวณสวนสาธารณะพญาแถน กจกรรมในงานการแหบงไฟ กำาหนดไว 3 วน ไดแก วนสกดบ คณะเซงบงไฟแตละคมแตละคณะจะนำาบงไฟของตนพรอมดวยขบวนแหไปทำาพธบวงสรวงคารวะเจาป เจาพอหลกเมอง วนตอมาคอ วนแหบงไฟ ตอนเชามการถวายภตตาหารแดพระภกษสงฆ ทศาลาการเปรยญ และรบผาปา               จากนนนำาขบวนแหไปคารวะมเหศกดหลกเมอง เจาพอปตา สงศกดสทธประจำาหมบาน ขบวนฟอนรำาทเรยกวา เซงบงไฟนำาขบวนไปดวยในวนจดบงไฟ ตอนเชามการทำาบญเลยงพระตกบาตร ถวายภตตาหาร เลยงดญาตโยม จากนน แหบงไฟรอบพระอโบสถเพอถวายแดเทพารกษและสงศกดสทธแลวนำาบงไฟออกไปทจดไวสำาหรบจดบงไฟ ความพเศษของงานบงไฟทยงใหญของชาวยโสธรนโดงดงไปถงเมองโยชดะ ประเทศญปน จนตองสงบงไฟมาจดเยาเยอนกนทกปจนเปนประเพณสบตอกนมาจนถงปจจบนน               - จงหวดมหาสารคาม มงานบญเบกฟา ในวนขน 3 คำา เดอน 3 ของทกป เปนพธการดงเดมเพอเรมฤดกาลทำานา คลายภาคกลาง มพธแรกนาขวญงานบญเบกฟาจะมพธทางศาสนา บายศรสขวญ และแหขบวนเบกฟา ขบวนแหจะประกอบดวยพชผกผลไมตาง ๆ จากทกอำาเภอโดยมการทำานายคลายพระโคกนเลยง หลงจากนนกจะมการหาบปยคอกลงนา               - จงหวดหนองคาย มงานประเพณลอยเรอไฟบชาพญานาค และชมปรากฏการณบงไฟพญานาคกำาหนดการจดงานทกวนขน 15 คำา เดอน 11 ประมาณเดอนตลาคมของทกป กจกรรมในงานประกวดลอยเรอไฟบชาพญานาค พธบวงสรวงพญานาค พระธาตทางนำา การแขงขนเรอ

17

ยาวออกพรรษา ทสำาคญคอมลกไฟกลม ๆ จำานวนมาก ผดขนจากแมนำาโขง มประชาชนจากทกภาคของประเทศไทยมาชม และพสจนวา เปนลกไฟธรรมชาตหรอมนษยกระทำาขน(เปนเรองแปลกทวงการวทยาศาสตรยงพสจนไมได)

