DUITS - Franz Kafka - In Der Strafkolonie

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/14/2019 DUITS - Franz Kafka - In Der Strafkolonie

    1/4

    Vragen bij het boek In der Strafkolonie, Franz Kafka Nienke Krook

  • 8/14/2019 DUITS - Franz Kafka - In Der Strafkolonie

    2/4

    1. Praktische gegevens

    - Titel: In der Strafkolonie

    - Schrijver: Franz Kafka- Uitgeverij en verschijningsjaar: Wagenbach, 1914

    - Genre: roman- Ander belangrijk werk: Die Verwandlung, Das Urteil, Ein Landarzt, Der Heizer

    2. Tekstinterne gezichtspunten

    - Samenvatting: Een ontdekkingsreiziger woont op verzoek van de commandant vaneen strafkolonie een executie van een gevangene bij. De straf wordt door een

    monsterachtige machine uitgevoerd. Het vonnis, dat de veroordeelde niet te horenkrijgt, luid: Ehre deinen Vorgesetzten! (Eert uw superieuren) en wordt, gedurende 12uur, in de rug van de gevangene gekerfd tot de dood erop volgt. De reiziger keurt dit af

    en de gevangene wordt vrijgelaten. De officier die de machine in werking zou stellenneemt nu zijn plaats in, maar de machine is zo gammel dat hij sneller dood is danbedoeld. De reiziger, soldaat en veroordeelde bezoeken nog het graf van de oudecommandant, die in de vloer van het theehuis begraven is. Daarna verlaat de reizigerhet eiland met een bootje, en houdt hij de soldaat en de veroordeelde tegen om ookmee te gaan.

    - Titel: De titel In der Strafkolonie slaat op de plaats waar het verhaal zich helemaalafspeelt: een strafkolonie ergens op een eiland in de tropen.

    - Tijd: Wanneer het verhaal zich afspeelt, wordt in het boek niet echt duidelijk. Er wordtgeen jaartal genoemd. Wel wordt duidelijk dat het verhaal zich een tijd geleden moet

    hebben afgespeeld. Zo vertrekt de reiziger met een bootje dat hem naar een stoombootbrengt, heeft de nieuwe commandant niet zoals de andere mensen een vervallen, maareen mooi en groot huis, met een aantal dames om zich heen en is in de kolonie een

    theehuis, wat mij een beetje doet denken aan de tijd dat Nederlands-Indi nog bestond.Ook een strafkolonie, waar veroordeelden heen verbannen worden, is iets dat wetegenwoordig niet meer kennen.

    De vertelde tijd beslaat enkele dagen (als de reiziger 2 dagen op het eiland is begint deexecutie en de volgende morgen vertrekt hij weer) en het verhaal is chronologisch, metenkele beschrijvende flashbacks naar het leven van de vroegere commandant in de

    verhalen van de officier.

    - Plaats: Het verhaal speelt zich af op een eiland, in een diep, zanderig, door kalehellingen geheel ingesloten dal ergens in de tropen. De beschrijving van de omgeving

    (een soort van maanlandschap) geeft de kolonie een vreemd uiterlijk, beetje eng enprimitief wel. De huizen zijn vervallen (behalve het huis van de nieuwe commandant, dieduidelijk de macht heeft op het eiland) en het geheel geeft de reiziger het gevoel vaneen historisch overblijfsel.

    De precieze locatie wordt niet genoemd, maar er wordt door de officier Frans gesproken.De soldaat en de veroordeelde spreken deze taal trouwens niet.Naast het dal waar de machine staat, speelt het verhaal zich ook voor een klein gedeelte

    in het theehuis af. Dat is de plaats waar de oude commandant in de vloer begraven is.

    De keuze voor een eiland in dit verhaal is denk ik wel bewust gekozen. Omdat dezeplaats door een grote zee volledig van de beschaafde buitenwereld is afgesloten, is de

    kolonie een soort van eigen wereld/maatschappij geworden, die los staat van derealiteit. Er gelden andere regels en wetten.

