Franz Kafka
Aforizmalar
2
Franz Kafka(3 T e m m u z 1883, Prag - 3 Haziran1924, Kierling) Taral ekproletaryasndan gelip zengin bir tccarkonumuna ykselmi bir baba ile zenginve aydn bir Alman Yahudisi anneninocuu olan Franz Kafka, iednk vehuzursuz kiiliini byk ldeannesine borluydu. eitli ailevi vetoplumsal sebepler yznden evresineyabanclaarak byd. AilesininPrag'daki Alman toplumuyla kay
nama abalan sonucunda Almanokullarnda okudu. ek kkenli biraileden geldii hal
de Almanca'y anadili olarak kullandiin tam bir ek saylmayan Franz',Almanlar da tam anlamylakendilerinden grmediler.
Babasnn zoruyla 1906'datamamlayaca hukuk eitimine balad.Eitimini tamamladktan sonra birsigorta irketine girdi. Max Brod iletanp, Prag edebiyat evresine katld.Sigorta irketinde almasylayabanclama duygusu iyice gelienKafka, 1912'de Velice Bauer ile tant.1914 ve 1917'de iki kez Felice ilenianlanmasna ramen yazmak
tan alkoyaca dncesiyle bir trlevlenemedi. Bu ilikiden geriye 500'akn mektup kalmtr.
1. Dnya Sava srasnda fizikselyetersizlik nedeniyle askere alnmad.1917 ylnda vereme yakalandnanlald. 1920'de yaptlarn eke'yeevirmek isteyen Milena Jesenka iletant. Kendisinden 12 ya kk veevli olan Milena'yla -birlemelerininumutsuz ol
duunu bildii h a l d e - yllarcamektuplat.
Salk sorunlarnn artmas zerineemekliliini istedi, son yllarnda 20yandaki Dora Diamant ile mutluluatakld. 1924'de Viyana yaknlarndaKierling Sanatoryumu'na kaldrld veoradan kamad. Prag'a gmld.
Nazilerin ekoslovakya'y igalisrasnda kz kardei de toplamakamplarnda ld
rld, Kafka ile ilgili birok belge yokedildi. 20 yl sren dostluklarnnsonunda Kafka btn yazdklarnlmnden sonra yakmas iin MaxBrod'a vermiti. A m a Brod, dos
tuna ihanet ederek bu yaptlar bastrd.1935'de balanan ilk toplu basm nceengellendi sonra da yasakland amazaman iinde ne ve sk bir satgarantisine kavutu.
7
KitapA L T I K I R K B E YAYIN 21/2
Franz Kafka - Aforizmalar
Trkesi: Osman akmak
1. bask: Haziran 1995
2. bask: Ocak 1998
Yayn Ynetmenleri Kaan aydand /etin an
Kapak Tasarm: 2 Tasarm | MehmetUlusel /Erol Egemen Dzeltmen: D.zgn
Dizgi: Altkrkyedi
Bu evirinin tm yayn haklarnsahiplendik. Tantm alntlar dnda -m a k u l boyutlard a - izinsizoaltlmas ahlak kurallarna veyasalarmza gre su saylmaktadr.Byle bir harekete kalkmakistediinizde nce bize sorarsanz uygardnya adna seviniriz.
P.S.: T m fotokopi fanzinler, yukardakiaklamadan bamszdrlar. Onlaristedikleri A L T I K I R K B E kitabn veya metnini oaltabilir, bozupyeniden yaratabilirler. Okurlarmzyasal dergileri deil "fotokopifanzinleri" izlemeye aryoruz. Onlarsizi uurum
dan aa itecek gce sahiptirler veumay renmenin zaman geldi.
Yaasn F O T O K O P , YaasnKAOS.
A L T I K I R K B E YAYIN
bir Kaybedenler Klb tribidir.