       4. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมภาคตะวนออกเฉยงใต                - จงหวดชลบร มงานประเพณวงควาย ซงจนในวนขน 14 คำา เดอน 11 ประมาณ เดอนตลาคมของทกปกจกรรมในงานเปนการสบทอดและอนรกษวฒนธรรมประเพณดงเดม เชน ขบวนแหเกวยนภณฑ 12 ขบวน แขงขนวงควายรนตาง ๆ ประกวดสขภาพควาย ประกวดการแตงตวควาย ประกวดนองนางบานนา ออกรานจำาหนายสนคาหนงตำาบลหนงผลตภณฑ               - จงหวดจนทบร มประเพณฉดผาพระบาท เปนประเพณทถอปฏบตมาแตครงใดไมปรากฏแนชด เดมเปนพธของชาวบานตะปอนนอย ตะปอนใหญตอมาไดกระจายออกไปตามหมบานตาง ๆ ในเขตอำาเภอแหลมสงห และอำาเภอขลง ทมาของประเพณนมตำานานวา ครงหนงโรคหาระบาด มผคนลมตายกนมากในทกทองถนเมองจนทบร รวมทงหมบานชาวตะปอนเมองขลงดวย เครองยดเหนยวจตใจในขณะนนกมแตรอยพระพทธบาทบนผนผาซงถอเปนสงศกดสทธ ทชาวบานเคารพสกการะมาตงแตสมยปยาตายาย จงพากนออนวอนใหชวยดลบนดาลใหโรคภยสญสนไปจากหมบานหลงจากการบนบานแลวโรคหากไดเบาบางลง และหายไปในทสด ชาวบานจงรวมกนจดงานฉลองอยางใหญโต ผาทมรอยพระพทธบาทน กวาง 5 ศอก ยาว 20 ศอกประกอบดวยรอยพระบาทถง 4 รอย เรยงลำาดบจากขนาดใหญไปขนาดเลก คอ รอยของกกสนโร พระโกนาคมน พระกสสปะ และพระพทธโคดม ประเพณฉดผาพระบาท จะจดขนในชวงเทศกาลสงกรานต เปนประจำา โดยชาวบานปอนจะแหผาพระบาทจากหมบานมาทอำาเภอขลงโดยใชเกวยน               ซงประดบตกแตงอยางสวยงามและมการแขงขนชกเยอ ของหมบาน บานใดชนะ กจะนำาไปประดษฐานทบานตนคนหนงหมบานอน ๆ กมา

18

ชกเยออก บานใดชนะกนำาไปประดษฐานทบานตนจนครบทกหมบานจงนำากลบมาทบานตะปอนนอยตามเดม               - จงหวดปราจนบร มการแกบน โดยการตไกหนาอนสาวรยเจาพระยาอภยภเบศร มคนเอาไกเปนฝง ๆ ไปตแกบนเจาพระยาฯ เกอบทกวนบางวนแกบนดวยละครรำา เชอกนวาถาบนดวยของสองสงนจะเปนสงทดมาก จะประสบผลสำาเรจในชวต

5. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมภาคตะวนตก                - จงหวดประจวบครขนธ มการแขงขนโปโลชาง เปนกฬายอดนยมในหลาย ๆ ประเทศ สำาหรบในประเทศไทยจดขนทกป การละเลนแบงเปน 2 ทมผเลนแตละทมประกอบดวยชาง 3 เชอกพรอมไมตคล และพยายามตลกบอลดวยไมตคลใหเขาประตของอกฝายหนง ผชมจะไดทงความสนกสนาน ตนเตนและนอกเหนอจากโปโลชางแลว ยงมขบวนพาเหรดชาง การวาดภาพสของชาง               - จงหวดกาญจนบร มงานสปดาหสะพานขามแมนำาแคว ประมาณสปดาหท 3 ของเดอนพฤศจกายน ของทกปในงานมการแสดงนทรรศการทางประวตศาสตรสงครามโลกครงท 2 ทงดานวตถและภาพถาย มการแสดงและจำาหนายสนคาพนเมอง การละเลนพนเมอง เชน รำาเหยย รำาตง รำาพวงมาลยการออกรานจำาหนายผลผลตของสวนราชการและเอกชน และมมหรสพใหชมตลอดงาน และรายการซงจดเปนหวใจสำาคญของงานนคอ การแสดงแสงและเสยงเกยวกบเหตการณสะพานขามแมนำาแคว และการทำาลายในระหวางสงครามโลกครงท 2                นอกจากนทางการรถไฟแหงประเทศไทย ไดนำาหวรถจกรในสมยสงครามโลกครงท 2 มาลากขบวนรถไฟเทยวพเศษนำานกทองเทยวขามสะพานแมนำาแควไปตามทางรถไฟสายมรณะ เพอเปนการสรางบรรยากาศของสงครามโลกครงท 2 ทเคยเกดขนใหกลบมาอกครงหนง