  • 8/14/2019 DUITS - Franz Kafka - In Der Strafkolonie

    3/4

    - Personen:De reiziger komt waarschijnlijk uit Frankrijk, omdat hij Frans spreekt en volgens deofficier door Europese opvattingen benvloed is. Hij bezoekt over de hele wereldverschillende soorten van rechtspraak, maar heeft, zoals hij zelf zegt, niet echt verstand

    van rechtszaken.De reiziger heeft een uitnodiging van de commandant gekregen om de executie bij te

    wonen en zijn mening erover te vormen, maar hij doet dit eigenlijk alleen uitbeleefdheid. In het begin stelt hij niet veel belang in het apparaat, is hij onverschillig

    over de veroordeling en spreekt hij zijn mening niet uit.Maar zijn belangstelling voor het apparaat wordt steeds meer gewekt tijdens de uitlegvan de officier.Hij is het niet eens met de manier van rechtspraak van de strafkolonie, en is daardoor

    niet bereid de officier te steunen in zijn strijd om de machine te behouden. Ondanks zijnafkeer van de rechtspraak, lijkt hij niet echt geshockeerd door het feit dat voor zijn ogeniemand gexecuteerd wordt. Hij probeert de executie ook niet te verhinderen, wat blijkt

    uit het feit dat hij de uitgestrekte hand van de veroordeelde negeert.

    De officier is een groot bewonderaar van het apparaat. Hij hecht sterk aan alles wat met

    het bewind van de vroegere commandant te maken heeft. Daar hoort ook zijn uniformbij, dat hij ondanks de tropische hitte draagt voor zijn vaderland. Hij spreekt Frans,maar alleen tegen de reiziger; de veroordeelde en de soldaat spreken deze taal niet. Hijvind de veroordeelde maar een stompzinnig wezen met een grote mond, die snel moetvoelen dat zijn gedrag niet door hem getolereerd wordt.De officier is nog de enige aanhanger van het gebruik van de machine en debijbehorende rechtspraak. Hij vind dat in een strafkolonie bijzondere maatregelengelden en dat militaire discipline tot het uiterste moet worden toegepast.Hij lijkt op het eerste gezicht een onmenselijke sadist, maar zelf ziet hij dat heel anders.Hij vind dat hij moet zorgen voor rechtvaardigheid in de strafkolonie en dat straffen deenige oplossing is. Hij wil de veroordeelden letterlijk laten voelen dat ze fout geweestzijn. Uiteindelijk, als blijkt dat de reiziger zijn manier van handelen niet goedkeurt en

    hem niet begrijpt of wil helpen, weet hij dat het hem niet zal lukken de machine langerin stand te houden. Hij gaat zelf in het apparaat liggen en sterf met het vonnis: Weesrechtvaardig in zijn rug.

    Het apparaat is dan wel geen mens, maar voor het verhaal wel behoorlijk belangrijk.Half in de grond gebouwd, bestaande uit 3 delen (een bed, een eg en een tekenaar) enmet een ladder om bij het bovenste gedeelte te komen, staat deze moordmachinecentraal in het boek. Voor het eerst werkt de machine alleen, 12 uur achter elkaar, metaf en toe nog wat storingen. Honderden mannen hebben hun dood gevonden liggend opde met chemicalin bewerkte watten.

    De nieuwe commandant is van plan een nieuwe procedure in te voeren die volgens hemde bekrompen hersens van de officier niet bevatten kunnen. Hij is duidelijk geenaanhanger van het systeem van de officier en staat er zelfs bijna vijandig tegenover.