Yazma Adresi: P.K. 114 Acbadem,stanbul
Konuma Adresi: ( 0 - 2 1 2 ) 244 02 85
8
ALTIKIRKBE NOTU
Daha yaynevi kurulmadan nce, sellozrnleri zerine younlaan bir dergiye,yayne-vimizi ve yapt ileri bir nebzeolsun tantabilmek amacyla yazdmzbir yazda, aynen u cmlelere yervermitik: "Kafka kitaplarna dokunmaisteine alternatif dokunma nes
neleri retmek... "
Korkarz ki bu kitapla birlikte, yukardaifade ettiimiz amacmzdan sapmanoktasna gelmi oluyoruz. Sizin detahmin edebileceiniz gibi, ok saydagen kzn elinizdeki ki
tab bandan sonuna kadar okumaolasl hayli yksek grnyor. BununTrk kltr hayatna ve dier hayatlara
ne gibi etkiler yapaca konusundahibir fikrimiz olmamakla beraber, usaatlerde yapabileceimiz baka bir eyde yok. Hi olmazsa bu kitapla BlackJack yapm oluyoruz.
Kitabn ngilizce versiyonunu, baharahazrlanan yamurlu bir gnde,Beyolu'nda yrrken grdk. SonraKadky'de evirmenimize gsterdik.Heyecanland. Derken zaman geti,eviriyi sorumlumuz M. Ulusel'egsterdik. Daha nce hi Kafka kapadeneyimi yoktu. Bir eksiini dahakapatabildii iin glmsedi. FiltresizPall Mall'n klle bast
rrken, evindeki bir gnlkte olan Kafkadesenlerini hissedip arad. Aranan
bulunmaz ku
ralyla karlanca, H.T.'yi A.K.'eyollayp grntleri saladk.
Her ey bir yana, sizin bu kitab elinizealp okumanz, ok ho, gerekten. A m atm bun
larn stne bir de ikinci baskyyapabilmek tuhaf, ok tuhaf.
Karanlk gnler iin bir Kafkaekerlemesi. Yol gsterici, Kafka'nnz.
Kars cinsten uzak durun.
10
f r a n z kafka
aforizmalar
( g n a h , strap, umut ve d o r u yolzerine) (O:1920 g n l n d e naforizmalar)
trkesi: osman a k m a k
desenler: dr. f r a n z kafka
ALTIKIRKBE YAYIN istanbul, 1998
11
13
kitap zerine birka not
Elinizde tuttuunuz bu kitapta "Gnah,strap, umut ve doru yol zerineaforizmalar" ve
" O : 1920 gnlnden aforizmalar"balklaryla iki ayr blmdeyaynlanan aforizmalar Franz Kafka,Ekim 1917 ile ubat 1920 arasnda, ksasren iki yaratclk dneminde yazmt.O tarihlerde Kafka'nn idnyas bykykmlarla kar karyayd: veremeyakalandn daha yeni renmi;uzatmal nianls Felice Bauer'denayrlm; 1908'den 1922'ye kadaralt i Kaza Sigortas irketi'ndenhastalndan tr uzun sreli bir izinalm ve 'tek oullarnn' ailesine neevliliini ne de nl bir yazar olarakkabul edil
diini grme mutluluunutattramayacan artk kabullenmiti.
Bu aforizmalarn yazmna gsterdiizenden, onlarn rasgele ekillenmidnceler deil, aksine Kafka'nnzihninde belirli bir btnle sahipolduklar ve hatta belki de on
lar yaynlamay dnd anlalyor.Kafka'nn yaam ve lm, iyi ve kt, vesanatn ilevi zerine dnceleriniaka ortaya koyan bu aforizmalarahakim olan hava bize Hlderlin, Rilkeve Heidegger gibi romantik ve post-romantik yazarlar anmsatyor.
A m a ne yazk ki Kafka, mrnn sonyllarndaki tasarlarnn biroundaolduu gibi, bu tasarsn datamamlayamam ve bu aforizmalardizisi, balksz, yarm kalm
almala
rnn arasna katlmt. Eer "vefal"arkada Max Brod, bu sayfalan biraraya getirip de dzenlememi olsayd,Kafka'nn gerekten de ayr bir eserbtnl tayan bu aforizmalar gnna kmam olacakt.
Gnah, strap, umut ve doru yolzerine aforizmalar Kafka, sekiz tanesihari bu aforizmalar Ekim 1917 ileubat 1918 arasnda, o sradakullanmakta olduu ve "Oktav DefteriG" ve "H" olarak bilinen iki defterekaydetmi, ve u
bat sonlarnda, zel olarak hazrladve numaralandrd kk sayfalara
geirmiti.