19

               - จงหวดตาก ไปเทยววดไทยวฒนาราม เปนวดไทยใหญมหายาน ไดรบอทธพลจากพมา ทงรปแบบการกอสรางและวถชวตความเปนอยวงดนตรแบบพมา และฟอนแบบพมา วดนมชอเสยงดงมาก

       6. แหลงทองเทยวประเภทศลปวฒนธรรมภาคกลาง                - กรงเทพมหานคร มงานแสดงแสง-เสยง และสอผสมแมนำาของแผนดนกำาหนดการจดงานชวงตรษจน ประมาณเดอนมกราคม -กมภาพนธ ของทกปสถานทจดงานบรเวณทาราชวรดษฐ เขตพระนคร กจกรรมในงานการแสดงในรปแบบของละครเพลงรวมสมย แนวแฟนตาซ ประกอบสอผสมเทคนค นำาพ มานนำานกแสดงอกมากมายหลายรอยชวต ทลกระหมอมหญงอบลรตนราชกญญาสรวฒนาพรรณวด เปนองคประธานจดงานทกป               - จงหวดสงหบร มพธกวนขาวมธปายาส ทอำาเภอพรหมบร เปนขาวศกดสทธ ทำากนทหมบานวดกฎทอง บานโภคาภวฒน วดอตมะพชยใชขาวทยงมนำานมกวนกบเครองปรงมงคล 9 ประการ ม ถว งา นม เนย นำาตาลมะพราว นำาผง นำาออย ใชไมชยพฤกษ และไมพทรา เปนเชอเพลงไฟทใชกวนขาวทพยจะตองใชไฟทจดจากดวงอาทตยเทานน ตองมพราหมณเขาพธ ใชสาวพรหมจาร นงขาวหมขาวในพธ กวนถง 6 ชวโมง ระหวางเทเครองปรงลงกระทะตองยำาฆองกลอง พระสงฆสวดชยมงคลคาถา (นกขมน. ไทยรฐนำาเทยวทวไป. 2544)               - จงหวดเพชรบรณ มงานประเพณอมพระดำานำา ซงจะจดขนในชวงเทศกาลสารทไทย แรม 15 คำา เดอน 10 ชวงประมาณเดอนกนยายนของทกป มตำานานเลากนวา เกดเหตการณประหลาดในลำานำาบรเวณวงมะขามแฟบ มพระพทธรปผดขนมากลางนำาประชาชนจงไปอญเชญพระพทธรปดงกลาวขนมาบนบกเพอกราบไหว แตในปถดไปพระพทธรปองคดงกลาวไดหายไป และพบอกครงกลางแมนำาทพบเหนในครงแรก จงรวมกนอญเชญขนมาไวทวดไตรภมอกครงถวายนามวา พระพทธมหาธรรมราชา ตอมาเจาเมองเพชรบรณจะ“ ”เปนผเชญพระพทธรปดงกลาวไปประกอบพธอมพระดำานำา ณ บรเวณท