    - Opbouw: Een keerpunt in het boek is het moment dat de reiziger genteresseerd raaktin de machine van de officier. In het begin interesseerde hij zich niet echt voor hetapparaat en voor het verhaal van de officier. De officier probeert van deze ommekeer

    gebruik te maken door hem te vragen of hij hem wil verdedigen in zijn oproep demachine en het systeem van rechtspreken te behouden. Helaas voor hem is de reizigerdit absoluut niet van plan, hij vind het systeem onrechtvaardig en weigert hier aan mee

    te werken.Het gevolg hiervan is voor mij toch wel het hoogtepunt, namelijk het moment dat deofficier zelfmoord pleegt. Hij ziet in dat hij de reiziger niet kan overtuigen van zijn geloofin de machine en hij laat de veroordeelde vrij. Vervolgens neemt hij zijn plek in en geeft

    zichzelf over aan het apparaat. Maar het apparaat is erg gammel en werkt niet goed. De

  • 8/14/2019 DUITS - Franz Kafka - In Der Strafkolonie

    4/4

    officier gaat nu sneller dan bedoeld dood en krijgt niet de soort van verlossing waar hijop gehoopt had.

    - Verteltechniek: Het verhaal wordt verteld door een alwetende verteller, maar die

    geeft verder geen commentaar op de personen of gebeurtenissen. De mening van delezer over deze zaken wordt voornamelijk gevormd door de dialogen tussen de reiziger

    en de officier. Vooral deze laatste laat zich vaak uit over andere mensen, waardoor jeeen beeld van die personen krijgt gebaseerd op de mening van de officier.

    - Stijlkenmerken: De tegenstellingen tussen de reiziger en de officier lijken erg op diein de maatschappij, op die tussen beschaving en verwildering.Aan de ene kant staat de emotioneel afstandelijke reiziger en aan de andere kant de

    volledig zelfopofferende officier. Deze tegenstelling bestaat vooral uit zaken alspassiviteit en activiteit, scepsis en geloof, verstand en gevoel, kortom, elementen dieook in de (huidige) maatschappij voorkomen. In het verhaal wint de beschaving het

    van de verwildering, de wilde gaat aan de beschaafdeten onder.

    3. Tekst externe gezichtspunten

    - Schrijver: Kafkas personages staan erom bekend de gebeurtenissen waarmee zijworden geconfronteerd te analyseren en interpreteren en deze aan hun wereldbeeld aante passen. Maar hoe slim en fanatiek ze ook zijn, er is steeds wel iets dat dit verhindert.Vervolgens wordt hun ingenomen positie opgegeven om het op een andere manier teproberen, maar nooit met succes. Hetzelfde gedrag vertonen de lezers van Kafkasboeken, die door de structuur van zijn teksten hiertoe worden gedwongen. Net als dekarakters in zijn boeken analyseren en interpreteren zij de tekst en proberen deze aanhun wereldbeeld aan te passen. Ook zij moeten hun meningen in de loop van hetverhaal herzien en slagen er niet in een definitieve interpretatie te vinden. Uiteindelijklukt het geen van beiden de realiteit ondubbelzinnig, overzichtelijk en beheersbaar te

    maken. En dat is nou juist wat Kafka wil laten zien.

    - Persoonlijk oordeel: Ik vond het verhaal wel een beetje gruwelijk, er wordt echt heel

    precies beschreven hoe de veroordeelde gemarteld zou gaan worden. Ik kon daar nietzo goed tegen eigenlijk.Het boek heeft wel een goede spanningsopbouw, je weet niet wat er zal gaan gebeuren,

    je vraagt je steeds meer af hoe het af gaat lopen.Het boek is wel een beetje vaag, en blijft dat tot het einde toe. Je weet niet precies wiealle mensen nou echt zijn, wie er nou gek is en wie niet en ook niet waar de reizigerverder heen gaat nou hij het eiland verlaat.

    Het is duidelijk dat de schrijver de lezer verbanden met de maatschappij wil latentrekken en wil laten nadenken over het verhaal, met in het bijzonder over het gedragvan de mens en de betekenis en mogelijkheid van gerechtigheid.

    Sympathie voor bepaalde personen wordt door de schrijver niet losgemaakt, de tekstblijft neutraal tegenover de karakters in het boek. De lezer moet zelf een meningvormen over wat er gebeurde en hoe de mensen reageerden.