Daha sonra eksik numaralar birncekine ekleyerek numaralandrmadakiboluklar dol
durdu: 8/9, 11/12, 70/71 gibi. 65 ve 89numaral sayfalar hl kayptr.
br sekiz aforizma ise, 1920'lerinsonlarna doru kaleme alnmtr.Kafka, bunlar ayr ayr aforizmalarolarak 26, 29, 39, 54, 74, 99, 106 ve109 numaral sayfalara kopya etmi
ti.
0:1920 gnlnden aforizmalar
Kafka'nn Gnlklerinde aforizmaniteliine sahip birok blm bulunur,ancak burada yaynlanan blm birbtnlk gstermektedir. Bu blm,bamsz bir para olarak, bi
zim de burada kullandmz "O"balyla, Max Brod tarafndan dahance yaynlanmt. ki aforizma,"Dnyada korku, ac ve yalnzln..."ve "Zayf dayanma gc..." (2 ubat),Gnlk defterinde deil, ayr bir sayfadabulunmutur ama elyazmalarnabaklnca bu paralarn Gnle dahilolduu anlalmaktadr.
14
Trke'de aforizmalar
Bu kitapta bir arada ve bir btnlkiinde yaynladmz aforizmalar dahance, Trk dilinin uzman Kafkaevirmeni Kmuran ipal'in hazrladeitli kitaplarda ayr para
lar halinde yaynland, ancak elinizdetuttuunuz kitaba gre birtakm farkllkgster
mektedir.
Kafka'nn lkemizde para parayaynlanan aforizmalarnn, bir kitapbtnlnde okurlara ulatrlmasiinin, - d i e r baz rneklerde olduug i b i - bize, yani Altkrkbe
Yayn'a dmesi tarihsel bir hatadr.
Aslnda, yaynclk tarihimizde byle birhata yaplmas bize byk bir keyifvermektedir.
Bir yerlerden hatrladmz u cmleyisylemeden geemeyeceiz:
"lmn olduu yerde, hibir ey ciddiolamaz."
Altkrkbe Yayn Kafka Apati Grubu
15
gnah, strap, umut ve doru yolzerine
16
Doru yol gergin bir ip boyunca gider;yksee deil de, hemen yerin zerinegerilmitir bu ip. zerinde yrnmekdeil de, insan elmelemek iindir
sanki.
2.nsanlarn tm kusurlar sabrszlk,yaptklar ite ynteme vaktinden nceson veri, ve szde bir sorunu szde birit iine almaktr.
3-
nsann belli bal iki gnah vardr,brleri bunlardan kar: sabrszlk vetembellik.
Sabrsz olduklar iin Cennet'tenkovuldular, tembelliklerinden geridnemiyorlar. A m a belki de belli balsadece bir gnahlar var: Sabrszlk.Sabrszlklarndan tr kovul-
mulard, sabrszlklarndan tr geridnemiyorlar.
4-
te tarafa genlerden biroununglgesi, lm rmann dalgalarmdurmakszn yalar; nk rmak bizimbulunduumuz yerden o tarafa akar vehl bizim denizlerimizin tuzlu tadntar. Sonra birden tiksintiyle kabarrrmak, gerisin geriye akar, ve lleriyeniden yaamn iine brakr. A m aller mutludur; kran trklerisyleyip gazaba gelmi rma okaypseverler.
5-
Belirli bir noktadan sonra geri dnyoktur. Bu noktaya erimek de gerekir.
6.nsanolunun geliiminin kesin sonucaulaaca an, srekli yinelenip durur.Devrimci dnsel hareketlerin gemibtn her eyin geersiz olduunu ilanetmeleri bunun iin dorudur, henzhibir ey olup bitmemitir nk.
7-
Kt'nn elindeki en ayartc silah,savaa ardr. Kadnlarla yaplansavaa benzer, ki 18
sonu yatakta biter.
8./9-
Pis kokulu bir kanck, saysz yavrununreticisi, daha imdiden yer yer ryen,geri o
cukluumda benim her eyimdi, herzaman sadakatle peimden gelir,tekmeleyemem ama, onun yerine kendimiadm adm geri ekerim, nefesininkokusuna bile tahamml edemem; yinede aksini yapmaya karar vermediimsrece, belli belirsiz bir karalt halin
de bydn grdm keye dorusrklyor beni; tamamen paralaraayryor, stme abanyor ve benimlebirlikte, kurtlanm ve irinli dili - b i ronur mu bu benim i i n ? - elimins