20

พบเหน ในครงแรกคอหนาวดโบสถชนะมาร จดเปนประจำาทก ๆ ป ประเพณอมพระดำานำาดงกลาวจะมผวาราชการจงหวดเปนผกระทำาพธ โดยมขบวนแหทางนำา ซงประกอบดวยขบวนเรอทตกแตงอยางสวยงาม รวมอญเชญกนอยางคบคง รวมดวยเทศกาลอาหารอรอยของเพชรบรณ และการแขงขนเรอยาวประเพณคนทวไปอาจจะมองวาแปลก แตสำาหรบคนเพชรบรณเองถอเปนประเพณทศกดสทธ เพราะเชอวาหลงจากทำาพธเสรจสนจะทำาใหฝนฟาตกตองตามฤดกาล พชพนธอดมสมบรณ               ซงความเชอดงกลาวเปนตำานานสบตอกนมา (การทองเทยวแหงประเทศไทย. มมมองใหมเมองไทย. 2546) สถานการณการทองเทยวของนกทองเทยวชาวตางประเทศ ทเขามาทองเทยวในประเทศไทย ในชวงเดอนมกราคม ถง เดอนกนยายน พ.ศ. 2546 โดยภาพรวมเปนดงน          ในชวง 9 เดอน ของป 2546 มชาวตางประเทศเดนทางเขามาทองเทยวในประเทศไทย ทงสน 6,880,464 คนลดลงจากชวงเวลาเดยวกนของปทผานมารอยละ 13 อนเปนผลตอเนองจากกระทบของสถานการณการแพรระบาดของโรคทางเดนหายใจเฉยบพลน (SARS) ในภมภาคเอเชย (ชวงเดอนมนาคม-เดอนมถนายน) ททำาใหสถานการณการทองเทยวของประเทศไทยเอเชยทงหมด ไดรบผลกระทบทางลบ ในชวงไตรมาสท 2 ของป และคอย ๆ ฟ นตวดขนในชวงไตรมาสท 3 ภายหลงจากทประเทศตาง ๆ ในเอเชยใหความรวมมอเปนอยางดในการควบคมการแพรระบาดของโรค SARS ไดเปนผลสำาเรจภายในเดอนมถนายนทผานมา อยางไรกดเมอเปรยบเทยบกบคแขงขนทสำาคญภายในภมภาค พบวา ประเทศไทยยงคงมสถานการณการทองเทยวทชะลอตวลดลงนอยกวาประเทศอน ๆ อาท ฮองกง และสงคโปร ซงมจำานวนนกทองเทยวลดลงไปถงรอยละ 33 และ 27 ตามลำาดบ               ทงน สถานการณการแพรระบาดของโรค SARS สงผลกระทบอยางมากตอประเทศไทยในชวงเดอนพฤษภาคมซงมจำานวนนกทองเทยวลดลงมากทสดถงรอยละ 50 จากปทผานมา แตไดเรมฟ นตวดขนเปนลำาดบ โดยสายการบนตาง ๆ ไดเรมกลบมาใหบรการตามปกตนบแตเดอน

21

กรกฎาคม เปนตนไปจนกระทงในเดอนสงหาคมและกนยายนสถานการณการทองเทยวของไทยสามารถกลบมาเตบโต เพมขนไดอกครงในอตรารอยละ 2.86 และ 4.24 ตามลำาดบสำาหรบตลาดทฟ นตวแลวในชวงไตรมาสท 3 ไดแก เอเชย-ตะวนออกและเอเชยใต สำาหรบในไตรมาสสดทาย คาดวาจำานวนนกทองเทยวของไทยจะยงคงเตบโตขนอยางตอเนอง โดยในเดอนพฤศจกายนทผานมามจำานวนนกทองเทยวทเดนทางเขาทางทาอากาศยานกรงเทพ ซงเปนดานใหญทสดของประเทศ เพมขนรอยละ 3 ทงน เปนผลจากความสำาเรจในการจดการประชมเอเปคในเดอนตลาคม ทสามารถสรางภาพลกษณทดใหแกประเทศไทย โดยเฉพาะในดานการรกษาความปลอดภยและวฒนธรรมไทยทเผยแพรไปทวโลก                นอกจากนการเปดบรการของสายการบนตนทนตำาของไทย ในชวงเดอนธนวาคม จะสามารถชวยสงเสรมตลาดระยะใกลภายในภมภาคไดมากขนจากปจจยดงกลาวคาดวาเมอถงสนป 2546 ประเทศไทยจะไดรบนกทองเทยวจำานวนประมาณลานคน ลดลงจากปทผานมา รอยละ 7.84 และมรายไดประมาณ 297,000 ลานบาท หรอลดลงรอยละ 8 ซงเปนจำานวนทดกวาเปาหมายทวางไวภายหลงจากเกดวกฤตโรค SARS ทคาดวาจะมจำานวนนกทองเทยวทงป 9.70 ลานคน และมรายได 289,600 ลานบาท

22